Japansche vorderingen
op Malakka
BINNENLAND
82ste Jaargang
ZATERDAG 10 JANUARI 1942
No. 25088
Engelschen in aftocht
Amerikaansch
vliegtuigmoederschip
tot zinken gebracht
De groote aanval op
Hawaii
De hoogste begrooting uit
de wereldgeschiedenis
Italiaansch
Weermachtsbericht
Met Duitschland voor
een vrij Nederland
V.
Verspreide berichten
De Indische pensioenen
Distributie van eieren
Uitvluchten
Keuring voor de Waffen S.S. en hef
Nederlandsch Legioen
EERSTE BLAD
Verduisteren:
17.50 uur
9.45 uur
STADSNIEUWS
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Telef. Directie en Administratie
25041 (2 lijnen)
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Telef Redactie 21507
Hoofdredacteur: B. W. Menkhorst). Lelden
Pl.verv.: K. Been. Lelden.
Het Japansche hoofdkwartier meldt, dat on
der den druk van het Japansche offensief de
Britsche strijdkrachten in het Noorden van
Selangor ineenstorten. Zij zijn algemeen begon
nen terug te trekken naar Negri Sembilan. De
terugtrekkende Britsche troepen vernielen in
allerijl bruggen en wegen om den Japanschen
opmarsch te vertragen.
De verwarring onder de Britsche troepen
strekt zich ook uit* tot den Zuidelijken sector
van Selangor, waar eveneens een algemeene
terugtocht kan worden waargenomen. De Ja
panners maakten 68 stukken geschut, 50 pant
serwagens en 500 automobielen en motorrijwie
len buit en namen meer dan 200 soldaten ge
vangen.
In het officieele bericht wordt verder gezegd,
dat de Japansche troepen zich Donderdagnacht
op ongeveer 70 km. ten Noorden van Kwala
Loempoer hebben genesteld. Berichten uit het
Britsche hoofdkwartier te Singapore geven toe,
dat de Britsche troepen opnieuw uit hun ver
dedigingsstellingen zijn verdreven en dat op
enkele plaatsen de Japansche troepen het Brit
sche front hebben doorbroken.
Japansche legervliegtuigen hebban Donder
dagmiddag een aanval gedaan op de ha%-en van
Moelmein in Birma aan de Golf van Martaban.
Daarbij hebben zij een groot schip en vier sche
pen van middelbare grootte getroffen. Tevens
werden het station en de havenwerken gebom
bardeerd. (D.N.B.)
Het Japansche keizerlijke hoofdkwartier,
afdeeling marine meldt, dat het Amerikaan-
sche vliegtuigmoederschip Langley bij het
eiland Johnston tot zinken is gebracht.
De „Langley" mat 11.050 ton. Officieel is het
schip in de marine-lijst aangeduid als aircraft-
tender en een hulpschip van de marine. Het was
nl. een verbouwd koopvaardijschip, dat 33 wa
tervliegtuigen kon opnemen. De snelheid was 15
mijl. De bewapening bestond uit vier kanonnen
van 12.7 cm. Oorspronkelijk diende het schip,
dat in 1911 gebouwd is en toen „Jupiter" heette,
voor kolentransport der vloot. In 1922 is het
verbouwd tot vliegkampschip. De bemanning
telde 341 koppen, behalve het vliegerspersoneel.
Het was het eerste schip der V.S., dat voorzien
was van electro-motoren voor de voortstuwing
HET ONDERZOEK AANGEVANGEN.
De New York Times meldt uit Honoloeloe, dat
de naar Hawaii gezonden Amerikaansche com
missie van onderzoek, welke tot taak heeft een
onderzoek in te stellen naar de vraag of een
nalatigheid van het Amerikaansche leger of
de marine bijgedragen heeft tot de Japansche
successen, onder voorzitterschap van een rech
ter van het opperste gerechtshof met haar taak
is begonnen. De commissie heeft zich in een
oproep tot de bevolking van de Hawaiï-eilanden
gericht, volgens welke diegenen zich moeten
aanmelden, die een of andere inlichting, welke
v Jf T,u voor de commissie, kan ver
strekken. (D.NJ3.)
NED. INDIË VRAAGT PATROUILLE
VLIEGTUIGEN.
