f'
De strijd in het Oosten
De strijd in Afrika
8foe laargang
ZATERDAG 29 NOVEMBER 1941
No. 25056
De Rijks-Universiteit te Leiden
en de volksche wetenschap
Duitsche vorderingen
Finland en de
Amerikaansche nota
Hevige activiteit bij Solloem en Tobroek
Gondar na heldhaftigen
tegenstand gevallen
Aanmelding en keuring
Nederl. Arbeidsdienst
De meenïng van prof. Van Dam
Hulp van den N.V.D. en
het Roode Kruis te
Maastricht
Met Duitschland tegen
het kapitalisme
V.J
EERSTE BLAD
De wereld richt haar blik
naar Berlijn
Staatslieden weer uit
Berlijn vertrokken
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. w. Henny.
Telef. Directie en Administratie
25041 (2 Ulnen).
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Telef. Redactie 21507.
Hoofdredacteur: B. W. Menkhorst, Lelden
Pl.verv.: K. Been. Leiden.
In aanvulling op het weermachtsbericht van
gisteren wordt aan het D.N3, gemeld: Het
Duitsche weermachtsbericht heeft de laatste
dagen wijselijk gezwegen over den centralen
sector van het Oostelijk front. Men heeft zich
van deze houding niet laten afbrengen door het
féTt, dat de bolsjewisten en hun bondgenooten
de openbare meening der wereld trachtten te
misleiden omtrent den ernst van den toestand
met berichten omtrent acties der bolsjewis
tische troepen in dat gebied. Thans verdrijft
het weermachtsbericht den kunstmatig ver
spreiden nevel door den zin: In den centralen
sector van het Oostelijk front werden sterke
vijandelijke verdedigingsstellingen doorbroken
De Duitsche legerleiding zal er haar redenen
voor hebben, dat zij nog geen plaatsnamen
noemt.
Maar de hoofdzaak staat vast. De bolsjewis
ten trekken ondanks hun zoo zorgvuldig voor
bereide verdediging terug, de Duitsche troepen
rukken op.
MOERMANSK-SPOORWEG AANGEVALLEN.
Op 27 November heeft, naar het D.NB. van
militaire zijde verneemt, een Finsche stoottroep
een aanval gedaan op de Moermansk-spoorweg,
Het bolsjewistische afweervuur trotseerend dron
gen de Finnen tot aan den spoorweg op en ver
nielden een gedeelte. Een bolsjewistische ravi-
tailleeringstrein, die korten tijd later kwam
aanrijden, ontspoorde. De trein was geladen met
allerlei soort oorlogsmaterieel, o.a. met stukken
geschut.
Zware artillerie van het Duitsche leger heeft
opnieuw voor den oorlog belangrijke doelen in
Oranienbaum doeltreffend onder vuur genomen.
Hierbij werd een oorlogsschip door verscheidene
treffers beschadigd.
DE OPMARSCH NAAR SEBASTOPOL.
In het bestek van den Duitschen opmarsch
naar Sebastopol is een Duitsche divisie infante
rie dezer dagen het Jailagegebergte in het Zui
den van de Krim' overgetrokken.
Den Duitschen soldaten vielen ruim honderd
kanonnen. 300 vrachtauto's, 22 pantserwagens en
een krachtig bewapende pantsertrein in handen.
Bovendien maakten zij talrijke mortieren en
machinegeweren buit alsmede een omvangrijke
hoeveelheid munitie. De bergpaden geleken na
de Duitsche overwinning op de bolsjewisten op
geweldige vernietigde legerkampen.
ZIEKTE IN HET SOVJET-LEGER.
Talrijke bolsjewisten, die in de afgeloopen
dagen in het centrum van het Oostelijk front
gevangen zijn genomen, vertoonden, naar het
D NB. verneemt, de typische verschijnselen van
ernstige ziekten. Velen hunner leden aan dysen
terie. Bij andere vielen symptomen waar te
nemen van scheurbuik, tering en huidziekten.
