STADSNIEUWS
mOSCH DAGBLAD - Eerste Blad
Maandag 27 Januari 1941
Antonescu is in Roemenië
meester van de situatie
VISStHERU-BERKHIEN
Willkie te Londen
Uit Amerika
Verspreide Berichten
De ijsbaan weer open
cn 90e(*
driep, Kou, fijn. heipen hiérbij
Rust teruggekeerd
.^gTTBONKI^
NiEBJW/
BURGERLIJKE STAND
VAN LEIDEN
Wendell Willkie is gisterochtend met een
speciaal vliegtuig uit Lissabon naar Enge
land vertrokken, waar hij later op den dag
is aangekomen. Hij landde in een haven aan
de Westkust en zette vervolgens per vlieg
tuig de reis naar Londen voort.
Zaterdagmiddag had Willkie te Lissabon
een onderhoud met den Portugeeschen mi
nisterpresident, Salazar. Ook voerde hij een
langdurige bespreking met den Britschen
ambassadeur Campbell.
Den avond voor zijn vertrek uit Lissabon
heeft Willkie de vertegenwoordigers der
binnen- en buitenlandsche pers ontvangen.
Gevraagd naar zijn plannen, antwoordde
Willkie: „Ik ben voornemens een groot aan
tal vooraanstaande personen in Engeland
te spreken en na te gaan, welke capaciteit
de Britsche industrie heeft. Verder wil ik,
voor zoover mogelijk, de stemming van het
Engelsche volk, vooral die van den gewonen
man, peilen."
WiHkie verklaarde twee weken in En
geland te willen blijven. Het staat nog niet
vast of hij daarna onmiddellijk naar de
Vereenigde Staten zal terugkeeren. Op de
vraag, of tusschen hem en Roosevelt ver
schil van meening over de hulp aan Enge
land bestaat, antwoordde Willkie: „In be
ginsel zijn wij het eens. Alleen ten aanzien
van kleinere kwesties loopen onze meenin
gen uiteen." (D.N.B.)
President Roosevelt heeft het Congres
verzocht, een crediet van 175 milhoen dol
lar toe te staan om direct contracten te
kunnen sluiten op de levering van unifor
men en andere uitrustingsstukken voor het
Amerikaansche leger, dat in September
aa., naar gemeld, naar schatting 1.4 mil
hoen man sterk 'zal zijn. (U.P.)
ROOSEVELT IiEEFT DE UITEENZETTING
VAN LINDBERGH NIET GELEZEN!
•President Roosevelt heeft in de perscon
ferentie op het Wjlte Hu s geweigerd iets
te zeggen over de verklaringen van kolo
nel Lindberg in de commissie voor buiten
landsche zaken van het huis van afge
vaardigden. Laconiek zei hij: „Ik heb ze
niet gelezen, waarom zou ik?" (D.N.B.)
STAKINGEN.
Bij dé fabrieken van Bethlehem Steel 's
Vrijdag een staking nier gekiuiste armen
uitgebroken, uit protest tegen de bestaan
de arbeidsvoorwaal dei. Deze onderneming
heeft bewapeningsorders lot een bedrag
van meer dan 1 milliard dollar in uit
voering. De staking in de fabriek van
Allen Chalmers (Mlllwaukee), waar ook
voor de .bewapening wordv ggwerkt, kon
nog niet worden bijgelegd.
De gemachtigde van het departement
voor politie-onderzoek, Sackett, heeft ver
klaard, dat in tegenstelling tot anders
luidende beweringtn, er geen sprake kan
zijn van een georganiseerde sabotage te
gen de Amerikaansche industrie. Een
door de autoriteiten ingesteld onderzoek
heeft, getoond, dat 98% van de ontploffin
gen, welke onlangs in de industrie zijn
voorgekomen, moeten worden toegeschre
ven aan de uitbreiding van de industrieele
activiteit, de onervarenheid van nieuwe
arbeiders of aan. nalatigheid (D.N.B.)
BROODRANTSOEN VERLAAGD
IN FRANKRIJK.
