Maatregelen
in bezet Sovjet-gebied
De nieuwe bonnen
STADSNIEUWS
DONDERDAG 30 OCTOBER 1941
No. 25030
Dr. Dietrich over Roosevelt
82sfe jaargang
Vliegveld bij Moskou De Diplo over Iran
veroverd
Zwedens buitenlandsche
politiek
Stichting Turksche
republiek
Verspreide berichten
Gemengd Nieuivs
De valsche munter
Deze iveek mag reeds J rij dag worden gekocht
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Teleï Directie en Administratie
25041 (2 Ifjnen)
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Telef. Redactie 21507.
Hoofdredacteur: B. W. Menkhorst, Leiden
Pl.verv K. Been. Leiden.
In goedingelichte kringen te Berlijn verneemt
men aangaande de nieuwe ordening, die in het
Oosten de plaats zal innemen van de commu
nistische ontreddering en willekeur, dat, hoe
wel de oorlog nog niet ten einde is, reeds van
Duitsche zijde maatregelen zijn genomen.
Het land, dat den boer, die op de Kolchozen
werkte, tot nu toe voor persoonlijk gebruik was
toegewezen, gaat thans over in zyn eigendom
en wordt belastingvrij. Op voorwaarde, dat een
goede oogst wordt opgebracht en de herfstuit-
zaai met succes geschiedt, kunnen de precee-
len worden verdubbeld. De Duitsche autoritei
ten staan er nu voor in, dat de boeren de
benoodigde stuks vee ontvangen. Voor de land
bouwproducten afkomstig van de Kolchozen en
de particuliere perceelen, betalen de Duitsche
autoriteiten vaste en rechtvaardige prijzen, ver
liggende boven die, welke de staat tijdens het
Sovjetregiem voor leveringen toestond. Boven
dien is er door gepaste maatregelen voor ge
zorgd, dat ook kapitalistische uitbuitingsme
thoden nooit meer kunnen voorkomen.
Belangrijk is verder, dat de godsdienstvrij
heid in vollen omvang wordt hersteld.
(A.N.P.)
Na een doorbraak door een bolsjewistische
verdedigingsinstallatie ten Westen van Moskou
is een afdeeling der Duitsche voorhoede er
Maandag in geslaagd een Sovjet-vliegveld te
veroveren en ondanks alle bolsjewistische te
genaanvallen tot de komst van nieuwe Duit
sche troepenonderdeelen in bezit te houden.
Bij den opmarsen naar het vliegveld waren
de Duitsche pantsertroepen in een kritieken
toestand geraakt. De afdeeling was veel verder
opgerukt dan het haar voor dien dag gestelde
doel en de benzinevoorraad dreigde op te ge
raken. Men deed hiervan mededeeling aan de
meer achterwaarts opereerende troepen en wel
dra kwam een formatie vliegtuigen opdagen,
die een lading benzine meebracht, waarop het
vliegveld na korten strijd werd veroverd.
In aanvulling op het Duitsche weermachts-
bericht wordt aan het D.NJ3. medegedeeld, dat
door de doorbraak naar de Krim de bolsjewis
ten een bolwerk dreigen te verliezen, van waar
uit ze hadden gehoopt nog steeds het Duitsche
leger in de flank te kunnen aanvallen. Verder
verliezen ze daarmee ook voor het grootste
deel de mogelijkheid zich nog op de Zwarte
Zee te kunnen bewegen.
Gisteren hebben Duitsche gevechtsvliegtui
gen weer een aanval gedaan op de havenin
stallaties van Kertsj. Havengebouwen enover-
laadinstallaties werden getroffen. Een benzine
tank ging in vlammen op, na door een bom
te zyn getroffen. In de wateren rondom Kertsj
werden drie Sovjetvrachtbooten van in tetaal
3000 ton en zes schuiten tot zinken gebracht.
Zeven andere schepen van 850 ton werden
zwaar beschadigd.
r REDE VAN MINISTER GÜNTHER.
Het rijksdagdebat in Zweden over de buiten
landsche politiek is ingeleid door een rede van
minister Günther. Deze betoogde o.a., dat de
richtlijnen der Zweedsche politiek geldig blij
ven. Weliswaar zijn door de deelneming van de
Sovjetunie aan den oorlog bijzondere verwik
kelingen voor Zweden ontstaan, maar dit heeft
het land er niet toe kunnen brengen afstand
te doen van zijn positie als buitenstaander bij
den oorlog tusschen de groote mogendheden.
