f' De strijd in het Oosten De strijd in Afrika 8foe laargang ZATERDAG 29 NOVEMBER 1941 No. 25056 De Rijks-Universiteit te Leiden en de volksche wetenschap Duitsche vorderingen Finland en de Amerikaansche nota Hevige activiteit bij Solloem en Tobroek Gondar na heldhaftigen tegenstand gevallen Aanmelding en keuring Nederl. Arbeidsdienst De meenïng van prof. Van Dam Hulp van den N.V.D. en het Roode Kruis te Maastricht Met Duitschland tegen het kapitalisme V.J EERSTE BLAD De wereld richt haar blik naar Berlijn Staatslieden weer uit Berlijn vertrokken LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J. w. Henny. Telef. Directie en Administratie 25041 (2 Ulnen). DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Telef. Redactie 21507. Hoofdredacteur: B. W. Menkhorst, Lelden Pl.verv.: K. Been. Leiden. In aanvulling op het weermachtsbericht van gisteren wordt aan het D.N3, gemeld: Het Duitsche weermachtsbericht heeft de laatste dagen wijselijk gezwegen over den centralen sector van het Oostelijk front. Men heeft zich van deze houding niet laten afbrengen door het féTt, dat de bolsjewisten en hun bondgenooten de openbare meening der wereld trachtten te misleiden omtrent den ernst van den toestand met berichten omtrent acties der bolsjewis tische troepen in dat gebied. Thans verdrijft het weermachtsbericht den kunstmatig ver spreiden nevel door den zin: In den centralen sector van het Oostelijk front werden sterke vijandelijke verdedigingsstellingen doorbroken De Duitsche legerleiding zal er haar redenen voor hebben, dat zij nog geen plaatsnamen noemt. Maar de hoofdzaak staat vast. De bolsjewis ten trekken ondanks hun zoo zorgvuldig voor bereide verdediging terug, de Duitsche troepen rukken op. MOERMANSK-SPOORWEG AANGEVALLEN. Op 27 November heeft, naar het D.NB. van militaire zijde verneemt, een Finsche stoottroep een aanval gedaan op de Moermansk-spoorweg, Het bolsjewistische afweervuur trotseerend dron gen de Finnen tot aan den spoorweg op en ver nielden een gedeelte. Een bolsjewistische ravi- tailleeringstrein, die korten tijd later kwam aanrijden, ontspoorde. De trein was geladen met allerlei soort oorlogsmaterieel, o.a. met stukken geschut. Zware artillerie van het Duitsche leger heeft opnieuw voor den oorlog belangrijke doelen in Oranienbaum doeltreffend onder vuur genomen. Hierbij werd een oorlogsschip door verscheidene treffers beschadigd. DE OPMARSCH NAAR SEBASTOPOL. In het bestek van den Duitschen opmarsch naar Sebastopol is een Duitsche divisie infante rie dezer dagen het Jailagegebergte in het Zui den van de Krim' overgetrokken. Den Duitschen soldaten vielen ruim honderd kanonnen. 300 vrachtauto's, 22 pantserwagens en een krachtig bewapende pantsertrein in handen. Bovendien maakten zij talrijke mortieren en machinegeweren buit alsmede een omvangrijke hoeveelheid munitie. De bergpaden geleken na de Duitsche overwinning op de bolsjewisten op geweldige vernietigde legerkampen. ZIEKTE IN HET SOVJET-LEGER. Talrijke bolsjewisten, die in de afgeloopen dagen in het centrum van het Oostelijk front gevangen zijn genomen, vertoonden, naar het D NB. verneemt, de typische verschijnselen van ernstige ziekten. Velen hunner leden aan dysen terie. Bij andere vielen symptomen waar te nemen van scheurbuik, tering en huidziekten. Het voortdurende verblijf in moerassen, de vochtigheid en de koude hebben zelfs de sterk ste naturen aangetast, zoo verklaarde een bols jewistische militaire dokter, die met de soldaten gevangen werd genomen. Wat kunnen de dokto ren tegen dit voortschrijnende verval van krach ten doen? zoo vroeg hij. Sinds weken hebben wij geen warm eten meer gekregen, laat staan voe ding die rijk is aan vitaminen, welke het eenige middel is tegen verschijnselen van