maandag 3 mm i94t Duitsche troepen in Bulgarije Van de gevechtsterreinen 82sfe Jaargang No. 24827 Met toestemming der regeering te Sofia De taak der Duitsche troepen De reis van Eden Regeerings- coi/imissarissen voor Amsterdam, Hilversum en Zaandam Bulgaarsche grens is gesloten Uit Frankrijk Duitsche Weermachtsberichten Italiaansche Weermachtsberichten Uit Amerika Verduisteren: 19.22 uur 8.22 uur EERSTE BLAD Feiten van den dag LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN PRIJS DER ADVERTENTIES 32 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad zijn gevestigd. Andere advertenties 37 ets. per regel. Minimum 5 regels. - Verplicht bewijsnummer 5. ets. - Incassokosten volgens postrecht. „Kleine Advertenties" (hoogstens 30 woorden) uitsluitend bij vooruitbetaling, alleen 's Woensdags en 's Zaterdags 55 ets. - Voor toezending van brieven wordt 10 ets. berekend. Bureau Witte Singel no. 1, hoek Noordeindsplein Telef. nrs. Directie en Administratie 25041 (2 lijnen) Redactie 21507 Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54 PRIJS DEZER COURANT Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn: per 3 maandenƒ2.35 per weekƒ0.18 Franco per post 2.35 per 3 maanden portokosten (voor binnenland ƒ0.8A per 3 mnd.) Het opperbevel van de Duitsche weermacht deelde gisteren mede: Ter bescherming tegen de bekend geworden Britsche maatregelen in Zuidoost- Europa zijn, na toestemming te hebben verkregen van de koninklijke Bulgaarschc regeering, sedert den tweeden Maart afdeelingen van de Duitsche weermacht bezig Bulgarije binnen te rukken .De aankomende troepen worden door het Bulgaarsche volk hartelijk begroet. Blijkbaar ziet deze aanduiding van Brit sche maatregelen op het volgende: Het D-N.B. meldt uit Sofia: Met de opheffing der centrale van den Britschen „Intelligence Service" te Sofia, waarbij vijftig personen gearresteerd wer den, die contact onderhielden met het Britsche gezantschap, is de Bulgaarsche regeering een wijdvertakt complot op het spoor gekomen. Reeds sinds eenige weken viel er in Bulgarije een verhoogde actie van agenten tè bespeuren, Er werden pamflet ten verspreid en er werden praatjes rond gestrooid, waarin men het volk tegen de politiek der regeering probeerde op te hit sen. Engelsche en Amerikaansche persbu- reaux deden hun best, van een toenemende onrust in Bulgarije te spreken en ver spreidden berichten met de conclusie, dat andere mogendheden in Bulgarije doelein den nastreefden, waarmee b.v. Duitschland zich niet kon vereenigen. Naar thans gebleken is, was dit alles slechts een onderdeel van een door het Britsche gezantschap en den Britschen „In telligence Service" opgesteld plan. Op den rug van Bulgarije moest door deze machi naties weer eens de oude Engelsche droom verwezenlijkt worden, op den Balkan twee dracht te zaaien. Zooals in Roemenië, hoopte de Britsche politiek in Bulgarije een haard van onrust te stichten, welke de Bulgaarsche regeering een gewilliger oor moest geven voor de raadgevingen van den Britschén gezant in Sofia. Deze poging is nu mislukt en de Bulgaarsche regeering heeft slechts enkele dagen na de onder- teekèning van het verdrag van vriendschap aet Turkije de gelegenheid aangegrepen om den door Britsche agenten gestichten brand te blusschen. Het technische onderzoek naar een bom, die gevonden is in de nabijheid van de wa tercentrale van Bojana bij Sofia, heeft on dubbelzinnig uitgewezen, dat de springbom van Engelsche herkomst is. Het betreft een 40 pond wegende zeer explosieve springbom, die door Engelsche agenten was neergelegd in de nabijheid van de filterinstallatie met de bedoeling de watervoorziening van Sofia te vernielen. VERKLARING VAN TILOF. De Bulgaarsche premier, prof. Filof, heeft, naar D.N.B. verder uit Sofia meldt, gister middag in een buitengewone zitting van het parlement een regeeringsverklaring afge legd, die als volgt luidde: „De regeering van het Duitsche Rijk heeft de regeering van Bulgarije toe stemming verzocht om Duitsche troe pen naar Bulgarije te