Japanners voorbij
Kwala Loempoer
82ste Jaargang
MAANDAG 12 JANUARI 1942
No. 25089
r
Duitschland strijdt voor Europa
Duitsche Weermachtsberichten
De Duitsche tactiek bij den strijd
aan het Oostelijk front
Verduisteren:
Nieuwe landingen
Hiraide geeft overzicht
van den militairen
toestand
Italiaansche
Weermachtsberichten
Met Duitschland voor
een vrij Nederland
J
Zal het kabinet Churchill
aftreden
17.52 uur
9.44 uur
Duitsche inzameling
gesloten
Verspreide berichten
STADSNIEUWS
EERSTE BLAD
Teraardebestelling van het
stoffelijk overschot van
notaris A. D. Vijgh
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Telef Directie en Administratie
25041 (2 lMnenl
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Telef Redactie 21507
Hoofdredacteur: B. W. Menkhorst. Lelden
Pl.verv.: K Been Lelden.
Het D.N.B. meldde Zaterdagavond uit Tokio-
De op Malakka opereerende Japansche
troepen hebben vandaag Kwala Loempoer
de belangrijkste stad in het sultanaat
Selangor veroverd.
Met den val van deze plaats is een strategisch
uiterst belangrijke hindernis op den weg naar
Singapore weggenomen. De Engelschen trekken
zich terug in de richting van de havenplaats
Malakka aan de Zuidwestkust van het schier
eiland.
I:-. een communiqué van het Japansche hoofd
kwartier wordt, volgens een D.N.B.-bericht van
11 Januari gezegd, dat de voorhoede der Japan
sche troepen, die met steun van legervliegtuigen
naar Kwala Loempoer waren opgerukt in de
nabijheid van Kelang ten Z. can Kwala Loem
poer zijn aangekomen. Andere eenheden zijn
tot bü Rawing opgerukt.
Het officeele communiqué meldt voorts, dat
Japansche vliegtuigen 23 Britsche rupstractors
en zeven tanks en gepantserde verkenningsauto's
ergens ten Noorden van Kwala Loempoer heb
ben vernietigd, alsmede twee treinen met Brit
sche soldaten bij Kajang. Japansche legervlieg
tuigen zetten hun verwoestende nachtelijke aan
vallen op militaire installaties en vliegvelden in
de omgeving van Singapore voort.
In de Amerikaansche berichten wordt gezegd,
dat het geheele front op Malakka een groote
heksenketel is, waarin tallooze afzonderlijke
gevechten plaats hebben. Van een militair front
kan niet meer gesproken worden. Engelsche
frontberichten zoo meldt het D.NJ3. verder uit
Sjanghai, maken melding van nieuwe Japansche
landingen aan de Oostkust van het schiereiland
ten Zuiden van Kwantan, waardoor de Britsche
stellingen in den rug bedreigd worden. Britsche
vliegtuigen namen de nadering van nog meer
Japansche schepen waar.
Het officieele Britsche legerbericht vergenoegt
zich met de mededeeling dat op grond van bin
nengekomen inlichtingen de gevechten uiterst
fel zijn en dat de Britsche troepen gertoodzaakt
zijn zich naar het Zuiden terug te trekken.
OP DE PHILIPPIJNEN.
Japansche keurtroepen hebben de eerste ver
dedigingsstellingen van de Amerikaansche troe
pen op het schiereiland Bataan bestormd en
een belangrijke sleutelpositie veroverd, van
waaruit de vijandelijke stellingen zwaar onder
vuur worden genomen.
De Japanners pogen thans den tegenstand
van den vijand op het schiereiland met behulp
van zware artillerie te breken, terwijl de lucht
macht tegelijkertijd tracht den terugtocht van
den tegenstander naar nieuwe stellingen te ver
hinderen.
Volgens Amerikaansche berichten werden
nieuwe landingen op Mindanao verwacht.
Japansche strijdkrachten zijn Vrijdag geland
op het eiland Masbate (Philippijnen) op onge
veer 400 KM. ten Zuid-Oosten van Manilla. Zy
hebben daar 65 onderdanen der spilmogendhe-
den bevrijd, die bij het uitbreken van den oorlog
waren geïnterneerd.
Het eiland heeft ongeveer 44.000 inwoners, die
in hoofdzaak aan landbouw doen. Behalve sui
ker brengt het eiland ook goud op. (D.N.B.)
