Zware aanval op Londen
Amerika en de Oorlog
82sie Jaargang
MAANDAG 12 MEI 1941
No. 24885
Verduisteren
In den nacht van Zaterdag op Zondag
Duikbootactie in N. van
Atl. Oceaan
Duitsche
Weermachtsberichten
De Britsche
scheepsverliezen
Italiaansche
Weermachtsberichten
- Bekendmaking
Een beschouwing van de Berliner Boersenzeitung
De Diplo over de redevoeringen
van Halifax
21.24 uur
5.48
uur
EERSTE BLAD
Feiten van den dag
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W.Hermy
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Hoofdredacteur: B. W. Menkhorst, Lelden
PRIJS DER ADVERTENTIES
32 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen
van ons Blad zijn gevestigd. Andere advertenties 37 ets. per regel. Minimum
5 regels. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. - Incassokosten volgens postrerfit.
,Kleine Advertenties" (hoogstens 30 woorden) uitsluitend bij vooruitbetaling,
alleen 's Woensdags en "s Zaterdags 55 ets. - Voor toezending van brieven
wordt 10 ets. berekend.
Bureau Witte Singel no. -1, hoek Noordeindsplein
Telef. nrs. Directie en Administratie 25041 (2 lijnen)
Redactie 21507
Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden ƒ2.47
per weekƒ0.19
Franco per post ƒ2.47 per 3 maanden -f portokosten
(voor binnenland ƒ0.80 per 3 mnd.)
Het opperbevel der Duitsche weermacht
maakte Zaterdag bekend:
Het luchtwapen heeft in het zeegebied
rondom Engeland twee koopvaardijschepen
met te zamen 3000 brt. tot zinken gebracht
en drie andere schepen beschadigd, waar
onder een groot vrachtschip zoo ernstig, dat
men dit vaartuig als verloten moet beschou
wen. gevechtsvliegtuigen bombardeerden
ten Zuiafen van Portsmouth een Britschen
torpedojager, die in brand geraakte.
In den afgeloopen nacht bombardeerden
gevechtsvliegtuigen met goede uitwerking
wapenfabrieken en vliegvelden in de Mid
lands en in Zuid-Engeland, alsmede haven
werken aan de Schotsche Oostkust en in
West- en Zuid,-Oost-Engeland. Hierbij ge
lukte het, een vijandelijk vliegtuig neer te
schieten.
In Noord-Afrika verliepen plaatselijke
gevechtshandelingen bij Tobroek en Sol-
loem met goed succes voor de Duitsch-Ita-
liaansche troepen. Bij het eiland Malta ver
nietigden Duit-sche duikbommenwerpers een
Britschen onderzeeër.
Dè vijand liet vannacht op verscheidene
plaatsen in Zuid-West-Duitschland bri
sant- en brandbommen vallen. Vooral in
Mannheim ontstond schade in woonwijken
en werden' branden veroorzaakt in fabrie
ken, die echter snel geblusoht konden wor
den. Afzonderlijke vliegtuigen deden een
aanval op het centrum van de rijkshoofd
stad. Onder de burgerbevolking werden
eenige slachtoffers gemaakt aan dooden en
gewonden. Nachtjagers en luchtdoelartille
rie schoten vijf, marine-artillerie twee Brit-
sche vliegtuigen omlaag.
Bij nachtelijke aanvallen op Plymouth
heeft zich de bemanning van een gevechts
vliegtuig, luitenant Pichler, Oberfeldwebel
Abraham, Feldwebel Stoeger en onder-offi
cier Jacobi verscheidene malen bijzonder
onderscheiden.
En Zondag:
Het Britsche luchtwapen heeft in de laat
ste nachten opnieuw en systematisch
woonwijken van Duitsche steden, o.m. ook
de rijkshoofdstad, gebombardeerd.
Ter vergelding hebben in den afge
loopen nacht sterke strijdkrachten van
het Duitsche luchtwapen een grooten
aanval op Londen uitgevoerd. In opeen
volgende golven werd de Britsche hoofd
stad bij goed zicht op den groitd met
brisantbommen van alle kalibers en met
tienduizenden brandbommen bestookt.
