Engeland blokkeert
Bulgarije
DONDERDAG 6 MAART 1941
No. 24830
Verduisteren:
Het terreur- en sabotageproces
82s(e Jaargang
Een Britsche nota
19.27 uur
8.14 uur
v
De „Simaloer" drijft
brandend rond
Actie in de lucht
Uit Engeland
De behandeling door het krijgsgerecht
Er waren 43 verdachten
Nieuwe burgemeester
van Haarlem
EERSTE BLAD
Feiten van den dag
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES
32 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen
van ons Blad zijn gevestigd. Andere advertenties 37 ets. per regel. Minimum
5 regels. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. - Incassokosten volgens postrecht.
„Kleine Advertenties" (hoogstens 30 woorden) uitsluitend bij vooruitbetaling,
alleen 's Woensdags en 's Zaterdags 55 ets. - Voor toezending van brieven
wordt 10 ets. berekend.
Bureau Witte Singel no. 1, hoek Noordeindsplein
Telef. nrs. Directie en Administratie 25041 (2 lijnen)
Redactie 21507
Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden 2.35
per weekƒ0.18
Franco per post 2.35 per 3 maanden portokosten
(voor binnenland ƒ0.80 per 3 mnd.)
Het D.N.B. meldt uit Sofia:
In een nota, die de Engelsche gezant gis
terochtend heeft overhandigd aan den
minister-president, is omtrent de motieven
van Engeland tot het verbreken der diplo
matieke betrekkingen met Bulgarije o.m.
Terklaard, dat de Engelsche regeering het
niet eens is met de verzekering van Bul
garije, dat de Duitsche troepen in Bulgarije
den vrede op den Balkan in stand houden.
Het toetreden van Bulgarije tot het drie-
mogendheden-pact zoo wordt in de nota
verder gezegd en de opmarsch van Duit
sche troepen, vormen de voornaamste rede
nen voor het besluit van Engeland. De nota
geeft uitdrukking aan de meening, dat er
naar Engelsche opvatting geen twijfel aan
bestaat, dat het het doel is van de Duitsche
actie om „het met Groot-Britannië geal
lieerde Griekenland te bedreigen en aan te
vallen". De nota verwijt de Bulgaarsche re
geering, dat zij de Duitsche voornemens
begunstigd heeft.
ENGELAND BESCHOUWT BULGARIJE
ALS „DOOR DEN VIJAND BEZET
GEBIED".
Het D.N.B. meldt uit Berlijn:
Volgens den Engelschen berichtendienst
heeft het ministerie voor de blokkade een
decreet gepubliceerd, volgens hetwelk Bul
garije thans als „door den vijand bezet ge
bied" beschouwd moet worden. Derhalve
wordt Bulgarije met ingang van gisteren
vijandelijke bestemming beschouwd en
staan alle goederen die van Bulgaarschen
oorsprong of Bulgaarsch eigendom zijn,
bloot aan inbeslagneming.
DE HOUDING VAN TURKIJE.
Het D.NB. meldt uit Istanboel:
Het Journal d'Orient meldt uit Ankara,
dat de premier, Tewfik Saydam, binnen
kort over de nieuwe begrooting zal spreken.
Het is mogelijk dat hij bij die gelegenheid
ook verklaringen over de algemeene posi
tie van Turkije zal afleggen.
De ministers van binnenlandsche zaken
en van defensie zijn Dinsdag te Istamboel
aangekomen. De minister van binnenland
sche zaken verklaarde, dat de wijziging van
de wet op de passieve defensie in voorbe
reiding is.
van hedenavond
tot morgenochtend
De maan kwam heden op te
12.13 uur en gaat vannacht
onder te 3.05 uur (E. K.).
Schip van de maatschappij „Nederland".
HET WERD DOOR DUITSCHE
VLIEGTUIGEN GETROFFEN.