EILAND TARAKAN GEBOMBARDEERD.
Japansche vliegtuigen hebben, naar officieel
uit Batavia wordt gemeld, het eiland Tarakan
gebombardeerd. Tarakan ligt voor de Oostkust
van Borneo en is een der rijkste petroleumge-
bieden van Oost-Azië. Batavia meldde verder,
dat bij het bombardement „eenige schade" is
aangericht. (D.N.B.)
De woordvoerder van het Japansche keizer
lijke hoofdkwartier, kapitein Hiraide, heeft
voor de radio een overzicht gegeven van den
militairen toestand. Beslissend voor het verloop
der krijgsverrichtingen achtte hij het feit. dat
de Vereenigde Staten niet op den aanval op
Hawaii en niet op het verlies der vloot te Pearl
Harbor gerekend haddena. De Japansche op-
marsch naar het Zuiden, aldus kap. Hiraide.
verliep volgens de plannen, nadat te Saigon
(Indo-China) en Bangkok (Thailand) politieke
en militaire waarborgen gevestigd waren tegen
de Engelsche bedreiging uit Birma of Malakka.
De val van Hongkong nam de laatste bedrei
ging in den flank weg. In korten tijd werden op
verschillende kustplaatsen landingen verricht,
als uitgangspunt der operaties, die in nauwelijks
drie weken tijds leidden tot omsingeling dei-
vijandelijke strijdkrachten te land en ter zee in
de baai van Manilla. Eenige schepen, die voor
de omsingeling naar Nederlandsch-Indië of Ha
waii probeerden te ontkomen, vielen ten offer
aan Japansche duikbooten. zooals de vliegtuig
moederschepen Herron en Langley en twee
duikbooten.
In verband met de gevechten bij Singapore
en de landingen op Britsch Borneo en in
verband met de voorbereiding en ten deele
reeds begonnen operaties in den nieuwen
aanvalssector tusschen Sumatra en Nieuw-
Guinea, kan Japan in tegenstelling tot den
vijand op den beschermden aanvoer van
onbeperkte reserves rekenen.
Over de definitieve nederlaag van Engeland
en zijn hulptroepen kan geen twijfel bestaan.
Wanneer er over een nieuw verdedigingsfront
van Engeland en Amerika gesproken wordt, zijn
daarmede de wanhopige pogingen bedoeld, om
zich in Nederlandsch-Indié te nestelen en hier
de nog overgebleven resten uit Malakka en de
Philippijnen te verzamelen.
Het Japansche opperbevel heeft zich princi
pieel ten doel gesteld, zoo vervolgde Hiraide.
Oost-Azië van vreemde invloeden te zuiveren.
Zaterdag deelde het Italiaansche opperbevel
mede:
Aan het front Solloem-Halfaja hebben de
vijandelijke strijdkrachten te land. ter zee en in
de lucht het bombardement van onze stellingen
versterkt. Bedrijvigheid van patrouilles in het
gebied ten Zuidwesten van Agedabia. Formaties
der Italiaansche luchtmacht hebben vijandelijke
vliegvelden aangevallen en talrijke toestellen op
den grond vernield en beschadigd. Begeleidende
jagers slaagden er in vier Curtiss toestellen neer
te schieten en verscheidenen andere zware schade
toe te brengen in hevige gevechten met een
numeriek sterkeren vijand. Een Italiaansch toe
stel is niet teruggekeera. Gisteren zijn alle vloot-
en luchtbases op Malta voortdurend gebombar
deerd, waarvan het vernielende effect kon wor
den waargenomen.
En Zondag:
Het op onze steunpunten te Solloem en Hal-
faya liggende hevige vuur te land en van de
lucht uit houdt aan.
In West-Cyrenaica werden op verkenning
zijnde pantsereenheden van den tegenstander
afgeslagen.
Onze vliegtuigen hebben colonnes vrachtauto's
en tentenkampen in het vijandelijke achterland
met mitrailleurs beschoten. Tijdens de lucht
gevechten boven Agedabia werd, naar thans
vastgesteld is, een vijfde „Curtiss"-toestel neer
geschoten. Een vijandelijke vlucht naar Syrte
had vier dooden, vijf gewonden en schade "aan
gebouwen ten gevolge.
