ZATERDAG 6 JUKI 1942
No. 25210
Nederlandsche meisjes werken in
Duitschland
83ste Jaargang
BUITENLAND
De strijd in Oost-Azië
De Duitsch-Finsche
vriendschap
Nieuwe zeeslag op den
Stillen Oceaan
Verspreide Berichten
Verduisteren:
BINNENLAND
Distributie van rookartikelen
verioopt vlot
Een zeer goede broodwinning
Uitzendtijden van den
Nederlandschen omroep gewijzigd
RECHTZAKEN
Edo Bergsma tachtig jaai
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny.
Telef. Directie en Administratie
25041 (2 Hlnen) Gironummer: 57055
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Telef. Redactie 21507
Hoofdredacteur: B. W. Menkhorst. Lelden
Pl.verv.: K. Been. Lelden.
JAPANSCHE LUCHTAANVALLEN.
Naar de Bernsche correspondent van de
Köln. Ztg. meldt, heeft het Amerikaansche mi
nisterie van marine meegedeeld, dat Japansche
luchtstrijdkrachten een aanval hebben onder
nomen op het eiland Midway, het op 2000 km.
ten Westen van Hawaii gelegen steunpunt van
de Amerikanen. Men neemt te Washington aan
dat de Japansche vliegtuigen, die den aanval
uitvoerden, opgestegen zijn van het eiland
Wake, dat de Japanners op 23 December 1941
bezetten.
Associated Press meldt van Honoloeloe, dat
Donderdag te 6.35 uur een zware aanval op
het eiland Honoloeloe is gedaan door Japan
sche vliegtuigen, die van een vliegkampschip
opstegen. Dit vliegkampschip werd geëscorteerd
door slagschepen en kruisers. (D.N.B.)
DE STRIJD IN CHINA.
Sterke Japansche voorhoeden naderen de be
langrijke vijandelijke vesting Tsjoetsjau, niette
genstaande keurtroepen van Tsjoengking ter
sterkte van 200.000 man wanhopige pogingen in
het werk stellen om den Japanschen opmarsch
tot staan te brengen, zoo meldt Domei van het
front bij Tsjoetsjau.
Een Japansche voorhoede, die over de Tsjoet-
sjiant getrokken is, heeft de strategisch belang
rijke stad Tsjientsjau omsingeld, die ongeveer
7 kilometer ten Zuidwesten van Toetsjau ligt.
Een andere afdeeling heeft Tsjoekia stormen
derhand veroverd, nadat zij de Woehsitsjiang
was overgestoken en zich een weg door de ster
ke vijandelijke kazematstellingen had gebaand.
Naar voorts nog van het front wordt gemeld,
hebben de Japanners alle terugtochtmogelijk
heden voor den vijand langs den spoorweg
Tsjekiang-Kjiangshi afgesneden. - Uit andere
berichten van het front blijkt, dat de vijand
ten gevolge van het groote Japansche offensief
in verwarring is geraakt en dat het Tsjoeng
king bewakingscorps soldaten uit eigen gelede
ren heeft gefusilleerd om een totale ineenstor
ting van het verzet te voorkomen.
Kolonel Iwasaki, de chef van de persafdee-
ling van het Japansche leger, heeft in een
communiqué medegedeeld, dat het Japansche
offensief in de provincies Tsjekiang, Kiangsi en
Kwantoeng de scheiding bewerkt heeft van de
negende en derde Chineesche oorlogszone. Het
plan van de generaals der Tsjoengking strijd
krachten, dat voorzag in een samen werking der
legers in de gedoemde oorlogszones, is verijdeld,
zoodat de ineenstorting van de derde oorlogs
zone in Tsjekiang aanstaande is.
De Japansche offensieven beoogen niet het
veroveren van steden of plaatsen, doch wel de
totale vernietiging van de hoofdstrijdkrachten
van Tsjoengking. (DJN.B.)
Naar het AN.P. uit Berlijn meldt, verklaart
men in politieke kringen aldaar, dat stellig alle
Duitschers niet slechts verrast, maar ook uiter
mate aangenaam getroffen moeten zijn door het
bericht over het bezoek van den Führer aan
maarschalk Mannerheim.
Men acht dit bezoek alhier symptomatisch
voor het feit, dat tegenwoordig in Europa geen
onderscheid meer wordt gemaakt tusschen groot
en klem in dien zin, dat een groot land b.v. een
andere behandeling zou ondergaan dan een
klein. In dit verband wijst men opnieuw op de
diepe bewondering, die de prestaties van de
Finsche weermacht en volk, zoowel in den win-
teroorlog als ook in den huldigen bij het Duit-
sche volk heeft gewékt.
Het bezoek van den Führer is evenwel volgens
politieke kringen bovendien een bewijs van de
nieuwe Europeesche kameraadschap, die geen
verschillen tusschen groot en klein kent, zooals
ginds in de Vereenigde Staten.
