V
82ste Jaargang
ZATERDAG 2 AÜGÜSTUS 1941
No. 24954
De Duitsche vorderingen aan
het Oostelijk front
Verduisteren:
OFFICIEELE KENNISGEVING
De Dnjestr overschreden
Finland's strijd
21.31 uur
6.02 uur
21.30 uur
6.03 uur
IJ
Verspreide berichten
Er dreigt gevaar
VRIJW1LI
NI
EGIOEN
D
Bekendmaking
EERSTE BLAD
LE1DSCH
DAGBLAD
Directeur: J W. Henny
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Hoofdredacteur: B.W. Menkhorst. Lelden
Pl.verv K Been Lelden.
PRIJS DER ADVERTENTIES
32 ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar agentschappen
van ons Blad zijn gevestigd Andere advertenties 37 ets per regel. Minimum
5 regels. - Verplicht bewiis-nimmer 5 ets - Incassokosten volgens postrecht
„Kleine Advertenties" (hoogstens 30 woorden) uitsluitend bi) vooruitbetaling,
alleen 's Woensdags en 's Zaterdags 55 ets. - Voor toezending van brieveD
wordt 10 ets. berekend.
Bureau Witte Singel no. 1, hoek Noordeindsplein
Telef. nrs. Directie en Administratie 25041 (2 lijnen)
Redactie 21507
Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden 2.47
per week ƒ0.19
Franco per post ƒ2.47 per 3 maanden portokosten
(voor binnenland ƒ0.80 per 3 mnd.)
Het D.NJ3 meldt:
Na hevige gevechten in het gebied ten
Zuiden van Smolensk hebben Duitsche
troepen op 31 Juli de aldaar ingesloten
Sovjet-strijdkrachten in de pan gehakt.
Steeds nauwer werd in de afgeloopen da
gen de ring om de bolsjewistische forma
ties gesloten. Waar de Sovjet-soldaten een
uitvalspoging probeerden te ondernemen,
werden zij bloedig afgeslagen. Uit ontel
bare loopen van Duitsche batterijen kwam
hun een vernietigend vuur tegemoet. Uit
de lucht hagelde het bommen van Duit
sche gevechtsvliegtuigen. In dappere aan
vallen dreven Duitsche voorhoeden de
Sovjet-strijdkrachten uiteen, die daarna
door nakomende eenheden infanterie op
verscheidene plaatsen werden omsingeld en
overweldigd.
Een ontelbaar aantal gesneuvelden be
dekte het slagveld. Kapot geschoten en
uitgebrande voertuigen en kanonnen lig
gen langs de wegen. Behalve tienduizen
den soldaten hebben de Sovjet-troepen 245
kanonnen van elk kaliber verloren; 35.000
Sovjet-soldaten werden gevangen genomen.
De ten Noord-Oosten van Smolensk, wel
ke stad sedert 16 Juli stevig in Duitsche
handen is, ingesloten Sovjet-troepen heb
ben ook op 31 Juli getracht door de Duit
sche omsingeling heen te breken. Zij wer
den op alle plaatsen met bloedige verliezen
afgeslagen. Optredende Sovjet-pantserwa
gens bleven in het vuur der Duitsche artil
lerie liggen. De pogingen der Sovjets om
door de omsingeling bij Smolensk heen te
breken, zijn volkomen mislukt.
Voorts hebben Duitsche troepen tijdens
de succesrijke operaties aan het Zuidelijke
front den benedenloop van den Dnjster
overschreden. In nieuwen dapperen op-
marsch wierpen zij op 31 Juli de bolsje
wisten uit hun versterkte veldstellingen.
In verschillende sectoren van dit front
werd onder hevigen strijd de tegenstand
der sovjéts overal gebroken en werden de
sovjets gedwongen verder terug te trekken.
Bij dezen opmarsch leden de bolsjewisten
zware verliezen.
