V
Nikolajef bezet
82ste Jaargang
MAANDAG 18 AUGUSTUS 1941
No. 24967
Duitschland strijdt voor Europa
Duitsche Weermachtsberichten
Verduisteren:
v..
Succes der Finnen
Italiaansche
Weermachtsberichten
Ma het binnenhalen van
den oogst
De gas- en
eledricileifsdisfributie
VRIJWIL
N
EGIÖEN
D
De strijd in de lucht
Mishandeling van
Duitsche gevangenen
Verspreide berichten
De laatste gevaren zijn
overwonnen
EERSTE BLAD
Feiten van den dag
21.01 uur
6.28 uur
LEIDSCH
Directeur: J. W. Henny
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Hoofdredacteur: B.W. Menkhorst, Lelden
Pl.verv.: K Been Lelden.
PRIJS DER ADVERTENTIES
32 ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar agentschappen
van ons Blad ztfn gevestigd Andere advertenties 37 ets. per regel. Minimum
5 regels. - Verplicht bewjj ummer 5 ets. - Incassokosten volgens postrecht.
„Kleine Advertenties" (hoogstens 30 woorden) uitsluitend by vooruitbetaling,
alleen 's Woensdags en 's Zaterdags 55 ets. - Voor toezending van brieveD
wordt 10 ets berekend.
Bureau Witte Singel no. 1, hoek Noordeindsplein
Telef. nrs. Directie en Administratie 25041 (2 lijnen)
Redactie 21507
Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zyn:
per 3 maandenƒ2.47
Per weekƒ0.19
Franco per post ƒ2.47 per 3 maanden portokosten
(voor binnenland ƒ0.80 per 3 mnd.)
r
Zaterdag deelde het Duitsche op
perbevel mede:
Aan het geheele Oostelijke front
blijven de operaties volgens de plan
nen en met succes verloopen.
Voor de Oostkust van Engeland
brachten gevechtsvliegtuigen overdag
twee koopvaardijschepen met teza
men 7500 b.r.t. tot zinken en bescha
digden bij de Faroer-eilanden een
vrij groot koopvaardijschip. Bij Cam
bridge zijn militaire inrichtingen met
bommen van zwaar kaliber bestookt.
Een patrouilleboot schoot in het Ka
naal een Britsch jachtvliegtuig om
laag. In den afgeloopen nacht ver
nietigde het luchtwapen voor de Brit
sche Oostkust een koopvaardijschip
van 2000 b.r.t.; het viel voorts ver
schillende haven- en militaire inrich
tingen in het Oosten van het eiland
aan.
In Noord-Afrika bombardeerden
Duitsche duikbommenwerpers met
goed gevolg Britsche schepen in de
haven van Tobroek, luchtdoelstellin
gen, munitiedepots en wagenparken
van den vijand.
Een gering aantal Sovjetbommen
werpers heeft vannacht geprobeerd
het Noordelijke en Noord-Oostelijke
gebied van het Duitsche rijk aan te
vallen. De aanvallen bleven volkomen
zonder uitwerking.
En Zondag:
In het Zuiden van de Oekraine
hebben Duitsche troepen in samen
werking met Hongaarsche formaties
de ook als vlootsteunpunt belangrijke
groote industriestad Nikolajef inge
nomen.
Onder den druk der rustelooze ach
tervolging ten Oosten van den Boeg
gaat de verslagen vijand steeds meer
tot ontbinding over. De buit aan oor
logsmateriaal en het aantal gevan
genen stijgen voortdurend.
Ook aan de overige deelen van het
Oostelijke front verloopen de opera
ties met succes.
In den strijd tegen Groot-Brittan-
nië is een doeltreffende dagaanval
van het luchtwapen gericht op bewa-
peningsfabrieken in Noord-Schotland
In den afgeloopen nacht hebben
gevechtsvliegtuigen voor de Oostkust
van Engeland twee koopvaarders tot
zinken gebracht met een inhoud van
te zamen 5000 b.r.t. en treffers ge
plaatst op 3 groote vrachtschepen.
Voorts zijn verscheidene vliegvelden
en haveninstallaties in het Oosten
van het eiland gebombardeerd.
Bij gisteren ondernomen pogingen
om de kust van het Kanaal aan te
vallen heeft het Britsche luchtwapen
in luchtgevechten 15 vliegtuigen ver
loren.