■n 5eT3rePTv!F VanAe(l-Indië heeft, volgens een
D.N.B.-bericht, met het oog op de toenemende
Japansche aanvallen, Australië verzocht vlieg -
tulgen te zenden, die moeten medewerken bij de
patrouilleering langs de strategisch belangrijke
sleutelposities. Men heeft verklaard dat de
Nederlandsch-Indische luchtmacht niet in staat
is de belangrijke punten van het eigen land te
beschermen.
DE POSITIE VAN DUFF COOPER.
Naar de Londensche radio mededeelt heeft
Attlee bekend gemaakt, dat tengevolge van de
benoeming van een opperbevelhebber voor het
Zuid-Westen van den Stillen Oceaan ook de
positie van Duff Cooper zal moeten worden
herzien.
Naar men weet is Duff Cooper vertegenwoor
diger van de Engelsche regeering voor Oost-
Azie. (D.N.B.).
ROOSEVELT TER PERSCONFERENTIE.
In de Öagelijksche persconferentie heeft presi-
^00seve^ het volgende verklaard:
d? h0°estc begrooting van de wereld-
Vi?tn offlcieele ramingen duiden erop.
liftJS! yna. het dubbele uitmaakt van de jaar-
AmeHifa °orl°gsuitgaven Van Duitschland. De
fpn ^2! oChe weermacht en haar bondgenoo-
frpwpirilff Roosevelt toe, dat deze begrooting een
kent eit aan bewapening betee-
«Sw? een rechtvaardige verdeeling der
-H-S hlf11 J°°5 ide nationale eenheid noodig
Wnitl i bovendien, zeide hij, dat de
,^!g vele gemakken en luxe voorwerpen
moet missen, opdat de natie der arbeidskracht,
het materiaal en de industrieele inrichtingen van
8 Vai\ arti!celen voor het burgerlijke
gebruik kan omzetten in wapens en andere zaken
die voor de oorlogvoering van belang zijn De
president voegde hieraan toe: Ik doe op het
oogenblik niet het voorstel rantsoeneeringskaar-
ten voor de verbruikers in te voeren. Er is thans
nog geen gebrek aan essentieele goederen, waar
door een zoodanige stap noodig zou zijn.
(DJLB.).
Het Italiaansche weermachtbericht luidt als
volgt:
„Bij den aanval van stormbooten van de
Italiaansche marine in de haven van Alexandrië,
waarvan reeds melding is gemaakt in het weer
machtbericht van gisteren, is. naar uit later
gedane constateeringen blijkt, behalve een slag
schip van de Valiant-klasse, nog een tweede
slagschip van de Barham-klasse beschadigd.
In Cyrenaica herhaalde activiteit der artillerie
tegen onze stellingen in het gebied van Solloem.
Italiaansche en Duitsche vliegtuigen hebben met
succes tentenkampen gebombardeerd en met hun
boordwapens op marsch zijnde afdeelingen in de
buurt van Agedabia aangevallen. In talrijke
luchtgevechten hebben Duitsche jagers zes vijan
delijke vliegtuigen vernietigd. Een van onze
verkenningsvliegtuigen dat boven Benghazi door
vijf Hurricanes werd aangevallen, schoot twee
Hurricanes neer en keerde met talrijke vijande
lijke treffers op zijn basis terug. De verkennings
officier werd gedood en drie leden der beman
ning werden gewond. Onze luchtdoelartillerie
schoot een vijandelijken bommenwerper neer. die
in de buurt van Solloem neerstortte. Een ander
vliegtuig van het type Vickers-Wellington, dat
door het welgerichte afweervuur van een onzer
torpedobooten werd getroffen, stortte bij Tripolis
in zee.
Ondanks het aanhoudende slechte weder in de
Middellandsche Zee zette de luchtmacht haar
aanvallen op het eiland Malta voort.
BRITSCHE KRUISER TOT ZINKEN
GEBRACHT.
Het A.N.P. meldt uit Lissabon:
Volgens den Britschen berichtendienst is
officieel medegedeeld, dat de kruiser Galatea
door een duikboot is getorpedeerd en tot zinHten
gebracht.