Het voortdurende verblijf in moerassen, de
vochtigheid en de koude hebben zelfs de sterk
ste naturen aangetast, zoo verklaarde een bols
jewistische militaire dokter, die met de soldaten
gevangen werd genomen. Wat kunnen de dokto
ren tegen dit voortschrijnende verval van krach
ten doen? zoo vroeg hij. Sinds weken hebben wij
geen warm eten meer gekregen, laat staan voe
ding die rijk is aan vitaminen, welke het eenige
middel is tegen verschijnselen van zwakte. Zee
zijn in de afgeloopen veertien dagen in ons
bataljon de soldaten als ratten gestorven. In
drie dagen stierven meer dan vijftig man.
KASTEEL VAN MOLOTOF IN DUITSCHE
HANDEN.
Met de bezetting van de Zuidkust van het
schiereiland de Krim is den Duitschen soldaten
ook het kasteel van Molotof te Mischor ten
Westen van Jalta in handen gevallen, waar de
bolsjewistische commissaris van buitenlandsche
zaken tot het uitbreken van den oorlog zijn
zomerverblijf plaats had. Dit pronkgebouw, dat
eens behoorde aan den vorst Joessoepof en op
een der mooiste punten aan de Riviera van de
Krim gelegen is. vormt een fel contrast tot de
armzalige, vervallen vlsschershutten langs de
kust. Tusschen palmen leidt een grintweg door
een rosarium naar het kasteel, dat zich met
zijn met marmer bekleede muren tusschen
heggen en bloemparken met tropische gewassen
verheft. De kostbare inrichting van dit prach
tige gebouw is door de bolsjewistische troepen
zelf vernield. De aftrekkende bolsjewieken heb
ben tapijten, gobelins en schilderstukken in
brand gestoken, na het kasteel van hun com
missaris van buitenlandsche zaken te hebben
leeggeplunderd. (D.NB.).
Het D.N3. meldt uit Washington:
Finland moet den strijd tegen de Sovjet-Unie
in Oost-Karelië zoolang voortzetten, tot de
bolsjewistische militaire bases, welke dichtbij de
Finsche grens gelegen zijn, vernield zijn, zelfs
wanneer hierdoor onverhoopt Amerikaansebe
belangen in gevaar worden gebracht, zoo heeft
de Finsche gezant Procope verklaard op een
speciale persconferentie, welke bijeengeroepen
was in antwoord op het communiqué van den
Amerikaanschen minister van marine Stimson.
Wanneer bepaalde groote mogendheden het
recht meenen te hebben, zoo zeide de gezant, om
verdedigingsbases, die op duizenden mijlen af
stand liggen, te bezetten, dan kan niemand Fin
land een aanmerking maken, wanneer het
strijd voor het bezetten van bases, die op
slechts enkele kilometers afstand van de eigen
grenzen liggen. De bolsjewisten hegben sinds
1937 ten minste zes zijlijnen naar den Moer-
manskspoorweg zestien militaire wegen en ne
gentien vliegvelden in Oost-Karelië voor aan
valsdoeleinden aangelegd. De Moermansk-spoor
weg, zoo zeide de gezant verder, is daarbij, apn-
der dat de Finnen hierbij de hand in het spel
hadden, door de Duitsche troepen verbroken,
zoodat de verklaring van Stimson, dat de Fin
nen verantwoordelijk zijn voor het belemmeren
va n de hulp aan de bolsjewisten, niet juist is.
Finland, zoo verklaarde Procope tenslotte, heeft
volkomen onafhankelijk den strijd voor zijn vei
ligheid en vrijheid aanvaard en het Anti-
Kominternpact onderteekend om den reeds
sinds lang bestaanden afkeer van het bolsjewis
me tot uiting te doen komen en buitenlandsche
inmenging te weren.