Het D.N.B. meldt: Duitsche verken
ningsvliegtuigen hebben gisteren op
eenige honderden kilometers ten Wes
ten van de Schotsche eilanden het
wrak waargenomen van een groot
schip, dat Duitsche vliegtuigen met suc
ces hadden aangevallen. Het was het
onder Engelsche vlag; varende Neder-
landsche koopvaardijschip „Simaloer",
niet een tonnage van 6533 brt. Het met
afweergeschut bewapende schip kreeg
onder de waterlijn een zwaren treffer,
waarop het door de bemanning verlaten
werd. Het drijft als wrak brandend op
zee rond.
O
De „Simaloer" werd in 1921 gebouwd
en behoort aan de maatschappij „Ne
derland". Het schip, dat een beperkte
passagiers-accomodatie heeft, is lang
128 Meter en breed 16,6 Meter.
EDEN BRENGT DEN GRIEKSCHEN
MINISTER-PRESIDENT EEN
AFSCHEIDSBEZOEK.
Het D.N.B. meldt uit Berlijn:
Volgens een bericht van den Britschen
berichtendienst uit Athene heeft Eden gis
terochtend een afscheidsbezoek gebracht
aan den Griekschen minister-president om
zijn reis tezamen met Dill, den chef van
den generalen staf, naar Cairo voort te zet
ten.
BRITTEN AANGERADEN BELGRADO
TE VERLATEN?
De United Press meldt dat het Britsche
gezantschap te Belgrado de leden van de
Britsche kolonie te Belgrado de leden van
de Britsche kolonie te Belgrado heeft aan
gespoord, hun gezinnen zoo spoedig moge
lijk te evacueeren.
Officieel is dit nog niet bevestigd!
De politie te Split (Spalato) heeft een
terreurorganisatie opgespoord, waaraan
daden van sabotage tegen bauxietschepen
ten laste gelegd konden worden. Tot dus
ver zijn vijf personen gearresteerd. Hierbij
is een brandbom gevonden, die afkomstig
is van het Engelsche consulaat-generaal te
Zagreb (Agram). (D.N.B.)
Het D.N.B. meldt uit Berlijn:
Formaties Duitsche jagers hebben gister-
ren een aanval over het Kanaal onderno
men. Onder de Engelsche kust stuitten zij
op Britsche jagers en noopten ze tot den
strijd. Op verscheidene plaatsen ontwikkel
den zich luchtgevechten tusschen afzon
derlijke toestellen en groepen vliegtuigen.
Volgens tot dusver ontvangen berichten
zijn zes Britsche jagers van het type Spit
fire neergeschoten.
Enkele Britsche bommenwerpers hebben
gisteren onder escorte van een formatie
jagers en onder dekking van laaghangende
wolken weer de stad Boulogne aangeval
len. Enkele bommen vielen op woonhuizen
en beschadigden een voor de burgerbevol
king belangrijke ravitailleeringsinstallatie.
De Duitsche afweer verijdelde een groot-
scheepsche uitwerking van den aanval en
verjoeg de vijandelijke formaties. Bij de
achtervolging werd een Britsche jager van
het type Spitfire door Duitsche jagers neer
geschoten.
MARINE-BEGROOTING AANGENOMEN.
Het D.N.B. meldt: -
Naar de Londensche nieuwsdienst mee
deelt, heeft het Lagerhuis met algemeene
stemmen de marinebegrooting aangeno
men.
De eerste lord der admiraliteit Alexander
wees op het aandeel, dat de Britsche vloot
heeft gehad in de oorlogvoering. Deze vloot,
verklaarde hij, is niet slechts het symbool
van de macht van Groot-Brittannië, doch
een veilige bescherming tegen de vijande
lijke mogendheden. Opdat zij echter zoo
sterk mogelijk zij, heeft zij steeds meer
schepen en manschappen noodig.