Het is de taak der Zweedsche politiek het land
op te bouwen op de grondpijlers der Zweedsche
traditie en der Zweedsche levensopvattingen,
zonder de oogen te sluiten voor de werkelijk
heid rondom het land en de eischen, die deze
werkelijkheid stelt. Met deze eischen moet re
kening worden gehouden. De politieke weg bui
ten de oorlogsfronten mag niet tot isoleering
van Zweden leiden, maar het land moet het
verband met de overige Noordsche volken inde
eerste en met Europa in zijn geheel in de twee
de plaats bewaren. Geen enkel Europeesch volk
kan zich thans het recht voorbehouden zich
niet geïnteresseerd te verklaren bij de huidige
omwenteling in Europa. Zweden beseft ten vol
le. dat Europa zich in een geweldige evolutie
bevindt. Als Zweden niettemin zijn eigen poli
tieke richtlijnen volgt, dan geschiedt dit in de
overtuiging, dat het op die wijze het best zijn
plicht doet in een beslissend tijdsgewricht.
(D.N.B.)
OFFICIEELE HERDENKING IN ANKARA.
Ter gelegenheid van het 18-Jarig bestaander
Turksche republiek is in het parlementsgebouw
te Ankara een officieele plechtigheid gehouden
waarop de leden der regeering. de afgevaardig
den, de militaire autoriteiten en de hooge
ambtenaren den president der republiek, Ismet
Inönii. hun gelukwenschen kwamen aanbieden.
Vervolgens werden de leden van het diploma
tieke korps en de buitenlandsche militaire at-
taché's door den president ontvangen.
Daarna hield het garnizoen van Ankara een
parade voor Inönü. Vooral de luchteskaders en
de valschermsprongen trokken de aandacht.
De president heeft een radiorede gehouden
tot de weermacht, het Turksche volk en de
jeugd, waarin hij zeide: „In een onrustigen
tyd, die rijk is aan crisis, viert het Turksche
volk zijn nationale feest als een krachtig en
stoer volk in een land, dat het geluk van den
vrede kan genieten. De zonen van dit volk zijn
bereid de zwaarste lasten te dragen, om de na
tionale onschendbaarheid te handhaven. Ook
Turkse ondervindt de menigvuldige gevolgen
van den storm, die over de geheele wereld
De president vermaande alle Turken er steeds
aan te denken, dat Turkije te midden van een
vuurhaard leeft. Hij spoorde hen aan hun
werkkracht te verhoogen. hun uitgaven te be
perken en op ieder terrein van het economi
sche leven nog harder te werken dan thans.
Alleen de plichtsgetrouwe werkzame landen,
die bereid zijn tot het brengen van offers al
dus de president, zijn in staat de moeilijkhe
den van dezen tijd te overwinnen. (D.N.B.)
