LEIDSCH DAGBLAD
Dinsdag 14 April 1942
TRANSPARANTA
Oproep van Bose aan het
Indische volk
STADSNIEUWS
Kerk- en Schoolnieuws
Kl)N/l CN UITEREN
SPORT
MARKT
k EERICaiIN^^J
S UW RADIO DEFECT?
Op den dag van Amritsar
FEUILLETON
De vrees voor den
afgrond
Hier ruikt het heerlijk! In de bvood-
opslagplaats van een veldbatterij aan
het Oostfront, waar de voorraden nooit
uitgeput raken.
Atlantic-Holland-P.K. Kraayvanger)
Het beginnende voorjaar brengt voor de Duitsche intendance nieuwe
moeilijkheden met zich mede. Dikwijls bedriegt de draagkracht van het
sneeuwdek en de paarden zakken er tot den buik in weg.
(Weltbild-Polygoon-P.K. Kipper)
TENTOONSTELLING NEÏ). WETENSCHAP
PELIJKE BOEKHANDEL.
De N.V. Ned. Wetenschappelijke Boekhandel
heeft gedurende veertien dagen in de expositie
zaal van haar pand aan de Breestraat 52 een
tentoonstelling ingericht-, welke gewijd Is aan de
schoonheid, van ons eigen land, zooals deze tot
uiting komt in het geïllustreerde boek. Onder de
talrijke werken, welke op overzichtelijke wijze
op tafels langs de wanden zijn gerangschikt, be
vinden zich o.m. de bekende publicaties van mr.
A. Loosjes over Leiden, Den Haag, Noord-Bra
bant. Zeeland, Middelburg. Amsterdam en zijn
prachtig werk „Sprokkelingen in Nederland";
voorts tal van fraai uitgevoerde reclame-albums
van bekende Nederlandsche koekfabrieken, v,'el
ke eveneens de schoonheid van het Nederland
sche landschap tot onderwerp hebben, boeken
op het gebied van folklore, merkwaardige tee-
kens. over kerkenbouw en Nederlandsche bouw
kunst in het algemeen, tal van min of meer uit
voerige verhandelingen over de geschiedenis van
verschillende kleinere gemeenten in ons land,
enz. Een aparte tafel is gewijd aan het Neder
landsche natuurleven, waarbij de namen van de
Stoppelaar. S Wij bos en Wigman veelvuldig voor
komen, terwijl ook aandacht wordt gevraagd
voor de Heemschut-serie, uitgegeven met mede
werking van den Bond „Heemschut".
Hel zenuwsterkende voedsel
N.V. NED. GROFSMEDERIJ.
Voorgesteld wordt 69c dividend uit te keeren.
Aan het jaarverslag over 1941 is het volgende
ontleend.
Aan verschillende werken werd uitgevoerd
voor een bedrag van f2.049.431 tegen f 1.967.359,
f 1.837.992 en f. 1.714.333 in de jaren 1940. 1939
en 1938. Het voordeelig saldo der fabrlcagereke-
nlng. de z.g.n. bruto winst, bedraagt f 320.108.14
tegen f. 255.141.68 ln 1940.
De balanswaarde der terreinen, gebouwen,
werktuigen, gereedschappen, enz. bedroeg per
ultimo 1940 f. 671.708.14
In 1941 werd aangeschaft voor f207.100.52
Te zamen f. 878.808.66
Voorgesteld wordt hierop f122.086.39 af te
schrijven. Na verdere aftrek van interest, pen
sioenen, ongevallenverzekering enz., blijft een
bedrag over van f. 124.102.71, zoodat met inbe
grip van het onverdeeld gebleven dividend
ad f 4705.85 een bedrag van f 128.808.56 beschik
baar is voor winstbelasting en verdeeling.