zwakte. Zee zijn in de afgeloopen veertien dagen in ons bataljon de soldaten als ratten gestorven. In drie dagen stierven meer dan vijftig man. KASTEEL VAN MOLOTOF IN DUITSCHE HANDEN. Met de bezetting van de Zuidkust van het schiereiland de Krim is den Duitschen soldaten ook het kasteel van Molotof te Mischor ten Westen van Jalta in handen gevallen, waar de bolsjewistische commissaris van buitenlandsche zaken tot het uitbreken van den oorlog zijn zomerverblijf plaats had. Dit pronkgebouw, dat eens behoorde aan den vorst Joessoepof en op een der mooiste punten aan de Riviera van de Krim gelegen is. vormt een fel contrast tot de armzalige, vervallen vlsschershutten langs de kust. Tusschen palmen leidt een grintweg door een rosarium naar het kasteel, dat zich met zijn met marmer bekleede muren tusschen heggen en bloemparken met tropische gewassen verheft. De kostbare inrichting van dit prach tige gebouw is door de bolsjewistische troepen zelf vernield. De aftrekkende bolsjewieken heb ben tapijten, gobelins en schilderstukken in brand gestoken, na het kasteel van hun com missaris van buitenlandsche zaken te hebben leeggeplunderd. (D.NB.). Het D.N3. meldt uit Washington: Finland moet den strijd tegen de Sovjet-Unie in Oost-Karelië zoolang voortzetten, tot de bolsjewistische militaire bases, welke dichtbij de Finsche grens gelegen zijn, vernield zijn, zelfs wanneer hierdoor onverhoopt Amerikaansebe belangen in gevaar worden gebracht, zoo heeft de Finsche gezant Procope verklaard op een speciale persconferentie, welke bijeengeroepen was in antwoord op het communiqué van den Amerikaanschen minister van marine Stimson. Wanneer bepaalde groote mogendheden het recht meenen te hebben, zoo zeide de gezant, om verdedigingsbases, die op duizenden mijlen af stand liggen, te bezetten, dan kan niemand Fin land een aanmerking maken, wanneer het strijd voor het bezetten van bases, die op slechts enkele kilometers afstand van de eigen grenzen liggen. De bolsjewisten hegben sinds 1937 ten minste zes zijlijnen naar den Moer- manskspoorweg zestien militaire wegen en ne gentien vliegvelden in Oost-Karelië voor aan valsdoeleinden aangelegd. De Moermansk-spoor weg, zoo zeide de gezant verder, is daarbij, apn- der dat de Finnen hierbij de hand in het spel hadden, door de Duitsche troepen verbroken, zoodat de verklaring van Stimson, dat de Fin nen verantwoordelijk zijn voor het belemmeren va n de hulp aan de bolsjewisten, niet juist is. Finland, zoo verklaarde Procope tenslotte, heeft volkomen onafhankelijk den strijd voor zijn vei ligheid en vrijheid aanvaard en het Anti- Kominternpact onderteekend om den reeds sinds lang bestaanden afkeer van het bolsjewis me tot uiting te doen komen en buitenlandsche inmenging te weren. Het Italiaansche opperbevel maakte gisteren het volgende bekend: In Noord-Afrika is de slag In de Marma- rische woestijn, die gisteren voor het aanbreken van den dag was hervat, onafgebroken en hevig tot laat in den avond voortgezet. Bij Solloem en bij Tobroek aan beide zijden hevige activiteit van de artillerie. In den cen tralen sector en in het gebied van fort Capuzzo (Solloem) hadden van beide zijden hevige aan vallen en tegenaanvallen tusschen pantsereen heden en infanterie plaats. De vijand leed aan zienlijke verliezen aan manschappen en pant serwagens, waarbij de verliezen der strijdkrach ten van de spil niet ernstig zijn. Het aantal ge vangenen is nog gestegen. In Tobroek werden drie vijandelijke vliegtuigen brandend omlaag gehaald. Een vierde vliegtuig werd door het luchtdoelgeschut der divisie Savona neerge schoten. Italiaansche en Duitsche luchtformaties namen doeltreffend aan den strijd deel. In den nacht van 25 en 26 dezer bombardeerden En- gelsche vliegtuigen Derna. Een