Het Italiaansche opperbevel maakte gisteren
het volgende bekend:
In Noord-Afrika is de slag In de Marma-
rische woestijn, die gisteren voor het aanbreken
van den dag was hervat, onafgebroken en hevig
tot laat in den avond voortgezet.
Bij Solloem en bij Tobroek aan beide zijden
hevige activiteit van de artillerie. In den cen
tralen sector en in het gebied van fort Capuzzo
(Solloem) hadden van beide zijden hevige aan
vallen en tegenaanvallen tusschen pantsereen
heden en infanterie plaats. De vijand leed aan
zienlijke verliezen aan manschappen en pant
serwagens, waarbij de verliezen der strijdkrach
ten van de spil niet ernstig zijn. Het aantal ge
vangenen is nog gestegen. In Tobroek werden
drie vijandelijke vliegtuigen brandend omlaag
gehaald. Een vierde vliegtuig werd door het
luchtdoelgeschut der divisie Savona neerge
schoten. Italiaansche en Duitsche luchtformaties
namen doeltreffend aan den strijd deel. In den
nacht van 25 en 26 dezer bombardeerden En-
gelsche vliegtuigen Derna. Een machine werd
door het luchtdoelgeschut neergehaald.
In Oost-Afrika deed de vijand na de
voorbereidingen der laatste dagen gistermorgen
tegen vier uur een hevigen aanval op de reeds
van alle kanten ingesloten stad Gondar. Onze
in verhouding tot de uitgebreidheid der te ver
dedigen stellingen, numeriek zwakke afdeelin-
gen streden, hoewel onder ongunstige omstan
digheden en ondanks het feit, dat inmiddels
eenige koloniale afdeelingen waren geweken,
daar zfj zich onder de intensieve beschieting en
bombardementen minder goed konden stand
houden, taai van stelling tot stelling tot den na
middag toe, ook nog nadat het aan vijandelijke
troepen met talrijke pantserwagens gelukt was
de woonwijken binnen te dringen.
Nadat alle mogelijkheden tot verzet waren
uitgeput en tevens om verdere slachtoffers onder
de Italiaansche en inlandsche bevolking te voor
komen, beval de opperbevelhebber van den
sector om twee uur des middags, de vijandelijk
heden te staken. De dappere verdedigers van
Gondar hebben de hun door het vaderland
toevertrouwde taak volkomen en eervol vervuld.
In den afgeloopen nacht ondernamen Engel-
sche vliegtuigen een aanval op Napels
Luchtdoelgeschut en jachtvliegers grepen
vastberaden in. Er ontstond aanzienlijke mate-
rieele schade, alsmede kleine branden, die ter
stond gebluscht werden. Onder de bevolking
werden vijf menschen gewond. Twee vlieg
tuigen werden door het luchtdoelgeschut en
een door onze nachtjagers neergeschoten. Van
deze toestellen viel er een bij Ischia en het
andere in de haven in zee, het derde stortte
neer in de buurt van San Pietro.
Onze strijdmiddelen in de Middellandsche Zee
hebben drie vijandelijke duikbooten tot zinken
gebracht.
Twee Italiaansche jagers hebben een der
laatste dagen zes Engelsche vliegtuigen boven
het midden der Marmarische woestijn neerge
schoten, zoo meldt een speciale correspondent
van Stefani. Zij ontmoetten acht vijandelijke
toestellen, bommenwerpers en jagers en vielen
zonder aarzelen aan. Zij slaagden er in vier
bommenwerpers en twee Jagers neer te schieten.
Beide overige jagers sloegen op de vlucht.
AANVANG VAN DEN DIENSTTIJD OP
15 DECEMBER.
Voor vrijwillige dienstneming bij den Neder-
landschen Arbeidsdienst zal op ondervermelde
plaatsen en data. telkens tusschen 9.30 en 15.00
gelegenheid zijn voor keuring voor vrijwillige
dienstneming.