Ook gisteren werden bommen van elk kaliber
op de vliegvelden van Malta afgeworpen.
Dit veronderstelt, dat tegen den Indischen
Oceaan en tegen Britsch Indië zelf uit de rich
ting van Birma stellingen worden opgeworpen,
die een poging van den vijand, om met behulp
van Tsjoengking nieuwe strijdkrachten te mo-
biliseeren, onmogelijk maken. Tegenover Ame
rika heeft Japan reeds getoond, dat het beslo
ten is, geen enkele inmenging van de Vereenig
de Staten in een nieuwe ordening van Oost-
Azië te dulden.
Samenvattend kan gezegd worden, dat Japan
na den ondergang van de Anglo-Amerikaansche
zeestrijdkrachten in het geweldige gebied tus
schen Amerika en den Indischen Oceaan niet
alleen de absolute heerschappij ter zee verwor
ven heeft, doch ook tevens de toegangen tot
den Stillen Oceaan via Hawaii en Singapore
controleert. Dit beteekent, dat noch de Veree
nigde Staten noch Engeland voor afzienbaren
tijd in staat zijn, met nieuwe strijdkrachten in
den Stillen Oceaan actief te worden, of de
door Japan voorgeschreven ontwikkeling tegen
te houden, welke zich heden na vier weken van
oorlogvoering duidelijk afteekent. Deze ontwik
keling werd door de „wereldomvattende as-
strategie" mogelijk gemaakt, die den vijand een
groepeering van krachten opdwong, welke es-
sentieele wijzigingen niet meer toelaat.
Zaterdag deelde het Duitsche opperbevel
mede:
Op de Krim en in de Zuidelijke zone van
het Oostelijke front slechts geringe ge
vechtsactie. Bij Sebastopol en Feodosia
hebben gevechtsvliegtuigen en stuka's een
transportschip van 4000 ton tot zinken ge
bracht en tv/ee vrij groote koopvaardij
schepen alsmede een lichten kruiser door
bommen beschadigd. Voor de Oóstkust van
de Zwarte Zee werd een koopvaardijschip
in brand gebombardeerd.
In de centrale en een deel van de Noor
delijke zone houden de zware afweerge-
vechten met onverminderde hevigheid aan.
In Noord-Afrika heeft de vijand zijn
artillerievuur en zijn luchtaanvallen in het
gebied van Solloem versterkt. In het ge
bied van Agedabia wederzijdsche verken
ningsactie.
De aanvallen op vliegvelden op Malta
werden met succes voortgezet. Bij pogingen
van Britsche bommenwerpers om de
Fransche kust aan te vallen, werden vier
vijandelijke bombardementsvliegtuigen
neergeschoten.
En Zondag:
In den centralen en Noordelijken sector
van het Oostelijke front hebben de Duit
sche troepen den vijand bij het afweren
van talrijke aanvallen, die ten deele met
geconcentreerde strijdkrachten en met
steun van pantserwagens werden onder
nomen, gisteren bijzonder zware verliezen
aan menschen en materiaal toegebracht.
De luchtmacht bombardeerde haven
werken te Feodosia alsmede aan de Oost
kust van de Zwarte Zee en greep in de
overige sectoren van het Oostelijke front
met succes in den strijd te land in.
In den nacht van Zaterdag op Zondag
werden belangrijke militaire havenwerken
op het Britsche eiland met bommen be
stookt.
In Noord-Afrika duurt de druk van den
vijand op de stellingen bij Solloem voort.
In het gebied van Agedabia levendige
activiteit van verkenningsafdeelingen.
Duitsche formaties duikbommenwerpers en
gevechtsvliegtuigen vielen troepenconcen
traties van den vijand aan in het gebied
van Agedabia alsmede Britsche vliegvel
den in de Marmarica. De aanvallen had
den goed succes. In luchtgevechten wer
den vier vijandelijke vliegtuigen neerge
schoten.
De luchtaanvallen op vliegvelden van
het eiland Malta werden overdag en des
nachts met goede uitwerking voortgezet.
Britsche bommenwerpers vielen in den
nacht van Zaterdag op Zondag plaatsen
in het Noord-Duitsche kustgebied aan. De
bevolking leed eenige verliezen aan dooden
en gewonden. Zes der aanvallende bom
menwerpers werden neergeschoten.
