DONDERDAG 13 FEBRUARI 1941
No. 24812
Amerika's steun aan Engeland
Duitsche luchtaanvallen
Bezoek van Franco aan
Mussolini
Verduisteren:
Slsfe Jaargang
De leen- en pachtwet
Uit Engeland
Uit Roemenië
Verspreide Berichten
De ongeregeldheden
te Amsterdam.
Op Malta en Cyrenaïca
Ontmoeting bij
Italiaansche grens
'n XIB VAN BOOTZ
EERSTE BLAD
18.49 uur
8.59 uur
Feiten van den day
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES
30 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agent-schappen
van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel.
Voor zakenadvertenties belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend
bij vooruitbetaling 's Woensdags en 's Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal
woorden van 30 stuks. - Incasso volgens postrecht. - Voor opzending van
brieven moet 10 ets, porto betaald worden. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Witte Singel no. 1, hoek Noordeindsplein
Telef. nrs. Directie en Administratie 25041 (2 lijnen)
Redactie 21507
Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maandenƒ2.35
per weekƒ0.18
Franco per post 2.35 per 3 maanden -f portokosten
(voor binnenland ƒ0.80 per 3 mnd.)
De Amerikaansche Senaatscommissie voor
buitenlandsche zaken heeft gisteren alle
amendementen'van het Huls van Afgevaar
digden op de pacht- en leenwet goedge
keurd. Slechts één amendement van het
Huis van Afgevaardigden zal waarschijnlijk
lichtelijk van redactie gewijzigd worden,
n.l. het amendement van den republikein
Dirksen, volgens hetwelk het congres te
allen tijde de mogelijkheid zou hebben met
eenvoudige meerderheid van stemmen de
volmachten van den president op te heffen.
WILLKIE'S BESCHOUWINGEN.
United Press meldt uit Washington
Toen senator Reynolds Willkie vroeg
door welke omstandigheden de Vereenigde
Staten in den oorlog betrokken zouden
kunnen worden, antwoordde Willkie: In
dien Engeland morgen instort, zullen wij
ons binnen een maand in oorlog bevinden.
Later veranderde Willkie dit in „binnen een
of twee maanden. Ik wil mij niet vastleg
gen op een termijn, maar indien Engeland
de nederlaag lijdt of indien zijn vloot ver
loren gaat, dan bestaat er voor ons niet
veel kans meer om buiten den oorlog te
blijven."
Van welingelichte zijde verneemt de Ber-
lijnsche correspondent van het D.N.B.:
In politieke kringen hebben de verklarin
gen van Wendell Willkie voor de senaats
commissie van buitenlandsche zaken uit
sluitend daarom belangstelling gewekt dat
Willkie zich blijkbaar niet meer zoo zeker
voelt als tijdens zijn verblijf te Londen.
Men heeft te Berlijn verder den indruk,
dat hij poogde de hem gestelde onaange
name vragen te ontwijken. Voor het ove
rige vormt zijn uiteenzetting een pakkende
illustratie van den jongsten roep om hulp
van Londen tot de Ver. Staten, zooals die
in de rede van Churchill tot uiting kwam.
Aan ailles wat te Washington wordt ge
sproken ligt de vrees ten grondslag, dat
Engeland in zijn eindstrijd met Duitsch-
land de nederlaag zal lijden, schrijft het
Hamburger Fremdenblatt naar aanleiding
der verklaringen van Willkie. Het blad ver
volgt: het dilemma van de heele Engelsche
propaganda in de Ver. Staten, de tegenstel
ling tusschen den noodkreet om hulp en
het z.g. vertrouwen in de overwinning is
ook in die uiteenzetting tot uiting geko
men. Hij weigerde vierkant te spreken over
de vooruitzichten van een Britsche over-
vrinning, daar hem na hetgeen hij in Enge
land heeft gezien, een Engelsche nederlaag
als voor de hand liggend voorkomt. De over-
zeesche verbindingen van Engeland zijn
volgens Willkie zoo onzeker, dat vele Brit
sche koopvaardijschepen den Atlantischen
Oceaan zonder voldoende bescherming
moesten oversteken. Daarom heeft hij
verlangd, dat terstond zes of meer torpedo
boot jagers in de maand aan Engeland wor
den geleverd. Voor een hulpverleening kon
hij geen ander argument noemen dan dat
de nederlaag van Engeland vrij'wel gelijk
zou staan met de verwezenlijking van ver
meende Duitsche bedoelingen tegenover
Zuid-Amerika.
ROOSEVELT VRAAGT 8989 MILLIOEN
VOOR DEFENSIE.