De dagelijksche broodrantsoenen worden
met ingang van 1 Februari in Frankrijk
verlaagd. Deze maatregel is genomen in
verband met het afnemen van de meel-
De vorst van de laatste twee nachten
heeft het weer mogelijk gemaakt heden de
baan van de Leidsche IJsclub voor het pu
bliek open te stellen.
Vanzelfsprekend is de kwaliteit van het
ijs als gevolg van de sneeuw- en dooiperiode
minder goed dan de vorige malen.
LUSTRUM
„ROEKOEN PELADJAR INDONESIA"
Geslaagde herdenking.
Zooals wij Zaterdag reeds met een enkel
woord meldden, heeft dien dag de „Roepi",
verkorting van „Roekoen Peladjar Indo
nesia", de vereeniging van Indonesische
studeerenden in Nederland in ,/t Schut
tershof" haar eerste lustrum herdacht,
welk gebeuren in verband met de tijds
omstandigheden een sobét, doch niettemin
waardig karakter droeg.
Des middags werd de herdenking, ge
opend met een samenzijn in de groote bo
venzaal, waar dames en heeren in natio
naal costuum de gasten naar hun plaat
sen geleidden en per gramofoonplaat ver
spreide gamelanmuziek de Indische sfeer
verhoogde.
Onder de aanwezigen merkten wij om.
op prof. mr. E. M. Meyers, prof. dr. N. J.
Krom. prof. dr. V. E. Kom, prof. mr. R. D
Kollewijn, zoomede de secretaris van het
college van curatoren, mr. P. J. Idenburg,
altijd een poeder of cachet van Mljnhardt.
Mijnhardt's Poeders per stuk 8 ct. Doos 45 ct.
Cachets,genaamd,,Mijnhardtjes"2st. lOct. Doos50ct
6552
(Ingez. Med.)
voorraden en ten einde de broodvoorzie
ning van het moederland tot aan den
nieuwen oogst te waarborgen. (D.N.B.)
DONOVAN NAAR ATHENE.
Roosevelt's persoonlijke afgezant, kolo
nel Donovan, is Zaterdagmorgen om zeven
uur uit Belgrado vertrokken naar Athene,
en wel in een speciaal vliegtuig. (U.P.)
GENEESKUNDIG ONDERZOEK
VOOR HET HUWELJK.
Verplichtend in Turkije.
Het Turksche ministerie van Volksge
zondheid heeft verordend, dat geneeskun
dig onderzoek voor het huwelijk verplich
tend is. Men mag pas trouwen, als er geen
bezwaren wegens gezondheidsredenen zijn.
Een wetsontwerp is in voorbereiding over
den verkoop van pharmaceutische artike
len, waarbij de invoer tot de noodzakelijke
producten, die in het land zelf niet ver
vaardigd kunnen worden, beperkt blijft.
(D.N.B.)
GEEN INCIDENTEN IN NOORD-ITALIË.
Door de Engelsche propaganda verspreide
en in een deel van de Amerikaansche pers
opgenomen geruchten over incidenten in
Noord-Italiaansche steden en vooral ook in
Milaan, waar bij onlusten zelfs eenige per
sonen zouden zijn gedood, worden van be
voegde zijde in allen vorm gedementeerd.
Dit zijn, zoo wordt verklaard, boosaardige,
doch volkomen ongegronde verzinsels waar
mee de Engelsche propaganda den voor haar
politiek gewenschten invloed wil oefenen
op haar eigen openbare meening en vooral
op die in de Ver Staten. (D.N.B.)
Generaal Antonescu heeft in een oproep
aan het land een overzicht gegeven van
den opstand der laatste dagen. Deze op
stand, zoo zeide liij, is door den vroegeren
minister van bmnenlandsche zaken en den.
directeur der algemeene veiligheid georga
niseerd. Daar alle oprbepen, om de orde te
bewaren, vergepfsch bleven, was hij An
tonescu genoodzaakt geweest het leger te
hulp te roepen. Het leger heeft echter ner
gens het eerst geschoten. De leiders van de
opstandelingen verdienei. de zwaarste straf.
