De Japansche aanval
voortgezet
BINNENLAND
82ste Jaargang
DONDERDAG 15 JANUARI 1942
No. 25092
Verduisteren:
Tokio's standpunt
Britsche ambassadeur te
Ankara teruggekeerd
De Amerikaansche
vliegtuigproductie
Verspreide berichten
17.58 uur
9.41 uur
De 40.000ste inwoner
van Venlo
Benoeming
van burgemeesters
Dr D. J. Kok benoemd
tot hoogleeraar
Gemengd Nieuws
Ter navolging!
IM/TENUTHKEN
EERSTE BLAD
STADSNIEUWS
Ned. Middenstandsbond
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Telef. Directie en Administratie
25041 (2 lijnen) Gironummer: 57055
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Telef Redactie 21507
Hoofdredacteur: B. W. Menkhorst. Lelden
Pl.verv.: K, Been. Lelden.
Nadat de Japansche troepen door het berg
achtige gebied van Oost-Malakka zijn getrok
ken is de staat Pahang geheel in Japansche
handen, zoo meldt het D.N.B. uit Tokio.
Nog verneemt het D.N.B. int Sjanghai:
De Japansche opmarsch naar Singapore vor
dert onweerstaanbaar. De Japansche troepen
rukken in twee colonnes op. Die aan de West
kust is door de vlakte van Selangor getrokken
en heeft Tampin bezet.
Pogingen der Britten om een nieuw front te
vormen zijn tot dusver mislukt door de snelheid
der Japansche troepen. De Britten hebben geen
kans gezien zich van den vijand los te maken.
De prestatie der Japanners blijkt uit het feit,
dat na den val van Kwala Loempoer dagmar-
schen van 60 KM. in doorsnee zijn gemaakt.
Een deel der Britsche troepen vlucht in Zui
delijke richting, terwijl andere afgesneden en
omsingeld zijn De staten Malakka en Johore
liggen na de bezwijking van de laatste Brit
sche stellingen open voor den Japanschen inval.
Zware Japansche bommenwerpers hebben
Dinsdagavond het vliegveld Mingsladon, een
voorstad van Rangoon, aangevallen. Zij veroor
zaakten daarbij brand in twee bombardements
vliegtuigen.
De Japansche militaire autoriteiten zijn m
nauwe samenwerking met den skibond. de al-
pinistenvereeniging en het ministerie van
spoorwegen begonnen met de opleiding van ski
troepen. De eerste cursus begint 17 Januari en
duurt tot half Maart.
Het D.N.B. meldt uit Tokio:
De reden voor het optreden van Japan tegen
Nederlandsch-Indië noemde de woordvoerder
van de Japansche regeering de vijandelijke ge-
•zindheid van de Nederlandsch-Indische regee
ring. die zich als werktuig van Engeland en
Amerika laat misbruiken.
De militaire maatregelen van Japan, zoo
verklaarde de woordvoerder, richten zich ech
ter geenszins tegen de inboorlingen der betrok
ken gebieden, noch tegen die landen, welke
onder dwang vijandelijke handelingen tegen
Japan plegen. De houding van Japan tegen
over de inheemsche bevolking blijkt reeds uit
de omstandigheid dat de Japansche troepen
b v. op Malakka cn op de Philipnijnen zijn ver
welkomd door de bevolking, die haar bereidheid
tot medewerking tot uitdrukking bracht. Te
genover deze bevolking koestert Japan even
min vijandelijke gevoelens als tegenover alle
andere volken van Oost-Azië. die met Japan
willen samenwerken. Deze volken kunnen der
halve van een overeenkomstige behandeling
door Japan zeker zijn.
MET EEN BOODSCHAP VAN STALIN
EN MOLOTOF.
Het D.N3. meldt uit Istamboel:
De uit Moskou teruggekeerde Britsche am
bassadeur te Ankara, Knatchbull Hugessen,
.heeft tegenover de pers verklaard, dat bij de
Moskousche besprekingen ook latere vredes
plannen ter sprake zijn gekomen. Knatchbull
Hugessen verklaarde, dat hij den Turkschen
minister van buitenlandsche zaken een monde-
lige boodschap van Stalin en Molotof heeft
overgebracht.
