Verbouwing en uitbreiding Leidsche
Ambgchtsschool
LEIDSCH DAGBLAD - Eerste Blad
Woensdag 19 Februari 194)
Oude schooi in nieuw gewaad
Verspreide berichten
Nieuwe mogelijkheden
voor verdere
ontwikkeling
BURGERTJTKE
VAN LEIDEN
DE LEVENSMIDDELEN-POSITIE.
In het EngeLsche Hoogerhuis is door
een aantal afgevaardigden een aantal vra
gen aan lord Woolton gesteld over de
levensmiddelenpositie van Groot-Brittan -
nië. Woolton heeft o.a. verklaard, dat het
duidelijk is, dat de positie van de Engel-
sche scheepvaart ernstig is en men niet
alles meer kan invoeren, wat men vroeger
heeft ingevoerd. Voor het transport van
levensmiddelen staan nog slechts enkele
schepen ter beschikking. Men zal tot een
aanzienlijk vereenvoudigden levensvorm
moeten komen. Ook moet er mede gere
kend worden,dat, de .levensmiddelenposi
tie nog.ernstig zal worden. Men moet der
halve in het land 'zélf allés gaan verbou
wen, wat hiertoe pok iri^ar eenigszins ge
schikt is.
Vooral spek, kaas en eieren zijn schaarsch
Het is echter niet mogelijk binnen af zien-
baren tijd de vleeschrantsoenen te verhoo-
gen. Kaas is zoo schaarsch,. dat het de
moeite van distribueeren niet waard is.
(D.NJ3.)
HET VRAAGSTUK DER ARBEIDS
KRACHTEN.
De parlementaire correspondent van
Reuter schrijft: wanneer de minister van
arbeid, Bevin, aan het parlement zal vra
gen hem de noodzakelijke volmachten te
geven om het nog te verrichten werk te
voltooien met de uit niet voor den oorlog
belangrijke industrieën ter beschikking
staande mannen en vrouwen, dan komt
het vraagstuk, hoe het menschelijk poten
tieel te gebruiken meer en meer op den
voorgrond. Voor dit vraagstuk zijn twee
theses opgesteld, doch hierbij moet. wor
den opgemerkt, dat' het doel hetzelfde
blijft, een doel, waarover iedereen het eens
is en waarvoor iedereen bereid is de grootst
mogelijke moeite te doen. Zekere arbei
derskringen willen niets ondernemen, dat
den indruk van een verbintenis wekt, zoo
lang het vrijwillige systeem nog de ge-
wenschte resultaten brengt. Aan den an
deren kant wint de meening in parlemen
taire kringen en in het geheele land veld,
dat een grootere dwangmaatregel op be
paalde klassender gemeenschap zal moe
ten worden toegepast opdat allen hun
plicht doen, dien men van hen verwacht.
Niet dat het hun aan goeden wil zou ont
breken, doch omdat een goede leiding ont
breekt. Anderzijds beschouwt Bevin de
hem gegeven volmachten eerder als
dwangmaatregelen. Hij zal echter deze vol
machten zonder aarzelen in werkelijkheid
toepassen, wanneer dit noodzakelijk zou
blijken. (D.N.B.)
ENGELAND EN HET PLAN-HOOVER.
Naar aanleiding van het afwijzende
Engelsche standpunt ten aanzien van het
plan van Hoover voor steunverleening aan
de bezette gebieden, schrijft de Deutsche
Allgemeine Zeitung het volgende
Lord Halifax, die op het oogenblik ambas
sadeur te Washington is, heeft zonder
eenige menschelijke overweging te verstaan
gegeven, dat het nieuwe plan van Hoover
voor de Britsche blokkade niet gelegen komt
en dat van het uitvoeren van dit plan, voor
zoover het aan Engeland ligt, geen sprake
kan zijn. Het is niet de eerste maal, dat de
bevolking van de in Europa bezette gebie
den de Britsche practijk: in schrille tegen
spraak ziet met de Britsche theorieën, die
te Londen door de propaganda gepredikt
worden. Engeland blokkeert de volken van
Europa zonder eendg onderscheid en het is
een geluk voor de bezette gebieden, dat het
leven van zijn bevolking desondanks op
grond van .de continentale economische ge
meenschap gewaarborgd kan worden. Hoo
ver zelf heeft in ieder geval van Halifax
een volledige opheldering ontvangen over
den geest en het doel van de oorlogvoering
van Engeland tegen het Europeesche con
tinent. Dit aanschouwingsonderwijs past
bijzonder goed. bij de debatten in den senaat
over de steunverleening aan Engeland door
de Vereenigde Staten. (D.N.B.)