Vervolgens prijst generaal Antonescu na
drukkelijk het leger, dat de orde in het land
(hersteld heeft. Roemenië zal zijn toekomst
zoo vormen, als het voorbeeld van de as
zulks leert. Vervolgens deelt de oproep
mede, dat de scherpste maatregelen geno
men zijn, om de orde te handhaven. Ten
slotte doet Antonescu een beroep op de
jeugd, de wapens neer te leggen en diege
inen te vervolgen, die den opstand georgani
seerd hebben, teneinde daarna aan het op
bouwende werk te beginnen. Hij eindigt
met een oproep tot samenwerking van alle
leeftijden en standen.
„Met gebroken hart, doch met uiterste
gestrengheid zal ik mijn ambt tot mijn
laatsten ademtocht vervullen."
De tegenstanders van het bewind hebben
het verzet, dat zij aan het eind van de vo
rige week nog poogden te handhaven opge
geven en zich overgegeven. Er is een ge-
heele reeks arrestaties verricht.
Het burgerlijke leven te Boekarest keert
weer tot zijn normalen gang terug. De toe
voer van levensmiddelen heeft in het ge
heel niet geleden en ook de aanvoer van
brandstoffen wordt weer hervat. Het tele
foonverkeer werkt in de geheele stad, uit
gezonderd in de wijken waar de leidingen
beschadigd zijn. Trams en autobussen rij
den /eer. Ook de post bestelt weer normaal.
In de bedrijven en bij de openbare diensten
wordt weer gewerkt en het zakenleven on
derscheidt zich in niets meer van dat der
vorige week. Alleen in de Jodenwijken zijn
de meeste zaken gesloten. Daar is ook de
grootste schade aangericht.
Ook in de provincie is de rust en orde her
steld. Overal zijn de wapens zonder verder
bloedvergieten neergelegd.
Naar vernomen wordt zou het in de be
doeling van generaal Antonescu liggen, de
regeering te reorganiseeren.
Waar Horia Sima zich bevindt, is niet
bekend. De pers der legionnaires verschijnt
niet meer.
De Duitsche troepen hebben zich niet in
de gebeurtenissen gemengd.
De militaire commandant van Boekarest
heeft een verordening uitgevaardigd, vol
gens welke alle bioscopen, schouwburgen en
restaurants des avonds om 9 uur moeten
sluiten. De openbare verkeersmiddelen zijn
tot 's avonds 10 uur in dienst. De bewoners
mogen slechts tot 10 uur 's avonds op straat
zijn.
Generaal Antonescu heeft een wetsont
werp geteekend, waarbij alle politieposten
aan de grens, in havens en stations en op
vliegvelden gemilitariseerd worden. Deze
posten komen onder toezicht van den ge-
neralen staf te staan. Op bevel van den mi
nister-president is vanavond liet personen
vervoer per spoor in beperkte mate hervat.
BEGRAFENIS VAN MAJOOR DÖRING.
Met militaire eerbewijzen is Zaterdagmid
dag op het centrale kerkhof van Weenen
de in Boekarest vermoorde majoor van den
Duitschen generalen staf, Helmuth Döring,
ter aarde besteld. De rouwstoet werd ge
opend door een muziekcorps en een eere
afvaardiging van het leger. Officieren met
getrokken sabel vergezelden de lijkkist.
Daarop volgden de familieleden van den
doode, talrijke generaals, .gouwleider Von
Schirach en een Roemeensche militaire de
legatie. De plaatsvervangende bevelvoeren
de generaal en bevelhebber in het militaire
district XVII legde aan het graf den krans
neer van den Füher en oppersten bevelheb
ber. Een vertegenwoordiger van de Roe
meensche weermacht legde eèn krans neer
namens koning Michael en generaal Anto
nescu. (DNB).
benevens vertegenwoordigers van diverse
studentenverenigingen zooals de Indolo-
gen Ver., S.S.R., de Ver. tot bevordering
der Indonesische kunst, de Indomenische
Chr. Jongerenkring, de „Perhimpoenan In
donesia'1 e.a.