Iedere jongeman, die aan de volgende voor
waarden voldoet, kan zich naar de dichtstbij
gelegen keuringsplaats begeven en zich aanmel
den bij den voorzitter van den keuringsraad.
Reiskosten voor de heen- en terugreis worden
vergoed. Het is aan te bevelen een broodmaal
tijd mede te brengen.
Gegadigden moeten aan de volgende voor
waarden voldoen:
a. Nederlander zijn;
b. niet Jonger dan 17 en niet ouder dan 23
Jaar zijn,
c. ongehuwd zijn.
Meldt u ter keuring aan: Arnhem, Menthen-
straat 12, Maandag 1 December 1941; Tilburg.
Langeschrijfstraat 66, geb. Publieke Werken, 1
Dec. 1941; Den Haag, Huygenspark 23, Maan
dag en Dinsdag 1 en 2 Dec. 1941; Nijmegen,
Ridderstraat 4, Dinsdag 2 Dec. 1941; 's-Herto-
genbosch, Stadhuis, ingang achter het Stadhuis
3, 2e etage, Dinsdag 2 Dec. 1941; Leeuwarden,
school St. Anthonystraat 4, Woensdag 3 Dec.
1941; Utrecht, school Draaiweg 29 (Gouver-
neurschool) Woensdag 3 Dec. 1941; Eindhoven
Kruisstraat 53, Parochiehuis, Woensdag 3 Dec.
Werkplaats, Donderdag 4 Dec. 1941; Gouda,
Oosthaven 50, gem. Consultatiegebouw, Vrijdag
5 Dec. 1941.
Ieder, die wordt goedgekeurd en overigens aan
de eischen voldoet, wordt op 15 December 1941
opgeroepen om gedurende 5% maand in den
Nederlandschen Arbeidsdienst te dienen.
Na beëindiging van den diensttijd van 5%
maand kan de vrijwilliger bij gebleken geschikt
heid in aanmerking komen voor een van de 3
volgende groepen:
a. opleiding tot kader;
b. vrijwillig nadienen gedurende nader te be
palen tijd;
c. na eervol ontslag voorkeur by arbeidsbe
middeling in Nederland.
De uitingen van prof. Van Genechten over
ons hooger onderwijs, in het bijzonder over de
Leidsche universiteit, vormden het uitgangs
punt tot een vraaggesprek tusschen den secre
taris-generaal van het departement van opvoe
ding, wetenschap en cultuurbescherming, prof.
dr. J. van Dam, en een redacteur van het
A. N. P.
Meer speciaal was daartoe aanleiding de pas
sage in het verslag van het onderhoud met
prof. Van Genechten, waar deze gezegd had:
„Wij, nationaal-socialisten, hopen nu, dat Lei
den binnen korten tijd uit zijn asch zal her
rijzen als een volksche universiteit, waar de
wetenschap in dienst van het volk wordt ge
steld. Ik verheug mij, aldus prof. Van Genech
ten, er zeer over, dat Maandagochtend (17 Nov.
Red.) de secretaris-generaal van het depar
tement van opvoeding, wetenschap en cultuur
bescherming op de tentoonstelling van Duitsche
wetenschap te Amsterdam hetzelfde standpunt
heeft ingenomen."
Prof. Van Dam stelde er prijs op allereerst te
doen uitkomen, dat hij te Amsterdam niet op
Lelden heeft gezinspeeld, doch over wetenschap
en volksgemeenschap in het algemeen heeft
gesproken. Onder deze omstandigheden wilde de
secretaris-generaal gaarne de passage uit zijn
rede, waarop de heer Van Genechten waar
schijnlijk heeft gedoeld, letterlijk doen volgen.
