ZATERDAG 25 APRIL f942
No. 25176
Reorganisatie Duitsch bedrijfsleven
83sfe Jaargang
Grootere productie
voor bewapening
Zuid-Afrika verbreekt betrekkingen
met Vichy
Reorganisatie van het
handwerk in de Oekraine
Verspreide berichten
BINNENLAND
Grondstoffenbesparing
in de industrie
GEMENGD NIEUWS
RECHTZAKEN
De inbraak in het
distributiekantoor te Amsterdam
Verduisteren:
STADSNIEUWS
De Leidsche Bioscoop-Programma's
LEIDSCK
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny.
Telef. Directie en Administratie
25041 (2 Ulnen) Gironummer: 57055
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Telef. Redactie 21507
Hoofdredacteur: B. W. Menkhorst. Lelden.
Pl.verv.: K Been. Lelden.
De Duitsche minister van economische za
ken Funk, heeft bij de opening der Kamer van
Koophandel voor de Gouw Stiermarken, de
eerste in Duitschland, een door hem gelaste
reorganisatie van het Duitsche bedrijfsleven
bekend gemaakt, die ten doel heeft de pro
ductiecapaciteit van het bedrijfsleven door or
ganisatie tot een maximum op te voeren met
het oog op de grootere eischen der bewapening.
Volgens deze regeling worden 41 Kamers
van Koophandel en Fabrieken ontbonden, en
worden voorts de Kamers van Koophandel en
Fabrieken, de Handwerkskamer en de Be-
drijfskamers. vereenigd in Bedrijfskamers per
gouw. Daarin worden ook opgenomen de dis-
triotsorganisaties op vakgebied.
De minister behandelde voorts het bewape-
ningspotentieel van Duitschland en Europa en
betoogde, dat de voorsprong van Duitschland
en zijn vrienden tegenover de vijandelijke mo
gendheden ook ondanks de grootste inspan
ning der tegenstanders, naar menschelijke be
rekening niet meer kan worden ingehaald.
Voorts wees hij op de noodzakelijkheid van
grootere samenwerking tusschen staat en be
drijfsleven. Omstreeks de jaarwisseling is men,
volgens den bewindsman, in een nieuw stadium
van de oorlogseconomie gekomen, gekenmerkt
door de twee woorden concentratie en ratio
nalisatie.
En door de aanwezige capaciteit het best te
gebruiken, door standaardisatie en vereenvou
diging van modellen en grondstoffen, door het
meest rationeele gebruik van de arbeidskrach
ten en door prestatieloonen en prestatieprijzen,
zal de Duitsche bewapeningsindustrie veel goed-
kooper en sneller werken.
Tevens worden werkkrachten bespaard, die
ter beschikking van de weermacht kunnen
worden gesteld of aan de bewapening als ver
sterking ten goede komen.
Tot slot spoorde Funk het geheele bedrijfs
leven aan. alle krachten in te spannen voor
een nieuwe verhooging van de economische
productie in den oorlog, waartoe ook de reor
ganisatie moet bijdragen. Doel van werk en
streven is uitsluitend en alleen het zegevierend
einde van den oorlog. (D.N.B.).
Gisteren is te Vichy het volgende officieele
communiqué gepubliceerd over het afbreken
van de diplomatieke betrekkingen tusschen
Frankrijk en de Zuid-Afrikaansche Unie.
De regeering der Zuid-Afrikaansche Unie
heeft zoo juist den Franschen gezant te Pre
toria verwittigd, dat zij het besluit heeft geno
men de diplomatieke betrekkingen met de Fran-
sche regeering te verbreken.
Dit besluit veroorzaakt thans geen verbazing.
Het bevestigt slechts een feitelijken toestand,
die sinds bijna twee jaar bestond. De diploma
tieke betrekkingen tusschen beide landen waren
sinds Juni 1940 gestaakt, daar de Zuid-Afri
kaansche gezant heeft gemeend niet van den
Engelschen ambassadeur te mogen scheiden, die
weinige dagen voor den wapenstilstand Bordeaux
heeft verlaten. (DUB.)
MEESTERS, GEZELLEN EN LEERLINGEN.
De Rijkscommissaris voor de Oekraine heeft
mededeeling gedaan van de reorganisatie van
het handwerk in de Oekraine. Aan den indi-
vidueelen handwerksman worden naar presta
tie persoonlijke ontwikkelingsmogelijkheden ge
boden. Het decreet vormt de uitdrukking van het
beproefde vertrouwen in den goeden wil en
den ijver van de Oekrainsche handwerkslieden.
Het behelst de volgende maatregelen:
1. Het systeem van de bolsjewistische ge
dwongen coöperatie, waardoor het individueele
bedrijf werd gekneveld, wordt opgeheven.