STUDENTENBETOOGINGEN IN ROME.
De studenten te Rome hebben een betoo
ging gehouden om uiting te geven aan hun
blijdschap, dat zij het vaderland met de
wapens in de hand kunnen dienen. In
tegenwoordigheid van den nieuwen onder
staatssecretaris iii het ministerie van onder
wijs," van den gouverneur van Rome en den
rector der universiteit, sprak de partij
secretaris, minister Serena, onder geestdrif-
tigen bijval, de fascistische studenten-vrij
willigers toe.
In deze voor de geschiedenis van het
nieuwe Italië heilige dagen, zoo zeide hij,
hebben alle fascistische studenten verzocht,
hun boeken te mogen verlaten en het ge
weer ter hand te mogen nemen. Wanneer
de Engelsohen hadden gedacht, door de
wisselvallige perioden van den oorlog de
gemeenschap van het Italiaansche volk te
kunnen aantasten, hebben zij weer eens be
wezen, dat zij zich in een toestand van hal
lucinatie bevinden. De woorden van den
partijsecretaris werden door de studenten
met groote geestdrift en met de kreten
„Duce, wij zullen overwinnen" ontvangen.
Vervolgens trokken de studenten door de
stad. Toevallige zich onder de toeschouwers
bevindende Duitsche vliegers werden door
de studenten op de schouders genomen, het
geen tot stormachtige betoogingen voor
Hitler en Mussolini leidde. (D.N.B.)
LONDENS ANTWOORD OP
ZWITSERSCH PROTEST.
De Zwitsersche Bondsraad heeft kennis
genomen van het antwoord, dat de Brit
sche regeering gegeven heeft op de door
het Zwitsersche gezantschap te Londen in
gediende protesten wegens de bombarde
menten op Bazel en Zurich. Ofschoon de
Britsche regeering het resultaat van het
ingestelde onderzoek niet volkomen bindend
acht, verklaart zij zich met het oog op de
vriendschappelijke betrekkingen tusschen
de beide landen bereid, te erkennen, dat
voldoende gronden aanwezig zijn om de
verantwoordelijkheid voor de bombarde
menten op zich te nemen.
Zij spreekt haar diep leedwezen uit over
de doodelijke gevolgen en de schade die
door de beide „ongelukkige incidenten" ont
staan zijn en verklaart zich bereid, de .ver
oorzaakte schade te vergoeden. (D.N3.)
Foto v. Vliet - Leiden.
Het exterieur va. den nieuwen vleu gel der Leidsche Ambachtsschool;
links het oude gebouw.
In tegenwoordigheid van een groot
aantal genoodigden en andere belang
stellenden is hedenmiddag de verbouw
de en vergroote Ambachtsschool aan
den Haagweg op officieele wijze in ge
bruik genomen.
In feite vormde deze gebeurtenis
slechts de officieele bevestiging van een
sedert eenige maanden bestaanden toe
stand, want de behoefte aan uitbreiding
en vooral aan bejtere huisvesting, welke
in eersten aanleg de onmiddellijke aan
leiding was tot deze ingrijpende reor
ganisatie, deed zich in een dusdanige
mate gevoelen, dat reeds tijdens den
bouw geleidelijk meerdere gereed geko
men lokalen in gebruik werden geno
men, zoodat, practisch gesproken, noch
het vernieuwde, noch het nieuwe ge
bouw voor de tegenwoordige leerlingen,
„terra nova" beteekent.
