BINNENLAND
GEMENGD NIEUWS
pie Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Woensdag 19 Februari 1941
Derde Blad
No. 24817
,De Vuurslag'
Kleinere klassen
De put op het Valkenhof
te Nijmegen
Nog een slachtoffer
te Rotterdam
Twee markfezenfabrfeken in brand
Voor de Vrouw
Iets nieuws en iets
smakelijks
Open brief van
aan het driemanschap van de
NEDERLAND SCHE UNIE.
In een „Open Brief" aan het Drieman
chap van De Nederlandsche Unie zegt de
:eer R. Groeninx van Zoelen behoefte te ge-
oelen tot een woord van dank en van op
rekking. Hij schrijft om.:
Overnacht is De Nederlandsche Unie ge-
ruiden niet tot een groote groep, maar tot
«n geheel ongevormde vertegenwoordiging
jn het Volk ln al zijn lagen. Dat in een
oodanige massa-organisatie na zes maan-
tn geen sterke, disciplinaire band kan
«taan, spreekt vanzelf en zoo is sommigen
Inie-leden, ondanks het gegeven wacht-
roord, de zucht tot illegale actie te sterk
eweest. Naar uw inzicht, zoowel als naar
,et onze, kan met zoodanige actie geen
juttig effect bereikt worden integen-
rell Een ieder moet het voor zichzelf uit
laten, maar één ding staat vast: eeneer-
jk man kan geen twee overtuigingen heb-
«1.
De Nederlandsche Unie neemt een loyale
unding jegens de bezettende overheid in
cht en dient binnen dit zelfbepaalde raam
jider de moeilijkst denkbare omstandig-
eden 's lands zaak. Een ieder, die dit
erk waardeert, zal inzien, dat het niet
tt belang van het Vaderland is, Hd der
hie te zijn en tegelijkertijd handelingen
verrichten, die het werk der Unie tor-
wieeren.
Helaas heeft dit plaats gehad; zooverre
aze inlichtingen strekken op onbenullige,
aar desniettemin op onmiskenbare wijze,
iij hebben niet het recht het den Duit-
ien autoriteiten euvel te duiden, dat zij
«en deze uitlassen scherpe maatregelen
[bben getroffen; met u echter betreuren
dat deze maatregelen incidenteel moes-
leiden tot een schokken der Inwendige
tganisatie.
Thans gaan in de eerste plaats de ge-
jchten van „De Vuurslag" uit naar u, mr.
inthoven. eenzaam op uw onbenijde, on-
igeerde, maar juist daarom hooge wacht
i in niet mindere mate naar u. mr. Lint-
orst Homan. Gij hebt in uw provincie in
i oorlogsdagen een rol vervuld, die meer
an één hoog ambtenaar u helaas moet
«lijden het is een bladzijde onzer oor-
cgsgeschiedenis, die later èn een Neder-
aidsch èn een Duitsch soldaat met gelijke
iddoening zullen kunnen lezen. Ook later,
De Unie, hebt gij een ondankbare taak
lp u genomen, die verricht moest worden
n zonder fouten door geen mensch te ver-
rhtan was. Gij hebt u bloot gesteld, thans
ooit men u met steenen, oneerlijke stee-
wi, gebakken uit fluisterwoorden van
ithterklap!
Het is de wraak der partijmannen, met
ie gij, de jonge man, in eersten aanleg
erieg pleegdet; die veinsden.: hun zegen
geven aan de jongeren om zich dan
enig te trekken, maar thans, nu zij hup
gen .standje" zoeken te redden, zich te
en u keeren om u te verscheuren.
Weest gerust, Einthoven en Homan, gij
ebt naast u in de Quay, een bezonnen
adsman wiens uithoudingsvermogen,
nik zij het beslag, dat zijn ambt op hem
Sdc, wellicht minder zwaar belast werd
ffl het uwe; gij hebt „De Vuurslag" te
ven dienste. Gij hebt achter uNeder-
ind
Meer werk bij het onderwijs.
MINDER SALARIS VOOR
KLOOSTERLINGEN.