Dinsdag is te Ankara een bijeenkomst van
de volkspartij gehouden, die grootendeels was
gewyd aan een uiteenzetting van den minister
van buitenlandsche zaken, Saradjogloe, aan
gaande de gebeurtenissen in de afgeloopen drie
weken. Tevens gaf Saradjogloe daarin een uit
voerige uiteenzet ting van het onderhoud, dat
hij heeft gehad met den Engelschen ambassa
deur na diens terugkeer uit Moskou.
De diplomatieke medewerker van het D.N.B.
schrijft o.a.:
De reactie van de wereld op de onthullingen
over Edens machinaties te Moskou toont aan.
dat er steeds meer begrip komt voor den af-
weerstrijd van Duitschland en zijn bondgenoo-
ten in Oost-Europa. Ook de landen van het
Noorden hebben zich terstond positief uitge
sproken voor de definitieve uitschakeling van
het bolsjewisme; het heldhaftige Finland voor
op. Wanneer Edens droom, om na den zegevie
renden afloop van den oorlog, de Sovjet-Unie
tot ordenende mogendheid in Oost- en Midden-
Europa te maken, in vervulling zou gaan, zou
zulks voor het Noorden gevolgen hebben, welke
reeds thans vry precies zijn te onderscheiden,
namelijk:
1. De volledige onderwerping van Finland aan
de bolsjewistische heerschappij met de vernie
tiging van de kern van het Finsche volk.
2. De bezetting van de Aalands-eilanden.
3. De bolsjewistische opmarsch door het
Noorden van Noorwegen tot den Atlantischen
Oceaan, bij gelijktijdige bezetting van de erts-
mijnen in het Noorden van Zweden en te
Narvik.
4. De onbeperkte beheersching van de Fin
sche en de Botnische Golf. alsmede de bolsje
wistische overheersching in de Oostzee en haar
uitgangen.
Wat voorts de uitvoering van het Engelsch-
bolsjewistische plan voor de beschaving van
Scandinavië zou beteekenen. hebben o.a. de Bal-
tische staten en ten deele ook Finland aan
eigen lijf ondervonden. Hun lot moet een waar
schuwing voor alle Scandinavische volken zijn
om te zamen met Duitschland den verschrik-
kelijksten geesel der menschheid tot zijn ver
nietiging toe te bestrijden, of om althans be
grip te wekken voor dezen strijd, die niet meer
te scheiden is van Engelands verraad aan
Europa en daarmee ook aan Scandinavië.
ROOSEVELT CONTRA ROOSEVELT.
Het verloop der krijgsverrichtingen rondom
de Zuid-Chineesche Zee bewijst volgens deskun
digen afdoende, dat de Vereenigde Staten
slechts met bluf gewapend den oorlog zijn inge
gaan, en dat zij in de naaste toekomst ook over
geen ander wapen kunnen beschikken, aldus
meldt men uit Berlijn aan het A.NP.
In zijn groote rede van de vorige week deelde
Roosevelt mede, dat de Ver. Staten in 1942
60.000 vliegtuigen zouden bouwen. De cijfers
omtrent ander oorlogsmateriaal en de nog veel
hooger aangegeven productie voor 1943 kan
men gevoegelijk buiten beschouwing laten. Dit
komt dus neer op 5000 vliegtuigen per maand.
Wanneer men rekening houdt met een voortdu
rend stijgende productie en dat doet men
Amerika en let op de beweerde productie
over het afgeloopen jaar. groot 30.000 machines,
welker voortbrenging ook al een stijgende lijn
vertoonde, dan zou men gerust mogen schatten,
dat in December j.l. ongeveer 3000 vliegtuigen
in de Ver. Staten zijn gefabriceerd.