Ook het verschil in stelsel tusschen Duitsch-
land en Finland, zoo betoogde men gistermiddag
in de Wilhelmstrasse, vermag niets te veran
deren aan de erkentelijkheid, die de een ter ge
legenheid van dit bezoek den ander uitsprak.
Aangezien voorts de ontmoeting tusschen Hitier,
den Finschen president en maarschalk Manner
heim zonder eenige protocolaire voorbereiding is
geschied, acht men ook dit te Berlijn een bewijs
voor de bijzondere hartelijkheid van de Duitsch-
Finsche vriendschap.
HONGERSNOOD IN DE SOVJET-UNIE.
In de Sovjet-gebieden van Rusland heerscht
een gebrek aan levensmiddelen, dat de tijden
van de ergste hongersnooden in de schaduw
•stelt.
De bolsjewistische regeering heeft dringend
aan Washington verzocht om levensmiddelen te
zenden. Zooals bekend, heeft de Amerikaansche
regeering reeds eenige maanden geleden de toe
zegging gedaan, aan de Sovjet-Unie suiker en
graan te zullen leveren. De groote gebieden in
Oost-Azië, die voor Amerika verloren zijn ge
gaan. alsmede de groote scheepsverliezen als ge
volg van de succesvolle actie van het Duitsche
duikbootwapen bij de Amerikaansche kust, heb
ben de Ver. Staten echter verhinderd hun toe
zegging te verwezenlijken. Daar het gebrek aan
scheepsruim te intusschen nog is gestegen, zal
Amerika ook de jongste belofte om aan de
bolsjewisten groote hoeveelheden suiker te leve
ren, niet kunnen nakomen. (D.N.B,).
DE BEHANDELING
VAN KRIJGSGEVANGENEN.
Het D.NB. mledt uit Berlijn:
Het in het weermachtsbericht van gisteren
vermelde bevel der Engelschen in Noord-Afrika,
dat gevangenen voor het verhoor voedsel, slaap,
water, noch eenigerlei faciliteiten mogen wor
den toegestaan, wordt in de Duitsche pers een
schandalig bevel genoemd.
De „Lokalanzeiger" noemt het typisch voor de
oorlogvoering der Engelschen. Vrouwen en kin
deren in concentratiekampen, nachtelijke ter-
reuraanvallen op woonwijken, schoten op ver
drinkenden en thans dus kwellingen van weer-
loozen. dat is Engeland. Het Engelsche bevel is
het toppunt van gemeenheid en kan slechts ver
geleken worden met de bolsjewistische oorlog
voering. De Duitsche vergelding is daarom, naar
het blad schrijft, noodzakelijk en juist, want
slechts indien de Engelschen zelf te voelen
krijgen, wat zij anderen aandoen, zullen zij V091*
algemeene argumenten der welgevoegelijkheid
toegankelijk worden.
De „Berliner Börsenzeitung wijst er op. dat
dergelijke voorbeelden van ongehoorde verwaar
lozing en Engelsche oorlogsmiddelen zooals die
uit dit Engelsche bevel in Noord-Afrika blijken,
reeds tijdens den vorigen wereldoorlog werden
meegemaakt. De Duitsche tegenmaatregelen
vormen de eenige wijze waarop men met een
tegenstander als de Engelschen kan te werk
gaan.
ROUWPLECHTIGHEID VOOR HEYDRICH.
Het D.N.B. meldt uit Praag:
Het stoffelijk overschot van den plaatsver-
vangenden Rijksprotector SS Obergruppen-
fuhrer Heydrich is, naar reeds gemeld. Donder
dagnacht op plechtige wijze van het ziekenhuis
Bulowka naar den burcht van Praag overge
bracht. Nadat SS Obergruppenführer Daluege
en staatssecretaris Frank den overledene voor
de overbrenging een laatsten groet hadden ge
bracht, droegen mannen van de Waffen SS de
kist, die bedekt was met de SS-vlaggen met
daarop den SS-degen en den helm. onder de
tonen van den Presenteermarsch uit het zieken
huis naar de affuit. Langs den geheelen weg
stonden soldaten van het leger, mannen van de
ordepolitie en van de Waffen SS, alsmede van
partij formaties opgesteld. Bij aankomst van de
affuit op den burcht presenteerde een eere
compagnie van de Waffen SS het geweer. Man
nen van de Waffen SS droegen daarop de kist
onder dof tromgeroffel de hal binnen, waar zij
op een baar werd geplaatst. Vier SS Führer be
trokken de eerewacht.
Naar uit Washington gemeld wordt, heeft de
Amerikaansche admiraliteit bekend gemaakt,
dat op de Stille Zuidzee een nieuwe zeeslag ge
leverd wordt tusschen Amerikaansche en Ja
pansche zeestrijdkrachten. De toestand is ver
ward en berichten omtrent de Amerikaansche
vloot kunnen eerst later verwacht worden.