Het „Vaderland" meldt:
De al te groote klassen hebben in de laat-
t.c jaren ongetwijfeld het gehalte van ons
Terlgens goede onderwijs op de lagere
Aolen, vrij ernstig aangetast. Het heette
an echter, dat de toestand van onze finan-
iën niet toeliet, dat "men de Jeleine klassen
«hield. Intussdhen werden er echter nog
leeds volledige salarissen uitbetaald aan
e vele kloosterlingen (nonnen en paters)
werkzaam zijn bij het onderwijs. Er is
Ertegen van vele zijden gepi'otesteerd. Er
erd op gewezen, dat het salaris der onder
ijzers berekend was op den grondslag van
t«n behoorlijk bestaan met vrouw en kin-
wen. De kloosterlingen echter leven in
lemeensohap en hebben natuurlijk geen
ezinszorgen. Daar ze evenveel kregen als
t anderen, kregen ze eigenlijk zeer veel
'eer in verhouding tot hun behoeften. Dit
urplus werd door hen trouwens afgestaan
an de gemeenschap, waartoe ze behoorden,
todat men tegelijkertijd vele jonge man-
*n en meisjes verhinderde werk te krijgen
n als het ware ieder jaar, vla de salaris-
Én van de kloosterlingen, een groot sub
mie schonk aan de Roomsch-Katholieke
organisaties in het land.
Daar komt thans een einde aan. De
in omloop zijnde geruchten over deze
xaak zijn inderdaad op waarheid ge
jond. Dank zij een goede samenwer
king van alle bevoegde autoriteiten zal
er binnenkort een verordening verschij
nen van het parten: snt van Cultuur
bescherming en "Vetenschappen, waar
bij dezo zaak op doelmatige en billijke
wijze geregeld wordt.
De kloosterlingen kunnen weliswaar
werkzaam blijven bij het onderwijs,
maar zullen een belangrijk verminderd
salaris hebben. Het aldus vrijkomende
Eeld zal mede gebruikt wcr- jn tot ver*-
'aging van de leerlingenschaal dus
3ai* vorming van kle' xere klassen en
dientengevolge verbetering van het on-
derwijs, wat weer werkgelegenheid zal
geven aan tal van jonge mannen en
Reisjes, ook vele r.k., die in de laatste
'aren met een onderwijsdiploma, maar
°°b met de wanhoop in het hart werk
os hebben rondgeloopen.
VERDER ONDERZOEK TE GEVAARLIJK.
Het verdere onderzoek van den op het
Valkhof te Nijmegen gevonden put, afkom
stig van den burcht, die daar tot 1795
heeft gestaan, heeft aan het licht gebracht
dat het bouwwerk in zulk een staat van
verval verkeert, dat het niet verantwoord
zou zijn er in af te dalen teneinde te
trachten nadere gegevens te verzamelen en
een onderzoek in te stellen naar eventueele
oudheidkundige voorwerpen of aanwijzin
gen, die men zou kunnen krijgen.
Het is n.l. gebleken ,dat de wand aan
twee zijden zeer diepe en breede scheuren
vertoont, die mogelijk wel tot den bodem
van der. put doorioopau. fVas dit aan eene
zijde het geval, zoo oordeelen deskundigen,
dan zou het mogelijk zijn, met inachtne
ming van de noodige veiligheidsmaatrege
len, in den put af te dalen, nu echter is
dat veel te riskant en zouden eerst om
vangrijke hersteüingswerkzaamheden moe
ten worden verricht.
Men heeft die mogelijkheid wel overwo
gen en is daarbij tot de conclusie gekomen,
dat men daartoe den grond om den put
zou moeten litgraven tot een diepte van
ten minste 28 meter, de diepte van den
put. Men acht het niet verantwoord dit
werk dat aanzienlijke bedragen zou vorde
ren, met de groote kans, dat het niet een
gewenscht resultaat oplevert, uit te voeren.
Ook de oudheidkundigen, die zoo gaarne
een kijkje in het inwendige van den put
genomen hadden, zijn teleurgesteld gewor
den en tot de overtuiging gekomen, dat het
een levensgevaarlijk avontuur zou zijn.
Men heeft daarom thans besloten den
put door een betonnen plaat af te dekken,
voorzien van een mangat, waarna er een
laag grond op wordt gebracht. Er zal een
steen worden geplaatst, waarop is aange
geven, dat zich hier een put bevindt. Mocht
men later dan een mogelijkheid zien om
alsnog een onderzoek in den put in testel
len, dan is hij gemakkelijk te vinden. De
toestand van voorheen wordt dus weer her
steld en het Valkhof zal niet een attractie
rijker worden, waarop velen reeds hadden
gehoopt. (Hbld).