Dit aantal zou dan maandelijks met ten minste
5 k 600 moeten groeien, om eind 1942 tot een
maandproductie van 8000 a 9000 te kunnen stij
gen. alles volgens Roosevelts eigen opgave.
Maar dan zou nu reeds de productie van een
maand voldoende zijn om de Japansche lucht
macht te overvleugelen, welke, eveneens volgens
de eigen Amerikaansche schattingen, alles bij
een tusschen twee en drie duizend machines
sterk moet wezen.
De productie van een maand, die men slechts
vanuit Seattle, San Francisco, San Pedro en
San Diego over den Stillen Oceaan zou behoe
ven te sturen, waarvoor men sinds den aanval
op Pearl Harbour, den 8sten December, nu al
vijf weken den tijd heeft gehad. Men zou zoo
zeggen ruim voldoende om zelfs langs andere
wegen het oorlogsterrein te bereiken.
Dit is echter niet gebeurd. Waarom? Zouden,
Hongkong, Goeam, Wake, de Philippjjnen, Ma
lakka enz. ongeacht de persoonlijke verliezen,
r.iet meer waard zijn dan de vliegtuigproductie
van 'n maand? Er is maar een antwoord: Amerika
bouwt niet zooveel vliegtuigen en, of kan zijn
productie niet bij benadering transporteeren.
Opmerkelijk is in dit verband de uitlating van
Roosveelt na de publicatie van het bericht, dat
de Amerikaansche leveranties aan de Sovjet-
Unie niet langer over Wladiwostok doch over
Boston-Archangelsk zouden geschieden. Toen
deelde Roosevelt mede, dat nooit meer gegevens
over de Amerikaansche bewapening zouden
worden gepubliceerd om den vijand geen waar
devolle inlichtingen te verschaffen.
Hij zelf is nu de eerste, om dat zwijgbevel te
verbreken. Wederom waarom? Louter uit bluf.
Roosevelt hoopte, door zijn astronomische cij
fers de hoop onder eigen volk en zijn bondge-
nooten te verlevendigen en tevens den tegen
stander te ontmoedigen. Hij dacht er biykbaar
niet aan, dat vijf, zes weken stryd tegen Japan
voldoende zouden zyn, om de holheid van zijn
bluf te openbaren. Men kan ook te grof bluffen.
DE WOLINZAMELING.
Het D.N.B. meldt uit Berhjn:
De wolinzameling van het Dultsche volk
heeft, naar gisteravond werd medegedeeld, in
totaal 67,232,686 stuks van verschillende soort
opgeleverd. 4003 wagons met bont- en wolar
tikelen zyn reeds aan de weermacht afgeleverd
en voor het grootste deel reeds aan de troepen
uitgereikt.
EEN VERBINDING TUSSCHEN DONAU
EN ADRIATISCHE ZEE. -
Plannen van Kroatische regeering.
De regeering van Kroatië beraamt den aan
leg van een DonauAdriakanaal, meldt de
Berliner Börsenzeitung. Het eerste gedeelte
hiervan zal van Woekowar via Winkowci naar
Slavonisch Samac loopen en den Donau met de
Save verbinden. Dit gedeelte zal 59 KM. lang
zijn en de verbinding over water tusschen Woe
kowar en Samac 416 K.M. verkorten. Het twee
de deel van den nieuwen waterweg zal voor een
goede verbinding tusschen de Save en de Kulpa
zorgen, terwijl het derde gedeelte de Kulpa met
de Adria zal verbinden. Het kanaal zal by Soes-
jak in de Adriatische Zee uitkomen.
DE AMERIKAANSCHE ZWARTE LIJSTEN.
Naar de Britsche berichtendienst uit Wash
ington meldt, heeft het Amerikaansche mini
sterie van buitenlandsche zaken de z.g. „zwarte
lijst" voor het eerst uitgebreid tot landen bui
ten het Westeiyk halfrond. Het heeft een lijst
gepubliceerd met ongeveer 1800 namen van
firma's en personen in Portugal, de Portugee-
sche bezittingen, Spanje, de Spaansche bezit
tingen, Zweden, Zwitserland en Turkye. (ANP.)
