LAATSTE BERICHTEN LEIDSCH DAGBLAD - Eerste Blad Dinsdag 5 Augustus 1941 OFFICIEELE KENNISGEVING STADSNIEUWS Derde Indonesische cultureele conferentie Megerle over Roosevelt Binnenland Buitenland De strijd in het Oosten DE BETEEKENIS VAN DE ADAT EN HET TOONEEL. In het clubhuis „Indonesia" alhier is de derde Indonesische Cultureele Conferentie gehouden. Het aantal deelnemers aan deze conferentie, welke, zooals reeds Is gemeld, door alle Indonesische vereenigingen in Ne derland werd georganiseerd, bedroeg 110 tegen 91 tijdens de eerste en 118 tijdens de tweede conferentie. Evjnals vroeger hebben ook dit jaar vele Indonesische arbeiders aan de conferentie deelgenomen. De beide gehouden referaten behandelden ,,De Adat in de Indonesische maatschappij" en „De beteekenis van het Indonesische tooneel". Daarnaast werden deze onderwer pen nog nader behandeld in drie commis sies: 1. Adat en opvoeding in Indonesië; 2. Adat en arbeid in Indonesië; 3. Het Indone sisch tooneel in Nederland. Wat betreft het eerste onderwerp heeft de conferentie de volgende besluiten genomen: Ondanks de vele plaatselijke verschillen in de Adat kan worden vastgesteld, dat er één Indonesische adat bestaat, die de grondsla gen levert voor een toekomstig gecodificeerd Indonesisch recht. De adat ondergaat even als de Indonesische samenleving voortdu rend verandering. Zoo bevat de adat nu vele deelen, die er in gekomen zijn door het ont staan van vorstenrijken en door de inmen ging van den Europeeschen invloed in Indo nesië. Deze elementen staan thans de ont wikkeling van de adat overeenkomstig de nieuwe behoeften van het Indonesische volk in den weg en dienen ter zijde te worden ge steld. Dit kan echter niet worden bereikt zoolang het Indonesische volk vanwege zijn huidigen toestand niet naar eigen inzicht de adat kan ontwikkelen. Daarom dient het na tionaal streven zijn volle aandacht te wijden aan de adat. De conferentie juicht het toe, dat er reeds een Indonesisch wetenschappe lijk genootschap in Batavia is gevormd, dat sociale en in het bijzonder adat-vraagstuk ken bestudeert. Ten aanzien van het tweede onderwerp is de conferentie van oordeel, dat het huidige Indonesische tooneel nog niet beantwoordt aan de elschen, welke het nationale streven daaraan dient te stellen. Zoowel de strek king als de vorm van het tooneel bevat nog vele elementen, die stammen uit den feoda- len tijd (bijvoorbeeld in de wajang, het be kende Javaansdhe tooneel) of, die uitslui tend het milieu der Indonesische lntelec- tueelen en ambtenaren raken (in de moder ne tooneelstukken). Deze elementen bemoei lijken de pogingen om het tooneel geheel te doen aansluiten bij de nooden en behoeften van het Indonesische volk, opdat het een steun vormt voor diens streven naar voor uitgang. Tevens moeten de nieuwe genres van het volkstooneel, die den laafsten tijd zijn ontstaan, verder worden ontwikkeld. De conferentie werd besloten met de op voering van een modern Indonesisch too- neelstuk „Sepakat Baroe" (Eenheid op nieuwen grondslag) gesdhreven door een In donesiër hier te lande, dat een episode weer geeft uit het boerenleven op Java en dat veel succes oogstte. Reeds de derde keer is nu in Nederland een Indonesisahe cultureele con ferentie gehouden en alle drie keeren is de belangstelling van de Indonesiërs zeer groot geweest. Deze jaarlijks terugkeerende con ferenties zijn nu tot een behoefte geworden. Dit is heel begrijpelijk, wanneer men denkt, dat ondanks de nog steeds verbroken verbin ding met het geboorteland, de Indonesische vraagstukken met onverminderd enthousias me en vaderlandsliefde bestudeerd worden. VOOR BEROEP BEDANKT. Ds. W. C. Lamain van Rotterdam-Zuid heeft bedankt voor het op hem uitgebrach- te beroep naar de Geref. Gemeente alhier. De Wethouder van Sociale Zaken, de heer J. J. van Stralen is