Groote branden in de bocht van de
Theems, vooral in de Commercial en
Millwalldocks en tusschen Waterloo
Bridge en de Victoriadocks gaven de
groote effecten te zien. Een vlammenzee
ten Noord-Westen van de bocht van de
Theems was nog op een afstand van
100 km. te zien.
Andere formaties geveohtsvliegers ver
nielden met voltreffers van bommen groote
deelen van een fabriek voor lichte metalen
en motoren, benevens een tweede bewape-
ningsfabriek in het Zuiden van het eiland
en bestreden met succes haveninstallaties
aan de monding van de Theems, in Ply
mouth en aan de Zuidoostkust. Boven En-
gelsch gebied werden twee vijandelijke
vliegtuigen neergeschoten.
Duikbooten hebben bij operaties in het-
noorden van den Atlantischen Oceaan
29.800 brt. scheepsruimte der vijandelijke
koopvaardij tot zinken gebracht. Bovendien
werd' een Britsche duikbootval door torpedo
treffers zwaar beschadigd.
In het zeegebied rondom Engeland brach
ten gevechtsvliegtuigen een in convooi va
rend koopvaardijschip van 5000 brt. tot zin
ken en beschadigden .zwaar zeven andere
groote schepen.
In Noord-Afrika hebben troepen van het
Duitsche Afrikaansche corps voor Tobroek
drie stukken zwaar luchtafweergeschut buit
gemaakt benevens verder oorlogstuig. Ove
rigens bleven de gevechtshandelingen in dit
gebied beperkt tot wederzijdsohe bedrijvig
heid der artillerie. In succesvolle gevechten
wagens vernield, verscheidene stukken ge-
bij Solloem werden drie Britsche pantser-
schut en pantserwagens buitgemaakt en
een aantal krijgsgevangenen mee terugge-
IN APRIL 488.124 TON.
United Press meldt uit Londen:
Het Engelsche ministerie van inlich
tingen heeft bekend gemaakt dat de
totale scheepsverliezen in April 106
schepen met 488.124 ton hebben be
dragen.
Van de verloren gegane schepen waren er
60 met 293.089 ton Engelsche schepen, 43
schepen met f89.473 ton geallieerde en 3
met 5562 ton neutrale vaartuigen. De publi
catie van deze cijfers komt eenige dagen te
vroeg, daar zij eigenlijk eerst Dinsdag zou
geschieden. Dit zou het gevolg zijn van den
uit Amerika vernomen eisch, dat men eerst
de officieel! verliescijfers zou moeten hoo-
ren, voordat men een beslissing kon nemen
over het ^nden van Amerikaansche kon
vooien. De New Yorksche correspondenten
van de Engelsche bladen berichtten ook dat
de elkander tegensprekende berichten, die
de laatste dagen gepubliceerd zijn over het
Engelsche tonnageverlies, de delicate aan
gelegenheid der Amerikaansche konvooien
voliedig dreigde te verwarren. De cijfers van
April zijn de hoogste, die van officieele En
gelsche zijde ooit als verliezen van een
maand gepubliceerd zijn. In de Londensche
bladen wijst men er echter op, dat daarin
ook de verliezen van den Griekschen veld
tocht alsmede Grieksche en Joego-Slavische
schepen verrekend zijn, zoodat zij voor den
Atlantischen Oceaan misschien in werke
lijkheid een lichte verbetering aangeven.
bracht. Bij een aanval op het eiland Malta
schotenDuitsche jagers gisteren een vier
motorige Britsche vliegboot van het type
Sunderland in brand. De vijand heeft in
den afgeloopen nacht met vrij sterke strijd
krachten hoofdzakelijk de stad Hambui^
aangevallen. Door het neerwerpen van bri
sant- en brandbommen ontstonden talrijke
branden en verwoestingen, bijna alleen in
woonwijken. De economisoh-militaire
schade is niet belangrijk. De burgerbevol
king leed verliezen aan dooden en gewon
den. Eenige vliegtuigen drongen door tot in
de omgeving van de Rijkshoofdstad. Nacht
jagers schoten acht van de aanvallende
Britsche vliegtuigen neer.