Hiervan wordt voorgesteld een dotatie van
f. 20.000 te verleenen aan het Pensioenfonds en
6% dividend uit te keeren (v.j. 8%), waarna
f6673.93 als onverdeeld dividend op nieuwe re
kening overgaat. Ingevolge besluit van de direc
tie zullen van de 4% leening 1898 groot f 300.000
waarvan nog in omloop f. 66.000, alle resteeren-
de obligatiën worden uiegeloot. Van de 47o lee
ning 1938 groot f. 600.000 waarvan nog in om
loop f. 528.000 zijn de resteerende obligatiën per
30 Juni a.s. aflosbaar gesteld.
Aangezien de heer N, C. F. van Ginkel op 30
April a.s. aftreedt als directeur, moet worden
voorzien in deze vacature, terwijl tevens wordt
voorgesteld het college van commissarissen met
één lid uit te breiden.
MAATSCHAPPIJ DER NEDERLANDSCHE
LETTERKUNDE.
Folklore in het nieuw Groninger Woordenboek.
Over dit onderwerp hield de heer- K. ter Laan
een rede in de maandelijksche vergadering van
de Maatschappij dei- Nederlandsche Letter
kunde. Het lag in sprekers bedoeling, een be
knopt overzicht te geven van de overweldigende
rijke Groningsche folklore.
'Hij behandelde daartoe: het oude smijten met
de ganzevleugel; de oude gebruiken bij dood en
begrafenis; de klucht of kluft of gilde; de oude
buurtinstelling, de naberschap; de teerliedjes
op het feest van zulk een kluft.
Naast deze oude gebruiken kwam spreker tot
de opvattingen, die uit het heidendom zijn over
gegaan in de christelijke samenleving, bij voor
beeld het geloof aan voorloopen en het tweede
gezicht, het geloof aan naloop, de kinderboom
en de kinder put, de witte wijven.
Daarna besprak de spreker de begrippen, die
nog altijd onder het volk leven, afkomstig uit
een zeer ver verwijderd verleden Als voorbeeld
diende de overtuiging, dat er hemelsche ge
rechtigheid geschiedt, als de aardsche te kort
mocht schieten. Verdei- de diep ingewortelde
overtuiging, dat het een heel groote zonde is
eten te verachten. Ten slotte volgde nog een be
schouwing over volks-vertellmgen, zooals die
zich bijvoorbeeld vastknoopen aan den dikken
boom in het Slochterbosch.
De heer Ter Laan eindigde zijn voordracht
met de vraag, of deze Groninger folklore, die
tot het alleroudste behoort wat er bestaat, geen
middel meer kon zijn voor het onderzoek
van de nog altijd niet opgeloste vraag, of de
Groningers nader verwant zijn met de Friezen
dan met de Saksen. Men neemt veelal aan. dat
de Friezen ook Groningen bewoond hebben,
doch er later hun taai verloren. Dit nu is nooit
bewezen. De studie van de folklore zou een
middel kunnen zijn om tot een oplossing te
komen. Naar aanleiding van deze rede en
vooral over het slot ervan ontspon zich een
levendige en hartelijke gedachtenwisseling.
HANDELSREGISTER K. v. K.
Nieuwe inschrijvingen: Firma Gebr. W. Kruit,
Agentuur- en Commissiehandel. (B.P.) Frans v.
Mierisstr. 37a, Leiden. Vennooten: W. Kruit en
W. Kruit, Leiden.
Nova Theater, v. Tooropstraat. Katwijk a.
Zee; hoofdzaak Utrechtscheweg 79, Arnhem.
Beheerder filiaal: B Kornet, Katwijk a. Zee.
Wijzigingen: N.V. Nederlandsche Theater-
Exploitatie Maatschappij, Stationsweg 19. Lei
den. De N.V. is met ingang van 31 Dec. 1941 in
liquidatie getreden.
Commanditaire handelsvennootschap „De Te-
gelhandel", Oude Vest 19, Leiden. Door het
overlijden van den beh. vennoot F. J. M. Gos
lings is de vennootschap ontbonden. Het bedrijf
is overgegaan aan B. Bakels, te Leiderdorp.
A. v. d. Putten, Hooigracht 26. Leiden. Han
del in fruit. Overleden eigenaar: A. van dei-
Putten. Leiden, dd. 3 April 1942.
Y. Kingma, Lijsterstraat 11, Leiden. Handel
in sigaren, sigaretten en tabak en aanverwante
artikelen, Overleden eigenaar: Y. Kingma, Lei
den, dd. 30 Mrt. 1942. Wijziging handelsnaam
in: Wed. Y. Kingma.