Alexander wees er op, hoe haar oorlogs-
taak nog verzwaard was door de ineenstor
ting van Frankrijk. Moeilijke operaties in
de Noorsche wateren en aan de Belgische
kust hadden verliezen gekost. Over het ge
heel genomen was, naar Alexander het
tegenover het Engelsche parlement voor
stelde, de Britsche vloot van Augustus 1939
ongeschonden. Zij beschikte op het oogen-
blik zelfs over meer torpedoboot jagers dan
toen en met de schepen, die thans in aan
bouw waren, zou zij sterker zijn dan ooit.
In het afgeloopen jaar waren 154 fabrieken
voor de vervaardiging van vlootmateriaal
gebouwd en voor een deel reeds in gebruik
genomen. Met het oog op den strijd op den
Atlantischen' Oceaan, die wel zeer spoedig
beginnen zou, had Engeland echter iedere
gram energie van zijn arbeiders en een
voortdurend toenemende productie noodig.
Alexander wees er vervolgens op, dat het
bedrag der begrooting slechts een symboli
sche som vormt, daar het ware bedrag ge
heim moet worden gehouden. Alexander
voegde er aan toe. dat de Britsche marine
geen symbolische marine is, dat haar sche
pen geen spookschepen zijn. Men kan ech
ter verwachten, dat de vijand hevige aan
vallen zal ondernemen en dat Engeland
daarbij zware slagen te verduren zal krij
gen. De eerste taak van de Britsche vloot
zoo vervolgde de minister, is het bescher
men van den Britschen overzeeschen han
del. In dit verband geloofde hij. dat de
Britsche koopvaardij kan rekenen op ver
sterking uit de Vereenigde Staten en de
dominions.
In den loop van het daarop -olgende de
bat zeide een labour-afgevaardigde o.a.,
dat een weinig meer openhartigheid in net
bekend maken van de activiteit der Brit
sche marine de zaak van de oorlogsmarine in
haar geheel ten goede zou komen.
Men zie voor vervolg pag. 2 van het
Eerste Blad.
(Van een A-N.P.-verslaggever)
In de laatste dagen heeft, zooals reeds
gemeld, in het gebouw van den Hoogen
Raad aan het Plein te Den Haag, een
proces plaats gehad tegen leidende
functionarissen van en medewerkers
aan een geheime organisatie, welke ten
doel had sabotage en terreurdaden tegen
leden der Duitsche weermacht en daar
toe behoorende inrichtingen te begaan
en ook om inlichtingen aan Engeland
te verstrekken met het oog op lucht
aanvallen.
Het aantal verdachten bedroeg 43, die
werden verdedigd door negen advocaten.
Het is geen géwoonte, dat deze soort pro
cessen in het openbaar gehouden wordt.
In dit geval echter hadden de militaire
autoriteiten persvertegenwoordigers toege
laten, waarbij zij zich lieten leiden door
de volgende overwegingenhet publiek zou
uit dit proces weder kunnen zien, hoe
grondig de Duitsche justitie zulk een zaak
behandelt en tevens, dat hier werkelijk
recht gesproken wordt. Ook zou de Neder
landsche courantenlezer ervaren met wat
voor elementen men hier te. doen heeft.
Slechts twee getuigen waren in deze zaak
gedagvaard. De 43 verdachten oefenden de
meest verschillende beroepen uit. Ook had
den zij behoord tot verschillende politieke
partijen.
Nadat de aanklager ten aanzien van
ieder der verdachten de beschuldigingen
van spionnage, sabotage, verboden wapen
bezit en franctireurschaip e.d. voorgelezen
had en iedere verdachte uitvoerig verhoord
was omtrent zijn afkomst, enz., begon het
eigenlijke proces met het verhoor van den
hoofdverdachte, een 43-jarigen Haarlemmer
Deze gaf toe, af te weten van deze geheime
organisatie, waarvan het doel was met alle
beschikbare middelen hier het leven van de
Duitsche bezetting onmogelijk te maken.
