Japansche vorderingen op Malakka BINNENLAND 82ste Jaargang ZATERDAG 10 JANUARI 1942 No. 25088 Engelschen in aftocht Amerikaansch vliegtuigmoederschip tot zinken gebracht De groote aanval op Hawaii De hoogste begrooting uit de wereldgeschiedenis Italiaansch Weermachtsbericht Met Duitschland voor een vrij Nederland V. Verspreide berichten De Indische pensioenen Distributie van eieren Uitvluchten Keuring voor de Waffen S.S. en hef Nederlandsch Legioen EERSTE BLAD Verduisteren: 17.50 uur 9.45 uur STADSNIEUWS LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J. W. Henny Telef. Directie en Administratie 25041 (2 lijnen) DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Telef Redactie 21507 Hoofdredacteur: B. W. Menkhorst). Lelden Pl.verv.: K. Been. Lelden. Het Japansche hoofdkwartier meldt, dat on der den druk van het Japansche offensief de Britsche strijdkrachten in het Noorden van Selangor ineenstorten. Zij zijn algemeen begon nen terug te trekken naar Negri Sembilan. De terugtrekkende Britsche troepen vernielen in allerijl bruggen en wegen om den Japanschen opmarsch te vertragen. De verwarring onder de Britsche troepen strekt zich ook uit* tot den Zuidelijken sector van Selangor, waar eveneens een algemeene terugtocht kan worden waargenomen. De Ja panners maakten 68 stukken geschut, 50 pant serwagens en 500 automobielen en motorrijwie len buit en namen meer dan 200 soldaten ge vangen. In het officieele bericht wordt verder gezegd, dat de Japansche troepen zich Donderdagnacht op ongeveer 70 km. ten Noorden van Kwala Loempoer hebben genesteld. Berichten uit het Britsche hoofdkwartier te Singapore geven toe, dat de Britsche troepen opnieuw uit hun ver dedigingsstellingen zijn verdreven en dat op enkele plaatsen de Japansche troepen het Brit sche front hebben doorbroken. Japansche legervliegtuigen hebban Donder dagmiddag een aanval gedaan op de ha%-en van Moelmein in Birma aan de Golf van Martaban. Daarbij hebben zij een groot schip en vier sche pen van middelbare grootte getroffen. Tevens werden het station en de havenwerken gebom bardeerd. (D.N.B.) Het Japansche keizerlijke hoofdkwartier, afdeeling marine meldt, dat het Amerikaan- sche vliegtuigmoederschip Langley bij het eiland Johnston tot zinken is gebracht. De „Langley" mat 11.050 ton. Officieel is het schip in de marine-lijst aangeduid als aircraft- tender en een hulpschip van de marine. Het was nl. een verbouwd koopvaardijschip, dat 33 wa tervliegtuigen kon opnemen. De snelheid was 15 mijl. De bewapening bestond uit vier kanonnen van 12.7 cm. Oorspronkelijk diende het schip, dat in 1911 gebouwd is en toen „Jupiter" heette, voor kolentransport der vloot. In 1922 is het verbouwd tot vliegkampschip. De bemanning telde 341 koppen, behalve het vliegerspersoneel. Het was het eerste schip der V.S., dat voorzien was van electro-motoren voor de voortstuwing HET ONDERZOEK AANGEVANGEN. De New York Times meldt uit Honoloeloe, dat de naar Hawaii gezonden Amerikaansche com missie van onderzoek, welke tot taak heeft een onderzoek in te stellen naar de vraag of een nalatigheid van het Amerikaansche leger of de marine bijgedragen heeft tot de Japansche successen, onder voorzitterschap van een rech ter van het opperste gerechtshof met haar taak is begonnen. De commissie heeft zich in een oproep tot de bevolking van de Hawaiï-eilanden gericht, volgens welke diegenen zich moeten aanmelden, die een of andere inlichting, welke v Jf T,u voor de commissie, kan ver strekken. (D.NJ3.) NED. INDIË VRAAGT PATROUILLE VLIEGTUIGEN. ■n 5eT3rePTv!F VanAe(l-Indië heeft, volgens een D.N.B.