2. Alle handwerkslieden worden naar hun be
kwaamheden in verschillende prestatieklassen
ingedeeld. Meesters krijgen het recht een be
drijf te leiden, waarin zij knechts aan het werk
kunnen zetten en leerlingen zullen opleiden.
Aan volwaardige ambachtslieden zal met toe
kenning van behoorlijke loonen speciaal werk
voor geschoolden worden gegeven. Halfopge-
leide handwerkslieden zullen arbeid vinden in
overeenstemming met hun feitelijk kunnen.
3. De handwerkslieden krijgen nog dit jaar de
mogelijkheid om hun vakkennis en -bekwaam
heid aan te vullen, ten einde in hoogere pres
tatieklassen te worden opgenomen.
4. Aangezien na jaren van bolsjewistische uit
buiting geen enkel Oekrainer in staat is uit
eigen kracht productiemiddelen en kapitaal
voor het oprichten van een productief indus
trieel bedrijf op te brengen, wordt den hand
werkers de mogelijkheid geboden zich op den
duur of voor de uitvoering van bepaalde op
drachten tot kartels aaneen te sluiten.
5. Voor de uitvoering van economische ge
meenschapsopdrachten is de oprichting van ar
beidsgemeenschappen van handwerksbedrij ven
veroorloofd, welke ook bevoegd zijn materialen
en grondstoffen aan te schaffen en vervaardig
de massagoederen af te zetten, (A.NP.)
EIKENLOOF MET DE ZWAARDEN VOOR
KAPITEIN IHLEFELD.
De Führer heeft aan kapitein Herbert Ihle-
feld, groepscommandant in een jachteskader.
ter gelegenheid van zijn 101e overwinning in de
lucht als negenden officier van de Duitsche
weermacht het Eikenloof met de zwaarden be-
hoorende bij het Ridderkruis van het IJzeren
Kruis verleend. (D.N.B.).
EEN NIEUWE DUITSCHE JAGER.
Het D.N.B. meldt uit Berlijn: De pers publi
ceert foto's van den nieuwen Fockewulf jager
FW 190, die door de „Nachtausgabe" het snelste
jachtvliegtuig ter wereld wordt genoemd.
Deze nieuwe Duitsch jager, waarvan reeds
melding is gemaakt in het Duitsche weer-
machtsbericht, heeft tot dusver- bij zyn op
treden aan alle fronten uitstekend voldaan. Het
toestel is uitgerust met een dubbele ster-motor
van maximale prestatie en het is een construc
tie van ingenieur Tank, die reeds in het ge
vechtsvliegtuig met grooten actieradius Focke
wulf Condor en den verkenner voor kleine af
standen FW 189 doeltreffende strijdmiddelen
voor de Duitsche luchtmacht heeft tot stand
gebracht. Het korte type en de gunstige plaats
van het zwaartepunt geven dit toestel groote
wendbaarheid, ondanks zijn hooge snelheid. De
buitengewoon sterke bewapening van dit
vliegtuig, dat uitermate gunstige start- en lan
dingseigenschappen heeft, maken het tot een
superieur, gevreesd wapen in het luchtgevecht.
ENGELSCHE ARTILLERISTEN OP
KOOPVAARDIJSCHEPEN.
Volgens den Engelschen nieuwsdienst worden
Engelsche artilleristen thans bijzonder vaak in
dienst gesteld op koopvaardijschepen ter bedie
ning van de afweerkanonnen. Op vele schepen
bevinden zich zelfs kleme af deelingen, die met
luchtdoelartillerie zijn uitgerust. (AN.P.).
ZWEEDSCH PROTEST.
Naar men weet, heeft onlangs een aantal
door Engeland gecharterde schepen, die in een
Zwedsche haven lagen, getracht Britsche ter
ritoriale wateren te bereiken. De schepen wer
den door Duitsche zee- en luchtstrijdkrachten
ten deele tot zinken gebracht en ten deele
naar hun punt van uitgang teruggedreven.
Naar gistermiddag van bevoegde zijde te Ber-
•lijn verluidde, heeft de Zweedsche regeering
thans wegens zekere gebeurtenissen in verband
met deze schepen te Londen geprotesteerd.
(D.NB.)
WELLICHT GEEN OPENBAAR DEBAT
IN HET LAGERHUIS.
Aan het slot van een geheime zitting van
het Engelsche Lagerhuis over den oorlogstoe
stand Is er, naar de Britsche berichtendienst
meedeelt twijfel over geuit, of het noodig zou
zijn, binnenkort nog een openbaar debat te
houden.