De Galatea is in 1934 gebouwd, mat 5220 ton
en bereikte een snelheid van 32.5 knoopen. Zij
was bewa.pend met 8 kanons van 15.2 c.M„ 8
luchtdoelkanons van 10.2 c.M. en 8 torpedolan-
ceerbuizen aan dek; het schip voerde twee
watervliegtuigen mee.
BRAND OP AMERIKAANSCHEN KRUISER.
Aan bogrd van den in aanbouw rijnden Ame-
rikaanschen kruiser „Santé Fe", is, volgens een
bericht van de New York Times uit Candon
(staat New York) brand uitgebroken. (D.N.B.).
VON RIBBENTROP UIT BOEDAPEST
VERTROKKEN.
Gistermiddag is de Rijksminister van buiten-
landsche zaken, Von Ribbentrop, na een bezoek
van verscheidene dagen uit de Hongaarsche
hoofdstad vertrokken. De bevolking juichte den
rijksminister hartelijk toe als bewijs van de
wapenbroederschap en hechte politieke vriend
schap en van de Duitsch-Hongaarsche samen
werking. Van Bardossy nam op het station af
scheid van den rijksminister. (A.N.P.).
DUITSCHLAND—ITALIË.
De opperbevelhebber der Italiaansche strijd
krachten in Noord-Afrika. generaal Bastico en
zijn stafchef, generaal Gambara, zijn door den
Fuehrer onderscheiden met het IJzeren Kruis
eerste klasse, dat hun in het operatieterrein is
uitgereikt door generaal Rommel. (Stefani).
DE ITALIAANSCHE VERLIEZEN IN
DECEMBER.
Het Italiaansche hoofdkwartier maakt bekend:
De verhezen in de maand December j.l. en die.
welke niet in de vorige lijsten zijn opgenomen,
zijn als volgt: leger en burgerwacht, in Noord-
Afrika 618 gesneuvelden. 529 gewonden en 620
vermisten, in de sovjetunie (derde lijst) resp.
237, 643 en 54, Grieksch-Albaneesche en Alba-
neesch-Joegoslavische front 388 gesneuvelden en
aan verwondingen bezweken en 407 gewonden,
moederland (tijdens luchtaanvallen) 9 dooden.
Marine, 133 gesneuvelden, 55 gewonden en 1151
vermisten. Luchtmacht resp. 79, 48 en 33.
(Stefani).
DE DOOD VAN BALBO.
Naar aanleiding van tendentieuze geruchten
omtrent den dood van maarschalk Balbo, als
zou deze het slachtoffer zijn geweest van een
valstrik, hem door de Italianen zelf gespannen,
publiceert de Svenska Presse de verklaringen
van commodore Collishaw, commandant der
Britsche luchtstrijdkrachten in Egypte, die de
zen infamen leugen eerlijk en openhartig heeft
geloochend, zoo meldt Stefani uit Helsinki.
De commodore heeft verklaard, dat Balbo.
een man van edele inborst, had vernomen dat
soldaten, die slaags waren geraakt met Britsche
tanks, in de woestijn waren verdwaald. Per
vliegtuig ging hij hen zoeken. Toen hij hen had
gevonden, bracht hij hen naar een Italiaansch
hospitaal en vertrok vervolgens weer door de
lucht naar Tobroek. Toevallig deden de Engel
schen juist een luchtaanval op deze stad. Juist
toen Balbo boven Tobroek vloog, trof het lucht
afweergeschut van een Italiaanschen kruiser
zijn toestel, dat brandend neerstortte. Dit was
een tragische vergissing aldus Collishaw
maar ook niets dan een vergissing. Alle ge
ruchten omtrent een valstrik, waarin hij zou
zijn gevallen, zijn slechts infame leugens. Ad
miraal Balbo was een bewonderenswaardig man,
aldus besloot Collishaw, en ik ben blij dat ik
deze kwestie heb kunnen ophelderen.
UITBETALING GEDURENDE DEN OORLOG
VERZEKERD.