M. de Raad, Boerenburgerweg 17, Noordwijk.
Aannemersbedrijf en handel in oud en nieuw
hout (kleinhandel). Wijziging uitgeoefend be
drijf: thans alleen aannemersbedrijf.
Handel- en agentuurbedrijf „Agro". Berken
kade 28, Leiderdorp. Vestiging filiaal. (Schie-
broek). Iepenlaan 5, Rotterdam.
Verffabriek voorheen Firma Gebroeders Kla
verweiden „Chemische fabriek Alpha" N.V,
Voorm. Wilhelminastraat 32/34, Alphen a, d.
Rijn. De N.V. is met Ingang van 3 Dec, 1941
in liquidatie getreden. Liquidateurs G. J. Kooy,
A. Oskam en H. Th. Goedhart, Alphen a. d.
Rjjn.
A.s. Zondagavond komt een cabaret-gezel
schap onder de persoonlijke leiding van den uit
de radio bekenden artist Kobus Kuch in de
Stadszaal een enkele voorstelling geven. Verdere
medewerkenden zijn o.m. Louis en Polly Noiret,
prof. Antonini, Harminlca Jim en Cor v. Veen.
De heer J. v. d. Vos zal Dinsdag as. 25 jaar
in dienst zijn als melkbezorger bij de firma T.
v. d. Kloot, Lange Diefsteeg 10, alhier.
Tot lid van de commissie, voor 1942 belast
met het afnemen van het examen, vermeld in
artikel 12 der Hooger onderwijs wet, is benoemd
de heer dr. C. de Jong, conrector van het Gym
nasium alhier.
De faculteit der geneeskunde der Gemeen
telijke Universiteit te Amsterdam is op haar
verzoek gedurende het tijdvak van 20 November
jl. tot en met 20 September as versterkt met
de navolgende hoogleeraren aan de Rijksuni
versiteit te Leiden: prof dr W. A. Kuenen.
prof. dr. G. G. J. Rademaker, prof. dr. W F.
Suermondt, prof. dr. P. H. G, van Gilse en prof.
dr, H. W. Siemens.
Tot lid van de commissie, voor 1942 belast
met het afnemen van het examen, vermeld in
artikel 55 tweede lid der Middelbaar-onderwijs
wet, is benoemd de heer J. A. H. Cranssen,
leeraar aan de R.-K. H.B.S, alhier.
PREDIKBEURTEN.
SASSKNHE1M Pinkstergemeente: Woensdag
nam 8 uur, de heer M. Verkamman van A'dam
M'ADDINXVEEN Remonstr. Kerk: Woensdag
nam. 7 uur, ds. de Rover van Vlaai-dingen.
INTREDE DS. VERHAGEN Ds. A. Verhagen
neemt 27 Mei afscheid van de Ger. Gemeente te
Middelburg en doet 4 Juni intrede te Llsse, na
bevestiging 9 Juni door ds. P. Honkoop te Den
Haag.
Cl IR GEREF. KERK Tweetal te 's-Graven-
hage-Oost ds. D. Biesma te Drogeham en ds. N.
Brandsma te Harderwijk.
GEREF. KERKEN Drietal te Voorst cand.
E. Baerends te Zutphen, cand. J. Blokland tc
Oegstgeest on cand, J. Hoekstra te Buitenpost
Beroepen te Nijmegen ds. D. Vcenhuizcn te
Aalten, tc Bussum (vac. ds. J. A. Schep) ds. N.
Willemse te Rotterdam-Charlols
Aangenomen naar Wassenaar-Zuid. ds. B Tim
mer te Wagenborgen.
NED. HERV. KERK Benoemd tot hulppredi
ker te Amsterdam-Sloterdljk cand. J. G. van
Nieukerkcn tc Amsterdam.
Beroepen te Kamperland (Zeeland) ds P. Six
Dijkstra te Baambrugge.
Benoemd tot hulpprediker te Hilversum cand.
C. van Moorsel aldaar.
Aangenomen naar Dordrecht (vacature dr. van
Iterson), dr. J. Elkema tc Zaandam
VRIJE EVANG. GEMEENTEN Bedankt, voor
Bussum ds. P. J. Mletes te Apeldoorn.