President Roosevelt heeft het Congres
een crediet van omstreeks 8989 millioen
dollar gevraagd ter bespoediging van het
programma voor den bouw van oorlogs
schepen en voor uitbreiding van de kustver-
sterkingen. Tevens heeft Roosevelt de Fe
deral Shipping Board verzocht hem voort
durend op de hoogte te houden omtrent de
beschikbare tonnage op oceaanschepen en
wel in verband met de verscheping van
belangrijk bewapeningsmaterie el. Voorts
moet genoemde instantie hem, advies uit
brengen omtrent overneming van „extra
tonnage onder vreemde vlag", benevens
omtrent de kwestie hoe voldaan kan worden
aan „verlangens van andere landen nopens
steun door extra-schepen". (D.N.B.j
CHURCHILL NEEMT INZAKE DE
OORLOGSDOELEN VOORBEHOUD IN
ACHT.
In het Engelsch- Lagerhuis heeft een af
gevaardigde, naar D.N.B. langs een omweg
uit Londen verneemt, de vraag gericht tot
den minister-president of met de regeering
der Ver. Staten gesproken is over de vre
desdoeleinden en den wederopbouw en of
hij kan verzekeren, dat de Britsche regee
ring het parlement tijdig van haar oorlogs
doelen op de hoogte zal stellen. Churchill
maakte zich van de vraag af met de woor
den, dat dj Ver. Staten een duidelijke voor
stelling hebben van datgene waarvoor En
geland strijdt en wat het verdedigt. Voor
zoover hij zich herinnert is deze kwestie
door geen enkelen vertegenwoordiger der
Amerikaansche regeering te berde gebracht.
die omstandigheden kon hij dus voor het
Lagerhuis geen verklaring over Engeland's
oorlogsdoeleinden afleggen.
IERSCH EVACUATIEPLAN VOOR
VROUWEN EN KINDEREN.
De Iersche ministerpresident de Valera
heeft gisteravond gesproken over een eva
cuatieplan voor vrouwen en kinderen en
verklaard, dat, wanneer men niet vrijwillig
voldoet aan de bevelen, de regeering zich
gedwongen zou zien, dwangmaatregelen te
nemen. De regeering kan niet dulden, zoo
zeide de Valera, dat een gedeelte van de
gemeenschap een houding aanneemt, waar
door in geval van een aanval kinderen en
andere personen aan gevaar zouden zijn
blootgesteld en waardoor tevens de taak van
de met de nationale verdediging belaste
menschen wordt verzwaard. De minister gaf
te kennen, dat de vrijwillige samenwerking
tot op het oogenblik met succes bekroond
is. Vervolgens herinnerde de Valera er aan,
dat meer dan 200.000 mannen aan den op
roep tot versterking der verdedigingskrach
ten gehoor hadden gegeven en dat een groot
aantal van .hen thans goed geoefende sol
daten was. De president voegde hieraan
toe, dat h- er ran overtuigd was, dat dwang
maatregelen niet noodig zouden zijn.
(Reuter)
AMNESTIE.
De leider van den Roemeenschen staat,
generaal Antonescu, heeft een decreet on
derteekend, waarbij deserteurs, en al de
genen, die hun militairen dienstplicht niet
tijdig hebben vervuld, amnestie krijgen,
wanneer zij zich voor 15 Februari bij hun
troep melden.
VERDERE ARRESTATIES.
De arrestaties en huiszoekingen worden
voortgezet. Tot den avond van 11 Febr. zijn
in Boekarest 3.513 personen gearresteerd,
waarvan 960 weer op vrije voeten zijn ge
steld. In de provincie bedraagt het aantal
gearresteerden 4.,266. De krijgsraad te Boe
karest heeft vonnis gewezen tegen-nog 38
deelnemers aan den opstand. Vier personen
werden veroordeeld tot 10 en 12 jaar zware
kerkerstraf en 31 tot gevangenisstraffen
van 1 tot 5 jaar. (D.N.B.)
DE VERBREKING DER ROEMEENSCH-
ENGELSCHE BETREKKINGEN.
Het Roemeensche ministerie van buiten
landsche zaken heeft in een officieele me-
dedeeling het volgende bekend gemaakt:
„De Engelsche gezant heeft de Roemeen
sche regeering er van in kennis gesteld,
dat hij doorz ijn regeering te zamen met
alle leden van het gezantschap en van de
Britsche consulaten uit Roemenië is terug
geroepen. Van haar kant heeft de Roe
meensche regeering op deze mededeeling
haar gezantschap uit Londen teruggeroe
pen. De leden der Engelsche legatie ver
trekken 15 Februari uit Roemenië, van wel
ken dag af de diplomatieke betrekkingen
tusschen Romenië en Groot-Brittannië op
houden." (D.N.B.)
