Hongarije neemt vroeger gebied terug ZATERDAG 12 APRIL 1941 No. 24861 De Paaschdagen Verduisteren: 82ste Jaargang Agram door de Duitsche troepen bezet Duitscli weermachtsbericht Italiaansch Weermachtsbericht Kroatië als zelfstandige staat geproclameerd Waar zijn de Engelschen? Matsoeoka te Moskou De aanval op Berlijn WINTERHülP#NEOERLAND Uit Amerika 20.32 uur 6.48 uur 20.34 uur 6.46 uur 20.36 uur 6.44 uur EERSTE BLAD Feiten van den dag LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN PRIJS DER ADVERTENTIES 32 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad zijn gevestigd. Andere advertenties 37 ets. per rege*. Minimum 5 regels. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. - Incassokosten volgens postrecht. „Kleine Advertenties" (hoogstens 30 woorden) uitsluitend bij vooruitbetaling, alleen 's Woensdags en 's Zaterdags 55 ets. - Voor toezending van brieven wordt 10 ets. berekend. Bureau Witte Singel no. 1, hoek Noordeindsplein Telef. nrs. Directie en Administratie 25041 (2 lijnen) Redactie 21507 Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54 PRIJS DEZER COURANT Voor Lelden en gemeentt waar agentschappen gevestigd zijn: per 3 maanden2.47 l per week 0.19 Franco per post ƒ2.47 per 3 maanden portokosten (voor binnenland ƒ0.80 per 3 mnd.) De Hongaarsche rijksbestuurder heeft een proclamatie tot het Hongaarsche volk gericht, waarin hij mededeelt, dat hij het Hongaarsche leger bevolen heeft de Hongaarsche bevolking op het Joe- go-Slavische gebied, dat in 1918 door Hongarije werd afgestaan, tegen de anarchie in bescherming te nemen. De chef van den generalen staf van den Hongaarschen Honved heeft mede- gedeeld, dat de Hongaarsche troepen de grens van het verdrag van Trianon tusschen den Don au en de Theiss, als mede in den zoogenaamden Bar any a - driehoek tusschen den Donau en de Drave hebben overschreden en trots taai verzet de gestelde doelen hebben be reikt. Het opperbevel van de Duitsche v macht maakte gisteren bekend: Sedert den morgen van den lOden April bevinden zich Duitsche troepen onder be vel van den kolonel-generaal Freiherr von Weichs, na het forceeren van den overtocht over de Drave. ondanks moeilijke weers- en terreinomstandigheden, op een verderen succesvollen opmarsch naar het Zuiden. Pantsertroepen hebben in snellen opmarsch de Kroatische hoofdstad Agram (Zagreb) genomen. De strijd krachten, die van Nisj uit den vijand in Noordwestelijke richting scherp ach tervolgden, hebben in den strijd in Mid- den-Servië verscheidene divisies^versla gen. Zij hebben daarbij meer dan 10.000 gevangenen gemaakt en zeventig stuk ken geschut, alsmede een omvangrijken anderen buit veroverd. De in Zuid-Servië strijdende vijan delijke strijdkrachten zijn vernietigd. Een laatste strijdvaardige groep werd1 op 10 April bij Krivolac door een Duit sche divisie deels in de pan gehakt, deels gevangen genomen. Cart, Bureau v. Pelt. In Cyrenaica zetten de Duitsch-Italiaan- sche troepen, na de bezetting van Derna, de achtervolging van den verslagen vijand voort. Duitsche en Italiaansche duikbom menwerpers bombardeerden meerdere ma len Britsehe troepen-concentraties bij To- broek en vielen de havenwerken aldaar met succes aan. De Duitsche luchtdoelartillerie schoot een Britschen jager van het type Hurricane neer. De vijand viel overdag de kust van het bezette gebied, alsméde het eiland Nor- dernep aan. Hier ontstond slechts in een stad schade in woonwijken. Onder de bur gerbevolking vielen eenige dooden en ge wonden. In den afgeloopen nacht wierp de vijand op verscheidene plaatsen in West- Duitsohland een gering aantel brisant- en brandbommen, die slechts onbeteekenende schade veroorzaakten. De vijand verloor tien vliegtuigen in I luchtgevechten, waarvan er vijf door nacht jagers werden neergeschoten. De luchtdoel artillerie vernietigde vier andere vliegtui gen. De