AKKERTJES-'
BINNENLAND
LEIDSCH DAGBLAD, fcafóg 27 Qdober 1941
Tweede Blad "o. 25027
Rede vcxn Boerenleider Roskam
82sie jsargrn
De Rijkscommissaris
over de houding van hei
Nederlandsche volk
Opening van deDuitsche
Oberschule te Arnhem
Productieslag gaat alle
Nederlanders aan
Herordening van de
vakopleiding
Over den grondslag van den Nederlandschen
Landstand
Géén export naar landen,
die meer hebben dan wij
De Nederlandsche Pijnstiller ^0 Lendenpijn
De Nederlandsche Pijnstiller
Installatie van den heer
mr. L. Ph. J. Peeters
FEUILLETON
De vervloekte Viool
EEN INTERVIEW MET DE KRAKAUER
ZEITUNG.
Het D.N3. meldt uit Krakau:
De Rijkscommissaris voor Nederland, rijks
minister dr. Seyss Inquart, heeft in een aan de
Krakauer Zeitung verleend interview gesproken
over de ontwikkeling in Nederland sedert de
oprichting van het Rijkscommissariaat.
Een groot gedeelte van de ambtenaren en
van de bevolking, dat in het begin een terug
houdendheid in acht nam met betrekking tot
de door den oorlog noodzakelijk geworden maat
regelen, heeft uit den loop van de gebeurtenis
sen leering getrokken en is zelfs gewonnen, zoo
verklaarde de Rijkscommissaris. De ontbinding
van de partijen is zonder eenige merkbare ver
storing van het openbare leven verloopen het-
gen er een bewijs voor is, dat de politieke im
pulsen van het Nederlandsche volk niet meer
van deze groepen zijn uitgegaan. Rijksminister
Seyss-Inquart deelde verder mede, dat op het
oogenblik rond 10.000 Nederlanders in den een
of anderen vorm aan den strijd tegen het bols
jewisme deelnemen en dat reeds velen van hen
met het ijzeren kruis zijn onderscheiden.
In zijn overwegende meerderheid is het Neder
landsche volk kalm en bezadigd en verricht het
overeenkomstig zijn conservatieve levenshouding
zijn dagelijksche werkzaamheden. De Neder
landsche arbeiders en de boerenstand staan over
het geheel genomen, ondanks alle agitatie van
Londen, positief tegenover de nieuwe orde.
COMMISSARIS-GENERAAL Dr. WIMMER
WOONT DE PLECHTIGHEID BIJ.
Zaterdagochtend is de Duitsche Ober
schule te Arnhem in tegenwoordigheid van
den commissaris-generaal voor Bestuur en
Justitie, staatssecretaris dr. Wimmer, met
een indrukwekkende plechtigheid geopend.
De directeur der school, dr. Evenkamp, kon
onder de talrijke verschenen gasten, waar
onder ook de ouders der scholieren, den Be-
auftragte van den Rijkscommissaris voor
de provincie Gelderland, Landrat dr.
Schneider, alsmede talrijke vertegenwoor
digers van de Duitsche Weermacht en per
soonlijkheden van het Duitsche en Neder
landsche openbare leven welkom heeten.
Dr. Evenkamp bedankte in zijn welkomst
woord vooral ook al diegenen, die met raad en
daad succesvol hadden medegewerkt aan de op
richting van de school en geholpen hadden alle
moeilijkheden te overwinnen. Rij gaf uiting aan
zijn overtuiging, dat ook deze school een succes
vol aandeel zal hebben in het tot stand brengen
van een DuitschNederlandsche toenadering.
In dezen geest richtte hij een oproep tot de
scholieren om zich bewust te zijn van hun his
torische opdracht en door hun levenswijze bij
te dragen tot een toenadering tusschen Duitsch-
land en Nederland.
Commissaris-generaal dr. Wimmer schetste
in zijn rede den grooten dank en de grootsche
taak waartoe onderwijzers en scholieren bij hun
arbeid thans verplicht zijn, daar het nationaal-
socialisme nu de mogelijkheid heeft geboden
ook buiten de grenzen van het Duitsche rijk den
Duitschen volksaard onbeperkt in eigen scholen
te bewaren.