Van bevoegde zijde wordt medege
deeld:
Zondag, den 9den Februari 1941 is
het na afloop van oefenmarschen der
Amsterdamsche W.A. tusschen afzon
derlijke W.A.-lieden en politiek anders
denkenden op verschillende plaatsen in
de hoofdstad en vooral op het Water-
looplein (Jodenbuurt) tot botsingen ge
komen. Verscheidene van de daarbij
betrokken personen en van de Amster
damsche politiebeambten, die voor het
herstel der orde tusschenbeide geko
men waren, zijn gewond. Op den avond
van den volgenden dag en in den loop
van den llden Februari hebben troe
pen jeugdige Joodsche elementen, die
van allerlei wapens voorzien waren, in
de Jodenbuurt wonende nationaal-so-
cialisten, onder wie ook schoolkinderen,
voortdurend aangevallen en voor een
deel zwaar gewond, Ook zijn in de Jo
denbuurt winkels van nationaal-socia-
listen door Joden vernield.
Daarop heeft de politie talrijke van
wapens voorziene Joden gearresteerd.
Ter verzekering van de orde is in den
nacht van 11 op 12 Februari de oude
Jodenbuurt geheel afgezet en voor in-
en uitgaand verkeer gesloten. Nu de
rust in de Jodenbuurt hersteld is, zijn
met ingang van heden de beper
kingen ten aanzien van het in- en uit
gaand verkeer verzacht. Met het door
bovengenoemde incidenten dringend
noodig geworden vertrek van alle niet-
Joodsche bewoners uit de Jodenbuurt
is reeds heden een begin gemaakt.
Onder voorzitterschap van den koop
man A. Asscher en professor Cohen is
een Amsterdamsche Jodenraad ge
vormd, die het Amsterdamsche ge
meentebestuur bepaalde garanties voor
de handhaving van de veiligheid bin
nen de Jodenbuurt gegeven heeft.
AMERIKA EN DE BRITSCHE VLOOT.
De New-Yorksche bladen pmbliceeren een
bericht van de International News Service
uit Washington, volgens hetwelk president
Roosevelt er op zou staan, dat de Britsche
regeering voordat de Vereenigde Staten
overeenkomstig de wet op de steunverlee-
ning verder oorlogsmateriaal ter beschik
king stellen zich ermede accoord ver
klaart. dat de bevelhebbers der Engelsche
vloot verzegelde bevelen ontvangen. Daarin
zouden zij instrucie krijgen om in geval van
een verovering van Groot Brittannië door
Duitschland. met hun schepen uit de Engel
sche havens uit te loopen en havens in de
Vereenigde Staten aan te doen. (D.N.B.)
Gistermiddag hebben Duitsche gevechts
vliegtuigen eenige aanvallen ondernomen
op het eiland Malta. Daarbij ontstonden
hevige luchtgevechten waarin drie Britsche
toestellen werden neergeschoten. Alle Duit
sche toestellen keerden volgens D.N.B. op
hun basis terug.
Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben gis
teren voorts aanvallen ondernomen op
vliegvelden en troepenkampen in Cyrenai-
ca. Een met Engelsche bommenwerpers en
jagers dicht bezet vliegveld werd gebom
bardeerd, waarbij voltreffers op de onder
komens geconstateerd konden worden. Voor
de hangars opgestelde, vliegtuigen werden
doeltreffend met boordwapens aangevallen.
Een karavaan ten Zuiden van Benghazi en
een troepenkamp in de nabijheid kregen
verscheidene treffers, waarvan de uitwer
king aan sterke rookontwikkeling vastge
steld kon worden. Andere troepenkampen,
die uit veertig tot vijftig tenten bestonden,
werden eveneens aangevallen en in brand
geschoten. Succesvolle aanvallen met mi-
trailleurvuur vernietigden geparkeerde
vrachtauto's, dreven rijdende autocolonnes
uiteen en veroorzaakten op deze wijze aan
zienlijke schade.
Het D.N.B. meldt nader over dezen laat-
sten aanval:
Zoo vroeg in den ochtend hadden de En-
gelschen geen Duitsch vliegtuig boven hun
kamp in de woestijn van Benghazi ver
wacht. In een groot? verwarring renden
zij uit hun tenten, lieten hun wagens in
den steek en vluchtten uit ''■•et kamp, waar
op de aanval gericht was. Hier en daar
werd machinegeweervuur gericht op de uit
een dik wolkendek neerkomende bommen
werpers, lichtspoormunitie flakkerde als
vonken door den ochtendnevel.