BAPTISTE GEM. Beroepen te Apeldoorn ds.
D. Slort te Rotterdam-Zuid
EVANG. LUTH. KERK Drietal te Bodegraven
prop. J. G- Bahmueller te Rotterdam, prop. A J.
Meyer te Gouda en prop. A. M. van der Mcy te
Diemen.
Mannen - en ook Vrouwen
die do veertig zijn gepasseerd en tijden aan
Rheumatische pijnen, moeten voorkomen
dat ze de dupe worden van hun leeftijd.
Met de jaren verslappen de bloedzuiverende
organen, verzwakt ook de spijsvertering. Dan
gaan zich onzuiverheden vormen in het bloed
en die hoopen zich op. Zulke menschen
moeten Kruschen nemen. Met Kruschen
krijgen onzuiverheden in het bloed geen
vat op het gestel, omdat ze regelmatig
langs natuurlijken weg worden afgevoerd.
Kruschen wordt over de heele wereld erkend
als hel middel tegen rheumatische pijnen en
als voorbehoedmiddel tegen ontijdige ouder-
domskwaaltjes. Bij Apothekers en Drogisten
1.47 - 0.76 - 0.41 uitsluitend in de
bekende gele verpakking.
^KUP
REDERIJ KERSTOONEEL.
Nogmaals de inzenclingstermijn.
Het departement van Volksvoorlichting en
Kunsten, afdeeling theater en dans. deelt mede:
Er wordt nogmaals de aandacht van besturen
van rederijkers (dilettanten)-vereenigingen op ge
vestigd, dat dc tekst van op te voeren toonecl-
stukken. revues, cabaretschetsen ed minstens
acht weken voor den datum van opvoering bij de
gemeentelijke autoriteiten (burgemeester, of po
litie der betreffende gemeente) moet worden in
gediend. Bi) niet-machtlglng van dezen termijn
kan niet tot keuring van den voorgelegden tekst
worden overgegaan. Tevens wordt men verzocht
den tekst in tweevoud in te stuken.
Voorts wordt belanghebbenden er nogmaals op
gewezen zich niet persoonlijk (hetzij schriftelijk,
hetzij telefonisch) met het departement in ver
binding te stellen, daar dit in geen geval bespoe
diging der behandeling tot gevolg zal hebben alle
inlichtingen kunnen worden ingewonnen bij de
plaatselijke autoriteiten.
ZEILEN.
DE „M ALTA" IS VERKOCHT Het bekende
42 M2.-Jacht „Walta" van den heer Vermant, te
Warmond, is verkocht aan den heer H. W Nijman
te Warmond, die den naam veranderde ln
..Zenith II"
BOKSEN.
VAN DAM MINT VAN DIESSEN Te Rotter
dam won Luc van Dam gisteraVond van den
Rottcrdamsclien zwa&rgewlchtbokscr Nico Diessen.
die ruim 10 K G zwaarder bleek te zijn
Diessen ontpopte zich als een tegenstander,
waarmee Van Dam ernstig rekening moest houden.
In de tweede ronde bleef Van Dam eenlge tellen
liggen. Daarna liep Diessen bloedende verwon
dingen aan neus en oog op. Ook Van Dam kreeg
een zwaar bloedende oogwond In de zesdo ronde
werd Diessen voor acht tellen geveld en Van Dam
was tijdens cL overige ronden Iets ln de meerder
heid. zoodat Van Dam op punter) won.
Nico Diessen zal op Maandag 27 April tc Leiden
in de hoofdpartij bij bokswedstrijden ln de Stads
gehoorzaal uitkomen tegen Jo de Gioot, uit Rot
terdam.
Een „dergelijke aanpassing" aan hel
verkeer is verboden! „Rijbanen en
andere niet voor het voetgangersverkeer
bestemde weggedeelten, moeten langs
den kortsten weg en haaks op de ver-
keersrichting voorzichtig en zonder
pnder breking worden overgestoken.