Er was ook een orgaan, waarin tot sabo
tagedaden werd aangespoord. De verdachte
ontkende echter in die organisatie een rol
van beteekenis te hebben gespeeld. Hij ont
kende haar leider te zijn. maar beweerde
iemand boven zich te hebben gehad, die nu
onvindbaar was. Hij zeide ook dat het hier
eigenlijk geen terreur-organlsatie betrof,
maar dat het de bedoeling was samen te
werken met de Engelschen, wanneer dezen
hier zouden landen.
ORGANISATIE OP MILITAIREN
VOET GESCHOEID.
Uit het verdere verhoor bleek, dat de
organisatie ook beschikte over ontplofbare
stoffen en andere wapenen, en dat zij ge
heel op militairen voet geschoeid was. De
genen, die de „militaire rangen" bekleed
den. tooiden zich met schuilnamen. De
hoofdverdachte, die in de organisatie den
rang van kolonel bekleedde, heette „kolo
nel van Verdun", terwijl in Vlaardingen ook
nog een „majoor" rondliep, die zich „Wolf"
noemde. Hij stond aan het hoofd van een
wandelclub in Vlaardingen, die op een ge
schikte wijze kon worden ingeschakeld. Er
was voorts een militair adviseur en men
werkte volgens schriftelijke aanwijzingen
•betreffende de wijze waarop op bepaalde
plaatsen sabotage zou kunnen worden ge
pleegd. Ook werden besprekingen gevoerd
over vergiften, waarmede op uitgebreide
schaal zou worden gewerkt. De groep Maas
sluis had een speciale taak, namelijk de
vernieling van bruggen. De organisatie
maakte gebruik van telkens wisselende
wachtwoorden, waaraan de leden elkaar als
zoodanig konden herkennen. De leden
kenden de eigenlijke leiders niet, maar
hadden alleen contact met hen door mid
del van verbindingsofficieren.
Voorts bleek uit het verhoor van de ver
dere verdachten, dat op velen van hen ge
gevens gevonden waren omtrent installaties
van de Duitsche weermacht. Verklaard werd
dat deze gegevens, welke in opdracht ge
maakt werden, bestemd' waren voor Enge
land.
Vele verdachten betoogden niet te weten
dat de actie der organisatie gericht was
tegen de Duitsche weermacht. Zij ver
klaarden gedacht te hebben, dat deze actie
voorn amehj'k gericht was tégen de N.SJ3.
en dat voorts de vervaardigde stukken wel
eens te pas zouden kunnen komen als de
oorlog hier hervat zou worden.
Gedurende het verhoor der verdachten
moest de president van het krijgsgerecht
herhaaldelijk wijzen op de onbeschaamd
heid en de plompe wijze waarop bepaalde
verdachten stonden te liegen.
Hierna werd voortgegaan met het ver
hoor der verdachten. Als een staaltje van
de domheid, waarmede te werk werd ge
gaan, gelde, dat een der hoofdfunctiona
rissen een verdachte, die naar Engeland
wilde, adviseerde zich te wenden tot den
heer Colijn, die Amerikaanschen staatsbur
ger zou zijn geworden. Prompt ging de ver
dachte naar hij vertelde, naar de woning
van den heer Colijn, dien hij niet thuis
trof. Hij werd ontvangen door een heer,
van wien de verdachte wel vermoedde dat
hij ook tot de „Geuzen" behoorde. Hij sta
melde daarom eenige keeren bet wacht
woord. De heer, die hem te woord stond,
begreep er niets van, zeide bovendien dat
de heer Colijn niets van doen had met lie
den, die naar Engeland wilden en zette
zijn bezoeker vervolgens de deur uit.
