DENSDAG 18 MAART 1941
No. 24840
Megerle over de voorstellen
van Hoover
Duitsch-Italiaansche repliek
op Roosevelt's rede
Verduisteren:
82sfe Jaargang
Critiek op het
Engelsche standpunt
Nieuwe burgemeester
van Assen
Titulescu overleden
Scherpe afkeuring
Rond den Balkan.
Verspreide berichten
19.48 uur
7.47 uur
EERSTE BLAD
Feiten van den dag
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES
32 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen
van ons Blad zijn gevestigd. Andere advertenties 37 ets. per regel. Minimum
5 regels. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. - Incassokosten volgens postrecht.
„Kleine Advertenties" (hoogstens 30 woorden) uitsluitend bij vooruitbetaling,
alleen 's Woensdags en 's Zaterdags 55 ets. - Voor toezending van brieven
wordt 10 ets. berekend.
Bureau Witte Singel no. 1, hoek Noordeindsplein
Telef. nrs. Directie en Administratie 25041 (2 lijnen)
Redactie 21507
Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden3.35
per week'0.18
Franco per post 2.35 per 3 maanden portokosten
(voor binnenland ƒ0.80 per 3 mnd.)
De Berliner Börsenzeitung publiceert on
der het opschrift, „het Kaïnsteeken" een
.artikel van dr. Karl Megerle over de En-
gelsch-Amerikaansche afwijzing van het
plan-Hoover Inzake hulpverleening aan
België. Hij schrijft o.a.:
De laatste dagen Is Engeland wegens de
politiek van uithongering van vroegere
bondgenooten tweemaal aan de kaak ge
steld. Eerst door oud-president Hoover, die
Engeland gevraagd had, of Engeland be
reid Is zijn hulpactie aan België toe t.e
staan en' daarna door de Fransche regee-
ring, die aankondigde, dat zij haar sche
pen met levensmiddelen door Fransche
oorlogsbodems tegen Engelsche aanvallen
zal laten beschermen. Engeland stond
daarmede voor een vraag van menschelijk-
held, een vraag van de ongeschreven en
door alle landen erkende zedenwet, alsook
van het geschreven Internationale volke
renrecht. In het geval van Frankrijk stond
Engeland bovendien voor een aangelegen
heid, die niet gemakkelijk kon worden op
genomen. Hoover moest een hard „neen"
in ontvangst nemen en moest van den al-
lerchristeMjksten Halifax vernemen, dat
wat hij voornemens was te doen verkeer
de menschlievendheid was.
HOOVER'S VOORSTELLEN.
Hoover had zijn voorstellen met kennis
van zaken zoo opgesteld, dat alles streng
op humanitairen grondslag zou blijven.
Het zou een experiment binnen klein be
stek zijn, welks resultaat het verloop van
militaire gebeurtenissen in geen enkel op
zicht kon influenceeren. Het ging om de
vraag of Engeland de eenige natie zou
zijn, die zou ingaan tegen de opvatting
van alle volkeren om naast de harde nood
zakelijkheid van den oorlog overal waar
het mogelijk Is,- de menscheüjkheid aan
het woord te laten komen en het leed van
de getroffen volkeren te verzachten.
Hoover kon er op wijzen, dat hij van de
Duitsche regeering alle voorwaarden en
verzekeringen voor het streng onpolitieke
en onmilitaire karakter van zijn hulpwerk
had ontvangen. Een millioen in ellende
levende volwassenen en twee millioen kin
deren in België zouden uit gaarkeukens ge
spijzigd worden.- Het noodige broodgraan
stelde Duitschland ter beschikking, het
noodige vet en ander materiaal zou Enge
land door de blokkade toelaten. Een neu
trale controle-commissie was toegelaten.