De poging der sovjets, om bedreigde
strijdkrachten op eenige plaatsen door
transporten per trein terug te voeren, werd
veredeld. Duitsche artillerie nam de gela
den treinen in rechtstreeksche beschieting
onder vuur en dwong hen na hevige be
schadigingen om te stoppen. De bolsjewis
ten moesten hun transporttreinen verlaten
en den strijd aangaan. In hardnekkige ge
vechten van man tegen man werden de
sovjet-eenheden onder zware, bloedige ver
liezen in de pan gehakt.
SOVJET-DIVISIE AAN HET ZUIDELIJKE
FRONT VERNIETIGD.
In den Zuidelijken sector van het Ooste
lijke front is een Sovjetdivisie door Duit
sche en Roemëensche troepen ingesloten
en totaal vernietigd, naar door het D.N.B.
wordt gemeld.
Tijdens wanhopige uitvalspogingen ge
lukte het den bolsjewisten voor een oogen-
blik een wig te drijven in de Duitsch-Roe-
meensche stellingen. Ondanks het uiterst
hevige Duitsche en Roemeensche artillerie
vuur werden door de Sovjets steeds weer
nieuwe eenheden aan de vernietiging prijs
gegeven. Alle pogingen om de wig tot een
doorbraak te vergrooten stortten met de
bloedigste bolsjewistische verliezen ineen.
Een onmiddellijk gevoerde tegenaanval van
Duitsche en Roemeensche formaties, on
dersteund door Roemeensche artillerie
drukte de Sovjetstellingen ineen. In het
gebied waar de Sovjetaanval was ineenge
stort, zagen de oprukkende troepen een
gruwelijk beeld van vreeselijke vernietiging.
DUITSCHE VORDERINGEN IN HET
NOORDEN.
Duitsche afdeelingen zijn op 31 Juli, naar
het D.N.B. verneemt, tot den aanval over
gegaan op veldversterkingen der bolsjewis
ten in den Noordelijken sector van het
Oostelijke front. In felle gevechten braken
de Duitsche troepen den tegenstand der
Sovjets en drongen de bolsjewisten terug.
Tevergeefs trachtten de bolsjewisten een
door de Duitschers gevormd bruggehoofd
aan te vallen. De Duitsche afdeelingen
sloegen de sterke Sovjetstrijdkrachten af.
Behalve talrijke dooden moesten de bolsje
wisten ook 13 zware tanks achterlaten.
Duitsche formaties hebben op 31 Juli de
bolsjewisten in Estland verder Noordwaarts
gedreven. Slechts op enkele plaatsen on
dernamen de Sovjets zwakke pogingen om
zich door tegenaanvallen eenige verlichting
te verschaffen van den Duitschen druk.
Daarbij maakten zij driemaal gebruik van
de jachtvliegtuigen en bommenwerpers,
die hun nog waren overgebleven. De lucht
aanvallen werden door den krachtigen af
weer op den grond overal afgeslagen. Zij
hadden geen succes. Het voornemen van de
bolsjewisten om zich tegen den Duitschen
opmarsch teweer te stellen, werd overal
verijdeld.
DE SPOORWEG-PIONIERS.
De Duitsche spoorwegpioniers hebben in
de afgeloopen weken van den veldtocht in
het Oosten, naar het D.N.B. van bevoegde
zijde wordt medegedeeld, schitterende pres
taties volbracht.
Talrijke door de Sovjets vernielde spoor
lijnen zijn door hen weer gerepareerd en
grootendeels op Duitsche spoorbreedte ge
bracht. In vele gevallen werden deze werk-
zaanihed^i onder het vuur der Sovjet-
artillerie of -infanterie verricht. Verken-
ningstroeoen der spoorwegpioniers bevon
den zich bij de voorhoeden van de divisies
infanterie en de pantserdivisies, ten einde
den toestand van eventueel aanwezige
spoorlijnen te controleeren en vernielingen
te voorkomen.
Bij den aanval van Duitsche troepen in
het gebied van Estland ten Westen van het
Peipus-meer heeft een afdeeling Duitsche
spoorwegpioniers uit de overblijfselen van
een door Duitsche stuka's vernietigden
Sovjet pantsertrein en andere wagons een
geïm.proviseerden pantsertrein .samenge
steld en hiermede een aanval ondernomen
tot ver in de Sovjet-linies. In bloedige
gevechten van man tegen man werd door
dezen stoottroep pioniers en bolsjewisti
sche bemanning van een brug vernietigd
en het opblazen van de brug verhinderd.
