De strijd in Syrië 82sfe Jaargang DINSDAG 10 JUNI 1941 No. 24908 Hardnekkig, verzet der Franschen De stemming in Syrië De Duitsche houding Darlan zal heden een radio-toespraak houden Uit Irak Engelsche vlootverliezen ïtaliaansche oorlogsverliezen De Yoelkischer Beobachter over Engeland Uit Amerika Verspreide berichten Italiaansch Weermachtsbericht Verduisteren 22.01 uur 5.17 uur EERSTE BLAD Feiten van den dag LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J.W. Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Hoofdredacteur: B. W. Menkhorst, Lelden Pl.verv.: K. Been, Lelde*- PRIJS DER ADVERTENTIES 32 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad zijn gevestigd. Andere advertenties 37 ets. per regel. Minimum 5 regels. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. - Incassokosten volgens postrecht. „Kleine Advertenties" (hoogstens 30 woorden) uitsluitend bij vooruitbetaling, alleen 's Woensdags en 's Zaterdags 55 ets. - Voor toezending van brieven wordt 10 ets. berekend. Bureau Witte Singel no. 1, hoek Noordeindsplein Telef. nrs. Directie en Administratie 25041 (2 lijnen) Redactie 21507 Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54 PRIJS DEZER COURANT Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn: per 3 maanden ƒ2.47 per weekƒ0.19 Franco per post 2.47 per 3 maanden portokosten (voor binnenland ƒ0.80 per 3 mnd.) Het Fransche ministerie van oorlog heeft gisteravond het volgende communiqué over de militaire operaties in Syrië gepubliceerd: „De Britsche en Gaullistische troepen, die gisteren over de Syrische grens zijn gerukt, hebben hun aanval in den middag van den 8sten en in den ochtend van den 9den Juni versterkt. In de streek tusschen den Djebel Droese en de uifcloopers van het Hermon- gebergte zijn de aanvallen ondernomen door aanzienlijke strijdkrachten van alle wapens, waaronder een,groot aantal pantserwagens. Onze dekkingsafdeelingen hebben, met steun van artillerie en luchtmacht, eiken meter gronds verdedigd en den tegenstan der ernstige verliezen toegebracht. Een aanzienlijk getal pantserwagens is vernield. Langs de kust van den Zuidelijken Liba non zijn afdeelingen cavalerie en gepant serde strijdkrachten over de rivier de Litoni teruggeslagen. Een verbitterde strijd duurt voort langs de hoofdlinie Litoni-Merdsj- Ajoem-Koeneitra-Sjeik Meskin. Enkele Britsche vliegtuigen hebben de vliegvelden van Aleppo, Rajak en Damascus en de bases van Merdsj Ajjoem gebombardeerd. Onze jagers hebben drie Hurricanes neergescho ten. Onze eskaders bommenwerpers zijn in volle actie gekomen tegen vijandelijke strijdkrachten, die in gevecht zijn met onze plaatselijke afdeelingen. Tijdens een gevecht tusschen onze vloot- strijdkrachten en een sterke vijandelijke vlootmacht bij de Libaneesche kust is een Britsche torpedobootjager ernstig bescha digd. Getrouw aan hun militairen plicht bieden onze strijdkrachten overal een hard nekkig verzet tegen de numeriek sterkere en krachtig gewapende vijandelijke strijd krachten." De militaire correspondent van de Ex change Telegraph bij de Britsche troepen in Palestina meldt, dat de Inval in Syrië door vijf afzonderlijke colonnes is onder nomen. De eerste colonne, die wordt ge steund door sterke gemotoriseerde afdee lingen, dringt naar Beiroet op, de tweede valt uit Palestina aan in de richting van Damascus. Verder naar het Zuiden rukt een kleine afdeeling uit Transjordanië door de woestijn op. Een andere colonne nadert van een basis in Irak langs de Eufraat. In bevoegde kringen te Londen verluidt völgens Reuter, dat de Engelsche strijd krachten in Syrië binnengerukt zijn te Deraa aan de overzijde van de