verhinderd morgen spreekuur te houden. Betracht de grootste spaar zaamheid Met gas en electriciteit. DISTRIBUTIE VASTE BRANDSTOFFEN. Degenen, die hun woning verwarmen met haarden en kachels (dus houders van brandstoffenbonkaart J of K) en tevens in hetzelfde perceel B, C of D verbruiker zijn (apotheken, behandelingskamer van artsen, winkels, café's, particuliere kan toren, ateliers, vergaderlokalen, sportinsti tuten, dansinstituten) kunnen voor betref fende vertrekken brandstof aanvragen, in dien in bedoelde vertrekken gestookt wordt. Aanvraagformulieren (model MD 112) kunnen van Woensdag 6 Aug, af t/m Za terdag 9 Augustus worden afgehaald en ingeleverd op het Distributiekantoor Bree- straat 119 van 912 en van 14 tot 16 uur. Deze regeling geldt tevens voor: Ie. Leskamers van predikanten, ten be hoeve van catechisatie-onderwijs aan huis. 2e. Ontvangkamers van predikanten; ech ter alleen, indien geen brandstof is aangevraagd voor een leskamer en wan neer er voor de ontvangst van bezoekers in het kerkgebouw geen vertrek be schikbaar is. 3e. Leskamers van beroepsmusici. Geen extra brandstof zalworden be schikbaar gesteld ten behoeve van: le. Leskamers leeraren en onderwijzers, die hun beroep hoofdzakelijk in een onder- wijs-instelling uitoefenen. 2e. Spreek- en studeerkamers. 3e. Werkkamers (dit zijn vertrekken, waar meestal in de avonduren kantoorwerk zaamheden worden verricht). Bovenstaande regeling geldt niet voor pensions en kamerverhuur en voor dege nen, die hun perceel met centrale verwar ming verwarmen. Voor pensionhouders en kamerverhuur ders zullen nog nadere mededeelingen worden gedaan op deze plaats. De Burgemeester van Leiden, STEVENINCK Leiden, 5 Augustus 1941. 1016 Zij helpen U het Leven door! Zij geven U hulp en steun Geeft U hun thans wat hun toekomtUw voeten ver- .dienen het: Voetbad, pedi cure, massage 95 Ct. HAARLEM MERSTR. 67 1000 TELEF. 21954 (Isgez. Med.) HANDELSREGISTER KAMER VAN KOOPHANDEL. Wijzigingen: A. van Tuijn, Nleuwstraat 53a, Leiden. Llmonadefabriek, wijn- en bierhandel, ijs fabriek. Bijv. uitgeoef. bedr.: Import van Hofbrau uit München en import van Si- liwhite (verfpigment). Naamlooze Vennootschap Van Cleef's manufacturen-. Bedden- en Tapijtenhan- del. Haarlemmerstraat 172/174, Leiden. Nieuwe directeuren: A. J. H. van Cleef, Lei den en B. G. M. van Cleef, Oegstgeest. Gistermorgen is de 39-jarige mej. J. C. S., die achter een wagentje op de Heeren gracht liep, in botsing gekomen met een auto, waardoor zij viel en het rechteronder- been brak. Bovendien bekwam zij een knie fractuur. De Eerste-HulpdSenst vervoerde het slachtoffer naar het Academisch Zie kenhuis. DOODGRAVER DER DEMOCRATIE. Onder het opschrift „De doodgraver" be handelt Karl Megerle in de Berliner Boer- senzeitung de steeds geprononceerder dic tatoriale volmachten, die de politiek van den Amerikaanschen president kenmerken. Megerle schrijft: President Roosevelt, de man, die zooge naamd de levenswijs der Amerikanen wil handhaven, wordt steeds meer de doodgra ver van de Amerikaansche democratie. Het eene onderdeel van het Amerikaansche leven na het andere wordt door hem mee gesleept in de draaikolk van zijn oorlogs politiek en oorlogseconomie. Op zekeren dag zullen de Amerikanen bij het ontwaken niet meer in democratie, maar in een dic tatuur leven, die geen leemte meer kent. Na tallooze andere bemoeiingen met het Amerikaansche particuliere bedrijfsleven ziet president Roosevelt zich gedwongen van het congres machtiging te verlangen tot afschaffing van de fundamenteele libe ralistische wet van het vrije spel der krach ten op het gebied der prijsvorming en ver vanging daarvan door prijsbepaling van staatswege. Als men niet terstond vastbe raden handelt, komt aldus Roosevelt een inflatie, die de burgerlijke moraal zou vernietigen. Dit is voor het democratische