De mededeeling van Eden, dat Engeland reeds
al het noodige heeft gedaan om Iran tot een
bondgenootschap met Groot-Brittannië en de
sovjet-unie te bewegen, streeft naar een politie-
ken toestand tusschen Iran en Engeland, welke
overeenkomt met de verhouding tusschen Enge
land en Egypte, zoo verklaart de Dutsche diplo-
matisch-politische Korrespondenz. Hierdoor
heeft het officieele Engeland eindelijk de oogen
geopend voor iets. dat het sedert lang voorne
mens was, zoo schrijft de Diplo verder. Er is al
lang geen sprake meer van het oorspronkelijke
voorwendsel, waarmede de Engelsch-bolsjewisti-
sche overval op Iran destijds werd gemotiveerd,
nl. dat een paar honderd Duitschers een gevaar
voor Iran zouden kunnen beteekenen en dat zij
zelfs Engeland en de sovjet-unie in den rug
zouden hebben kunnen aanvallen. De beteekenis
van het voorgenomen bondgenootschap met Iran
is allereerst het Voor-Aziatische systeem van
Engeland met een passenden sluitsteen te waar
borgen, De zoogenaamde onafhankelijke staten
in dit gebied dienen tot niets anders dan mili
taire steunpunten en uitbuitingsobjecten voor
Engeland. Het nieuwe bondgenootschap met
Iran moet datgene wettigen, wat thans voor de
geheele wereld een daad van geweld is en Enge
land probeert, zooals bij zooveel andere versla
gen volken, zooals de Boeren, Ieren. Egyptena-
ren, Syriërs enz. door de huidige Iraansche re
geering zyn eigen misdadige handelwijze te ver
doezelen door een formeel bondgenootschaps
verdrag te sluiten. Engeland gelooft ook in het
Nabye Oosten weer een dankbaar object voor
zijn oude spel te hebben gevonden, zoo besluit
de Diplo. Doch hier vergist Engeland zich. want
het zal voor niemand in de wereld, met uitzon
dering dan van Roosevelt en zijn kring, met
dergelijke trucs zijn gewelddadig imperialisme
nog kunnen verbergen. Vooral echter vergist
Groot-Brittannië zich in één ding, n.L dat ook
onder de volken van het Nabije Oosten het
nationale besef en de drang naar vrijheid ont
waken en zij juist thans minder dan ooit bereid
zijn zich nog eens te laten vangen door de
Britsch-Joodsche gemeenschapsbelangen en zich
te laten verraden. (D.N.B.).
HET INCIDENT MET DE „KEARNEY".
Het Amerikaansche ministerie van marine
heeft in een nieuw rapport over het incident
met de „Kearney" medegedeeld, dat de Ameri
kaansche torpedojager een koopvaarder heeft
geholpen een duikbootaanval af te slaan. Nadat
eerst dieptebommen waren geworpen, heeft de
torpedojager torpedo's afgevuurd. Voor het be
gin van den „aanval" begeleidde de „Kearney"
een convooi. Over den koers en de nationaliteit
van dit convooi wordt niets naders medege
deeld. De torpedojager kreeg toen het bericht,
dat een ander convooi door Duitsche duikbooten
werd aangevallen.
In een voordracht voor officieren van de Ame
rikaansche marine verklaarde de Britsche kapi
tein-luitenant, Mac Dermott, dat Amerikaansche
torpedojagers tusschen de Vereenigde Staten
en IJsland convooidiensten verrichten en diep
tebommen neerwerpen, zoodra zij de aanwezig-
heid van een duikboot vermoeden. (D.N.B.) I
DOOR LOCOMOTIEF GEGREPEN.
Doodelijk ongeluk te Ymuiden-Oost.
De 39-jarige arbeider V. T., wonende te Ymui-
den, wilde gistermorgen om 7 uur den onbe-
waakten overwegovergang te Ymuiden-Oost
oversteken. Vermoedelijk heeft hij door de duis
ternis de nadering van den trein niet bemerkt.
Hij werd door de locomotief gegrepen en was
vrijwel op slag dood.
Dit is reeds het tweede doodelijke ongeluk in
één maand tijd op dezen onbewaakten spoor
wegovergang.
ECHTPAAR LIEP MIDDEN OP DEN
RIJWEG.
Eergisteravond omstreeks acht uur begaf het
echtpaar OosterbeekBastiani te Hattem zich
van het woningcomplex der bouwvereeniging
„Beter Wonen" naar een godsdienstoefening
aldaar. De echtenlieden, die raidden op den rij
weg onder een parapluie liepen, werden daar
bij aangereden door een achteroprijdenden auto
De vrouw was op slag dood, de man werd ern
stig gewond en werd op aanraden van een ge
neesheer naar een ziekenhuis te Zwolle over
gebracht. Den automobilist treft geen schuld.
SNOEK GING ER MET HENGEL
VANDOOR.
Onder de buurtschap Portengen (bij Loenen)
aldus de Tel., waren eenige stedelingen aan
het snoeken. De visschers hadden over succes
niet te klagen, want zij hadden al zes snoeken
weten te bemachtigen. Op een zeker oogenblik
kreeg een van hen. die zich een eind van zijn
collega's had verwijderd, beet, maar door on
verklaarbare oorzaak verloor hij zijn evenwicht
en viel voorover in het ijskoude water. De an
dere visschers snelden te hulp en wisten den
drenkeling spoedig op den wal te brengen.