Het Italiaansche opperbevel deelde Za
terdag mede:
Ten Zuiden van Malta hebben Duitsche
Het rijkscommissariaat maakt bekend:
De commissaris-generaal voor de open
bare veiligheid en hoogere S.S. en politie
leider doet de volgende ambtelijke publica
tie over de in het bezette Nederlandsche
gebied vastgestelde verboden landsdeelen:
„Ik heb asmleiding, nogmaals er op te
wijzen, dat het verblijf
a. op de Westfriesche eilanden Texel,
Vlieland, Terschelling, Ameland, Schier
monnikoog, Siemonssand, Boschplaat, Rot
tumerplaat en Rottumeroog,
b. aan de Nederlandsche kust ten Zui
den van Hoek van Holland tot aan de Bel
gische grens en op de in dit gedeelte van
het land liggende eilanden (het Zuidelijk
deel der provincie Zuid-Holland ten Zuid
westen van de lijn Nieuwe Waterweg -
Oude Maas - Dordtsche Kil en de geheele
provincie Zeeland),
slechts aan die personen van Nederland
sche of Duitsche nationaliteit is toegestaan,
die daar hun vaste woonplaats hebben.
Personen, die om dringende zakelijke re
denen "of voor familieomstandigheden zich
in het verboden gebied willen begeven,
moeten zich met een verzoek om toelating
wenden tot den burgemeester der gemeente,
waarheen zij wenschen te reizen. Zijn in
de provincie Zeeland meerdere gemeenten
bij deze toelating betrokken, dan moet het
verzoek tot den commissaris der provincie
Zeeland worden gericht. Deze bepaling
geldt ook voor die personen, die hun woon
plaats in het verboden gebied hebben ge
had en weder daarheen willen reizen. Ik
wijs er op, dat de vergunning tot binnen
komen slechts in uitzonderingsgevallen
wordt verleend.
In het verzoek moeten voornaam, fami
lienaam, beroep, woonplaats, en straat, ge
boortedatum- en plaats van den verzoeker
vermeld worden, bovendien moet de reden
voor het betreden van het verboden gebied,
evenals de duur van het voorgenomen ver
blijf opgegeven worden.
De betreffende Nederlandsche autoritei
ten zenden het verzoek met hun advies
ten aanzien van de noodzakelijkheid der
reis naar den 'gevolmachtigde van den
rijkscommissaris in de provinucles (poli
tieofficieren) ter beslissing toe.
De gevolmachtigde van den rijkscommis
saris (poli tie-off icier) schrijft de vergun
ning tot binnenkomen uit. Slechts met
deze vergunning is het betreden van het
verboden gebied toegestaan.
De vergunning wordt verleend voor een
termijn van uiterlijk 14 dagen. Ambtenaren
van het rijk of de provincies, die geregeld
voo? dienstaangelegenheden in het verbo
den gebied moeten zijn, kunnen een .toe
latingsbewijs verkrijgen, dat een half jaar
geldig is. De toeiating kan te allen tijde
zonaer opgaaf van redenen worden inge
trokken.
Handelingen in strijd met deze regeling
zijn op grond van paragraaf 1 der verorde
ning van den rijkscommissaris voor het be
zette Nederlandsche gebied no. 201941
over de bestraffing van handelingen in
strijd met militaire of politioneele regelingen
overtredingen en worden met hechtenis tot
zes maanden en met geldstraffen tot 1000
gulden of mejt een van deze straffen ge
troffen, in zooverre niet volgens andere be
palingen een hoogere straf is vastgesteld.
Bovendien worden de personen, die zich
zonder toelatingsbewijs in het verboden
gebied ophouden, gearresteerd en verwij
derd.
Deze strafbepaling treedt op den dag
harer publicatie in werking.
vliegtuigen een aanval gedaan op schepen
van den vijand. Een duikboot werd tot zin
ken gebracht en een torpedojager bescha
digd.
In Noord-Afrika waren Italiaansche-
Duitsche afdeelingen aan het front van
Solloem met gepantserde strijdkrachten op
succesvolle wijze in actie. Aan het front
van Tobroek was bedrijvigheid van de ar
tillerie. De vijand ondernam een luchtaan
val op Derna.