Naar de Britsche nieuwsdienst verder meldt,
zijn vele Lagerhuisleden van oordeel, dat het
voor Churchill een belasting van zijn tijd zou
beteekenen, wanneer men van hem zou ver
langen. tijdens een der komende bijeenkomsten
van het Lagerhuis wederom een rede over den
oorlogstoestand te houden. Zulk een belasting
schijnt volgens dezelfde bron met het oogop
de omstandigheden niet gerechtvaardigd.
(A.NP.).
SPANNING SOVJET-UNIE EN TURKIJE.
Uit Ankara wordt gemeld, dat de ambassa
deurs van Engeland en de V. S. de laatste dagen
herhaaldelijk stappen hebben ondernomen Dij
den ambassadeur der Sovjet-Unie. ^Vinogradov,
om hem nadrukkelijk te verzoeken, door zijn
houding en die zijner regeering de bestaande
spanning tusschen de Sovjet-Unie en Turkije
niet te verscherpen en vooral ervan af te zien,
het voorbeeld te volgen van den Turkschen
ambassadeur in Koeibisjev, Haydar Aktav. on-
bepaalden tijd met verlof te gaan. (D.NP.).
ROOSEVELT OVER DALENDEN
SCHEEPSBOUW.
Het Amerikaansche program voor den bouw
van koopvaardijschepen is als gevolg van ge
brek aan staal bij de plannen ten achter, heeft
president Roosevelt op de persconferentie ver
klaard. Hij betoogde, dat het civiele verbruik
van staalartikelen moet worden verminderd om
meer staal vrij te maken voor den scheeps
bouw. (D.NP.).
EEN EIGEN BELANG VAN ONDERNEMERS
EN ARBEIDERS.
Besparing van materiaal in de industrie is
een dringende noodzakelijkheid, willen wij
onze industrie in de komende jaren in stand
houden.
Dit was zoo ongeveer de conclusie van een
korte uiteenzetting, welke de leider van de
grondstoffen-besparingscommissie, ingenieur W.
Schmitz en dr. ir. W. A. Herweijer. lid aier
commissie en leider van het technische gilde,
ons dezer dagen hebben gegeven over het doel
van de materiaalbesparingsactie, welke onlangs
hier te lande is ingezet.
Behalve de beide genoemde heeren maken
van de werkcommissie deel uit verschillende
leiders van rijksdiensten en -instellingen en
technische organisaties, alsmede vooraanstaan
de personen op technisch en industrieel gebied,
o.a.: ir. E. van Dieren voor den scheepsbouw,
de directeur van het rijksbureau voor non-ferro
metalen, de heer De Jong; de directeur van
het rijksbureau voor de metaalverwerkende in
dustrieën, de heer Spierenburg: de directeur
van het rijksbureau voor ijzer en staal, de heer
Van de Voort; de directeur van de machine
fabriek Breda, ir. Soeteman; prof. H. G. Nolen,
hoogleeraar aan de technische hoogeschool en
de leider van de bedrijfsgroep electro-technische
industrieën: ir. J. A. Teyinck, directeur van het
centraal normalisatiebureau en prof. P. Meijer,
oud-hoogleeraar te Delft. Ook eenige heeren
van de Ruestungsinspektion zitten in de com
missie, welker secretariaat in Den Haag, Ko
ninginnegracht 14a, is gevestigd.
De commissie zal niet haar kracht zoeken in
veel vergaderingen en ellenlange rapporten. In
tegendeel: slechts de practijk heeft waarde
voor haar.
Immers: het is in de practijk, dat haar doel:
een zoo groot mogelijke besparing op mate
rialen. zal moeten worden verwezenlijkt. Dat
kan op verschillende wijzen, waarvan wel de
voornaamste zijn: een zoo gering mogelijk ge
bruik van materiaal. Vervanging waar moge-
üjk van grondstoffen van hooge waarde
(bijv. edelstaal en koper) door grondstoffen van
geringe waarde (bijv. zink) en door het zoo
goed mogelijk benutten van alleii afval.
Bij dit laatste speelt de sorteering een groote
rol. Het is immers duidelijk, dat wanneer grond
stof-afval vermengd wordt met waardeloozen
afval, dan ook het eerste zijn waarde verliest,
tot groote schade van de gemeenschap.
En hier komen we op het cardinale punt:
grondstoffenbesparing is een dienst aan de
gemeenschap Geen liefhebberij te eigen pro-
fijte. maar het voorkomen van onnoodig ver
lies van voor de" gemeenschap waardevolle goe
deren.
Daarom spreekt het ook vanzelf, dat deze
gemeenschapsgeest, èn in de ondernemers én
in de arbeiders moet doordringen. Samenwer
king der bedrijven is noodzakelijk en wanneer
de eene fabrikant bijv. een betere werkmethode
heeft gevonden of verbeteringen in zijn artikel
heeft weten te bereiken, dan moet dit aan alle
andere ondernemingen ten goede komen.