Wegkruisingen met als zoodanig aange
duide oversteekplaatsen moeten op de.
aangegeven punten, andere kruispunten
uitsluitend in een rechten hoek ten
opzichte van de rijbanen worden over
gestoken. Voetgangers dienen binnen
afzettingen door middel van touwen,
kettingen of van anderen aard te blij
ven". Art. 32 (2) Wegenverkeersregeling
(Polygoon-Claudius)
KADI®
VOOR WOENSDAG 15 APRIL,
Hilversum I, 415.5 M. 6.45: Gramofoonmuz,
6.50: Ochtendgymnastiek 7.00: Gramofoon-
muzlek 7.45: Ochtendgymnastiek 7.55: Gra_
mofoonmuzlek 8.00: B.N.O.: Nieuwsberichten
8.15: Gramofoonmuzlek 9.15: ^oor de huls
vrouw 9.20: Gramofoonmuzlek 11 00: Voor
de kleuters 11.20: Ensemble Rentmeester
12.00: Klaas van Beeck en zijn orkest (opn.)
12.40: Almanak 12.45: B.N.O.: Nieuws- en eco
nomische berichten 13 00: Hoe komen de gaten
in de kaas? 13.15: Zang met pianobegeleiding
en gramofoonmuzlek 14.00: Roeriieensch orkest
Gregor Serbau en gramofoonmuzlek 15.00: Voor
de vrouw 15.20: Het Friesche Pianotrio
16.00: Bijbellezing 16.20: Voor de Jeugd
17.00: Gramofoonmuziek 17.15: B.N.O Nieuws,
economische- en beursberichten 17.30: Natio
nale Jeugdstormkwartier 17.45: Planoduo
18.00: Causerie: Wat zijn Virus-Ziekten?" 18.15
Planoduo 18.35: Gramofoonmuziek 18.50:
B N O.: Nieuwsberichten 19.00: B.N.O.: Econo
misch praatje over den landbouw 19.10: Zang
met pianobegeleiding 19.35: Melodie en Poëzie
(Van 20.15 af alleen voor de Radio-Centrales
die over een lijnverbinding met de studio be
schikken) 20.15: Theo Uden Masman en zijn
dansovkest 20 45: De Familie de Boer 21.00:
Otto Hendriks en zijn orkest, en gramofoonmuz,
21.45- B N.O.: Nieuwsberichten 22.00 B N O
Politiek praatje 22.10—24.00: Gramofoonmuz.
Hilversum II. 301.5 M. 6,45—8.15 Zie Hilver
sum I 7.30—7.40 Boksles) 8.15: Gramofoon
muzlek 10.00- Morgenwijding 10.15: Plano
voordracht 10.40: Voordracht 11,00: Zang
met pianobegeleiding en gramofoonmuziek ca.
11,40: Gramofoonmuziek -12,00: Ensemble Joan
Lancé 12 45: BNO: Nieuws- en economische
berichten 13.00: De Melodlsten en solist en
orgelspel 14.15: Uit Neerlands Gouwen 14.30
Omroeporkest. Omroep-Operctte-Koor en soliste:
(opn.) 15 15: Gramofoonmuziek 16.00
Haariemsche Orkcstvereeniging en soliste 17.0'
Voor de jeugd 17.15 BNO: Nieuws-, economi
sche- en beursberichten 17,30: Omroeporke;
Omroep-Mannenkoor 18.30: Van huls tot hui
18,45: Gramofoonmuzlek 19.00: Piano
voordracht 19,30: BNO: Nieuwsberichten -
19.40: Spiegel van den dag 19.50: BNO: Bra-
bantsch praatje 20.00: Gramooonmuziek
Vanaf 20.15: Alleen voor dc Radio-Centrales die
over een lijnverbinding met de studio beschik
ken. 20.15- Omroep-Opera-Orkest en solisten
2100: Als je verre reizen doet, dan kan Je
veel verhalen 21.15: Omroep-Opera-Orkest en
solisten 21.45: BNO Nieuwsberichten 22.00:
Gramofoonxnuziek 22,1022,15: Avondwijding.
kunt U het best gebruik maken
van een artikel dat geen sur
rogaat is en dat ook na den
oorlog op Uw Menu kan blijven.
N.V. XV. A. SCHOLTEN'S Aardappelmeelfabrieken
Groningen - Foxhol.