Amerika een der belangrijkste maatregelen. De Amerikanen, dié hun president tot dusver door dik en dun zijn gevolgd, daar zij de draagwijdte van het vernietigingsproces nog niet hadden doorzien, dat Roosevelt heeft losgelaten op het Amerikaansche be drijfsleven en de maatschappelijke struc tuur. de breede massa, voor wie de belas tingdruk, de beperking van hun persoon lijke behoeften en hun economische vrij heden eerst over eenigen tijd voelbaar zal worden, slaan evenwel reeds thans met on gerustheid gade, hoe hier het een het ander meesleept. Als dit alles nu nog geschiedde als gevolg van een echten nationalen nood toestand, dan zou iedere Amerikaan deze maatregelen begrijpen en aanvaarden. Maar daar het grootste deel der offers, be moeiingen en reglementeeringen voort' vloeit uit de deelneming aan den Engel- schen oorlog en Roosevelt alle zoogenaamde gevaren voor de Vereenigde Staten eerst in het zweet zijn aanschijns heeft moeten ver zinnen, wordt het Amerikaansche volk het slachtoffer van een grandioos bedrog. Hoe nauw de samenhang tusschen de avonturenpolitiek van den president en de beperking van de behoeften der bevolking en van het bedrijfsleven is, bewijst de uit- noodiglng van den minister van binnen- landsche zaken, Ickes, aan de petroleum industrie om van 3 Aug. af de benzine pompen in de Oostelijke staten na des avonds zeven uur te sluiten en zich voor te bereiden op de invoering van benzinebon nen. En dat nog wel in 't land van den auto en de olie! Om de Amerikanen te doen weten in wiens belang zij afstand moeten doen van hun benzine, verklaarde Ickes tevens, dat de sovjet-unie om twee Ameri kaansche tankschepen heeft verzocht. Terwijl reeds thans het olietransport naar de intens geïndustrialiseerde Ooste lijke staten door de verstrekking van Ame rikaansche tankbooten aan Engeland heeft geleden, moet het voortaan een ware troost zijn voor het Amerikaansche publiek, ook ten bate van de bolsjewieken zijn autotoch ten te moeten beperken. Alle regeeringen voor Roosevelt hebben geweigerd met de bolsjewiki betrekkingen te onderhouden, omdat deze zich buiten de fatsoenlijke volken hadden geplaatst en een bedreiging voor de algemeene beschaving waren. Thans moet de Amerikaan, omdat de blinde, ziekelijke haat" van zijn president tegen Duitschland dat wil, in de fabrieken voor de bolsjewieken werken, belasting voor hen betalen en afstand doen van zijn gerief opdat het bolsjewisme oorlog kan voeren tegen de Europeesche moederlanden van alle Amerikanen en de president de Ame rikaansche democratie kan veranderen in een dictatuur van Roosevelt. (A.N.P.) DE DUITSCHE DEELNEMING AAN DE UTRECHTSCHE JAARBEURS. In belangrijk grooteren omvang op benedenverdieping. Op de a.s. Utrechtsche Najaarsbeurs zal de officieele Duitsche afdeeling niet meer in de tot nu toe gebruikte tentoonstel lingsruimte op de derde etage, doch in be langrijk grooteren omvang in de beneden verdieping van het jaarbeursgebouw wor den ondergebracht. Aangezien bij de Jaarbeurs de landbouw op den voorgrond staatj zal in de Duit sche afdeeling de toepassing van electro- techniek, van gas en water voor land bouwkundige bedrijven alsmede planten- beschermine en bestrijding van schadelijke insecten met de nieuwste hiervoor in aan merking komende apparaten worden ge toond. Daarnaast zal in deze afdeeling een meer wetenschappelijke voorstelling der voor- deelen van- zekere nieuwe machines en gereedschappen voor gebruik in landbouw kundige bedrijven bevatten. De Ausstelhmgs- und Messe-Ausschuss der Deutschcn Wirtschaft Berlin zal op de Jaarbeurs wederom in het kader der Duit sche afdeeling samen met de Duitsche Ka mer van Koophandel voor Nederland te Amsterdam een inlichtingenbureau ope nen. De Persdienst van de N.SB. meldt: Met de benoeming van mr. A. C. M. J. Bomers, candddaat-notaris