GEMENGD NIEUWS
LAATSTE BERICHTEN
LEIDSCK DAGBLAD - EersSe Blad Woensdag 17 September 1941
Officieele Kennisgevingen
KERK- EN SCHOOLNiEUWS
Verduisteren:
STADSNIEUWS
SPORT
Binnenland
Mannen - en ook Vrouwen
19.52 uur
7.18 uur
Uitreiking van de nieuwe
aardappelkaarten
Stel niet uit...
8-7-6-0-0
FEUILLETON
De vervloekte Viool
's Morgens goed - s Avonds beter
de kwaliteits-tandpasta
JONGEN GERAAKTE ONDER EEN TREIN.
Alleen een been gebroken.
Gistermiddag te ongeveer halfzeven wilde de
18-jarige G. B. uit de Escamplaan te Den Haag
den overgang voor voetgangers en wielrijders
by de Spaarnestraat aldaar oversteken. Hij
werd echter gegrepen door een locomotief van
een juist passeerenden trein. De jongen ge
raakte onder den trein en alle 15 wagens gin
gen -over hem heen. Een vriendje, dat bij hem
was, vreesde reeds het ergste, doch tot zijn
groote blijdschap bleek zijn kameraad het er
nog levend te hebben afgebracht en had deze
slechte een gecompliceerde beenbreuk gekregen
De jonggn is naar het ziekenhuis aan den
Zuidwal overgebracht.
LANDBOUWER BIJ GASONTPLOFFING
ERNSTIG GEWOND.
Gasslang was los geraakt.
De landbouwer A. van Vugt, wonende onder
de gemeente Ooltgensplaat stak gistermorgen
met een lucifer de gaslamp aan, waarbij zich
een ernstige ontploffing voordeed. Ramen,
deuren en kozijnen werden uit den muur ge
rukt en de landbouwer liep ernstige brandwon
den op aan handen en gezicht. Bij onderzoek
bleek, dat de slang van de butagaslelding was
losgeraakt, zoodat het gas de kamer binnen
stroomde. De echtgenoote en de kinderen die
nog te bed lagen, kwamen met den schrik vrij.
DRIE INBREKERS OP HEETERDAAD
BETRAPT.
Gisteravond omstreeks halftwaalf ontdekte
een nachtwaker van den Amersfoortschen
nachtveiligheidsdienst, dat aan de achterzijde
van een villa in de Koningin Sophlalaan te
Amersfoort een spanjolet was verbroken. Hij
stelde onmiddellijk de politie hiermede in ken
nis. Met behulp van een politiehond werd het
perceel doorzocht. Verschillende deuren waren
opengebroken en men trof in een der kamers
twee inbrekers aan, die men spoedig had over
meesterd. Zij werden naar het politiebureau
overgebracht. Een politiehond werd lucht ge
geven aan een door de inbrekers achtergelaten
voorwerp, met het gevolg, dat ook nog een der
inbrekers in het perceel kon worden gevat. Zij
hadden het geheele huis reeds doorzocht en vele
kostbaarheden, kleeren, ondergoed, enz. Klaar
gelegd om mede te nemen.
OPLICHTER LIEP IN HET WATER.
Bij een ingezetene van Gouda vervoegde zich
des avonds, toen het pikkedonker was, een 18-
Jarige Goudsche jongeman. Hij klaagde steen
en been over den toestand en hij had zoo'n
honger, dat hij bedelde om wat eten. De be
woner kreeg met den bezoekér te doen en gaf
hem een bedrag van f. 1.25, waarvoor hij zich
in een logement een behoorlijk maal zou kun
nen aanschaffen. De weldoener bood zelfs aan
den jongeman naar een goed adres te begelei
den, waarmede deze vermoedelijk niet erg in
genomen was. Spoedig althans zette hij het op
een loopen en liet den vriendelijken gever wel
wat verbouwereerd achter. Deze begreep, dat
hij door een oplichter bij den neus was geno
men.
De jongeman zou echter z'n verdiende straf
niet ontgaan. Door de duisternis misleid viel
hy in de Turfmarktgracht. De drenkeling kon
evenwel zwemmen en bereikte den overkant.
Hij klauterde op den wal en de T^urfmarktbe-
woner zag hem niet meer terug.