HONSELERSDIJK. 13 April. Centr. Westl. Snij
bloemenveiling. Anjers 826; Calla 825; Ame-
rllly 1822 per stuk; Plumosa 3685; Sprengerie
0.921,43; Lathyrus 1435; Anemonen 2037;
Irissen 5264; Freesla 1431; Copland 1125;
Rose 2040; Bartlgon 14—27; Pit 12-^0; Albino
1240; Carara 1324; Mandel 1218; Dubbele
tulpen 13—34 per bos; Hortensia 1,202,90;
Azalea 1.403,50; Calceolaria 3565; Geranium
1638 per pot; Violen 1,051,40; Madelieven 60
85; Prlm.wanda 1,70 per bak.
KATWIJK AAN DEN RIJN, 13 April. Groenten-
veiling. Schorseneeren I f. 19; Idem II f. 12; Was-
peen f. 8.6010.20; Breekpeen f. 7.108,60; Kro
ten I f. 4.90—6; Idem II f. 3,90—4,60; Gekookte
kroten f 10,70—12,90.
LEIDSCHENDAM, 13 April. Kropsla le soort
f, 1011,50; idem 2c soort f. 5,80; idem per 100
KG. f. 33, Glassplnazle per 100 K.G. f. 34; Ra
barber per 100 K.G. f 31; Radijs f. 5,20; Seldery
f. 8,80.
NAALDWIJK. 13 April. Raapstelen 41; Andijvie
2139; Spinazie 3441; Stoofsla 4050 per k.g.;
Sla 3—12,80; Koolrabi 2.00; Seldery 8,20—9,70;
per ino; Nero 9,60—25; Witlof 20--26 per 100 k.g.
PIJNSBURG, 13 April. Groentenveillng. Wasch-
ptv 10.20; idem II f. 8,20; Kroten i. 6; Ge-
ko i. 'ten 12,90; Idem grove f, 10.70; Kool-
rap V per 100 K.G.
ROi i'ERDAM, 14 April. Heden werden ter vee
markt aangevoerd 3024 dieren, waaronder 90
paarden, 19 veulens. 38 schapen, 38 lammeren,
1250 runderen, 1200 nuchtere kalveren, 126 gras
kalveren, 263 bokken en gelten. Prijzen per stuk:
Melkkoeien f. 635530415; Kalfkoeien f. 630
530--415, Varekoeien f. 450360300; Vaarzen
f. 400—305—220; Pinken f. 300—220—185; Gras
kalveren f. 19515585.
Bel 24244
Dë Radiotechnische Dienst I E M O O n.v.
NIEUWE RIJN 32.
PLAATSELIJK RADIO DISTRIBUTIEBEDRIJF.
Voor Woensdag 15 April,
le programma: 7 1524.00: Hilversum I.
"2e programma: 7.1522.15: Hilversum II
22.1524.00: Dultsch programma.
3e programma: 7.00—24.00: Dultsch programma
4e programma: 7.0024.00: Dultsch programma
Ter gelegenheid van den herdenkings
dag van het bloedbad van Amritsar.
waar-bij vierhonderd Indiërs door de Engel -
schen gedood werden, heeft de leider der Indi
sche nationalisten. Soebhas Chandra Bose een
oproep gericht tot het Indische volk, waarin hij
o.a. het volgende zegt:
„Het bloedbad van Jalianwalle Bagh in Am
ritsar, in April 1919, was de dank voor het feit,
dat Indië in den vorigen wereldoorlog zijn bloed
en zijn goud geofferd heeft voor de ondersteu
ning van Engeland. Door vernedering, kneve
ling en wreedheid werd de ziel van Indië ein
delijk gewekt. Het Indische volk kreeg zijn
vuurdoop in dit geloof aan de vrijheid. Het
buitengewone feit van het ontwaken, dat in het
geheele land op deze gebeurtenis volgde, stelde
Indië in staat met groote stappen zijn doel dei-
vrijheid tegemoet te treden. De politieke ont
wikkeling van het moderne Indië is thans op
haar hoogtepunt gekomen en Indië is thans in
staat om zonder groote vertragingen zijn vrijheid
te verkrijgen Het tegenwoordige wereldconflict
plaatst Indië op een kruispunt van zijn ge
schiedenis Aan den eenen kant ziet het de
wanhopige pogingen van het oude wereldrijk om
vast te houden wat het heeft binnengehaald.