Hij verklaarde, dat met de opening van
deze school de periode van het oprichten
van Duitsche scholen in Nederland in
hoofdzaak thans is afgesloten, daar de aan
spraak van het Duitsche „Volkstum" in
Nederland op eigen scholen, in hoofdzaak
vervuld Is, het doel is nu uitbreiding en de
verbetering van haar werkzaamheden.
Ten slotte wees de commissaris-generaal op
het feit, dat een vruchtbaar en vreedzaam op
bouwwerk reeds thans, temidden van het ge
weldigste oorlogsconflict der wereldgeschiede
nis met succes kan worden uitgevoerd, hetgeen
een nieuw nadrukkelijk bewijs is voor de on
wrikbare kracht van het Duitsche volk en de
volken, die aan dezen strijd deelnemen.
De zegevierende strijd van de Duitsche sol
daten en him bondgenooten draagt zoodoende
reeds thans, als het ware als dank aan hen,
de schoonste vruchten.
De Beauftragte van den Rijkscommissaris
sloot met zijn woorden bij de woorden van den
vorigen spreker aan en verklaarde, dat het
thans zaak is de gemeenschappelijkheid der
ideeën in de samenleving tusschen Duitschers
en Nederlanders te bewijzen, daar de kracht
van deze idee de gemeenschappelijke toekomst
zal waarborgen.
De plechtigheid werd opgeluisterd door het
schoolkoor en een muzikale inleiding. Zij werd
besloten met een Sieg-Heil op den Führer
Adolf Hitler, uitgebracht door den Kreisleiter
Weibeler, en de volksliederen van de Duitsche
natie.
AMBTSAANVAARDING
BURGEMEESTER VAN ROTTERDAM.
De nieuwbenoemde burgemeester van Rot
terdam, de heer F. E. Müller, zal zijn ambt
aanvaarden op Woensdag 29 October a.s. des
voormiddags om 11 uur in de Raadzaal ten
stadhuize.
DR. F. E. POSTHUMA OVER GROOTE EN
KLEINE MIDDELEN IN DEN
PRODUCTIESLAG.
Dezer dagen heeft dr. Posthumn, de voor
zitter van de commissie tot ondersteuning
van de maatregelen genomen in het belang
van de landbouwproductie, in een belang
wekkende radiorede een beroep gedaan op
alle Nederlanders om mede te werken tot
het slagen van den productieslag. Deze me
dewerking is naast Gods hulp onontbeer
lijk.
Spreker wees op de moeilijkheden, waarmee
het boerenbedrijf thans als gevolg van de oor
logsomstandigheden te kampen heeft. Ondanks
het ontbreken van de noodige hulpmiddelen
doet de bodembewerker wat hij kan. Alle Ne
derlanders moeten het gaat om hun voe
ding daarvoor niet alleen waardeering heb
ben, maar deze ook toonen. Dit kan geschieden
met groote en kleine middelen endoor iets
na te laten.
GROOTE MIDDELEN.
Hieronder verstaat dr. Posthuma in de eer
ste plaats de aanwending van al die afvalstof
fen uit de steden, welke momenteel in hoofd
zaak naar de rivieren en de zee worden afge
voerd, voor de bodembemesting. Voorts het op
de juiste wijze bewaren en aanwenden van
stalmest en gier.
KLEINE MIDDELEN.
Ook de huisvrouw moet medewerken door het
verzamelen van keukenafvallen als aardappel
schillen e.d. voor veevoederdoeleinden. De ge
meentelijke autoriteiten dienen mede te werken
voor de organisatie van een ophaaldienst.
Voorts dienen in tuinen, parken enz. zooveel
mogelijk voedingsgewassen geteeld te worden
en moeten onder goede leiding kleine perceelen
voor volkstuintjes uitgegeven worden.
Nagelaten dient te worden het geroddel over
het gebruik van het voortgebrachte, wat voor
velen blijkbaar heel moeilijk is. Alleen werke
lijkheidszin kan ons in de moeilijkheden hel
pen en het is de taak van de opvoeders op ker
kelijk gebied en van allen, die in grooteren of
kleineren kring invloed oefenen hieraan mede
te werken.
EIGEN SCHULD KWELT HET MEEST.