Syrisch- Trainsjardaansche grens. Zij zijn ook bin nengedrongen te Mariyoen, ongeveer 60 km. teai Zuid-Oosten van Damascus en te Soer. United Press meldt uit Vichy: Men bericht hier, dat in de 2000 meter hooge Dzjebel Droese, ten Zuid-Oosten van Soeida, buitengewoon hevige gevechten tus schen Fransche Syrië-troepen en de Gaulle- strijdtorachten plaats vinden. Het tooneel der gevechtshandelingen bevindt zich on geveer 40 km. ten Noorden van de Syrisch- Palestijnsehe grens. De Fransche gezant te Madrid heeft daar den Engelschen gezant een scherp protest overhandigd over den inval in Syrië. Naar Stockholms Tidningen uit Londen meldt. Is Roosevelt van tevoren ingelicht over de Britsche operaties tegen Syrië. Washington heeft, zoo schrijft het blad ver der, de noodzakelijkheid ingezien van een openlijk conflict met het Fransche bestuur in Syrië. (D.N.B.) Het ANP. meldt uit Beiroet: Na het bekend worden van den Brit- schen aanval op Syrië kwamen de men- schen in de Syrische en Libaneesche ste den bijeen en getuigden van hun sympa thie voor de Fransche autoriteiten. Talrijke Arabische persoonlijkheden richtten tele grammen aan den hoogen commissaris generaal Dentz, waarin zij de verzekering geven van hun trouw op dit oogenblik. De Syrische en Libaneesche regeering hebben het Fransche hooge commissariaat opgeroepen maatregelén te nemen ter ver dediging van de Levant. Tevens gaven zij de verzekering, dat de inheemsche bevol king onverdeeld steun zal verleenen. Te Djebel Droese heeft de leider der Droesen, sultan Pasja Trasji .een proclamatie uitge vaardigd, waarin de steun der Droesen zon der beperking wordt toegezegd tegen den Britsohen aanval. De zenders van Jeruzalem en Kairo heb ben Zondag bijna ononderbroken oproepen uitgezonden van den gedeserteerden Fran schen generaal Oatroux en van de Britsche regeering aan de Syrische bevolking, waarin getracht wordt den Britschen aanval op Syrië te verontschuldigen en te verklaren. Britsche vliegtuigen wierpen vlugschriften met den tekst van deze onroepen uit boven alle Syrische en Libaneesche steden. In tal rijke steden, bijvoorbeeld in Beiroet. Da mascus. Horns, Hama en Aleppo, heeft de menigte deze vlugschriften verzameld en in brand gestoken. In aansluiting hierop wer den straatbetoogingen tegen Groot-Brit- tannië gehouden. Het ANP. meldt uit Berlijn: Duitschland slaat met buitengewone be langstelling de militaire gebeurtenissen in het Nabije Oosten gade en registreert met nog meer belangstelling den politieken ach tergrond der acties, die door de Engelschen tegen Syrië zijn aangevangen, naar in de Wilhelmstrasse werd medegedeeld. Er be vonden en er bevinden zich nog steeds geen Duitsche troepen in Syrië, zoo vervolgde men van Duitsche zijde, Dit is uitsluitend een kwestie, die Frankrijk en Engeland aangaat. De Fransche houding wordt op grond van de uit Vichy ontvangen uitlatingen als volgt opgevat: Frankrijk is door de Engelschen als roo- vers overvallen en verweert zich zoo goed als de omstandigheden zulks veroorloven op de plaats, waar het wordt aangevallen. In politieke kringen van de Duitsche hoofdstad heeft men algemeen den indruk, dat dit een nieuwe Engelsche trouweloos heid is, die in de lange Britsche geschiede nis haar weerga zoekt. Gewetenloos pogen de Engelschen in een strijd met den gewe zen bondgenoot de catastrophale nederlaag van Kreta goed te maken door met aan zienlijke machtsmiddelen den voormaligen bondgenoot in zijn eigen huis te overvallen. Ook de gebruikelijke moreele garneering met de zoogenaamde bevrijding van de Ara bische volken helpt Engeland hier niet. Als Frankrijk thans datgene heeft gedaan, wat