zenden. Zij heeft daarbij verklaard, dat de taak van deze troepen van tijdelijken aard is en hand having van vrede en rust op den Balkan ten doel heeft. De regeering van het Duitsche Rijk heeft van Bulgarije niets verlangd, dat met zijn vreedzame poli tiek en zijn verdragsverplichtingen je gens zijn buren in tegenspraak zou staan. Integendeel, de regeering van het Duitsche Rijk heeft uitdrukkelijk reke ning gehouden met de bestaande vriendschapsverdragen, welke wij met onze buren gesloten hebben en tevens met de verklaring, die wij onlangs met onzen buurman, Turkije, hebben onder- teekend, een verklaring, die opnieuw de vreedzame politiek van de Bulgaarsche regeering heeft onderstreept. In deze situatie heeft de regeering van Bulga rije, nadat zij alle omstandigheden had afgewogen en geleid door den wensch bovenal de levensrechten van ons land en ons volk te beschermen, terwijl zij rekening hield met de vriendschap tus- schen, Bulgarije en Duitschland en na dat zij de verzekering had gekregen, dat de wetten en de bestaande orde in den staat ten volle behouden en de be langen van Bulgarije beschermd wor den, besloten het verzoek van de regee ring van het Duitsche Rijk in te wil ligen. Harerzijds acht de regeering van Bulga rije het haar plicht, te verklaren, dat de aanwezigheid van de Duitsche troepen in tot land geenszins de vreedzame politiek Tan Bulgarije wijzigt. Bulgarije blijft trouw ?an zijn verdragsverplichtingen en is vast bloten van den grondslag der bovenge noemde vreedzame politiek niet af te wij- en derhalve van eiken aanval en van «deren maatregel af te zien, die de belan gen van iemand zou kunnen bedreigen. Door dit besluit te nemen, gelooft de Bul gaarsche regeering, dat daardoor in de hui dige positie van Bulgarije zijn toekomst en de vrede op den Balkan het beste worden gediend. De regeering van Bulgarije hoopt, dat haar houding allerzijds juist opgevat en door het Bulgaarsche volk gebillijkt wordt." De Kamer hoorde de verklaring van Filof staande en met geestdriftig hoerageroep aan. De Kamervoorzitter, Logofedof, sloot de historische zitting met de verklaring, dat de Kamer met absolute meerderheid de ver klaring van den premier goedgekeurd en aanvaard heeft. De Kamer heeft de regee ring en in het bijzonder den premier, voor dat zij uiteenging, nog een enthousiaste ovatie gebracht. BRITSCH PERSBUREAU IN SOFIA GESLOTEN. Naar Reuter meldt, is het persbureau van het Britsche gezantschap in Sofia gesloten. Bijna alle Britsche ..taatsburgers, met uit zondering van het gezantschap en het per soneel der consulaten, hebben het land reeds verlaten. (D.N.B.) V.-lgens een officieele mededeeling heb ben de Britsche minister van buitenland- sche zaken, Eden, en de chef van den ge nerale staf, Dill, Zaterdag een bespreking van ruim twee uren gehad met den presi dent der Turksche republiek, in tegenwoor digheid van den Britschen" ambassadeur en .van den Turkschen minister van buiten- landsche zaken. Voorts wordt gemeld, dat de 3ritsche ambassadeur te Moskou, Cripps, in Ankara is aangekomen. Het D. N. B. meldt uit Belgrado: Omtrent het eigenlijke doel van de reis van Eden naar Ankara bevat de Zondags editie van de Vreme, een eigen bericht uit de Turksche hoofdstad. Hierin wordt ge zegd: Naar wij in welingelichte politieke krin gen vernemen, is het eigenlijke doel van de reis van Eden naar Ankara, de politieke voorwaarden te scheppen voor de bezetting van Syrië door Engelsche troepen en zoo de gewenschte verbinding tusschen Egypte en Turkije voor den doormarsch van Britsche troepen tot stand te brengen. Engeland acht de instemming van Turkije voor de verwe zenlijking van dit plan onmisbaar. Deze instemming moet verkregen worden in ruil voor een Engelsche belofte, Syrië na beëin diging van den oorlog te ontruimen en aan de Turken over te laten. De tot dusver nog niet uit den weg geruimde moeilijkheden, die zich gedurende den loop der besprekin gen hebben voorgedaan, bestaan hierin, dat de Turken deze belofte op schrift gesteld willen zien, terwijl