In de Egeïsche Zee hebben wij de eilan
den Andros, Tynos en Ternia van de groep
der Cycladen bezet.
In Oost-Afrika boden onze troepen hard
nekkig verzet tegenover den toenemenden
druk van den vijand. In den nacht van 7 op
8 Mei werd een aanval van Indische deta
chementen in den sector van Aladji afge
slagen. Een vliegtuig van het type Gloster
werd te Aladji door ons luchtdoelgeschut
neergehaald.
En Zondag:
Onze bombardementseenheden hebben
herhaalde malen een vijandelijke vlootfor-
„Amerikaansche generaal tijd", zoo
schrijft de Berliner Börsenzeitung bo
ven een artikel, waarin het blad de op
vatting doet hooren, dat de hulpver
leening aan Engeland van den kant
van de Ver. Staten in wezen niet dient
om Egeland te redden, maar alleen de
„egoïstische belangen van de Ameri
kaansche machtspolitiek" op het oog
heeft.
Het blad herinnert aan de uitlating van
den bekenden Amerikaanschen, in contact
met regeeringskringen staanden schrijver
over politiek Lippman, dat het de Ver. Sta
ten alleen aankomt op het winnen van tijd,
zelfs wanneer Engeland intusschen ineen
mocht storten. Wanneer Amerika Engeland
helpt, zoo schrijft Lippman in de Washing
ton Post, behoeft het zich op zijn ergst ten
minste niet over te geven, maar kan het
zich terugtrekken op het Noord-Ameri-
kaansche vasteland. Het blad vindt het
bijzonder opmerkelijk, dat deze bedoelingen
van de Amerikaansche politiek juist naar
voren gebracht worden op een oogenblik,
waarop Engeland zijn voornaamste hoop
stelt in een werkelijk doeltreffende en
snelle hulp uit Amerika. Lippman's opmer
kingen beteekenen, aldus de Börsenzeitung
in de eerste plaats een open betwijfelen
van de Britsche standvastigheid ook bij
een volledig inzetten van de Amerikaan
sche hulpverleening en daarmede In de
tweede plaats de bekentenis, dat deze hulp
niet. of ten minste niet tijdig meer doel
treffend genoeg kan worden om een red
ding van Engeland te waarborgen Het blad
wijst op de recente verklaring van Lord Ha
lifax, dat het oorlogsplan van Engeland is
een „groote aanval op Duitschlajid" te on
dernemen en „naar Berlijn te' marchee-
ren" en merkt ten slotte op: „Lord Halifax
wil door den Brandenburger poort trekken.
Minister Lippman en zij. van wier inlich
tingen hij een zoo vrijmoedig, ja onvoor
zichtig gebruik maakt, zien in hun wensch-
droomen een tot het uiterst leeggebloed
Engeland de vlucht naar Amerika aanvan
gen, met een vloot en een wereldrijk als
geschenk van den gast in hun bagage.
(D.N.B.)
Omtrent de dezer dagen begonnen reeks
redevoeringen van den Britschen ambas
sadeur in Washington, Lord Halifax, schrijft
de Deutsche DiplomatischPolitisohe Kor-
respondenz: De beteekenis van deze reis
met redevoeringen is klaarblijkelijk, dat
Halifax van zijn kant den psychologischen
grond moet voorbereiden voor datgene, wat
naar hij verwacht president Roosevelt
over enkele dagen aan nieuwe dingen aan
zijn volk zal mededeelen. n.l. een geforceer
de ondersteuning van Engeland, welke de
Ver. Staten noodzakelijkerwijs steeds meer
aan den rand van den oorlog moet brengen.
Deze wiize van arbeidsverdeeling tusschen
de partij der Amerikaansche oorlogsophit-
sers en den officieelen vertegenwoordiger
van Engeland is in dezen oorlog geenszins
iets nieuws. Reeds zijn voorganger. Lord
Lothian, heeft met opvallende regelmatig
heid telkens wanneer groote besluiten van
de Amerikaansche regeering bekend ge
maakt zouden worden, een overeenkomstige
morëele voorbereiding bewerkstelligd. Of
bet nu orobtemen van wereldoDvatting of
van materieeten aard waren. dte een ster
kere inschakeling van de Ver. Staten wen-
scheiijk lieten schijnen, steeds heeft Lord
Lothian eenige dagen tevoren gevraagd,
wat eenige dagen, later door Roosevelt werd
georoctemeerd. Onder het systeem-Halifax
wordt, klaarblijkelijk dit gebruik in de Ver.