Indien er door gebrek aan medewerking on
voldoende in de behoeften aan voedsel kan
worden voorzien, behoeft men niet op hulp van
buiten te rekenen. Dit is echter anders, wan
neer het geheele volk zijn best heeft gedaan.
Nederland is een bezet land en om ons heen
is een oorlogstoestand.
Dr. Posthuma beëindigde zijn rede meter
op te wijzen, dat slechts wanneer ieder zich
bewust is, dat het algemeen belang boven
het persoonlijk belang gaat, de productie-
toeslag die resultaten zal afwerpen, welke
Nederland behoeft.
VIER COMMISSIES BENOEMD.
Dr. ir. G. de Gelder heeft als gemachtigde en
in opdracht van den Commissaris voor niet-
commercieele vereenigingen en stichtingen de
volgende commissies ingesteld:
A. Een commissie voor Lagere Nijverheids
scholen.
Deze zal tot taak hebben voorstellen te doen
tot
a. Herziening van het dag- en avondam-
bachtsonderwijs op de grondslagen neergelegd in
het rapport van de commissie voor jongensvak
opleiding. uitgebracht aan het bestuur van de
Nederlandsche Centrale voor de Vakopleiding;
b. een spoedige invoering van de voorgestelde
regeling van het ambachtsonderwys te bevor
deren, overeenkomstig de door den gemachtigde
te geven richtlijnen.
B. Een commissie voor het leerlingstelsel, die
voorstellen zal doen tot een herziening van het
leerlingstelsel ten einde een meer uitgebreide
toepassing van dit stelsel mogelijk te maken,
zoowel met als zonder vooropleiding aan een
dagnijverheidsschool en tevens voor andere dan
technische beroepen.
C. Een commissie voor de leermiddelen der
Nijverheidsscholen.
Deze commissie zal het vraagstuk der leer
middelenvoorziening ten behoeve van het Nij
verheidsonderwijs en de normalisatie van de
leerboeken moeten bestudeer en.
D. Een commissie voor de opleiding in mid-
denstandsberoepen en het kleinbedrijf.
Deze commissie zal de regeling van de vak
opleiding voor de middenstandsberoepen en
kleine bedrijven moeten bestudeeren en voor'
stellen doen tot herordening daarvan.
In deze commissie zijn benoemd de volgende
heeren:
Commissie A: tot lid en voorzitterM. Worp,
directeur van de Ambachtsschool te Delft en
voorzitter van de Ned. Centrale v d. Vak
opleiding. Tot leden: J. A. Baars, leeraar aan
de Gemeentelijke Nijverheidsschool te Breda;
D. S. de Boer, architect te Alkmaar; P. J-
Kouwe, leeraar aan de Ambachtsschool te Coe-
vorden; G. N. Meurs, leeraar aan de Ambachts
school te Leiden, voorzitter van den Ned. Bond
van Leeraren en Leeraressen; G. H. Stoffel, di
recteur van de Machinefabriek Reineveld te
Delft.
Commissie B: tot lid en voorzitter: A. Hen-
geveld, directeur van de Ambachtsschool te
Haarlem, lid van het dagelijksch bestuur der
Ned. Centrale voor de Vakopleiding. Tot leden:
H. Hootsmans, directeur van de Ambachtsschool
te Breda; J. Keppels. chef personeel van dc
N.V. Stork-Hysch, Haarlem: mr. A Vermeulen,
leider der sociaal-economische af deeling van
het Ned. Verbond van Vakvereenigingen, Am
sterdam; A. J. Winter, afdeelingsleider van het
Gewestelijk Arbeidsbureau te Haarlem.
Commissie C: Tot lid en voorzitter: K. Kooy-
man, directeur van de Ambachtsschool te Hil
versum. Tot leden: P. J. Kouwe, leeraar aan de
Ambachtsschool te Coevorden; J. Lookman.
leeraar aan de Ambachtsschool te Den Helder;
R. C. van Ree Eindhoven.
Commissie D: Tot lid en voorzitter: A. Wam-
steeker, voorzitter van den Alg. Ned. Bond van
Handels- en Kantoorbedienden „Mercurius" te
Amsterdam. Tot leden: de heer A. R. van Bavel,
leeraar aan de Middelbare Handelsavondschool
te Utrecht: W. v. d. Meer. leeraar boekhouden
M.O. te Eist (Utrecht): G. L. v. Rijn. leeraar
Handelsschool te Utrecht; J. Traast. directeur
Vakschool v. Winkelpersoneel, Naarden.