.Nadat alle aanwezigen staande het „In
donesia Raja" hadden gezongen, heette de
voorzitter van het Lustrumcomité, de heer
M Siantoeri de bezoekers en bezoeksters
welkom, waarbij hij dank bracht voor den
steun, welken verschillende hoogleerareil
verleenen ter behartiging van de sociale en
economische belangen der leden, zoomede
aan allen, die het comité bij de voorberei
ding van deze lustrum herd en king bereid
willig ter /zijde stonden.
De in de afgeloopen vijf jaar bereikte
resultaten wettigden een herdenking van
dit lustrum, zij het ook dat een feestelijke
viering vanzelfsprekend achterwege moest
blijven.
Na nog de aandacht te hebben gevestigd
op het des avonds op te voeren tooneel-
werk, een van de inzendingen op een prijs
vraag, uitgeschreven ter propageering van
de nationale beweging, droeg spr. het
woord over aan den voorzitter der „Roepi",
den heer Daliloeddin, die in een uitvoerige
rede in de Maleische taal een terugblik
wierp over de verstreken 5 jaar.
Juist in dezen tijd, nu alle banden met
het eigen land en volk verbroken zijn, is
het nuttig en noodig in het bijzonder die.
momenten uit het verleden te releveeren,
welke ons in staat stellen ons nationaal
bewustzijn te verdiepen.
De drie hoogtepunten uit het afgesloten
5-jarig tijdperk waren de steunactie ten
bate van de slachtoffers van den hongers
nood in het Bodjonegorosche en d!e beide In
donesische cultureele conferenties. De 1ste
conferentie sproot voort uit de genoemde*
steunactie, omdat bij die gelegenheid voor
het eerst alle Indonesische krachten hier
te lande samenwerkten. Uitvoerig wijdde
spr. vervolgens uit over de positie, waarin
de Indonesische cultuur als gevolg van de
Nederlandsche kolonisatie verkeert en over
de vele en velerlei problemen, de ontwik
keling dier cultuur betreffend welke op bei
de conferenties zijn besproken.
Al zijn wij, aldus spr., ook niet ten volle
tevreden over de bereikte resultaten, toch
is er onmiskenbaar een verlevendigde be
langstelling waar te nemen, voor alle
vraagstukken, die met de sociale, economi
sche cultureele ontwikkeling van Indonesia
verband houden.
Deze moet trouwens de basis vormen,
waarop wij on$ werk eendrachtig willen
opbouwen.
Na deze luide toegejuichte rede, welke
in exerpto door mej. E. J. Poetiray werd
vertaald, volgde een drukbezochte receptie.
Het avondprogramma stond geheel en al
in het teeken van de Indonesische kunst,
waarvan verschillende uitingen werden ge
demonstreerd. Onder de aanwezigen merk
ten wij o.m. op de hooglëeraren dr. Ph. S.
van Ronkel en dr. J. H. Boeke.
Nadat ter toelichting eenige cijfers waren
genoemd betreffende het sterftecijfers van
zuigelingen als gevolg van de gebrekkige
moeder- en zuigelingenzorg (over geheel
Indonesia 200/000 en in Batavia zelfs
400/000!) voerde de Roepi-Vrouwenkring
een aantal tableaux uit, welke achtereen
volgens een kijkje gaven in een consultatie
bureau zoomede een overzicht van de be
roepsmogelijkheden der Indonesische
vrouw.
Daarna werd het tooneèlstuk „Korban
Adat" (Slachtoffer van de Adat) opge
voerd, geschreven door het lid Moh. Ibnoe
Hadjar als rechtstreeksch gevolg van de.
jongste cultureele conferentie, waar o.m.
de positie van de Indonesische cultuur, de
adat en de litteratuur werden besproken.
In dit tooneelstuk wordt de geschiedenis
behandeld van twee jonge menschen Mar-
lina en Arifin, die reeds bij hun geboorte
als elkanders echtgenooten zijn aangewe
zen. Marlina, overtuigd lid der nationale
beweging ,is evenwel in het geheim ver
liefd op Arifin's neef Ibrahim, evenals zij
een vurig aanhanger dier beweging.