Duitschland als zijn heilig recht erkent, na melijk naar de wapenen te grijpen en zich tegen de indringers te verweren, dan is dat meer dan een louter verstandelijke reactie. Men verklaart te Berlijn, dat de indrin gers in weerwil van alle Engelsche berich ten niet zoozeer uit Franschen als wel uit Britten bestaan. Het zal interessant zijn, aldus werd van bevoegde zijde verklaard, de reactie van de wereld op deze inbreuk op de primitiefste zedewetten gade te slaan. De vraag of de Duitsche wapenstilstands commissie zich bezighoudt met de situatie, die in Syrië door den Engelschen aanval is ontstaan, bleef van Duitsche zijde onbeant woord, evenals de vraag naar de houding van Turkije. Naar het D.N.B. uit Vichy meldt zal de plaatsvervangende minister-president, Dar lan, hedenavond een radiotoespraak hou den. In politieke kringen neemt men aan, dat hij een verklaring zal afleggen over den toestand, ontstaan door den Britschen aan val op Syrië. DE FRANSCHE AMBASSADEUR BIJ CORDELL HULL Het DN.B. meldt uit New York: De Fransche ambassadeur heeft gister middag met staatssecretaris Huil een lang durig onderhoud gehad. In aansluiting hierop verklaarde hij, dat hij den staats secretaris uitdrukking had gegeven van de verontwaardiging van het Fransche volk over den niet geprovoceerden aanval van Engeland op Syrië. De ambassadeur sprak opnieuw de bewering tegen, dat in Syrië en den Libanon troepen van de mogendheden der spil stonden. Ten aanzien van de be trekkingen tusschen Frankrijk en de Ver- eenigde Staten verklaarde de ambassadeur dat naar zijn meening niets wees op een voor de deur staande verbreking der diplo matieke betrekkingen tusschen beide mo gendheden. In ieder geval zal Frankrijk in deze richting niet den eersten stap doen. IRAK VERbK^Lr.i DIPLOMATIEKE BETREKKINGEN MET ITALIË. Het D.N.B. meldt uit Vichy: Uit Bagdad wordt gemeld, dat de Iraksche regeering de diplomatieke betrekkingen met Italië heeft verbroken. Alle Italianen moe ten binnen 24 uur het Iraksche gebied ver laten. Ten aanzien van dit oericht, verklaart men in politieke kringen te Rome, dat de nieuwe regeering van Irak niet vrij is in haar besluiten en handelingen, maar be schouwd moet worden als een^werktuig van de Londensche politiek. Het rerbreken van de diplomatieke betrekkingen met Italië is ongetwijfeld geschied onder den druk van de Engelsche regeering. In politieke kringen van de Duitsche hoofdstad viel de volgende opvatting te be luisteren: Al moesten de vrijheidsstrijders van Irak met het oog op de technische su perioriteit der Engelschen den strijd tijde lijk staken, dan zegt dit nog niets omtrent den uiteindelijken afloop van dit conflict. In de Wilhelmstrasse vatte men de Duit sche opvatting aldus samen, dat al wat zich tot dusver heeft afgespeeld, slechts een klein begin is. Radio Bagdad heeft volgens DN.B. mede gedeeld, dat in Irak een verbod is afgekon digd om te luisteren naar „alle zenders der asmogendheden". Overtreders komen voor de militaire rechtbank. De minimumstraf is een jaar. Uit Damascus verneemt het DN.B. dat een troepentransport-trein, met Britsch In dische soldaten, die op weg was van Basrah naar Bagdad in de woestijn door Irakkers tot ontsporing is gebracht. Een groot aan tal soldaten werd gedood. Het bericht van den Britschen opmarsch in Syrië heeft in Bagdad, aldus bericht A. N. P. uit Damascus, nieuwe anti-Engelsche betoogingen doen ontstaan. Ondanks de scherpe bewaking door Indische patrouilles schoolde de menigte samen en trachtte op te dringen naar de Britsche ambassade, teneinde daar te demonstreeren. Indische troepencordons zetten het ambassadege bouw af. NIEUWE BRITSCHE