(D.N3.)
AMERIKA'S VICE-PRESIDENT NAAR
DUBLIN.
De Amerikaansche vice-president Wallace,
zal binnenkort een bezoek brengen aan Dublin.
Het doel van dit bezoek is, zoo meldt de Daily
Mail uit New-York, met de regeering-de Va
lera te komen tot een overeenstemming met
betrekking tot de in Zuid-Ierland gelegen
vlootsteunpunten. Wallace heeft uiting gegeven
aan zijn overtuiging, dat Ierland, op langen
termijn gezien, toch ertoe „overgehaald" zal
kunnen worden om deze steunpunten ter be
schikking te stellen van de geallieerden.
(D.N.B.)
ROOSEVELT ONDERTEEKENT OORLOGS-
BESLUITEN.
Naar de Britsche nieuwsdienst uit Washing
ton meldt, heeft president Roosevelt de resolu
ties onderteekend, welke de Vereenigde Staten
formeel in den staat van oorlog brengen met
Bulgarije, Hongarije en Roemenië. (A.NP.)
VEERTIEN BRITSCHE VLIEGTUIGEN
VERLOREN.
Naar het opperbevel der Duitsche weermacht
mededeelt, is het gistermiddag tot een luchtge
vecht gekomen boven de Belgische kust, waar
enkele Britsche bommenwerpers vergezeld van
talrijke Spitfires waren binnengedrongen. In
korten tijd werden 5 Britsche vliegtuigen neer
geschoten. Bijna tegelijkertijd waren boven de
bocht van de Seine acht Britsche vliegtuigen
door Focke-Wulf en Messerschmitt-jagers neer
geschoten.
Tegen drie uur dwongen Duitsche jagers een
andere formatie Britsche vliegtuigen aan de
westkust van Frankrijk tot een gevecht. Zij
schoten een Spitfire neer. Daardoor hebben de
Britten hun operaties, die door hier en daar
geworpen bommen slechts onbelangrijke schade
veroorzaakt hebben, met het verlies van veer
tien moeten betalen. (D.NB.)
TIEN BRITSCHE VLIEGTUIGEN
NEERGESCHOTEN.
Van militaire zijde verneemt het D.NB., dat
de Britsche luchtmacht in den afgeloopen
nacht bij vluchten boven West-Duitschland 10
vliegtuigen heeft verloren.
van heden- en
morgenavond 21.54 uur
tot morgen- resp.
Maandagochtend 5.22 uur
De maan kwam heden op te 2.27 uur en ging
te 13.55 uur onder; morgen is het maansopkomst
te 2.52 uur en -ondergang te 15.03 uur.
DE GROOTSTE VRAAG IS NAAR SHAG.
Nadat weken lang de komende distributie van
tabaksartikelen in het Centrum van de belang
stelling had gestaan, is na het in werking treden
ervan een zekere verademing gekomen. De on
heilsprofeten. die reeds weken te voren wisten
te vertellen, dat de komende distributie van
rookartikelen tot mislukking zou zijn gedoemd,
zijn «niet in het gelijk gesteld geworden. Gezegd
mag worden, dat de distributie vlot verloopt en
dat de houders van rookers- en rooksterskaar -
ten de begeerde rantsoenen zonder eenige moeite
kunnen verkrijgen. Hetzelfde geldt voor degenen,
die de voorkeur hebben gegeven aan een ver
snaperingenkaar t. Zelfs waren de winkeliers der
mate van het noodige voorzien, dat al spoedig
hier en daar geruchten omtrent verhooging van
rantsoenen opdoken.
Van dit laatste is natuurlijk geen sprake, het
geen te begrijpen is, indien men bedenkt, dat
volgens de voorloopige telling, het aantal uit
gegeven rookerskaarten aan mannen boven de
18 jaar ongeveer 2.900.000 bedraagt, terwijl aan
vrouwen boven de 25 jaar 1.350.000 kaarten zijn
verstrekt. Aangezien een damesrantsoen 1/4 be
draagt van een mannenrantsoen, kan men reke
nen met 2.900.000 en 337.500 rookerskaarten. Per
week worden twee rantsoenen geldig verklaard,
zoodat per maand voor alle rookerskaarten, dus
voorshands te rekenen valt met 4 X 2 x 3.237500
rantsoenen of 26 millioen rantsoenen. Verwacht
wordt, dat dit cijfer tot 27 millioen zal stijgen,
omdat het aantal personen boven 18 jaar
2.982.000 bedraagt en dat der vrouwen boven 25
jaar 2.485.000. Met de 26 millioen rantsoenen
zijn we daarom vrij zeker nog niet aan het
eindtotaal.