De politie, bij wie aangifte van het geval
was gedaan, heeft voor de rest gezorgd. Zij
heeft den jeugdigen bedrieger dezer dagen te
pakken kunnen krijgen, zoodat hij de gevolgen
van zijn daad zal ondervinden. Hij verklaarde
zich aan de oplichting te hebben schuldig ge
maakt, om geld in zijn bezit te krijgen. Hij
wilde er n.l. tusschen uit
KNAAPJE ONDER DE TRAM GERAAKT.
Door eigen onvoorzichtigheid is gistermiddag,
omstreeks vijf uur, de zesjarige A, Buitendijk,
wonende Schoonenbergerweg te Rotterdam dn
de Mathenesserlaan aldaar door een motorwa
gen van de R.E.T. gegrepen. Het knaapje liep
daarbij zeer ernstige verwondingen op. Het
slachtoffer is in het ziekenhuis aan den Cool-
singel opgenomen.
BUITENLANDSCH GEMENGD.
DE AARDBEVING IN TURKIJE.
Door de aardbeving in Aziatisch Turkije is
een dorp in het district Erdjektsje volkomen
verwoest. Er zijn tot dusver 192 dooden en 225
gewonden.
ERNSTIG SPOORWEGONGELUK IN JAPAN.
Op 15 KM. ten Westen van Himeji is op het
traject KobeSjimonoseki gisteravond een ern
stig spoorwegongeluk gebeurd, waarbij ruiin 100
personen om het leven zijn gekomen of werden
gewond.
Naar het Japansche ministerie voor het ver
keerswezen bekend maakt, zijn twee personen
treinen wegens het niet functioneeren van de
automatische seininrichtlngen op elkaar gere
den. waarbij drie rijtuigen ontspoorden. De
gewonden zijn opgenomen in de ziekenhuizen
van de nabijgelegen plaatsen Okayama en
Himeji; Aangezien de rails gedeeltelijk vernield
zyn. is het verkeer West-Oost voorloopig stil
gelegd terwijl het verkeer naar Zuld-Jaoan in
stand gehouden kon worden.
Naar nader wordt gemeld, zijn er 63 dooden.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd voor het doctoraal examen muziek
wetenschap (de eerste maal, dat dit examen
hier is afgenomen)mej. H, E. v, d. Berge (Dén
Haag)voor het doctoraal examen geschiede
nis: de heer D. J. van Dijk (Voorburg); voor
het doctoraal examen klassieke taal- en let
terkunde: de heer J. Happé (Den Haag) en
mej. M. C. Cohen (Den Haag): voor het pro-
padeutisch examen theologie: de heer N. van
der Veen (Den Haag) en voor het candidaats-
examen rechten: de heeren W. Mullemeister
(Den Haag); C. S. Ie Poole (Den Haag) en M.
de Langen (Bilthoven).
PIET KÖHLER KOMT IN HET
LUXOR-THEATER.
Van Vrijdag a.s. tot' en met Donderdag 25
September geeft het gezelschap „De Klucht
spelers" onder leiding van Kees van Dam in het
Luxor-Theater een serie opvoeringen van de
dolvermakelijke klucht met zang en dans „In
't Gouden Haantje", van Otto Harting met
zangteksten en muziek van Frans Bogaert en
den populairen komiek Piet Kohier in de
hoofdrol.
In deze klucht vindt Piet Kohier volop ge
legenheid zijn groote gaven als komiek en als
tooneelspeler te ontplooien. Iedereen die hem
gezien heeft als „De Boemelbaron" en als „Prof.
Witkiel" zal zeker de gelegenheid niet laten
voorbijgaan om hem ook te gaan zien in zijn
nieuwe grootsche creatie als de in het nauw
gedreven wethouder Bollmann. Op waardige
wijze wordt hij gesecundeerd, in de eerste
plaats door de eveneens populaire Cor Smit en
Kalmann Kna%ck, de eerste als de bazige echt
genoote van wethouder Bollmann en de tweede
als de in angst levende pantoffelheld Swanneke
Verder werken mede de dames: Martha Posno,
Caroline van Dommelen. Tini Visser. Elly Huys-
man en de heeren Frays Bogaert, Frans Nien-
huys, Jan Lemaire Jr., Kees van Dam e.a,
De politie alhier heeft den 63/jarigen J.
de M. aangehouden, die nog 8 maanden ge
vangenisstraf moest ondergaan en wiens aan
houding in het Alg. Politieblad was verzocht.