Britsche bommenwerpers hebben in
den afgeloopen nacht op eenige plaat
sen in West-Duitschland een gering
aantal brisant- en brandbommen ge
worpen. Er ontstond geen militair-
economische of militaire schade.
Nachtjagers en luchtafweergeschut
schoten elf der aanvallende vliegtui
gen neer.
J
Het D.N.B. meldt nog:
Het na zwaren strijd ingenomen Nikola
jef aan de monding van de Boeg is dis
trictshoofdstad en telt 167.110 inwoners.
Het is de stad met de meeste nijverheid en
vooral scheepswerven aan de Zwarte Zee,
In de uitgestrekte havengebieden bevinden
zich petroleumtanks, graanpakhuizen, drij
vende dokken en koelhuizen, verscheiden
marinewerven, geschut- en munitiefabrie
ken, benevens spoorwegwerkplaatsen. Het
is een belangrijke overlaadhaven voor
transport- en landbouwmachines. In de
stad bevinden zich textiel-, leder- en
le vensmiddelenf abrieken. Behalve ver
scheiden vliegvelden bezit Nikolajef een
vliegschool, infanterie, artillerie- en vlie-
gerkazemes.
Om Odessa wordt nog gestreden.
Pogingen van de Sovjets om uit Odessa
over zee te ontkomen, zijn door het Duit
sche luchtwapen door de vernietiging van
transportschepen voor Odessa verhinderd.
In den loop van Zaterdag zijn door het
Duitsche luchtwapen verscheiden succes
volle aanvallen gericht op de haveninstal
laties van Odessa en op drie Sovjet-oor
logsbodems in de wateren van Odessa. Een
lichte kruiser werd hierbij beschadigd.
De Sovjet-troepen stroomen thans over
een breed front in de bocht van den
Dnjepr naar het Oosten terug, terwijl de
Duitsche en verbonden troepen hen in
felle achtervolging achterna zitten. Bij
deze achtervolging ten Oosten van den
Zuidelijken Boeg hebben de Sovjets op
nieuw zware verliezen geleden door hard
nekkige aanvallen van Duitsche vliegers op
hun terugstroomende colonnes. De buit aan
oorlogstuig en het aantal gevangenen ne
men voortdurend toe.
In het gebied van Kherson-Dnjeprope-
trofsk zijn terugstroomende vijandelijke
troepen met bommen bestookt. Artillerie-
colonnes werden uiteengedreven, terwijl
stations herhaaldelijk met succes werden
aangevallen. In dit gebied zijn twaalf vij
andelijke vliegtuigen tijdens luchtgevech
ten neergeschoten.
Bij de gevechten aan den Beneden-
Dnjepr hebben Duitsche formaties de bol
sjewistische troepen aan de rivier in nauwe
gebieden bijeengedreven en hun zware ver
liezen toegebracht. Pogingen van de Sov
jets om met ponten de overzijde van de
rivier te bereiken, ten einde zoodoende aan
de vernietiging te ontkomen, mislukten
dcor het vuur der Duitsche wapens.
De zuivering van het ertsgebied en indus
triecentrum Kriwoi Rog van resteerende
Sovjet-troepen is op 16 Augustus beëindigd.
Volgens een tot dusver opgesteld overzicht
verloren de bolsjewisten vele gesneuvelden.
Bovendien werden 7000 gevangenen bin
nengebracht en 38 stukken geschut. Een
groot aantal pantserwagens, vele vracht
auto's en verscheiden vliegtuigen werden
buitgemaakt of vernietigd.
Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben op
14 Augustus met veel succes een groote
sluis in het Stalinkanaal aangevallen. De
bommen richtten groote verwoestingen
aan. Door den reusachtigen waterdruk
werd de Zuidelijke sluisdepr geheel ver
nield. terwijl twee bommen de Noordelijke
deur ontzetten. Ook de fundamenten wer
den vernield. Een groot stoomschip, dat
voor de sluis lag, werd tot zinken gebracht.
De belangrijke verkeersweg tusschen Oost
zee en Witte Zee is daardoor opnieuw voor
geruimen tijd onbruikbaar gemaakt.
SORTAVALA GENOMEN.
Aan het Finsche front hebben Finsche en
Duitsche troepen in weerwil van de ter
reinmoeilijkheden en den taaien tegenstand
van den vijand meter na meter gewonnen.
Duitschers en Finnen ontnemen hier in
trouwe wapenbroederschap en op onweer
staanbare wijze den bolsjewisten het ge
bied, dat zij zich in Maart 1940 weder
rechtelijk toegeëigend hadden.