machine werd door het luchtdoelgeschut neergehaald. In Oost-Afrika deed de vijand na de voorbereidingen der laatste dagen gistermorgen tegen vier uur een hevigen aanval op de reeds van alle kanten ingesloten stad Gondar. Onze in verhouding tot de uitgebreidheid der te ver dedigen stellingen, numeriek zwakke afdeelin- gen streden, hoewel onder ongunstige omstan digheden en ondanks het feit, dat inmiddels eenige koloniale afdeelingen waren geweken, daar zfj zich onder de intensieve beschieting en bombardementen minder goed konden stand houden, taai van stelling tot stelling tot den na middag toe, ook nog nadat het aan vijandelijke troepen met talrijke pantserwagens gelukt was de woonwijken binnen te dringen. Nadat alle mogelijkheden tot verzet waren uitgeput en tevens om verdere slachtoffers onder de Italiaansche en inlandsche bevolking te voor komen, beval de opperbevelhebber van den sector om twee uur des middags, de vijandelijk heden te staken. De dappere verdedigers van Gondar hebben de hun door het vaderland toevertrouwde taak volkomen en eervol vervuld. In den afgeloopen nacht ondernamen Engel- sche vliegtuigen een aanval op Napels Luchtdoelgeschut en jachtvliegers grepen vastberaden in. Er ontstond aanzienlijke mate- rieele schade, alsmede kleine branden, die ter stond gebluscht werden. Onder de bevolking werden vijf menschen gewond. Twee vlieg tuigen werden door het luchtdoelgeschut en een door onze nachtjagers neergeschoten. Van deze toestellen viel er een bij Ischia en het andere in de haven in zee, het derde stortte neer in de buurt van San Pietro. Onze strijdmiddelen in de Middellandsche Zee hebben drie vijandelijke duikbooten tot zinken gebracht. Twee Italiaansche jagers hebben een der laatste dagen zes Engelsche vliegtuigen boven het midden der Marmarische woestijn neerge schoten, zoo meldt een speciale correspondent van Stefani. Zij ontmoetten acht vijandelijke toestellen, bommenwerpers en jagers en vielen zonder aarzelen aan. Zij slaagden er in vier bommenwerpers en twee Jagers neer te schieten. Beide overige jagers sloegen op de vlucht. AANVANG VAN DEN DIENSTTIJD OP 15 DECEMBER. Voor vrijwillige dienstneming bij den Neder- landschen Arbeidsdienst zal op ondervermelde plaatsen en data. telkens tusschen 9.30 en 15.00 gelegenheid zijn voor keuring voor vrijwillige dienstneming. Iedere jongeman, die aan de volgende voor waarden voldoet, kan zich naar de dichtstbij gelegen keuringsplaats begeven en zich aanmel den bij den voorzitter van den keuringsraad. Reiskosten voor de heen- en terugreis worden vergoed. Het is aan te bevelen een broodmaal tijd mede te brengen. Gegadigden moeten aan de volgende voor waarden voldoen: a. Nederlander zijn; b. niet Jonger dan 17 en niet ouder dan 23 Jaar zijn, c. ongehuwd zijn. Meldt u ter keuring aan: Arnhem, Menthen- straat 12, Maandag 1 December 1941; Tilburg. Langeschrijfstraat 66, geb. Publieke Werken, 1 Dec. 1941; Den Haag, Huygenspark 23, Maan dag en Dinsdag 1 en 2 Dec. 1941; Nijmegen, Ridderstraat 4, Dinsdag 2 Dec. 1941; 's-Herto- genbosch, Stadhuis, ingang achter het Stadhuis 3, 2e etage, Dinsdag 2 Dec. 1941; Leeuwarden, school St. Anthonystraat 4, Woensdag 3 Dec. 1941; Utrecht, school Draaiweg 29 (Gouver- neurschool) Woensdag 3 Dec. 1941; Eindhoven Kruisstraat 53, Parochiehuis, Woensdag 3 Dec. Werkplaats, Donderdag 4 Dec. 1941; Gouda, Oosthaven 50, gem. Consultatiegebouw, Vrijdag 5 Dec. 1941. Ieder, die wordt goedgekeurd en overigens aan de eischen voldoet, wordt op 15 December 1941 opgeroepen om gedurende 5% maand in den Nederlandschen Arbeidsdienst te dienen. Na beëindiging van den diensttijd van 5% maand kan de vrijwilliger bij gebleken geschikt heid in aanmerking komen voor een van de 3 volgende groepen: a. opleiding tot kader; b. vrijwillig nadienen gedurende nader te be palen tijd; c. na eervol ontslag voorkeur by arbeidsbe middeling in Nederland. De uitingen van prof. Van Genechten over ons hooger onderwijs, in het bijzonder over de Leidsche universiteit, vormden het uitgangs punt tot een vraaggesprek tusschen den secre taris-generaal van het departement van opvoe ding, wetenschap en cultuurbescherming, prof. dr. J. van Dam, en een redacteur van het A. N. P. Meer speciaal was daartoe aanleiding de pas sage in het verslag van het onderhoud met prof. Van Genechten, waar deze gezegd had: „Wij, nationaal-socialisten, hopen nu, dat Lei den binnen korten tijd uit zijn asch zal her rijzen als een volksche universiteit, waar de wetenschap in dienst van het volk wordt ge steld. Ik verheug mij, aldus prof. Van Genech ten, er zeer over, dat Maandagochtend (17 Nov. Red.) de secretaris-generaal van het depar tement van opvoeding, wetenschap en cultuur bescherming op de tentoonstelling van Duitsche wetenschap te Amsterdam hetzelfde standpunt heeft ingenomen." Prof. Van Dam stelde er prijs op allereerst te doen uitkomen, dat hij te Amsterdam niet op Lelden heeft gezinspeeld, doch over wetenschap en volksgemeenschap in het algemeen heeft gesproken. Onder deze omstandigheden wilde de secretaris-generaal gaarne de passage uit zijn rede, waarop de heer Van Genechten waar schijnlijk heeft gedoeld, letterlijk doen volgen. Zij luidde: „Verder moet het ieder opvallen, hoezeer ook de Duitsche wetenschap door het belang van den staat wordt beïnvloed. De wetenschap is in dienst van het vaderland en het volk ge steld. in een omvang, welke hier te lande onbe kend is geweest. Soms kan men zelfs bij ons constateeren. dat men op theoretische gronden hier afwijzend tegenover staat met de bewe ring, dat de wetenschap en haar beoefenaren vrij moeten zijn en het een aantasten van deze vrijheid beteekent, wanneer de staat of de volksgemeenschap met bepaalde wenschen in dit opzicht naar voren komt. Ik ben het daar mee eens. voor zoover dit het resultaat van den arbeid betreft: de onderzoeker moet zich bij het uitwerken van zijn resultaten uitsluitend door wetenschappelijke overwegingen laten lei den. Ik ontken echter de noodzakelijkheid van de vrijheid van de wetenschap in algemeenen zin. De staat heeft natuurlijk het recht, van de wetenschap de oplossing van bepaalde vraag stukken te verlangen. De onderzoeker is im mers lid van de gemeenschap en zijn weten schappelijk apparaat is hem immers in de meeste gevallen door deze volksgemeenschap ter beschikking gesteld. Zoo hebben wij Nederlanders herhaaldelijk ook zelf gedaan. Ik herinner slechts aan de problemen der volksgezondheid, aan de droog legging der Zuiderzee, aan het in wording zijn de nationale plan als voorbeelden van geleide wetenschap." In verband hiermede merkte prof. Van Dam op, dat wetenschap in dienst van het volk toch eigenlijk iets anders is dan volksche weten schap. Wat verstaat u dan onder volksche weten schap en hoe denkt u zich de beoefening daar van? Het begrip „volksche wetenschap" gaat naar mijn meening verder dan de vorm van wetenschap, waarover ik in Amsterdam sprak. Ik zou er onder willen verstaan wetenschap, die als het ware met het volk is vergroeid, en wel ker beoefenaren den samenhang met het ge- heele volk ten volle beseffen en in hun ontwik keling in aanraking zijn gekomen met de vraagstukken van de volksgemeenschap. Die be oefenaren moeten daartoe door een werkelijk volksche opvoeding in staat worden gesteld en eerst wanneer die opvoeding ten volle func tioneert. zal dit ideaal worden verwezenlijkt. Met welke middelen stelt u zich voor dit te bevorderen? Een van de belangrijkste en het ge makkelijkst te realiseeren middelen