De man is voor den Officier van Justitie in
Den Haag geleid.
Met ingang van rfiorgen wordt de heer
C. de Wit, ambtenaar der Ned. Spoorwegen te
Noordwijkerhout als zoodanig overgeplaatst
naar het station alhier.
ATHLETIEK.
ONDERLINGE WEDSTRIJDEN VAN DE S.S.-
EN POLIZEI GEMEINSCHAFT
NIEDERLANDE.
Bezuiniging komt steeds van pas
Dus ook bij electiiciteit en gas
Onder leiding van den bevelhebber van de
Ordnungspolizei in Nederland worden van 18
21 September a.s. in het Olympisch Stadion te
Amsterdam en verschillende aangrenzende ter
reinen atletiekwedstrijden gehouden door de
S.S.- en Polizei-SSportgemeinschaft Nieder-
lande. Deze wedstrijden hebben tot doel naast
de lichamelijke oefening der manschappen op
de Nederlandsche sportvelden een duidelijke
demonstratie te geven van de in Nationaal-So-
cialistischen geest ingerichte Duitsche lichaams
oefeningen, om te toonen, dat men door de
lichamelijke opvoeding van het geheele volk
komt to een breeden en hechten grondslag, ter
opvoering van de indiviüueele lichamelijke top
prestaties.
De in Nederland aangetreden leden van het
leger, de S.S., de rijksarbeidsdienst en van de
politie, alsmede de hier op het rijkscommissa
riaat werkzaam zijnde Duitschers zullen in een
sportleven kamp getuigenis afleggen van de
onbedwingbare kracht en den onbulgzamen wil
van Duitschland om te overwinnen. Naast de
gebruikelijke wedstrijden zal ongetwijfeld de
lange afstandsmarsch op Zaterdagmorgen 20
September a.s. bijzonder interessant zijn en
veel belangstelling weten te trekken, daar de
deelnemers hierbij bijzondere moeilijkheden
hebben te overwinnen, zooals schieten, het
werpen met handgranaten en het nemen van
hindernissen.
Eveneens zullen de aan de atletiekwedstrij
den nog toegevoegde- demonstraties als voetbal
en handbalwedstrijden tus-schen speciaal hier
voor samengestelde ploegen van de S.S. en de
politie, speciale demonstraties met motoren en
motorrijtuigen, alsmede massale gymnastiekuit-
voeringen zeer veol belangstellenden weten te
trekken. Reeds hebben zich meer dan 900 deel
nemers voor deze wedstrijden opgegeven. In
alle onderdeelen kan men dus spannende ont
moetingen verwachten.
2757
(Ingez. Med.)
DAMMEN.
SCHOOLWEDSTRIJDEN TE ALPHEN.
Vrijdagavond beginnen te Alphen de door A.
D.C. uitgeschreven schoolwedstrijden, waaraan
waarschijnlijk 7 of 8 schoolploegen zullen deel
nemen.
KAMPIOENSCHAP VAN ZUID-HOLLAND.
Zaterdag om 3 uur, zal W. Huisman zijn derde
partij om het kampioenschap van Zuid-Hol-
land spelen, in het clublokaal der L.D.V. (café
't Raadhuis). Hij komt dan uit tegen den kam
pioen van Nederland J. Bom.
SCHAKEN.
VERGADERING H. S. C.
In de jaarvergadering van H.S.C. (Hazers-
woude) werd besloten de onderlinge competitie
van twee groepen te spelen. H.S.C. zal weer in
den Leidschen Schaakbond uitkomen. De voor
zitter en de secretaris, de heeren G. Ruys en
N. Cok, werden herkozen.
Op 22 September zal H.S.C. ter gelegenheid
van haar tweede lustrum een ééndaagschen
wedstrijd houden voor haar leden-.
die de veertig zijn gepasseefd en lijden aan
Rheumatische pijnen, moeten noodig maat
regelen nemen, om te voorkomen, dat ze de
dupe worden vanham leeftijd. Want
met de jaren verslappen de bloedzuiverende
organen, verzwakt ook de spijsvertering.