FRANSCH SOMALILAND.
In Fransch-Somaliland hebben zich nieuwe
incidenten tusschen Britsche strydkrachten en
inboorlingen voorgedaan, naar te Vichy is be
kend gemaakt. Voorts heeft een Brit-sch vlieg
tuig 4 Januari een Fransche patrouille by Lo-
jada met machinegeweren beschoten. (D.N.B.).
van hedenavond
tot morgenochtend
De maan kwam heden op te
7.54 uur en ging onder te 16.51 uur
77 DAGEN NA DE GEBOORTE ONTDEKT.
Venlo is gisteren verrast met de tijding dat
de 40.000ste inwoner was geboren. Voor de in
woners ongetwijfeld een feit van beteekenis,
doch de verrassing was nog grooter toen bleek
dat de 40.000ste bij zijn ontdekking reeds 77
dagen oud is. Het klinkt vreemd, maar toch is
het zoo. De jonge wereldburger, die tot 40.000en
inwoner der stad werd uitverkoren, is genaamd
Johannes Gerardus Hendricus Lucassen en
woont in de Vliegenkampstraat nr. 6 van het
voormalige Blerik, dat als onderdeel der ge
meente Maasbree op 1 October van het vorige
jaar aan de gemeente Venlo werd toegevoegd.
De 40.000ste inwoner werd op 29 October d.a.v.
geboren, doch overbelasting der werkzaamhe
den ten kantore van den burgerlijken stand
was een der redenen dat eerst thans de
40.000ste inwoner der gemeente officieel is aan-
geweeen. De 40.000ste Venloënaar stamt uit een
arbeidersgezin. De ouders waren niet weinig
van-ast en konden aanvankeiyk niet gelooven
dat hun jongste telg als 40.000ste was uitver
koren, en plotseling aller aandacht op zich zag
gevestigd. De burgemeester, mr. J. Zanders,
heeft den ouders namens de gemeente een
spaarbankboekje voor hun jongsten zoon aan
geboden. (N-R.Ct.)
TUCHTREGELINGSBESLUIT VOOR
GEKAZERNEERDE GEMEENTEPOLITIE.
In de staatscourant is opgenomen een besluit
van den secretaris-generaal van het departement
van binnenlandsche zaken betreffende de tucht
bij de gekazerneerde gemeentepolitie. In dit be
sluit worden o.m. de tuchtstraffen opgesomd,
welke by deze politie wegens vergrijpen tegen
de tucht, voor zooveel daartegen niet krachtens
een andere wettelijke strafbepaling wordt op
getreden, kunnen worden opgelegd. Daaronder
zijn: berisping, licht arrest, verzwaard arrest en
voor agenten van politie ook strafdienst van
tenminste één en ten hoogste twee uur per dag
gedurende ten hoogste zeven dagen. Deze straf
dienst bestaat uit het verrichten van werkzaam
heden buiten de diensturen van den gestrafte.
De besluiten van de besturen der gemeente,
in wier onderwerp by dit besluit wordt voorzien,
blyven van kracht voor zoover zij niet in stryd
zyn met de bepalingen van dit besluit.
GEWELDIGE INSPANNINGEN
Geweldige inspanningen zullen de leden van
de Nederlandsche ambulance zich moeten ge
troosten wanneer zij eenmaal aan het Oostfront
hun taak hebben aanvaard.
Denk niet dat de werkzaamheden van een
ambulance in den tegenwoordigen oorlog zonder
levensgevaar zijn. In het heetst van den strijd
moeten de mannen van het roode kruis arbeiden.
Stel daar eens tegenover hoe gemakkelijk het voor
u is om dezen menschlievenden arbeid te steu
nen. U behoeft slechts even een girobiljet in te
vullen en het bedrag te storten op girorekening
87600 van de Nederlandsche ambulance, Konin
ginnegracht 22 's Gravenliage.