Marlina wil de inspraak van haar hart
volgen, doch Ibrahim is bevreesd voor de
gevolgen van een dergelijken inbreuk op
de adat en gaat heen, Marlina wijzend op
haar taak ook Arifin te winnen voor de
nationale zaak. Na een heftige woorden
wisseling tusschen Marlina en Arifin, komt
juist Ibrahim binnen en vangt een slag
op, welke voor Marlina bestemd was en die
hem doodelijk verwondt. Hij sterft in het
ziekenhuis, doch niet nadat hij Arifin ver
giffenis heeft geschonken, die thans ook
inziet, dat alle ellende te wijten is geweest
aan de adat, die zijn huwelijk' met Marlina
voorschrijft. Marlina legt de gelofte af zich
verder geheel aan de zaak der nationale
bewegng.
De Roepi-lec^en hebben dit dramatisch
gegeven op vlotte wijze over het voetlicht
gebracht, al was het stemgeluid van de
meeste hunner ook bij lange na niet in
staat om de groote zaal te vullen, waar
door veel van het gesproken woord ver
loren ging, afgezien nog van het feit, dat
als gevolg van de taalmosilijkheid velen
ook in de -voorste rijen dat woord wel
verstonden en nochtans niet begrepen!
Velen zullen dan ook uit dien hoofde
het tweede deel van den avond, bestaande
uit Krontjong, zwaardvecht en ander In
donesische dansen in meerdere mate heb
ben gewaardeerd dan het eerste.
Overigens ontbrak het den ganschen
avond niet aan bijvalsbetuigingen, zoodat
het aan geen twijfel onderhevig is of de
Roepi kan op een geslaagde lustrumher
denking terugzien.
ALG. NED. TYYPOGRAFEN BOND.
Voorstelling in het Trianon-theater.
De Algemeene Nederlandsche Typografen
Bond, afd. Leiden, heeft gisterochtend in
het Trianon-theater alhier een film-, too-
neel- en muziekuitvoering gegeven. Er be
stond groove belangstelling voor het rijk-
gevarieerde programma.
De heer A. H. G. Blankenstein, lid van het
hoofdbestuur van den A.N.T.B., sprak ter
verwelkoming den aanwezigen toe en schet
ste in het kort. hoe de bond zich indezentijd
sinds Nederland in ihet oorlogsgewoel betrok
ken werd, heeft weten té handhaven. Toen
Leidsche Schouwburc?,
VIERDE ABONNEMENTSVOORSTELLING.
Centraal Tooneel, „Vader Thuis."
Uit litteratuur goed tooneel te maken,
is een zeer zware opgave en slechts zelden
slaagt men er in een gaaf geheel te be
werken uit het gegeven. Meestal blijft men
té fragmentarisch of weeft men losjes wat
tafereelen aaneen, zonder dat een tooneel
stuk tot stand komt, dat werkelijk tooneel
kan heeten.
De bewerkers van dit blijspel, Howard
Lindsay en Russell Grouse, zijn er volko
men in geslaagd uit ds Short Stories van
Clarence Day tooneel te fabriceeren, dat
boeit van begin tot einde. Met piteit en
vol goeden smaak zijn zij deze schetsen
genaderd en zij hebben er levend tooneel
van gemaakt; tooneel van rijpe humor, die
nimmer de grens overschrijdt, waard ooi-
het clowneske of vulgaire zou zijn bereikt,
tooneel van warme, echte menschelijkheid,
dat ongetwijfeld de feilen en fouten van
den vader scherp belicht, doch tevens ze
met den mantel der liefde overdekt.