Daarmede wordt geenszins de domper gezet
op het particulier initiatief, want elke uitvin
ding zal als voorheen gepatenteerd kunnen
worden en eerst dëm zullen ook anderen de
vruchten ervan kunnen plukken.
Om nu de besparing van grondstoffen zoo
snel mogelijk in de bedrijven door te voeren,
worden in de middelgroote en groote onder
nemingen vertrouwensmannen aangesteld
meestal een Ingenieur uit de eigen onderne
ming die tot taak hebben nauwlettend toe
te zien. dat de voorschriften worden uitge
voerd. Zij hebben volmacht, alles, wat hun
noodig lijkt, te controleeren, ook bijv. ontwer
pen en construetieteekeningen. Reeds in een
200-tal groote fabrieken zijn dergelijke ver
trouwensmannen benoemd. De kleine onderne
mingen met minder dan 30 man personeel
zuüen gezamenlijk met andere een dergelij-
ken vertrouwensman aangewezen krijgen.
Op velerlei wijze pers, radio, aanplakbil
jetten en vlugschriften zal de propaganda
voor de grondstoffen-besparing worden ge
voerd. Vooral voor de kleine ondernemers zal
ook een reizende tentoonstelling worden inge
richt, waar zij allerlei practische voorbeelden
van materiaalbesparing zullen kunnen aan
schouwen.
Tegenover die lieden, die beweren, dat ma
teriaalbesparing alleen dient om de Duitsche
oorlogsindustrie aan metalen te helpen, stelde
ir. Schmitz de nuchtere werkelijkheid: Neder
land is een land. waar geen enkel metaal
wordt gevonden. Duitschland is het dus, dat
ons land daaraan moet helpen. Het kan dan
ook niet anders dan volkomen billijk worden
genoemd wanneer dat land daarbij den eisch
stelt, dat Nederland met de metalen, welke het
ter beschikikng krijgt, zoo zuinig mogelijk om
springt.
De gevolmachtigde ziet zijn taak niet als een
dictator, maar als iemand, die graag raad en
hulp geeft, waai- ze noodig zijn. Niet in het
opleggen van bovenaf, maar in de vrijwillige
samenwerking van allen, die bij dit belangrijke
vraagstuk betrokken zijn, ziet hij de oplossing.
Daartoe is echter noodig, dat allen, die in
een of ander bedrijf werkzaam zijn van den
directeur tot den nageljongen toe door
drongen zijn van het besef, dat materiaalbe
sparing dringend noodzakelijk is om zooveel
mogelijk te blijven produceeren.
Zonder grondstoffen geen productie! Zonder
productie geen arbeid!
Dat de Nederlandsche werker ook hierin het
juiste begrip toone!
REGELING VAN VÈILINGPRIJZEN.
Naar de Tel. meldt, zal dezer dagen een
„Prijzenbeschikking gebruikte goederen" het
licht zien, welke beoogt de prijzen op veilingen
en openbare verkoopingen aan banden /te leg
gen.
VESTIGING BROOD- EN BANKETBAKKERIJ
OF WINKEL ZONDER VERGUNNING
VERBODEN.
De Staatscourant van 24 dezer bevat besluiten
van den secretaris-generaal van het departe
ment van handel, nijverheid en scheepvaart,
waarbij het verboden wordt een banketbakkers
bedrijf, een banketverkoopersbedrijf, alsmede
een brood-banketbakkersbedrijf en een brood-
banketverkoopersbedrijf te vestigen, zonder ver
gunning van de Kamer van Koophandel.
De minimumeischen van credietwaardigheid,
welke aan een op te richten bedrijf worden ge
steld, alsmede de minimumeischen betreffende
handelskennis (bedrijfsleer, boekhouden, reke
nen. rechtskennis, taal en correspondentie) en
vakbekwaamheid (theorie en practijk) worden
in de desbetreffende Staatscourant opgesomd.
DE FÜHRER DOET OPROEP VOOR
HET ROODE KRUIS.
De Führer heeft een oproep gericht tot het
Duitsche volk om met het thans beginnende
derde oorlogshulpwerk voor het Roode Kruis
een deel van de dankbaarheidschuld in te los
sen, die het vaderland heeft jegens de Duitsche
soldaten voor hun opofferingen aan het front.
En u Nederlanders, hoe staat het met uw
dankbaarheidschuld? Ook voor u strijden hon
derden dappere Nederlandsche mannen aan het
Oostfront.