Het rijkscommissariaat maakt bekend:
De rykscommissaris voor het bezette Neder
landsche gebied heeft op grond van art. 3 van
zijn verordening no. 108/40 (vierde verordening
over bijzondere bestuursrechtelijke maatrege
len i de volgende benoemingen afgekondigd:
Q. Bax, gemeentesecretaris en belastingontvan
ger te Graft, tot burgemeester van Barsinger-
horn; J. Bakker, procuratiehouder te Den Haag,
tot burgemeester van Terschelling en Ryk de
Vries, volontair in overheidsdienst te Zaandam,
tot burgemeester van Texel.
Het rykscommissariaat maakt bekend:
De rykscommissaris voor het bezette Neder
landsche gebied heeft op grond van art. 3 van
zyn verordening no 108/40 (vierde verordening
over byzondere bestuursrechtelyke maatrege
len) dr. D. J. Kok, dierenarts te Haarlem, be
noemd tot hoogleeraar in de veterinaire phy-
siologie aan de universiteit van Utrecht.
R. SISSING OVERLEDEN.
Gisteravond is in het RK. Ziekenhuis te
Groningen na een korte ongesteldheid in den
ouderdom van 67 jaar overleden de heer R.
Sissing. oud-apotheker.
Renger Sissing werd op 29 October 1874 te
Winsum (Gr.) geboren en was vooral in stad
en provincie een zeer bekende persoonlijkheid.
Hij had in verschillende commissies zitting. Zoo
was hy tot zyn dood voorzitter van den Bond
voor Staatspensionneering. voor welk instituut
hy jarenlang geyverd heeft, bestuurslid van de
Groninger winkellersvereeniging en voorzitter
van de vereeniging „Noordelijk grondbezit". Hy
was voorts onbezoldigd ambtenaar van den
burgerlijken stand, in welke functie hy onlangs
zyn duizendste huwelijk had voltrokken.
„EEN RECHTVAARDIGE VREDE."
Hedenavond van 19.45—20.00 uur spreekt Max
Blokzyi via den zender Hilversum II in de serie
..Brandende kwesties" over het onderwerp „Een
rechtvaardige vrede."
VERSPREIDE BERICHTEN.
By besluit van den secretaris-generaal van
het departement van justitie is bepaald, dat niet
zullen worden vervuld de notarieele vacatures te
Heeg, ontstaan door benoeming elders van R.
Mulder en te IJlst, ontstaan door het overlijden
van W. Wierda.
TWEE INBREKERS GEVAT.
Het is de politie te Alkmaar gelukt, by een
inbraak in de tabaksgTOSsierderij van den heer
Geus aan de Magdalebenstraat een paai* inbre
kers te arresteeren, n.l. de gebr. R. uit Alkmaar.
Beide individuen, die zeer gevaarlijk bleken
(een van hen was in het bezit van scherpe pa
tronen, terwijl de andere, die gemaskerd was,
een wapenstok had) zijn in het politiebureau
ingesloten en worden na beëindiging van het
onderzoek, naar het Huis van Bewaring over
gebracht. Zy hebben bekend, zich aan niet
minder dan twaalf inbraken te Alkmaar te heb
ben schuldig gemaakt. Tevens bleek, dat een
rijwiel van een hunner van diefstal, afkomstig
was. Ze waren in het bezit van een volledig stel
inbrekerswerktuigen.
EEN FRAAIE MOLEN AFGEBRAND.
Een der fraaie molens van de stichting „Cur-
tevenne" in den Kortenhoefschen polder is een
dezer dagen tot den grond toe afgebrand. Van
de molen kon niets worden gered.
Des middags werd de brand ontdekt, doch
door het verafgelegen punt. waar de molen
in het polderland staat, kon de brandweer die
via Vreeland moest rijden. niet voor halfvyf ter
plaatse zijn. Toen was de molen reeds geheel
afgebrand. Hij werd door huurders uit Amster
dam als weekend-huisje gebruikt. Ook deze
week was dit het geval en by hun vertrek lie
ten zij de kachel brandend achter. Goederen in
de omgeving van de kachel hebben toen vlam
gevat, met het noodlottige gevolg.