WIE KRIJGEN LEVERTRAAN?
De geneeskundige hoofdinspecteur van de
volksgezondheid verzocht ons opneming
van de volgende mededeeling:
Het is gebleken, dat ten aanzien van de
levertraanvoorziening nog misverstand be
staat.
De betrekkelijk geringe voorraad heeft
het noodzakelijk gemaakt het gebruik te
beperken tot enkele groepen van de bevol
king. Voor prophylactische doeleinden mag
levertraan alleen worden verstrekt aan kin
deren van >/2 tot 3 jaar (tot den derden
verjaardag dus). Wat betreft het gebruik
als geneesmiddel, hier komt slechts een
enkele ziekte in aanmerking.
Men kan levertraan verkrijgen op een
recept of bon van den arts. Ik wil een
dringend beroep doen op het publiek de ge-
neesheeren niet onnoodig lastig te vallen.
Zij zijn gebonden aan de bestaande voor
schriften, en kunnen niet ingaan op ver
zoeken levertraan voor te schrijven aan kin
deren van 3 jaar en ouder of aan patiën
ten, die niet voor de verstrekking van lever
traan in aanmerking mogen komen.
DE ONTSLAGVERORDENING.
Zal ook voor land- en tuinbouwbedrijven
van toepassing worden.
Zooals bekend, heeft de Hooge Raad be
slist, dat de land- en tuinbouwondernemin-
gen niet vallen onder de ontslagverorde
ning. Naar wij van bevoegde zijde verne
men, aldus de N. R. Ct., mag 'binnenkort een
zoodanige wijziging van de ontslagverorde
ning tegemoet worden gezien, dat duidelijk
komt vast te staan dat de ontslagverorde
ning, ook van toepassing is op land- en
tuinbouw.
JAPAN EN NEDERLANDSCH INDIB.
Domei meldt uit Tokio:
Tsjoetsji Ohasji, de Japansche vice-
minister van bultenlandsche zaken, heeft
in den Landdag verklaard, dat Japan op het
oogenblik onderhandelingen voert met de
uitgeweken Nederlandsche regeering te
Londen als de autoriteit, welke het bestuur
uitoefent over Nederlandsch-Indië. Ohasji
erkende.dat de regeering „zonder precedent"
was en wees er op, dat Japan thans de on
derhandelingen voortzet met de regeering
van Nederlandsch-Indië, die haar orders
ontvangt van de uitgeweken regeering te
Londen.
HET 50.000ste OCTROOI DOOR DEN
OCTROOIRAAD VERLEEND.
Het 50.000ste ootrooi is 17 Februari j.l.
door den Octrooiraad verleend aan den
heer Louis van Stolk te Rotterdam, voor
twee wisseltongen, elk Individueel behoo-
rende bij een bepaald railstuk.
Het eerste octrooi werd verleend op 3
April 1913, het 10.000ste op 17 Augustus 1923,
het 25.000ste op 16 Augustus 1931.
VERBINDENDVERKLARING
COLLECTIEVE ARBEIDS
OVEREENKOMSTEN.
Het college van rijksbemiddelaars heeft
algemeen verbindend verklaard de collec
tieve arbeidsovereenkomsten in het boek
binders-, papierwaren- en enveloppenbe-
drijf, in het bouwbedrijf en in het steen-
en houtgranietbedrijf.
LEVERING VAN PAARDEN VOOR DE
VOEDSELVOORZIENING.
Een besluit van den secretaris-generaal
van het departement van laaidbouw en vis-
scherlj is versohenen, op grond waarvan
provinciale voedselcommissarissen kunnen
overgaan tot het vorderen van paarden,
bestemd voor naar hun oordeel daarvoor
in aanmerking komende gegadigden.
GEVOLG VAN DEN VLIEGERAANVAL.