Een eereschuld hebt ge in te lossendenkt
daarbij aan de Nederlandsche, ambulance en
steunt deze door een bijdrage te storten op
girorekening 87600 Nederlandsche ambulance,
Koninginnegracht 22, 's-Gravenhage.
DE BESLISSING NADERT.
Binnen enkele weken, dagen of uren, dan zal
het sein voor den aanval gegeven worden. De
komende maanden zullen beslissen over de toe
komst der Europeesche volkeren. Deze toekomst
is door den Führer In handen gesteld van de
strijders aan het Oostfront.
In het Oosten, daar zal de beslissing rallen,
ook over de toekomst van ons land en volk.
Daarom staan in het Oosten ook Nederlandsche
mannen gereed om het bolsjewisme te vernie
tigen. Nederlandsche mannen vervullen een
plicht die ook de uwe is, landgenoot.
De beslissing nadert. Zorgt er voor, dat U. als
deze gevallen is, uw aandeel in den strijd ge
leverd zult hebben.
Meldt u vandaag aan bij het vrijwilligersle
gioen Nederland, Koninginnegracht 22 te 's Gra-
venhage.
VERSPREIDE BERICHTEN.
Naar aanleiding van het gericht in ons
blad van gisteren over de a.s. zomervacanties
voor rijks hoogere burgerscholen wordtnog
meegedeeld, dat de zomervacantie voor deze
scholen in de provincie Friesland op 27 Juni na
afloop van den schooltijd zal aanvangen en zal
eindigen den avond van 17 Augustus.
Benoemd zijn tot burgemeester van Barra-
deel de heer K. Okkinga en tot burgemeester
van Achtkarspelen de heer mr. D. Matzer van
Bloois. Op hun verzoek zijn eervol ontslagen
als burgemeester van Wijhe de heer H. Leen-
stra, van Stolwijk, Haastrecht en Vlist de heer
G. V. W. baron van Hemert tot Dingshof, van
Oudenbosch de heer P. ,J. A. Hoeks, en van
Gemert de heer J. Phaf.
Mr. L. J. Broersen, gevolmachtigde bij het
departement van justitie voor de reorganisatie
der Nederlandsche politie is mede benoemd tot
gevolmachtigde voor de reorganisatie der Ne
derlandsche politie bij het departement van
binnenlandsche zaken en belast met de behan
deling in eersten aanleg, van alle aangelegen
heden de politie betreffende, voor zoover de
behandeling daarvan onder het departement
van binnenlandsche zaken ressorteert.
Naar wij vernemen zal het heden een
kwart eeuw geleden zijn, dat de heer E. Oster-
mann de in vakkringen zeer bekende F. Oster-
mann's „Chemphar" Chemisch-Pharmaceuti-
sche Handel Mij. N.V. te Amsterdam oprichtte.
In verband met de tijdsomstandigheden zal
geen herdenking van dit jubileum plaats vin
den.
ARBEIDERS EN KANTOORBEDIENDEN
SCHENKT HIER AANDACHT AAN!
Nederlander! Zorg voor vrouw en kind
is voor den Nederlandschen man iets van
zelfsprekends. Voor je gezin kan je het
best zorgen, als je werkt. In Duitschland
kun je te allen tyde door te werken goed
verdienen cn daardoor in het onderhond
van je gezin voorzien.
Je kunt je aanmelden bij alle arbeids-
burcaux.
JONGEN UIT EEN TREIN GEVALLEN.
Gistermorgen is tusschen Vught en 's-Herto-
genbosch een 13-jarige jongen uit Eindhoven
uit den electrischen trein gevallen. Hij stond
tegen de deur van de coupé geleund, die plot
seling openschoot. Met een zware hersen
schudding is de jongen naar het ziekenhuis te
's-Hertogenbosch overgebracht.
VERHOOR DER VERDACHTEN
VOORTGEZET.
Gistermorgen is in het gebouw van den Hoo-
gen Raad aan he£ Plein te Den Haag, de zit
ting van het Deutsche Obergericht voortgezet
inzake de inbraak, 13 Juni van het vorig jaar
gepleegd in het gemeentelijk distributiekantoor
te Amsterdam.
De beurt was thans aan een der hoofdda
ders, A. van Badum, de man die de kluis open
de. Hij was met De Vries en Meyer sleutels
gaan passen op de buitendeur vdn het kantoor,
en verder constateerde hij met eenige smidser
varing met wat vcor model slot hij bij het
openen van de kluis te maken zou krijgen. Tij
dens het verslag van de inbraak zelf bleek, dat
deze voorbereidingen met vakkennis verricht
waren, want reeds de eerste of tweede sleutel,
die van Badum uit zijn meegebrachte collectie
probeerde, was in staat de kluis te openen.