KRIJT ALS VANILLESUIKER.
Een keurmeester van den keuringsdienst voor
waren ontdekte in een zaak te Nijmegen pakjes
.vanillesuiker", waarin het hoofdbestanddeel
suiker ontbrak Zyn vermoeden, dat hy te doen
had met krijtpoeder, waaraan men een vanille-
geurtje had gegeven en iets van een kunstmatig
zoetmiddel toegevoegd, werd by onderzoek op
het laboratorium juist bevonden.
De pakjes, waarin dit poeder verpakt was, dat
misschien als tandpoeder dienst zou kunnen
doen, maar als voedingsmiddel meer dan waar
deloos was, waren bedrukt met het opschrift:
„extra fijne vanillesuiker".
Eenmaal op dit §rtikel opmerkzaam geworden,
werd er bijzonder aandacht aan besteed en het
bleek, dat bovengenoemd „surrogaat" niet het
eenige was, dat in den handel voorkwam. An
dere pakjes, waarop ter aanduiding Van den
inhoud gedrukt was: „vervangt fijne vanille
suiker" bevatten taptemelkpoeder, eveneens
zoetgemaakt en gearomatiseerd. Hier was dus
wel zorgvuldig vermeden om den kooper formeel
te misleiden of te bedriegen met betrekking tot
den aard van de koopwaar, hoewel hij toch op
zoodanige wijze werd ingelicht, dat hij wel
reden had om iets anders te verwachten dan hij
kreeg.
DE MEPPEL n WAS EENIGE DAGEN ZOEK
„De Meppel II" vracht- en passagiersboot van
de reederij Koppe, die den dienst ondemoudt
tusschen Amsterdam en Meppel en die Maan
dagmorgen uit Amsterdam was vertrokken is
des avonds niet aangekomen.
Nadat Dinsdag tevergeefs het IJsse-meer m
de omgeving van Urk was afgezocht, vertrokken
Woensdagmorgen te ongeveer negen urn- de
Friesland en de IJssel, beide schepen van de
reederij Koppe, opnieuw uit Kampen om de
opsporing van de Meppel II, die eenige passa
giers aan boord had, voort te zetten. Toen de
schepen om ongeveer twee uur in Urk arnveer-
den, heeft de havenmeester het IJsselmeer af
gezocht. Het zicht was goed en tot op K.M
was het meer te overzien, doch nergens was een
spoor van het vermiste vaartuig te ontdekken.
Daar het niet uitgesloten werd geacht, dat de
Meppel II was afgedreven in de richting Enk-
huizer Zand, verlieten de beide ter redding uit
gevaren booten te ongeveer twee uur Urk om in
die richting te gaan zoeken.
Later kwam het bericht dat de boot gister
avond veilig en wel de haven van Urk was bin-
nengeloopen. Een vliegtuig had de „Meppel II"
op 6 mijl W.Z.W. van Urk gezien en dit aan de
havenautoriteiten te Amsterdam medegedeeld.
De stoombooten „Friesland" en „IJssel" waren
toen in de nabijheid.
DOODELIJKE AANRIJDING
TE ROTTERDAM.
Gistermiddag, omstreeks halféén, is op den
Groote Hilledijk te Rotterdam, alwaar het uit
zicht op de treinbaan door een schutting wordt
belemmerd, de 72-jarige A. van den Haterd uit
de Rijsoordstraat aldaar, door een passeerende
locomotief der R.T.M gegrepen tengevolge
waarvan hy een schedelbasisfractuur opliep. Hij
is naar een ziekenhuis gebracht waar hij korten
tyd daarop is overleden.
De Nederlandsche arbeiders,
werkzaam in een Marine Beklei-
dimgslager in de onmiddellijke om
geving van Leiden, hebben het
even pryzens- als navolgenswaar
dige besluit genomen om weke
lijks van hun loon één procent af
te staan ten behoeve van Winter
hulp-Nederland.
Dit beteekent voor de W.H.N.
een vaste wekelyksche bijdrage
van ongeveer f.60.