totale verliezen van den vijand bedragen daarmede vijftien vliegtuigen. Acht eigen machines worden vermist. Bergjagers uit de Zuid-Duitsche gouwen hebben een beslissend aandeel gehad in de doorbraak van de geheel door Grieksche élite troepen bezette, en deels in rotsen uit gehouwen bunkerstellingen der Metaxas linie. In het bijzonder hebben zich hierbij onderscheiden de luitenant in èen regi ment bergjagers,- Ager, ,die ondanks een ernstige verwonding nog de overgave van twee bunkers wist af te dwingen, alsmede majoor Ens, de commandant van een regi ment infanterie, die na doorbraak van het vijandelijke vestingwerk, met een bataljon diep in den rug van den vijand een belang rijke brug onder controle kreeg en ondanks herhaalde vijandelijke aanvallen deze brug wist open te houden totdat nieuwé strijd krachten waren aangekomen. «I O Het D.N.B. meldt nog, dat het aantal gevangenen in Zuid-Slavië is gestegen tot 40.000, terwijl 200 stukken geschut werden buitgemaakt. In Thracië zouden meer dan 80.000 gevangenen zijn gemaakt. Andere af dee lingen moeten naar Turkije zijn uitge weken en daar zijn ontwapend. Het luchtwapen heeft den opmarsch van het leger ondersteund. Ten Westen van Agram werd een transporttrein met succes gebombardeerd. Gevechtsvliegtuigen wier pen op 9 April in de haven van Piraeus een Britsch brandstofdepot in brand en plaat sten bomtreffers op vier groote transport schepen. De overgave van het tot capitulatie ge dwongen Grieksche leger ten Oosten van de Vardar verloopt systematisch. Het aan tal gevangenen en de buit zijn nog niet te overzien. Het luchtwapen heeft de Britsehe oor- logs- en bevoorradingseconomie opnieuw zware slagen toegebracht. Vliegtuigen der gewapende verkenning hebben op 200 km. ten Noordwesten van de Hebriden een koop vaardijschip van 3 000 B.R.T, tot zinken gebracht en een anderen grooten koop vaarder ten Noordwesten van de Shetland- eilanden zwaar beschadigd. Verscheidene honderden gevechtsvlieg tuigen hebben in den afgeloopen nacht voor de oorlogvoering belangrijke doelen in Midden- en Zuid-Engeland aangevallen. De aanvalsgolven waren gedurende verschei dene uren gericht op industrieele installa ties te Birmingham. Bij goed zicht konden talrijke groote branden worden waarge nomen, zoodat op een krachtige uitwer king van de aanvallen gerekend kan wor den. Verdere doeltreffende aanvallen waren gericht op de wapenfabrieken van Notting ham, de haveninrichtingen van Southamp ton, alsmede op verscheiden plaatsen aan de Britsehe Oost- en Zuidoostkust. Het 308ste communiqué van het Italiaan sche hoofdkwartier luidt: Aan het Julische front is Longatico bezet. Onze actie duurt voort in de dalen van de Save en Ljoebljana. Aan het Albaneesche Oostfront duurt de opmarsch onzer troepen op Joegoslavisch gebied voort. Van het Grieksche front niets te melden. Onze luchtmacht heeft in scheervlucht vijandelijke troepen, gemechaniseerde strijd middelen en stellingen in Joegoslavië aan gevallen. Afdeelingen bommenwerpers heb ben de havenwerken en de opslagplaatsen van de vlootbasis Sebenico getroffen. De landingsplaatsen voor watervliegtuigen te Divolje en Slosella werden opnieuw bestookt met bommen en machinegeweervuur. Er braken branden uit en vier watervliegtuigen werden beschadigd. Ook de militaire instal laties te Ragusa werden getroffen. In Grie kenland is het station te Kiparissia bescha digd en de spoorbrug over de Arkadeika op den Peloponnesus vernield. Op 9 April heb ben vliegtuigen van het Duitsche vlieger corps de haven van den Piraeus aangevallen. Een groote opslagplaats voor brandstof ge raakte in brand. Vier groote schepen en de havenwerken werden ernstig beschadigd. In Cyrenaica duurt de achtervolging van den vijand naar het Oosten voort. Een groote menigte gevangenen en oorlogsmate- rieer blijft in onze handen vallen. Tot de gevangenen behoort de