Engeland met het oog op den terugslag in Frankrijk een schrifte lijke formuleering wil vermijden. Zondag is Eden te Athene aangekomen. De koning heeft hem ontvangen. Voorts voerde hij diverse besprekingen ipet de ministers. TURKSCHE MAATREGEL IN DARDANELLEN. In scheepvaartkringen te Istanboel ver luidt, dat de Turksche scheepvaartautori teiten bevolen hebben, dat alle buitenland- sche schepen, die. door de Dardanellen wil len varen, zioh van te voren moeten melden en op een loods moeten wachten. (DNB). DE TURKSCHE POLITIEK ONVERANDERD. In verband met de publicatie van het communiqué betreffende het bezoek van Eden wijzen de Turksche bladen er op, dat de besprekingen te Ankara niet tot nieuwe 'besluiten buiten het bestaande pact hebben geleid. De regeering, aldus het DNB uit Istanboel, stelt de nationale belangen se dert twintig oorlogsmaanden boven alles en blijft daarbij. Ondanks het bondgenoot schap met Engeland heeft de Turksche po litiek nooit haar onafhankelijkheid verloren en zij stelt de eigen belangen boven iedere overweging. Een heden verschijnend veror deningenblad bevat een veror dening krachtens welke bepaal de gemeentelijke organen bui ten werking kunnen worden gesteld en regeeringscommis- sarissen in de plaats daarvan kunnen worden benoemd. Een tweede verordening ver klaart dezen maatregel van toe passing op Amsterdam, Hilver sum en Zaandam. De Bulgaarsche regeering heeft tot nader order een sluiting der grenzen gelast. Ver trek uit Bulgarije is slechts veroorloofd met uitdrukkelijke goedkeuring van het mini sterie van oylog. (D.N.B.) VERKLARING VAN PÉTAIN. Maarschalk Pétain heeft. Zaterdagmiddag te St. Etienne ln een vergadering van arbei ders gesproken over sociaal-politieke begin selen. De rede werd over de Fransche radio uitgezonden. Pétain begon met te herinne ren aan zijn boodschap van 10 October, waarin hij verklaard had, dat men den klas senstrijd niet kan, overwinnen zonder le Zaterdag maakte het Dutlsche opperbe vel bekend Afzonderlijk vliegende gevechtstoestellen hebben ondanks den ongunstigen weers- toestand havenwerken en voor den oorlog belangrijke doelen aan de Britsche Zuid oostkust doeltreffend met bommen be stookt. In Noord-Afriika zijn drie haveninstalla ties in Cyrenalca, benevens op den grond staande vliegtuigen met succes aangevallen. In den afgeloopen nacht zijn aanvallen van afzonderlijke vliegtuigen gericht op be wapeningsinstallaties in en om Londen. De vijand is in den afgeloopen nacht met een vrij groot aantal vliegtuigen de Duitsche Bocht binnengevlogen, doch heeft op slechts enkele plaatsen in Noordwest Duitschland eenige brisant- en brandbom men geworpen. Er ontstond slechts geringe schade aan gebouwen. Nachtjagers en ar tillerie schoten elk een vijandelijk vlieg tuig neer. De marine en het luchtwapen hebben den handelsoorlog tegen Engeland in Februari met zeer bijzonder resultaat gevoerd. De vijand verloor die maand in totaal 740.000 brt. scheepsruïmte der koopvaardij. Van dit succes kort 550.000 b.r.t. op rekening van de marine en 190.000 brt. op rekening van het lucht wapen. Bovendien zijn 67 vijandelijke koopvaarders zwaar beschadigd. Ver wacht kan worden, dat ook een deel van deze schepen verloren is. En Zondag Gevechtsvliegtuigen der gewapende ver kenning hebben gisteren twee koopvaardij schepen van te zamen 8000 brt. tot zinken gebracht en drie andere schepen zwaar beschadigd. Lange-afstands-verkennings vliegtuigen hebben in de late avonduren voor de Schotsche Oostkust twee konvooien aangevallen, een koopvaardijschip van 8000 brt. tot zinken gebracht en 5 groote sche pen zoo zwaar getroffen, dat aangenomen kan worden, dat zij verloren zijn. Vrij sterke formaties gevechtsvliegtuigen hebben in den nacht van 1 op 2 Maart ge slaagde aanvallen ondernomen op strategi sche doelen in Hull. Cardiff, Southampton en Great Yarmouth, alsmede op nacht- vlieghavens in Oost-Engeland, havenwer ken in Noord-Schotland en verscheidene havens aan de Britsche Zuid- en Z.O.-kust. Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben met succes strategische doelen in de haven van Valetta op het eiland Malta met bommen van elk kaliber aangevallen. Op fortifica ties en luchtdoelbatterijen werden bomtref- fers geplaatst en een ponton met twee kanonnen werd tot zinken gebracht. De vijand heeft in den afgeloopen nacht met vrij sterke strijdkrachten op verschei dene plaatsen in West-Duitschland, vooral in het gebied rond Keulen, brisant- en brandbommen geworpen. Op verscheidene plaatsen werden woonhuizen verwoest. De schade aan militaire en voor de oorlogvoe ring belangrijke doelen is onbeteekenend. Onder de burgerbevolking is een aantal dooden en gewonden, in hoofdzaak buiten de schuilkelders, te 'betreuren. Zaterdag deelde het Italiaansche hoofd kwartier mede: Aan het Grieksche front niets belangrijks te melden. Formaties bommenwerpers heb ben kleine bommen uitgeworpen en fel mitrailleurvuur gericht op troepenconcen traties. Ben belangrijke vijandelijke vloot- basis is gebombardeerd. Tijdens een hevig luchtgevecht zijn 9 vijandelijke toestellen neergeschoten. Vier onzer vliegtuigen zijn niet teruggekeerd. In de Aegeïsche zee heeft op 25 Februari een Engelsch expeditiecorps, gesteund door vlootformaties, een massalen aanval onder nomen op het kleine Italiaansche eiland Kasteloreiso, dat een oppervlakte heeft van 10 km.2 en een garnizoen had van eenige soldaten en zeelieden. Op het eiland was geen enkele basis voor watervliegtuigen. De sterke vijandelijke strijdkrachten, die ge mobiliseerd" waren, bezetten het eiland, na het te hebben gebombardeerd en na ons garnizoen te hebben onderdrukt. Op 20 Februari zetten onze torpedoboo ten met doeltreffende medewerking van onze luchtmacht een ontschepingsdetache ment aan land. dat snel het Engelsche garnizoen vernielde en opnieuw ons bezit op het eiland vestigde, waarbij gevange nen werden gemaakt en een buit van wa pens, munitie en een Engelsche vlag in onze handen viel. (Kasteloreiso is het Oostelijkste eiland van den Dodekanesos. Het ligt ongeveer 100 km. ten Oosten van R'hodos dicht bij de kust). In Noord-Afrika hebben onze bommen werpers doeltreffend gemechaniseerde vijandelijke strijdmiddelen getroffen ten Zuidwesten van Agedabia. In Oost-Afrika is de felle vijandelijke druk ten Noorden van Mogadiscio voort gezet, waartegen verbeten weerstand wordt geboden door onze troepen. In andere sec toren acties van plaatselijken aard. De vijand heeft Asmara gebombardeerd. Er vie len dooden en gewonden onder de burger bevolking. Ben vijandelijk vliegtuig werd neergeschoten. En Zondag: Aan het Grieksche front te land geen activiteit van beteekenis. Onze luchtfor- rnaties hebben met bommen van zwaar kaliber kampementen, verdedigingswerken, ravitailleeringsbases en verbindingswegen bestookt. Een belangrijke vijandelijke vloot- basis kreeg treffers met groote uitwerking. Vliegtuigen van het Duitsche vliegerkorps hebben met duidelijk zichtbare uitwerking de haven van Valette (Malta) aangevallen. Een .groote, met twee kanonnen bewapende pont werd tot zinken gebracht. In Oost-Afrika zijn vijandelijke afdeelin gen in den sector van Arresa en in het gebied van Sirgoli (ten Zuidwesten van Asosa) op de vlucht gejaagd. Nog meldt het D.NB. dat aan den aan val op Koefra Fransche troepen van de Gaulle deelnamen. Van Italiaansche zijde verklaart men, dat deze troepen volgens de internationale regels niet het recht kun nen opeischen als strijdkrachten van een oorlogvoerende natie te worden behandeld. De .rechtstoestand kan zonder twijfel wor den afgeleid uit het feit dat Italië op 10 Juni den oorlog verklaarde aan Frankrijk, waar na Frankrijk op 24 Juni het wapenstilstands verdrag met Italië onderteekende. Dien overeenkomstig worden de troepen van De Gaulle, wanneer zij met de wapens in de hand in Italiaansche gevangenschap gera ken, als vrljscharen behandeld en voor een Italiaanschen krijgsraad gebracht. DÉFILÉ TE TRIPOLI. De kort geleden in Libye aangekomen Italiaansche troepen hebben naar Ste- fani uit Tripoli meldt onder toejuichin gen der toeschouwers voor hooge militaire en burgerlijke autoriteiten gedefileerd. Bij het défilé waren o.a. tegenwoordig de op perbevelhebber der troepen in Noord-Afri- ka, de chef van den generalen staf van het opperbevel in Noord-Afrika en comman dant van het Duitsche corps in Afrika. Het défilé werd niet alleen een demonstratie van militaire kracht, maar ook een nieuw bewijs van solidariteit, welke meer dan ooit volk en leger vereenigd. TROUWBETUIGINGEN IN ABESSYNIË. Volgens een D.N.B.