BEVELHEBBER IN EGYPTE. Het DN.B. meldt uit Berlijn: Luitenant-generaal Sir James Maxwell- Cornwall heeft volgens Reuter het bevel over de Britsche troepen in Egypte op zich genomen. Deze behooren tot de strijdkrach ten in het midden-Oosten, die onder bevel van generaal Wavell staan. De Engelsche admiraliteit deelt volgens den Londenschen berichtendienst mede, dat de luchtafweerkruiser Calcutta en de tor pedobootjagers Hereward en Imperial tijdens den terugtocht van Kreta verloren zijn gegaan. De luchtafweerkruiser Calcutta, groot 4300 ton, werd' tijdens den wereldoorlog ge bouwd en droeg een bemanning van 440 koppen. De bewapening bestond uit 5 ka nonnen van 15 cm., twee stukken luchtaf weer van 7,5 can. en acht tweevoudige tor- pedolanceerbu izen De torjedojager Hereward, behoorende tot de „H" of „Hero"-Masse, welke in den aan vang van den oorlog acht schepen telde, werd in 1937, voltooid. De bewapening telde 4 kanonnen van 11 cm. en 8 torpedolanceer- buizen. Er waren 145 man aan boord. De Imperial, van ongeveer dezelfde af metingen, bewapening en bemanning, werd eveneens in 1937 voltooid. Van de „I" of Iterpiise-klasse bezat Engeland) ook 8 schepen. Het ïtaliaansche hoofdkwartier van de weermacht publiceert de verliescijfers voor de maand Mei met inbegrip van de ver liezen, die tot dusver niet gemeld zijn. Leger: Grieksch-Albaansohe front en Al- baansch-Zuidslavische front 1430 gesneu velden. 4123 gewonden, 223 vermisten; Ju- lische front onderscheidenlijk 14. 24 (geen vermisten), Noord-Afrika 329, 752, 23.919; Oost-Afrika 58. 77, 2345; vloot 38, 187, 303; luchtwapen 79, 41, 493. Ter gelegenheid van den verjaardag van Italië's deelneming aan den oorlog wordt van officieele zijde te Rome een overzicht gegeven van de operaties der ïtaliaansche weermacht te land, ter zee en in d-e lucht, waaruit blijkt, dat het ïtaliaansche lucht wapen van 10 Juni 1940 tot heden 1439 vijandelijke vliegtuigen heef t neergeschoten. De verliezen van het ïtaliaansche luchtwa pen bedroegen in deze periode 232 toestel len. De verhouding is dus 1 op 6 ten gunste van Italië. De verliezen van de weermacht bedragen in dezelfde periode voor het leger: 17.622 gesneuvelden, 45.779 gekwetsten en 132.523 vermisten; voor de vloot resp. 1075, 1301 en 6146 en voor het luchtwapen 514, 825 en 1613. In een artikel over de Engelsche illusies, waarmede het empire zich thans met een ■beroep cp de nederlagen in den wereld oorlog of bij het begin van de negentiende eeuw troost, waaruit het ten slotte toch steeds als overwinnaar te voorschijn is ge komen, vergelijkt het blad der nationaal- socdalistiscche beweging, de „Voelkisoher Beobachter", het continentale stelsel van Napoleon met de tegenblökkade van thans. Bij dergelijke troostende beschouwingen, zoo schrijft het blad, wordt over het hoofd gezien, dat de positie van Engeland, toen het in den oorlog ging, niet te vergelijken is met den toestand van 1903 of zelfs met dien van 1914, toen Engeland Duitschland den oorlog verklaarde om de vruchten van de omsingelingspolitiek van Eduard VU te plukken. Vervolgens komt het blad tot de conclusie, dat het continentale stelsel noch wat de uit werking, noch wat de tijdsomstandigheden betreft, ernstig opgevat kan worden. De blokkade tegen Engeland, zoo schrijft het blad verder, gaat van een zeer veel breedere politieke basis uit dan de onderneming van Napoleon, welke door halfslachtigheden werd verzwakt. Het eindresultaat zal dit verschil pas goed doen uitkomen. Deze keer zal Europa Engeland verslaan en zoodoende de voorwaarde voor een permanente conti nentale samenwerking in vrede vormen, die door geen inmenging van