Officieel is te Helsinki medegedeeld:
In den nacht van Vrijdag op Zaterdag
hebben onze troepen na hevigen strijd Sor-
tavala veroverd.
De stad. die In den veldtocht in den win
ter van 1939—1940 sterk beschadigd werd,
Zaterdag deelde het Italiaansche opper
bevel mede:
In den afgeloopen nacht hebben forma
ties van het Italiaansche luchtwapen op-
nieuw doelen van de luoht- en vloot/bases
I op Malta gebombardeerd. Britsche vlieg
tuigen ondernamen weer nachtelijke aan-
1 vallen op de stad Catania en lieten brisant-
en brandbommen vallen. Talrijke woon
huizen werden beschadigd en er zijn tal
rijke dooden en gewonden te betreuren. De
bevolking behield haar gedisciplineerde
houding.
Noord-Afrika: In den sector van Tobroek
heeft onze artillerie concentraties vijande
lijke voertuigen bestookt. Tijdens aanvals-
pogingen welke vijandelijke vliegtuigen
hebben ondernomen op onze schepen die
voeren aan de kust van Tropolitanië, heeft
het luchtdoelgeschut drie vijandelijke ma
chines neergehaald.
Oost-Afrika: Nieuwe luchtaanvallen had
den plaats op Gondar, die schade aan ge
bouwen aanrichtten en eenige verliezen
veroorzaakten onder de inlandsche bevol
king. Onze nationale en koloniale troepen
ondernamen een schitterend offensief op
Culquabert, waarbij zij diep doordrongen in
de linies van den vijand. Zij verdreven den
vijand en brachten hem aanzienlijke verlie
zen toe.
En Zondag: De Engelsche luchtmacht
heeft in den afgeloopen nacht opnieuw een
aanval gedaan op de stad Catania en op
Syracuse. Op de vijandelijke toestellen werd
een heftig vuur van onze afweerbatterijen
gericht. Brisant- en brandbommen kwamen
neer op civiele gebouwen; er viel geen enkel
slachtoffer, doch er werd eenige schade
aangericht. De verliezen, veroorzaakt door
den aanval van 16 Augustus jJ. op Catania,
bedragen 18 dooden en 25 gewonden.
In Noord-Afrika aan het front van
Tobroek zijn pogingen, door detachementen
van den "vijand ondernomen om onze stel
lingen te naderen, snel afgeslagen. Duit
sche en Italiaansche vliegtuigen hebben op
doeltreffende wijze in de haven gemeerde
schepen en verdedigingsinstallaties der
vesting gebombardeerd, evenals doelen op
den grond in de omgeving van Mersa
Matree, benevens twee vlooteenheden, die
ten Oosten van Tobroek voeren.
Britsche vliegtuigen hebben Bardia
Derna en Benghasi aangevallen: er vielen
twee dooden en eenige gewonden. Het af
weergeschut heeft een vijandelijken bom
menwerper neergeschoten.
In Oost-Afrika. in den sector van Gon
dar. werden aan het front van Celoa
levendige gevechten geleverd tusschen onze
troeoen en vijandelijke afdeelingen, die op
de vlucht werden gedreven, waarbij zij ver
liezen leden. Te Wolsjefit heeft onze artil
lerie een sterke gemotoriseerde colonne
vijandelijke troepen getroffen en ernstige
zichtbare schade toegebracht aan de man
schappen en materiaal.
Dat was het tijd stip. waarop de Sovjet-
oorlogsmachine door Stalin in beweging ge
zet zou worden. De oogst ln de Sovjet-unie
en speciaal in de Oekraine wordt bin
nengehaald, maar zal niet door de hand
langers van Stalin aan het volk onthouden
worden, daarvoor zorgen de Duitsche bezet
tingstroepen.
Adolf Hitler wachtte niet af, maar wierp
de bolsjewistische horden terug. Terwijl de
legers van Stalln door 'de Duitsche weer
macht vervolgd en vernietigd worden, wer
ken reeds duizenden achter het front aan
den opbouw, worden de door de bolsjewisti
sche terreur geslagen wonden zooveel mo
gelijk geheeld.
Vernietiging van den aartsvijand der be
schaving, direct daarop vestiging van de
nieuwe ordening. Ziehier Nederlanders een
werk, waaraan U met eere kunt deelnemen,
waaraan U verplicht bent deel te nemen,
omdat dit werk voor het nieuwe Europa
en dus ook voor ons land ijzeren nood
zaak Is.