Eenige uren waren de zware gevechts
vliegtuigen feeds onderweg, zoo gaat de be
schrijving verder. Het was nog nacht, toen
zij, beladen met bommen, voor den start op
hun basis gereed werden gemaakt. Zij hiel
den een vasten koers naar het Zuidoosten.
Toen de machines uit zee naar binnen vlo
gen en het Afrikaansche vasteland onder
zich hadden, doofden bliksemsnel de lich
ten onder hen. Ondanks dikke wolkenlagen
vonden de vliegtuigen hun doelen. Hier in
Cyrenaica ,ver van Benghazi, ontdekten zij
de tenten en de troepencolonnes der En-
gelschen in het grauwe woestijnzand en
daalden zij voor een plotselingen aanval
omlaag. De zware bommen kwamen op het
kamp neer. Vlammen sloegen op, twee dér
groote tenten in het eene kamp waren reeds
getroffen en op de beide andere hagelde
het machinegeweervuur neer. Steeds stie
ten nieuwe bommenwerpers door de wol
kenlaag heen. Nieuwe ontploffingen don
derden door de ochtendstilte van de woes
tijn. Iedere treffer vergrootte de verwar
ring en onophoudelijk vielen de Duitsche
machines aan. De zware bommen sloegen
diepe gaten in de colonnes wagens der En-
gelschen. Hier en daar geopend vuur van
eenige vijandelijke machinegeweren U-of
geen enkel der gevechtsvliegtuigen. De mi
nuten van den aanval veranderde het kamp
in de woestijn in een helschen ketel. De zon
ging op, toen de- vliegtuigen weer over zee
naar huis vlogen „Opdracht uitgevoerd".
zoo meldden de telegrafisten over den
i* strijd.
-a-
Tusschen den Caudillo en den Duce
zijn, naar officieel bekend gemaakt
wordt, op 12 Februari in Bordighera
(gelegen vlak over de FranschIta
liaansche grens op Italiaansch gebied)
twee uitvoerige besprekingen gevoerd.
Aan de conferenties is ook deel geno
men door den minister van buitenland
sche zaken, Serrano Suner. De Ita
liaansche minister van buitenlandsche
zaken, graaf Ciano, die door zijn mili
tairen dienst verhinderd was aan de
besprekingen deel te nemen, zond Ser
rano Suner een vriendschapstelegram,
dat door Suner met hartelijke woorden
werd beantwoord.
Na de besprekingen is een commu
niqué van den volgenden inhoud gepu
bliceerd:
„Bij de besprekingen die op 12
Februari des ochtends en des middags
zijn gevoerd tusschen den Caudillo en
den Duce, benevens den Spaanschen
minister van buitenlandsche zaken,
Serrano Suner, bleek overeenstemming
van opvattingen der beide regeeringen
ten aanzien van de problemen van
Europeeschen aard en van de kwesties,
die in deze historische oogenblikken de
twee volkeren interesseeren. (D.N.B.)
We zitten maar punten
te tellen
Ma tracht 't ondergoed
te verstellen
Bespaar U dien last:
Een flesch TIP in de kast.
Verwarmt U als drie paar
flanellen.
Inz. Mevr. W. V. te Amsterdam ontvangt
een flesch TIP.
7231
Van bevoegde Duitsche zijde worden be
richten tegengesproken, dat tusschen En
geland en Italië vredesbesprekingen zouden
worden gevoerd. Over de berichten, dat
het bezoek van Franco aan den Duce ver
band zou houden met een bemiddelingspo
ging tusschen Engeland en Italië, verklaar
den bevoegde Duitsche kringen: „Dat is de
beste grap van alle fantasieberichten die
tot nu toe zijn opgedoken".