Intusschen laten de Voorloopige cijfers
reeds wel toe er een indruk van te krijgen
hoe de vraag van het publiek voor de onder
scheiden rookwaren zich afteekent. De
gTootste vraag is naar shag, dan komen de
sigaretten en daarna pas de sigaren. Ook
rooktabak blijkt zeer gezocht. De voorkeur
naar shag wordt verklaard, doordat het
zelf-rollen zeer is toegenomen, omdat men
uit een half ons shag meer sigaretten weet
te draaien dan de veertig van het rantsoen.
Omtrent het verbruik aan grondstoffen kun
nen geen concrete cijfers worden gegeven. Wel
kan worden medegedeeld, dat van de verwerkte
grondstoffen 25 pCt. bestemd waren voor
sigaren, 35 pCt. voor sigaretten, terwijl 40 pCt.
als kerftabak in consumptie komt.
Wat de snoep betreft staan geen gedetailleerde
cijfers ter beschikking. Het gaat hierbij over
een groote verscheidenheid van artikelen, welke
verstrekt worden aan reeds meer dan 4.200.000
Nederlanders van klein tot groot. Verwacht
wordt, dat het definitieve nog vast te stellen
cijfer zal aanwijzen, dat bij deze distributie
millioen Nederlanders zullen zijn betrokken.
BIJDRAGEN TER VERBETERING VAN DE
BINNENVISSCHERIJ.
In de Staatscourant van 29 en 30 Mei j.l. ver
scheen het besluit inzake verbetering der bin-
nenvisscherij 1942. Daarin was bepaald, dat de
grootte der bijdragen voor de aanvragers van
visch- of hengelakten en voor hen, die met één
hengel visschen, jaarlijks door den secretaris
generaal van het departement van landbouw
en visscherij zou worden vastgesteld. Voor het
jaar 1942 is dit Au geschied. Thans blijkt, dat
de houder van een groote vischakte a, een
groote vischakte b en een kleine vischakte f. 1,
die van een hengelakte f. 0.50 zal moeten bij
dragen en dat van degenen, die visschen met
één hengel f. 0.25 zal worden gevorderd.
Herinnerd wordt er nog aan. dat van laatst
genoemde bijdrage zijn vrijgesteld personen be
neden 15 jaar en eveneens personen die door
het bezit van een akte kunnen aantoonen, dat
zij de bijdrage reeds op andere wijze hebben
voldaan.
i
In heel het Groot-Duitsche Rijk, zoowel op
het platteland als in de steden, overal waar
groote fabrieken zijn, vinden thans Nederland
sche meisjes een broodwinning. Een zeer goede
broodwinning zelfs, zoo kon een vertegenwoor
diger van het A.N.P. die een reis maakte langs
verschillende Duitsche fabrieken, constateeren.
De verdiensten, die deze meisjes in allerlei
soorten fabrieken ontvangen, zijn belangrijk
hooger dan men doorgaans in Nederland ge
wend was aan vrouwelijke arbeidskrachten te
betalen.
De Nederlandsche meisjes, die hier arbeid
gevonden hebben, zijn uitermate tevreden over
haar nieuwen werkkring. Natuurlijk zijn er on
der de eerste groepen Nederlandsche meisjes,
die van de aangeboden gelegenheid, in Duitsch
land te werken, gebruik gemaakt hadden, en
kelingen teruggekeerd, omdat zij zich niet kon
den aanpassen en veelal omdat het heimweé
naar thuis te - groot was. Doch dit zijn toch
maar enkelingen gebleven, een zeer klein per
centage van een zeer groot aantal, dat met
vreugde en groote tevredenheid het werk vol
houdt.
Boven de grootere verdiensten zijn er echter
nog andere factoren, die vele meisjes er toe
gebracht hebben, aangeboden werk in Duitsch
land met graagte te aanvaarden en ook prach
tig vol te houden.
In de eerste plaats is het de sfeer van het
werk. die den arbeid in Duitschland veel aan
trekkelijker maakt dan in Nederland zelf.
In Nederland plach't men voor meisjes, die
in een fabriek werken, gauw den neus op te na-
len, in Duitschland is dit niet het geval.
Niet minder belangrijk is een andere factor,
die den arbeid voor werkende meisjes in Duit
sche fabrieken aantrekkelijk heeft gemaakt.
Den meisjes van hoog tot laag wordt gelegen
heid geboden, zich op te werken, zich te ver
beteren en zich in 'n bepaalden bedrijfstak van
de fabriek, waarvoor zij bijzondere interesse of
aanleg hebben, te verdiepen en zich op te wer
ken.
Evenzeer is men tevreden over de groote mate
van ontspanning, die allerwegen in de fabrie
ken geboden wordt.
Wat de werkgemeenschap „Kraft durch
Freude" van het Duitsche arbeidsfront in alle
Duitsche fabrieken en industriecentra reeds ge
presteerd heeft en nog steeds, onderwijl zij
voortdurend haar eigen werk verbetert, pres
teert is nauwelijks onder woorden te brengen.