ENGELSCHE LUCHTAANVALLEN.
Een Britsch vliegtuig heeft Vrijdagavond in
het- wilde weg met machinegeweren po een
plaats in Friesland geschoten. Er ontstond als
door een wonder slechts glasschade. Op een
andere plaats vernielde een brisantbom een
woning. Daarbij werd een man gedood en zijn
echtgenoote gewond. De overige brisantbom
men, die lukraak werden geworpen, kwamen in
het vrije veld terecht!
Zaterdag heeft de boerenleider van den Ne
derlandschen Landstand een radiorede gehou
den, die van groot belang is voor het geheele
Nederlandsche volk en waarin onder meer be
langrijke mededeelingen over de voedselpositie
van ons land werden gedaan.
Boerenleider Roskam begon met het liberaal
kapitalisme aan critiek te onderwerpen, hetgeen
hij een stelsel noemde dat den Schepper ont
kent en het eigen ik op den troon zet. Spreker
gaf daarna eenige voorbeelden hoe door een
prijzenpolitiek, die in schijn materieele voordee-
len zou geven, juist nieuwe nadeelen ontstonden.
De overheid strekte haar „beschermende" hand
over de boeren uit, waardoor er een landboüw-
crisisapparaat ontstond, dat vloekte tegen ieder
begrip van boerenvrijheid en boerenrecht.
De Nederlandsche Landstand dankt zijn ont
staan niet aan allerlei wetten en juridische be
palingen. De overheid heeft een deel van haar
gezag teruggegeven aa den volkschen levens
kring der boeren, die daar krachtens de wet
der schepping recht op hebben. Zoo dikwijls,
merkte spreker op, is gevraagd „wanneer krijgt
eindelijk het Nederlandsch Agrarisch Front de
macht?" Deze vraag is een misvatting van den
nieuwen tijd en een wanbegrip over de taak, die
het NAF zich had gesteld. Het NAF was ge
sticht om zoo spoedig mogelijk te verdwijnen.
Het gaat niet om de macht van personen, par
tijen of groepen, maar om het herstel van het
geschonden volksrecht.
Daarop deelde spreker mede, dat het NAF zal
worden opgelost en opgenomen in den Neder
landschen Landstand. Dit geldt voor alle be
staande land- en tuinbouworganisaties. Geen
liquidatie dus maar opneming en her-oriën
tatie in het natuurlijk verband, dat de Land
stand is. Allen, die in deze organisatie werken,
moeten tot nader order rustig doorgaan met
hun arbeid. Behalve de bovengenoemde organi
saties waren er de landbouwcrisisorganisaties,
welke verweven waren aan het overheidsappa
raat. Hierdoor, zoo zeide spreker, was de juiste
verhouding tusschen staatsgezag en volksvrij
heid volkomen zoek geraakt. Het deed den boe
renleider genoegen mede te kunnen deelen, dat
deze organisaties zullen worden opgeheven. Wat
bij de overheid hoort, gaat naar de overheids
organen, wat bij den boer hoort, versmelt in
den Landstand. Het buteau voor de voedsel
voorziening in oorlogstijd met zijn veertien cri
siscentrales blijft voorloopig overheidsorgaan.
Het zal evenwel grondig gereorganiseerd en tot
eenvoudige verhoudingen teruggebracht worden,
om dan marktordenend door te werken.
Voorts deed spreker mededeelingen over het
droogmalen der Zuiderzee en het verdeelenvan
de ontstane gronden.
De landarbeiders hooren eveneens in den
Landstand, want zij staan gelijk met den boer.
Dit is een rechtstreeksch gevolg van den bóeren-
geest. Een gezonde schakel met het N.V.V. is
gelegd.
Nu de boer, zoo zeide spreker verder, zijn eigen
recht heeft verkregen, kan ook de handelsman
op eenzelfde rechtsherstel rekenen krachtens
dezelfde levenswetten. Dit geldt niet minder voor
onze fabrikanten in de levensmiddelenindustrie.