Maar waar was de hengel gebleven? Men speur
de het water af en zag een eind van den kant
den hengel, die vrij snel stroomopwaarts werd
getrokken. ..Daar zit een snoek aan", aldus een
der visschers. Hoe kwam men echter bij den
hengelstok? De drenkeling bracht een oplossing
„Ik ben toch drijfnat en ik kan vrij goed zwem
men. Ik ga mijn hengel halen", sprak hij. De
man trok zijn zware kleeding uit, begaf zichte
water en wist inderdaad den hengel te grijpen
en naar den wal te brengen. Voorzichtig werd
het sim ingepalmd met het resultaat, dat wel
dra een snoek van ruim 13 pond op het wei
land spartelde.
In een weiland onder Vinkeveen had een
hengelaar, die te dicht aan den waterkant was
gekomen, het ongeluk tot zijn middel in den
veenbodem weg te zakken. Twee collega's trok
ken hem er spoedig uit. waarbij echter een
der laarzen van den man in het veen bleef zit
ten. Het duurde geruim en tijd eer de visschers
met schoppen ook de laars in veiligheid had
den gebracht.
INCIDENT AAN GRENS VAN SIBERIË
EN MANDSJOEKWO.
De persafdeeling van het Kwantoengleger
meldt
Bolsjewistische deserteurs, die de grens tus
schen Siberië en Mandsjoekwo bij Hoengtsjoeng
passeerden, werden door bolsjewistische grens
wachten beschoten, toen zij zich reeds op het
gebied van Mandsjoekwo bevonden. Grensbe
schermingstroepen van Mandsjoekwo, die deze
schoten hoorden, openden het vuur. De bolsje
wistische deserteurs werden door een troep
mannen van den vrijwilligen arbeidsdienst ge
vangen genomen. Nadere bijzonderheden hier
over worden binnenkort verwacht. (D.N.B.).
Onder het opschrift „de valsche munter" wijdt
de Duitsche perschef, dr. Dietrich, in den Voel-
kischer Beobachter een artikel aan de laatste
rede van Roosevelt. Hij schrijft o.m.:
„Roosevelt behoort tot de voor de gemeen
schap gevaarlijke menschen, die het spreekge
stoelte van het staatsgezag misbruiken voor het
vervalschen van begrippen en gedachten. Hier
is een gangster van den geest aan het werk, die
door een stelselmatige begripsverwarring geheele
volken wil misleiden om hen ten aanzien van
hun toekomst te bedriegen. Daarom is het noo-
dig, dat zijn geestelijke valsche munterij wordt
ontmaskerd en dat aan zijn duistere praktijken
een einde wordt gemajkt. Zooals bekend, vol
trekt zich het menschelijke denken in begrip
pen. Begrippen moeten een algemeene geldig
heid bezitten. Zonder uniformiteit der begrip
pen is een geestelijk contact noch tusschen de
menschen noch tusschen de volken mogelijk.
De dokters over de geheele wereld hebben een
uniforme nomenclatuur. Wat zou er b.v. gebeu
ren, als een dokter in Berlijn een recept zou
schrijven en de apotheker in Washington daar
onder een ander geneesmiddel zou verstaan en
strychnine zou leveren? In zoo'n geval sterft
slechts de patiënt. Wanneer men hetzelfde ech
ter in de politiek toepast, richt men geheele
volken te gronde.
fcen dergelijke vergitige medicijn verstrekt
Roosevelt thans aan de volken. Het is de me
thode van de leelijkste begripsvervalsching en
van geestelijke valsche munterij, die hij in zijn
redevoeringen bewust toepast. Wat Roosevelt
voortdurend „democratie" noemt, is niets an
ders dan demagogie. De „vrijheid", waarover hij
zoo luid en zalvend spreekt, is slechts de dek
mantel der onderdrukking. Achter zijn ..rechten
van den mensch" verbergt zich de ontrechting
der menschen. Wanneer Roosevelt God aan
roept, verwisselt hij Dien met den mammon. En
wie den afgod mammon wil onttronen, dien
noemt hij goddeloos. Roosevelt noemt moraal,
wat ieder fatsoenlijk mensch als huichelarij be
stempelt en hij noemt vrijheid, wat een ander
bevrijding van moreele scrupules pleegt te hee-
ten. Wat hij vrijheid van het woord noemt is
georganiseerde onverdraagzaamheid tegen iedere
werkelijk vrije meeningsuiting, welke men als
snoode actie van de vijfde colonne brandmerkt.