-bericht, met het oog op de toenemende Japansche aanvallen, Australië verzocht vlieg - tulgen te zenden, die moeten medewerken bij de patrouilleering langs de strategisch belangrijke sleutelposities. Men heeft verklaard dat de Nederlandsch-Indische luchtmacht niet in staat is de belangrijke punten van het eigen land te beschermen. DE POSITIE VAN DUFF COOPER. Naar de Londensche radio mededeelt heeft Attlee bekend gemaakt, dat tengevolge van de benoeming van een opperbevelhebber voor het Zuid-Westen van den Stillen Oceaan ook de positie van Duff Cooper zal moeten worden herzien. Naar men weet is Duff Cooper vertegenwoor diger van de Engelsche regeering voor Oost- Azie. (D.N.B.). ROOSEVELT TER PERSCONFERENTIE. In de Öagelijksche persconferentie heeft presi- ^00seve^ het volgende verklaard: d? h0°estc begrooting van de wereld- Vi?tn offlcieele ramingen duiden erop. liftJS! yna. het dubbele uitmaakt van de jaar- AmeHifa °orl°gsuitgaven Van Duitschland. De fpn ^2! oChe weermacht en haar bondgenoo- frpwpirilff Roosevelt toe, dat deze begrooting een kent eit aan bewapening betee- «Sw? een rechtvaardige verdeeling der -H-S hlf11 J°°5 ide nationale eenheid noodig Wnitl i bovendien, zeide hij, dat de ,^!g vele gemakken en luxe voorwerpen moet missen, opdat de natie der arbeidskracht, het materiaal en de industrieele inrichtingen van 8 Vai\ arti!celen voor het burgerlijke gebruik kan omzetten in wapens en andere zaken die voor de oorlogvoering van belang zijn De president voegde hieraan toe: Ik doe op het oogenblik niet het voorstel rantsoeneeringskaar- ten voor de verbruikers in te voeren. Er is thans nog geen gebrek aan essentieele goederen, waar door een zoodanige stap noodig zou zijn. (DJLB.). Het Italiaansche weermachtbericht luidt als volgt: „Bij den aanval van stormbooten van de Italiaansche marine in de haven van Alexandrië, waarvan reeds melding is gemaakt in het weer machtbericht van gisteren, is. naar uit later gedane constateeringen blijkt, behalve een slag schip van de Valiant-klasse, nog een tweede slagschip van de Barham-klasse beschadigd. In Cyrenaica herhaalde activiteit der artillerie tegen onze stellingen in het gebied van Solloem. Italiaansche en Duitsche vliegtuigen hebben met succes tentenkampen gebombardeerd en met hun boordwapens op marsch zijnde afdeelingen in de buurt van Agedabia aangevallen. In talrijke luchtgevechten hebben Duitsche jagers zes vijan delijke vliegtuigen vernietigd. Een van onze verkenningsvliegtuigen dat boven Benghazi door vijf Hurricanes werd aangevallen, schoot twee Hurricanes neer en keerde met talrijke vijande lijke treffers op zijn basis terug. De verkennings officier werd gedood en drie leden der beman ning werden gewond. Onze luchtdoelartillerie schoot een vijandelijken bommenwerper neer. die in de buurt van Solloem neerstortte. Een ander vliegtuig van het type Vickers-Wellington, dat door het welgerichte afweervuur van een onzer torpedobooten werd getroffen, stortte bij Tripolis in zee. Ondanks het aanhoudende slechte weder in de Middellandsche Zee zette de luchtmacht haar aanvallen op het eiland Malta voort. BRITSCHE KRUISER TOT ZINKEN GEBRACHT. Het A.N.P. meldt uit Lissabon: Volgens den Britschen berichtendienst is officieel medegedeeld, dat de kruiser Galatea door een duikboot is getorpedeerd en tot zinHten gebracht. De Galatea is in 1934 gebouwd, mat 5220 ton en bereikte