Vader Thuis dan is er niemand meer
dan vader. Hij overheerscht de gansche
familie met strakke hand, wil, dat ieder
zijn leven voert naar afmeting van dat
van vader, dat steeds iedere uitgaaf wordt
verantwoord met de grootste nauwkeurig
heid, hij is <jle huistyran. Een bulderaar
van formaat, doch met een klein hartje,
dat telkens terugwijkt voor de bressen, die
in de logica van de familie, zooals hij zich
die heeft uitgestippeld, worden geslagen
door de practijk des levens, die nu een
maal naar zoo'n vaste logica niet kijkt en
ze onmeedoogend knauwt, geïnspireerd als
zij is op het hoogste goed in ieder familie
verband: de liefde! En steeds is het die
liefde, die den bulderbast doet toegeven, te
meer waar zijn vrouw de snaren zijner in
geboren goedhartigheid op (juiste wijze
weet te bespelen, Geestig is de dialoog,
doorspekt met een licht aanslaanden hu
mor van goeden smaak en fijne distinctie.
Kortom het is een blijspel van formaat,
waaraan men smult!
Dit mede door de vertolking, die over de
gansche linie dient te worden geprezen.
Met charme worden de costumes uit een
vorige periode gedragen. Geen enkele
zwakke plek ontsierde het geheel.
Vol fijne trekjes, doch tevens ten voeten
uit typeerde Cees Laseur den vader-bulde-
raar. Dat was werkelijk groot tooneel, wat
hij gaf in deze echt-menschelijk doqrvoel-
de figuur; een genot om te volgen.'Naast
hem zij direct Rie Gilhuys genoemd als
zijn steeds overwinnende echtgenoote, ook
zij gaf waarachtig leven aan dit handige
vrouwtje. Zooals gezegd, viel niemand uit
den toon, wij zullen het program dan ook
niet afschrijven, doch een uitzondering
willen we toch nog maken voor Joan Rem-
melts als ds. Lloyd. Diens talent toont tel
kens weer andere facetten en van dezen
dominé maakt hij een prachtig gave crea
tie, waarbij de grens der overdrijving en
hoe licht neigt deze rol daartoe! nim
mer wordt overschreden.
Een prachtig bezet huis heeft intens ge
noten van deze voorstelling en heeft daar
van op overtuigende wijze bewijs gegeven.
na de vijf verwarde Meidagen onmiddellijk
een onderzoek werd ingesteld, in hoeverre
de banden, die de Nederlandsche ^typogra
fen zoo hecht verbonden, in stand gehou
den waren, bleek in alle plaatsen des lands,
de organisatie nog te bestaan en te functiö-
neeren. Er was veel werk te verzetten in die
dagen. Vele bedrijven waren door ver
woesting of andere oorzaken plotseling
stilgelegd, en voor velen beteekende dit ver
lies der broodwinning.' Het was de allereer
ste en belangrijkste plicht van den A.N.T.B.
om de aldus werkloos geworden leden door
de financieele moeilijkheden heen te hel
pen. Dit werk werd dan ook onmiddellijk
met kracht ter hand genomen. Sindsdien
hebben zich in de organisatie eenige wijzi
gingen voorgedaan. Er kwam een fusie tot
stand, die niet anders dan waardevolle
resultaten kan hebben. Mits tenminste niet
de oude scheiding in den bond wordt voort
gezet. De leden mogen niet meer zijn „oud
leden van dezen of genen bond" maar leden
•van één sterke vereeniging.
Men zou in dezen tijd den A.N.T.B dan
ook kunnen noemen: „Allen aan Nieuwe
Toekomst Bouwend". Het klinkt vreemd,
doch wij leven thans in een moeien tijd,
want de toekomst brengt ons zeker vrede,
terwijl voorheen de toekomst slechts oorlog
zou brengen. Vroeger was dan ook niets^te
veel, niets te duur, als het bestemd was
voor het vernietigingsapparaat, doch na
dezen tijd komt een periode, waarin even
goed alles mogelijk zal en moeten zijn, als
het gaat om den bouw van het apparaat
der welvaart.
Een hartelijk applaus toonde de waardee
ring van de toehoorders voor deze woorden.