te Voorburg (Z.H.), tot Notaris, heeft de eerste nationaal-socialis- tische notaris zijn intrede gedaan. LETLAND ONDER BOLSJEWISTISCHE OVERHEERSCHING. De bekende Letlandsche archeoloog prof. Balodis schildert in een thans in Zweden gepubliceerd werk onder den titel „geweld en vrijheid" de verwoesting van Letland tijdens de bolsjewistische overheersching. Hij deelt mede, dat tusschen de 50.000 en 60.000 personen doodgeschoten werden. Ter dood veroordeeld werden in de allereerste plaats officieren, politieagenten en amb tenaren, die op 't terrein der politie werk zaam waren gesteld. Een veelvoud van het aantal gevonnisten werd naar Siberië ver bannen. Onder de gedeporteerden be vindt zich naast lntellectuéelen ook een groot aantal fabrieksarbeiders. Bij den we deropbouw moet de Letlandsche school jeugd, wegens gebrek aan werkkrachten, thans de behulpzame hand bieden. De meeste fabrieken, voor zoover ee tenminste niet verwoest werden, konden weer in ge bruik gesteld worden. (A.N.P.) NA DE BRITSCHE REGELING VAN IRAK. Ofschoon het Iraksche leger bij Britsch decreet tot op de helft van de oorspron kelijke sterkte teruggebracht is en het grootste deel der officieren op non-actief is gesteld, blijft de bevolking van Irak zich verzetten tegen de Britsche heerschappij van willekeur. Hierdoor worden de Engel- sche autoriteiten er toe gedwongen in Irak een troepenmacht van 150.0000 man op de been te houden. (A.N.P.) VERKLARINGEN VAN DE BRINON. De algemeene gevolmachtigde van- de Fransche regeering in het bezette gebied van Frankrijk, ambassadeur de Brinon, heeft na zijn terugkeer uit Vichy aan de pers verklaard, dat hij met maarschalk Pétain en admiraal Darlan algemeene Fransche en in 't bijzonder de bezette zone betreffende problemen heeft besproken. Ook met generaal Huntziger heeft hij on derhandeld. De Brinon keerde zich vervol gens tegen de geruohten, die verspreid zijn van de Gaullistische en sovjetzijde. Vooral ontkende hij de waarheid van een sovjetradiobericht, dat massale arrestaties zijn verricht bij de Fransche weermacht. In werkelijkheid was het aantal arrestaties beperkt tot drie officieren. (D.N.B.) MOEDIGE REDDING. Aan het Oostelijk front heeft de beman ning van een Dultsch verkenningsvliegtuig zich bijzonder onderscheiden door haar koelbloedig en dapper optreden. De beide Inzittende onderofficieren ontdekten 3 leden van de bemanning van een Dultsch bom- bardiementstoestel, dat een noodlanding had moeten maiken en welks inzittenden in een rubberboot op het Hmemmeer ronddobber den. Ondanks het hevige vuren der sovjets daalde het verkenningssvliegtuig op het meer en slaagde er in de 3 mannen aan boord te nemen en hen ^welbehouden naar de thuisbasis over te bréngen. (AN.P.) DE AZOREN. De bij het staatsdepartement geaccredi teerde vertegenwoordiger van het bureau te Washington van de International News Service heeft aan het New Yorksche blad Times Herald een sensationeel bericht ge zonden, dat hij naar uitdrukkelijk in het licht wordt gesteld uit goede bron wil hebben ontvangen. Volgens dit bericht zou de regeering der Ver. Staten op grond van de herhaalde Portugeesche verklaringen, dat de Azoren Portugeesch bezit zijn en zouden blijven, het verzoek gericht tot de Braziliaansche regeering om, gezien den dreigenden toe stand op den Atlantischen Oceaan, een protectoraat op zich te nemen over de Azoren. Hierdoor" zou, aldus het genoemde bericht, dit belangrijke steunpunt beveiligd worden voor het Westelijke halfrond. Hel staat nog niet vast, aldus ten slotte het be richt van den International News Service, hoe de Braziliaansche regeeririg op deze de marche zal reageeren. (DN.B.) HET CIVIELE BESTUUR IN DE BEZETTE OOSTELIJKE GEBIEDEN. De A.N.P.