In een. der hospitaalschepen te Rotterdam
is gisteren de 47-jarige heer W. J. van Dijk
uit de Tweede Gijsinghstraat aan zijn ver
wondingen, opgeloopen bij het jongste lucht
bombardement, overleden. Het slachtoffer
bevond zich tijdens den Engelschen vlieger
aanval op Rotterdam in de getroffen Prove
nierswijk en werd door bomscherven ernstig
gewond.
AUTO REED OP EEN MELKWAGEN.
Te Dieren heeft ^n de Torensche allee
tusschen Brummen en Dieren bij een der
oprijlanen naar den Gelderschen toren een
aanrijding plaats gehad. Wonder boven
wonder zijn hierbij, buiten het paard, geen
slachtoffers gevallen.
Een personen-auto, bestuurd door den
heer M., komende uit de richting Brummen,
reed in volle vaart op een met paard be
spannen voertuig geladen met melkbussen.
De zestienjarige voerman B., die naast zijn
wagen liep, werd enkele meters weggeslin
gerd en moest met zware inwendige kneu
zingen en een hersenschudding naar het
ziekenhuis worden vervoerd. Het paard werd
op slag gedood.
De auto liep van voren zeer groote schade
op. De bestuurder kwam met den schrik vrij.
VERBINDINGEN TE WATER WORDEN
HERvSTELD.
Gistermorgen omstreeks 8 uur vertrokken
de stoombooten „Harm Nieveen" en „Sneek
6", beide booten van de Groninger—Lem
mer-stoomboot maatschappij, van Lemmer
om het vaarwater LemmerSneek open te
breken. Hoewel het ijs op sommige plaatsen
nog van 10 tot 15 c.M. dikte was, vooral op
het Slotermeer, gelukte het toch 's middags
tegen 2 uur Sneek te bereiken.
Heden zal worden getracht het vaarwater
SneekLeeuwarden open te breken, om dan
vandaar op te kunnen stoomen naar Gro
ningen. Ook wordt heden gepoogd het
IJsselmeer over te steken.
MAATREGELEN IN HET VEENBEDRUF.
Ingevolge het crisis-fabrieksturfbesluit
1940 mogen verveners personeel in dienst
hebben tegen betaling van een door de
overheid goed te keuren loon.
De secretaris-generaal van het departe
ment van landbouw en visscherij heeft nu
goedgekeurd het loon, dat in de campagne
1939 voor het produceeren van handgesto
ken fabrieksturf is uitgekeerd vermeerderd
met 15 pet.
Voorts is bepaald, dat de toeslag, welke
aan de verveners gegeven wordt, gelijk is
aan het verschil tusschen den kostprijs en
de netto-opbrengst.
VERSPREIDE BERICHTEN.
Bij besluit van den secretaris-gene
raal van het departement van binnen-
landsche zaken is H. Nolet te rekenen van
1 November 1940 af opnieuw tot burge
meester van de gemeenten Harenkarspel
en Warmenhuizen benoemd.
TE UTRECHT EN HELMOND.
Schade is zeer groot.
Te Utrecht heeft gisteravond omstreeks
half twaalf een korte, doch felle brand ge
woed ln Robbers' rolluiken- en markiezen -
fabriek aan de Wijde Begijnenstraat. Het
vuur moet, door nog onbekende oorzaak,
ontstaan zijn ln de bovenste verdieping van
het pand, waar zeer veel rolluiken en mar
kiezen waren opgeslagen. Leden van den
luchtbeschermingsdienst die de ronde de
den, hebben dezen brand ontdekt. Zij waren
het, die met primitief materieel het blus-
schingswerk terstond ter hand namen. De
brandweer arriveerde tien minuten nadat de
leden van den luchtbeschermingsdienst
hadden gewaarschuwd. In allerijl werden
drie slangen uitgelegd, de magyrusladder ln
werking gesteld en toen kon het blusschlngs-
werk beginnen. Daar men vreesde, dat de
naast het brandende perceel gelegen druk
kerij Van Boekhoven eveneens door het vuur
zou worden aangetast, droeg de brandweer
er zorg voor, dat dit perceel goed nat werd
gehouden. Dank zij het krachtige optreden
van de brandweer werd uitbreiding van de
vuurzee voorkomen en brandde alleen de
bovenste verdieping van het fabriekspand
uit. Naburige perceelen liepen wel veel
waterschade op, doch konden voor het vuur
worden gevrijwaard. De schade, die door
verzekering wordt gedekt, loopt in de dui
zenden guldens.