Zij luidde:
„Verder moet het ieder opvallen, hoezeer
ook de Duitsche wetenschap door het belang
van den staat wordt beïnvloed. De wetenschap
is in dienst van het vaderland en het volk ge
steld. in een omvang, welke hier te lande onbe
kend is geweest. Soms kan men zelfs bij ons
constateeren. dat men op theoretische gronden
hier afwijzend tegenover staat met de bewe
ring, dat de wetenschap en haar beoefenaren
vrij moeten zijn en het een aantasten van deze
vrijheid beteekent, wanneer de staat of de
volksgemeenschap met bepaalde wenschen in
dit opzicht naar voren komt. Ik ben het daar
mee eens. voor zoover dit het resultaat van
den arbeid betreft: de onderzoeker moet zich
bij het uitwerken van zijn resultaten uitsluitend
door wetenschappelijke overwegingen laten lei
den. Ik ontken echter de noodzakelijkheid van
de vrijheid van de wetenschap in algemeenen
zin. De staat heeft natuurlijk het recht, van
de wetenschap de oplossing van bepaalde vraag
stukken te verlangen. De onderzoeker is im
mers lid van de gemeenschap en zijn weten
schappelijk apparaat is hem immers in de
meeste gevallen door deze volksgemeenschap ter
beschikking gesteld.
Zoo hebben wij Nederlanders herhaaldelijk
ook zelf gedaan. Ik herinner slechts aan de
problemen der volksgezondheid, aan de droog
legging der Zuiderzee, aan het in wording zijn
de nationale plan als voorbeelden van geleide
wetenschap."
In verband hiermede merkte prof. Van Dam
op, dat wetenschap in dienst van het volk toch
eigenlijk iets anders is dan volksche weten
schap.
Wat verstaat u dan onder volksche weten
schap en hoe denkt u zich de beoefening daar
van?
Het begrip „volksche wetenschap" gaat
naar mijn meening verder dan de vorm van
wetenschap, waarover ik in Amsterdam sprak.
Ik zou er onder willen verstaan wetenschap, die
als het ware met het volk is vergroeid, en wel
ker beoefenaren den samenhang met het ge-
heele volk ten volle beseffen en in hun ontwik
keling in aanraking zijn gekomen met de
vraagstukken van de volksgemeenschap. Die be
oefenaren moeten daartoe door een werkelijk
volksche opvoeding in staat worden gesteld en
eerst wanneer die opvoeding ten volle func
tioneert. zal dit ideaal worden verwezenlijkt.
Met welke middelen stelt u zich voor dit
te bevorderen?
Een van de belangrijkste en het ge
makkelijkst te realiseeren middelen van die
volksche opvoeding is mJ. de Arbeids
dienst. Hoogstwaarschijnlijk zal deze in het
bomende jaar voor onze aanstaande stu
denten verplicht worden gesteld. Deze eisch
zal dan vooralsnog alleen voor de manne
lijke jongelui gelden en slechts in geval
van afkeuring bij het voor den arbeidsdienst
noodzakelijk onderzoek zal van dien eisch
bij de toelating tot universiteit of hooge-
school worden afgezien.
Die eisch zou dus voor alle instellingen
van hooger onderwijs behooren te gelden?
Inderdaad, dat is mijn opvatting.
Welke zijn dan in het bijzonder de voor
nemens ten aanzien van Leiden?
Leiden zal zoo spoedig mogelijk die
nen te worden heropend. Of daartoe moet
worden afgewacht tot er werkelijk een volk
sche universiteit kan ontstaan, betwijfel ik.
De volksche universiteit beschouw ik immers
als het hoogtepunt van de volksche opvoe
ding, doch dat kan ma. niet uit den grond
worden gestampt. De ontwikkeling van onze
hoógescholen in die richting zal geleidelijk
moeten gaan. Mijn meeding is dan ook, dat
wü er naar moeten streven, van het oude
al datgene te behouden, wat levensvatbaar
is. Natuurlijk zal, voordat de rijkscommissa
ris tot heropening van de Leidsche uni-
versitctit overgaat, een verandering van
aspect moeten hebben plaats gevonden.