De Monroeleer beteekent bij Roosevelt inmen
ging overal ter wereld. Het zelfbeschikkingsrecht
van Europa noemt hij een bedreiging voor Ame
rika. Wanneer hij spreekt over verdediging, ver
bergt hij daarachter zijn eigen agressie. Wat hij
aanval noemt, is in werkelijkheid verdediging.
Wanneer hij b.v. het Deensche Groenland „on
der zijn hoede" neemt, dan is dat in zijn taal
natuurlijk geen agressie, maar „verdediging".
Wanneer hy IJsland overweldigt, of de geweld
dadige bezetting van steunpunten in alle moge-
lijke landen en op alle mogelijke eilanden eischt,
dan is dat in den woordenschat van zijn valsche
munters-werkplaats natuurlijk geen agressie
maar „gerechtvaardigde verdediging".
Indien echter Frankrijk zich verdedigt tegen
een lagen en roofzuchtigen overval der Engel-
schen in Syrië, of als Irak voor zijn bestaan
vecht, dan is dat in zijn oogen een misdaad, en
een met te verontschuldigen agressie tegen de
heiligste rechten van Amerikaansche mensche-
lijkheid. Wanneer over Duitschland een hon-
ger-blokkade wordt afgekondigd door degenen,
die Duitschland den oorlog verklaarden, dan is
dat voor den begripsvervalscher Roosevelt na
tuurlijk niet in het minst een agressie. Als ech
ter Duitschland deze blokkade breekt om de
voedselvoorziening van Europa te verzekeren,
dan is dat voor Roosevelt een aanval, waarvan
men een diepen afschuw moet hebben.
Wanneer is bij Roosevelt eigenlijk een aanval
een aanval, en wanneer is hij geen aanval?
Wanneer Roosevelt aanvalt, is zijn aanval „ver
dediging", doch als Duitschland wordt aange
vallen en zich verweert, dan is verdediging in
de oogen van dezen huichelaar een lage aanval.
Wanneer hij verklaart 1handelen „uit een diep
gevoel van menschenliefde", heeft hij zijn oog
op zijn grenzenloozen haat tegen iedere sociale
gemeenschap. Hij schuift den Fuehrer plannen
voor de wereldheerschappij in de schoenen, die
hij in werkelijkheid zelf koestert. Hij zegt „wij
zullen geen wereld, die door Hitier beheerscht
wordt, aanvaarden", maar hij acht het daarbij
natuurlijk, dat de wereld zijn heerschappij ac
cepteert, Als hij spreekt van de vrijheid der zee,
bedoelt hij uitsluitend de zeeheerschappij der
Angelsaksen en wanneer hij de vrijheid van den
handel proclameert, bedoelt hij de vrijheid van
den handel in wapens tegen Duitschland. Als
de aangevallene zich echter verweert en de
moordende wapenen op Britsche schepen naar
den kelder jaagt, dan noemt hij dat zeerooverij.
Met dergelijke middelen tracht hij de geesten
der menschen te verwarren en de volken blind
te maken voor het verderf, waarin zij gestort
moeten worden. Met dergelijke middelen van
geestelijke valsche munterij, met politieke hyp
nose en moreele suggestie tracht Roosevelt
steeds meer den gezonden geest van het Ame
rikaansche volk te bedwelmen. Hij heeft de
openbare meening in de Vereenigde Staten bij-
na tot hysterie gebracht, politieke onwetendheid
en waanvoorstellingen t« voorschijn geroepen en
het gezonde verstand in een zee van frazen ver
dronken. Door een georganiseerde meeningsfa- i
bricage terroriseert hij de geesten en veroorlooft
hun nog slechts te denken, wat hij en de Joden
achter de coulissen hun voorschrijven. Onze
nationale discipline noemt hij geestelijke onver
draagzaamheid, doch hijzelf oefent door een ge
organiseerd boycot- en aanbrengstelsel een
geestelijke terreur uit, die in de wereld onge
kend is. Tegen dezen öernagogischen aanslag op
de grondslagen van het menschelijke denken,
tegen deze gevaarlijke poging, op het gebied van
het internationale geestelijke en politieke ver
keer valsche munt in omloop te brengen moet
men optreden met de beslistheid die dergelijke
gangstermethoden verdienen. (DNB).