Het recht van den boer op zijn grond stamt uit
dezelfde rechtsopvatting, die den handelaar en
den fabrikant recht geeft op volle e/kenning van
hun arbeidsveld.
Ik heb zooveel vertrouwen in de leiders der
bedrijven en die organisaties, dat een gezonde
en juiste samenwerking ook hier bestendigd zal
worden.
Boerenleider Roskam memoreerde het prach
tige werk van de commissie voor den productie
slag, waarin eenige duizenden personen geruimen
tijd hebben samengewerkt onder leiding van dr.
Posthuma. Dr. Posthuma heeft zich, naar spr.
mededeelde, bereid verklaard om als generaal-
adviseur zijn krachten te wijden aan den
Nederlandschen Landstand.
Het is niet mogelijk in een kort tijdsbestek
alle levensterreinen op te sommen, die de Neder
landsche Landstand bestrijkt. Samenvattend kan
ik zeggen, dat de Landstand moet worden ge
hoord door alle overheids- en andere organen
voor eiken maatregel, die de bebouwing van den
grond en de voedselvoorziening betreft.
Hoe de Landstand wordt georganiseerd zal nog
nader worden megedeeld. 'In het kort kan ik dit
zeggen: de leiding te Den Haag moet zoo een
voudig en klein mogelijk worden gehouden, om
dat wfj nooit mogen vervallen in het door ons
besteden systeem, dat van Den Haag uit de
boeren worden bedokterd. Wij beginnen dus
precies aan den anderen kant. Het zwaartepunt
ligt bij den boer op zijn erf en de meest door
gevoerde organisatie moet gesticht worden in
elke gemeente.
Op den dorpsboerenleider en den dorpsboeren-
raad komt de voornaamste en zwaarste taak van
den Nederlandschen Landstand. Van het dorp
gaan de wenschen en plannen naar den pro
vincialen- of gouwboerenraad.
Van de provincie uit komt alles in Den Haag,
waar het tot den juisten vorm wordt samen
gesmeed en doorgegeven aan alle instanties,
waarmee de Landstand te maken heeft. Ik ben
geen dictator en ik voel mij niet geroepen om
de boeren in Nederland te overheerschen, zoo
zeide spreker. Mijn levenstaak is voorvechter te
zijn voor het boerenrecht.
Boeren van Nederland!
Gij kunt onder Gods zegen de voedselvoorzie
ning van ons volk veilig stellen. Doch gij moet
meer doen dan dat. Gij zijt ook verplicht een
strijd te voeren tegen die verraders van ons volk
die door den zwarten handel een rechtvaardige
verdeeling van onze producten in gevaar bren
gen. De geest van haat en verdachtmaking is
niet naar onzen boerenaard. Het is de geest van
hen. die jarenlang ons hoerendom hebben ver
kocht en verraden, en die nu door haatpropa-
ganda den gezonden opbouw van het vaderland
trachten te remmen.
De Landstand wil mede verantwoording dra
gen voor de voedselvoorzieningen deze moeilijke
tijden. Onze bodem is goed en onze vakkennis
mag er zijn. Door inspanning van al onze krach
ten en door een rechtvaardige verdeeling halen
wij ook den volgenden oogst. Een eerlijke, ge
zonde samenwerking met de bezettingsoverheid
moet de basis zijn voor onzen arbeid.
Als leider van den Nederlandschen Land
stand ben ik gemachtigd de volgende verkla
ring af te leggen: „Zoolang de Nederlandsche
voedselvoorziening niet beter is dan die van
het Duitsche Ryk zullen leveringen uit ons
land naar het Duitsche Ryk en naar andere
landen in de toekomst niet meer plaats
vinden".
Een gezond ruilverkeer zal steeds worden be
vorderd. zoodat onze voedselpositie kan worden
verstevigd door ruil van die goederen, die wij
te kort komen tegen goederen die wy kunnen
missen, terwijl onze tuinbouwproducten, waarvan
wij vijftig procent meer telen dan noodig is voor
eigen gebruik, tegen een rechtvaardigen prijs
zullen kunnen worden afgenomen. Dit laatste
geldt ook voor ons fokvee, zoodat ons afzetgebied
niet verloren gaat en de toekomstmogelijkheden
beveiligd zijn.
m m 00
4490
(Ingez. Med.)