WEER FELLE DUITSCHE LUCHTACTIE.
De Duitsche luchtmacht heeft, naar het
D.NB. verneemt, bij het ingrijpen van den
strijd te land op 31 Juli aan het Oostelijke
front, volgens tot dusver ontvangen, nog
onvolledige berichten, 40 Sovjet-pantserwa
gens, 264 vrachtauto's, twee pantsertrei-
nen, twee munitietreinen, een goederen
trein, drie locomotieven, drie luchtdoelbat
terijen en drie luchtdoelkanonnen vernie
tigd.
Bovendien werden nog aan een groot
aantal soortgelijke militaire objecten be
schadigingen toegebracht. De bolsjewisten
hebben ook tijdens deze gevechten zware
bloedige verliezen geleden.
De aanvallen op de groote verkeerswe
gen der Sovjets werden voortgezet. Con
centratie en aanvulling van de terugwij
kende Sovjettroepen werd hierdoor aan
zienlijk bemoeilijkt. De Duitsche gevechts
vliegtuigen hebben op alle vluchten Sovjet
troepen, concentraties en colonnes met
bommen en de boordwapens aangevallen
en hen uiteengedreven.
Door de voortdurende zware aanvallen
en de zware bloedige verliezen is de strijd
kracht van de bolsjewisten ernstig aan het
wankelen gebracht.
In het Noordelijke deel van het Ooste
lijke front waren de aanvallen van Duit
sche gevechtsvliegtuigen met bijzondere
kracht gericht op de bolsjewistische op-
marschwegen ten Oosten van St. Peters
burg. In het Zuidelijke deel van het front
waren de aanvallen gericht op doelen op
den grond aan de naar het Oosten loopen-
de groote bocht van den Dnjepr.
GRUWELIJKE ONTDEKKING IN DE
GEVANGENIS VAN SMOLENSK.
Bij de bezetting van Smolensk heeft men
in de gevangenis aldaar een gruwelijke
ontdekking gedaan. Op de binnenplaats
van de gevangenis bevond zich een mas
sagraf ter lengte van 16 meter, breedte van
2.5 meter en dipte van 3.5 meter. In dit
massagraf bevonden zich 114 lijken van
vermoorde burgers en Sovjet-soldaten.
Volgens mededeeling van den chef-arts
van het militaire district, die in de gevan
genis van Smolensk zelf gevangen heeft
gezeten, zijn deze vermoorde slachtoffers
vooral officieren, artsen en ambtenaren
van het militaire district. De schedels van
de lijken vertoonden hevige misvormingen.
Men had hun met een voorhamer, die on
geveer drie kilogram woog den schedel
stukgeslagen. (D.N.B.)
OPMERKELIJKE MARSCHPRESTATTE.
Een schitterende marschprestatie is op
31 Juli, naar het D.NB. verneemt, geleverd
door een Duitsch infanterieregiment, dat
in 36 uur 102 KM. heeft afgelegd en daar
bij steeds weer felle gevechten heeft moe
ten doorstaan. Tijdens dezen geweldigen
marsch gunden de infanteristen zich
slechts korte pauzen om te eten en te sla
pen. Langs zandige wegen en stoffige stra
ten rukten zij dag en nacht voort om de
vluchtende bolsjewisten op de hielen 1e
blijven zitten.
De Engelsche gezant te Helsinki is thans
ook teruggeroepen in verband met het af
breken der diplomatieke betrekkingen door
Finland.