leger-commandant, generaal Neame. Afdeelingèh van het Duit sche vliegercorps hebben de havenwerken en gemeerde schepen te Tobroek getroffen. Duitsche en Italiaansche duikbommenwer pers, Stuka's en Picchiatelli, hebben troe penconcentraties in de omgeving van To broek gebombardeerd. Uit Italiaansch Oost-Afrika geen nieuws van beteekenis. Later meldde Stefani: Italiaansche troepen hebben de stad Ochrida, gelegen aan de Oostzijde van» het Ochrida-meer, bezet. In dezelfde zone van Ochrida hebben colonnes motorrijders der Bersaglieri een Duitsche gevechtsgroep ontmoet. Daarmede is de Duitsch-Italiaansche verbinding tot stano gebracht. De Fuehrer heeft het volgende telegram aan den Duce gezonden: „Duce, nu Duit sche en Italiaansche afdeelingen elkaar voor het eerst op het Joegoslavische oorlogs- tooneel de hand reiken, zend ik u mijn har telijke groeten. In trouwe kameraadschap. Adolf Hitler." Het D.N.B. meldt uit Weenen: In een oproep, dien generaal Kvater- nik voor de radio van Zagreb heeft voor gelezen, komt o.a. voor, dat na zwaren strijd van het Kroatische volk en de Kroatische Oestasja (burgerwacht) dank zij de besluitvaardigheid van dr. Ante Pavelitsj Kroatië tot zelfstandige staat verklaard is. Voorts worden alle officieren, onderofficieren, ambtenaren, enz. aangespoord, zich te Zagreb of in hun plaatsen te melden en den eed op het onafhankelijke Kroatië af te leggen. In een anderen, door radio-Zagreb ver spreiden oproep, worden alle Kroaten aan gespoord, „voor de komst van den vrijheids strijder dr. Ante Pavelitsj" te vlaggen, de wapens neer te leggen en slechts voor de eigen, maar niet voor een vreemde vrijheid te strijden. O O Met. groote geestdrift heeft de Kroatische bevolking de Duitsche troepen bij hün in tocht in Agram verwelkomd. Hoe groot de vreugde in de stad is, blijkt uit een gesprek van een Duitschen soldaat met generaal Kvaterik, die de Duitsche soldaten aldus be groette: „Ik was kolonel in het oude Oosten- rij ksche leger. De ontvangst der Duitsche troepen is in Agram en in heel Kroatië een triomftocht, waaraan ouden van dagen en kinderen met tranen in de oogen deelnamen De Duitsche soldaat wordt als redder der vrijheid van de Kroaten beschouwd en alle Kroaten hebben slechts één wensch: trouw met trouw te vergelden. De Fuehrer van het Duitsche volk wordt als een afgod bemind. Wij hebben slechts den vurigen wensch om evenals in den wereldoorlog, ook thans weer aan de zijde van de Duitsche kameraden te strijden" Het A.N.P, meldt uit New-York: De vraag, waar de weken geleden in Griekenland aan Ia|id gezette EngeLsche troepen, waarvan de sterkte 200.000 man zou bedragen, zijn, heeft de omroeper van de Columbia Broadcasting Company be antwoord, met erop te wijzen, dat onge veer 40.000 a 60.000 Engelschen voor het uitbreken der vijandelijkheden in de twee de verdedigingslinie aan den Olympus bij Keterini, ten Zuid-Westen van Saloniki, lagen, klaarblijkelijk met de bedoeling hen in geval van nood en al naar gelang de behoefte naar het Noorden of Oosten te dirigeeren. Nu de vijandelijkheden zijn be gonnen, is het niet bekend, aldus verklaar de de omroeper verder, waar de Engelschen liggen. Men gelooft echt-ér niet, dat zij reeds met den vijand in contact zijn ge komen. Naar Reuter meldt, is hiitenant-generaal Sir Henry Mailand Wilson met het opper bevel over de Britsehe troepen in Grie kenland belast. Hij staat, zoo wordt ver der gemeld, onder het opperbevel van ge neraal Papagos. Het D.N.B. meldt uit Moskou: Gistermiddag heeft de Japansche minis ter van Buitenlandsche Zaken, Matsoeoka, de derde bespreking met Molotof gevoerd, welke meer dan twee uur heeft geduurd. In Japansche kringen verluidt, dat door de besprekingen verschillende kwesties zijn opgehelderd. Op de conferentie van de gouverneurs der provincies heeft de plaatsvervangende minister van Buitenlandsche