De fabrieksarbeiders en -arbeidsters krijgen
toegang tot feestelijkheden, ontspanningsbij
eenkomsten en kunstuitingen, die in Nederland
doorgaans alleen voor een klein kringetje gere
serveerd bleven. In al deze ontspanningen heb
ben de Nederlandsche meisjes, trouwens ook de
Nederlandsche arbeiders, volkomen op voet van
gelijkheid evenals de Duitsche arbeiders en ar
beidsters aandeel.
Deze gelijkberechtiging springt ook in menig
ander opzicht in het oog. Nergens worden zij
bij de Duitsche ten achter gesteld.
De fabrieken zelf zijn toonbeelden van mo
derne outillage en hygiëne. Iedere fabriek be
schikt over ruime frissche arbeidslokalen. Bad
en waschgelegenheid zijn steeds aanwezig.
Schaftlokalen zijn ruim en zindelijk.
Meisjes, die in fabrieken, welke in of nabij
groote steden gelegen zijn, werk gevonden heb
ben, hebben meestal gelegenheid tot onderdak
en verpleging in een Madchenheim, dat annex
de fabriek of in de- stad speciaal voor werkende
meisjes ter beschikking staat.
De kosten van deze zeer verzorgde verblijven zijn
miniem en maken met inbegrip van logies, eten
en wasch slechts een derde, veelal slechts een
vierde van de verdiensten uit. Voor ieder meis
je is plaats, doch wie prijs stelt op volledige of
gedeeltelijke zelfstandigheid kan daarin naar
eigen inzicht en keuze handelen. Ook de woon-
kampen op het platteland voldoen aan de
hoogste eischen en aan de modernste begrippen
van comfort. De ontspanning, die in de groote
steden uiteraard in den vorm van theaters,
café's bioscopen steeds aanwezig is. wordt
op het platteland ruimschoots vervangen door
een rijk natuurschoon, waarvan vroeger alleen
de rijksten konden profiteeren.
Aan de kost moesten alle Nederlandsche meis
jes in het begin wat wennen. Maar hoezeer ook
veelal afwijkend van hetgeen men gewend was,
v/aren allen eenparig het er over eens, dat de
kost degelijk en solide is en ruimschoots toe
reikend. Tal van meisjes vertelden ons, hoeveel
pond ze wel in weken of maanden toegenomen
waren. De medische verzorging is zeer nauw
lettend. a
De arbeid heeft in net nieuwe Duitschland
een niéuwe, machtige positie verworven. Arbeid
is de grondslag van de groote nieuwe gemeen
schap, die hier hecht en oerdegelijk volgens de
sterke begriDpen van de eeuwige gerechtigheid
wordt opgebouwd. Nederlandsche meisjes, die
gaarne een eigen broodwinning verwerven wil
len. kunnen hierarn ruimschoots deel hebben.
Elk Nederlandsch Arbeidsbureau geeft inlich
tingen. hoe en op welke wijze men hier te werk
gesteld kan worden.
INGAANDE OP MAANDAG 8
EN ZONDAG 14 JUNI.
De persdienst van den Nederlandschen Om
roep meldt:
Op verzoek van vele luisteraars heeft de Ned
Omroep besloten om gedurende de zomermaan
den van dit jaar het schema van de uitzend
tijden zoodanig te wijzigen, dat verschillende
interessante uitzendingen op een tijdstip worden
uitgezonden, waarop de luisteraar beter dan
voorheen in de gelegenheid ls, ze te beluis
teren.
Met ingang van Maandag 8 en Zondag 14
Juni worden verschillende programma-onder-
deelen van den omroep als volgt gewijzigd
B.N.O.:
Van Maandag 8 Juni af komen de berichten
van den B.N.O. alle dagen in plaats van 18.50
uur op 18.45 uur (Hilversum I).
De B.N.O.-uitzending van 19.3020.00 uur
(Hilversum II) wordt als volgt gewijzigd: nieuws
van 19.3019.40 uur, praatje van 19.4019.50
uur, „Spiegel van den dag" van 19.50—20.00 uur.
Het avondpraatje van den B.N.O., dat van 22.00
22.10 uur wordt uitgezonden, gaat over den
zender Hilversum II.
Sport:
Met ingang van Zondag 14 Juni komt de uit
zending „Sport van den dag" Zondags van 19.05-
19.30 uur (Hilversum I). Vrijdags wordt het we-
kelijksche sportpraatje van 21.2521.45 uur (Hil
versum I) gehouden.
Luisterspelen:
Van 16 Juni af wordt iederen Dinsdagavond
van 20.45—21.30 uur (Hüversum II) een groot
luisterspel gebracht.
Politiek cabaret:
Van 14 Juni af wordt het politiek cabaret
Vrijdags van 20.15—21.00 uur (Hüversum I) uit
gezonden. Het politiek cabaret wordt Zondags op
denzelfden tijd als voorheen uitgezonden.