Voor het tijdvak van Zondag 2 tot Zaterdag
8 November zijn van de daarvoor bestemde
kaarten de bonnen 42 aangewezen voor het
koopen van de gebruikelijke rantsoenen brood
of gebak, vleesch of vleeschwaren, melk en
aardappelen.
Verder zijn gedurende de periode van Zon
dag 2 tot Zaterdag 29 November verkrijgbaar
op de hieronder genoemde bonnen van de bon
kaart algemeen:
suiker op bon 136, koffie-surrogaat op bon
137, jam op bon 138, bloem, brood of gebak op
de bonnen 139, 140, 141 en 142, havermout op
bon 143, gort op bon 144, vermicelli of maizena
op bon 149 en kaas op de bonnen 145, 146, 147
en 148, terwijl voor kleine kinderen rijst be
schikbaar wordt gesteld op de bonnen d en e
havermout van de papkaart.
Voorts is van Zondag 2 tot Donderdag 20
November op elk der bonnen 51 en 52 van de
nieuwe boterkaart 125 gram boter beschikbaar
gesteld en op de bonnen 51 en 52 van de vet
kaar t 125 gram boter met reductie.
Ten slotte zijn voor de maand November voor
het koopen van zeep aangewezen bon 135 van
de bonkaart algemeen en de bonnen d-zeep en
d-toiletzeep.
In aansluiting aan het officieele bonaanwy-
zingsbericht deelt de secretaris-generaal van
het departement van landbouw en visscherij
het volgende mede:
In verband met het feit, dat op Zater
dag 1 November in verschillende deelen des
lands de winkels gesloten zullen zijn, mo
gen de voor de op 2 November 1941 aan
vangende distributieperiode aangewezen
bonnen voor levensmiddelen reeds op Vrij
dag 31 October voor het koopen van de
daarop verkrijgbare goederen worden ge
bruikt. Een uitzondering geldt voor de bon
nen voor vleesch en vleeschwaren, waarop
eerst met ingang van 2 November in ho
tels, restaurants e.d. en met ingang van 5
November door den kleinhandel het be
schikbaar gestelde rantsoen mag worden
afgeleverd.
Met nadruk wordt er op gewezen, dat de bo
venomschreven faciliteit slechts voor de ko
mende week geldt, zoodat dan ook de voor de
week van 9 t/m 15 November aan te wijzen
bonnen als gewoonlijk eerst op den daaraan
voorafgaanden Vrijdagavond zullen worden be
kendgemaakt.
Voorts wordt er de aandacht op gevestigd,
dat. zooals uit de gepubliceerde bonnenlijst
blijkt, enkele kleine wijzigingen in de distribu
tie zijn aangebracht.
GEBAK.
In verband met een noodzakelijke wijziging
in de samenstelling omvat thans een rantsoen
gebak 100 gram speculaas tegen voorheen 140
gram en 500 gram taart of gebakjes tegen
vroeger 600 gram.
RIJST.
Ditmaal is rijst enz. voor kinderen verkrijg
baar gesteld op de met „d havermout" en
„e havermout" gemerkte bonnen van de pap-
kaart. Hierop mag derhalve geen havermout
enz. worden gekocht of afgeleverd.
VLEESCH.
Voorts bedraagt in den vervolge een rantsoen
versch paardenvleesch in plaats van 100 gram,
150 gram, been inbegrepen.
BOTER.
Gedurende het tijdvak van 2 tot en met 20
November as. geven de met 51 en 52 genum
merde bonnen van de nieuw uitgereikte boter
en vetkaarten, recht op het koopen van boter.
De aandacht wordt er op gevestigd, dat elke
bon een half rantsoen vertegenwoordigt, zoo
dat per bon 125 gram boter verkrijgbaar is.
Aangezien de kleinste verpakking van boter 250
gram bedraagt, dient men steeds twee bonnen
of een veelvoud hiervan in te leveren bij den
winkelier.