Zaken, Ohasji aldus AN.P., verklaard: De reis van minis ter Matsoeoka zal tot resultaat hebben, dat onze betrekkingen met Duitschland en Italië nog nauwer zullen worden. Het Pact van Drie vormt den onveranderlijken grondslag der Japansche politiek. In weer wil van alle moeilijkheden zal het Japan sche volk langs dezen weg onvermoeid voortschrijden. DUITSCHE PERS VERONTWAARIGD. De Berlijnsche bladen, aldus het D.N.B keeren zich met verontwaardiging tegen den jongsten aanval van Britsehe bom menwerpers op Berlijn, waarbij weer in het geheel geen militaire doelen, doch uitslui tend woonwijken, ziekenhuizen, kerken en dergelijke gebouwen getroffen, zijn, welke in de geheele beschaafde wereld hoogelijk- gewaardeerd worden. De Engelschen heb ben ons en de wereld opnieuw hun onver mogen getoond, zoo schrijft de Berlinèr Börsenzeitung, om Duitschland in militair opzicht te treffen, en zij hebben met hun jegens de beschaving schadelijke daad op nieuw aangetoond, dat al hun phrases van strijd voor de beschaving en de hoogste goederen der menschheid, hol zijn. De Deutsche Allgemeine Zeitung schrijft: het tuinhuis van Goethe te Weimar, het mausoleum in Friedrichsruh, thans de staatsopera en de universiteit te Berlijn, dus plaatsen van Duitsche kunst en Duit sche wetenschap, dat zijn de doelen van Churchills luchtmacht. De verontwaardi ging. die in Berlijn heerscht, aldus het blad, draagt een zakelijk en nuchter karakter. De Berlijnsche bevolking weet, dat de mis- DE KOMENDE LIJSTENCOLLECTE. Nog eenige dagen scheiden ons van de komende lijstencollecte ten bate van het werk van Winterhulp Nederland. Van 15 tot en met 20 April (in sommige gemeenten is deze periode iets grooter) zullen door het geheele land de ijverige collectanten van Winterhulp zich weder aan de woningen van alle Nederlanders vervoegen met een dringende bede om een offer voor de leni ging van de nooden van een breede massa van behoeftige landgenooten. Herhaaldelijk ts te dezer plaatse reeds uiteengezet, hoe ontzaglijk groot deze noo den zijn 'en helaas moest ook telkens weer geconstateerd worden, dat de ingezamelde gelden nog bij lange na niet voldoende waren om allen nood te lenigen, al waren de resultaten op zichzelf beschouwd 'niet .eheel en al onbevredigend. „Het kan echter beter en het móét be ter" moge daarom hot de-vies zijn voor de komende collecte en wanneer ieder Neder lander de volgende week zijn plicht doet jegens zijn behoeftige medeburgers, dan kan het niet anders, of deze inzameling zal een record-succes boeken. Maar dan moet ook een ieder, die maar iets kan missen, daadwerkelijk medewer kenden zich met liefdé een offer willen ge troosten. Elk offer uit plicht geboren en met liefde gebracht, zal de voltooiing van het mooie sociale werk' van Winterhulp vergemakke lijken en wederom zal dan uit tienduizen den gezinnen een dankbede kunnen op gaan voor het resultaat van deze blijken van gemeenschapszin. Want gemeenschapszin moet de grond slag zijn voor het doen slagen van deze actie én daarom mag niemand zich aan den daaruit voprtsipruitenden plicht tot offeren onttrekken. Reeds veel leed heeft Winterhulp Neder land, dank zij veler medewerking kunnen verzachten, maar haar arbeidsterrein bleek zoo omvangrijk, dat voor het bereiken van het gestelde doel ook de hulp van die Ne derlanders, die tot dusver om welke reden ook zich nog afzijdig hielden, niet kap wor- en ontbeerd. Wie vair de noodzakelijkheid daarvan is doordrongen, zal met liefde zijn steentje bijdragen voor het brengen van vreugde in de gezinnen van hen, die nóg op steun van anderen aangewezen .zijn. En ook dan zal eerst met recht verwezen lijkt zijn de leuze: Voor het volk, door het volk. MAANDAG, TWEEDEN PAASCHDAG, ZAL ONS BLAD NIET VERSCHIJNEN EN ZIJN ONZE BUREAUX DEN GE. HEELEN DAG GESLOTEN. daad aan het gebouw waar de komende dagen „Parsifal" zou worden