LAATSTE BERICHTEN LEIDSCH DAGBLAD - Eerste Btad Donderdag 30 Januari 1941 Metaxas' dood Uit het Verre Oosten STADSNIEUWS Verspreide Berichten tefpar,*9 Binnenland Mr. P. C. Swart overleden Diefstal van een portefeuille met 7000 gulden achterhaald Buitenland lieizen en avonturen van Mijnheer Prikkebeen naars op en verdwijnen; het is in het park verboden geldinzamelingen te houden, des ondanks nemen zij afscheid met wenken als ongeveer: „Ik ga thans dien kant.uit., en indien iemand broederschap zou willen bewijzen- (United Press). Metaxas, zoo melden de Grieksche bla den, is voor de eerste maal tijdens een ka binetsvergadering op 17 Januari onwel ge worden. Geconstateerd werd, dat zijn aman delen ontstoken waren. Twee dagen later werd de premier geopereerd. De ontsteking had echter reacties gewekt in een darm- gezwel, zoodat een inwendige bloeding ont stond. De ganeesheeren verrichtten een drietal bloedtransfusies; de laatste op Dinsdagmiddag. De toestand van den pa tient werd echter zienderoogen slechter en hij verloor het bewustzijn. Nadat de aarts bisschop van Athene den minister-president de laatste sacramenten had toegediend, kwam Metaxas nog één oogenblik bij be wustzijn. Om 6 U.20 in den nacht op Woens dag trad de dood in. De Grieksche regeering heeft wegens het overlijden van Metaxas een boodschap ge richt tot het Grieksche volk, waarin ze ver- Maart het nationale en sooiale opbouw- program van den overledene te willen voortzetten. Als voornaamste doel van de regeering wordt genoemd „den oorlog met een overwinning te eindigen". De nieuwe minister-president heeft ge lijk met het minister-presidentschap alle door Metaxas beheerde portefeuilles, nJ. de ministeries van buitenlandsche zaken, oor log, marine en luchtvaart overgenomen. Dr. Koritzis is in de eerste regeering Me taxas minister voor natipnale economie geweest.- In diplomatieke kringen te Belgrado merkt men naar aanleiding van deze -benoeming op, dat dr. Koritzis tot dusverre in politiek opzicht nog niet bijzonder op den voor grond' getreden is en dat hij als vertrou wensman van den koning moet worden be schouwd. Uit een oogpunt van partij-poli tiek moet hij als een neutrale figuur wor den beschouwd. Naar aanleiding van het overlijden van den Griekschen minister-president merkt de Italiaansche pers op, dat het in de eer ste plaats Metaxas is geweest, die verant woordelijk was voor de politiek, die Grie kenland in den oorlog heeft gestort. De „Popoio dTtalia" verklaart, dat Me taxas aan de Grieksche buitenlandsche po litiek een catastrophale richting heeft ge geven. De „Corriere della Sera" schrijft, dat de Grieksche premier voor den oorlog van zijn land tegen Italië volledig verant woordelijk is. Het oordeel der geschiedenis over zijn optreden zal derhalve alleen maar zeer streng kunnen zijn. De „Gazetta del Popoio" wijst er op. dat Metaxas Grieken land heeft gemaakt tot een springplank voor het Engelsche spel, door toe te geven aan het Engelsche gevlei. De „Popoio dl Roma" noemt den opvolger van Metaxas, Koritzis, een „creatuur van Groot Brittan - nië, die met handen en voeten aan de financieele wereld der Londensche City is gebonden." (D.N.B.) REDE VAN MATSOEOKA. „Ik heb de hoop nog niet geheel opgege ven, dat de Vereenigde Staten begrip zul len tobneh jegens de positie van Japan," zoo heeft de minister van buitenlandsche zaken, Matsoeoka. in het Japanschet par lement verklaard. Daarom heeft hij admiraal Nomoera als ambassadeur naar Washington gezonden, waar' deze een moeilijke functie op zich neemt. Nomoera zal trachten er Roosevelt en