een snelheid van 32.5 knoopen. Zij was bewa.pend met 8 kanons van 15.2 c.M„ 8 luchtdoelkanons van 10.2 c.M. en 8 torpedolan- ceerbuizen aan dek; het schip voerde twee watervliegtuigen mee. BRAND OP AMERIKAANSCHEN KRUISER. Aan bogrd van den in aanbouw rijnden Ame- rikaanschen kruiser „Santé Fe", is, volgens een bericht van de New York Times uit Candon (staat New York) brand uitgebroken. (D.N.B.). VON RIBBENTROP UIT BOEDAPEST VERTROKKEN. Gistermiddag is de Rijksminister van buiten- landsche zaken, Von Ribbentrop, na een bezoek van verscheidene dagen uit de Hongaarsche hoofdstad vertrokken. De bevolking juichte den rijksminister hartelijk toe als bewijs van de wapenbroederschap en hechte politieke vriend schap en van de Duitsch-Hongaarsche samen werking. Van Bardossy nam op het station af scheid van den rijksminister. (A.N.P.). DUITSCHLAND—ITALIË. De opperbevelhebber der Italiaansche strijd krachten in Noord-Afrika. generaal Bastico en zijn stafchef, generaal Gambara, zijn door den Fuehrer onderscheiden met het IJzeren Kruis eerste klasse, dat hun in het operatieterrein is uitgereikt door generaal Rommel. (Stefani). DE ITALIAANSCHE VERLIEZEN IN DECEMBER. Het Italiaansche hoofdkwartier maakt bekend: De verhezen in de maand December j.l. en die. welke niet in de vorige lijsten zijn opgenomen, zijn als volgt: leger en burgerwacht, in Noord- Afrika 618 gesneuvelden. 529 gewonden en 620 vermisten, in de sovjetunie (derde lijst) resp. 237, 643 en 54, Grieksch-Albaneesche en Alba- neesch-Joegoslavische front 388 gesneuvelden en aan verwondingen bezweken en 407 gewonden, moederland (tijdens luchtaanvallen) 9 dooden. Marine, 133 gesneuvelden, 55 gewonden en 1151 vermisten. Luchtmacht resp. 79, 48 en 33. (Stefani). DE DOOD VAN BALBO. Naar aanleiding van tendentieuze geruchten omtrent den dood van maarschalk Balbo, als zou deze het slachtoffer zijn geweest van een valstrik, hem door de Italianen zelf gespannen, publiceert de Svenska Presse de verklaringen van commodore Collishaw, commandant der Britsche luchtstrijdkrachten in Egypte, die de zen infamen leugen eerlijk en openhartig heeft geloochend, zoo meldt Stefani uit Helsinki. De commodore heeft verklaard, dat Balbo. een man van edele inborst, had vernomen dat soldaten, die slaags waren geraakt met Britsche tanks, in de woestijn waren verdwaald. Per vliegtuig ging hij hen zoeken. Toen hij hen had gevonden, bracht hij hen naar een Italiaansch hospitaal en vertrok vervolgens weer door de lucht naar Tobroek. Toevallig deden de Engel schen juist een luchtaanval op deze stad. Juist toen Balbo boven Tobroek vloog, trof het lucht afweergeschut van een Italiaanschen kruiser zijn toestel, dat brandend neerstortte. Dit was een tragische vergissing aldus Collishaw maar ook niets dan een vergissing. Alle ge ruchten omtrent een valstrik, waarin hij zou zijn gevallen, zijn slechts infame leugens. Ad miraal Balbo was een bewonderenswaardig man, aldus besloot Collishaw, en ik ben blij dat ik deze kwestie heb kunnen ophelderen. UITBETALING GEDURENDE DEN OORLOG VERZEKERD. Nu door de jongste gebeurtenissen in Oosf- Azië Nederlandsch-Indië weder in het, brand punt der belangstelling staat en terecht onge rustheid bestaat omtrent het lot van onze over- zeesche» gewesten, vragen opnieuw velen der in het moederland wonende oud-Indischgasten zich af. hoe het op den duur zal loopen met de uit betaling van hun rijkspensioenen. Het A.N.P. heeft te bevoegder plaatse eens zijn licht opge stoken en schrijft