Ook in Finland heerscht groote veront
waardiging over den Engelschen luchtaan
val op Petsamo. Zoo schrijft het Finsche
blad ..Ajan Suunta": deze aanval zonder
waarschuwing en oorlogsverklaring toont,
dat de Britten vlug van de bolsjewisten
hebben geleerd en dat zij dezelfde misda
den tegen de internationale rechtsorde be
gaan als van ouds. Het blad schrijft letter
lijk: deze laffe daad doet ook het-laatste
begrip voor Groot Brittannië en zijn oor
logsdoelen in ons volk verdwijnen, want
voor de „vrijheid der kleine volken" kan
men niet strijden doer hen in den rug aan
te vallen. Onze buitenlandsche politiek zal
op vastberaden wijze er voor zorgen, dat de
door dezen aanval in dit land gewekte
reactie zoo duidelijk mogelijk tot uiting
kemt". (D.N.B.)
REDE VAN GOEBBELS.
Minister Goebbels heeft de gouw-ge
machtigden van de NS-Volkswohlfahrt uit
geheel Duitschland ontvangen, die te Ber
lijn zijn bijeengekomen voor een werkver
gadering van enkele dagen.
Goebbels betoogde in zijn toespraak, dat
niemand thans nog den socialen wil van
Duitschland kan betwijfelen. Deze sociale
orde, die voor het Duitsche volk reeds van
zelf spreekt, werkt ook op andere volken
aanlokkelijk en fascineerend.
De minister zette daarop in bijzonderhe
den uiteen, welke taak voor de NS-Volks
wohlfahrt voortvloeit uit de groote poli
tieke conflicten en verklaarde, dat het
Duitsche volk thans beseft, dat het dezen
oorlog moet voeren ter handhaving van
zijn levensrecht, ter verdediging van zijn
sociale orde en daarmee voor het bestaan
en het welzijn van het geheele land. Het
geheels volk begrijpt waarom het ditmaal
gaat. Het weet wat in dezen oorlog te win
nen is. maar ook in welk gevaar wij ons
bevonden en wat ons had bedreigd, als het
bolsjewisme uit het Oosten in een onbe
waakt oogenblik Duitschland had overval
len. In deze gigantische worsteling zal de
overwinning bevochten worden door de
Duitsche weermacht onder het veldheers
genie van den Fuehrer. (D.N.B.)
van hedenavond
tot morgenochtend
en van Zondagavond
tot Maandagmorgen
De maan komt heden op te 17.08
uur en gaat vannacht te 2.15 uur
onder; morgenavond komt de
maan op om 18.14 uur om Zon
dagnacht om 3.08 uur weer onder
te gaan.
HET BESTUUR VAN ALBANIË.
De opheffing van het onderstaatssecre
tariaat van Albanië dat na de aansluiting
van Albanië bij Italië was opgericht om
den Albaneeschen staat te helpen bij het
bestuur, beteekent, naar in officieele Ro-
meinsche kringen wordt opgemerkt, het
verleenen van verdere autonomie aan Alba
nië. De regeering te Tirana is thans, met
steun van de Italiaansche stadhouders,
geroepen de regeerlngszaken zelf te leiden.
(D.N.B.)
DE BUITENLANDSCHE ARBEIDERS
IN DUITSCHLAND.
De afdeeling voor arbeidskrachten van
het centrale bureau van het Duitsche ar
beidsfront, dat omvattende sociale ver
zorgingsmaatregelen voor de in Duitsch
land werkende buitenlandsche arbeids
krachten heeft genomen, heeft thans voor
de Fransche, Vlaamsche, Nederlandsche,
Deensche, Slowaaksche en Italiaansche
arbeiders tijdschriften in hun eigen taal
uitgegeven. Deze tijdschriften zullen ertoe
bijdragen, het vertrouwen dat de buiten
landers in hun Duitsche werkgevers stel
len te versterken. (D.N.B.)
FRANSCHE WET VERSCHERPT.
De Fransche regeering heeft de op 18
November 1939 kort na het uitbreken van
den oorlog genomen wettelijke maatrege
len met betrekking tot de voor de natio
nale verdediging en de openbare veiligheid
ge.vaarlijke elementen door een nieuwe
wet verscherpt, welke in de officieele
"taatscourant is gepubliceerd.