Huil op te wijzen, dat tegenwoordig het lot van de menschheid op het spel staat en niet alleen het lot van Amerika en Ja- Jan. Tegelijkertijd echter moeten de Ame rikanen weten, aldus Matsoeoka met na druk. dat Japan absoluut vastbesloten is zijn nationale streven onder alle omstan digheden te verwezenlijken. Matsoeoka heeft ten aanzien van het conflict met China medegedeeld, dat zoo wel Tsjoengking als Engeland en de Ver eenigde Staten moeten weten, dat Japan zijn totale kracht gebruiken zal om den strijd in China tot een einde te brengen. Bovendien moeten deze mogendheden be grijpen, dat een economische druk nooit de houding van Japan zou veranderen. VERKLARING VAN OSJIMA. ,.Ik ga-naar Berlijn om er toe bij te dra gen de geheele kracht van het driemo- bendhedenpact tot ontplooiing te brengen", zoo heeft de nieuwe Japansche ambassa deur te Berlijn, Osjima. tegenover verte genwoordigers der pprs verklaard. Het Ja pansche volk moet zich steeds voor oogen houden, dat tegenwoordig de samenwer king tusschen Japan, Duitschland en Italië de belangrijkste taak is. Wanneer de vast beslotenheid van het Japansche volk zou verminderen, zou de Britsche en Ameri- kaansche propaganda nieuwe punten van houvast vinden. De ambassadeur legde er den nadruk op. dat het van doorslaggeven de beteekenis is, ook voor Japan, dat Duitschland den oorlog wint. Japan moet in ieder opzicht, hechte vastberadenheid aan den dag leggen om alle moeilijkheden te overwinnen, Osjima wees er ten slotte op, dat hij als geschenk voor den Fuehrer een boek mee naar Duitschland neemt over de Japan sche grondwet en de staatspolitiek. (D.N.B.) DE DUITSCHE TROEPEN IN ROEMENIË. De Duitsche opleidingstroepen, in Roeme nië krijgen voortaan slechts een deel van hun soldij uitgekeerd Deze maatregel dient om te voorkomen, dat in de plaatsen, waar zich groote af deelingen der Duitsche weer macht bevinden, schade of moeilijkheden bii de'verdeeling kunnen ontstaan voor het Rrsmeensche bedrijfsleven. De persoonlijke •behoeften der leden van de Duitsch weer macht worden door verhoogden toevoer uit het vaderland gedekt. (D.N.B.) BELANGSTELLING VOOR ANTIEKEN EN KLASSIEKEN. Samenwerking tusschen vereenigingen. Het is een verheugend verschijnsel, dat het wetenschappelijk leven in Nederland zich ook in deze tijden verder blijft ontwikkelen en dat in den laatsten tijd nóg meer dan voorheen samenwerking tusschen landelijke en meer plaatselijke vereenigin gen tot stand is gekomen. Het stemt echter het meest tot blijdschap, dat het Neder- landsche volk zich ook nu in toenemende mate blijft interesseeren voor de vorderin gen, die de wetenschajp maakt en voor de problemen, die aan dezen vooruitgang dik wijls verbonden zijn. Dit geldt in het bij zonder voor de geschiedenis des vaderlands en de voorgeschiedenis van Nederland, op welke gebieden in den laatsten tijd een aantal belangrijke boeken verscheen; maar in niet mindere mate mogen zich ook de beschavingen van de volkeren rond om het Middellandsche Zeebekken in een steeds grootere belangstelling verheugen. Het zijn het Nederlandsch Klassiek Ver bond te Amsterdam, de Vereeniging voor Antieke Beschaving te 's-Gravenhage en de Societas Classica te Nijmegen, die zich op het terrein der klassieke oudheid bewe gen, het is het Vooraziatisch-Egyptisch Gezelschap „Ex Oriente Lux" hier ter stede dat zich meer in het bijzonder bezighoudt met de beschavingen der Oud-Oostersche volkeren en de praeklassieke beschavingen in het Middellandsche Zeebekken. De publicistische en organisatorische activiteit van Ex Oriente Lux kon in den