dienaangaande: Met de bedoeling de pensioenen der Indische landsdienaren .zeker te stellen, zijn in 1918 door verschillende groepen van na 31 December 1916 aangestelde of aan te stellen landsdienaren pensioenfondsen opgericht. Die fondsen bezitten rechtspersoonlijkheid en hebben dus een eigen vermogen. Zij staan met de reeds vroeger in het leven geroepen weduwen- en weezenfondsen en met het in 1922 tot stand gekomen pensioen fonds voor Europeesclie locale ambtenaren on der één directie, welke in Den Haag is geves tigd. De oorspronkelijke opzet was. dat eens per vijf jaren een wetenschappelijke balans zou wor den opgemaakt, ten einde óp levensverzekering- technische basis te berekenen, hoe groot het kapitaal der fondsen zou moeten zijn om hun verplichtingen te kunnen nakomen. Het bedrag, dat er tekort was. zou dan als subsidie van het Indische gouvernement worden uitgekeerd. In- tusschen liepen voor de Indische schatkist de lasten enorm op en toen in 1929 Indië in een crisis kwam te verkeeren, kon het de subsidie eenige jaren daarna niet meer betalen. Men zocht daarom naar een minder bezwarende re geling. die echter uiteraard ook minder voor- deelig voor de fondsen was. Deze nieuwe rege ling behelst, dat ook de voor 1 Januari 1917 aan gestelde landsdienaren als deelgenoot in de fondsen worden opgenomen en dat over het tijdvak van 1 Januari 1935 tot 1 Januari 1943 de subsidieering zal worden geregeld in dier voege, dat elk jaar het kastekort der fondsen voor landsdienaren door Indië zal worden bij gepast. Het gevolg van deze regeling is ge weest. dat de kapitalen weliswaar niet behoef den te worden aangesproken, doch sinds 1935 ook niet meer zijn aangegroeid. Aangezien het bovengenoemde tijdvak op het einde van dit jaar zal zijn verstreken, zal voor dat tijdstip een nieuwe regeling dienen te wor den getroffen. De pensioenfondsen voor lands dienaren beschikken over een kapitaal van rond 375 millioen gulden, welk bedrag .sin hoofdzaak in Nederland belegd is. Per jaar is thans in Nederland omstreeks 34 millioen gulden noodig voor uitbetaling van de eigen pensioenen en de uitkeeringen aan weduwen en weezen. welk be drag voor een groot deel uit de rente en de bij dragen kan worden betaald. Daar het aantal ge< pensionneerden hier te lande, zoolang de ver binding met Indië is verbroken, geleidelijk klei ner wordt, vermindert het bedrag, dat jaarlijks voor de uitbetaling der pensioenen noodig is, in gelijke mate. Uit het vorenstaande blijkt wel. dat het uit gesloten is, dat gedurende den oorlog de pen sioenen hier te lande niet meer zouden kunnen worden betaald Omtrent de vraag hoe het na den oorlog met de uirbetaling der pensioenen moet gaan, valt thans uiteraard nog niets met zekerheid te zeggen. VOOR PERSONEN TOT EN MET 20 JAAR. In het tijdvak van Maandag 19 Januari a.s. tot en met Zaterdag 7 Februari a.s. zal voor personen in den leeftijd tot en met 20 jaar een ei worden beschikbaar gestelek In genoemd tijdvak zullen de met 04d, 04c en 04b gemerkte bonnen van de bonkaart-reserve elk recht geven op het koopen van een el. De genoemde bonnen zullen bij den leveran cier moeten worden ingeleverd in de periode van Maandag 12 Januari tot en met Zaterdag 17 Januari a.s. De leverancier is verplicht om, op verzoek van dengene. die bonnen heeft afgege ven, hiervoor een ontvangstbewijs te verstrek ken De aflevering van de eieren zal eerst mo gen geschieden met ingang van Maandag 19 Januari a.s. Zulks zal evenwel in verband met "Vervoersmoeilijkheden niet in alle gemeenten reeds op 19 Januari a.s. mogelijk zijn. In ver band daarmede is bepaald, dat de bonnen gel dig blijven tot en met Zaterdag 7 Februari a.s. Het is een bedroevend verschijnsel, dat wan neer een beroep op iemands vrijgevigheid ge daan wordt, men naar uitvluchten omziet om er „onderuit te komen". Men geeft niet omdat het doel niet in de lijn ligt of omdat men er anders over denkt. Men geeft niet omdat het geld niet terecht komt waar het terecht moet komen, men geeft niet omdat men zelf al een vereenigingetje heeft dat hetzelfde doel nastreeft. Men geeft niet óm datja, wat wordt er al niet aangevoerd om er van af te komen. Maar er is een ding waar uitvluchten niet kunnen gelden. Dat is de Ne derlandsche Ambulance. Immers de Nederland- sche Ambulance is de eenige hulpexpeditie, die straks naar het Oostfront gezonden zal worden. De Nederlandsche Ambulance arbeidt onder het Roodc Kruis. De Nederlandsche Ambulance kent daarom geen partij, alleen maar de hulpbe hoevende menschen Daarom -kunt u zich nimmer wijsmaken, dat u gerechtigd zou zijn uw beurs voor de Neder landsche Ambulance gesloten te houden. Dage lijks wordt er een beroep op u gedaan. Thans weerWat kan uw uitvlucht zijn? Stort uw bijdrage op girorekening 27600. van de Nederlandsche Ambulance. Koninginnegracht 22, 's-Gravenhage. GROOTE POS-VANGSTEN. De Noord-Oostpolder heeft eergisteren voor een verrassing gezorgd. Toen de visscher A. Brouwer uit Urk de kanalen van den polder met zijn zegen afvischte op snoekbaars, ving hij in den tijd van een half uur zooveel pos. dat hij er wel 300 manden mee kon vullen. Een mee vallertje. want een rrfand pos brengt een gulden op. Op het bericht van het fortuintje voeren ook de andere visschers uit en ook zij vingen een rijken buit aan pos. VAN 20 JANUARI TOT 27 JANUARI 1942. Het wervingsbureau der Waffen S3., Ergan- zungsstelle Nordwest te 's-Gravenhage. Stadhou derslaan 132, deelt mede, dat keuring voor de S.S. Standarte „Westland" en het vrijwilligers legioen Nederland in de onderstaande plaatsen zal worden gehouden. Mannelijke personen van 17 tot 40 jaar, min stens 1.65 M. lang kunnen worden aangenomen. Voor de familieleden van kostwinners wordt zorggedragen. Kostelooze reisbiljetten voor de reis van de woonplaats naar de plaats van keuring kunnen bij de Erganzungsstelle Nordwest, Stadhouders- laan 132 's-Gravenhage, worden aangevraagd. Kosten van de terugreis worden ter plaatse van de keuring uitgereikt, ongeacht of de ge keurde wordt aangenomen of wordt afgekeurd. 20.1.42: 10 uur, Tilburg, Werkliedenvereniging Tuinstraat 68. 22.1.42: 10.00 uur. Maastricht, hotel Momus, Vrijthof; 16..00, Eindhoven, Huis Maria, Kruisstraat. 23.1.42: 11.00 uur, Arnhem, Deutsches Haus.— 16.00 uur, Hengelo, Deutsches Haus. 24.1.42: 11.00 uur. Groningen, Concerthuis, Poelestraat, 16.00 uur, Leeuwarden, Huize Schaaf. Breedstraat. 25.1 42: 10.00 uur, Amsterdam, Deutsches Haus 15.00 uur. Utrecht, Deutsches Haus. 26.1.42: 10.00 uur, Rotterdam, Deutsches Haus 27.1.42: 10.00 uur, Den Haag, Wehrmachts- heim. NIJMEGEN NAAR DE 100.000 INWONERS. Blijkens officieele opgave telde Nijmegen op 31 December van 1940 96.324 inwoners. Aan het einde van December 1941 was het aantal ge stegen tot 98.557, dus een vermeerdering van 2233. Aan de hand van deze cijfers wordt verwacht, dat in de eerste helft van dit jaar de 100.000ste inwoner van Nijmegen zal kunnen worden ingeschreven. MOEDIGE KNAAP BELOOND. Door den burgemeester