Uitvoerige mededeelingen werden ge
daan over vergiften, die dienden in de
eerste plaats om leden der Duitsche weer
macht van kant te maken. Men zou wer
ken met vergiftigde potlooden, punaises
en ook wel met een vergiftigden drank, wel
ken men noemde „Molotow-cocktail" of ook
wel „moffenóhampagne". Verscheidenen
der verdachten waren werkzaam op een
groote scheepswerf. Een van hen stond nog
in verbinding met een andere organisatie
wélke onder leiding stond van een Delft-
schen hoogleeraar. De bedoeling dezer or
ganisatie was om te verhinderen dat, wan
neer de Duitsche troepen zouden moeten
terugtrekken, de N.S.B. een staatsgreep zou
uitvoeren.
REQUISITOIR.
Nadat dit verdachten-verhoor vijf dagen
in beslag genomen had werd door twee ver
tegenwoordigers van het openbaar mini
sterie requisitoir genomen. Hierin werd ge
zegd dat de Duitschers groote achting heb
ben voor hen, die voor hun vaderland
vechten. Nu is het zoo dat de strijd in Ne
derland geëindigd is door de overgave van
het Nederlandsche leger. Daarmede was
de oorlog afgeloopen. De Führer had daar
na de grootmoedigheid, de Nederlandsche
krijgsgevangenen allen weer naar huis te
zenden. Om het lot van de bevolking zoo
veel mogelijk te verlichten, is hier een bur
gerlijk bestuur ingesteld. Een en ander
brengt natuurlijk mee den eisch, dat de
Nederlandsche bevolking zich onthoudt van
vijandige daden. Deze organisatie nu had
ten doel het plegen van spionnage en sa
botage aan den loopenden band. Voor de
gemeenste middelen schrok men niet terug
Het spreekt vanzelf dat de bezettende
macht hiertegen ten scherpste moet op
treden. Het O.M. eischte ten aanzien van
den hoofdverdachte en zijn naasten mede
werker ter dood veroordeeling en eenige
malen bovendien tuchthuisstraf. Verder
werd tegen een der hoofdfunctionarissen
drie maal ter dood veroordeeling geëisoht
wegens drie feiten en twaalf jaar wegens
een vierde feit. Tegen een anderen func
tionaris, een leeraar, werd vier maal do
doodstraf gevraagd en 10 jaar tuchthuis
straf. Voorts werd de doodstraf geëischt
tegen nog achttien verdachten en tucht
huisstraffen tot tien jaar. Voor twee jeug
dige verdachten werd resp. gevraagd zes
jaar en 2Va jaar tuchthuisstraf met aftrek
van preventieve hechtenis. Ten aanzien
van vier verdachten werd vrijspraak ge
vraagd en ten aanzien der overigen van
een tot zes jaar tuchthuisstraf.
DE VERDEDIGING.
Hierna waren de negen advocaten die de
verdachten verdedigden, aan het woord. De
meening werd uitgesproken dat de oor
spronkelijke dagvaarding niet op alle pun
ten overeenkwam met de werkelijkheid. Dat
hier strafbare feiten begaan zijn is niet te
gen te spreken maar het gerecht houde re
kening met het feit dat de meesten dezer
menschen zich de draagwijdte van hun
daden niet bewust zijn geweest.
Voorts werd ook een aantal juridische
punten bepleit. De laatste pleiter deed een
beroep op het gerecht in aanmerking te
nemen dat deze verdachten gehandeld heb
ben uit nationale gevoelens en liefde voor
hun vaderland.
VONNISSEN.
Nadat de advocaten hun pleidooien
beëindigd hadden, heeft het gerecht op
den dag daarna de volgende uitspraken
gedaan: een verdachte werd wegens vier
feiten voor ieder feit afzonderlijk ter
dood veroordeeld en wegens een vijfde
feit tot 10 j. tuchthuisstraf. De hoofd
verdachte werd driemaal ter dood ver
oordeeld en bovendien tot 15 jaar tucht
huisstraf. Daarna werden nog zestien
verdachten ter dood veroordeeld met
tuchthuisstraffen van twee tot tien
jaar. Een verdachte kreeg vijf jaar
tuchthuisstraf met aftrek van preven
tieve hechtenis, benevens een boete van
f. 500.000.een andere verdachte resp.