laatsten tijd nog gestimuleerd worden door het Nederlandsch Instituut voor het Nabije Oosten, dat hier ter stede gevestigd is en een centrum- beoogt te zijn voor allen, die zich op het gebied der antjeke beschavin gen bewegen. Door samenwerking van deze vereenigingen, waarbij ook het Koninklijk Oudheidkundig Genootschap te Amsterdam, het Oostersch Genootschap en het Instituut Kern alhier genoemd moeten worden, bij het organiseeren van lezingen en het uit geven van publicaties is het thans mogelijk meer te bereiken en onder het publiek de belangstelling voor de beschavingscentra der oudheid te verdiepen. Lezing prof. dr. A. de Buck. Het Vooraziatisch-Egyptisch Gezelschap Ex Oriente Lux, dat in den loop der jaren in vele plaatsen des lands en in België reeds afdeelingen 'vestigde en daar iederen winter lezingen organiseert, heeft in het najaar pogingen in het werk gesteld meer contact te krijgen met zijn leden in Zuid- Limburg, welke pogingen krachtig door den correspondent van het Genootschap te Maastricht, ir. F. D. J. M. Houbis, werden ondersteund. Zoo kwam einde December j.l.'de op richting van de af deeling Zuid-Limburg tot stand onder voorzitterschap van prof. L. Rood. terwijl ir. Houbis tot secretaris werd benoemd. Om echter zooveel mogelijk be langstelling te wekken, werd direct toena dering gezocht tot het Limburgsch Ge schied- en Oudheidkundig Genootschap te Maastricht, welk genootschap terstond be reid bleek op de voorstellen tot samenwer king in te gaan. Ter inauguratie van de nieuwe afdeeling en de samenwerking tus schen de beide vereenigingen in het Zuiden van ons land is Dinsdagmiddag j.l. een le zing gehouden, waarin prof. dr. A. de Buck, hoogleeraar aan de Rijksuniversiteit alhier een lezing heeft gehouden over „Het graf en het leven na den dood in Oud-Egypte" Een verslag van deze lezing is destiids in onze kolommen opgenomen. Het ligt"in de bedoeling ook te Maastricht geregeld lezin gen te organiseeren. REDE VAN DE VALERA. De Ierse he minister-president, de Valera, heeft een radiorede gericht tot het volk van Eire. De Valera verklaarde o.m., dat er een ernstige schaarschte heerscht aan indus- trieele producten. Thee moet thans defini tief gerantsoeneerd worden. Ook tarwe is uiterst schaarsch. Voor den invoer van levensmiddelen en industrieproducten be schikt Ierland slechts over weinig eigen schepen. In den huldigen oorlogstijd be staat er voor Ierland ook maar weinig kans vrachtschepen te kunnen koopen of char teren. Voorts deelde de Valera mede, dat alle militaire voorzichtigheidsmaatregelen in Eire ook in het vervolg gehandhaafd moeten blijven. D.N.B.) UITVAART MINISTER GEURTNER. De Fuehrer heeft bepaald, dat de over leden rijksminister van justitie, dr. Guert- ner, op staatskosten begraven zal worden. Tevens heeft hij per brief aan mevrouw Guertner zijn deelneming betuigd. De Fuehrer heeft voorloopig den staats secretaris in het rijksministerie van justi tie, dr. Franz Schlegelberger, met de lei ding der zaken van den rijksminister van justitie belast. (DN.B.) JiVPANSCH VERDRAG MET DE SOVJETS. In tegenwoordigheid van den keizer, den minister-president en verscheidene leden van het kabinet beeft de Japansche kroon raad de voorloopige visscherij-overeenkomst met de Sovjet-Unie goedgekeurd. De minister van buitenlandsche zaken, Matsoeoka, constateerde, dat de besprekin gen over de betrekkingen tusschen beide landen in vriendsChappelijken geest ge voerd worden on dat de verwachtingen voor de toekomst gunstig zijn. - (D.N.B.) MATROZEN VAN SAN GIORGIO WETEN TE ONTSNAPPEN. Na een