van Utrecht is een prachtig polshorloge met inscriptie, geschonken door het Carnegle-heldenfonds, overhandigd aan den 12-jarigen Jacobus Straatman. Lange Hamstraat 24bis te Utrecht, als belooning voor zijn moedig gedrag betoond op 26 Augustus 1941. Hij heeft toen met levensgevaar, door drie maal te duiken in den Leidschen Rijn te Utrecht, een 3-jarig meisje het leven gered. ZIEKENFONDSENBESLUIT Verzekeringspremie voor 1942 wederom 4 pet. De Voorlichtingsdienst van het departement van Sociale Zaken meldt: De verzekeringspremie ingevolge artikel 9 van het Ziekenfondsenbesluit is voor het jaar 1942 wederom vastgesteld op 4 pet., waarvan 2 pet. moet worden opgebracht door den werkgever en 2 pet. door den werknemer. De meening blijkt te hebben postgevat, dat degenen, die ingevolge het Ziekenfondsenbesluit verplicht verzekerd zijn en van wier loon mits dien 2 pet. premie door den werkgever wordt ingehouden, reeds aan het feit dezer premie inhouding aanspraak kunnen ontleenen op het ontvangen van geneeskundige hulp. Dit berust op een misverstand. Iedere verzekerde is gehou den zich aan te melden bij een algemeen zie kenfonds. dat zijn werkzaamheid uitstrekt over de woonplaats van den belanghebbende. Eerst dón kan de verzekerde aanspraak maken op de verstrekkingen vanwege het ziekenfonds zij ner keuze.' ZILVEREN JUBILEUM VAN DE VEILINGORGANISATIE. De groote organisatie van den Nederlandschen tuinbouw, het Centraal Bureau van Tuinbouw veilingen in Nederland zal Dinsdag 13 Januari het 25-jarig bestaan herdenken. Dat is voor onzen tuinbouw een dubbel jubi leum, want zijn leider, de heer F. V. Valstar, heeft dan de geheele bestaansperiode zich gewijd aan de belangen van alles wat in ons land met den tuinbouw in verband staat. VERSPREIDE BERICHTEN. Als aanvulling op het bericht inzake de be noeming van den heer H. M. C. Schroder tot perschef van den Nederlandschen omroep, kan worden medegedeeld, dat de afd. pers samen met de afdeeling propaganda den dienst pers en propaganda van den Nederlandschen omroep vormen, welke onder leiding staat van den heer H. B. Wolbert. Dit Nummer bevat TWEE Bladen van heden- en Zondag avond tot morgen- en Maandag ochtend De maan kwam vannacht op te 1.47 uur en ging onder te 13.20 uur (Laatste Kwartier): rrorg"» is het maansopkomst te 3.02 uur en -ondergang te 13.49 uur. KUNSTHANDEL GERARD VAN SPAANDONK Opening der tentoonstelling van Aris Knikker. Hedenmiddag werd in bovengenoemden kunst handel een tentoonstelling van Axis Knikker geopend. De heer N. J. Swierstra sprak het openingswoord, waaraan wij het volgende ont leenen. Aris Knikker, in 1887 te Haarlem gebo ren. bracht een deel zijner jeugd door te Delft, waar het zien werken van verschillende schil ders hem reeds op 9-jarigen leeftijd naar het schetsboek deed grijpen. Een jaar was hij leer ling van de Haagsche Academie, doch omdat hU landschapschilder wilde worden, heeft hij daar na geheel zijn eigen weg gezocht en gevonden. Na aanvankelijk te Noorden te hebben gewerkt, heeft hij eenige jaren met Idema in het Friesche merengebied rondgezworven, waar Grouw steeds het uitgangspunt was. Thans werkt hij al sinds tien jaren te Nieuwkoop. Hij schildert bij voor keur het prachtige Hollandsche plassenland met zijn wijdheid, zijn weidschheld en tegelijk met zijn intimiteit. Zijn werk is open en frisch en ontstaat voor het overgroote deel bulten, weinig in het atelier. Het is frisch en rust op een oergezonde Hollandsche traditie. In een korte beschouwing