Nu door de jongste gebeurtenissen in Oosf-
Azië Nederlandsch-Indië weder in het, brand
punt der belangstelling staat en terecht onge
rustheid bestaat omtrent het lot van onze over-
zeesche» gewesten, vragen opnieuw velen der in
het moederland wonende oud-Indischgasten zich
af. hoe het op den duur zal loopen met de uit
betaling van hun rijkspensioenen. Het A.N.P.
heeft te bevoegder plaatse eens zijn licht opge
stoken en schrijft dienaangaande:
Met de bedoeling de pensioenen der Indische
landsdienaren .zeker te stellen, zijn in 1918 door
verschillende groepen van na 31 December 1916
aangestelde of aan te stellen landsdienaren
pensioenfondsen opgericht. Die fondsen bezitten
rechtspersoonlijkheid en hebben dus een eigen
vermogen. Zij staan met de reeds vroeger in het
leven geroepen weduwen- en weezenfondsen en
met het in 1922 tot stand gekomen pensioen
fonds voor Europeesclie locale ambtenaren on
der één directie, welke in Den Haag is geves
tigd. De oorspronkelijke opzet was. dat eens per
vijf jaren een wetenschappelijke balans zou wor
den opgemaakt, ten einde óp levensverzekering-
technische basis te berekenen, hoe groot het
kapitaal der fondsen zou moeten zijn om hun
verplichtingen te kunnen nakomen. Het bedrag,
dat er tekort was. zou dan als subsidie van het
Indische gouvernement worden uitgekeerd. In-
tusschen liepen voor de Indische schatkist de
lasten enorm op en toen in 1929 Indië in een
crisis kwam te verkeeren, kon het de subsidie
eenige jaren daarna niet meer betalen. Men
zocht daarom naar een minder bezwarende re
geling. die echter uiteraard ook minder voor-
deelig voor de fondsen was. Deze nieuwe rege
ling behelst, dat ook de voor 1 Januari 1917 aan
gestelde landsdienaren als deelgenoot in de
fondsen worden opgenomen en dat over het
tijdvak van 1 Januari 1935 tot 1 Januari 1943
de subsidieering zal worden geregeld in dier
voege, dat elk jaar het kastekort der fondsen
voor landsdienaren door Indië zal worden bij
gepast. Het gevolg van deze regeling is ge
weest. dat de kapitalen weliswaar niet behoef
den te worden aangesproken, doch sinds 1935
ook niet meer zijn aangegroeid.
Aangezien het bovengenoemde tijdvak op het
einde van dit jaar zal zijn verstreken, zal voor
dat tijdstip een nieuwe regeling dienen te wor
den getroffen. De pensioenfondsen voor lands
dienaren beschikken over een kapitaal van rond
375 millioen gulden, welk bedrag .sin hoofdzaak
in Nederland belegd is. Per jaar is thans in
Nederland omstreeks 34 millioen gulden noodig
voor uitbetaling van de eigen pensioenen en de
uitkeeringen aan weduwen en weezen. welk be
drag voor een groot deel uit de rente en de bij
dragen kan worden betaald. Daar het aantal ge<
pensionneerden hier te lande, zoolang de ver
binding met Indië is verbroken, geleidelijk klei
ner wordt, vermindert het bedrag, dat jaarlijks
voor de uitbetaling der pensioenen noodig is, in
gelijke mate.
Uit het vorenstaande blijkt wel. dat het uit
gesloten is, dat gedurende den oorlog de pen
sioenen hier te lande niet meer zouden kunnen
worden betaald
Omtrent de vraag hoe het na den oorlog met
de uirbetaling der pensioenen moet gaan, valt
thans uiteraard nog niets met zekerheid te
zeggen.
VOOR PERSONEN TOT EN MET 20 JAAR.
In het tijdvak van Maandag 19 Januari a.s.
tot en met Zaterdag 7 Februari a.s. zal voor
personen in den leeftijd tot en met 20 jaar een
ei worden beschikbaar gestelek
In genoemd tijdvak zullen de met 04d, 04c en
04b gemerkte bonnen van de bonkaart-reserve
elk recht geven op het koopen van een el.
De genoemde bonnen zullen bij den leveran
cier moeten worden ingeleverd in de periode van
Maandag 12 Januari tot en met Zaterdag 17
Januari a.s. De leverancier is verplicht om, op
verzoek van dengene. die bonnen heeft afgege
ven, hiervoor een ontvangstbewijs te verstrek
ken De aflevering van de eieren zal eerst mo
gen geschieden met ingang van Maandag 19
Januari a.s. Zulks zal evenwel in verband met
"Vervoersmoeilijkheden niet in alle gemeenten
reeds op 19 Januari a.s. mogelijk zijn. In ver
band daarmede is bepaald, dat de bonnen gel
dig blijven tot en met Zaterdag 7 Februari a.s.