Aan den anderen kant staat een nieuwe wereld,
die Indië eindelijk de kans biedt op verandering
en op vervulling van zijn vurige wenschen. De
botsing tusschen het oude en het nieuwe maakt
de oude ordening kapot en wanneer Indië zich
in deze crisis aan de zijde van Engeland zou
plaatsen zou het ook stellig met Engeland ten
onder gaan. De eenige keuze van Indië is der
halve, de oude ordening en de daarachter
staande belangen volkomen van de hand te
wijzen en alles in het werk te stellen om de
nationale bevrijding ten uitvoer te brengen.
De militaire toestand is thans zoo, dat een
kind kan voorspellen, wat er gaat gebeuren. De
Engelschen zijn uit Europa verdreven. Ook in
Afrika zijn zij reeds op den aftocht. Het nabije
cn midden-Oosten, thans weliswaar nog onder
Britsche controle, is als een kruitvat, dat elk
oogenblik in de lucht kan springen. In Oost-
Azië zjjn de Engelschen overal door de Japan
ners overwonnen De Britsche heerschappij ter
zee, door weikei macht het wereldrijk gesticht
werd, is nog slechts een sprookje en de hege
monie op den Indischen Oceaan ligt thans vol
komen in handen van de Japansche marine. De
Britten bezitten noch een gelijkwaardige lucht
macht. noch een vloot of landmacht, die zij
tegenover een modern leger in Indië kunnen
plaatsen. Kortom, het Engelsche wereldrijk valt
zienderoogen uit elkaar. Het is een vierkante
leugen te beweren, dat de vijanden van het
Britsche imperialisme Indië wilden aanvallen.
Deze -mogendheden Duitschland en Japan
zijn vrienden van de Indische vrijheid, doch
vijanden van de in Indië gevestigde militaire
basis.
Ik zou derhalve aan mijn Engelschgezinde
landgenooten den raad willen geven, niet op
valscïien grondslag den haat tégen de landen
van het dvicmogendhedenpact te prediken, doch
liever de Britsche militaire basis uit ons land
te verwijderen. Doen zij dit, dan sta ik er borg
Yoor, dat de mogendheden van het drielanden-
pact Indië volkomen ongemoeid zullen laten. Ik
mag wel aannemen, dat mijn landgenooten zoo
veel vertrouwen in mij stellen, dat zij weten, dat
ik nooit iets zou zeggen of doen
wat m strijd is met de belangen en de eer
van Indië. Al mijn gedachten en streven zijn
er thans enkel en uitsluitend op gericht, mijn
moederland zoo spoedig mogelijk te leiden naar
vrijheid en vrede". ((A.N.P.),
dooi MIGNON G EBERHARDT
(59
Er is nog nooit ten minste Voor zoo
ver iemand zich kan herinneren een
moord in Auvillac gepleegd en nu zijn er op eens
twee tegelijk. De commissaris zei tegen de
agenten, dat hij niet graag wilde, dat de kerels
zijn glazen ingooiden.
Wkt zeg je?
Heusch, Jeanne, werkelijk er is niets om
je ongerust over te maken. Ik geloof me
ik vertel de waarheid. Niemand zal er iets van
weten, dat ik hier ben, behalve natuurlijk de
familie. De commissaris is een geschikte vent
Hij gaf me een half uur om met je te spreken,
nadat hij er zich van overtuigd had, dat ik niet-1
met een touwladder of zoo door je raam kon
ontvluchten en door zijn agenten buiten op
wacht te zetten. Hij zelf zit in de hal te wach
tenJeanne, ik moest met je praten. j
Ik had al naar jou toe willen komen. O,
Richard, er ls zooveel te bepraten. Je moet een I
advocaat hebben niet Paul. Hij moet het ver
raden hebben, dat jij jc hier verborgen hield.
De commissaris zei, dat het de stem van
een vrouw was geweest.
Een vrouw? Wie?
Dat wisten ze niet.
Er is opgebeld, juist voordat het verhoor
begon Paul zou de stem van een vrouw heb
ben kunnen nabootsen; door de telefoon gaat
dat gemakkelijk genoeg.