NIEUWE UITGAVEN.
Orgaan van de Nederlandsche Kultuurkamer.
Verschenen ls het eerste nummer van „De
Schouw", het veertiendaagse!) orgaan van de
Nederlandsche Kultuurkamer, gewijd aan het cul-
tureele leven ln Nederland onder hoofdredactie
van prof. dr. T. Goedewaagen. die deze nieuwe
uitgave opent met een Inleidend woord over de
wedergeboorte der Nederlandsche cultuur. Verder
werken aan dit nummer mede Jhr. mr. S. M. S.
de Ranltz, dr. D. Hannema, J G. Goverts, prof.
dr. J. M. N. Kapteljn. Henri Brunlng. F. Primo,
dr. F. Vermeulen en mr. J. Huyts.
Door Slkkens Lakfabrieken N.V. te Sassen-
helm werd een kalender voor 1942 uitgegeven.
Het buitenblad van dezen kalender geeft een re
productie van een stilleven van Jan Sluyters. ter
wijl de maandbladen geïllustreerd werden met
voorstellingen, verband houdende met het Slk-
kensbedryf.
Dit Nummei bevat TWEE Bladen
OPENING VAN EEN KADERCURSUS.
Het hoofdbestuur van den Ned. Middenstands
bond heeft in samenwerking met het Instituut
voor Middenstandsontwikkeling, de onderwijs
instelling van den bond, over het geheele land
zoogenaamde kadercursussen georganiseerd,
welke ten doel hebben de middenstanders en
personen, die in het middenstandsleven een
taak hebben te vervullen, voor te bereiden op
leidinggevend werk, dat alom in de afdeelingen
wacht op uitvoering.
Het bestuur van de afdeeling Leiden heeft
zich onmiddellijk achter dit initiatief geschaard
en zich beijverd .het te verwezenlijken, zoodat
gisteravond in het gezellig ingerichte en met
bloemen versierde vereenigingslokaal boven
café-restaurant „de Harmonie" de officieele
opening van een dergelyken kadercursus kon
geschieden.
De cursus bestaat uit 18 mondelinge lessen
van 2 uur en even zoovele schriftelijke lessen,
welke den deelnemers tevoren ter bestudeering
worden toegezonden; hij omvat de navolgende
vakken: staat- en bedrijfshuishoudkunde in het
bijzonder de financiering van middenstandson
dernemingen en statistiek, sociale, economische,
middenstands- en belastingwetgeving en orga
nisatiewezen.
De voorzitter van de de afdeeling Leiden, de
heer W. Zwart, heette de cursisten en den lei
der, den heer Van Beuslchem, zoomede dr.
Tobi uit Den Haag, die een openingswoord zou
spreken, hartelijk welkom in het vereenigings
lokaal, dat daarmede aan zijn bestemming gaat
beantwoorden. Reeds geruimen tijd werd in de
afdeeling de behoefte gevoeld aan het bestaan
van een centrum, dat dienstbaar kon worden
gemaakt aan de juist in deze tijden zoo nood
zakelijke ontwikkeling van den middenstand. In
dit lokaal is dan ook de bibliotheek der afdee
ling opgesteld, terwijl het voorts in de bedoeling
ligt hier lezingen en cursussen te doen houden,
welke het ontwikkelingswerk ten goede zullen
komen.
Na zijn vreugde te hebben uitgesproken over
het initiatief van den Middenstandsbond en het
I.M.O. en over den steun, welken dit initiatief
van de zijde van prof. Casimir en dr. Tobi
heeft mogen ondervinden, sprak de heer Zwart
de hoop uit, dat de thans beginnende kader
cursus zal bijdragen tot de opwaartsche bewe
ging van den Ned. middenstand.