DRANG tiAAR EXPANSIE.
De behoefte aan uitbreiding dateert ove
rigens niet van vandaag of gisteren. Reeds
in 1929 stelde ihet toenmalige bestuur po
gingen in het werk om den drang naar ex
pansie te verwezenlijken door de beschik
king te krijgen over het aangrenzend ter
rein, in eigendom toebehoorend aan de Ned.
Spoorwegen. Deze bleven evenwel zonder
resultaat en reeds werden besprekingen ge
voerd om op een geheel andere plaats een
geheel nieuwe Ambachtsschool te bouwen,
toen zich de mogelijkheid voordeed voor
den bouw van een semi-permanent gebouw
aan de overzijde van den Haagweg, welke
mogelijkheid in een daad werd omgezet. Op
1 Mei 1933, ter gelegenheid van het 50-ja
rig bestaan der school, werd dit gebouw,
waarin de auto- en motoriierstellers hun
domicilie vonden, op. feestelijke wijze ge
opend.
Toen in 1933 de beschikbare ruimte an
dermaal te klein bleek, werd opnieuw ge
tracht hiervoor gronden van de Ned. Spoor
wegen te verkrijgen en het is voornamelijk
aan den onverflauwden ijver van den te-
genwoordigen voorzitter, den heer ir. J. J.
G. van Hoek te danken, dat zulks na tal
van moeizame onderhandelingen is gelukt
en thans een compler tot stand is gekomen,
dat voor den eersten tijd ruimschoots in
staat moet worden geacht om in de wel
haast chronische behoefte aan een goede
huisvesting van het zich steeds uitbreidend
leerlingental te voldoen.
De oppervlakte van het terrein der Ned.
Spoorwegen, dat momenteel door de Am
bachtsschool in beslag wordt genomen, is
sedert 1916 meer dan verviervoudigd, n.l.
n.l. 570 M2. in 1916 tegen 2400 M2. thans.
HET VERLOOP VAN DEN BOUW.
Op 1 September 1938 ontving onze stad
genoot, de heer Bernard Buurman van het
bestuur opdracht plannen voor de verbou
wing en uitbreiding te ontwerpen. Gelijk
reeds terloops opgemerkt, had deze in
hoofdzaak tot doel de huisvesting van het
vakonderwijs te verbeteren en aan te pas-"
sen aan de eischen, welke momenteel aan
dit onderwijs worden gesteld. Bedroeg de
duur vali de opleiding aanvankelijk drie
jaar, in 1935 besloot de overheid dezen ter
mijn om. wegens bezuinigingsredenen te
rug te brengen tot 2 jaar. Dit had tenge
volge, dat het onderwijs moest worden ge
comprimeerd en in een sneller tempo wor
den gegeven.
Hiervoor moesten werkplaatsen worden
gewijzigd en van meer werktuigmachines
worden voorzien.
Aan het vrij groote aantal verzoeken om
plaatsing van leerlingen moest worden vol
daan, wat door verkorting van den cursus
duur kon geschieden.
De vraag, of door de toelating van een
grooter aantal leerlingen het peil hiervan
beter werd, moet helaas ontkennend wor
den beantwoord.
Doordat het bestuur echter thans 'over
meer ruimte gaat 'beschikken, kunnen meer
leerlingen worden toegelaten.
De aangifte van leerlingen voor de me
taalbewerkersvakken is steeds het grootst
en hiervoor moesten in den regel leerlingen
worden afgewezen.
Bij. schrijven van 23 Januari 1939 ontving
het bestuur de mededeeling van het Depar
tement, dat de sdhetsplannen waren goed
gekeurd en dat deze nader konden worden
uitgewerkt.
Qp 15 Maart 1939 had een publieke aan
besteding plaats, waarop door 68 aannemers
werd ingeschreven.
De hoogste inschrijver wilde bouwen voor
een bedrag van f. 209,985.en de laagste
inschrijver voor f. 169.900.