In den tijd van 3 tot 9 Januari verloor
de sovjet-luchtmacht 112 vliegtuigen.
Daarvan werden er 82 in luchtgevechten
en 12 door luchtdoelartillerie omlaagge-
schoten. De rest werd op den beganen
grond vernield. In denzelfden tijd gingen
aan het Oostelijk frovt zestien eigen vlieg
tuigen verloren.
ERNSTIGE ONTEVREDENHEID IN
ENGELSCHE POLITIEKE KRINGEN.
Duff Cooper is op persoonlijk verlangen van
Wavell ontslagen, zoo meldt Svenska Dagbladet
uit Londen. De Londensche correspondent van
dit blad meldt o.m., dat het duidelijk is, dat
de val van Duff Cooper is veroorzaakt door de
bestuurstechnische gebreken, welke door den
Japanschen aanval aan den dag zijn getreden.
Het was zijn opdracht zich te Singapore te be
lasten met de civiele eh bestuurswerkzaamheden,
ten einde op die wijze de taak van den militairen
chef te verlichten. Generaal Wavell's benoeming
tot hoogen commissaris in Oost-Azië is slechts
gebruikt als voorwendsel om Duff Cooper te
ontslaan. Duff Cooper is den laatsten tijd het
voorwerp van ernstige critiek en wel zoowel in
het parlement als in Australië. De Londensche
correspondent van Dagens Nybeter meldt, dat
de terugroeping van Duff Cooper uit Singapore
er op wijst, dat Churchill waarschijnlijk het een
en ander te doen zal krijgen om de ontstemming
in het parlement minder te maken, wanneer hij
terugkomt. De Manchester Guardian schreef
Zaterdag, dat de verklaringen van Attlee en
Eden over het Britsche oorlogsoptreden in Oost-
Azië al te veel punten onopgehelderd hebben
gelaten.
Naar het A.N.P. uit Stockholm meldt, acht
men volgens een Reuterbericht met het oog op
de ontevredenheid in het parlement over de
militaire fiasco's in de Stille Zuidzee integraal
aftreden van het kabinet-Churchill na terugkeer
van Duff Cooper en Churchill te Londen zeer
waarschijnlijk.
Waarom de Duitschers niet
zonder strijd de winter
kwartieren betrekken.
Het DM. meldt uit Berlijn:
De toestand aan het Oostelijke front wordt
evenals voorheen gekenmerkt door de volgens
ae plannen verloopende Duitsche afweergevech-
ten ter dekking van de naar de winterstellingen
teruggaande voorste aanvalsgroepen, zoo ver
klaart men in welingelichte militaire kringen in
de Duitsche hoofdstad. pier en daar zijn deze
gevechten buitenggwoon hevig en verbitterd,
hetgeen in de vijandelijke pers veelvuldig de
vraag heeft opgeworpen, waarom de opperste
Duitsche leiding niet, zooals Hindenburg en
Ludendorff in 1917 in het Westen hebben gedaan,
het verplaatsen van het front naar een strate
gisch gunstigere afweerlijn bij nacht en ontij en
met een zoo onopvallend mogelijk losmaken van
den vijand onderneemt om gevechten met zware
verliezen te vermijden.
Naar aanleiding hiervan verklaart men te
Berlijn, dat men door een vergelijking te maken
met de Duitsche positie in 1917, blijk geeft de
tegenwoordige positie totaal onjuist te beoordeelen.
Waren er destijds twee Europeesche fronten,
waar gestreden werd en waarop de Duitsche
strijdkrachten, na de voorafgaande oorlogsjaren
met zware verliezen, moesten worden verdeeld,
thans in 1942 bestaat er slechts een Europeesch
front, waarop de Duitsche militaire kracht zich
kan concentreeren. Hierbij komt echter een
afweertactiek tijdens den Russischen winter, die
het contact met den vijand in stand houdt en die
de vijandelijke aanvallen toejuicht. De vijand
maakt hier een van zijn grootste fouten, die hij
echter op grond van zijn geheele houding begaan
moet. n.l het voortdurend in den strijd werpen
van al zijn militaire machtsmiddelen.