Dan gaan zich onzuiverheden vormen in het
bloed en die hoopen zich op; men gaat zich
onbehagelijk voelen, niet fit meer, vaak met
een ongezond pafferig gevoel en neiging tot'
corpulentie. Zulke menschen moeten Kru-
schen Salts nemen. Kruschen houdt de
bloedzuiverende organen jong, onzuiverhe
den in het bloed krijgen geen vat op het
gestel, omdat ze regelmatig en langs natuur,
lijken weg worden afgevoerd. Niet 2onder
reden wordt Kruschen over de heele wereld
erkend als het middel tegen rheumatische
pijnen en als voorbehoedmiddel tegen on
tijdige ooiderdomskwaaltjes als corpulentie,
trage stoelgang, auto-intoxicatie; schijn
baar onschuldig in aanvang, maar pijnlijk
en doopend. - Daarom, wapen U intijds,
neem lederen dag de kleine dosis Kruschen
- het oude beproefde recept sinds 1889. -
Bij alle A/poth. en Drog. 1.47, 0.76, 0.41.
2755 (Ingez. Med.)
PUBLICATIE VOOR BEROEPSTELERS EN
NIET BEROEPSTELERS.
Aardappeltelers, die 5 are of meer kleigrond
of 10 Are of meer zandgrond bebouwen, die
nen zich Vrijdag 19 September a.s. te vervoe
gen aan het Distributiekantoor, Breestraat 117
(vervoegen bij den portier) van 9—12 u. v.m.
en van 2—5 u. 30 n.m. teneinde het in ont
vangst nemen en weder afgeven van de nieuw
uit te reiken „aardappelkaarten" te regelen.
Stamkaarten van alle gezinsleden en/of inwo
nend personeel dienen te worden meegebracht.
Uitdrukkelijk vestig ik de aandacht van be
langhebbenden erop, dat zij verplicht zijn aan
dezen oproep onverwijld gehoor te geven daar
zy anders niet in aanmerking komen voor het
in ontvangst nemen van nieuwe distributiebe
scheiden.
De Burgemeester van Leiden,
STEVENINCK.
Leiden, 17 September 1941. 2770
INSCHRIJVING VAN LEERLINGEN VOOR
HET OPENBAAR VERVOLGONDERWIJS.
De Burgemeester van Leiden brengt ter al-
gemeene kennis, dat de' inschrijving van leer
lingen voor het openbaar vervolgonderwijs zal
plaats hebben op Donderdag 18 en Vrijdag 19
September as, des avonds van 78 uur.
Voor jongens in het gebouw van de Centrale
School voor het 7e en 8e leerjaar aan de Oude
Vest 35 en voor meisjes in het schoolgebouw
aan de Langebrug 62.
Leerlingen van den vorigen cursus moeten
zich opnieuw laten inschrijven.
Nadere inlichtingen omtrent het vervolgon
derwijs zullen bij de inschrijving door de hoof
den der betrokken scholen worden verstrekt.
Het hoofd der jongensschool is de heer J. C.
van Schaik, Cronesteinkade 14.
Het hoofd der meisjesschool is de heer F. J.
Riks, Van der Waalstraat 2.
De Burgemeester,
STEVENINCK.
De Gemeentesecretaris,
VAN STRIJEN.
Leiden, 17 September 1941. 2771
PREDIKBEURTEN.
HEDEN.
Noordwijk aan Zee Zaal Julianaweg 27:
(Ger. Bond)nam. 8 uur, ds. Renne van Am
sterdam.
Lisse Oud Geref. Gen).: Donderdagnam.
7 3/4 uur, ds. G. J. Zwoferink van Ederveen.
Waddinxveen Ned. Serv. Kerk: Donder
dagnam. 2 uur, ds. Vroeg-ln-de-Weij.
NED. HERV. KERK.
Bedankt voor Terwispel ds. S. Zeilstra te Oen-
kerk, Gietkerk en Wijns.
van hedenavond
tot morgenochtend
De maan kwam heden om 2.39
uur op en gaat onder te 17.55 uur.