De Vries en verdachte deelden samen de
helft van den buit, de andere helft werd door
de drie helpers onderling verdeeld. Van den
bonnenhandel wist hij niet veel af. In totaal
inde hij voor zijn part 20.000 gulden. Het geld
kwam in gedeelten binnen naar gelang de ver
koop van Juni tot October vorderde.
Van Badum legde voorts nog enkele verkla
ringen af over in beslag genomen voorwerpen,
o.a. een zak met sleutels van het meest uit-
eenloopende soort, die nauwelijks door één man
bleek op te tillen te zijn, welke collectie ver
dachte zich voor zij duistere praktijken bleek
te hebben aangeschaft.
Verdachte Ch. F. J. Bakker, die in verloop
van tijd de beroepen van loopjongen, schilder,
kellner, scheepsmaat en hazardspeler had uit
geoefend, ontkende iets met de Inbraak uit
staande te hebben gehad. Ook had hij niet op
wacht gestaan. Slechts bij den handel in de
buitgemaakte bonnen had hij éen aandeel. Hij
kreeg 7000 gulden voor zijn moeite.
Op verzoek van den president verklaart Kes-
seler nader, dat Bakker wel op wacht heeft ge
staan. Deze blijft echter bij zijn ontkenning
maar geeft toe. dat er wel een afspraak be
stond. dat hii de wacht zou overnemeil als Kes-
seler verhinderd zou zijn.
Hierna komt J. D. Kesseler voor het hekje,
die door zijn reeds genoemden broer L. Kesseler
in de affaire was gehaald. Deze had wel gezegd,
dat de te verkoopen bonnen van dezen diefstal
afkomstig waren, doch verzwegen dat hij daar
bij direct betrokken was geweest. De zaak had
hem wel geleken, De „omzet" aan toewijzingen
en bonnen bedroeg bij dezen verdachte zoo on
geveer 10.000 gulden. Verdiend had hij daaraan
voor 7000 gulden, die in meubels, een motorboot
enz. werden omgezet, J. Schouten, koopman
te Oostzaan, en nog een onbekende, sleepten
volgens verdachte mede eenige duizenden guldens
in de wacht. L. Kesseler bevestigt hierop, dat
hij zijn broer pas na drie maanden toen al
lerlei onbekenden op de hoogte bleken den
gang van zaken heeft uitgelegd.
Aan de beurt waren hierna een transportar
beider en koopman A. Pots uit Den Haag. die
reeds door de Amsterdamsche rechtbank voor
deze zaak tot een jaar gevangenisstraf was ver
oordeeld. De samenhang was toen echter nog
niet bekend.
Zijn aandeel in den handel bedroeg *20.000
gulden, de gemaakte winst ongeveer 2500 gulden
van hedenavond 20.53 uur
tot morgenochtend 6.22 uur
en van morgenavond 20.55 uur
tot Maandagmorgen 6.20 uur
De maan kwam heden op te 14.13 uur en gaat
morgenochtend te 4.33 uur onder; morgenmid
dag komt de maan op te 15.22 uur en gaat
Zondagochtend te 5.01 uur weer onder.
Na een korte pauze was verdachte Samuel
Brilleslijper, laatstelijk kellner van beroep, aan
de beurt, verhoord te worden. Zijn belangstel
ling ging voornamelijk uit naar den handel in
boterkaarten, waarvan hij er 1000 voor ongeveer
1000 gulden kocht. Hij wist er 300 van aan den
man te brengen, en werd. al gauw nadat hij
het overschot had teruggegeven gesnapt.
De rij werd voor gisteren gesloten met het
verhoor van den Haagschen pensionhouder P.
A. van Dieren. De omzet van zijn handeltje
bedroeg ongeveer tien tot vijftienduizend gul
den en hij verdiende daaraan 3!£ a 4000 gul
den. Zijn compagnon Petersen verdiende onge
veer de helft van dit bedrag, doch wist iets van
den diefstal.
De zitting werd vervolgens tot hedenmorgen
9 uur verdaagd.
BIJ DEN ECONOMISCHEN RECHTER.
Bonnenhandel en vleeschhamlel.
De zitting opende gisteren met een serie zware
straffen.
S. A. Schouten uit Boskoop had een geit en
drie schapen geslacht. HO wist niet dat het ver
boden was zei hij, maar toen de Officier opmerkte
dat daar minstens zes maanden gevangenisstraf
op stond, verklaarde verdachte „Ja, dat heb lk
gelezen".
„Dus hij wist wel dat het verboden was." con
cludeerde de Officier die de minimumstraf elschte,
hetwelk ook het vonnis werd met inbegrip van
verbeurd verklaring en gevangen nemen In het
zelfde feit stond terecht de broer van de vorige
verdachte, die echter vanwege de minderjarigheid
ln gesloten zitting zich te verantwoorden had.