De latere geschiedschrijving zal de ontzaglijke
verliezen van de bolsjewisten in deze gevechten
om terrein, dat zij op grond van het verschuiven
van het Duitsche front in bepaalde frontsectoren
toch zouden hebben verkregen, met verbijsterende
getallen opteekenen. Deze cijfers zullen eens
ontzetting veroorzaken. Deze cijfers thans te
noemen, zou bij de duizelingwekkende hoogte
van dergelijke zinlooze offers slechts beteekenen.
clat men deze, als propagandacljfers van een der
oorlogvoerende partijen, voor ongeloofelijk zou
houden. De roekeloosheid, waarmede de bolsje
wisten met hun Siberische en Kaukasische
divisies omgaan, gaat alle begrip te boven.
HET KOMENDE VOORJAAR.
Hierin ligt ook het antwoord op de vraag,
waarom de Duitsche troepen zich niet zonder
strijd van den vijand losmaken en niet zonder
strijd hun winterstellingen betrekken. Het voor
jaar zal bewijzen, dat de bolsjewistische divisies
die thans verbloeden, dat het bolsjewistische
materiaal, dat thans wordt opgebruikt, dringend
noodig zullen zijn. De Duitsche verliezen tijdens
de af weer gevechten tegen den stormloop van de
bolsjewistische machinerie bewegen zich tus
schen geheel andere grenzen dan de bolsjewisti
sche. Het staat den vijand vrij andere cijfers te
noemen. Hij zal over enkele maanden beleven, In
hoeverre zij met de werkelijkheid overeenstem
men. De werkelijkheid zal nog vreeselijker zijn
dan de winterstormen, die thans over de slag
velden van de sovjetunie razen.
van hedenavond
tot morgenochtend
De maan kwam heden op om
4.18 uur en ging onder te 14.22 uur.
RUIM 56 MILLIOEN STUKS
BIJEENGEBRACHT.
De door den Führer bevolen inzameling van
bont. wollen en winterartikelen voor het front
is gisteravond gesloten. In 16 dagen heeft het
Duitsche volk voor dé soldaten een prestatie
volbracht, die in de geheele wereld haar weerga
zoekt.
Het voorloopig resultaat tot gistermiddag
omvat reeds 56.325.930 stuks in totaal, waaronder
2.958.155 stuks bontartikelen en 1.174.748 paar
ski's. Reeds zijn 3056 wagons met de ingezamelde
goederen vertrokken. (D.N.B.)
REORGANISATIE VAN HET FRANSCHE
LEGER.
In het kader van de reorganisatie van het
Fransche leger, die geschiedt op initiatief van
den plaatsvervangenden premier en minister
van verdediging, admiraal Darlan, en onder
zijn toezicht, zijn met ingang van 1 Januari 1942,
42 generaals op pensioen gesteld. Het motief
voor dezen maatregel is. dat de reorganisatie
van het leger en de militaire administratie ook
een aanzienlijke verjonging van het corps der
hoogere officieren en van de administratie
behelst. (D.N.B.)
HET PROCES VAN RIOM.
Het proces van Riom, dat kortelings opnieuw
verdaagd was, zal thans, naar officieel uit Vichy
wordt medegedeeld, op 19 Februari beginnen.
Het Hooggerechtshof van Riom, dat Zaterdag
bijeen is gekomen, heeft dit besluit genomen.
Bij deze gelegenheid is ook de voorzitter, Caous,
in zijn functie geïnstalleerd. (DN.B.)
„DE STALEN BAND".
Geslaagde feestavond.
Zaterdagavond gaf de O.- en O.-club „De
Stalen Band" een bonten avond voor de leden
en genoodigden. welke evenals de voorgaande
feestavonden, uitstekend geslaagd mag heeten.
Te half zeven opende de voorzitter, de heer
Ten Brummelaar den avond met een welkomst
woord tot de talrijke aanwezigen, die tot
groot genoegen van spr., de groote Stadsgehoor
zaal tot in alle hoeken vulden. Een bijzonder
woord van welkom bracht spr. aan de directies
van de H.C.W. en N.EM. met haar dames, aan
den heer Ammerlaan, die steeds bijzonder veel
belangstelling heeft getoond voor het werk der
jonge vereeniging en op wiens initiatief deze
bonte avond is georganiseerd. Verder aan be
stuurders en leden van de zustervereeniging
„G.G.V." op wier aanwezigheid spr. bijzonder
prijs stelt. Den wensch uitsprekend dat deze.
door de directies aangeboden avond, waaraan
de medewerkenden hun beste krachten zullen
geven, de waardeering der aanwezigen zal weg
dragen. besloot spreker, waarna direct met de
afwerking van het uitgebreide programma werd
begonnen.