in het gebied vreemde volken verstoord kan worden. Wanneer men in Engeland reeds grijpt naar lessen uit de geschiedenis, dan diende men hieruit niet illusies te putten en moest men tot het inzicht komen, dat rijken slechts blijven voortbestaan door de krach ten, die zij zelf hebben opgewekt. De conclusie, die Engeland noodgedwon gen hieruit moet trekken, leent zich beslist niet voor een agitatie, die aan de geschie denis slechts de waarde van een morphine- Injectie toekent. (D.N.B.). DE NORTH AMERICAN AVIATION CO. DOOR HET LEGER OVERGENOMEN. Het DNB meldt uit Washington: De onderstaatssecretaris van oorlog heeft op instructie van Roosevelt den comman dant van de in de nabijheid van Inglewood gelegen troepen het bevel gegeven, de North American Aviation Co. te bezetten. Het bevel werd onmiddellijk ten uitvoer gelegd. In politieke kringen te Washington legt men er den nadruk op, dat voor het eerst in de geschiedenis der Vereenlgde Staten een particuliere onderneming, waar ge staakt wordt, door de regeering wordt over genomen. President Roosevelt heeft thans bepaald, dat de North American Aviation Co. door het leger moet worden overgenomen, omdat de stakingen niet konden worden bijgelegd. Met'de bajonet op het geweer en voorzien van mitrailleurs zijn 3000 militairen de North American Aviation Co. binnengerukt. Bij een botsing tusschen stakingsposten en politie zijn zes leden der fabriek gewond. De stakingsposten zijn verboden en de stakers zijn gearresteerd. Naar Associated Press meldt, heeft het Huis van Afgevaardigden een voorstel, vol gens hetwelk arbeiders in de wapenindustrie die langer dan tien dagen vrijwillig staken, geen geldelijken steun zouden krijgen, ver worpen met 132 tegen 20 stemmen. DE PERSVRIJHEID IN AMERIKA ZOU WORDEN OPGEHEVEN. Naai* het ANP uit Lausanne meldt, zou, volgens inlichtingen uit het Witte Huis het plan bestaan de persvrijheid in Amerika op te heffen. Roosevelt is van plan, zoo wordt verklaard, hiervoor gebruik te maken van den nationalen noodtoestand. Als motief zal men Noord-Amerikaansche persstemmen aanhalen, die schrijven over een zekeren ondergang van Groot-Brltan- nië. Men hoopt door het breidelen van de pers en de radio den isolationisten den mond te snoeren. ADMIRAAL KIMMEL BIJ ROOSEVELT. Naar men verneemt, heeft Roosevelt den opperbevelhebber der Amerikaansche vloot, admiraal Kimmel, voor een bespreking naar het Witte Huis ontboden. (DNB). TIEN MILLIARD VOOR DE AMERIKAAN SCHE WEERMACHT. Het Huis van. Afgevaardigden heeft met 350 stemmen tegen 1 een bedrag van tien milliard dollar beschikbaar gesteld voor de Amerikaansche weermacht, voor het op 1 Juli beginnende firiancieele jaar (DNB). HONGAARSCH MINISTER IN ROME. Generaal Bartha, de Hongaarsche minis ter van nationale verdediging, is gister ochtend te Rome aangekomen. (Stefanl) RUSSISCH GRAAN NAAR FINLAND. Tass meldt uit Moskou: Op 1 Juni j.l. had Finland aan de Sovjet- Unie goederen ter waarde van slechts 885.600 Amerikaansche dollars geleverd, terwijl de Sovjet-Unie in dezelfde periode aan Fin land goederen ter waarde van 3.559.000 dol lar had1 geleverd. Indien men in aanmerking neemt, dat volgens het handelsverdrag tusschen Rusland en Finland het totaal van den goederenruil tusschen deze landen in het eerste jaar van het verdrag is be paald op 7.5 millioen dollar voor beide partijen, beteekent dit. dat Rusland onge veer 47.4 procent van zijn goederen heeft geleverd en Finland ongeveer 11.4 procent. De onbevredigende uitvoering, die Fin land gegeven heeft aan zijn verplichtingen op het gebied van de handelsbetrekkingen, kan stellig niet bijdragen tot de verdere ontwikkeling van