TERAARDEBESTELLING VAN DEN HEER
W. WITTENBERG.
Hedenmorgen vond in de Parochiekerk van
den H Willibrordus te Oegstgeest de uitvaart
dienst plaats voor wijlen den heer W. Witten
berg, begiftigd met het eerekruis. „Pro Ecclesia
et Pontifice, eerelld van de Vereeniging van
Hoofden van Scholen „St. Cassianus" en van de
Vereeniging van onderwijzers ,St. Augustinus"
beide in het bisdom Haarlem, die dezer dagen
na een langdurig lijden hier ter stede op 78
Jarigen leeftijd overleed.
De mis van requiem werd opgedragen door
pastoor J. J. C. M. Looyaard.
Onder de aanwezigen merkten wij o.a. op: de
heeren J. Lindeman uit Delft, hoofd der St.
Jozefschool aldaar, P. C. Waardïjk, oud-voor
zitter van de afd. Delft der Augustinus Ver., J.
P. van Breukelen uit Woerden, namens de Ver.
van RJC. Scholen in het bisdom Haarlem, A.
v. d. Meer uit Sassenheim, oud-hoofd R. K.
School alhier en C. P. Paardekooper uit Oegst
geest oud-bestuurslid van de Ver. aan Hoofden
van scholen St. Cassianus.
De beaarding werd verricht door pastoor J. J.
C. M. Looyaard.
KINDERKOOR „EX ANIMO".
Herdenking van het 12U-jarig bestaan.
Het slechte weer van gisteravond oefende niet
den minsten invloed uit op de groote belang
stelling voor bovengenoemd jubileum, dat met
veel dankbaarheid .in een stampvolle Stadszaal
gevierd is. Men kent in onze stad genoegzaam
den enormen groei van het ledental van dit koor
onder de accurate en deskundige leiding van
den heer De Wolff. Ook thans zorgde deze voor
een veelzijdige uitvoering, die overduidelijk aan
toonde, dat de Leidsche jeugd gaarne en met
enthousiasme zingt.
Terecht heeft de voorzitter dr. J. Rlemens er
in zfjn openingswoord op gewezen, dat de leden
van thans bij de oprichting van het koor, nog
niet of ternauwernood geboren waren, maar
niettemin hebben zij allen zóó gezongen, alsof
zij reeds een 12H-jarige routine achter den rug
hadden! Niet, dat er géén aanmerkingen meer
op den zang zouden te maken zijn zoo is de
zuiverheid nog niet steeds feilloos, terwijl ook
de uitspraak soms voor verbetering vatbaar is
maai*, dank zij de juiste aanwijzingen van den
heer De Wolff, zijn de resultaten toch welhaast
bij voortduring tevredenstellend en zij kunnen
den liefhebber van frisschen. vroolijken, dan
v/eer ernstigen kinderzang steeds boeien.
Ook nu werden in groote verscheidenheid en
telkens met veel succes vele koortjes van Rönt
gen, Hille, Cath. v. Rennes. Leisen, Bute, De
Wolff e.a. gezongen, terwijl voor de pauze De
Wolff's aardig speellied je „Jan Akularie" weer
bewees, hoezeer deze dirigent het vermogen
bezit, de jeugd iets te laten zingen, waarin zij
een levens-echt pleizier heeft. Het slot. waarbij
een hulde werd gebracht aan het jubileerende
„Ex Animo", oogstte een stormachtig applaus.
Na de pauze kwam de klap op de vuurpijl:
het bijzonder geslaagde zangspel „Groen-Wit-
Brons en Zilverdons", dat wederom een mooie
verrijking van de kinderzanglitteratuur betee
kent. Met bescheiden middelen waren hier, wat
aankleeding en décors betreft, alleraardigste ef
fecten bereikt, terwijl in het algemeen ook goed
gezongen werd. Vooral het mooi geëgaliseerde
stemmetje van den toovenaar Zwart trok de
aandacht en verdient een sneciaal woord van
lof. Het vlotte snel verhoogde in niet geringe
mate het prettige verloop van dit zangspel,
waaraan de jeugd met echte animo heeft deel
genomen! Vooral ook de optocht door de zaal
van alle deelnemers tijdens de slothulde en het
..Lang zullen zij leven" vormde een levendige
bijdrage tot het enthousiaste verloop van dezen
avond.