van die volksche opvoeding is mJ. de Arbeids dienst. Hoogstwaarschijnlijk zal deze in het bomende jaar voor onze aanstaande stu denten verplicht worden gesteld. Deze eisch zal dan vooralsnog alleen voor de manne lijke jongelui gelden en slechts in geval van afkeuring bij het voor den arbeidsdienst noodzakelijk onderzoek zal van dien eisch bij de toelating tot universiteit of hooge- school worden afgezien. Die eisch zou dus voor alle instellingen van hooger onderwijs behooren te gelden? Inderdaad, dat is mijn opvatting. Welke zijn dan in het bijzonder de voor nemens ten aanzien van Leiden? Leiden zal zoo spoedig mogelijk die nen te worden heropend. Of daartoe moet worden afgewacht tot er werkelijk een volk sche universiteit kan ontstaan, betwijfel ik. De volksche universiteit beschouw ik immers als het hoogtepunt van de volksche opvoe ding, doch dat kan ma. niet uit den grond worden gestampt. De ontwikkeling van onze hoógescholen in die richting zal geleidelijk moeten gaan. Mijn meeding is dan ook, dat wü er naar moeten streven, van het oude al datgene te behouden, wat levensvatbaar is. Natuurlijk zal, voordat de rijkscommissa ris tot heropening van de Leidsche uni- versitctit overgaat, een verandering van aspect moeten hebben plaats gevonden. Aan de voorbereidingen der in dit ver band te nemen maatregelen wordt gewerkt. Zijn er ook verder wijzigingen van de toe- latingseischen te verwachten? Met het oog op den heerschenden nood toestand, waardoor op verscheidene scholen voor voorbereidend hooger en middelbaar onderwijs het normale programma niet kon worden ver werkt. zullen de eischen van de in 1942 af te nemen eindexamens ten aanzien van de zg. intellectueele vakken worden verminderd. Ver der zal. juist om het hooger onderwijs meer dan tot nu toe met de volksgemeenschap te doen vergroeien, de regeling der studiebeurzen aan een herziening worden onderworpen om een ruimere toetreding van uitmuntende candi- daten uit financieel minder draagkrachtige kringen mogelijk te maken. Daarbij moet reke ning worden gehouden met den toestand van 's rijks schatkist, die helaas geen groote uitbrei ding van het totaalbedrag der studiebeurzen toelaat. Hoe denkt u zich de ontwikkeling van de verhouding tusschen hoogleeraren en studenten? Er zal een nauwere band tusschen hen dienen te worden gevormd. In de plaats van de verschillende studentenorganisaties, die ten deele al verdwenen zijn, zal er een algemeene studentengemeenschap moeten totstandkomen. Verder zal meer aandacht dienen te worden besteed aan sport en lichamelijke opvoeding. Ook voor de hoogleer ar en? Voor zoover zij daartoe in staat zijn, zou ik gaarne zien, dat ook zij aan de lichamelijke oefening deelnemen, althans, dat zij van hun belangstelling daarvoor doen blijken. Heeft de sluiting van Leiden ook directen invloed op de met de universiteit verbonden laboratoria en klinieken? Voorzoover daar wetenschappelijk werk wordt verricht kan dit op de gebruikelijke wijze doorgaan. De te nemen maatregelen hebben al leen op het onderwijs betrekking. Daar de indruk is gewekt, als zouden de uitslagen van de examens aan de Leidsche universiteit in de laatste maanden niet met den noodigen ernst door de hoogleeraren zijn vastgesteld, heb ik een onderzoek hier naar ter hand genomen, waarvan de uit slag te zyner tijd bekend zal worden ge maakt. Inderdaad zijn er den laatsten tijd te Leiden zeer veel examens afgelegd, doch voorloopige informaties omtrent het aantal geslaagden en het aantal afgewezenen heb ben mij reeds den indruk gegeven, dat het percentage der afgewezen candidaten niet abnormaal klein is geweest. Overigens spreekt het vanzelf, dat houders van deze maand te Leiden behaalde uni versitaire diploma's dé aan het bezit van