Te Helmond.
Gistermiddag om drie uur is brand uitge
broken in de markiezenfabrlek van den heer
C. van Beek, gevestigd in een voormalig
pakhuis achter de huizen in de Veestraat
te Helmond. Het materiaal, dat in de fabriek
was opgeslagen, is buitengewoon brandbaar,
zoodat niettegenstaande verwoede pogingen
tot blusschen van drie motorspuiten met vij f
stralen het vuur doorsloeg naar de smederij
van den heer Van Beek. Deze is gelegen op
de parterre van het pakhuis. Ook het atelier
van den kunstschilder Jan van Bracht
brandde geheel uit. De brandweer kon zich
slechts bepalen tot het nat houden van de
huizen in de omgeving, ten einde uitbreiding
van het vuur te voorkomen.
Het pand, dat toebehoorde aan het Kofa-
magazijn, was verzekerd, de heeren van
Beek en Bracht evenwel niet.
De oorzaak van den brand is onbekend.
Limonadefabrielt te Stadskanaal
uitgebrand.
Gistermorgen om tien uur is een felle
brand uitgebroken bij de firma T. de Haas,
wijnhandel en distilleerderij te Stadskanaal
(gemeente Onstwedde). De fabriek vormt
met woonhuis, kantoren en werkplaatsen
één geheel en is gelegen aan het kanaal. De
brand was ontstaan in het achterste ge
deelte van de limonadefabriek en verspreid
de zich zeer snel.
De brandweer verscheen spoedig met twee
brandspuiten en bestreed het vuur met vijf
stralen, doch kon niet verhinderen, dat de
limonadefabriek grootendeels werd verwoest.
Het voorste gedeelte van de distilleerderij
werd eveneens een prooi der vlammen. Het
woonhuis en de kantoren konden worden
behouden. De oorzaak moet worden toege
schreven aan kortsluiting. De schade, welke
vrij groot is, wordt door verzekering gedekt.
Om elf uur was gevaar voor uitbreiding ge
weken, doch het blusschingswerk nam nog
geruimen tijd in beslag.
6117
(Ingez. Med.)
Waarom rapportcijfers?
ONVERSTANDIGE OUDERS DIE DRAMA'S
VERWEKKEN.
In Het Schoolblad zegt G. van Veen:
Het moet duidelijk zijn, dat het kind, dat
met goede cijfers naar huis gaat, omdat
het zich voor zijn taak bijzonder inspande
en deswege zich gelukkig voelt, zich voor
volwassenen niet hoeft te geneeren. Zonder
Onderscheidingen komen we er niet, gezien
onze weinig ideale temperamenten. Dit
hoeft ons geenszins blind te maken voor
het leed, dat dengenen, die ook hun best
deden, maar niet werden opgemerkt en
niet onderscheiden, onwillekeurig wordt
berokkend.
Men overdrijve dit leed intusschen niet.
Ais ik mij terug denk aan de kweekschool,
waarop wij onze opleiding ontvingen, dan
constateer ik, dat ieder onzer door de ka
meraden op een zekere wijze getaxeerd
werd. Ik heb de rapporten van de meesten
nooit ingekeken, maar ik weet nog met
feiilooze zekerheid wie de knapste was en
ik ken het vijftal, dat daarop volgde. Ook
ken ik nog het vijftal, dat achter ln het
gelid liep en dan blijft over een midden
moot,,die ongeveer op dezelfde hbogte werd
gewaardeerd en van wie ik dan nog weet
in welke vakken ze goed, in een bijzonder
geval heel goed, waren en waar ze zich
zwak toonden. Men werkt geen vier Jaar
samen zonder een scherpen indruk te krij
gen van mekaars kunnen. De rapporten
zijn dan ook geen verrassing. Ze zijn als ze
serieus worden opgemaakt slechts de be-
bevestiging van wat ieder reeds weet
ze toonen bij welke groep je hoort. En het
is niet zoo dat dit rapport trauma's op
roept onder de leerlingen zelf. Men kan tot
de zwakste groep behooren en „getapt"
zijn op een wijze, die in de groep een heel
wat grooter onderscheiding is, dan de
mooiste cijfers kunnen geven.