-correspondent te Berlijn meldt: Gelijk zulks laatstelijk bij de voormalige Joego-Slavische gebieden het geval was, zoo toont men thans voor de nieuw-ver- overde landstreken in het Oosten in bui- tenlandsche kringen in de rijkshoofdstad veel belangstelling voor wat betreft den toekomstigen bestuursvorm. Sinds eenige weken fluistert men den oud-bekenden naam van een kozakken-hoofdman of het- man en meent dien in verband te kunnen brengen met Duitsche plannen in de Oe kraïne. Sommigen zoeken zelfs de sinds de gruwelijke moorden der bolsjewisten sterk gedunde rijen der Russische grootvorsten af in de meening, dat een van dezen wel eens door de overwinnaars voor den troon en het tsarenschap aller Russen zou kun nen worden uitverkoren. Anderen denken buitengewoon goed geinformeerd te zijn ten aanzien van de plannen der hoogste rijksleiding en willen weten, dat er een geheel nieuw departement geformeerd gaat worden voor de Oostelijke aangelegenheden en zij noemen zelfs den naam van een be kend Russoloog als den toekomstigen rijks minister voor dien post. Vanzelfsprekend zijn al dergelijke ge ruchten volkomen oncontroleerbaar en ook praematuur, gelijk dat eveneens bij vorige gelijksoortige gelegenheden gebleken is: zoo lang ergens nog het kanon spreekt, zwijgen de vraagstukken van civiel bestuur. Eerst moet de tegenstand gebroken, de vijand verslagen en het gestelde militaire doel volkomen bereikt zijn; dan komen an dere problemen als die van de aan te stel len ambtenaren aan de orde. Bovendien: hoe gewichtig deze zaken ook voor het betreffende gebied en voor het rijk zijn mogen, voor de buitenwereld blij ven zij over het algemeen vrijwel zonder belang. Wat zegt het bijv. den man van de straat, of in Noorwegen Terboven en in Polen Pranck de bestuursmacht uitoefent? Van meer gewicht is de status der betrok ken gebieden: of zij bij het rijk zullen wor den ingelijfd, of zij gouvernement-generaal of protectoraat worden, of dat zij ten slotte misschien aan het overwonnen land te eeniger tijd weer zullen worden terugge geven. In dit verband schenkt men te Berlijn ook groote aandacht aan het zooeven tot stand gekomen verdrag tusschen de sovjets en de gevluchte Poolsche regeering. Men wijst er hier op, dat diezelfde Polen in 1939, voor en na het uitbreken der vijan delijkheden tusschen Berlijn en Warschau, categorisch iedere hulp van Moskou afwe zen. Hoe men zich vertwijfeld tegen den dolkstoot in den rug d«cr de bolsjewisten heeft verdedigd, en hoe tenslotte alle Po len thans verheugd zijn, van de sovjets te zijn bevrijd! En Juist op dit moment, zoo zegt men hier, levert de emigranten-regee ring haar volksgenooten als kanonnenvoer aan Moskou uit, en tracht voor de sovjets den weg naar het Westen weer vrij te ma ken. Het heele verdrag is een „Abkommen um den Mond" (een wassen neus) aldus de Wilhelmstrasse, doch het ls niettemin teekenend zoowel voor de mentaliteit der toetrokken partijen als voor de hachelijke situatie, waarin zij zich bevinden. Ten aanzien van den toekomstigen sta tus der Baltische landen laat men zich in bevoegde kringen niet uit. Ook antwoordde men niet op vragen, of er soms al civiele commissarissen voor die gebieden aange wezen waren. Wat Lithauen betreft, mag men intusschen wel aannemen, dat daar voor zeker reeds plannen gereed zijn, gelijk in het algemeen dergelijke zaken hier spoe dig en grondig geregeld plegen te worden. Ook is het wel zeker, dat Duitschland deze landen vol oud-Duitsche nederzettin gen en vol eeuwenouden Germaanschen in vloed in de toekomst voor gevaren uit het Oosten wil vrijwaren. Hoe zulks echter zal geschieden, is momenteel nog een geheim. Practisch erkent men de sovjetrechten op die gebieden zeker niet meer. „Wij willen niet Roomscher zijn dan de Paus", verklaar de de woordvoerder in de Wilhelmstrasse, daarbij doelend op het pasgesloten verdrag tusschen Moskou en de gevluchte Poolsche regeering, waarin