Aan de voorbereidingen der in dit ver
band te nemen maatregelen wordt gewerkt.
Zijn er ook verder wijzigingen van de toe-
latingseischen te verwachten?
Met het oog op den heerschenden nood
toestand, waardoor op verscheidene scholen voor
voorbereidend hooger en middelbaar onderwijs
het normale programma niet kon worden ver
werkt. zullen de eischen van de in 1942 af te
nemen eindexamens ten aanzien van de zg.
intellectueele vakken worden verminderd. Ver
der zal. juist om het hooger onderwijs meer
dan tot nu toe met de volksgemeenschap te
doen vergroeien, de regeling der studiebeurzen
aan een herziening worden onderworpen om
een ruimere toetreding van uitmuntende candi-
daten uit financieel minder draagkrachtige
kringen mogelijk te maken. Daarbij moet reke
ning worden gehouden met den toestand van
's rijks schatkist, die helaas geen groote uitbrei
ding van het totaalbedrag der studiebeurzen
toelaat.
Hoe denkt u zich de ontwikkeling van de
verhouding tusschen hoogleeraren en studenten?
Er zal een nauwere band tusschen hen
dienen te worden gevormd. In de plaats van de
verschillende studentenorganisaties, die ten
deele al verdwenen zijn, zal er een algemeene
studentengemeenschap moeten totstandkomen.
Verder zal meer aandacht dienen te worden
besteed aan sport en lichamelijke opvoeding.
Ook voor de hoogleer ar en?
Voor zoover zij daartoe in staat zijn, zou
ik gaarne zien, dat ook zij aan de lichamelijke
oefening deelnemen, althans, dat zij van hun
belangstelling daarvoor doen blijken.
Heeft de sluiting van Leiden ook directen
invloed op de met de universiteit verbonden
laboratoria en klinieken?
Voorzoover daar wetenschappelijk werk
wordt verricht kan dit op de gebruikelijke wijze
doorgaan. De te nemen maatregelen hebben al
leen op het onderwijs betrekking.
Daar de indruk is gewekt, als zouden de
uitslagen van de examens aan de Leidsche
universiteit in de laatste maanden niet met
den noodigen ernst door de hoogleeraren
zijn vastgesteld, heb ik een onderzoek hier
naar ter hand genomen, waarvan de uit
slag te zyner tijd bekend zal worden ge
maakt. Inderdaad zijn er den laatsten tijd
te Leiden zeer veel examens afgelegd, doch
voorloopige informaties omtrent het aantal
geslaagden en het aantal afgewezenen heb
ben mij reeds den indruk gegeven, dat het
percentage der afgewezen candidaten niet
abnormaal klein is geweest.
Overigens spreekt het vanzelf, dat houders
van deze maand te Leiden behaalde uni
versitaire diploma's dé aan het bezit van
HUISVESTING, KLEEDING EN VOEDING
REEDS GEREGELD.
In samenwerking met het Roode Kruis heeft
de Nederlandsche Volksdienst onmiddellijk op
grootscheepsche wijze maatregelen genomen om
de getroffenen te Maastricht te helpen en hun
nood te lenigen. In openbare gebouwen is voor
huisvesting gezorgd; men heeft alles hier zoo
goed mogelijk ingericht en voor een behaaglijke
warmte zorg gedragen. Voor de inrichting heeft
het Roode Kruis tevens bedden beschikbaar ge
steld en de N.V.D. heeft de zorg voor kleeding
en maaltijden op zich genomen. Alle getroffe
nen hebben vooral ook allen mogelijken steun
gekregen bij het aanschaffen van ondergoed,
schoenen en andere kleeding. De N.VXD. reikte
distributiebescheiden en waardebonnen uit. zoo
dat alle gezinnen nog in den loop van gisteren
in de eerste behoeften konden voorzien. Waar
dit noodig was, is ook geld beschikbaar gesteld.