Den heer De Wolff werd ten slotte een bloem
stuk namens het koor en een fruitmand van den
kindervriend" den heer Oostendorp aansrb^den,
terwijl mevr De Wekker, die zich zoovel mo°ite
getroostte voor de aankleeding en de begeleid-
ter mevr. De GraaffSchroot bloemen ont
vingen.
Dr. Riemens sloot deze mooie feestviering met
dankgebed.
Th. J. Hannema,
BEDESTOND VOOR HET CHR. ONDERWIJS.
Rede van Ds. G. Bos.
Het Locaal-comité Leiden van de Unie „Een
school met den Bijbel" had gisteravond in de
Marekerk een dank- en bedestond voor het
christelijk onderwijs belegd.
In dezen dienst, welke druk bezocht was, trad
ds. G. Bos, Ned. Hervormd predikant te 's-Gra-
venhage, als spreker op.
Na gemeenschappelijk zingen van twee verzen
van het „Te Deum" las ds. Bos een gedeelte uit
Fil. 1. Als overdenkingswoord koos hij Fil. 1
12—14.
Spr., die een vergelijking trok tusschen den
strijd van Paulus in Efeze en de moeilijkheden
van het christelijk onderwijs, merkte op, dat het
bij dit onderwijs alleen gaat om Jezus Christus
en Zijn evangelie. By ons onderwys, dat vaak
bestreden wordt, moeten wy het oog niet rich
ten op de school of op ons werk, maar op Zyn
toekomst; op Gods plan komt het aan.
Verder wees spr. -r op, dat de onderwy-
zers(essen) aan christelyke scholen, die de kin
deren voor het leven hebben te vormen, niet
mogen marchandeeren. Het allerbelangrykste
is, dat zy het kind met het hart leeren zingen:
„Veilig in Jezus armen, veilig aan Jezus hart."
Hoe het ons daarby vergaat is niet belangryk,
het gaat er om, dat wy verstaan, dat God bezig
is zyn toekomst te maken.
Tenslotte zette ds. Bos uiteen, dat het er voor
ieder persooniyk op aan komt, dat hy of zy zich
het eigendom weet van Jezus Christus. Dit zy
onze eenige troost in leven en sterven.
In een ernstig gebed droeg spr. tenslotte de
nooden van het christeiyk onderwys aan God op.
„VREUGDE EN ARBEID."
Het N.V.V., afdeeling „Vreugde en Arbeid"
organiseert Woensdag a.s. in de Stadsgehoorzaal
een bijeenkomst, waar het „Lach-Cabaret" o.l.v.
Bob Bleyenberg optreedt met een vrooiyke
non-stoprevue van cabaret, operette, muziek,
zang, dans, enz., welk programma met recht
getiteld is „Hutspot".
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd voor het doctoraal examen rechten:
de heer F. W. v. d. Broek d'Obrenau (Den
Haag); voor het candidaatsexamen rechten:
de dames A. Nagtglas Boot (Gouda) en M. M.
F. van Everdigen (Terborg) en de heeren H. P.
v. Duiken (Hillegersberg) en F. Italianer (Wa-
geningen).
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Nieuwe inschrijving: De Vreede en Runder
kamp (beperkende bepalingen), Douzastr. 19,
Noordwijk, aannemersbedryf.
Vennooten: P. W. J. de Vreede. Noordwyk,
(huwelyksche voorwaarden); W. P. de Vreede.
Noordwyk en A. A. M. Runderkamp. Den Haag.
(Huwelijksche voorwaarden).
Wijzigingen: N.V. Nederlandsche Rotogravure
Maatschappy, Noordeinde 812, Leiden,
Het beheer van mr. O. H. Sap is geëindigd.
Wed. J. M. Jansen, Oude Ryn 90. Leiden,
electr. boekbindery en brocheerinrichting.
Volmacht verleend aan P. M. Jansen, Leiden.
De Jeugdvereeniging „Door Vriendschap
Vereenigd" heeft dit jaar wederom een speel
goedactie georganiseerd.
Voor het alhier afgenomen examen voor
apothekersassistent zyn geslaagd mej. W. C M.
van der Linden en de heer A. C. Blok, beidea
te Rotterdam.