Daarom zijn er duizenden landgenooten
reeds vertrokken naar het Oostfront, daar
om dient ook U zich te bezinnen op de ware
beteekenis van den strijd tegen het bolsje
wisme.
De ware beteekenis van dien strijd en het
doel: het vernietigen van het bolsjewisme
en het instellen van de nieuwe orde, vragen
alle beschikbare krachten: ook Uw krach
ten. Meldt U dus aan bij het:
Reeds vele malen Is er op ge
wezen, dat de rantsoeneering
van gas en electriciteit nog on
voldoende besparing ten gevol
ge heeft gehad.
Het verbruik moet tot 75 pCt.
van het verbruik in de over
eenkomstige periode van het
vorige jaar teruggebracht wor
den en een ieder is verplicht
er zorgvuldig voor te waken,
dat zyn rantsoen niet over
schreden wordt.
Hoewel het prijzenwaard is,
dat vele verbruikers zich aan
de opgelegde beperking hou
den. zyn er daarnaast nog tal-
loozen, die aanmerkelijk meer
gebruiken, dan waarop zij
krachtens de distributieregeling
recht hebben. De gevolgen hier
van zijn niet uitgebleven en in
de afgeloopen twee weken heb
ben ruim 2.000 boeteheffingen
plaats gehad en meer dan 100
afsnijdingen. Het laat zich aan
zien, dat nog vele afsnijdingen
in tal van plaatsen zullen moe
ten volgen.
Vrijwilligerslegioen Nederland,
Koninginnegracht 22, 's Gravenhage.
KAARTVVAN -PELTjl
kreeg thans weinig schade, daar aan Fin
sche zijde voor de verovering van de stad
hoofdzakelijk infanterie strijdkrachten
werden gebruikt.
Ook Lahdenpohja en Jaakkina zijn be
zet. (D.N.B.)
De Duitsche luchtmacht, die eiken
dag met succes optreedt tegen het Sovjet
front en tegen belangrijke wegen en spoor
lijnen in het achterland, heeft thans aan
het geheele Oostelijke front sedert 22 Juni
het enorme aantal van 10.000 vliegtuigen
vernield. De Sovjets zullen dit verlies in de
verste verte niet kunnen vervangen.
Alle ontlastingsaanvallen der Britsche
luchtmacht ten bate van de Sovjets zijn
wederom door den Duitschen afweer ver
ijdeld. terwijl de Duitsche luchtmacht bij
haar onvermoeiden vernietigingsstrijd tegen
de Britsche koopvaardij in de afgeloopen
week weer meer dan 3.000 ton tot zinken
heeft gebracht. Met de door motortorpedo-
booten vernielde 10.000 ton is dus in de af
geloopen week weer meer dan 10.000 ton
Britsche scheepsruimte door de Duitsche
actie verloren gegaan.
De Britsche luchtmacht heeft in negen
dagen 298 vliegtuigen in den strijd tegen
Duitschland verloren. Van bevoegde Duit
sche zijde worden deze verliezen gedetail
leerd als volgt opgegeven:
23 Juli verlies van 45 Britsche toestellen,
24 Juli 35. 30 Juli 36. 7 Augustus 30. 9 Aug.
19, 12 Aug. 60, 14 Aug. 19, 16 Aug. 26.
(D.N.B.)
Wederom zijn talrijke authentieke gege
vens ontvangen betreffende behandeling
van Duitsche gevangenen in strijd met het
Volkenrecht door de sovjettroepen. Opnieuw
wordt bevestigd, dat bij de sovjetformaties
bevelen van de hoogste instantie zijn ont
vangen, om de Duitsche gevangenen na hun
verklaringen te hebben afgeperst in ieder
geval te vermoorden. Zoo heeft de krijgs
gevangene Pjotr JefimoYdtsj Krapoetkin in
een beêedigde verklaring gezegd, dat mid
den Juli ln de nabijheid van Brzezany twee
Duitsche vliegers, die in sovjetgevangen-
schap waren geraakt, door een sovjetbatall-
lonscommissaris eigenhandig zijn doodge
schoten. Een uit sovjetgevangenschap ont
komen Duitsche ober jaeger meldde, dat een
sovjetofficier hem met een geslepen spade
den schedel wilde inslaan, omdat hij bij
zijn verhoor niet de gewenschte verklarin
gen wilde en kon afleggen. De oberjager
kon alleen vluchten doordat op het oogen-
bllk, waarop de bolsjewistische officier zich
voor zijn daad gereed maakte een Duitsche
granaat in de nabijheid insloeg en den sov
jetofficier zwaar verwondde.