Aan dezen laatste, den heer A. Buur, aan
nemer te Alkmaar, werd het werk gegund.
Op 1 April 1939 werd een aanvang met
het werk gemaakt en waren niet vele moei
lijkheden gekomen, welke groote vertra
ging in het werk brachten, dan zou zeker
deze min of meer officieele opening reeds
veel vroeger hebben Mifrnen geschieden.
De bouw heeft overigens een normaal
verloop gehad.
De aangename verhouding tusschen den
architect en de inmiddels ingestelde bouw
commissie uit het bestuur, den bekwamen
staf van medewerkers van den architect, de
trouwe adviseurs, allen hebben er toe mede
gewerkt dit mooie werk tot stand te bren
gen.
De aannemer van het werk, de heer A.
Buur, heeft onder de bekwame leiding van
den opzichter, den heer A. Koonings, niets
nagelaten, om het geheel tot een goed einde
te brengen.
Ir. L. H. Huijdts maakte de L rekeningen
voor de betonconstructie, de heer ir. N.
Kloots werd tot adviseur aangesteld voor de
centrale verwarming en de electrische licht
en krachtinstalaltie.
De levering van de centrale verwarming
werd opgedragen aan ie N.V. Geveke en Co
te Amsterdam, terwijl de levering van de
electrische installatie werd opgedragen en
uitgevoerd door de N.V. Iemco te Leiden.
Ook deze werken kwamen tot volle tevre
denheid van het bestuur tot stand.
EENIGE NADERE BIJZONDERHEDEN.
Bedroeg het aantal leslokalen voor theo
retisch en practisch Onderricht vóór de
verbouwing 24, thans is dit als gevolg van
de verbouwing en uitbreiding gestegen tot
33, waaruit evenwel niet zonder meer de
conclusie mag worden getrokken, dat de
eigenlijke winst dus slechts 9 lokalen zou
zijn.
Van de bestaande lokaliteiten werden er
ettelijke dusdanig verbouwd, samengetrok
ken, gesplitst of verplaatst, dat het accent
ten^volle dient te vallen op de algeheele,
sterk verbeterde huisvesting en een aan de
practijk van het ambachtsschoolonder wijs
aangepaste, doelmatiger technische outil
lage, waarbij dank zij een voortreffelijke
samenwerking tusschen architect en den
even bekwamen als energieken directeur,
meermalen dankbaar gebruik werd gemaakt
var. de onderwijs-technische aanwijzingen
van laatstgenoemde, den heer G. E. E.
Kuijntjes, welke zich in tal van uiterst
practische détails manifesteeren. Voorts
werden bij deze verbouwing ook in vele ge
vallen dè diensten ingeschakeld van de
leerlingen, die een groot aantal der voor
den bouw benoodigde onderdeelen zelf ver
vaardigen.
In de uitbreiding van het oude schoolge
bouw is pen nieuwe autowerkplaats ge
maakt van 9 x 27 Meter, welke ruimte biedt
voor werkbanken met 30 bankschroeven, de
noodige draaibanken, boormachines en
andere gereedschapwerktuigen, terwijl te
vens ten minste 5 automobielen kunnen
worden geplaatst, waaraan de leerlingen
oefenwerkzaamheden verrichten en boven
dien ten minste 10 losse auto-motoren, op
bokken opgesteld, waaraan leerwerkzaa-n-
heden kunnen worden verricht.
De twee in 1918 gebouwde bankwerke-
rijen, welke zonder de noodzakelijke paal-
fundeering waren gebouwd, voldeden niet
meer aan redelijk te stellen eischen.
Deze 2 één verdieping werkplaatsen zijn
afgebroken en in een weinig grooter for
maat weder opgebouwd. Mei? het oog op den
lichtinval voor de lokalen van het oude
gebouw, zijn ook deze werkplaatsen één
verdieping-bouw, thans met geen lichtin
val door het dak.
De autowerkplaats en de twee nieuwe
bankwerkerijen zijn voorzien van de zoo
gewenschte bergplaatsen, toiletten en han-
denwaschgelegenheden.