avontuurlijken tocht van vijf da gen is het drie marine-officieren en drie matrozen van den ouden Italiaanschen kruiser „San Giorgio", die in de haven van Tobroek door de eigen bemanning tot ont ploffing werd gebracht, gelukt om met een zeilbootje met hulpmotor zonder eenig kompas de Italiaansche kust te bereiken. Aldus meldt de „Messagero." (DJN3.) De grootste besparing op Uw SS- stroomrantsoen verkrijgt U door het gebruik van de beste en zuinigste lampen ooit door Philips vervaardigd:' PHILIPS 6683 (Ingez. Med.) KINDERZANGMIDDAG VAN JACOB HAMEL.. Onder zeer groote belangstelling heeft gistermiddag de radio kindervriend Jacob Hamel in de groote zqal van de Stadsge hoorzaal een groot kinderfeest gegeven. Voordat de kinderzang een aanvang nam, heette de heef Hamel allen hartelijk wel kom. Daarna werden de bekende en leuke radioliedjes, begeleid op de piano door den heer Hamel, gezongen en na het bekende „Nu" werd uit volle borst „Maar Kipje", „IJs met slagroom" enz. gezongen. De heer Hamel was over den zang zeer tevreden en het was hem, alsof hij in Hilversum was! Aan debutantjes was geen gebrek, méér dan de heer Hamel vèrwacht had. Ongeveer 15 debutantjes, w.o. één van 5 jaar, hebben daarop de radioliedjes alleen gezongen, wat een aardig effect maakte, en met veel ap plaus beloond werd. Ieder debutantje kreeg een aardige ferr^ssing van den heer Hamel. Nadat gezamenlijk „De Kleppermarsch" was gezongen, heeft een clown, buikspre ker en goochelaar de kinderen nog eenigen tijd gezellig bezig gehouden. Het was een aardige middag. Kinderen, ouders en an dere belangstellenden keerden dan ook wèl- voldaan huiswaarts! HANDELSREGISTER KAMER VAN KOOPHANDEL. Wijzigingen Nederlandsch College voor Algemeene Studieleiding, Rijnsburgerweg 169—175, Lei den. Inrichting voor schriftelijk onderwijs. Procuratie verleend aan: N. de Jong Leiden. (Beperkende bepalingen). Horlogerie van Leeuwen, Doezastraat 29, Leiden. Verkoop en reparatie van uurwer ken. Bijvoeging uitgeoefend bedrijf: Han del in antiquiteiten.' N.V. Snelvriesconservenfabriek „Vita" in oprichting, Hoogewoerd 183, Leiden. Ver duurzamen van levensmiddelen, enz. Bovengenoemde zaak is thans definitief omgezet in een Naamlooze Vennootschap onder den naam: N.V. Snelvriesconserven fabriek „Vita". Directeur: A. J. W. J. Braams, Leiden. Maatschappelijk kapitaal f. 300.000waarvan geplaatst en gestort f. 100.000.—. AANRIJDING. Gistermiddag te ongeveer kwart voor één is het 7-jarig meisje K. T. v. D„ dat vol gens ooggetuigen, voor perceel '33 plotse ling dén Haagweg overstak, tegen een rij wiel cpgeloopen. Het meisje viel en kreeg vermoedelijk een lichte hersenschudding, alsmede ontvellingen aan het gelaat. Zij is naar het Ac. Ziekenhuis ter verpleging vervoerd. HIJ WAS HOOFDREDACTEUR VAN DE „NIEUWE ROTTERDAMSCHE COURANT". Te Wassenaar is heden op 61-jarigen leef tijd overleden mr. P. C. Swart, hoofdredac teur van de „Nieuwe Rotterdamsche Cou rant". - Mr. Swart werd op 12. October 1879 te Ba tavia geboren als zoon van luitenant-gene raal C. Swart, commandant van het Neder- landsch-Indische leger. Hij genoot zijn op leiding aan de H.B.S. en studeerde Indische bestuurswetenschappen aan de voormalige Indische instelling te Delft. Na het staats examen Latijn en Grieksch te hebben afge legd studeerde hij te Leiden rechten, waar hij promoveerde op stellingen. In 1909 werd de overledene redacteur-buitenland van Het Vaderland twee jaar later werd hij verbon den aan de redactie van de „Nieuwe Rotter damsche Courant" en in 1912 toegevoegd aan de hoofdredactie. In 1936 volgde hij