Vervolgens werd met het afwisselende
programma een aanvang gemaakt. Aller
eerst trad de jeugdgroep op, waarbij een
tweetal jongens bijzonder geslaagde accor-
deon-muziek ten gehoore brachten en alge
meene waardeering oogstten. Ook werd een
aardig tooneelstukje opgevoerd.
Na een korte pauze volgde nog een aantal
films, een muzikalen teekenfilm, een film
over de rasterdiepdruk en een buitenge
woon mooie kleurenfilm over Nederland.
Het slotwoord van deze in alle opzichten
geslaagde voorstelling, werd gesproken door
den afdeelings-voorzitter, de heer J. A. den
Tonkelaar.
VEREENIGING VAN VRIJZINNIG
HERVORMDEN.
De jaarvergadering.
Deze vereeniging heeft Zaterdag j.l. in
het Vrijz. Ohr. Federatiehuis haar jaarver
gadering gehouden.
Uit het door den secretaris uitgebracht
jaarverslag bleek, dat het aantal leden in
den loop van 1940 met 3 is verminderd, dat
het aantal begunstigers evenwel met 28 is
toegenomen en dat het aantal van hen, die
als lid of begunstiger in betrekking tot de
vereeniging staan, op 31 December van het
afgeloopen jaar 829 bedroeg, van wie 200
ingezetene van de gemeente Oegstgeest zijn.
Als gevolg van de tijdsomstandigheden
wijst de rekening van den penningmeester
over 1940, in tegenstelling met wat- over de
laatste jaren het geval was, een tekort aan.
Het bestuur besloot er toe, dat met in
gang van 1 Januari 1941 tijdens de kerk
diensten in het Leidsche Volkshuis en in
de Willem de Zwijgerkerk te Oegstgeest een
bepaalde liturgie -zal worden gevolgd en
dat op enkele dagen een meer uitgebreide
liturgische dienst zal worden gehouden.
Sedert 1 April 1940 wordt de nieuwe lie
derenbundel van de Nederlandsche Her
vormde Kerk tijdens de kerkdiensten ge
bruikt.
In plaats- van de aftredende, niet herkies
bare bestuursleden mevrouw G. Bouma—
Voetberg, mejuffrouw A. C. Sasburg en: den
heer A. L. Boot werden benoemd mevrouw
W. G. van ToorenburgPadmas en de hee
ren J. J. van Weerlee en H. Baron, van wie
de heer Baron, Warmonderweg 9 te Leiden,
het secretariaat van den heer Boot heeft
overgenomen.
VER. VAN CHR. ONDERWIJZERS.
K. v. d. Graaf over taal en school
in onderling verband.
De afd. Leiden en Omstreken van de Ver
eeniging van Chr. Onderwijzers (essen) in
Nederland en de Overzeesche Gewesten
hield Zaterdagmiddag in „Patrimonium"
een vergadering,- waarin de heer K. v. d.
Qraaf, inspecteur va<n het L. O. te Hilver
sum en vooratter van de Commissie van
het Chr. L. O. der Mij. ter bevordering van
Woordkunst, gesproken heeft over taal en
school in onderling verband
De voorzitter, de heer B. Offringa van
Hazerswoude, las na opening een gedeelte
uit Hand. 1. om naar aanleiding van het
daarin vervatte tekstwoord „Gij zult Mijne
getuigen zijn" een kort inleidend, woord te
spreken. Bij de ontvouwing van—een en
ander merkte spr. op, dat de roepstem van
het „Gij zult Mijne getuigen zijn" ook voor
het jaar 1941 weer geldt voor het onder
wijzend personeel. Deze roepstem moet heel
ons leven vullen. Zal ons daarbij menig
maal de vrees beklemmen, dat wij in eigen
kracht zoo wemig bekwaam zijn, de weten
schap. dat Hij die roept ook getuige is,
geeft ons moed om in het geloof verder te
gaan.
Na vervolgens een woord van welkom te
heebbsn gesproken, wekte spr. met nadruk
op het werk van de vereeniging „Lukas",
steun aan zieke onderwijzers (essen) te steu
nen.