ALS BURGEMEESTER VAN MAASTRICHT.
Zaterdagmiddag heeft te Maastricht onder
veel belangstelling de installatie-plechtigheid
plaats gehad van den nieuwen burgemeester
dier gemeente, mr. L. Ph. J. Peeters. De installa
tie werd verricht door den commissaris der pro
vincie, graaf M. Marchant et d'Ansembourg
in tegenwoordigheid oa. van den gevolmach
tigde van den Rijkscommissaris in de provincie
Limburg, vertegenwoordigers van de Duitsche
Weermacht, de leden van de Duitsche politie
diensten en van de NSDAP. Voorts waren tal
rijke functionarissen van de NSB uit geheel
Zuid-Limburg, mede in de raadszaal aanwezig.
Vele hoofden van takken van dienst, alsmede
chefs der secretarie-afdeeling in Maastricht,
gaven eveneens biyk van belangstelling. Onder
de aanwezigen waren voorts o.a. nog de procu
reur-generaal bi) het Bossche hof, mr. van
Leeuwen, de president van de rechtbank te
Maastricht, mr. Marres, alsmede de officier van
Justitie, jhr. mr. Verheyen.
De commissaris der provincie heeft in zjjn in
stallatietoespraak geconstateerd, dat deze dag
een historische beteekenis heeft, zoowel voor
Maastricht als voor het gewest. Hij wees op de
moeilijkheden, waarmede de gezagdragers in
dezen tijd te kampen hebben en wenschte den
nieuwen functionaris in zijn taak voorspoed en
zegen toe. Burgemeester Peeters heeft in een
uitvoerige rede zijn nieuwe ambt aanvaard,
waarbij hy wees op de ontwikkeling van de
nieuwe orde uit een ouden toestand in Europa,
waarin Nederland zijn deel heeft en waaraan
de Nederlanders hun aandeel hebben te nemen.
Hy sprak met groote waardeering over
Maastricht, welke hy beschouwde als de mooiste
en meest kunstzinnige stad in ons vaderland en
sprak het vertrouwen uit, dat hy by het bestu
ren van deze stad aller medewerking zal mo
gen ontvangen.
Hierna volgde een receptie in de burge
meesterskamer.
DE KAMPDEELNEMERS VAN DEN
NED. ARBEIDSDIENST.
Zaterdag hebben ruim 600 Jongemannen, die
ingevolge hun vrywillige verbintenis by den
Nederlandschen Arbeidsdienst een half jaar lang
de bronsgroene uniform hebben gedragen en in
dien tyd hun arbeidskracht aan de gemeenschap
hebben gegeven om, gesterkt naar lichaam en
geest, verrijkt met een schat van ervaring in
allerlei voor een goed Nederlandsch staatsburger
belangryke zaken, het maatschappeiyke leven in
te gaan, hun diensttyd volbracht.
Uit vyf kampen, n.l. Waterloo (by Amers
foort). Huizen en Laren (Eide in het Gooiland),
Ede en Tilburg, zyn zy „afgezwaaid" na den
vorigen dag hun werkobjesten te hebben inge
leverd en de nog restende uren aan wedstrijden
en feesteiykheden in hun kampen te hebben
gewyd.
Zy hebben hiermede plaats gemaakt voor de
nieuwe ploegen kampdeelnemers, die. zooals ge
meld, Maandag 3 November een aantal dezer
kampen weder zullen bevolken.
DE DIENST BIJ DE „WAFFEN S.S."
Aanvulling op de sociale voorzieningen.
In het d.d. 24 October uitgegeven Verorde
ningenblad stuk 45 is opgenomen een verorde
ning van den Rykscommissarls voor het bezette
Nederlandsche gebied, houdende aanvulling dei-
verordening No. 136/1941 betreffende den dienst
van Nederlanders by de Duitsche Weermacht,
de „Waffen SJS." of het Vrijwilligerslegioen
Nederland.
Ingevolge deze verordening worden de sociale
voorzieningen genoemd in de leden 1, 4, 5 en 6
van art. 1 der verordening eveneens van toe
passing verklaard op personen, die door de
„Waffen S.S." voor een opleiding van korten
duur zyn opgeroepen, en wel voor den duur
dezer opleiding. De verordening is Vrydag in
werking getreden.