mr. G. G. van der Hoeven als hoofdredac teur op. Meer dan twintig jaar heeft mr. Swart zich bezig gehouden met de ge meentepolitiek. Van zijn artikelen over het gemeentebeleid en zijn overzichten van den gemeenteraad ging aroote invloed uit. Het staatsrecht had in sterke mate zijn aan dacht. Daarnaast was mr. Swart historicus, terwijl ook filosofie en letterkunde zijn aandacht hadden. Hij was tal van jaren voorzitter van de Rotterdamsche Journa listenvereniging. Doortastend optreden van de recherche te Utrecht heeft een diefstal va# zeven duizend gulden snel tot klaarheid gebracht. Een sigarenfabrikant kwam gistermor gen op zijn kantoor, hing zijn colbertje aan den kapstok en schoot lri zijn kan toorjasje. Een portefeuille met zevendui zend gulden bleef In het colbertje zitten. In den loop van den ochtend kreeg de fabrikant op kantoor bezoek van zijn vrouw die hem ontsteld kwam mededeelen, dat hij zijn portefeuille moest hebben verlo ren, want zij had haar leeg op den stoep van de woning gevonden. De fabrikant begreep er niets van en dacht dra aan diefstal. Het personeel werd ondervraagd en hierbij kreeg men verden king tegen een 58-jarigen man, tot wiens bezigheden het zorgerf voor de kachels be hoort. De recherche werd In den arm ge nomen. Zij ondervroeg den man, doch dezj ontkende. FouiUeering bracht het geld niet aan den dag. Huiszoeking leverde evenmin resultaat op. Het eenlge dat men kon vaststellen, was, dat de man in de ochtenduren even was weg geweest „om een boodschap in de buurt te doen." De rechercheurs bleven een oog ln het zeil houden. Toen des middags het werk in de fabriek was afgeloopen en de kaohel- aanmaker naar zijn huls ln de Aardbei straat ging, volgden zij hem. Bij de woning stelden zij zich verdekt op: Na eenigen tijd kwam de man naar bulten om lets ln de schuur te doen. Hij had juist de hanfl aan het vermiste bankpapier, dat hij achter een plank van de schuur had geborgen, toen de reohereheurs achter hem stonden. Ontkennen hielp nu niet meer. De man had de portefeuille uit de jas van zijn patroon gehaald, zich den inhoud toegeëigend en haar vervolgens bij de „boodschap in de buurt" op de stoep van de woning gedeponeerd om den schijn van verlies te wekken. De kachelaanmaker is opgesloten. DE ENGELSCHE LUCHTAANVALLEN. .Officieel wordt medegedeeld, dat ln den afgeloopen nacht slechts één Engelsch vliegtuig boven ons land heeft gevlogen. Vier brisantbommen, welke werden afge worpen, kwamen in het open veld terecht zonder schade aan te richten. GEEN VOORRANG VERLEEND. Dinsdagavond omstreeks half zeven is de 37-jarige wielrijder P. J. v. d. K., wonende in de Lunterenstraat te Den Haag, op den Loosduinscheweg bij de Fahrenheltstraat aangereden door een militairen auto, door dat hij geen voorrang verleende. Thans is het slachtoffer aan de beko men verwondingen ln het ziekenhuis aan den Zuidwal overleden. AANBESTEDING. De Rijkswaterstaat heeft heden aanbe steed het uitvoeren van grond- en straat werken met bijbehoorende werken tot ver betering van den rijksweg No. 11, Haagsche SchouwLeidenBodegraven, tusschen de K.M.