Het is een bedroevend verschijnsel, dat wan
neer een beroep op iemands vrijgevigheid ge
daan wordt, men naar uitvluchten omziet om er
„onderuit te komen".
Men geeft niet omdat het doel niet in de lijn
ligt of omdat men er anders over denkt.
Men geeft niet omdat het geld niet terecht
komt waar het terecht moet komen, men geeft
niet omdat men zelf al een vereenigingetje heeft
dat hetzelfde doel nastreeft. Men geeft niet óm
datja, wat wordt er al niet aangevoerd om
er van af te komen. Maar er is een ding waar
uitvluchten niet kunnen gelden. Dat is de Ne
derlandsche Ambulance. Immers de Nederland-
sche Ambulance is de eenige hulpexpeditie, die
straks naar het Oostfront gezonden zal worden.
De Nederlandsche Ambulance arbeidt onder het
Roodc Kruis. De Nederlandsche Ambulance kent
daarom geen partij, alleen maar de hulpbe
hoevende menschen
Daarom -kunt u zich nimmer wijsmaken, dat
u gerechtigd zou zijn uw beurs voor de Neder
landsche Ambulance gesloten te houden. Dage
lijks wordt er een beroep op u gedaan.
Thans weerWat kan uw uitvlucht zijn?
Stort uw bijdrage op girorekening 27600. van
de Nederlandsche Ambulance. Koninginnegracht
22, 's-Gravenhage.
GROOTE POS-VANGSTEN.
De Noord-Oostpolder heeft eergisteren voor
een verrassing gezorgd. Toen de visscher A.
Brouwer uit Urk de kanalen van den polder met
zijn zegen afvischte op snoekbaars, ving hij in
den tijd van een half uur zooveel pos. dat hij
er wel 300 manden mee kon vullen. Een mee
vallertje. want een rrfand pos brengt een
gulden op.
Op het bericht van het fortuintje voeren ook
de andere visschers uit en ook zij vingen een
rijken buit aan pos.
VAN 20 JANUARI TOT 27 JANUARI 1942.
Het wervingsbureau der Waffen S3., Ergan-
zungsstelle Nordwest te 's-Gravenhage. Stadhou
derslaan 132, deelt mede, dat keuring voor de
S.S. Standarte „Westland" en het vrijwilligers
legioen Nederland in de onderstaande plaatsen
zal worden gehouden.
Mannelijke personen van 17 tot 40 jaar, min
stens 1.65 M. lang kunnen worden aangenomen.
Voor de familieleden van kostwinners wordt
zorggedragen.
Kostelooze reisbiljetten voor de reis van de
woonplaats naar de plaats van keuring kunnen
bij de Erganzungsstelle Nordwest, Stadhouders-
laan 132 's-Gravenhage, worden aangevraagd.
Kosten van de terugreis worden ter plaatse
van de keuring uitgereikt, ongeacht of de ge
keurde wordt aangenomen of wordt afgekeurd.
20.1.42: 10 uur, Tilburg, Werkliedenvereniging
Tuinstraat 68.
22.1.42: 10.00 uur. Maastricht, hotel Momus,
Vrijthof; 16..00, Eindhoven, Huis Maria,
Kruisstraat.
23.1.42: 11.00 uur, Arnhem, Deutsches Haus.—
16.00 uur, Hengelo, Deutsches Haus.
24.1.42: 11.00 uur. Groningen, Concerthuis,
Poelestraat, 16.00 uur, Leeuwarden, Huize
Schaaf. Breedstraat.
25.1 42: 10.00 uur, Amsterdam, Deutsches Haus
15.00 uur. Utrecht, Deutsches Haus.
26.1.42: 10.00 uur, Rotterdam, Deutsches Haus
27.1.42: 10.00 uur, Den Haag, Wehrmachts-
heim.
NIJMEGEN NAAR DE 100.000 INWONERS.
Blijkens officieele opgave telde Nijmegen op
31 December van 1940 96.324 inwoners. Aan het
einde van December 1941 was het aantal ge
stegen tot 98.557, dus een vermeerdering van
2233. Aan de hand van deze cijfers wordt
verwacht, dat in de eerste helft van dit jaar
de 100.000ste inwoner van Nijmegen zal kunnen
worden ingeschreven.