TUSSCHEN 22 SEPTEMBER EN 3 OCTOBER
De secretaris-generaal vqn het departement
van Landbouw en Visschery deelt het volgende
mede:
Gedurende het tijdvak van 22 September tot
3 October a.s, zullen nieuwe aardappelkaarten
worden uitgereikt. De plaatselijke distributie-
diensten zullen nader bekend maken, op welke
dagen dit precies zal geschieden.
De nieuwe kaarten zijn te onderscheiden in
vier verschillende soorten en wel:
A. Kaarten, gemerkt met de letter U, bestaande
uit dertien bonnen met opdruk „aardappe
len" en genummerd van 38 tot en met 50,
elk nummer gevolgd door de letter A.
B. Kaarten, gemerkt met de letter V, bestaande
uit veertien bonnen, met opdruk „aardappe
len" en genummërd van 01 tot en met 14,
elk nummer eveneens door de letter A ge
volgd.
C. Kaarten, gemerkt met de letter W, welke de
zelfde kenteekenen vertoonen als de kaar
ten U, doch waarbij elk nummer gevolgd
wordt doof de letter B.
D. De kaarten, gemerkt met de letter X, welke
overeenkomen met de kaarten V, eveneens
achter elk nummer gevolgd door de let
ter B.
Hierna volgt een overzicht van de verschillen
de kaarten, welke aan de verschillende cate
gorieën van personen zullen wordèn uitgereikt.
Kaarten U. en V.
Bevolkings
groepen
Geboren
Uit te reiken
kaarten
A. 03 jaar na 1 Oct. 1938 1 U-kaart en
1 V-kaart
B. 4—13 jaar na 1 Jan. 1928 2 U-kaarten en
voor 2 Jan. '38 2 V-kaarten
C. 1420'jaar na 1 Jan. 1921 3 U-kaarten en
voor 2 Jan. '28 3 V-kaarten
D. volwassenen voor 2 Jan. '21 2 U-kaarten en
2 V-kaarten
„Stel niet uit tot morgen, wat ge -heden nog
doen kunt," zegt een oud-Hollandsch spreek
woord.
Die ouwe-Hollanders wisten het wel en heel
wat van hun moderne nazaten kunnen nog wel
een lesje van hen leeren.
Stel niet uit
Hoe dikwijls hebt u zich voorgenomen de
Nederlandsche ambulance te steunen? En steeds
maar weer uitgesteld!
Neem, wat uw voorvaderen zeiden, dat ter
harte.
Stort dan nu vandaag nog uw bijdrage op
girorekening
Nederlandsche Ambulance,
Koninginnegracht 22, 's-Gravenhage.
Voorts krijgen personen, die zwaren arbeid
verrichten, een kaart U extra en personen, die
zeer zwaren arbeid verrichten, twee kaarten U
extra.
Aan houders van vetkaarten zullen ongeacht
den leeftijd of werkzaamheden, die ztf verrich
ten, bovendien nog een kaart W. en een kaart
X. worden uitgereikt, zoodat een houder van
een vetkaart, zoowel kaarten U. en V., als kaar
ten W. en X. ontvangt.
Zoowel de beroepsaardappeltelers als de niet
ingeschreven telers, die vijf are of meer teler-
grond dan wel 10 are of meer zandgrond be
bouwen, komen niet voor aardappelkaarten in
aanmerking. In verband hiermede dienen deze
personen zich met hun stamkaarten en die van
hun gezinsleden en him inwonend personeel bij
de plaatselijke distributiediensten te vervoegen.
Dit zal dienen te geschieden op een nader door
deze diensten te bepalen dag, doch voor 21 Sep-
Omtrent het gebruik der kaarten zullen nog
mtrent het gebruik der kaarten zullen nogO
nadere gegevens worden bekend gemaakt.
BINNENSCHEEPJE GEZONKEN.
Op de Maas voor Rotterdam is gistermiddag,
ongeveer half zes, een binnenscheep je, eigenaar
P. de Bruyn uit Gouda, terwijl het door een
sleepboot werd voortgesleept, losgeraakt, dwars
op de golven gekomen en gekapseisd.
De schipper kon zich in veiligheid stellen,
doch het scheepje ging verloren.
door PETER FAZEKAS.