De Belgische emigrantenregeering drong
er bij de Engelsche regeering op aan om
het plan aan te nemen. Gezien deze feiten,
moest het antwoord van Hoover op het
„neen" van Lord Halifax tot een felle aan
klacht worden tegen de Engelsche bruta
liteit, huichelarij en onmenschelijkheid. Hij
weerlegde de Britsche bewering, dat de
bezette gebieden genoeg hadden om te le
ven, wanneer Duitschland ze niet zou leeg
plunderen door erop te wijzen, dat deze
landen ook in vredestijd voor hun voeding
in ruime mate op den invoer van overzee
waren aangewezen. Noch Engeland, noch
Amerika zouden hiervan financieele lasten
hebben te verduren. Niets van den voor
genomen invoer zou rechtstreeks of indi
rect naar Duitschland gaan. Integendeel,
Duitschland zou meer teruggeven dan het
tevoren 'betrokken heeft. De hulp zou niet
gaan naar Belgen, die voor Duitschland
werken, doch uitsluitend naar kinderen,
werkloozen en noodlijdenden. Van Enge
land zou geen scheepsruimte gevraagd
worden. Het hulpplan zou noch een mili
tair verlies voor Engeland, noch winst voor
Duitschland beteekenen. „Het leven van
deze kinderen te redden is geen verkeerde
menschlievendheid." Daarmede eindigt het
antwoord van Hoover aan Halifax.
BESTRIJDING VAN ENGELSCHE
STELLINGEN.
Op deze wijze in het nauw gedreven,
hebben de Engelschen geprobeerd, Duitsch
land de verantwoordelijkheid ln de schoe
nen te schuiven. Wij zijn gaarne bereid,
zoo schijft Megerle, juist ln deze kwestie
met de Angelsaksen te debatteeren. Er
moet hier geen valsche legende ontstaan.
De hongeroorlog is een Angelsaksische
uitvinding. Het volkerenrecht verklaart
hem voor onwettig. Dat Engeland en zijn
Mr. H. W. BLOEMERS BENOEMD.
Het rijkscommissariaat maakt bekend:
De rijkscommissaris voor het bezette
Nederlandsche gebied heeft op ~rond
van zijnverordening Nr. 3/40 betref
fende de uitoefening van de regeerings-
b^voegdheden in Nederland den burge
meester der gemeente Assen, mr. J. B.
Bothenius Lohman, eervol ontslag ver
leend en gepensionneerd. Tot zijn op
volger is benoemd de tegenwoordige
burgemeester van de gemeente Roden,
mr. H. W. Bloemers.
De rijkscommissaris heeft verder op
grond van artikel 1 van zijn verorde
ning mevrouw H. A. van RielSmeenge
te Assen eervol van haar functie van
schoolinspectrice in de inspectie Assen
ontheven en gepensionneerd. In haar
plaats benoemde hij krachtens artikel 3
van zijn vierde verordening nr. 108/40
betreffende bijzondere maatregelen op
administratief-rechtelijk gebied den
hoofdonderwijzer F. K. E. Veld, te Den
Andel, tot inspecteur van het lager on
derwijs in de inspectie Assen.
De vroegere ftoemeesche minister van
buitenlandsche zaken, Titulescu, Is gister-
Foto-archief L. D.
delen en kleeding noodig heeft, niet als
contrabande mag worden beschouwd.
In zoover de Engelsche schending van
het volkerenrecht zich tegen het Duitsche
volk keert, is er voor gezorgd, dat dit wa-
den Engelschen uit de hand werd ge
slagen.
Tegenover Engeland, zijn bondgenooten
en zijn slachtoffers heeft Duitschland door
de Engelsche schending van het volke
renrecht onbeperkt het recht van vergel
ding. verkregen. Van Duitschland uit ge
zien bestaat er geen noodzakelijkheid en
I geen verplichting om den door Engeland
bondgenooten den" hongeroorlog van 19141 verleide volkeren -de gevolgen van den
1918 met geweld bij de oorlogvoering
hebben betrokken, maakt van een rechts-
schending nog geen volkenrecht, doch
heeft er slechts toe bijgedragen om in
het oorlogsrecht den factor der onbeperkte
onmenschelijkheid in te voeren.