o.a. bepaald wordt, dat de gesloten verdragen niet meer gelden. Ook Duitsschland wenscht die grensverdra gen in Oost-Europa niet langer te er kennen. ENGELSOHEN VERLOREN TOT DUSVER IN 1941 1607 VLIEGTUIGEN. Het Britsohe luchtwapen heeft, naar het D.N.B. van bevoegde zijde verneemt, van 1 Januari 1941 tot 31 Juli 1941 1607 vlieg tuigen in gevechten met het Duitsche lucht wapen alsmede door het optreden van marine-artillerie, patrouillevaartuigen en luchtdoelartillerie verloren. DE BENIZINESOHAARSCHTE IN DE V. S. Het sluiten van de benziine-stations in de Oostelijke staten der Vereenigde Staten heeft een vloedgolf ran protesten doen ontstaan Het blad New York Journal Ame rican stelt vast, dat meer dam 160.000 per. sonen ten gevolge van dezen maatregel zonder werk komen. De eigenaren ran benzine-stations verkeeren in een paniek**' stemming. (D.N.B.) MOEILIJKE REIS DOOR DE SOVJETUNIE. Naar het Zweedsche blad „Stockholms Tidningen" van zijn correspondent uit An kara verneemt, heeft de uit China terug gekeerde Zweedsche missionaris Karlsson zeer onaangename reiservaringen opgedaan bij zijn terugtocht via de sovjet-unie. Aan gezien hem een Finsch visum ontbrak, werd hij door de bolsjewisten vier dagen in arrest gehouden. Al zijn verzoeken om hem gedurende zijn arrestatie voedsel te ver schaffen, in het bijzonder voor zijn kinde ren, werden zonder meer van de hand ge wezen. Verder werd Karlsson in Moskou eveneens twee weken van zijn vrijheid be roofd. Ook aan de Turksche grens werd de missionaris nog eens opgesloten. Eindelijk slaagde hij er in Turkije te bereiken, waar hij zeer vrienddijk werd ontvangen, (A.NP.) DE AUTOBUS IS NIET GEMIST. De oorlog te-gen het bolsjewisme in sovjet- Rusland is thans de zevende week inge gaan. Uit dat feit, dat een ieder op de ka lender kan aflezen, concludeert de propa ganda van den vijand, dat de militaire toestand in het Oosten er ongunstig uitziet voor Duitschland, waarvan weer een stroom van geruchten, beweringen en combinaties het gevolg is, zuivere wenschdroomen, die zullen blijken niets anders te zijn geweest dan propagandistische wenschdroomen. Be weerd wordt, dat de Duitsche militaire lei ding de Russen heeft onderschat, dat de Blitzkrieg mislukt is, dat de terreinmoei- lijkheden onoverwinnelijk zijn, dat de Rus sische moraal onbuigbaar is en dat de na zending van materiaal aan het Duitsche leger belemmerd is. enz. enz. Steeds weer motiveert men deze beweringen met er op te wijzen, dat de zevende week van dezen veldtocht thans is begonnen. Wie echter over eenig geheugen beschikt, zal zich herinneren, dat precies dezelfde bewerin gen ook bij alle vorige veldtochten in dezen oorlog geuit zijn. Bij de actie in Noorwegen sprak Chamberlain zijn beroemde woord over de gemiste autobus. Churchill sprak van een beslissende fout der strategie van Hitier. Desondanks waren de operaties in iets meer dan vier weken ten einde. Tijdens den veldtocht in het Westen kwam er een reeks soortgelijke illusies, maar onder het gewicht der feiten, vielen zij alle in dui gen. Toen de Duitschers in Noord-Afrika den strijd aanbonden, wees men er op, dat de Duitsche soldaten in dit klimaat niet gewend waren te strijden en dat de En- gelschen de heerschappij hadden op de Middellandsche Zee. Toch dreef generaal Rommel de Britsche legers terug naar 4e grenzen van Egypte. Daar staat hij thans, niet omdat de Engelschen zijn reisplan hebben onderbroken, maar omdat het Duitsche reisplan zoo en niet anders luidt. En alleen op het Duitsche reisplan komt het in dezen oorlog aan, op den Duitschen politieken en militairen tijdtabel. Dit reis plan functioneert ook in Rusland. Het wordt daar met dezelfde regelmatigheid verwezenlijkt als in de vroegere veldtoch ten. Maar niet met dezelfde punctualiteit, zou men zeggen. Wat echter is punctuali teit 111 