Staten vnorteezet. Reeds verscheidene ma
len is hü in den korten tïid van zijn officiee
le ontreden onbetreden als inleidend soreker
voor Roosevelt. Zoo ook bij zijn rede over de
Britsche oorlogs- en vredesdoelen voor de
Pilgrimms Society, welke Roosevelt eenige
dagen later heeft aangevuld met zijn rede
voering omtrent de bedreiging der Ameri
kaansche staten. Lord tHalifaz, den vroege-
ren Vice-koning van Indië, hindert het
klaarblijkelijk heelemaal niet, wanneer hij
op zijn tournee, zooals dat verkiezingssüre-
kers pleegt te gebeuren, nu en dan door
kringen die gevoel hebben voor hetgeen een
buitenlandschen ambassadeur past, op zijn
nummer wordt gezet.
Reeds eenmaal, bij den aanvang van zijn
loopbaan te Washington, zoo schrijft de
Korrespondenz verder, werd het hem kwa-
lijg genomen,- toen hij naar aanleiding van
de parlementaire debatten over de leen- en
pachtwet de tactloosheid had afgevaardig
den en senatoren op het kapitool een be
zoek te brengen en hen er aan te herinne
ren, wat naar zijn opvatting hun plicht
was. Toen is men ten opzichte van dit ge
val tamelijk snel overgegaan tot de orde
van den dag. Anders was het toen indertijd
in de jaren van tachtig, Lord Sackville West
eveneens wegens zijn inmenging in de par
lementaire aangelegenheden der Ver. Sta
ten aan het einde kwam van zijn officieele
optreden.
Thans schijnt het intusschen in de Ver.
Staten zoowel wat de pretenties van den
Britschen ambassadeur als leider van een
vijfde colonne, als ook wat het behoeden
van de Amerikaansche belangen tegénover
buitenlandschen invloed betreft, heel wat
anders te zijn geworden. Bij anderen noemt
de Amerikaansche regeering het „uname-
rican activities", bij Engélschen vindt zij
het in orde. (D.N.B.)
„HET BEDROG VAN WASHINGTON".
„Het bedroe van Washington", dezen titel
zet de Völkischer Beobachter boven een
hoofdartikel, waarin het toonaangevende
nationaal-socialistische orgaan de opvat
ting verkondigt, dat president Roosevelt
de grootste verantwoordelijkheid draagt
voor dezen oorlog
Niemand, zelfs Churchill niet, zoo meent
het blad.' heeft een zoo zware schuld in de
zen oorlog op zich geladen als de Ameri
kaansche president en zijn kliek. Roosevelt's
schuld is daarom historisch nog grooter
dan de schuld van Churchill, omdat de
vroegtijdige heimelijke beloften tot hulp
verleening van Washington in Engeland
zelfs de oorlogskliek aan het roer gebracht
hebben. Wij weten van de in Polen gevon
den documenten met welke drukmiddelen
de vertrouwde van Roosevelt, Bullitt, voor
al na Munchen, den aarzelenden Chamber
lain naar de omsingelingspolitiek gedreven
heeft, en het staat thans reeds vast, dat
Churchill nooit in het Britsche kabinet
gekomen zou zijn en nooit de opvolger van
Chamberlain geworden zou zijn, wanneer
Roosevelt niet met de macht van de Ver-
eenigde Staten gewenkt en met den toorn
van de Vereenigde Staten gedreigd had.
Evenals thans de ijdele beloften tot hulp
verleening van Washington het Engelsche
volk verleiden tot een voortzetting van het
zinlooze verzet, zoo zijn ook de kleine
Europeesche volkeren, tot Servië en Grie
kenland toe, ten slotte het slachtoffer van
Roosevelt geworden. Want reeds na Noor
wegen heeft geen minister ol vorst op En
gelsche hulp meer kunnen vertrouwen.