J. S. Monnler, afkomstig uit Lelden kocht eenige
broodbonnen. Dat was hij niet van plan geweest,
want hij had willen rullen voqr sigaretten, maar
toen men die moest betalen, moesten ook de
broodbonnen worden betaald. De boete werd nu
f. 25 subs. 25 dagen hechtenis.
BIJ DEN POLITIERECHTER.
De melkboer mengde; de bestolen verloofde;
oneerlijke de kleermaker: de loslippige.
Melkboer H. M. W. te Lelden mengde zijn volle
melk met tapte melk en liet volle melk
betqlen. Dat had een klant ontdekt en deze
was ontstemd, zoodat een aanklacht volg
de. De verdachte zei dat hij zoo weinig melk had,
doch de Officier vorderde een maand gevange
nisstraf. waarna de straf 14 dagen werd. J. M. P.
uit Noordwljk leende van zijn verloofde een flets,
waarna de verloofde en de flets verdwenen. De
flets was verkocht en wegens verduistering vorder
de de Officier 4 maanden gevangenisstraf. Von
nis werd drie maanden. W L. te Lelden Het zijn
winterjas keeren by K. L Maar de Jas keerde niet
terug en wegens verduistering van de Jas vorder
de de Officier nu twee maanden gevangenisstraf,
waarna het vonnis ztes weken werd. J. G. ter B.
te Noordwyk die met A. M. van E. ruzie kreeg
over materialen, schold hem uit en kreeg er f. 5
boete voor. L. P. te NoordwiJk bracht twee keer
een bezoek ln de woning van mej. L. H. en bij
zijn vertrek nam hij de dlsrlbutlebescheiden mee.
Drie maanden werd de elsch. twee maanden het
vonnis. Mej. A. W. C. te Lelden was de oneerlijke
dienstbode, die haar Leldsche mevrouw van
lakens, sloopen enz. beroofde en bovendien fiets
banden doorprikte. Ze kreeg conform den elsch
een maand gevangenisstraf.
KONIJNENSPORTVER. LEIDEN EN
OMSTREKEN.
Bovengenoemde vereenlging hield gisteravond
een ledenvergadering in café Royal", welke
druk bezocht was. Inzake de fusie met D.S.V.,
deelde het bestuur mede dat er binnenkort een
gecombineerde vergadering zal worden gehou
den met de vereenlging D.S.V. en de heer Rol
als voorzitter zal optreden. De gewestelijke ten
toonstelling zal niet in Leiden gehouden wor
den. Er is besloten om op 28 en 29 November
a.s. een clubtentoonstelling te houden, behou
dens toestemming van den Raad van Beheer.
De voorzitter besprak eenige meegebrachte die
ren over hun raseigenschappen en sloot na
rondvraag de vergadering.
LEIDSCHE AMATEUR-FOTOGRAFEN
VEREENIGING.
„Rembrandt".
Voor bovengenoemde vereenlging hield de heer
J. J. Hens, voorzitter van den Bond van
N.A.F.V., gisteravond een lezing over „Rem
brandt". Aan de hand van een groot aantal
lantaarnplaatjes behandelde spreker den levens
loop van onzen grootsten schilder, zijn verblijf
in Leiden en Amsterdam, zijn maatschappe-
lijken voor- en tegenspoed en toonde aan, noe
deze perioden zich in zijn werken afspiegelen.
Een aandachtig publiek volgde deze uitste
kend gedocumenteerde lezing, die hen weer een
schrede nader heeft gebracht, tot het schilder
genie, zooals de wereld wellicht geen tweede
heeft gekend, een man, die ondanks verguizing
en tegenspoed zijn weg is gegaan en ons kleine
land een naam heeft bezorgd, waartegen alle
beschaafde volken met eerbied en bewondering
opzien.
ONEERLIJKE NAAISTER.
De politie heeft proces-verbaal opgemaakt
tegen mej. V., naaister te Voorschoten, die er
van werd verdacht tijdens werkzaamheden ten
huize van de familie v. d. G. alhier herhaal
delijk geld te hebben weggenomen. Een recher
cheur werd in den arm genomen en deze trof
bij fouilleering van de juffrouw inderdaad in
een van haar schoenen een bedrag van f.59
aan, dat zij even te voren had ontvreemd. Bij
het verdere verhoor bekende zij sedert Augus
tus j.l. op deze wijze geleidelijk een bedrag van
rond f.500 te hebben ontvreemd.
RIJWIELDIEF GESNAPT.