Een door Duitsche soldaten zwaar gewond
gevonden obergefreiter. die op 9 Aug. bij
de gevechten ten Zuid-Oosten van Smo
lensk met drie kameraden in sovjetgevan
genschap was geraakt, heeft gemeld, dat de
bolsjewisten hun gevangenen doodschoten,
wanneer zij zich moesten terugtrekken voor
een nieuwen Duitschen aanval. Hij zelf had
slechts een schampschot aan den schouder
bekomen. Toen hij wilde wegkruipen kreeg
hij nog drie bajonetsteken in den rug, waar
op de bolsjewisten hem lieten liggen. Op 19
Augustus is in den sector ten Zuiden van
Kiew een zwaargewonde Duitsche infante
rist gevonden in een bosch. De bolsjewisten
hadden hem na zijn gevangenneming ter
stond geboeid. Toen zij zich moesten terug
trokken voor een nieuwen Duitschen aan
val, schoten zij op den weerloozen man en
staken met bajonetten op hem los, zoodat
hij zwaar gewond bleef liggen. (DN.B.l
FRANSCH PROTEST TEGEN ENGELAND
De Fransche regeering heeft door bemid
deling der Amerikaansche regeering bene
vens in een nota van den Franschen ahbas-
sadeur te Madrid aan den Engelschen am
bassadeur aldaar protest aangeteekend te
gen Engeland's poging om de nog in Syrië
aanwezige Fransche troepen in dienst te
nemen.
De Fransche regeering had van dit voor
nemen kennis gekregen door een radio-om
roep van den afvalligen generaal Catroux
aan de Fransche strijdkrachten in den Le
vant. Zij wijst op de omstandigheid, dat
thans in strijd met de wapenstilstandsover
eenkomst pressie wordt uitgeoefend op de
Fransche soldaten om zich aan te sluiten
bij de strijdkrachten van de Gaulle. (D.N.B.)
AMERIKA SLUIT ZIJN GRENZEN
Het Amerikaansche departement van
Justitie maakt bekend, dat na 2 September
zoowel |taatsburgers der Ver. Staten als
buitenlanders, die het land wenschen te
verlaten of te betreden, dit alleen kunnen
doen wanneer zij in het bezit zijn van een
hiertoe door het departement verstrekte
vergunning. Deze maatregel is, naar ver
klaard wordt, genomen ln het belang der
nationale verdediging. (DNB.)
DENEMARKEN ERKENT REGEERING
TE NANKING.
Naar Domei meldt, is de Chineesche
nationale regeering er formeel van ln kennis
gesteld, dat de Deensche regeering de regee
ring te Nanking erkent. Denemarken is zoo
doende het elfde land, dat de regeering te
Nanking heeft erkend.
DE AMERIKAANSCHE PRODUCTIE VAN
VLDEGTUIGBENZINE.
De leider van de benzine-productie in de
Ver. Staten, de minister van binnenlandsche
zaken, Ickes, heeft verklaard, dat plannen
in voorbereiding zijn om de productie van
vliegtuig-benzine te verdubbelen, om zoo
doende het tekort aan benzine ln de sovjet
unie, Engeland en de Ver. Staten aan te
vullen. (A.N.P.).
Max Blokzijl spreekt hedenavond van
7.458.00 uur voor den Nederlandschen om
roep via Hilversum 2 over: „De laatste ge
varen zijn overwonnen".
Dit Nummer bevat TWEE Bladen
Binnenland
van hedenavond
tot morgenochtend
De maan kwam heden op te 2.04
uur en gaat onder te 17.58 uur.
De eierdistributie zal weldra gestaakt wor
den (Binnenland, 2e Blad).
Benoeming van vrederechters (Binnen
land, 2e Blad).
Voedertoewijzing voor pluimvee wordt ver
minderd (Binnenland, 2e Blad)
De reorganisatie der sociale verzekering (2e
Blad).
Opgericht is de Nederlandsche Opera, (le
Blad).
Buitenland
Nikolajef, belangrijke sovjet-haven aan dé
Zwarte Zee, bezet (le Blad).
De verklaring van Churchill en Roosevelt
(le Blad).
ZIE VOORTS „LAATSTE BERICHTEN"
EERSTE BLAD.