MOEDIGE KNAAP BELOOND.
Door den burgemeester van Utrecht is een
prachtig polshorloge met inscriptie, geschonken
door het Carnegle-heldenfonds, overhandigd aan
den 12-jarigen Jacobus Straatman. Lange
Hamstraat 24bis te Utrecht, als belooning voor
zijn moedig gedrag betoond op 26 Augustus 1941.
Hij heeft toen met levensgevaar, door drie maal
te duiken in den Leidschen Rijn te Utrecht, een
3-jarig meisje het leven gered.
ZIEKENFONDSENBESLUIT
Verzekeringspremie voor 1942
wederom 4 pet.
De Voorlichtingsdienst van het departement
van Sociale Zaken meldt:
De verzekeringspremie ingevolge artikel 9 van
het Ziekenfondsenbesluit is voor het jaar 1942
wederom vastgesteld op 4 pet., waarvan 2 pet.
moet worden opgebracht door den werkgever
en 2 pet. door den werknemer.
De meening blijkt te hebben postgevat, dat
degenen, die ingevolge het Ziekenfondsenbesluit
verplicht verzekerd zijn en van wier loon mits
dien 2 pet. premie door den werkgever wordt
ingehouden, reeds aan het feit dezer premie
inhouding aanspraak kunnen ontleenen op het
ontvangen van geneeskundige hulp. Dit berust
op een misverstand. Iedere verzekerde is gehou
den zich aan te melden bij een algemeen zie
kenfonds. dat zijn werkzaamheid uitstrekt over
de woonplaats van den belanghebbende. Eerst
dón kan de verzekerde aanspraak maken op
de verstrekkingen vanwege het ziekenfonds zij
ner keuze.'
ZILVEREN JUBILEUM VAN DE
VEILINGORGANISATIE.
De groote organisatie van den Nederlandschen
tuinbouw, het Centraal Bureau van Tuinbouw
veilingen in Nederland zal Dinsdag 13 Januari
het 25-jarig bestaan herdenken.
Dat is voor onzen tuinbouw een dubbel jubi
leum, want zijn leider, de heer F. V. Valstar,
heeft dan de geheele bestaansperiode zich gewijd
aan de belangen van alles wat in ons land met
den tuinbouw in verband staat.
VERSPREIDE BERICHTEN.
Als aanvulling op het bericht inzake de be
noeming van den heer H. M. C. Schroder tot
perschef van den Nederlandschen omroep, kan
worden medegedeeld, dat de afd. pers samen
met de afdeeling propaganda den dienst pers
en propaganda van den Nederlandschen omroep
vormen, welke onder leiding staat van den heer
H. B. Wolbert.
Dit Nummer bevat TWEE Bladen
van heden- en Zondag
avond
tot morgen- en Maandag
ochtend
De maan kwam vannacht op te
1.47 uur en ging onder te 13.20 uur
(Laatste Kwartier): rrorg"» is het
maansopkomst te 3.02 uur en
-ondergang te 13.49 uur.
KUNSTHANDEL GERARD VAN SPAANDONK
Opening der tentoonstelling van Aris Knikker.
Hedenmiddag werd in bovengenoemden kunst
handel een tentoonstelling van Axis Knikker
geopend. De heer N. J. Swierstra sprak het
openingswoord, waaraan wij het volgende ont
leenen. Aris Knikker, in 1887 te Haarlem gebo
ren. bracht een deel zijner jeugd door te Delft,
waar het zien werken van verschillende schil
ders hem reeds op 9-jarigen leeftijd naar het
schetsboek deed grijpen. Een jaar was hij leer
ling van de Haagsche Academie, doch omdat hU
landschapschilder wilde worden, heeft hij daar
na geheel zijn eigen weg gezocht en gevonden.
Na aanvankelijk te Noorden te hebben gewerkt,
heeft hij eenige jaren met Idema in het Friesche
merengebied rondgezworven, waar Grouw steeds
het uitgangspunt was. Thans werkt hij al sinds
tien jaren te Nieuwkoop. Hij schildert bij voor
keur het prachtige Hollandsche plassenland met
zijn wijdheid, zijn weidschheld en tegelijk met
zijn intimiteit. Zijn werk is open en frisch en
ontstaat voor het overgroote deel bulten, weinig
in het atelier. Het is frisch en rust op een
oergezonde Hollandsche traditie. In een korte
beschouwing komen wij er op terug.