Bij het begin van dezen oorlog, toen
Engeland op de lijst van contrabaride weer
al die goederen plaatste, welke noodig
zijn voor het levensonderhoud van de
burgerbevolking, hebben daarom talrijke
staten, waaronder de meerderheid van de
neutrale groote mogendheden, bezwaren,
protesten e.d. te berde gebracht. Op de
pan-Amerikaansche conferentie van Octo
ber 1939 werd eenstemmig, dus ook met
de stem van de Vereenigde Staten vast
gesteld, dat al hetgeen de burgerbevolking
der oorlogvoerende landen aan levensmid-
militairen toestand te onthouden. Ten
deele hebben zij destijds actief, ten deele
passief aan de Engelsche blokkadepolltiek
tegen Duitschland deelgenomen. Zij heb
ben zich tegen de Engelsche schending van
het volkerenrecht niet geweerd, maar zich
door onderwerping aan de Engelsche blok
kade-bepalingen tegen het Duitsche Rijk
laten misbruiken. Desondanks bestaat er
van Duitsche zijde niet het voornemen de
bezette gebieden leeg te plunderen. Duitsch
land houdt zich binnen het bestek van de
internationale verplichtingen en draagt het
zijne er toe bij om den toestand te ver
lichten. Evenals de actie van Hoover heb
ben tot dusver ook andere organisaties,
zooals de Quackers en het Roode Kruis in
Duitschland volledig begrip voor haar
wenschen gevonden. De verantwoordelijk-
Wijlen Titulescu.
avond te kwart voor twaalf in den leeftijd
van 58 jaar te Cannes overleden.
Nicolaas Titulescu werd ln 1883 te Cra-
jova geboren en promoveerde na zijn stu
die aan de Sorbonne te Parijs tot doctor
in de rechtswetenschappen. In 1905 werd
hij hoogleeraar aan de universiteit te Jassy
en in 1909 werd hij als zoodanig te Boe
karest benoemd. In het politieke leven trad
hy eerst ln 1912, toen hy ln de Kamer ge
kozen werd, Tydens den wereldoorlog was
hy minister van financiën. Hy ondertee-
kende het vredesverdrag van Trianon als
gedelegeerde van Roemenië. In 1920 werd
hy wederom tot minister van financiën
benoemd, en twee jaar later bekleedde hy
den post van Roemeensch gezant te Lon
den. Minister van buitenlandsche zaken
werd hij ln 1927. om echter ruim een Jaar
later weer als zoodanig af te treden en
zyn positie in Londen weer te bekleeden.
In de herfstzittlngen ln de jaren 1930 en
1531 van den Volkenbond, waarby hy ver
tegenwoordiger was, fungeerde Titulescu
als president. In 1932 werd hy wederom
tot het ministerambt geroepen, doch an
dermaal niet voor langer dan ruim een
jaar. Hy bekleedde in Januari 1934 weder
om het ministerschap van buitenlandsche
zaken onder Tatarescu.
Titulescu heeft, door zyn telkenmale
herhaalde ministerschap voor buitenland
sche zaken zyn stempel gedrukt op vele
jaren van de Roemeensche politiek en
zulks ln scherp pro-geallieerden geest. HU
kreeg zyn ontslag in Augustus 1936, waar
na hy langen tyd in St. Morltz en Parijs
vertoefde.
^ïeld moet dus uitsluitend gelegd worden
op Engeland en op degenen, die Engeland
in zyn politiek van massa-moord tegen de
hulpeloozen actief en passief ondersteu
nen. Deze hulpeloozen zyn de vroegere
bondgenooten van Engeland. Dat Enge
land besloten Is juist hen aan „den witten
dood" uit te leveren, zal uit het geheugen
van eervolle volkeren niet* meer verdwij
nen. Zooveel laagheid en gemeenheid
heeft de wereld ln langen tüd niet meer
gezien, zooals Engeland thans begaat Je
gens hen, die als hulpvolkeren van Enge
land hun bloed gegeven hebben, Engelsche
opmarschen en aftochten met hun lichaam
gedekt hebben en nog na de nederlaag him
goud en schepen aan1 Engeland ter beschik
king hebben gesteld. Geen militaire nood-
zakelykheid, aldus Megerle verder, zal
Engeland van de aanklacht vry spreken,
dat het heden de vrouwen en kinderen
van die Belgen, Franschen, Noren enz. zon
der medelyden laat ofnkomen, die voor
Engeland gevallen zyn. Lord Halifax ant
woordt hierop: Engeland moet hard zyn,
omdat dit den oorlog verkort. De Londen-
sche radio verklaarde, dat aan de Denen,
Tsjechen, Nederlanders, Noren en Fran
schen te verstaan gegeven is, dat zy om
hun bevryding te verkrygen, ontberingen
moeten doorstaan en moeten afwachten.