Van de twee bestaande teekenlokalen op
den beganeri grond der Bankwerkerij aan
den Haagwerk zijn gemaakt:
a. één ruime bankwerkerij.
b. ruime kleedkamers voor het bergen van
alle kleeding der leerlingen, die hun lessen
ontvangen in lokalen van den beganen
grond.
Bij den ruimen nieuwen hoofdingang zijn
ter rechter- en linkerzijde de Directiekamer,
de Administratiekamer, de Concïergekamer
en' het Centraal Magazijn gemaakt.
De bestaande lokaliteiten voor deze doel
einden krijgen een andere bestemming.
Op de eerste en de tweede verdieping van
het nieuwe gedeelte zijn elk 3 ruime teeken
zalen en 1 theorielokaal verrezen.
De lokalen zijn elk voorzien van een
bergplaats voor leermiddelen, terwijl boven
dien ladenkasten en gewone kasten ruim
schoots gelegenheid geven tot het bergen
van teekeningén, teekengereedschappen èn
schrijfbehoeften.
De theorielokalen zijn voorzien van expe
rimenteertafels, waarbij water, gas. elec-
triciteit en gecomprimeerde lucht is ge
bracht.
Op de derde verdieping van het nieuwe
gedeelte is een ruime schilderswerlqolaats
gemaakt met een bijbehoorende spuitruim-
tc en een stofvrije lakkamer. Bovendien is
naast deze werkplaats een ruime zolder
voor berging van gereed gekomen geschil
derde artikelen.
Voorts is hier nog een groote algemeene
zolder voor berging van diverse artikelen.
Bovendien is er een 2-tal ruime berg
plaatsen bijgekomen, terwijl thans nog ge
werkt wordt aan de verbouwing van het
bestaande schaftlokaal tot een ruim lokaal
voor het geven van onderwijs in Lichame
lijke Oefeningen; de daarvoor benoodigde
toestellen en werktuigen worden wederom
vervaardigd door de leerlingen.
Onder het gebouw is een ruime rijwiel
kelder gemaakt, plaats biedende voor 600
rijwielen.
Op het terrein ten slotte is een nieuwe
ijzerbergplaats gebouwd, terwijl een deel
,van den zolder zal worden ingericht tot
houtbergplaats.
Onder de vele werkstukken, welke wij
gisteren tijdens een rondwandeling door
het vernieuwde en nieuwe gebouw onder
leiding van de heeren ir. Van Hoek en
Kuyntjes konden bewonderen en die door
De grootste besparing op UW
stroomrantsoen verkrijgt U door het
gebruik van de beste en zuinigste-
lampen ooit door Philips vervaardigd:
PHILIPS
de leerlingen waren vervaardigd, bevond
zich ook een achttal banken, welke eer
lang een plaatsje zullen krijgen in de 3de
klasse wachtkamer van het nieuwe Stad
huis.
Een bijzonder werkstuk, dat echter niet
door een Ambachtsdholier werd vervaar
digd. moge hier nog afzonderlijk worden
vermeld. Het is van de hand van een doch
ter van den voorzitter, mej. Mïlot van
Hoek, een leerlinge van de Akademie voor
Beeldende Kunsten iri Den Haag, die een
plastiek modelleerde ter grootte van 1
vierk. M., voorstellende een jongeling, die
bezig is aan een metselwerk. Het tegel
werk, dat is aangebracht in een der muur
vlakken van den nieuwen vleugel in het
trappenhuis, werd gebakken in „Ouder
zorg" te Leiderdorp en vormt een artistieke
onderbreking van dit wandvlak.
Volledigheidshalve vermelden wij nog,
dat de Ambachtsschool momenteel wordt
bezocht door 1130 leerlingen, waarvan
470 de dagschool en 373 de vakavondschool
bezoeken.