Land en Volk:
Van 8 Juni af spreekt Dirk van den Hul iede
ren Zaterdagavond van 21.00—21.15 uur (Hil
versum II) over „Als ik het voor het zeggen
had
Van dienzelfden datum af komt iederen
Woensdagavond de famüie De Boer uit Drente
van 21.0021,15 uur (Hilversum II) voor de mi
crofoon. De uitzending „Landmans Lust" komt
Vrijdags (Hilversum II) van 21.0021.30 uur.
Van Maandag 15 Juni af worden uitzendingen
van de afd. Land en Volk, welke plaats vinden
van 13.0013.15 uur, niet over Hilversum I, maar
over den zender Hüversum II uitgezonden.
Godsdienstige uitzendingen:
Met ingang van Maandag 8 Juni wordt de
avondwijding van 22.10—22.15 uur (Hilversum II)
gehouden.
Cursus Duitsche taal:
Van 8 Juni af wordt op Dinsdag en Vrijdag
van 19.0519.30 uur (Hüversum I) de cursus in
de Duitsche taal gehouden.
Radio-praatjes Max Blokzijl:
Van 8 Juni af spreekt Max Blokzijl op Maan
dag- en Donderdagavond van 21.0021.15 uur
(Hilversum II). -
NB.B.-uitzendingen:
Van 15 Juni af hebben de N.SB,-uitzendingen
als volgt plaats: Maandag van 18.3018.45 uur
(Hüversum II), Woensdag van 19.00—19.15 uur
(Hüversum II). Donderdag van 19.00—19.15 uur
(Hilversum II) en Zaterdag van 18.00—18.15
uur (Hilversum I).
GEN SEYFFARDT BEZOEKT FAMILIES VAN
GEVALLENEN AAN HET OOSTFRONT.
Geheel onverwacht heeft de commandant van
het „Vrijwilligerslegioen Nederland'", luit.-ge-
neraal H. A. Seyffardt gisteren een bezoek aan
families in Arnhem en Nijmegen gebracht, die
een in den strijd aan het Oostfront gevallen
legionnair te betreuren hebben. Generaal Seyf
fardt was vergezeld van kapitein b.d. Tuinstra,
hoofd van de juridische afdeeling en van den
heer H. W. Th. Ruijters, perschef van het vrij
willigerslegioen.
Het eerste bezoek gold de in de Rappard
straat wonende moeder van S.S.-Sturmmann
L. H. Schreuder, die te Pjatilipy bij het Urnen-
meer gesneuveld is.
Ook aan de vrouw van den gevallen S.S.-
Sturmmann heeft generaal Seyffardt een bezoek
gebracht. Naar de moeder nog vertelde dient
een andere zoon van haar bij de N.S.K.K. en
leen schoonzoon bij de Nachrichtentruppen.
Zoowel te Arnhem als te Nijmegen heeft ge
neraal Seyffardt verder nog aan andere fami
lies een condolatiebezoek gebracht.
Het ligt in de bedoeling van den comman
dant van het vrijwilligerslegioen om ook in en
kele plaatsen in de Zuidelijke provincies in de
komende dagen families van gevallenen aan
het Oostfront te bezoeken.
KEURING VOOR DE WAFFEN SS EN
VRIJWILLIGERSLEGIOEN NEDERLAND.
De aanmelding van vrijwilligers voor de Waf
fen SS en het Vrijwilligerslegioen Nederland,
alsmede de keuring zal geschieden:
12,6.42 10.00 uur: Den Haag café Den Hout,
Bezuidenhoutscheweg: 10.00 uur: Rotterdam.
Deutsches Haus,
13.6.42 10,00 uur: Utrecht Wehrmachtsheim
Mariapl,
15.6.42 10.00 uur: Tilburg Werkliedenver. Tuin
straat 68; 16.00 uur: Eindhoven, Huis Maria.
Kruisstraat.
16.6.42 10.00 uur: Roermond N.S.D.A.P.-Swal-
merstr. 61, 10.00 uur: Arnhem, Weberstraat
16b.
17.6.42 10,00 uur: Amersfoort, Polizelliches
Durchgangslager, Appelweg: 16.00 uur: De
venter N.S.D.A.P Parkweg 2.
18.6.42 10.00 uur: Hengelo. Deutsches Haus;
16.00 uur: Meppel, Hotel Westerbeek, Wold-
straat.
19.6.42 11.00 uur: Groningen. Concerthuis. Poe
lestraat: 16.00 uur: Leeuwarden. Huize
Schaaf. Breedstraat.
20.6.42 10.00 uur' Amsterdam. Schule, Iepen-
weg 13; 16.00 uur: Den Haag. Café Den Hout,
Bezuidenhoutscheweg.