vier jaar en 100.000 gld. boete. Twee
jeugdige verdachten werden veroordeeld
met toepassing der jeugdgerechtswet tot
gevangenisstraffen met aftrek van pre
ventieve hechtenis. Zes verdachten wer
den vrijgesproken, de overigen werden
veroordeeld tot tuchthuisstraffen van
1 Yz tot 7 jaren, sommigen met aftrek
van preventieve hechtenis en eenigen
met verbeurdverklaring van hun bezit
tingen. Voor de vrijgesprokenen werd
de hechtenis opgeheven.
Aan het einde van het proces heeft de
president nog een zeer uitvoerig overzicht
gegeven van de werkzaamheid van ieder
der verdachten in deze organisatie. Hij
hield ook een beschouwing over de straf
maat en legde den nadruk op den strijd
van Duitschland voor een betere wereld.
Gedurende dezen grooten en beslissenden
strijd was Duitschland gedwongen ook dit
land te bezetten. Het spreekt vanzelf, dat
de bezettende macht organisaties als de on
derhavige niet dulden kan.
Aan de verdedigers is nog de mogelijkheid
gegeven, schriftelijke bezwaren in te dienen
tegen de vonnissen of om gratie te ver
zoeken.
De heer Plekker benoemd.
HIJ IS TEVENS REGEERINGS-
COMMISSARIS.
Naar wij vernemen, zal hel
verordeningenblad van he
denavond een verordening
bevatten, waarin de verorde
ning Nr. 36 inzake het bestuur
van gemeenten van toepas
sing wordt verklaard op de
gemeente Haarlem.
Naar het rijkscommissariaat
mededeelt is tot burgemeester-
regeeringscommïssarïs be
noemd d® heer S. L. A. Plekker
De heer S. L. A. Plekker is 17 Maart 1883
te Amsterdam geboren. Reeds op Jeugdigen
leeftijd ging hij naar Ned.-Indië, waar hij
I
Mevrouw was met al hare
krachten
Weer de schoonmaak
aan het betrachten
Meneer hield daar niet van,
Maar zij riep:
„Klaag niet, man,
Want je TIP staat, als
altijd, te wachten!"
'n TIP VAN BOOTZ
34
Inz. Mej. B. M. te Zandvoort ontvangt
een flesch TIP.
(Ingez. Med.)
van 19031926 administrateur was van ver
scheidene tabaksondernemingen. Nadat
hij in Nederland was teruggekeerd in 1926,
wijdde hij zich aan de studie der economie.
In 1927 werd hij benoemd tot secretaris
van een landbouw-cultuur-maatschappij.
Sedert 1932 bewoog hij zich uitsluitend in
het politieke leven. Reeds in 1932 trad hij
tot de N.S.B. toe en tot nu toe was hij ge
volmachtigde van den leider der N.S.B. in
Noord-Holland.
Voor zijn oprecht karakter en zijn krach
tige verdediging van zijn politieke overtui
ging aldus het A.N.P. heeft hij zich
algemeen achting verworven.
De heer Plekker is gehuwd en heeft twee
kinderen.
Burgemeester van Haarlem was sinds 15'
November 1937 mr. dr. J. E. baron De Vos
van Steen wijk.
Dit nummer bevat VIER Bladen
Binnenland
Te Den Haag is, 84 jaar oud, overleden mr.
dr. F. W. J. G. Snijder van Wissen-
kerke, oud-voorzitter van den Octrooi-
raad (Binnenland, 2e Blad).
Het afscheid van den burgemeester van
Aalsmeer, den heer J. Kastelein (2e
Blad).
Buitenland
De situatie op den Balkan (le Blad).
De verliezen van het Fransche leger (le
Blad).
ZIE VOORTS „LAATSTE BERICHTEN*
EERSTE BLAD.