HUISVESTING, KLEEDING EN VOEDING REEDS GEREGELD. In samenwerking met het Roode Kruis heeft de Nederlandsche Volksdienst onmiddellijk op grootscheepsche wijze maatregelen genomen om de getroffenen te Maastricht te helpen en hun nood te lenigen. In openbare gebouwen is voor huisvesting gezorgd; men heeft alles hier zoo goed mogelijk ingericht en voor een behaaglijke warmte zorg gedragen. Voor de inrichting heeft het Roode Kruis tevens bedden beschikbaar ge steld en de N.V.D. heeft de zorg voor kleeding en maaltijden op zich genomen. Alle getroffe nen hebben vooral ook allen mogelijken steun gekregen bij het aanschaffen van ondergoed, schoenen en andere kleeding. De N.VXD. reikte distributiebescheiden en waardebonnen uit. zoo dat alle gezinnen nog in den loop van gisteren in de eerste behoeften konden voorzien. Waar dit noodig was, is ook geld beschikbaar gesteld. Warm eten werd door de centrale keukens verschaft. De plaatselijke leider en de provin ciale leider van den N.VX). waren zelfs in den nacht onvermoeid bezig om den getroffenen alle hulp te brengen. Ook gisteren hebben zij her haaldelijk met alle slachtoffers persoonlijk ge sproken om hun maatregelen te kunnen treffen. In den loop van den avond is ook de ver tegenwoordiger van den landelijken leider van den N.V.D. uit Den Haag aangekomen. Hij bracht aan alle gezinnen een bezoek en zegde verdere hulp toe. Te dien einde heeft hij aan de provincialen leiding een bedrag van f20.000 achtergelaten voor de eerste hulpmaatregelen. In de volgende dagen zal de N.VX). zijn be langrijkste taak zien in een nauwkeurige zorg van elk gezin apart. Hij zal in de eerste plaats bewerken, dat de getroffenen een voorloopig on derdak vinden in particuliere woningen of hotels. Ook den achtergeblevenen en vooral den ge wonden is onmiddellijk hulp verleend. Als eerste teeken van de verbondenheid zijn bloemen, fruit en andere attenties beschikbaar gesteld. hun getuigschriften verbonden rechten kun nen uitoefenen. De overigen hebben de ge legenheid en daarvan is reeds een ruim gebruik gemaakt hun studie aan een andere universiteit voort te zetten en zij kunnen, zoodra Leidenzal zjjn heropend, desgewenscht daarheen terugkeeren. Dit Nummer bevat DRIE Bladen VERDERE MAATREGELEN IN ZUID- AMERIKA ZIJN TE VERWACHTEN. (Van onzen politieken medewerker) Europa's eenheid begint zich thans hoe lan ger hoe meer af te teekenen. In vele ge vallen komt reeds naar voren op welke wijzen de verschillende landen van Europa samengaan en punten hebben gevonden, waar in een volledige aansluiting van elkanders be langen ligt besloten. Freiherr Joachim von Ribbentrop, de Duitsche Rijksminister van Buitenlandsche zaken, heeft in zijn groote rede te Berlijn er op gewezen, dat de ontwikkeling zal voortgaan en de strijd zal worden voortgezet totdat de aanvallers Van het continentale Europa zullen zijn vernietigd. Het uitschakelen van Engeland in de problemen van het vasteland van Europa, het terzijde gestelde gevaar van het bolsjewisme en de economische onafhankelijkheid van Europa waren de drie grondgedachten van de rede van Duitschlands minister. Hetgeen von Ribbentrop over het ver leden en de toekomst gezegd heeft, dat alles wijst erop, dat een eenheid van Europa in het verschiet ligt. Hierin lag ojn. besloten de vaste wil van de jonge Eurqpeesche volkeren om voor goed af te rekenen met hen, die er op uit zijn de volkeren van Europa te onderdrukken. Berlijn was vele dagen het middelpunt, waar alles om draalde. In de Rijkshoofdstad waren dagenlang de Europeesche diplomaten bijeen om besprekingen te voeren over de toekomst van Europa. De wereld richt haar blikken naar Berlijn. Daar was de dynamische kracht bijeen, die strijdt voor de nieuwe ordening der volkeren. Dit