KONIJNENSPORTVER. D. S. V.
De bovengenoemde vereeniging hield een druk
bezochte ledenvergadering in café ,,'t Raedt-
huys", Nieuwe Rijn 16. Het bestuur gaf een uit
voerige uiteenzetting van de fusieplannen met
L. E. O. Vele leden spraken zich hiertegen uit
en bepleitten het voortbestaan van D.S.V. op
denzelfden voet als voorheen. De voorzitter
bracht ter kennis dat een contributieverlaging
is ingegaan. Na deze mededeelingen en de rond
vraag, sloot de voorzitter deze belangrijke ver
gadering.
UITVOERING „VREUGDE EN ARBEID".
Operetteklanken.
De uitvoering van „Vreugde en Arbeid", dio
gisteravond in de Stadszaal plaats vond en na
mens het district Leiden geopend werd door den
heer H. W. Wlttenaar, bracht ditmaal een serie
nummers uit bekende operette's en opera's, ge
speeld door het órkest van mr. Harm Smedes,
met medewerking van een viertal solisten. De
dirigent van het orkest, dat een vorig maal een
programma met ernstige muziek ten gehore
gebracht had, zette nogmaals het doel van deze
avonden uiteen: n.l. het leggen van een sterk
contact tusschen uitvoerenden en luisteraars. Er
is „muziek-liefde" genoeg, maar de muzikale
ontwikkeling dient te groeien en er is nog een
te groote afstand tusschen de breedere laag van
het publiek en het muziekgebeuren.
Een eenvoudig, geenerlei problemen stellend
programma werd hierop gespeeld en wij hoorden
met genoegen het gedisciplineerd spelende or
kest, dat zich onder de energieke leiding van
den heer Smedes uitstekend heeft ontwikkeld.
Een aantal goede krachten, die zich ook solis
tisch weten te onderscheiden, is hier met
enthousiasme en animo aan het woord. Ver
trouwde melodieën van bekende componisten, als
Johan Strauss, Léhar, Dostal, Künneke e.a.
klonken op en verplaatsten ons in de opge
wekte operette-sfeer, die echter nog beter tot
haar recht zou kunnen komen met eenige
decoratie of costumeering.
Van de medewerkenden solisten was de alt
DJobs Ising, die reeds in het ernstige genre
naam maakte, technisch het meest gerijpt:
vooral Dostal's „Heimatland", dat zij met fraai
getimbreerd orgaan zong, getuigde van juiste
scholing. Het orgaan van de sopraan Lia Martin
leent zich bij uitstek voor de operette; van haar
optreden gim? veel charme uit en zij beschikt
over de noodige routine om haar gehoor mee te
sleepen. Het Viljalied uit Léhar's „Lustige
Witwe" gehouden in een iets te langzaam
tempo en het Liefdelied uit Dostal's „Die Un-
garische Hochzeit" sloegen buitengewoon in. De
stem van den jeugdigen tenor Henk Voshart
houdt beloften in, maar hij moge zich vooral
toeleggen op een zuiverder uitspraak en grooter
vrijmoedigheid. De bariton Gerard Holthaus ten
slotte zal zeker op operagebied naam maken,
zoo hem daartoe de kansen geboden worden.
Want rijn Paljas-proloog en Verdi-aria werden
reeds indrukwekkend en uitstekend geschoold
voorgedragen. Wat meer temperament zij hem
echter nog aanbevolen!
Jammer, dat de slecht bezette zaal dezen
operetteklanken noch die van het orkest, nóch
die der stemmen in het algemeen accoustisch
niet ten goede kwam.
Mr. Smedes heeft, zoowel door rijn directie als
door zijn korte verklaringen tot het goede ver
loop van dezen avond bijgedragen!
Th. J. Hannema.
Een hartelijk afscheid bij het vertrek
van een Duitsche onderzeeboot. De nu
achterblijvenden zullen al gauw ook
met hun boot naar hetzelfde doel, den
Atlantischen Oceaan, vertrekken.
(Hoffmann-P.K. Tölle)