Zij moeten slechts hun riem iets aantrek
ken. Wat beteekenen Immers 40 millioen
hongerHjdende Franschen, nu Engeland
toch voor de vryheid van alle volkeren
strijdt!
In werkehjkheid verhongeren en Ujden
dezo volkeren gebrek, niet voor zichzelf,
maar voor Engeland. De minister van
scheepvaart, Cross, heeft dat ln December
1940 openiyk gezegd, Engeland heeft slechts
te kiezen om, óf Duitschland, zyn kinderen
inbegrepen, uit te hongeren, óf zelf, met
inbegrip van de Engelsche kinderen uitge
hongerd te worden. Men kan voor de be
zette gebieden niets doen, want „voor ons
bestaat slechts eerst het leven van ons
eigen volk. Hoe meer wy aan Europa den
toevoer afsnyden, des te minder bloed zal
het ons kosten."
Met andere woorden: „Al gaan de bond
genooten van gisteren ook te gronde, als
Engeland maar het leven behoudt." Het
Britsche cynisme gaat echter nog verder.
Het wil uit de ellende van die vroegere
bondgenooten nog militair voordeel beha
len. Het wil hen, door hen in nog diepere
ellende te storten, aanzetten tot opstandig
heid tegen de militaire feiten en tot daden
van wanhoop, hoewel Engeland heel goed
weet, dat het geheele militaire en politieke
resultaat van een dergeUjke politiek gelijk
Officieel hebben Berlyn en Rome nog
geen commentaar geleverd op Roosevelt's
rede.
De Deutsche diplomatlsch-politische Kor-
respondenz schrijft echter o.a. het vol
gende. -
„De tegenwoordige regeermg van Noord-
Amerika schijnt bewust de principes van
Washington en van de Monroe-leer over
boord te werpen. President Roosevelt heeft
niet den moed openiyk te zeggen wat hij in
werkehjkheid wil. Hy verschanst zich by
zyn aggressieve bedoelingen achter de uit
vlucht dat het er om gaat, de democratieën
tegen de dictaturen te beschermen, alsof b.v.
Griekenland een democratie is. Hy gebruikt
als motiveering van zyn doel de onware
bewering, dat de mogendheden van de spil
openiyk prob'eeren alle „krachtens verkie
zingen aangestelde regeeringssystemen te
vernielen". Niet alleen in haar eigen gebie
den, doch ook op het Amerikaansche con
tinent. Een drieste bewering, die echter niet
slaat op Europa, waar in de staten, die zijn'
aangesloten by het drie-mongendheden-
pact. de meest verschillende regeeringsvor-
men bestaan, doch, met betrekking tot het
Amerikaansche continent een byzonder
arglistige propaganda-manoeuvre betee-
kent.
Het gaat Roosevelt in geenen deele zoo
zeer om het „verankeren" van democratische
stelsels, dan wel om het bevredigen van zijn
machtshonger. Volgens zyn opvatting heeft
Noord-Amerlka, nu het het stadium van de
Monroe-leer heeft overwonnen, thans tot
taak de geheele wereld te controleeren. By
den wederopbouw van de wereld, zoo zegt
Roosevelt, zullen de Vereenigde Staten een
groote rol spelen. Het program van den
tegenwoordigen president der Vereenigde
Staten wordt hierdoor duidelijk, n.l. een
wereldorde, die hij naar zijn goeddunken
aan de andere naties en wel zijn vrienden
wil opdringen en aan zyn vyanden met
geweld wil opleggen. Een natie, die, zooals de
Vereenigde Staten de medeverantwoordelijk
heid draagt voor den waanzin van Versailles,
heeft echter niet het recht aanspraak te
maken op de leiding by den wederopbouw
van Europa, om niet te spreken van een
leiding by de hervorming van de wereld.