(3
Hij kon het niet verwerken. Hij herhaalde en
murmelde den naam van den zigeuner, dien hij
goed kende, want deze speelde vaak in het
kasteel bij elke gelegenheid, die daartoe geschikt
was. Als er heeren uit de hoofdstad bij hem op
bezoek kwamen en hij te hunner eere een partij
gaf in de zalen, of in de tuinen van zijn kasteel.
Vaak genoeg hoorde hij de muziek van den
dorpsmusicus en van zijn strijkje, vaak genoeg
liet hij zich zelf en zijn gasten de vleiende, wee
moedige klanken in de ooren spelen, vaak ge
noeg zond hij vla Pettie met zijn vier snaren
boodschappen aan de schoonste vrouwen van
de omgeving en herhaaldelijk gebeurde het, dat.
Kopandy naar Pettie ging, om hem in het dorp,
in de Zigeuner-rij, zooals de armzalige, smerige
buurt der Zigeuners heet. op te zoeken en hem
in zijn eigen „huis" aan te hooren, want de graaf
was dol op de Zigeunermuziek, waarnaar hij
liefst den heelen dag en den heelen nacht had
willen luisteren En omdat er hier geen groote
musici van wereldnaam waren, die voor het
elegante publiek van de hoofdstad speelden, stelde
hij zich tevreden met zijn dorpsvirtuoos, met
Pettie, die géén noot kende, maar toch beter
speelde dan vele academisch geschoolde musici,
ale in rok voor elegante dames en heeren op
traden. Hij was met Pettie tevreden en hij
schonk hem den titel van „hofmusicus", welken
titel Pettie met trots droeg, niet beseffende, dat
de graaf in zijn grillige uren op geen titeltje
keek en hem net zoo goed tot „hofmaarschalk"
had kunnen benoemen. Maar Pettie was blij dat
hij den graaf tot vriend had en dat deze hem
in zijn huis wel eens opzocht.
Pettie is doodPettie is doodspon
Kopandy zijn gedachten verder en vergat Karasz
reeds lang. Wie was Karész? Wat was Kar&sz?
Niets en niemand. Een rijke boer, die geen kin
deren had. Neen, hij had geen kinderen. O, lieve
hemel, Pettie had wel een kind, een zoontje van
acht jaar de kleine Pettie, hy zag hem vaak,
wanneer hij by vader Pettie was. Een kleine
jongen, een zwart, vuil kereltje, kwam vaak
naar hem toe en vroeg hem een cent want hij
kreeg van zijn vader noch van zijn moeder maar
één penninkje, hij wilde „sjokkela" gaan koopen
en dat opeten, hfl hield van „sjokkela", want het
was lekker.
Pettie kocht „sjokkela" en zijn bruin snoetje
werd er niet blanker op, maar Kopandy had veel
plezier in het knaapje, omdat hij soms op de
viool van zijn vader mocht spelen en er echte
liederen, die weliswaar jvat op kattenmuziek
leken, uitkreeg. Doch zijn vader, Pettie senior,
keek met trotsch naar zijn zoontje, hij wist,
dat deze hem als Zigeunerprimas zou opvolgen,
evenals de troonopvolgers den troon van hun
vaderen gaan bezetten, want Pettie voelde zich
als een koning, al was dit alleen in zijn eigen
huis en onder zijn eigen mannen, die hem onder
danig en trouw volgden en gehoorzaamden. Zij
beferepen zijn blikken, zijn gebaren, hij hoefde
niet veel te spreken en toch wisten zij wat hij
bedoelde, welk lied hij thans spelen wilde en
hoe het door hen begeleid moest worden, lang
zaam of vlug, schertsend of deemoedig, zij waren
zijn volk en hij was hun koning. En Pettie zou
het eens nadoen, hij zou de viool van zijn vader
erven-, een veel grooter vermogen dan een huis,
het is de droom van iederen Zigeunerknaap eens
primas te worden van een strijkje.
Dit alles wist graaf Kopandy van den grooten
en van den kleine Pettie en intusschen ging hij
in zijn koets zitten, om naar huis te rijden, het
treurige vierspan van gendarmes en moordenaars
achter zich latende.