Gistermorgen is de 24-jarige expeditieknecht
L. M. de B. uit Den Haag op heeterdaad be
trapt. toen hij op het Noordeindsplein een rij
wiel wilde stelen. Op het geroep „Houdt den
dief", kon de dader door den melkhandelaar J.
J. K. worden gegrepen en aan de politie over
geleverd.
Bij de politie zijn een jol, een roeiboot
en een vaarskoe te bevragen, welke onbeheerd
zijn aangetroffen.
De politie heeft aangehouden den 29-jar.
H. H. Z.. die gisteren op de markt een heeren
rijwiel, merk „Durabo" te koop aanbood, waar
van vermoed werd, dat het van diefstal afkom
stig was. Zij werd in dat vermoeden versterkt,
doordat zij bij informatie bij een zekeren K. in
Zaandam, van wien Z. voorgaf het rijwiel te
hebben gekocht, vernam, dat dezen van een
dergelijke transactie niets bekend was. Er is
evenwel geen aangifte van vermissing van een
rijwiel van dit merk gedaan. Dc politie zal
gaarne daarover nadere inlichtingen vernemen.
Ten nadeele van de Volkstuinver. „Ons Be
lang" zijn van haar terrein aan de Os- en
Paardenlaan 120 K G. pootaardappelen ont
vreemd.
Geslaagd voor het kostprijsdiploma B, af
genomen door de Federatie van Werkgeversor
ganisaties in het Boekdrukkersbedrijf te Am
sterdam mej. J. A. M. Hulsman en de heer W.
Eauard, beiden alhier.
Luxor-Theatcr. „Alkazar" is een helden
drama uit den Spaanschen burgeroorlog, een
zeer realistische verfilming van den strijd van
een handvol officieren en cadetten van de
krijgsschool te Toledo (onder commando van
kolonel Moscardo) tegen een honderdvoudige
overmacht. Twee maanden lang slagen de dap
peren er in (onbekend met alles wat elders in
het land geschiedt) den vijand het hoofd te
bieden, totdat ten slotte de troepen van Franco
zich een weg hebben gebaand naar Toledo en
de uitgeputte heldenschare weten te ontzetten!
„Alkazar" is een film met buitengewoon sterk
spel, goed geregisseerd bovendien en met een
maximum aan spannende, opwindende of ont
roerende momenten. Het gesproken woord ls
Duitsch.
Casino-Theater. Pelo Negri staat in het
centrum der belangstelling in de aangrijpende
film „Mazurka". Daarin speelt zij de rol van
een vrouw, die dqor haar man en dochtertje
verlaten wordt. Na jaren van scheiding ontmoet
zij haar dochter weer. Deze bevindt zich in ge
zelschap van dengeen, door wien de moeder
eertijds in het ongeluk gestort werd. Om haar
dochter voorgoed van dezen gevaarlijken man
te bevrijden, schiet zij'hem dood. De film vindt
dan haar climax in de ontroerende rechtscène,
waarin zij zich voor haar daad te verantwoor
den heeft.
Trianon-Theater. Wat dochters doen
de ouders weten het soms niet. En als zij het
dénken te weten, komt het dikwijls héél anders
u't. Dat is ook het geval in het gezellige ver
telsel „Zoo iets doet mfjn dochter niet," waarin
de dochter van een strengen vader, na een
„avontuur" met een ander, toch overgelukkig
den man trouwt, die een „het-leven-kennende",
philosofische erftante voor haar had uitgezocht.
Ralph Arthur Roberts, bekend door zijn humo
ristische grimassen, Geraldine Katt, Erika von
Tellmann en Rudolf Platte als uitstekende
„jeune premier", vervullen de hoofdrollen in
deze vlotte comedie.
Lido-Theater De film „Het onsterflijke
hart", reeds eerder hier ter stede vertoond,
verdient alleszins de reprise in dit theater.
Dank zij uitstekend spel, zoowel van den hoofd
rolvertolker Heinrich George als van de verdere
medespelenden, en vooral ook dank zij het ge
geven en de uitwerking daarvan is een boelende
en aangrijpende beschrijving gegeven van het
ontstaan van de scheepsklok. Als gewoonlijk
beheerscht het meesterlijke spel van Heinrich
George deze geheele rolprent.
Rex-Theater In de film „Het meisje van
gisternacht" doen zich eenige misverstanden
voor, die, waren zij niet op het Juiste moment
opgelost, aanleiding tot groote drama'ï hadden
kunnen geven. Zoover komt het echter gelukkig
niet! Men kan zich dan ook ten volle amusce-
ren om de amoureuze perikelen van Willy
Fritsch en Rudolf Platte, die ten slotte beiden
in het huwelijksbootje stappen en zoodoende
aan vele complicaties een einde maken.
Th. J. Hannema.