DE AANMELDING INGEVOLGE HET
ZIEKENFONDSBESLUIT.
In tegenstelling met de aanvankelijke ver
wachting konden de aanmeldingskaarten voor
degenen, die op het oogenblik nog by geen zie
kenfonds zyn ingeschreven en zich nu by een
toegelaten .Algemeen Ziekenfonds" moeten
aanmelden, nog niet aan alle postkantoren ver
krijgbaar worden gesteld. Men zal er echter op
kunnen rekenen, dat deze kaarten uiterlyk
Woensdag a.s. alom in den lande aan de post
kantoren verkrijgbaar zyn.
Ter vermyding van misverstand diene, dat zy,
die reeds by een ziekenfonds zyn aangesloten,
hun aanmeldingskaart door bemiddeling van
dit ziekenfonds ontvangen en dus geen gang
naar het postkantoor behoeven te maken.
Stoottroepen voor - blanke wape
nen - man tegen man.
Steunt de Nederlandsche Ambu
lance v. h. Oostfront.
Koninginnegracht 22, giro: 87600,
's-Gravenhage.
door PETER FAZEKAS.
(37
Dat is heel goed mogelijk. Men heeft tegen
mij samengespannen, om mij het instrument te
ontfutselen. Wat een geraffineerde opzet!
Zij lachten beide luid en hartelyk, zooals kin
deren, wanneer zij een vroolijke streek uithalen
en iemand, die hén misleiden wil, zélf om den
tuin leiden.
Intusschen bereidde de stad zich voor op de
feestelykheden. Den eersten avond stond een
operavoorstelling op het programma, de korte
opera „Paljas", van Leoncavallo zou worden op
gevoerd en den tweeden avond zou de „Zingaro
ungherese". Pietro Lakatos, op zyn Stradivarius
spelen. De belangstelling voor de feestelykheden,
"welke reeds in de ochtenduren met verschillende
attracties een aanvang namen, was enorm, de
oude, nauwe straten wemelden van gasten en
feestgangers en overal heerschte een opgewekte
stemming. Vlaggen en bloemen tooiden de stad,
het gemeentebestuur deed zyn best om de be
zoekers op geen enkel gebied teleur te stellen.
Alle deelnemende kunstenaars waren gast van
de stad, die goede plaatsen voor hen by de fees
ten reserveerde. Zoo ook voor Pettie en zyn
vrouw, die buitendien van alle kanten vertroe
teld werden, om Pettie zélf, en om zyn „con-
tessa".
De opvoering van „Bajazzo" was een daverend
succes, zangers, zangeressen en orkest schitter
den, de eeuwenoude muren van het Teatro Mu
nicipale, waar alle musicale uitvoeringen plaats
zouden vinden, sidderden byna van den luid-
ruchtigen byval, waarmee de kunstenaars minu
tenlang gevierd werden. Terwyl de melodie van
het hoofdmotief van de opera nog sleepend en
somber in de ooren vibreerde, terwijl de orkest
leider nog de slotaccoorden dirigeerde en het
doek langzaam zakte, barstte reeds het enthou
siasme los. Handgeklap, geschreeuw en gebrul
volgden, de aanwezigen sprongen op, sommigen
klommen op hun stoelen en riepen en wuifden
tegen de zangers en de zangeressen en tegen het
orkest. Benijdenswaard zyn de kunstenaars, wien
zulk een ontvangst te beurt valt!
Ook Alma juichte uit haar loge mee, Pettie
echter bleef stil zitten en klapte niet één keer
in zijn handen. Zyn gezicht was bleek en zyn
ogen dwaalden door de ruimte van de zaal.
Bevalt het jou niet? verwonderde Alma
zich.
Buitengewoon goed, antwoordde hy stil.
Waarom applaudisseer je dan niet? Uit ar-
tisten-afgunst soms?
Eerst antwoordde hy niet, dan hief hy zyn
oogen, waarin angst blonk, naar haar op.
Ik ben bang. Ik vrees, dat men mijn spel
niet zoo zal ontvangen. Ik ben een vreemdeling.