den oorlog. Een oorlog is geen wed ren van hazewinden, waarbij de tijden op een stopwatch worden opgenomen. De oor log onderscheidt zich van den vrede door het voorkomen van toevalligheden, door factoren, die slechts bij benadering maar niet precies van tevoren kunen worden bepaald. Niemand kon van te voren bepa len, dat de oorlog in Polen precies 18 da gen, in Noorwegen 4 weken, in Frankrijk 6 weken zou duren. De tijden volgen uit het verloop der ope raties. Beslissend is niet, wanneer deze af- loopen, maar hoe en waar zij zich afspelen. Wanneer de oorlog in 1 ct Oosten voor de wereld der toeschouwers een teleurstelling is, omdat hij de behoefte aan sensatie van eenige boulevardbladen niet even goed be vredigt als de vroegere veldtochten, dan is dat een zaak op zichzelf. Het Duitsche op perbevel is tevreden. Hoe tevreden het juist op dit oogenblik is, kan om militaire rede nen niet verraden worden. Daarover zal eerst het definitieve operatieverslag ophel dering geven. Dat ls zoo de Duitsche ge woonte Men behoeft daarom niet in te gaan op strategische bijzonderheden. Rus land is tienmaal zoo groot als Polen, Noor wegen, België, Frankrijk, Griekenland en Kreta te zamen. De Russische veldtocht behelst de moeilijkheden en problemen van alle tot dusver gevoerde veldtochten bij elkaar. Iedere afzonderlijke hinderpaal is reeds ergens eens overwonnen. Voor iedere moeilijkheid bestaat een precedent. Des te natuurlijker is het, dat deze hinder palen ook thans worden overwonnen. De autobus naar Moskou en nog verder is niet gemist. Het stuur van dit voertuig ligt in Duitsche hand en het doel van de reis zal bereikt worden, evenals alle doelen, waar heen de autobus tot dusverre koers zette. (A. N. P.) DE DUITSCHE OMSINGELING. De Deutsche Allgemeine Zeitung zet uit- etn dat de sovjetleiding nu de gevolgen van een methode te voelen krijgt, waarmede zij van plan was het Duitsche leger te slim af te zijn. Het blijkt, dat de bolsjewisten ge durende den laatsten tijd geprobeerd had den de voorwaarts stormende Duitsche pantser-divisies door tegenacties in den flank van de volgende infanterie-divisies te scheiden, hetgeen bij een geringe sterkte van de Duitsche troepen en door een ontoe reikend plan der Duitsche legerleiding mis schien tot bepaalde successen zou hebben kunnen leiden. Maar de sovjets hebben hun tegenstander onderschat en daarenboven niet er aan gedacht, dat zij met hun tac tiek slechts aan de wensoheh der Duit schers zijn tegemoet gekomen. Nergens ls het gelukt de stalen Duitsche omsingellngs- ringen te breken. De Berliner Boersenzeitung ls van mee ning, dat het mislukken van de sovjet- pogingen te wijten is aan .tevergeefs co- pieeren van de Duitscihe oorlogsstrategde. Vervolgens door het weerstandsvermogen der Duitsche troepen en door superioriteit der Duitsche legerleiding. Met nadruk wijst het blad op het feit, dat de Duitschers zich geen oogenblik de wet van het handelen uit handen lieten nemen. De Duitsche omsin gelingen werden ondanks alle moeilijkheden voltrokken en leidden naar de talrijke omsingelingis- en vernietigingsslagen bewe zen hebben noodzakelijkerwijze tot het door de legerleiding bekende succes, dat door de niet te vergelijken dapperheid der Duitsche soldaten werd gewaarborgd. (D.N.B.) DE FINSCHE BETREKKINGEN MET DE DOMINIONS. De Australische regeering en de regeering van Nieuw Zeeland hebben besloten haar diplomatieke betrekkingen met Finland op te heffen. Maatregelen betreffende den te rugkeer der Finsche consuls uit deze gebie den zijn reeds genomen. De belangen van Finland zullen in het vervolg in beide lan den door Zweden worden behartigd Naaf vernomen wprdt. zouden de belangen van Engeland in Finland door de Ver. Staten worden behartigd. (D.N.B.) 2—1

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1941 | | pagina 2