..De Stalen Band" het amusements-orkest. on
der leiding van Jack Smit. oogstte met zijn
muzikale inleiding evenals in het verdere ge
deelte van zijn optreden, groot succes.
Het „Vroolijke Tooneel" voerde onder regie
van G. v. d. Wijngaard enkele kostelijk ge
speelde éénacters op. welke eveneens grooten bij
val verwierven.
„The Three Black Boys" vertoonden groote
vaardigheid in het brengen van negermuziek
hetgeen, evenals het optreden van een dubbel-
mannenkwartet, met een gul applaus werd be
loond.
„The Manova Hawaiians" brachten een prach
tig nummer en verwierven met hun muziek en
zane eveneens groote waardeering.
Bijzonder ma? no? vermeld dp goede zang van
mei. N. Wessel.
„D.S.B." kan wederom op een uitstekend ge
slaagden feestavond terugzien.
Dit Nummei bevat TWEE Bladen
Zaterdagmiddag vond op de begraafplaats
„Zorgvlied" te Amsterdam onder groote belang
stelling de teraardebestelling plaats van wijlen
den heer A. D. Vijgh, notaris alhier.
Op de begraafplaats merkten wij o.a. op de
heeren H. J. P. Wassenaar en E. H. Moens,
namens de Sociëteit „Amicitia" en het bestuur
van den Leidschen Schouwburg, prof. dr. A. W.
Byvanck, namens de Ver. „Dante Alleghieri", de
heeren J. C. v. Eek en ir. J. J. G. v. Hoek, na
mens de „Mij, voor Toonkunst", mr, W. F. A.
Bijvoet uit Haarlem, advocaat en procureur en
wethouder van Openbare Werken dier gemeente,
mr. A. H. Kamerlingh Onnes uit Den Haag en
vele vrienden en kennissen van den overledene.
Behalve de familie kwamen o.a. in den stoet
mede, de heeren H. P. H. Würtz, prof. Selieger
uit Ubbergen, prof. dr. P. Fijn van Draat uit
Zeist, oud-hoogleeraar aan de RijKsunlversiteit te
Utrecht, W. K. v. Hasselt, gep. kapitein der
infanterie, notaris mr. H. M. A. Coebergh,
secretaris-penningmeester van de Vereeniging
van Leidsche Notarissen en G. W. Groen uit
Oegstgeest.
Toen de kist, welke gedekt was met een groot
aantal kransen de aula werd binnengedragen,
speelde de organist „Wenn Ich einmal soil
scheiden" en bij hes uitdragen van het stoffelijk
overschot het slotkoor uit de Mattheus Passion
van J, S. Bach.
De eerste spreker, prof. Selieger uit Ubbergen,
herdacht den overledene als familielid, evenals
de heer J. Daniëls uit Voorburg, oud-kapitein
van den generalen staf en een neef van den
overledene.
De heer Gerard W. Groen voerde het woord
als jongere vriend, die het voorrecht had 14
jaren achtereen met den thans ontslapene te
mogen samenwerken als secretaris van de Mij.
voor Toonkunst, waarvan de heer Vijgh tot 1936
het presidium bekleedde en de ziel was. 35 jaar
achtereen, aldus spr. hebt gij uw beste krachten
aan deze instelling gewijd. Daarnaast heeft spr.
den heer Vijgh leeren hoogachten als persoon
en mensch en weet hij hem blijvend dank ver
schuldigd voor de ondervonden oprechte vriend
schap.
Uw leven heeft zich gekenmerkt door goed
te doen, niets was U te veel, gij waart een en
al beminnelijkheid Mede namens zijn vrouw
riep spr. hem een laatst vaarwel toe.
Namens de Leidsche notarissen werd het
woord gevoerd door (len heer mr. H. M. A.
Coebergh, secretaris-penningmeester van de Ver.
van Leidsche Notarissen. De overledene was,
aldus spr, een goed vriend. Van mijn jeugd af
heb ik hem gekend als een beminnelijk mensch
met vele goede eigenschappen. In Leiden was
hij zeer gezien. Ook in de verschillende vereeni-
gingen, waarin hij zitting had en bovenal voor
de Leidsche Notarissen was hij de rechte man
op de rechte plaats.. Hij ruste in vrede.