den handel tusschen Rusland en Finland. De Russische premier Sta-lin heeft evenwel rekening gehouden met de moeilijkheden voor de Finsche voed^ selvoorziening en 30 Mei j.l. aan den Fin- schen gezant Paasikivi, beloofd, in den kortst mogelijken tijd 20.000 ton graan boven de reeds geleverde 15.578 ton te ver schaffen. FRANSCHE VISSCHERSBOOTEN AANGEVALLEN. Twee Fransche visschérsbooten zijn door Engelsche luchtstrijdkrachten aangevallen. De uit Lorient komende vischkotter „Doni- bane" werd door een driemotorig Britsch vliegtuig met mitrailleurs beschoten en ge bombardeerd. De kotter zonk binnen vijf minuten. De bemanning werd door een anderen kotter aan boord genomen. Ook de op drie zeemijlen afstand varende Fransche visschersboot „Amadi" werd met vier bom men bestookt, die echter geen doel troffen. Het Engelsche vliegtuig vloog zoo laag, dat de piloot duidelijk de Fransche vlag oo de boot heeft kunnen zien. (D.NB.) Het 370ste communiqué van het ïtaliaan sche hoofdkwartier luidt: „In het centrale bekken der Middelland- sche Zee, ten Zuidwesten van Malta, heb ben onze vliegtuigen een gevecht met vij andelijke jagers gevoerd: een vijandelijke jager werd neergeschoten. Een onzer toe stellen is niet op zijn basis teruggekeerd. Aan het front van Tobroek in Noord- Afrika zijn weinig beteekenende uitvalspo- gingen van den vijand snel verijdeld. Onze artillerie heeft met zichtbaar resultaat bat terijen en munitie voorraden in de vesting gebombardeerd. ïtaliaansche en Duitsche luchtformaties hebben aanvallen gedaan op luchtafweerbatterijen en verdedigings werken bij Tobroek en Mersa Matroeh. Te Tobroek werd schade aangericht en braken branden uit. Twee vijandelijke vliegtuigen van het type Hurricane zijn door Duitsche jagers neergeschoten. In den nacht van 8 op 9 Juni heeft de vijand nieuwe luchtaan vallen op Tripolis en Benghazi gedaan. In het gebied van Galla en Sidamo in Oost-Afrika wordt nog steeds heftig gevoch ten. De bewegingen der ïtaliaansche en Engelsche colonnes duren, gehinderd door slecht weer, voort. In de streek van Gbndar heeft de vijand het fort van Dbra Tabor met bommen en machinegeweervuur be stookt en de bezetting opnieuw gesommeerd tot overgave, die werd geweigerd. Op den Atlantischen Oceaan hebben ïtaliaansche duikbooten een belangrijk vijandelijk convooi aangevallen en negen stoomschepen met een gezamenlijken inhoud van 63.000 ton tot zinken ge bracht. VOLKSCOMMISSARIS VOOR DE WAPENINDUSTRIE AFGEZET. Naar officieel verluidt, is de huidige volkscommissaris voor de wapenindustrie der sovjet-unie, Jannikof, na meer dan twee jaar in functie te zijn geweest, wegens onvoldoende prestaties van zijn functie ontheven. Als opvolger van Jannikof is Dimitri Ustinov benoemd. ONDERHOUD TUSSCHEN SJIGEMITSOE EN EDEN. Naar Domei meldt, heeft de Japansche ambassadeur te Londen, Sjigemitsoe, giste ren tijdens een maaltijd in het Savoy-hotel een langdurig onderhoud met minister Eden gehad. Vermoedelijk, zoo vervolgt Domei, zal Sjigemitsoe nog deze week een bezoek aan Churchill brengen en waarschijnlijk zal hij op 16 of 17 Juni naar Tokio vertrek ken om verslag uit te brengen. van hedenavond tot morgenochtend De maan komt hedenavoud om 22.44 op en gaat onder mor genochtend om 7.40 uur. Dit Nummer bevat TWEE Bladen Binnenland De Noordoost-polder in cultuur gebracht. (Binnenland, 2e Blad) Overleden is de heer H. Bader, wethouder van Sassenheim. (Ie Blad) Buitenland De Engelsche aanval op Syrië. Krachtig verzet der Franschen. (Ie Blad) De stakingen in Amerika. (Ie Blad) ZIE VOORTS „LAATSTE BERICHTEN" EERSTE BLAD.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1941 | | pagina 1