geschiedde in vollen oorlogstijd. Anderen, buiten het continent, die beraadslagingen voe ren over de vernietiging der wereld, zagen in de afgeloopen dagen in Berlijn Europa's diplo maten bij elkander om te beraadslagen over den grondslag voor het nieuwe Europa, dat in de plaats komt van het kapitalistisch bolsjewisti sche werelddeel. Een gerechtigheid op een nieuwe sociale basis en een nieuw po litiek en economisch bestel, dat waren de groote gedachten van het congres, die te Berlijn door de Europeesche staatslieden werden be sproken. Men zocht daar een binding tusschen de verschillende volkeren, die op een breedc ideologische basis een nieuwe maatschappij wil len vormen. Daar werd hetgeen uit het vroegere stelsel als het goede was overgebleven gepaard aan de nieuwe denkbeelden en zoo kon daar een vereeniging van krachten plaats hebben, die Europa nog nimmer te voren had gezien. Berlijn vormde het middelpunt en dit gebeu ren kan men beschouwen als de eerste belang rijke stap op den weg van den bond van jonge volkeren van het Europeesche continent. Ook in de toekomst zal de wereld haar blikken nog vaak naar Berlijn richten. STAP voor stap schijnt het Amerikaansche parool te zijn, want thans worden reeds voorbereidingen getroffen voor de bezetting van Fransch-Guyana. De Amerikaansche bla den geven in hun commentaren reeds openlijk toe, dat de diplomatieke betrekkingen tusschen de Vereenigde Staten en Vlchy nog niet afge broken zijn, maar dat de bezetting van Neder- landsch-Guyana voor Vichy duidelijk zal zijp, want nu bestaat toch ook de gelegenheid om vanuit dit nieuwe steunpunt naar Dakar in Afrika te trekken. Verder kan men niet aan den indruk ontkomen, dat ook Fransch-Guyana binnenkort het slachtoffer van het imperialis tische streven der Vereenigde Staten zal wor den. De Amerikaansche bladen wijzen in hun commentaren reeds in die richting. De Ameri kaansche senator Connally vorderde dezer da gen reeds openlijk de bezetting van Martinique en Fransch-Guyana, hetwelk in den afgeloopen zomer reeds in voorbereiding schijnt te zijn geweest. Het is de onmacht der Europeesche staten, waarvan de V. S. thans gebruik, misbruik, maken. Roosevelt heeft met de bezetting van Curacao en Suriname en thans met de voorbereidingen ten opzichte van andere Europeesche gebieds- deelen in Zuid-Amerlka duidelijk aangetoond, wat zijn leuze „onze strijd is voor democratie en vrijheid" heeft te beteekenen. Het is slechts het mom van zijn imperialistisch en kapita listisch streven. De z.g. Oranje-zender verkondigde op 17 No vember jJ.: „Diegene, die de gevoelens kent. welke Amerika ten aanzien van het Nederland sche volk nu heeft, zal met mij inzien, dat dat zelfde Amerika zich niet op kosten van het koninkrijk der Nederlanden verrijken wil." Dit bericht werd verspreid door der. Oranje zender, omdat volgens de luyden in Londen „in opdracht van de onderdrukkers door de kran ten in Holland beweerd wordt, dat Curacao nu door de Engelsche regeering aan de Vereenigde Staten in handen is gespeeld." Slechts enkele dagen later komt het laconieke bericht van de bezetting. De Oranje-zender had blamage-nummer zooveel in ontvangst te né men. De brutaliteit ten top gedreven! H. A. G. Het D.NJB. meldt uit Berlijn: Woensdagmiddag en Donderdagochtend zijn de vertegenwoordigers van de staten van het anti-bolsjewistische front, die hier voor de Bcr- lijnsche conferentie waren gekomen, met hun delegaties weer uit de hoofdstad vertrokken. Hun werd uitgeleide gedaan door minister von Ribbentrop. De Führer heeft verscheidenen nog in. audiëntie ontvangen, speciaal graaf Ciano.. Met de Hongaarschen staatsleider Horthy werden telegrammen gewisseld.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1941 | | pagina 1