Warm eten werd door de centrale keukens
verschaft. De plaatselijke leider en de provin
ciale leider van den N.VX). waren zelfs in den
nacht onvermoeid bezig om den getroffenen alle
hulp te brengen. Ook gisteren hebben zij her
haaldelijk met alle slachtoffers persoonlijk ge
sproken om hun maatregelen te kunnen treffen.
In den loop van den avond is ook de ver
tegenwoordiger van den landelijken leider van
den N.V.D. uit Den Haag aangekomen. Hij
bracht aan alle gezinnen een bezoek en zegde
verdere hulp toe. Te dien einde heeft hij aan
de provincialen leiding een bedrag van f20.000
achtergelaten voor de eerste hulpmaatregelen.
In de volgende dagen zal de N.VX). zijn be
langrijkste taak zien in een nauwkeurige zorg
van elk gezin apart. Hij zal in de eerste plaats
bewerken, dat de getroffenen een voorloopig on
derdak vinden in particuliere woningen of
hotels.
Ook den achtergeblevenen en vooral den ge
wonden is onmiddellijk hulp verleend. Als eerste
teeken van de verbondenheid zijn bloemen,
fruit en andere attenties beschikbaar gesteld.
hun getuigschriften verbonden rechten kun
nen uitoefenen. De overigen hebben de ge
legenheid en daarvan is reeds een ruim
gebruik gemaakt hun studie aan een
andere universiteit voort te zetten en zij
kunnen, zoodra Leidenzal zjjn heropend,
desgewenscht daarheen terugkeeren.
Dit Nummer bevat DRIE Bladen
VERDERE MAATREGELEN IN ZUID-
AMERIKA ZIJN TE VERWACHTEN.
(Van onzen politieken medewerker)
Europa's eenheid begint zich thans hoe lan
ger hoe meer af te teekenen. In vele ge
vallen komt reeds naar voren op welke
wijzen de verschillende landen van Europa
samengaan en punten hebben gevonden, waar
in een volledige aansluiting van elkanders be
langen ligt besloten.
Freiherr Joachim von Ribbentrop, de Duitsche
Rijksminister van Buitenlandsche zaken, heeft
in zijn groote rede te Berlijn er op gewezen, dat
de ontwikkeling zal voortgaan en de strijd zal
worden voortgezet totdat de aanvallers Van het
continentale Europa zullen zijn vernietigd. Het
uitschakelen van Engeland in de problemen van
het vasteland van Europa, het terzijde gestelde
gevaar van het bolsjewisme en de economische
onafhankelijkheid van Europa waren de drie
grondgedachten van de rede van Duitschlands
minister. Hetgeen von Ribbentrop over het ver
leden en de toekomst gezegd heeft, dat alles
wijst erop, dat een eenheid van Europa in het
verschiet ligt. Hierin lag ojn. besloten de vaste
wil van de jonge Eurqpeesche volkeren om voor
goed af te rekenen met hen, die er op uit zijn
de volkeren van Europa te onderdrukken.
Berlijn was vele dagen het middelpunt, waar
alles om draalde. In de Rijkshoofdstad waren
dagenlang de Europeesche diplomaten bijeen
om besprekingen te voeren over de toekomst
van Europa.
De wereld richt haar blikken naar Berlijn.
Daar was de dynamische kracht bijeen, die
strijdt voor de nieuwe ordening der volkeren.