Je wilt toch niet Paul's raad opvolgen om
schuld te bekennen?
Schuld bekennen? Lieve help, ik denk er
niet aan! Ik heb het niet gedaan. Ik zal vech
ten tot den tot mijn laat sten adem. En ik heb
dien man ook niet. gedood. Maar ik Jeanne,
ik geloof, dat ik weet- wie het was. Ik hoopte
hem op te vangen, begrijp je. Daarom was ik
teruggekomen Jonas hield de wacht voor mij en
ik loste hem af, als ik naar buiten durfde ko
men Ik moest hem spreken, snap je, maar het
lukte niet. Hij kwam naar het huis en ging
weer weg en ik heb geen notie, wie hem opge
vangen heeft.
Vertel verder, Richard. Wat bedoel je?
ikHij zweeg, stak de handen in de
zakken van zijn jasje en liep de kamer op en
neer.
Jeanne, ik kan je nog niet veel vertellen,
maar ik geloof, dat ik op het goede spoor ben.
Dat is hetgeen ik bedoelde met „een kans krij
gen". Ik denk, dat die man Max Goubier heette.
Ik denk. dat hij uit Avion kwam en ik denk,
dat ik weet, waarvoor hij kwamKijk eens.
Hij nam een enveloppe uit zijn zak en haalde
er een klein krantenknipsel uit. Eve was naar
Avion geweest, dat ligt ergens dicht bij de grens.
Zij is daar ongeveer een week geweest en kwam
toen terug dien avond. Zij had me gezegd,
dat ze daar geweest was en daar ben ik nu ook
heen gegaan. Ik ik had het je niet. willen
vertellen. Jeanne omdat ik je niet weer aan
gevaar wilde blootstellen. Maar goed; ik kwam
te weten, waar ze gelogeerd had. Het was maar
een klein hotelletje en de menschen herinner
den zich haar. En ze meenden de hotelier be
doel ik dat zij een of andere advertentie in
de krant geplaatst had. Daarom ging ik de
kranten nazoeken en ik heb dit gevonden. Lees
maar.
De advertentie luidde:
Gezochtgetuige van auto-ongeluk
October 1936 op den weg naar Flam-
mon; twee personen gedood. Belooning.
Brieven onder No. 861 aan het bureau
van dit blad.
Zij las het langzaam door en keek op. Twee
personen gedood.
Jean en Isabelle Abot. zei hij. Zij waren op
weg naar Flammon. Zij werden onmiddellijk ge
dood en niemand heeft ooit geweten, hoe het
gebeurd is. Jean z-at aan het stuur.
Het was stil in de kamer, terwijl hun oogen
elkaar ontmoetten. Richard zei: Ja, daar ziet
het naar uit.
I Maar zijbegon ze weer. De kamer
1 scheen om haar heen op en neer te deinen.
I Moord toen? fluisterde ze eindelijk.
Dat was het wat ik wilde onderzoeken. Het
schijnt haast niet mogelijk. Maar, zie je als
Eve iets gehoord had; als er iels was, dat zij
wist, iets waar ze de lucht van gekregen had en
dat ze wilde gaan bewijzen, dan maakte ze een
goede kans om zeg maar ronduit om er
I van te profiteeren. En het ziet er werkelijk naar
uit, of ze dat bewijs in handen gekregen had.
Want een paar dagen later kwam een man aan
het hotel om haar te spreken en die man heette
Max Goubier. En dadelijk daarna heeft ze Avion
verlaten en daaruit zou je opmaken, dat ze van
hem te weten gekomen is, wat ze wilde weten.
Ze is regelrecht hierheen gekomen en den
volgenden avond werd ze vermoord,
j Als als dat ongeluk in werkelijkheid een
moord was O, maar het is ongeloofelijk, Ri
chard. Hoe zou dat kunnen? En hoe zou dat te
bewijzen zijn?
I Hij nam het uitknipsel van haar over en las
1 nog eens zachtjes: „Gezocht getuige van auto-
ongeluk twee personen gedood
Wie zou het gedaan kunijen hebben en hoef
fluisterde zij.
(Nadruk verboden) (Wordt vervolgd.)
2—1