komen wij er op terug. KONIJNENSPORTVER. D. S. V. De bovengenoemde vereeniging hield een druk bezochte ledenvergadering in café ,,'t Raedt- huys", Nieuwe Rijn 16. Het bestuur gaf een uit voerige uiteenzetting van de fusieplannen met L. E. O. Vele leden spraken zich hiertegen uit en bepleitten het voortbestaan van D.S.V. op denzelfden voet als voorheen. De voorzitter bracht ter kennis dat een contributieverlaging is ingegaan. Na deze mededeelingen en de rond vraag, sloot de voorzitter deze belangrijke ver gadering. UITVOERING „VREUGDE EN ARBEID". Operetteklanken. De uitvoering van „Vreugde en Arbeid", dio gisteravond in de Stadszaal plaats vond en na mens het district Leiden geopend werd door den heer H. W. Wlttenaar, bracht ditmaal een serie nummers uit bekende operette's en opera's, ge speeld door het órkest van mr. Harm Smedes, met medewerking van een viertal solisten. De dirigent van het orkest, dat een vorig maal een programma met ernstige muziek ten gehore gebracht had, zette nogmaals het doel van deze avonden uiteen: n.l. het leggen van een sterk contact tusschen uitvoerenden en luisteraars. Er is „muziek-liefde" genoeg, maar de muzikale ontwikkeling dient te groeien en er is nog een te groote afstand tusschen de breedere laag van het publiek en het muziekgebeuren. Een eenvoudig, geenerlei problemen stellend programma werd hierop gespeeld en wij hoorden met genoegen het gedisciplineerd spelende or kest, dat zich onder de energieke leiding van den heer Smedes uitstekend heeft ontwikkeld. Een aantal goede krachten, die zich ook solis tisch weten te onderscheiden, is hier met enthousiasme en animo aan het woord. Ver trouwde melodieën van bekende componisten, als Johan Strauss, Léhar, Dostal, Künneke e.a. klonken op en verplaatsten ons in de opge wekte operette-sfeer, die echter nog beter tot haar recht zou kunnen komen met eenige decoratie of costumeering. Van de medewerkenden solisten was de alt DJobs Ising, die reeds in het ernstige genre naam maakte, technisch het meest gerijpt: vooral Dostal's „Heimatland", dat zij met fraai getimbreerd orgaan zong, getuigde van juiste scholing. Het orgaan van de sopraan Lia Martin leent zich bij uitstek voor de operette; van haar optreden gim? veel charme uit en zij beschikt over de noodige routine om haar gehoor mee te sleepen. Het Viljalied uit Léhar's „Lustige Witwe" gehouden in een iets te langzaam tempo en het Liefdelied uit Dostal's „Die Un- garische Hochzeit" sloegen buitengewoon in. De stem van den jeugdigen tenor Henk Voshart houdt beloften in, maar hij moge zich vooral toeleggen op een zuiverder uitspraak en grooter vrijmoedigheid. De bariton Gerard Holthaus ten slotte zal zeker op operagebied naam maken, zoo hem daartoe de kansen geboden worden. Want rijn Paljas-proloog en Verdi-aria werden reeds indrukwekkend en uitstekend geschoold voorgedragen. Wat meer temperament zij hem echter nog aanbevolen! Jammer, dat de slecht bezette zaal dezen operetteklanken noch die van het orkest, nóch die der stemmen in het algemeen accoustisch niet ten goede kwam. Mr. Smedes heeft, zoowel door rijn directie als door zijn korte verklaringen tot het goede ver loop van dezen avond bijgedragen! Th. J. Hannema. Een hartelijk afscheid bij het vertrek van een Duitsche onderzeeboot. De nu achterblijvenden zullen al gauw ook met hun boot naar hetzelfde doel, den Atlantischen Oceaan, vertrekken. (Hoffmann-P.K. Tölle)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1942 | | pagina 1