opgevoerd, dat Berlijners en vreemdelingen zoovele verheven kunstaren geboden heeft en dat bovendien den rijksmaarschalk bijzonder ter harte gaat, even honderdvoudig gewro ken zal worden als de jongste aanvallen op Kiel. Het blad sluit mét de woorden: oo deze luchtaanval is een bewijs voor het feit, dat het Engeland van Churchill de vijand van Europa en van de Europeesche beschaving is. VOORSTEL OM DE AMERIKAANSCHE VLOOT DE BESCHERMING VAN SINGAPORE OP TE DRAGEN. De democratische senator Lee, die reeds herhaaldelijk door de Amerlkaansche re- van hedenavond tot morgenochtend van Zondagavond tot Maandagmorgen en van Maandagavond tot Dinsdagmorgen De maan komt hedenavond op te 21.32 uur en gaat mor genochtend onder te 7,53 uur: Zondagavond komt de maan op te 22.53 uur om Maandagoch tend te 8.34 uur weer onder te gaan. geering gebruikt is als wegbereider voor komende maatregelen, heeft voorgesteld dat de Amerlkaansche vloot de bescher ming van Singapore op zich neemt om den Engelschen gelegenheid te geven hun vloot, op de strijdtooneelen te versterken. (D.NB.) LUOHTBASES OP GROENLAND. De regeering te Washington heeft hekend gemaakt, dat de Vereenigde Staten, over eenkomstig de Deensch-Amerikaansche overeenkomst, luchtbases zullen inrichten op Groenland, welke moeten dienen ter bescherming van Groenland en van het Westelijk Halfrond. Naar verder wordt gemeld heeft Roose velt in een boodschap aan het Congres om machtiging verzocht, „in buitenlandsch be zit zijnde schepen, welke in havens van de Vereenigde Staten liggen tegen passende vergoeding in bezit te mogen nemen." Op een op de persconferentie gestelde vraag of Engeland nog een levering Ame- rikaansche torpedobootjagers kan verwach ten, heeft Roosevelt, naar Reuter meldt, met „neen" geantwoord. (D.N.B.) ARBITRAGE BIJ DE FORD FABRIEKEN. Uit Detroit wordt gemeld, dat de staken de arbeiders der Fordfabrieken de arbi- tragevoorstellen van den gouverneur van den staat Michigan hebben aangenomen. Ook de directie verklaarde zich bereid de voorstellen „met voorbehoud" te aanvaar den. (D.N.B.) DE VOORZIENING VAN FRANKRIJK. Het D.NH. meldt uit New York: De Fransche ambassadeur, Henry Haye, heeft opnieuw een onderhoud gehad met den vice-cinister van buitenlandsche za ken, SumnerWelles, waarin hij weer de kwestie ter sprake bracht van den aankoop van 490.000 ton graan voor het onbezette Fransche gebied. De ambasadeur verklaar de, dat deze hoeveelheid noodig is om tot einde Augustus de bevolking van brood te voorzien. Anders zou de bevolking van het onbezette gebied twee maanden lang zon der brood zitten. De New York Times meldt hierover uit Washington, dat in de onderhandelingen met de Engelschen de kwestie van nieuwe verschepingen naar Frankrijk niet ter spra ke wordt gebracht, zoolang niet is vastge steld, hoe de beide ladingen meel, welke thans nog door het Amerlkaansche Roode Kruis verscheept worden, verdeeld en ge bruikt zullen worden. Twee scheepsladin gen zullen waarschijnlijk de volgende week vertrekken, doch, naar de Fransche am bassadeur mededeelde, zullen zij slechts voor vier-en-halven dag voldoende zijn. (D.N.B.) Dit nummei bevat VIER Bladen Binnenland Inbrekersbende te Leiden gearresteeerd (Stadsnieuws, 1ste Blad). Kampeeren in tenten en kajuiten des nachts verboden (Binnenland, 3de Blad). Drastische beperking van het benzinever bruik (Binnenland, 3de Blad1). De distributie van melk en cacao (Binnenland, 3de Blad) Buitenland Agram (Zagreb) door de Duitschers bezet. (lste Blad). Italianen en Duitschers in Albanië met elkaar in verbinding (lste Blad); Hongarije bezet vroeger afgestaan gebied (lste Blad). Onafhankelijkheid van Kroatië uitgeroepen (lste Blad). BERICHTEN" ZIE VOORTS „LAATSTE EERSTE BLAD. MEN ZIE VOOR ONS KORT VERHAAL PAGINA 2 VAN HET DERDE BLAD.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1941 | | pagina 1