Een Noord-Amerlkaansche inmenging, van
welken aard deze ook zy, zal door het
Europeesche continent als een hoogst lastige
en gevaarlijke aanmatiging van de hand
gewezen en wanneer het zyn moet met de
scherpste middelen worden afgewezen"
En onder het opschrift „de stem van het
geweld" verklaart de Glornale d'Italia dat
de rede van Roosevelt van het begin tot het
einde niets anders is dan een uitdaging tot
oorlog en een poging om aan zyn toekom
stige aggressieve maatregelen een schijn
van recht te geven. Thans bewijst Roosevelt,
dat hy alle beloften ,die hy voor zyn her
kiezing aan het Amerikaansche volk ge
geven heeft, over boord werpt en dat hy' de
verstandige raadgevingen, die Washington
zijn volk als politiek testament heeft achter
gelaten, volkomen veronachtzaamt, even
als de Monroe-leer. Hij heeft hiermede een
precedent geschapen, dat op zekeren dag
door Europa tegen Amerika gebruikt kan
worden.
Rond den Balkan hangen steeds geruch
ten, maar gewijzigd is er niets.
Sir Ronald Campbel, de Engelsche ge
zant te Belgrado, heeft gistermiddag een
langdurig onderhoud met minister-presi
dent Tswetkowitsj gehad.
Volgens United Press verluidt te Istam-
boel dat een Turksche koerier, op weg naar
Berlijn om daar het antwoord van presi
dent Inönü op de nota van Hitier te over
handigen bij zich heeft, uitsluitend een
hoffelijk antwoord op de Duitsche verzeke
ring, dat Duitschland Turkije met vreed
zame bedoelingen tegemoet treedt. Hieraan
schijnt de verklaring vastgeknoopt te zijn,
dat Turkije met alle landen goede betrek
kingen wenscht te bewaren en in vrede
wenscht te-leven.
Koning Boris van Bulgarije heeft Zondag
in zijn buitenverblijf Wrana ter eere van
generaal-veldmaarschalk List en de hem
vergezellende officieren een diner aangebo
den. Hieraan hebben deelgenomen: de
koningin, de familieleden van den koning,
prins Kyrill en prinses Eudokioa, de Bul-
gaarsche minister-president, professor Filof
de minister van oorlog Daskalof, de Duit
sche gezant von Richthofen, de Duitsche
militaire attaché en leden van het konink
lijk gevolg.
United Press zegt voorts, dat Engelsche
kringen te Istamboel verklaarden, dat Brit-
j,sche strijdkrachten in Griekenland zijn ge-
'land bij de verdediging van de Rupolpals
ten Noorden van Demirhissar zullen steunen
en indien mogelijk aan de verdediging van
Saloniki zullen deelnemen.
Naar beweerd werd, zijn deze troepen 150
a 200.000 man sterk. Er bevinden zich troe-
penonderdeelen bij, die reeds in Frankrijk
en Lybië hebben gestreden.
Over de aankomst van deze troepen zegt
men verder te Istamboel, dat deze alleen
voor defensieve doeleinden en tot steun van
de Grieken daarheen getransporteerd zijn,
en dat het hoogst onwaarschijnlijk is, dat
zij een offensief op den Balkan zullen in
zetten. Goed ingelichte waarnemers ver
klaarden, dat een Britsch offensief op den
Balkan met een zelfmoord gelijk zou staan,
daar de zv/akke strijdkrachten, die Enge
land in het Naburig Oosten heeft met
inbegrip van de troepen in Afrika te zamen
net 400.000 man bijna onbegrensde Duit
sche strijdkrachten tegenover zich zouden
vinden.