Omtrent de reis van den Caudillo en den
Spaanschen minister van buitenlandsche
zaken naar Bordighera deelt het 'officieele
agentschap Efe mede, dat de beide staats
lieden Maandagochtend vroeg uit de Spaan-
sche hoofdstad zijn vertrokken. Den volgen
den nacht brachten zij door in een klein
plaatsje in de provincie Gerona. Dinsdag
ochtend kwamen de staatslieden bij Le
Perthus op Fransch gebied aan. Onder de
tonen van de Spaansche en Fransche volks
liederen werden de Caudillo en Serrano Su
ner op plechtige wijze verwelkomd door de
Fransche autoriteiten. Zonder oponthoud
reden de Spaansche staatslieden vervolgens
naar Arles, waar zij een middagmaal ge
bruikten, waarna zij hun reis naar de Ita
liaansche grens voortzetten. Hier werden zij
welkom geheeten door hooge Italiaansche
persoonlijkheden met aan het hoofd de chef
van het protocol en door den Spaanschen
zaakgelastigde in Rome. Toen zij Italië
binnenreisden. werden de hooge Spaansche
gasten door de bevolking met spontane de
monstraties en gejuich ontvangen. De sol
daten van den bekenden generaal Gam-
barra, die voor het meerendeel als vrijwil
ligers in Spanje hadden gestreden, hadden
de straten van de grensstad, die de Spaan
sche staatslieden passeerden, versierd met
de opschriften „Arriba Espana" en „Viva
Caudillo". De grensplaatsen waren getooid
met de Spaansche en Italiaansche kleuren.
In het verslag van het agentschap Efe
wordt er op gewezen, dat het contact van
de leidende Spaansche en Italiaansche
staatslieden buitengewoon vriendschappe
lijk van aard was. Na de bespreking, die
drie uur duurde, lag op de gezichten van de
deelnemers voldoening weerspiegeld en er
is geen twijfel mogelijk, dat de bijeenkomst
plaats gevonden heeft in een sfeer van on
gereserveerde openhartigheid en eerlijkheid
Ook de ovaties van het Italiaansche volk
vormen een definitief bewijs voor een
vriendschap, die op de Spaansche slagvel
den met het bloed van beide volken is be
zegeld.
Het agentschap Stefani meldt o.m. nog
het volgende:
In de villa Regina Margherlta te Bordi
ghera, die ter beschikking van den gast werd
gesteld, heette de Duce Franco hartelijk
welkom. Vergezeld door den Duce inspec
teerde Franco een eerecompagnie van het
tweede regiment grenadiers en een afdee-
ling van het 89ste regiment infanterie. Op
12 Februari om 10 uur begaven de Caudillo
en Serrano Suner zich naar het verblijf
van den Duce. De Caudillo, de Duce en
Serrano Suner hadden een onderhoud, dat
duurde tot 13 uur 30.
Na de gedachtenwisseling bood de Duce
jr zijn verblijf een dejeuner aan ter eere
van den Caudillo, Suner, Moscardo, Favar
en andere persoonlijkheden. Des middags
begaven de Caudillo en de Duce met hun
gevolg zich naar een villa aan zee te Gri-
maldi in de omgeving van Ventimiglia,
waar de besprekingen hervat werden en
duurden van 18 uur tot 19 uur 30.
Des avonds zaten de Caudillo, Suner en
andere persoonlij kheden aan aan een diner,
dat door den Duce werd aangeboden.
Hedenochtend heeft de Duce zich naar
de villa Regina Margherita begeven om zijn
gast bij zijn vertrek te begroeten. De beide
staatslieden begroetten elkander zeer. har-,
telijk. Bij zijn vertrek uit Italië werden den
Caudillo dezelfde eerbewijzen gebracht,
waarmedr h'j bij zijn aankomst was ont
vangen
AMERIKAANSCHE EXPORT
EMBARGO'S.
President Roosevelt heeft door een ver
ordening den export van een reeks goederen
met ingang van 15 Februari afhankelijk ge
steld van een licentie. Onder deze export
goederen bevinden zich in de eerste plaats
metalen reservoirs, welke in het vervolg
zonder regeeringsvergunnlng alleen mogen
worden uitgevoerd, wanneer zij een inhoud
hebben van minder dan 5 gallons.
In economische kringen te Washington
is men van meening, dat deze maatregel
vooral'gericht is tegen den uitvoer van
benzine en gasoline uit de Vei". Staten naar
Japan, aangezien Japan door schaarschte
aan tankschepen aanzienlijke hoeyeelheden
Amerikaansche benzine in groote metalen
reservoirs heeft'ingevoerd. (DNB).
Dit Nummei bevat TWEE Bladen
van hedenavond
tot morgenochtend
De maan ging heden onder
te 9.28 uur cn komt weer op
te 21.06 uur.
.J
Binnenland
Ernstige fraude bij de Meelcentrale. (Ge
mengd. 2e Blad).
Twee kinderen door het ijs gezakt en ver
dronken. (Laatste Berichten, le Blad).
Buitenland
Franco brengt Mussolini een bezoek.
(le Blad)
Duitsche luchtaanvallen op Malta en Cy«
renaica. (le Blad-).
ZEE VOORTS „LAATSTE BERICHTEN"
EERSTE BLAD.