Pettie is dood. zeide hij thuis. Wisten
jullie dit?
Ja, wij hoorden het al, antwoordde zijn
vrouw, het heele personeel spreekt over den
luguberen dubbelmoord, die in het dorp plaats
vond. Wat een schurken toch, die Kotlos jongens.
Weet je, dat zij ook den Zlgeunerprimns
vermoordden? vroeg hij zijn echtgenoote.
Arme Pettie, wat heeft hij nu op zijn gewe
ten, dat ook hij slachtoffer van den laffen moord
is geworden. Hij deed geen vlieg kwaad. En het
ergste is, dat hij nu een zoontje, den kleinen
Pettie achterlaat, zonder hulp en zonder steun,
want thuis zal hij maar verwaarloosd worden en
misschien verwildert hij nog, vóórdat hy de kans
krijgt zyn eigen brood te verdienen.
Beiden zwegen heel lang, zy dachten aan den
armen Pettie, die in zyn gehucht straks opge
baard zou worden. Maar hun beider gedachten
gingen ook naar den kleinen jongen uit, met
wien zy medeiyden voelden, het medebjden van
menschen. die op kinderen zoo zeer gesteld zyn,
dat zy zich haast niyt van de gedachte aan een
kindergezicht los kunnen maken. Ook zij hadden
een kind, een schattig -.dochtertje, de kleine
Alma, nauweiyks een jaar jonger dan Pettie,
maar die had nog haar beide ouders en was geen
weeskind zooals Pettie. Wat moet het vreeselyk
voor een kind zijn, dat niet klein genoeg meer
is om zoo'n slag onverschillig te kunnen dragen
en niet groot genoeg, om door eigen arbeid zyn
brood te verdienen en zyn droefenis te kunnen
overwinnen.
Toen keken zy elkaar aan, in hun wederzyd-
sche blikken straalde begrip voor eikaars ge
voelens en gedachten.
Ik zal hem door het leven helpen. zeide
Kopandy tegen zyn vrouw, ik zal hem laten op
voeden en tot een mensch maken.
De gravin omarmde haar man en gaf hem een
kus, die dankbaarheid en voldaanheid inhield.
En nu jammerden zij niet meer over den dood
van den ouden Pettie, maar maakten honderd
plannen, hoe, op welke manier de kleine Pettie
geholpen moest worden,
Ik zal hem een viool koopen, geld geven,
zooveel, dat hy en zijn moeder er rustig van
kunnen bestaan en ik zal hem een vioolleeraar
zoeken onder de Zigeuners, stelde Kopandy
voor.
Ja. We moeten echter een goeden Zigeuner
weten te vinden, die zyn gaven niet verknoeit,
maar die hem werkelijk vooruit kan helpen,
meende de gravin.
Of zal ik hem naar Veszprem sturen, dat is
immers een grootere stad en niet ver van hier.
zoodat wy op de hoogte kunnen blyven van zijn
vorderingen? Daar is een muziekschool en hij
kan theoretische en practische lessen krijgen.
Uitstekend. Het kan niet beter, zei gravin
Kopandy.
Zij glimlachten over hun plan en zagen reeds
voor zich den grooten Zigeunervirtuoos, Pettie.,
die zijn natuurlijk talent met de muziekacade-
mische lessen harmonieus in groote, ongekende
kunst vereenigt en daarmee heel Hongarye ver
overt. Toen werd het gezicht van den graaf
steeds ernstiger, bijna somber staarde hy voor
zich uit, zoodat dit aan zyn' gemalin op moest
vallen.
Wat is er, lieveling? vroeg zy hem.
Langzaam hief hy zyn hoofd op, een eigen
aardige trek speelde rondom zyn lippen, die hy
tot antwoord opende:
Neen. Honderdmaal neen. Het is niet goed.
Pettie mag niet naar de academie gaan. zy zul
len zijn talent verknoeien. Hij is een Zigeuner,
die zijn gaven by zijn geboorte meekreeg. Hy
zal een betere musicus worden als hij de theorie
nooit leert kennen.