Op de waardeering van de leerlingen
en die is in het schoolleven bij den norma
len leerling hoofdzaak oefenen de rap
porten geen merkbaren invloed. Als deze
kwaad stichten, dan komt dit kwaad voor
rekening van onderwijzer en leeraar en
last but not least ouders.
Mijn persoonlijke ervaring is. dat onder
wijzers en leeraren de rapporten over het
algemeen met groote wijsheid aanwenden.
Maar dan zijn er nog de onverstandige
ouders, die van rapporten een drama ma
ken. Ik herinner mij het geval met een
zeer intelligent en m.i. veel te dociel en
ijverig meisje, leerlinge van een meisjes-
H.B.S., die, hoewel heel jong tot de aller-
besten van haar klasse behoorde en een
rapport had vol achten en negens. De
jongedame had op een vorig rapport een
9 gehad voor plant- en dierkunde en nu
een 6, vrucht van de eenlge repetitie van
60 blz., een middag te voren opgegeven bü
een reeds overvol avondprogramma. De
heele klasse had reeds onvoldoende gekre
gen, zij „gelukkig nog een 6". Maar zij was
met die 6 nog niet gelukkig. Vader ging
te keer, of de familie voor goed geblameerd
was. En moeder was zeer verbaasd, nadat
men van mij verwacht had. dat ik het arme
kind met mijn paedagogisch gezag ook nog
een weinig verpletteren zou, mij de betrok
ken Ieerares en de ouders zelf aan een niet
al te zachtzinnige kritiek te hooren onder
werpen.
Als wij een nuttig effect zien ln rapport
cijfers, dan steekt dit behalve in het op
wekken .van een sportieve activiteit over
de heele linie hierin, dat den leerling met
zijn resultaat zich verhoudt tot het gemid
deld resultaat van het groepje, waarbij hij
zichzelf heeft ingedeeld.
Wij hebben eenige jaren geleden een
controverse beleefd tusschen prof. Gun
ning en prof. Kohnstamm. De eerste legde
voor het leerproces den nadruk op de bc-
teekenis van de oefening, de tweede op die
van de inzichtsdoorbraak, welke den leer
ling in staat stelde zich weer op hooger
niveau te bewegen, doordat een nieuwe,
hoogere aanpak mogelijk werd. Men kan
nauwelijks begrijpen, hoe de eerste, die den
lagere-schoolleeftijd kwalificeert als de
passieve en voor dezen leeftijd daarmee
oefening en training centraal stelt de
sportieve gevoelens, die in het werken voor
cijfers tot uitdrukking komen, zoo scherp
kan veroordeelen. Welke middelen zouden
ons in deze passieve periode overblijven,
als wij van de competitieneiging, die de
leden van de klassegemeenschap jegens el
kaar bezielt geen nut zouden mogen trek
ken?
En nu spreek ik nog maar niet uitvoerig
over het feit, dat ieder, die zijn krachten
met hem gestelde opgaven meet, er recht
op en behoefte aan heeft, om voor zichzelf
te weten, of hij aan redelijke eischen heeft
beantwoord.
DOOR KOLENDAMP OM HET LEVEN
GEKOMEN.
Te Arnhem zijn twee personen het slacht
offer geworden van kolendampvergiftiging.
Dezer dagen bemerkten buren van het echt
paar Krieger aan de Spijkerstraat, dat de
woning gesloten bleef. Zij waarschuwden de
politie, die de echtgenooten ln bewusteloozen
toestand, als gevolg van kolendamp, aantrof.
Beiden werden naar het gemeente zieken
huis vervoerd, waar de man spoedig na aan
komst en de vrouw gisteren is overleden.
De man was 58 jaar, de vrouw 48 jaar oud.
BUITENLANDSCH GEMENGD.
GUERILLA-BENDEN IN CHINA PLEGEN
AANSLAG OP TREIN.
Een chineesche guerillabende heeft gis
teren nabij Soetsjau een geslaagden aan
slag gepleegd op een goederentrein op het
traject NankingSjanghai. Door een ont
ploffing werden de locomotief vhn deh
trein en 13 met koelen, gevogelte en le
vensmiddelen geladen goederenwagens tot
ontsporing gebracht. Het traject werd ln
den loop van den ochtend gezuiverd.