Dr. W. Tobi uit Den Haag wees er in zijn
openingsrede op, dat zoolang de middenstand
bestaat, er behoefte is geweest aan bekwame
bestuurders. In het begin van het organisatie-
leven van den middenstand, thans ongeveer 40
jaar geleden, was een kleine kern van bestuur
ders voldoende om 't aanzien van den midden
stand ten opzichte van de overheid en het pu
bliek aanmerkelijk te doen stijgen, doch het
aspect daarvan wijzigde zich in den vorigen
wereldoorlog, toen de middenstand steeds weer
werd ingeschakeld in de functies van het open
bare leven (de distributie, enz.)
Na 1918 volgde een tijdperk van snelle sociale
evolutie; tal van wetgevende bepalingen op
sociaal en economisch terrein verzwaarden de
bestuurstaak in niet geringe mate en maakten
een grondige voorbereiding steeds meer nood
zakelijk.
Helaas toonde de middenstand in die jaren en
ook later veel minder offervaardigheid dan
bijvoorbeeld de arbeidersorganisaties.
De sociaal-economische, juridische en tech
nische vraagstukken, waarbij de middenstand
in de laatste jaren betrokken was, stelden aan
de ondernemers opnieuw den eisch van deskun
digheid en naar sprekers vaste overtuiging
en de practijk wijst trouwens in die richting!
zal dit in de naaste toekomst in toenemende
mate het geval zijn, getuige ook de Instelling
van publiekrechtelijke bedrijfsorganisaties op
korten termijn.
800 deelnemers aan 27 cursussen over het ge
heele land verspreid geven thans blyk een open
oog te hebben voor het algemeen belang van
den middenstand en hun privé-belang. Spr. be
sloot met het uitspreken van den wensch, dat
deze cursussen voor den middenstand en de
middenstanders groot nut zullen afwerpen.
Hierna gaf spr. een toelichting op de jerote
les, waarin de maatschappelijke beteekenis van
den middenstand werd geschetst.
Spr. toonde aan, dat bij de laatste bedrijfs-
telling in 1930 het aantal kleinbedrijven in Ne
derland (minder dan elf werknemers) 90%. van
het totaal aantal ondernemingen bedroeg; on
geveer 800.000 werknemers vonden in het klein
bedrijf hun dagelijksch breed, hetgeen dus wil
zeggen, dat van een goeden gang van zaken in
het middenstandsbedrijf ongeveer twee millióen
menschen hier toe lande afhankelijk zijn.
Dit aantal is ongeveer even groot als het
aantal werknemers in het grootbedrijf.
Uit deze cijfers blijkt wel de enorme betee
kenis van den middenstand, welke spr. be
schouwt als de kweekplaats van menschen, die
vooruit willen.
Spr. besloot met het uitspreken van zijn beste
wenschen voor het welslagen van den cursus,
welke daarna aanving met de eerste les van den
heer Van Beusichem, die met groote aandacht
werd gevolgd.
REGISTRATIE VAN ONGEORGANISEERDE
VOLKSTUINDERS.
Het bestuur van den Leidschen Bond van
Volkstuindersvcreeniglngen heeft a.s. Zaterdag
een vergadering belegd van alle niet-georgani-
seerde volkstuinders, die zoowel zelfstandig als
in combinatie, teelgrond of bouwterrein welke
tot nu toe als teelgrond ls geëxploiteerd, be
werken.
Op deze vergadering zal niet alleen de ver
plichte aansluiting bij het Algemeen Verbond
van Volkstuindersvereeniglngen in Nederland
worden behandeld en de eventueele organisatie
vorm van hen, die tot nu toe in lossen samen
hang tuinierden, doch tevens het verkrijgen
van poot- en zaaigoed.
Het is dus voor lederen volkstuinder van
groot belang deze vergadering bij te wonen.
Onze oud-stadgenoot, de heer J. F, Meljeraan
te Leiderdorp, slaagde te Amsterdam voor het exa
men Bedrijfshuishoudkunde, afgenomen door het
Ned Instituut van Accountants.
Bij het gehouden examen der H.C.V. te
's-Gravenhage, zijn geslaagd de dames A. A .de
Ryk, F. v. d. Werf en M. de Koning voor het
diploma Coupeuse, allen alhier.