ZIJ MAAKTEN HET MOGELIJK
Zij maakten het mogelijk, al die duizenden
Nederlanders, die trouw hun bijdrage stortten
voor de Nederlandsche ambulance. Zij maakten
het mogelijk, dat er thans een volledig uitk
raste hulp-expeditie aan het Oostfront staat,
die hulp kan biedenaan de gewonde strijders.
Maar zij maakten en maken het ook moge
lijk, dat die hulpexpeditie haar taak op de
meest effectieve wijze kan verrichten. Immers
het is al lang geen geheim meer, dat die hulp
expeditie haar taak op de meest effectieve
wijze kan verrichten. Immers het ls al lang
geen geheim meer, dat de Nederlandsche Am
bulance de beste is die ooit door ons land werd
uitgezonden. Het ontbreekt den manschappen
en den medici aan niets
Laat dat zoo blijven!
Blijft daarom de Nederlandsche ambulance
steunen, juist nu, nu zij te velde staat en nu
er zooveel geld noodlg ls.
Stort daarom uw bijdrage op girorekening
87600, Nederlandsche ambulance, Koninginne
gracht 22, 's-Gravenhage.
DE ECONOMISCHE RECHTER WAARSCHUWT.
Strenge straffen zullen worden opgelegd.
De economische rechter, mr, de Vries, heeft gis
teren een ernstige waarschuwing laten hooren
voor hen. die het wanbedrijf van de clandestiene
slagers steunen door het beschikbaar stellen van
slachtplaatsen. De rechter kondigde n.l. aan dat.
waar tot nu toe voor dergelijke lieden vri) cle
mente straffen, In hoofdzaak geldboeten, werden
opgelegd, dit ln het vervolg anders zal worden,
„Indien geen slachtplaatsen beschikbaar werden
gesteld, zou ook het slachten niet zoo gemakke»
iyk meer gaan", stelde de rechter vast. Een ver
dachte, J, A. de Vetten uit Schiplulden, moest er
varen dat deze waarschuwing ernstig ls bedoeld,
want hij werd voor bedoeld feit tot zes maanden
gevangenisstraf veroordeeld. Bij de Morschpoort
te Lelden had J. J. Onvlee uit Wassenaar twee
suikerbonnen gekocht. Men bleek hem bovendien
nog te pakken te hebben genomen, want de bon
nen waren valsch. en de rechter merkte op dat
op een dergeiyken handel in België de doodstraf
staat. Thans werd de eisch drie weken en het
vonnis 14 dagen gevangenisstraf. D. Schouten te
Lelden verkocht bonnen, die gestolen waren. In
totaal waren het wel honderd bonnen geweest.
De Officier vond het eigenlijk minder Juist dat
verdachte nu voor het economisch delict wordt
veroordeeld, doch vorderde zes maanden gevange
nisstraf, dat ook het vonnis werd. De bonnen
waren gekocht door N. de Vogel te Lelden, voor
wlen dezelfde opmerking van den Officier gold.
Voor hem werden eisch en vonnis eveneens zes
maanden. J. Bljker te Llsse zou rijwielbanden
hebben verkocht, doch verdachte betoogde ln
opdracht van zijn baas te hebben gehandeld. Hier
over zal nader een getuige worden gehoord. In
strijd met de voorschriften had P. Bavelaar te
Lelden lompen ln voorraad: hij kreeg i. 10.
boete subs. 10 dagen hechtenis.
HAAGSCHE GERECHTSHOF.
De verkeerde naam; de tip van de dienstbode;
bonnenhandcl.
De broer van B. Kalshoven te Nieuwkoop was
ln Lelden aangehouden toen hy ln het bezit was
van een hoeveelheid kalfsvleescn. Hy vertelde dat
vleesch te hebben gekocht van zijn broer ln
Nieuwkoop, die clanaestlen een kali zou hebben
geslacht. Nu voor het Hof zei de broer uit Lel
den zyn broer maar zoo te hebben genoemd,
maar aat hy het vleesch van een onbekende had'
gekocht, hetgeen men toch niet zou hebben ge
loofd. De broer ln Nieuwkoop had eerst ook be
kend te hebben geslacht. doch zei dit onder
dwang van de politie te hebben gedaan. De adju
dant der marechaussee Dykstra zei dat geen en
kele pressie was uitgeoefend. De proc.-generaal
vorderde weer zes maanden gevangenisstraf waar
toe K, veroordeeld was. De dienstbode van een
mevrouw te Wassénaar had een tip aan haar ver
loofde gegeven; een bezoek aan den provisiekelder
loonde de moeite. Dat bezoek werd prompt ge
bracht. Ook W. J. v. d. H. nam daaraan deel. Een
pot vet, suiker en eenige flésschen wijn werden
gestolen. Verdachte was tot acht maanden ge
vangenisstraf veroordeeld; de proc.-generaal vroeg
bevestiging van dit vonnis. H. V. te Zoetermeer
had een handeltje gedreven ln vot- en boterbon
nen; 440 stuks voor f 1.10 Inkoop en f. 1.20 ver
koop. Daar kreeg hy vijf maanden gevangenis
straf voor. De proc.-generaal vorderde thans be
vestiging van dit vonnis. Wegens clandestien
slachtenvan een koe was Q. J. v. Kesteren te
Sassenhelm tot 14 maanden gevangenisstraf ver
oordeeld. In hooger beroep vorderde de proc.-ge
neraal bevestiging van dat vonnis.