De Chineesche pers maakt gewag van
toegenomen guerilla-actie in 't gebied van
Sjanghai, Nanking en Hangtsjau, nadat
deelen der Japansche bezettingstroepen te
ruggetrokken zijn.
STORM OVER PORTUGAL.
Volgens berichten uit Lissabon is de
Portugeesche hoofdstad Zaterdag door
noodweer geteisterd.
Reeds op den morgen van dezen „zwarten
Zaterdag" loeide een orkaanachtige Zuid-
westerstorm door de hoofdstad en haar
omgeving ln verren omtrek, 's Middags nam
de kracht van den storm nog toe. Een
springvloed, die de monding van de Taag
binnenstroomde, zette in de geheele haven
van Lissabon de kaden onder waiter. Meters
stond de beroemde Praca Docommercio on
der water. Verscheidene sloepen en lichters
werden tegen de kademuren geslingerd, zoo
dat zij zonken.
De stad zelve bood ln de vroege middag
uren een beeld van verwoesting: ontwortel
de boomen, brokstukken van omgewaaide
sdhoorsteenen, afgerukte daken en inge
storte muren van huizen bedekten de stra
ten. Op tailooze plaatsen werden de tele
foonkabels vernield, evenals de bovenlei
dingen van de electrisöhe trams.
In het groote park van den dierentuin
zijn alle boomen ontworteld. De brandweer
bleef tot Zondagochtend in alarmtoestand
en moest bij de hulpverieentng door contin
genten pioniers ondersteund worden.
Vele honderden menschen zijn op straat
ten deele zwaar gewond door neervallende
brokken puin en glassplinters, terwijl er
102 dooden zijn te betreuren. Ook veel vee
is omgekomen.
ORKAAN BOVEN STRAAT VAN
GIBRALTAR.
Tengevolge van den voortdurend in kracht
toenemenden orkaan, die op het oogenblik
in de straat van Gibraltar woedt, zijn daar
talrijke vaartuigen gestrand en gezonken.
Onder de gestrande sohepen bevinden zich
het BritsChe cement/transportschip Saint
George, het Fransche ss. Rose Schiaffine
cn een tankschip, benevens verscheidene
kleine vaartuigen. Het geweld van den
storm was zoo groot, dat zelfs in de be
schermde haven van Gibraltar twee gela
den barkassen en verscheidene motorboo
ten zonken. Voorts is in Gibraltar aanzien
lijke schade toegebracht aan de electrische
leidingen.
Havormoutlapjeo (voor 4 personen)
100 gr. havermout, 1 dl. melk of water,
wat zout, geschrapte ui, wat peper, noot
muskaat, pl.m. 40 gr. boter, 50 gr. bloem.
Week de havermout in de vloeistof iy2
uur). Maak de massa op smaak af met wat
zout, marmite of aroma. Voeg zooveel
bloem toe, tot een vrij stevig deeg is ver
kregen. Maak de boter heet en vorm in de
pan van de massa niet te dikke lapjes. Bak
ze aan weerszijden vlug bruin. Maak do jus
af met vrij veel water en stoof de lapjes
nog >/2 uur na. De lapjes nemen veel vocht
op.
N.B. Bij deze lapjes is tomatensaus bij
zonder lekker. Voegt men de purée aan de
jus toe en laat men hierin de lapjes stoven,
dan krijgt men smakelijke lapjes, van de
saus doortrokken.
Nog voedzamer zijn:
Krachtrandjes (voor 4 personen)
150 gram (l'/2 ons) havermout, 1 ei, 1 ui,
wat peper, zout nootmuskaat, aroma, 3
eetlepels melk, '/2 eetlepel tomatenpurée, 50
gram (>/2 ons) belegen kaas, 50 gram (y2
onsi boter.
Klop het ei met de melk, het zout, de
kruiden en de tomatenpurée. Giet dit
mengsel over de havermout en laat het er
ln trekken ((circa '/2 uur). Roer er dan ook
de kaas door. Bak van dit beslag ronde
koekjes in de koekepan met boter. Bak m
de overblijvende boter het lijngesnipnerde
uitje bruin en maak de jus af met wat ko
kend water. Deze jus kan men bewaren.
MANYA BEUKMAN.