Het Zuid-Slavische blad „Politika" zegt
o.a.: Grieksche politieke kringen en de
openbare meening schijnen begrip te heb
ben voor het besluit van Joegosalvië, zich
van de tegenwoordige gebeurtenissen afzij
dig te houden en een volkomen neutraliteit
in acht te nemen, hoewel het vastbesloten
is, zijn onafhankelijkheid en territoriale
integriteit te verdedigen. Dat Jdegoslavië,
de sterkste militaire mogendheid op den
Balkan, een dergelijk standpunt inneemt,
heeft den toestand op den Balkan ver
helderd.
Ten aanzien van de houding van Turkije
verklaart men in Griekenland, dat Turkije
de positie inneemt van een neutralen waar
nemer met het geweer aan den voet. In
geval van uitbreiding van het conflict op
den Balkan zal Turkije volgens berichten
uit Istanboel al zijn verplichtingen nakq,-
men. Het Turksche leger is volkomen paraat
om het hoofd te kunnen bieden aan elk
gevaar voor de Turksche onafhankelijkheid'
of aan het ontstaan van een toestand op
den Balkan, welke de territoriale integri
teit van Turkije in gevaar zou kunnen
brengen.
DARLAN WEER TE PARIJS.
De vicepresident der Fransche regeering,
admiraal Darlan, de Duitsche ambassa
deur, Abetz. en de algemeene gedelegeerde
der Fransche regeering voor het bezette
gebied, ambassadeur de Brinon, alsmede
andere Fransche en Duitsche heeren heb
ben gisteren in hotel Matignon te Parijs
aan een noenmaal aangezeten. Bij deze ge
legenheid had de Duitsche ambassadeur
een langdurig onderhoud met Darlan.
DE VERLIEZEN VAN DE ENGELSCHE
DUIKBOOTVLO OT.
Het D.N.B. meldt:
Met het' verlies van de duikboot Snapper
ter grootte van 670 ton, heeft de Engelsche
admiraliteit de vernietiging van 26 Britsche
duikbooten tijdens het verloop van dezen
oorlog toegegeven. Hoewel in deze opgaven
het aantal verloren gegane duikbooten
door mijnen enz. niet is vermeld de
Duitsche cijfers melden meer dan 30 tot
zinken gebrachte Engelsche booten dan
bevestigt deze verlieslijst van de Engelsche
admiraliteit, ofschoon niet volledig, toch,
dat meer dan de helft van de bij het uit
breken van den oorlog bestaande Engel
sche duikboofcvloot ter grootte van 56 boo
ten, vernietigd is.
MA^SOEOKA OP RUSSISCH
GRONDGEBIED.
Het DUB. meldt ait Hsingking
Matsoeoka is op het Sovjet-Ruslsche
grensstation Otpor door een vertegenwoor
diger van de Sovjet-Russische regeering,
die den Japansohen minister van buiten
landsche zaken ln een door de Sovjetregee-
ring ter beschikking gestelden specialen
wagon, tot Tsjita zal vergezellen, begroet.
vcm hedenavond
tot morgenochtend
De maan ging heden onder te
10.41 voorm. en komt op heden
nacht om 2.24 uur.
Dit Nummer bevat DRIE Bladen
Binnenland,
Opening van het nieuwe gebouw van den
Nederlandschen Bioscoopbond. (3e BI.)
Duurtetoeslag ook voor personeel, behoo-
rend tot vaste kern van den luchtbe
schermingsdienst. (Binnenland, 3e BI.)
Weer treinstoring bij Utrecht. (Gemengd,
3e Blad).
Buitenland
Karl Megerle over de blokkade en Hoover's
voorstellen. (Ie Blad).
De Duitsche en Italiaansche pers over Roo
sevelt's rede. (Ie Blad)
Overleden is de vroegere Roemeensche mi
nister van buitenlandsche zaken Titu
lescu. (Ie Blad).
ZIE VOORTS .LAATSTE
EERSTE BLAD
BERICHTEN"
MEN ZIE VOOR ONS KORT VERHAAL
PAG. 1 VAN HET DERDE BLAD.