Heden is de oud-voorzitter van den Neder
landschen Toeristenbond (A.N.W3.), de heer
Edo Bergsma, tachtig jaar geworden. In de
jaarvergadering van den Bond, die vandaag te
Arnhem werd gehouden, is hij ter gelegenheid
van dit feit op hartelijke wijze gehuldigd.
Edo Bergsma. die 6 Juni 1862 te Makkinga in
Friesland werd geboren, gaf reeds zeer vroeg
van zijn belangstelling in het nieuwe vervoer
middel, de fiets, blijk. Hij was in 1874 mede
oprichter van de Leeuwarder Vélocipède Club
en tot den Nederlandschen Vélocipedlsten Bond,
die later in A.N.W.B. zou worden herdoopt, trad
hij op 5 Januari 1884 toe als werkend lid No. 92.
Op 21 Sept. 1884 werd hij tot bondsvoorzitter
gekozen en hij is dit zonder onderbreking ge
bleven tot 2 Oct. 1937. Ruim 53 jaar dus heeft
hij zijn stuwkracht en scheppend vermogen aan
den A.N.W.B. gegeven en hij heeft er zoozeer
zijn stempel op gezet en is met den arbeid voor
den bond zoo vergroeid geraakt, dat wie den
naam Edo Bergsma noemt, er steeds onmid
dellijk in gedachten aan toevoegt: A.N.W.B. Hij
heeft in de jeugdjaren van de fiets dit ver
voermiddel tegen conservatisme en bekrompen
heid verdedigd en is de man, die er zeer be
langrijk toe heeft bijgedragen, dat Nederland
het land der wielrijders bij uitnemendheid is
geworden. In later jaren, toen de A.N.W.B. zich
met vele andere vormen van toerisme ging bezig
houden, was het steeds weer Edo Bergsma, die
leiding gaf en baanbrekend werk verrichtte.
Groote bekendheid verwierven de acties van den
bond voor wegenverbetering en behoud van
natuurschoon. De groote vergadering van 25
Januari 1925, waaruit het comité voor wegen
verbetering werd geboren en de Noodklokverga
dering van 14 Sept. 1926 voor onze natuurbe
scherming. beide op initiatief van Edo Bergsma
gehouden en door hem gepresideerd, hebben in
het geheele land de aandacht getrokken en tot
goede resultaten geleid. Als voorzitter van den
Boschraad heeft Bergsma voorts medegewerkt
aan de totstandkoming van de Natuurschoon-
wet en de Boschwet. Dat het bestuur van den
Ned. Toeristenbond bij zijn aftreden als voor
zitter in October 1937 de zoo juist ingestelde
gouden Bergsmamedaille als eerste aan Bergsma
ze!f verleende, ter erkenning van zyn groote
verdiensten voor het behoud van de schoonheid
van Nederland, was een daad, die algeméene
instemming vond.
Op een zeer werkzaam leven kan de heer
Bergsma. die van 1896tot 1932 burgemeester
was van Enschede, en wiens populariteit in
Twente's hoofdstad die hem tot eere-burger
benoemde nog steeds voortleeft, terugzien.
Onverflauwd is, ook na zyn aftreden als voor
zitter. zijn belangstelling in het wèl en wee
van den Ned, Toeristenbond gebleven.
VERSPREIDE BERICHTEë.
In de Staatscourant is opgenomen een be
sluit van den secretaris-generaal van het de
partement van landbouw en visscherij, waarbij
het varkensbesluit 1940 wordt gewijzigd in dier
voege, dat het verbod tot het vervoeren en af
leveren van varkens met een gewicht van ten
minste 25 kg. wordt uitgebreid tot aüe varkens,
ongeacht hun gewicht.
De Staatscourant bevat een besluit van
den secretaris-generaal van het departement
van landbouw en visscherij, waarbij het voor
handen of in voorraad hebben van ongemerkt
vee, met uitzondering van nuchtere kalveren,
wordt verboden. Deze redactioneele wijziging ls
noodig nu de geheele rundveestapel is ge
merkt.
De Staatscourant bevat een besluit, waar
bij de aan kleinhandelaren verleende dispensa
tie van het verbod onderling lompen, oud pa
pier en oude rubber te koopen en te verkoopen,
wordt ingetrokken.
Herbenoemd zyn tot burgemeester: Van
Limmen J. J. Nieuwenhuyzen; van Bemmelet
M. J. H. M. Hermens en van Waardenbun
jhr. mr. W. G. van der Wyck.