Op de officieele opening van het ver
nieuwde gebouw, waarvan de verbeterde
huisvesting en outillage nieuwe mogelijk
heden en gunstige perspectieven bieden voor
een verdere voorspoedige ontwikkeling van
het'vakonderwijs, zooals dat reeds gedu
rende bijna zestig jaar aan deze inrichting
met toenemend succes wordt gegeven, ko
men wij morgen nader terug.
Voor hen, die kennis willen nemen van
de belangrijke reorganisatie, welke zich in
het schoolgebouw aan den Haagweg heeft
voltrokken, deelen wij nog mede, dat de
school morgen én Vrijdag van 1012, 2—4
en 67 uur voor alle belangstellenden ter
bezichtiging is opengesteld, terwijl op deze
tijdstippen tevens een openbare les wordt
gegeven met demonstratie van door de
leerlingen vervaardigde werkstukken.
Foto v. Vliet - Leiden,
Overzicht van de nieuwe werkplaats voor autoherstellers, plaats biedende aan 30
werkbanken met bankschroeven, terwijl voorts een vijftal auto's en een aantal
losse motoren kunnen worden opgesteld.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Opheffing:
Generator Bedrijf. Stadhouderslaan 2,
Leiden. Expeditie.
Wijzigingen:
E. J. Hogervorst en Zonen, Buurtweg 8,
Noordwijkerhout. Bloembollenkweekerij en
bloembollenhandel. Uittredend vennoot: E.
J. Hogervorst, Noordwij kerhout. De ven
nootschap onder firma is ontbonden. Thans
is een nieuwe vennootschap onder firma
gevormd onder denzelfden naam. (Beper
kende Bepalingen). Venn.: H. E. Hoger
vorst, C. Th. Hogervorst, E. J. Hogervorst
Jr., C. J. Hogervorst en A. V. Hogervorst,
N o ordwij kerh out.
Fa. de Mooy en Co., Rapenburg 3, Rijns-
burg. Bloemen-export. Procuratie verleend
aan: W. Teljeur Jr.. Oegstgeest.
De 59-jarige J. J. van der P„ wonende
in de Prinsenstraat, is gistermiddag, ter
wijl hij eenigszins onder den invloed van
alcohol verkeerde, op de Langegracht ge
vallen. Men slaagde erin hem naar zijn
woning over te brengen, doch na verloop
van eenige uren begon hij in een aanval
van razernij het meubilair kort en klein
te slaan Toen zijn 31-jarige zoon deze
vernieling wilde beletten, ontstond tus
schen beide mannen een worsteling, waar
bij de vader met zijn hoofd op een stoel-
rand terecht kwam en bloedend werd ver
wond. De EJHD. heeft den man daarna
meegenomen naar het Academisch Zieken
huis.
Gistermiddag omstreeks 1 uur is de
38-jarige N. S., die de Schrijversbrug wilde
overrijden, terwijl de afsluitboomen reeds
in dalende beweging waren, daarmede in
onzachte aanraking gekomen, waardoor
hij viel en bloedend boven het linkeroog
werd gewond De Eerste Hulpdienst ver
voerde het slachtoffer naar het Acade
misch Ziekenhuis.
Gistermiddag is de 45-jarige wielrijder
N. K. bij het passeeren van een onbekend
gebleven wielrij^ster op den Rijnsburgeweg
tegen een boom gereden, waardoor hij een
lichte hersenschudding en een wonde bo
ven het linkeroog bekwam. De E.H.D. ver-
boud hem ter plaatse en bracht hem ver
volgens per auto naar zijn woning.
GEBOREN:
Willy Engelina dr. van W. v. d. Hoeven en E.
v. d Berg Maria Catharina Dorothea Ale-
gonda dr. van F. P v. d. Berg en C. C Zonne
veld Cornelis Gerardus zn. van C. P- vaU
Fulpen en G. M. Jansen.
OVERLEDEN:
M. Plu hsvr. van I. Baart 64 jr. G. c-
Ouwerkerk wed. van P. C. de Bolster 74 jr.
H. van Eijken m.t 75 jr. G. F. Boelen tf-
10 mnd.
2—'