Kom, kom. Wees niet bang. Pettie. In an
dere landen was je ook vreemdeling en toch had
je successen. Waarom juist hier niet? De kunst
is universeel.
Elders trad ik met mijn eigen mannen op.
Maar jy alleen was de ster.
Ik kon me muzikale vrijheden permitteeren.
Maar ook beheerschen.
Ik mocht van het eene lied naar het andere
overgaan.
Maar je speelde ook volmaakte composities.
De café-bezoekers zyn een dankbaar pu
bliek.
Deze dan soms niet?vroeg zy op de zaal
duidend, w-i^r he: MDiiek noe. ;.tceds juichte en
de namen der kunstenaars riep. Heb je dan
geen zelfvertrouwen meer? Juist nu, nu de
grootste gebeurtenis van je loopbaan voor de
deur staat?
Zelfvertrouwen, dat heb ik wèl. Maar niet
voor zóó iets. en hy wees op het tooneel.
En je eerzucht?
Neendie heb ik niet.
In hemelsnaam, hoe kan je dat zeggen! Je
vond het toch zelf altyd heerlyk de meest ge
vierde Zigeunerprimas te zynl
Juist. Zigeunerprimas. Dit wilde ik zyn en
dót wil ik blijven. En nu te weten, dat ik als
solist op de planken voor een volle zaal moet
moet optreden, als een Paganini, als een Szigeti,
of als een Thibaud.
Laat je maar niet afschrikken door die
klinkende namen. Je zult minstens zooveel suc
ces hebben als zy.
Ik'ben er bang voor.
Waarom dan?
Omdat ik Pettie Lakatos ben.
Alma verloor haar geduld, zy ergerde zich
over zooveel minderwaardigheidsgevoel van Pet
tie, dat zy hem nü en ook vóórdien niet kon
afleeren. Evenals in alle andere dingen in hun
echtelijk leven, waren ook hier de rollen onder
hen beiden verdeeld: Pettie had zelfvertrouwen
en Alma had eerzucht. Door het opvoeren van
Pettie's successen, door het rustelooze jagen
naar steeds nieuwe triomphen wilde zy hem als
de schitterendste ster op het firmament der
kunst te zien, om zichzelf onbewust vergoeding
te verschaffen voor hetgeen zy om der wille van
een Zigeunerprimas moest opgeven. Geprikkeld
merkte zy op. zonder zich bewust te zyn, dat zy i
eigenlyk zichzelf bedoelde:
Vergeet niet, je hebt verplichtingen tegen
overStradivarius.
Je hebt gehjk, zei hij berustend, als een
klein kind, dat een standje ki-ygt en ook daarna I
nog schuldbewust is.
Je zult móói spelen, mooier dan óóit tevoren I
suggereerde zy hem en haar stem was nu
warmer.
Ja, glimlachte hy, ik zal het doen. Ik
zal naar Je kyken. Je moet in myn oogèn terug
kijken. Je blikken zullen my aanmoedigen. En
ik zal héél mooi spelen. Ik beloof het je.
Zóó houd ik van je, Pettie.
zy zocht onopvallend zyn hand. Hy drukte de
hare krampachtig.
Vioolconcerten van Italiaansche meesters
stonden op zyn programma en hy repeteerde
met het stedebjk orkest, in welks kader hy zou
optreden. De repetities gingen vry vlot, Pettie
koos composities die hy goed kende, omdat hy
ze met zyn eigen mannen menigmaal gespeeld
had in de verschillende landen.
Het feestvierende publiek, dat gisteren avond
geestdriftig de opera toejuichte, verzamelde zich
ook thans in de groote zaal van den schouwburg,
doch er was nu veel meer jeugd aanwezig en het
was te betwyfelen, of deze alleen ter wille van
het kunstevenement, dat een vioolconcert bood,
was gekomen. Toen Pettie en Alma voor het
theater arriveerden, werden zy herkend en
spontaan toegejuicht, de „ewiva's" waren niet
van de lucht en het scheen, dat men by voor
baat vertrouwen schonk: zij werden door auto-
gramjagers overrompeld, jongens en meisjes
drongen om hen heen en vroegen om handtee-
keningen.
(Nadruk verboden) (Wordt vervolgd)