Kijk eens naar alle Zigeuners van de buurt,
die jy ooit hebt hooren spelen. Kyk eens, naai
de violisten; die in de groote c-afé's van Boeda
pest, of van Veszprem spelen, kyk naar de Pali's
en Joszi's en Kalman's en Jancsl's enkyk
naar dèn armzaligen, slordigen, vuilen Zigeuner,
die Pettie. de vermoorde, was. Géén hunner kent
de noten, géén hunner bezocht de academie, zy
hadden geen contact met de groote musiceerende
wereld van de schitterende tooneelen en fel be
lichte planken, zy dongen niet naar diploma's
van muziekhoogescholen en zy deden geen
moeite om de gunsten van groote muziekpaeda-
gogen te winnen om hun leerlingen te mogen
worden, zy vochten niet om de genade van de
leiders der muziekrecenties in de kranten en
zochten hen in hun stoffige redactioneele
bureaux niet op, Integendeel, zy werden nage-
loopen en zy werden uitgezonden of uitgenoo-
digd om partytjes op te luisteren, om de mee-
ningsverschillen, die in de salons door de actueele
vraagstukken rezen, te doen vergeten en de
menschen, de tegenstanders, nader by elkaar te
brengen. En geen hunner moest eerst zyn op
leiding op de academie genieten. Waarom zou
dat met den kleinen Pettie dan wèl het geval
moeten zyn? Laat hij thuis blyven en zich zelf
tot een musicus ontwikkelen. Als hij veel talent
heeft, dan zal hy het toch vanzelf ook kunnen
worden.
Toen Kopandy eindigde, voelden hij en zyn
vrouw, dat er geen betere mogelykheid was. dan
Pettie hier te houden.
Het beste zou zyn. voegde Kopandy er
aan toe indien wy Pettie in het kasteel na
men en hem aan de goede zorgen van iemand
van het dienstpersoneel toevertrouwden, wy zou
den hem dan vaak genoeg kunnen gadeslaan en
ons over hem ontfermen. Het'is alleen te hopen,
dat zyn moeder er niets tegen zal hebben.
Haar kunnen wy, ja moeten wy eveneens
helpen. meende de gravin zy zal maande-
Ujks haar geld krygen en zich daarmee tevreden
stellen. Welke Zigeunerin zou zich een mooier
leven kunnen voorstellen?
Zy waren het samen volkomen eens en vol
daan gingen zy aan tafel, waar de kleine Alma
hen reeds ongeduldig wachtte.
HOOFDSTUK II.
Als een nachtmerrie drukte de dubbele moord
op de bewoners van Doniborad. die op dien be-
wusten Jull-dag nog heel lang, tot laat in den
avond over het vreeseüjke geval spraken en in
kleine groepjes hun meeningen uitwisselden. De
ouderen wisten zich nog te herinneren, dat vyf-
en-veertig jaar geleden een andere moord in de
gemeente plaat-s gevonden had onder vrywel
dezelfde omstandigheden, met dat verschil, dat
toen de moordenaars niet eerzame burgers waren
maar twee bandieten, die uit het naby gelegen
Bakony-woud kwamen om een ryken boer naar
de andere wereld te helpen, omdat deze laatste
een ware terreur over de bevolking uitoefende.
De bandieten, die zeer goed georganiseerd waren
en de bevelen van hun aanvoerder blindelings
opvolgden, meenden zich het recht toe te eigenen
om in plaats van de wettige macht over ander
mans leven en vermogen als rechter op te
treden.
Ook andere dergehjke moordverhalen kwamen
1 er aan te pas, ja zelfs werden er sprookjesge
schiedenissen verteld, om daarmee de zwakkeren
van hart vrees en beven aan te jagen.
Ik herinner my nog heel goed, vertelde een
oude boerin.. toen ik een klein meisje was.
spookte het in het kasteel van den graaf. Vreese-
lijke geluiden klonken er lederen nacht uit de
bergen naar het dorp. op het dak van hqf kasteel
wandelde een lange, magere man, het scheen
alsof hy de Dood zelf was. hy droeg een langen
rok van zwart laken met gouden knoopen, met
gemak kroop hy naar de hoogste toppen van het
kasteel en bleef staan soms op den eenen dan
weer op den anderen spitsen toren, alsof de
torenspits een wandelpad was.
(Nadruk verboden) (Wordt vervolgd),
2—1