-punten 33,2 en 33,860, ln de gemeente Aiphen. Laagste inschrijver was W. Bakker te Gouda, voor f. 31.990. WAARSCHUWING. De Commissaris van Politie waarschuwt een ieder, alvorens in relatie te treden met W. C. Jonker, oud 29 jaar, wonende Jan van Goyenkade 30, alhier, voorheen te Kat wijk, zich met de afdeling Recherche der Leidsche politie in verbinding te stellen. Uit de beste bron vernemen wij, dat pastoor Smitz, van de Hartebrugskerk, van de officleele instanties het bericht ontving, dat zijn kapelaan, pater van Heusden, die sinds 18 December 1.1. vermist wordt, zich niet in gevangenschap bevindt. Hiermede is een einde gemaakt aan loo- pende geruchten en is wel komen vast te staan, dat kapelaan van Heusden wat van den aanvang af gevreesd werd op den bewusten avond te water geraakt en verdronken is. 102 Teekening van Aart van Ewfjk. Naar J. J. A. Gouverneur, (Reizen en avonturen van Mijnheer Prikkebeen). Maar ook de kaperkapitein Wil bij de overromp'ling zijn: Dus gaat hij ook maar mee aan 't draven, Vergeet de pret ge, veil'ge haven, JVordt purperrood van woed'en schrik En schreeuwt en maakt zich vrees'lijk dik GEEN TOTALITAIRE BEWINDSVORM ZONDER MEER VOOR JAPAN. De Japansche minister-president Konoje heeft nog eens bewezen een tegenstander te zijn van toepassing van het Duitsch- Italiaansche totalitaire stelsel op Japan. In de begrootingscommissie van het Lager huis verklaarde hij, het verkeerd te ach ten, dat de totalitaire methoden ongewij zigd op Japan worden toegepast. (Domei). DE AMERIKAANSCHE VLOOTBOUW. De voorzitter van de Atnerikaansche vlootcommissie Vinson, heeft bij het Huis van Afgevaardigden een wetsvoorstel inge diend, dat ten doel heeft stakingen bij den bouw van de Amerikaansohe vloot te ver hinderen. Het ontwerp eischt, dat stakingen bij vlootbouwwerkzaamheden onwettig wor den verklaard. Voorts zou volgens dit ont werp het aan werven zijn verboden perso nen in dienst te nemen,, die voorstander zijn van een gev.r' '-'adige omverwerping van de regeering. (D.N.B.) DE GEBEURTENISSEN IN ROEMENIË. Officieel wordt medegedeeld, dat van de deelnemers aan en de aanstichters tot den opstand in Boekarest 106 en in de provin cie 392 man zijn gearresteerd. Tot dus verre is niet officieel bekend gemaakt wie de gearresteerden zijn. Alleen de naam van den vroegeren prefect van politie van Boe karest, kol. Zavoiannu, is .genoemd. Voorts wordt er in. een officieele mededeeling op gewezen, dat geruchten over mishandeling of slechte behandeling van de gearresteer den kwaadwillige verzinsels zijn. De leider van den staat heeft strenge opdracht ge geven de gearresteerden menscheüjk te be handelen Opdat ieder burger zich hiervan zal kunnen overtuigen, ls de toegang tot de gevangenis der politieprefectuur veroor loofd. In deze gevangenis zijn de gearres teerden opgesloten. (DN.B.) DE OORLOG TER ZEE. Het New Yorksche marineregister meldt, dat het Britsche vrachtschip Shekatika, groot 5.458 ton, in de nabijheid van de Iersche kust is getorpedeerd en gezonken. Het Britsche koelschap Beacon Grange, groot 10.119 ton, dat een lading vleesch aan boord had, is volgens berichten van Amerikaansche agentschappen getroffen door twee zware bommen, die brand op den achtersteven deden ontstaan. De bemanning moest het schip op de Engelsche kust op het strand zetten. (DNB.) UIT ENGELAND. In de Britsche hoofdstad zijn, naar de New York Daily News meldt, uit Lan cashire talrijke berichten ontvangen, vol gens welke in dit industriegebied steenkool mijnen wegens gebrek aan arbeiders, en katoenspinnerijen wegens gebrek aan steen kool moesten worden stilgelegd. Tevens zouden in het gebied van Durham duizen den mijnwerkers werkloos zijn. De mijn eigenaars en de vertegenwoordigers der arbeiders hebben verklaard, dat zij „aan het einde van hun wijsheid zijn gekomen". Alle pogingen om de mijnwerkers van Dur ham naar Lancashire te brengen, zijn mis lukt. In het Hoogerhuis is over het gebrek aan steenkool een scherp debat gevoerd. (DNA»

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1941 | | pagina 2