Hierna werd het woord gevoerd door den heer
H. Ph. Würtz, die het goede werk herdacht, dat
de heer Vijgh heeft verricht als regent van het
Jan de Latere-hofje, waarvan de inwonenden
hem met weemoed en dankbaarheid zullen blij
ven gedenken. Ook namens de Kegelclub, welke
de heer Vijgh 54 jaar geleden hielp oprichten
en waarvan hij de laatst overgebleven oprichter
was, sprak spr. woorden van dank. Spr. ein
digde met een woord van bijzondere erkente
lijkheid voor de steeds persoonlijk ondervonden
groote vriendschap.
Prof. Fijn van Draat uit Zeist sprak eveneens
eenige gevoelvolle woorden als oude vriend.
Hierna wetd het stoffelijk overschot in het
familiegraf neergelaten waarna dr. Jos van dei-
Velden uit Bloemendaal, schoonzoon van den
overledene namens de familie alle aanwezigen
dank zegde voor de betoonde belangstelling, en
het „Onze Vader" bad.
FILMVOORSTELLING N.S D.A.P.
De Schiller-film.
Voor de Ortsgruppe Leiden van het Arbeits-
bereich der NB.D.AP. vond gistel-morgen in het
Trianon-theater de vertooning plaats van een
Tobls-film, gewijd aan het leven van den groo
ten Duitschen dichter Friedrich Schiller, wiens
nobele figuur wordt uitgebeeld door Horst
Kaspar. In den aanvang van de film zien wij
den jeugdigen Schiller als medisch student aan
een Würtembergsche hoogeschool, welke zich
mag verheugen in de persoonlijke belangstelling
van den Hertog van Würtemberg (Heinrich
George). Het leven aan deze academie heeft
evenwel weinig gemeen met het echte studenten
leven, dat zich altijd en overal heeft gekenmerkt
door een groote mate van ongedwongenheid en
onafhankelijkheid. Niet aldus hier: alles is op
militairen leest geschoeid en zelfs voor het gebed
worden de handen op commando voor de borst
gebracht en gevouwen. Deze straffe, tot de
uiterste consequentie doorgevoerde discipline iz
een uitvloeisel van den wil van den Hertog, die
geen hoogere deugd kent dan die der gehoor
zaamheid en onderworpenheid, mits vanzelf
sprekend aan hem bewezen. Deze eisch, welken
hij in de eerste plaats stelt aan de studenten
der hoogeschool, welke zijn hooge bescherming
geniet, strookt al heel weinig met het karakter
van den jeugdigen Schiller, in wien van jongsaf
aan de drang leeft naar een vrije ontwikkeling
der persoonlijkheid, naar een geestelijke vrijheid
zonder welke waarheid en gerechtigheid onbe
staanbaar zijn. Natuurlijk brengt een dergelijke
levenshouding hem in conflict met zijn opvoe
ders en zelfs met den hertog, tegen wien hi> de
stelling verdedigt, dat niet de mensch belangrijk
is, doch wel de geest, die in hem leeft en voorts,
dat genieën niet worden gemaakt, doch als zoo
danig worden geboren.
Zijn stoutmoedige houding bezorgt hem heel
wat moeilijkheden, doch op zijn beurt gesterkt
door den steun van een kleinen vriendenkring,
die zijn idealen deelt, aanvaardt hij de marte
laarskroon van zijn dichterschap en ziet ziln
strijd uiteindelijk beloond met de waardeering
van het Duitsche volk, dat zijn eerste groote
werk „Die Rauber" warm toegejuicht Heinrich
George geeft een meesterlijke vertolking van
den tyrannieken hertog: Lil Dagover is zijn lief
tallige echtgenoote. die den jongen dichter een
warm hart toedraagt en Herbert Meisch ten
slotte is de knappe regisseur, dip de waarliik
nationale figuur van Schiller deed herleven 'n
een vorm. welke blijkens het applaus na afloop
en volkomen terecht aller waardeering
wegdroeg.
De bijeenkomst welke minder druk bezocht
was dan gewoonlijk, werd besloten met het
staande zingen van het Deutschland- en Horst
Wessel-lied. j. Brouwer.