Op grond van deze wet kan de minister
van Buitenlandsche Zaken de verwijdering
van die personen uit hun woonplaats ge
lasten, wier aanwezigheid voor de hand- i
having van de nationale veiligheid een ge-
Ernstige gevaren bedreigen Europa. Het
bolsjewistische ondier is losgelaten. Zijdie
reeds zooveel bloed vergoten, die in eigen
land het christendom hebben uitgeroeid,
die de cultuur vernietigden, het huwelijk
tot een aanfluiting maakten, zij waagden
den sprong diealleen kon worden on
derschept, omdat Duitschland waakzaam
was.
Er dreigt gevaar! Daarom werden de
Duitsche legers aan de Oostgrenzen samen
getrokken daarom sloegen zij toe op het
Juiste oogenblik daarom werd op 22 Juni
JJ. het offensief tegen de bolsjewistische
horden Ingezet.
Er dreigt gevaar en dat zal niet eerder
geweken zijn, voor dat de laatste bolsje
wistische agitator over de kling is gejaagd.
Zoolang dit niet is gebeurd zoolang er
nog sovjet-benden zijn, die de bevelen op
volgen van den tiran Stalln en zijn mede
plichtigen, zoolang is het gevaar niet ge
weken, zoolang dient Europa alle krachten
in te spannen, om de totale vernietiging
van het communisme te bereiken.
Alle krachten moeten worden ingespan
nen, zonder uitzondering!
Vandaar de Vrijwilligerslegioenen in alle
beschaafde landen, vandaar ons öigen le
gioen dat wordt gevormd door duizenden
Nederlanders, die het gevaar, óók voor
eigen land en volk beseffen en begrijpen,
dat, indien alle krachten moeten worden
Ingespannen, daartoe ook de beschikbare
Nederlandsche krachten behooren endaar-
omgroeit het legioen van dag tot dag.
Alle krachten inspannen voor het nieuwe
Europa, tegen de sovjet-unie, beteekent
bouwen aan de toekomst van ons eigen
vaderland.
Er dreigt gevaar! Dat moet en zal be
zworen worden, daarom zetten ook Neder
landers zich ln, trekken ten strijde, vast
beraden en moedig.
Nederlanders, er dreigt gevaar! Alle
krachten moeten worden ingespannen. Ook
op uw inzet wordt gerekend, dus doet uw
plicht meldt u aan bij het
Vrijwilligerslegioen Nederland,
Koninginnegracht 22, 's-Gravenhage,
vaar zou kunnen vormen. Bovendien kan
de minister van Binnenlandsche Zaken
zekeren personen het betreden van be
paalde gebieden en gemeenten in het be
lang van de veiligheid verbieden. (DN.B.)
ZWITSERLAND VIERT 650-JARIG
BESTAAN.
Bij stralenden zonneschijn zijn gisteren in
geheel Zwitserland de plechtigheden ter vie
ring van het 650-jarig bestaan van het eed
genootschap begonnen.
Reeds in den voorgaanden nacht is op de
Rüfcli-Wiese, in tegenwoordigheid van en
kele duizenden een eenvoudige plechtigheid
gehouden. De hoofden van de kantons Url,
Schwyz en Unterwalden ontstaken het
bondsvuur in een machtigen houtstapel.
Vervolgens werd door het hoofd van het
kanton Uri een toespraak gehouden. Hierna
staken de vertegenwoordigers van alle kan
tons hun fakkels aan het Rütli-vuur aan, om
dit door middel van booten over het meer en
van hier uit verder door fietsers, bereden
manschappen en wandelaars naar de ver
schillende kantons over te brengen, waar
met deze fakkels gisteravond de vaderland-
sche Augustusvuren zouden worden ont
stoken.
Naar aanleiding van den nationalen feest
dag heeft generaal Guisan een dagorder tot
de troepen gericht. Zij luidt als volgt:
De tegenwoordige tijd is een tijd van be
proeving. Zeker, wij zijn gespaard voor het
lijden, dat thans een deel der menschheid
teistert. Getrouw aan het gegeven woord
heeft het buitenland de onschendbaarheid
van onze neutraliteit gerespecteerd.