Verreweg het grootste bedrog echter heeft
Roosevelt jegens zijn eigen volk gepleegd,
dat de president en zijn medewerkers on
danks hun vredesbeloften tijdens de ver
kiezingscampagne, door een welbewuste
oorlogspolitiek steeds meer in de buurt van
den Europeeschen oorlog gebracht hebben.
(D.N.B.)
NEGENTIG ITALIANEN IN AMERIKA
GEARRESTEERD.
Naar Stefani uit New York meldt, hebben
de Amerikaansche autoriteiten negentig
Italianen, die tijdens de wereldtentoonstel
ling in het Italiaansche paviljoen werkzaam
waren en wegens den oorlog niet naar hun
vaderland konden terugkeeren, laten arres
teeren en naar Ellis Island laten over
brengen.
United Press meldt, uit Washington: Het
Departement van Justitie heeft doen blijken,
dat de arrestatie van 90 Italianen te New
York in verband tsaat met de politiek van
beperking der activiteit van sommige bui
tenlanders. Deze maatregel richt zich uit
sluitend tegen die vreemdelingen, wier ver
blijfsvergunning in de Ver! Staten is af
geloopen of die om andere redenen het land
moeten verlaten.
DUITSCH PROTEST OVER DE SCHEPEN
AFGEWEZEN?
United Press meldt iiit Washington: Van
welingelichte zijde wordt vernomen dat de
Ver. Staten het Duitsche protest tegen de
overneming van in de havens der Ver. Sta
ten liggende schepen hebben afgewezen.
Naar verluidt wordt in de Duitsche nota
deze voorgenomen maatregel een soort be
slag genoemd. Hier wijst men er echter op,
dat het wetsvoorstel een stadeloosstelling
bevat.
INCIDENTEN IN BUENOS AIRES.
Naar aanleiding van een vergadering vp.n
het bestuur der redaciale partij, die een
standpunt zou bepalen over den toekomsti-
gen koers der partij op het gebied der bin
nen- en buitenlandsche politiek, is het tot
hevige incidenten gekomen. Toen de voor
zitter verscheen, raakten de aanhangers
van de gematigde en extreme vleugels met
elkaar in strijd. Dit ontaardde ten slotte
in een handgemeen. zoodat de politie ge
dwongen was met traangas in te grijpen.
De zitting moest ten slotte worden opge
heven. De beraadslagingen zijn uitgesteld.
matie aangevallen in het Westen van de
Middellandsche Zee en twee kruisers ern
stig getroffen. Een vijandelijk toestel werd
neergeschoten.
Tijdens een aanval van vliegtuigen van
het Duitsche vliegercorps op Malta is een
vliegboot van het type Sunderland in brand
geschoten. Een van onze vliegtuigen, waar-
van hedenavond
tot morgenochtend
De maan komt hedenavond
op te 22.55 uur er^ gakt mor
genochtend te 7.58 uur onder.
Dit Nummei bevat DRIE Bladen
Binnenland
Vergadering personeel Duitsche Diens.t-
post; rede van rijksminister Ohnesorge
(Binnenland, 3e Blad).
Een nieuwe autoweg Den HaagDuitsch-
land. (Binnenland, 3e Blad).
De viering te Utrecht van den verjaardag
van ir. Mussert. (Binnenland, 3e Blad).
Op 72-jarigen leetfijd is overleden dr. A.
H. Oort, oud-eerste geneesheer van
„Rhijngeest" te Oegstgeest. (Stads
nieuws, le Blad).
Buitenland
Nieuwe zware aanvallen op Londen, (le
Blad).
Duitsche duikbootactie in den Atlantischen
Oceaan, (le Blad).
De Italiaansche bezetting der Cycladen
voltooid, (le Blad).
Twee eenheidspartijen in België, (le Blad)
De toestand in Sin-el Dabban kritiek, (le
Blad).
Zware Britsche scheepsverliezen in April,
(le Blad).
ZIE VOORTS „LAATSTE BERICHTEN"
EERSTE BLAD.