-telegram uit Addis Abeba hebben de stamhoofden van. de pro vincies Galla en Sidamo te Gimmar in een groote samenkomst hun trouw betuigd. Tijdens deze betooging herhaalden de stam hoofden uit eigen naam en namens de volksstammen tegenoVer den gouverneur der provincie het besluit voor Italië te strij den en hun bloed te vergieten om hun schuld der dankbaarheid te betalen voor den welstand en de cultuur, die de Itali aansche regeering hun gebieden heeft doen geworden. Deze regeering is er in geslaagd de wonden van de barbarij van den negus die thans door Engeland wordt gesteund, te heelen. De gouverneur verklaarde, dat Italië zich na den oorlog de verdiensten van de stamhoofden en de stammen zal weten te herinneren. oorzaken daarvoor te hebben weggenomen. Deze redenen zijn het spook van de werk loosheid, de nachtmerrie der ellende, welke op de gezinnen drukt, de woningtoestanden, enz. Er zal geen sociale vrede bestaan, zoo lang deze onrechtvaardigheden aanhouden. Om het groote werk van den socialen vrede te dienen, zal een uitgebreid onderzoek wor den ondernomen, waaraan alle betrokkenen moeten deelnemen. Werkgevers en werkne mers moeten de mogelijkheid hebben hun billijke eischen te verdedigen en hun wen- schen te uiten. Daarom moet men organi saties oprichten, die snel opkomende kwesties ofwel oplossen ofwel, wanneer dit niet mogelijk is, den staat de mogelijkheid verschaffen deze kwesties te regelen. Dit punt zal het voorwerp zijn van een eerste wet over de beroepsorganisatie. Deze wet zal enkelvoudige organisaties oprichten, sociale commissies, waarin werkgevers en werkne mers gemeenschappelijk aan de oplossing der hangende problemen zullen werken. De maarschalk deed tenslotte een beroep op de werkgevers en werknemers, ijverig aan het werk van het nationale herstel op sociaal gebied mede te werken. ÉÉN BEWAPENINGSSYSTEEM. Terwijl in den Senaat het debat over de leen- en pachtwet voortduurt en steeds heftiger vormen aanneemt, meldt de cor respondent van de „New-York Times", Tur ner Catledge, dat Roosevelt aan den mi nister van Buitenlandsche Zaken Huil, den minister van Financiën Morgenthau, den minister van Oorlog Stimson en den mi nister van Marine Knox, opdracht heeft gegeven voorbereidingen te treffen, dat het bewapeningsmateriaal voor Engeland en Amerika volgens het systeem van een enkele en in één hand vereenlgde opdracht wordt verkregen. Tevens moeten voorkeurs rechten voor Amerikaansche en Engelsche behoeften worden ingesteld. De vier minis ters hebben tevens opdracht gekregen te fungeeren als adviseurs en uitvoerende in stanties bij de economische samenwerking met Engeland, waarvan men gelooft, dat zij aanzienlijk lean worden uitgebreid. (DÜ.B,) van hedenavond tot morgenochtend De maan ging heden onder te 0.07 uur en kwam op te .J Dit Nummer bevat DRIE Bladen Binnenland Zware bomaanval op het centrum van Den Haag: 8 dooden en 19 zwaargewonden (1ste Blad, pag. 3). Bevestiging en intrede van ds. D. J. Vossers bij de Ned. Herv. Gemeente van Leiden (Stadsnieuws, 2e Blad). Vervanging van verloren gegane effecten (3e Blad). De organisatie der lichamelijke opvoeding in een vergevorderd stadium (Binnen land, 3e Blad) Er komt weer schapenvleesch (Binnenland, 3e Blad). Buitenland Duitsche troepen trekken Bulgarije binnen (le Blad). Bulgarije's toetreden tot het Drie-mogend- hedenpact (3e Blad). De Leipziger Messe geopend (3e Blad). ZIE VOORTS „LAATSTE EERSTE BLAD. BERICHTEN**

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1941 | | pagina 1