Verder wordt in de dagorder gezegd, dat
het er voor Zwitserland om gaat „eensge
zind, vastberaden, bewust van zijn plicht te
zijn en nauwlettend te waken voor zijn rech
ten". Derhalve kan dè taak van het leger
neg niet als geëindigd, niet eens als beperkt
beschouwd worden. Deze taak eischt echter
offers, die iedereen moedig dient te brengen.
Wat de toekomst betreft, denkt aan de
nieuwe, betere wereld, welke gij allen met
smart verbeidt! Verwacht echter niet. dat zij
als door een wonder geboren zal v/orden. Zij
zal veeleer het product van een sterkere en
rijpere generatie zijn. die zich meer bewust
en met steeds toenemende overgave in den
dienst van het vaderland zal stellen.
Naar aanleiding van voorvallen, welke
zich in de afgeloopen dagen hebben voor
gedaan, worden door mij op grond van artt.
36 en 47 der Verordening van den Rijks
commissaris voor het bezette Nederland
sche gebied, betreffende de handhaving van
de openbare orde (No. 138) in overleg met
de Ortskommandantur te Leiden de na
volgende politievoorschriften uitgevaar
digd.
Artikel 1.
In het tijdvak van 2 tot en met 15
Augustus 1941 is het aan alle MANLIJKE
personen, die den leeftijd van 20 jaar nog
niet hebben bereikt, VERBODEN zich in
deze gemeente tusschen 21 uur (9 uur des
namiddags) en 4 uur des voormiddags op
de openbare straat of in openbare lokalen
op te houden.
Artikel 2.
In bovenvermeld tijdvak is het aan
MANLIJKE studenten, die den leeftijd van
25 jaar nog niet hebben bereikt, VERBODEN
zich in deze gemeente tusschen 21 uur (9
uur des namiddags) en 4 uur des voor
middags op de openbare straat of in open
bare lokalen op te houden. Overtreding van
deze artikelen is strafbaar volgens art. 43
van opgemelde verordening. 754
Leiden, 2 Augustus 1941.
Het plaatselijk hoofd van politie,
De Commissaris van Politie,
R. J. MEIJER.
WAPENSTILSTAND TUSSCHEN PERU
EN ECUADOR.
Naar de bladen melden is de wapenstil
stand tuschen Peru en Ecuador den 31en
Juli om 22.00 g.m.t. gesloten.
AMERIKA EN DE SOVJET-UNIE.
Roosevelt heeft op een persconferentie
verklaard, dat hij geen nieuwe eischen om
trent uitgaven volgens de machtigingswet
zal Indienen, zoo lang Hopkins nog niet
van zijn reis naar Europa terug ls. Boven
dien ontkende hi), dat de Sovjetunie op
grond van de machtigingswet gelden krijgt,
daar zij „volkomen ln staat is voor oorlogs-
materieel te betalen". (D.N.B.).
DE ITALIAANSCHE SCHEPEN IN
AMERIKA.
Daar de Amerlkaansche scheepvaart
commissie thans ertoe is overgegaan de ln
beslag genomen, in Amerlkaansche havens
liggende „Italiaansche schepen te requi-
reeren en ln dienst te stellen, zonder de
uitspraak van het bevoegde gerechtshof af
te wachten en zonder de reeders ln de ge
legenheid te stellen tot het afleggen van
verklaringen, is men ln Romeinsche kringen
naar Stefanl meldt, van meening, dat de
Italiaansche regeering repressalllemaatre-
gelen zal nemen om de belangen van de
eigenaren der ln beslag genomen schepen
te beschermen.
Dit Nummei bevat DRIE Bladen
Buitenland
Groote Bóeren-Landdag te 's-Hertogen-
bosch (2e Blad).
De uitbreiding van de koolzaadteelt; be
langrijke bron voor de voedselvoor
ziening (2e Blad).
Binnenland
De Duitsche vorderingen in het Oosten
(le Blad).
Finland en Engeland (le Blad).
ZIE VOORTS „LAATST F BERICHTEN"
EERSTE BLAD.
MEN ZIE VOOR ONS KORT VERHAAL
PAG. 1 VAN HET DERDE BLAD.