De esecretaris, de heer G. Drexhage,
bracht hierna het jaarverslag uit. De veree
niging, zoo vernamen wij daaruit, telt thans
249 leden. Ook de pemiingmeesteresse, mej.
Wilbrink; gaf in deze vergadering een over
zicht van de financiën, die in orde bleken
te zijn.
Vervolgens was het woord aan den heer
K. de Graaf, die begon met er op te vijzen,
dat taal behalve klank ook idee is. Woord
kunst, aldus spr., is de kunst om het woord
te gebruiken, maar dan zoo, dat het woord
nooit los gedacht wordt van de idee, die
achter de dingen ligt. Spreken wij echter
over woordkunst dan moeten wij niet den
ken, d>at deze kunst alleen ligt op het gebied
van de schoonheid der taal. Op schier elk
gebied wordt de woordkunst beoefend. Op
bet terrein van het wetenschappelijke-,
sociale- en religieuze leven, alsook op het
terrein van de politiek, de psychologie, de
reclame en de economie komt de beoefe
ning en toepassing van de woordkunst voor.
De school op het breede terrein der
woordkunst, aldus spr., heeft tot taak om
het kind de schoonheid van het woord te
doen gevoelen en te doen gebruiken. Woord
en begrip blijven daarbij één. Wel te be
denken hebben wij, dat er een grens aan
de intelligentie der kinderen komt. Al3
leerkrachten hebben wij er naar te streven,
dat wij de kinderen opvoeden tot het volgen
van een betoog. Daarbij dienen wij er
vooral ook voor te zorgen, dat wij de kin
deren het woordbegrip bijbrengen. Spr. ziet
het als een nadeel, dat op vele scholen de
laatste jaren de stijlboekjes zijn afgeschaft.
Het lijkt er soms wel eens op, of het spellen
en vervoegen van woorden het voornaamste
is. De eigenlijke waarde van de taal, aldus
spr., ligt in de idee, het begrip van het
woord en niet in de spelling. Het is dan ook
heel wat moeilijker om een kind goed te
loeren lezen dan om er voor te zorgen, dat
het weet, dat b.v. nieuwsgierig met een u-
ge-schreven wordt.
Verstandelijk leeren spreken en schrijven
is hoofdzaak.
Sr>r. eindigde met enkele leesstof te be
spreken.
Na de pauze heeft mej. E. Flügel vati
's-Gravenhage in aansluiting op dit onder
werp proza en p'oezië voorgedragen.
Zaterdagmiddag heeft de politiebrand-
weer ten huize van A. F. O. in de Duiven-
bodestraat 16 een schoorsteenbrandje ge-
bluscht.
Woensdagmiddag wordt in de Stads
gehoorzaal een groot kinderfeest gegeven,
waaraan o.m. ook de uit'de radio bekende
leider van den kinderzang Jacob Hamel
medewerking verleent.
.GEBOREN:
Johanna Elisabeth dr. van W. van Venetien
en P. v. d Kwaak Magdalena dr. van J. C.
Selier en A. Helfenstetfn Johanna Catharina
dr. van J. C. Selier en A. Helfensteijn.
ONDERTROUWD:
Ondertrouwd: A Hoppenbrouwer jm. 24 jr. en
G. A. de Laaf jd 22 jr. M. v. d. Linden jm.
22 jr. en S. M. Schouten jd. 19 jr. P. J. van
Staden jm. 26 jr. en J. Ober jd. 21 jr.
OVERLEDEN:
W. F. van Tongeren m., 72 jr. P. B. Eradus
m., 72 jr. S. J. Plu wed van W. Plu 82 jr.
J. H.Rosier zn.. 37 jr. M. Kootkar m., 68 jr.
A. Th. Coelen dr. 4 jr. M. Segijn wed. van
F. G. Doesburg Lanooij 92 jr.
VISCHPRIJZEN.
IJMUIDEN, 27 Januari.
Kleine schol 88—84: pufschol 35—31; bot BO
TS; schar 28; pufschar 8.50 (per 50 k.g.).
Snoekbaars 1.90—1.74; Blei 56; Spiering 80—
58 (per k.g.).
2—1