Dit geschiedde in vollen oorlogstijd. Anderen,
buiten het continent, die beraadslagingen voe
ren over de vernietiging der wereld, zagen in
de afgeloopen dagen in Berlijn Europa's diplo
maten bij elkander om te beraadslagen over den
grondslag voor het nieuwe Europa, dat in de
plaats komt van het kapitalistisch bolsjewisti
sche werelddeel. Een gerechtigheid op
een nieuwe sociale basis en een nieuw po
litiek en economisch bestel, dat waren de
groote gedachten van het congres, die te Berlijn
door de Europeesche staatslieden werden be
sproken. Men zocht daar een binding tusschen
de verschillende volkeren, die op een breedc
ideologische basis een nieuwe maatschappij wil
len vormen. Daar werd hetgeen uit het vroegere
stelsel als het goede was overgebleven gepaard
aan de nieuwe denkbeelden en zoo kon daar
een vereeniging van krachten plaats hebben,
die Europa nog nimmer te voren had gezien.
Berlijn vormde het middelpunt en dit gebeu
ren kan men beschouwen als de eerste belang
rijke stap op den weg van den bond van jonge
volkeren van het Europeesche continent. Ook
in de toekomst zal de wereld haar blikken nog
vaak naar Berlijn richten.
STAP voor stap schijnt het Amerikaansche
parool te zijn, want thans worden reeds
voorbereidingen getroffen voor de bezetting
van Fransch-Guyana. De Amerikaansche bla
den geven in hun commentaren reeds openlijk
toe, dat de diplomatieke betrekkingen tusschen
de Vereenigde Staten en Vlchy nog niet afge
broken zijn, maar dat de bezetting van Neder-
landsch-Guyana voor Vichy duidelijk zal zijp,
want nu bestaat toch ook de gelegenheid om
vanuit dit nieuwe steunpunt naar Dakar in
Afrika te trekken. Verder kan men niet aan
den indruk ontkomen, dat ook Fransch-Guyana
binnenkort het slachtoffer van het imperialis
tische streven der Vereenigde Staten zal wor
den. De Amerikaansche bladen wijzen in hun
commentaren reeds in die richting. De Ameri
kaansche senator Connally vorderde dezer da
gen reeds openlijk de bezetting van Martinique
en Fransch-Guyana, hetwelk in den afgeloopen
zomer reeds in voorbereiding schijnt te zijn
geweest.
Het is de onmacht der Europeesche staten,
waarvan de V. S. thans gebruik, misbruik,
maken.
Roosevelt heeft met de bezetting van Curacao
en Suriname en thans met de voorbereidingen
ten opzichte van andere Europeesche gebieds-
deelen in Zuid-Amerlka duidelijk aangetoond,
wat zijn leuze „onze strijd is voor democratie
en vrijheid" heeft te beteekenen. Het is slechts
het mom van zijn imperialistisch en kapita
listisch streven.
De z.g. Oranje-zender verkondigde op 17 No
vember jJ.: „Diegene, die de gevoelens kent.
welke Amerika ten aanzien van het Nederland
sche volk nu heeft, zal met mij inzien, dat dat
zelfde Amerika zich niet op kosten van het
koninkrijk der Nederlanden verrijken wil."
Dit bericht werd verspreid door der. Oranje
zender, omdat volgens de luyden in Londen „in
opdracht van de onderdrukkers door de kran
ten in Holland beweerd wordt, dat Curacao nu
door de Engelsche regeering aan de Vereenigde
Staten in handen is gespeeld."
Slechts enkele dagen later komt het laconieke
bericht van de bezetting. De Oranje-zender had
blamage-nummer zooveel in ontvangst te né
men.
De brutaliteit ten top gedreven!
H. A. G.
Het D.NJB. meldt uit Berlijn:
Woensdagmiddag en Donderdagochtend zijn
de vertegenwoordigers van de staten van het
anti-bolsjewistische front, die hier voor de Bcr-
lijnsche conferentie waren gekomen, met hun
delegaties weer uit de hoofdstad vertrokken.
Hun werd uitgeleide gedaan door minister von
Ribbentrop.
De Führer heeft verscheidenen nog in.
audiëntie ontvangen, speciaal graaf Ciano..
Met de Hongaarschen staatsleider Horthy
werden telegrammen gewisseld.