De strijd tegen Engeland Rede van Goering tot mijnwerkers Siste Jaargang MAANDAG 13 JANUARI 1941 No. 24785 Verduisteren: Duitsche W eermachtsber ichten Italiaansche W eermachtsberichten Frankrük en ^ïjn koloniën Spanje's taak in dezen oorlog Rede van Filoff De mijnbouw in het vierjarenplan 17.53 uur 9.44 uur .J Decentralisatie van productie in Sovjet-Unie Amerika en de gepachte steunpunten EERSTE BLAD Feiten van den dag LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN PRIJS DER ADVERTENTIES 30 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bU vooruitbetaling 's Woensdags en 's Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden van 30 stuks. - Incasso volgens postrecht. - Voor opzending van brieven moet 10 ets. porto betaald worden. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Witte Singel no. 1, hoek Noordeindsplein Telef. nrs. Directie en Administratie 25041 (2 lijnen) Redactie 21507 Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54 PRIJS DEZER COURANT Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn: per 3 maanden ƒ2.35 per weekƒ0.18 Franco per post 2.35 per 3 maanden portokosten (voor binnenland 0.80 p. 3 maanden) Het Duitsche opperbevel meldde Zaterdag: Een dul&boot, van welker optreden reeds gedeeltelijke resultaten bekend zijn ge maakt, heeft op haar laatste verre reis in het geheel 52.800 bruto ton ln den grond getioord. Daarmede heeft deze, onder com mando van den corvettenkapitein Hans Gerret von Stockhausen staande duikboot in totaal 101.530 bruto ton soheepsrulmte der vijandelijke koopvaardij vermeld en bovendien een gewapend vijandelijk koop vaardijschip van .8000 bruto ton zoo zwaar beschadigd, dat verwacht kan worden, dat het verloren is. Het luchtwppen heeft ook gisteren gewa pende verkenningsvluchten gemaakt en het leggen van mijnen voor Engelsche havens voortgezet. De poging van vijandelijke jacht- en bombardementsvliegtuigen, om overdag het bezette Noord'-Fransche gebied binnen te ■vliegen, werd verijdeld door luchtafweerge schut en jagers, vóór de vijand eemgerlei succes kon bereiken. Jachtvliegers schoten twee, afweerge schut zes vijandelijke vliegtuigen neer. DuitsChe formaties vliegtuigen hebben op 10 Januari voor de eerste maal Inge grepen in den strijd in het Middellandsche Zeegebied. Zij konden daarbij op twee soheepseeifheden, o.m. een vliegtuigmoeder schip, verscheidene treffers plaatsen. In den nacht op 11 Januari vielen sterke formaties vliegtuigen doelen in Zuid-Enge- land met goed succes aan. Inslaande bom men deden vooral in Portsmouth omvang rijke branden ontstaan. Zes eigen vliegtui gen zijn van de vlucht naar den vijand1 niet teruggekeerd. En Zondag Het luchtwapen heeft gisteren gewa pende verkenningsvluchten ondernomen en is voortgegaan met het leggen van mijnen voor Britsche havens. Bij den aanval op een vliegveld in Zuidoost-Engelond werden treffers .geplaatst. Een vijandelijk koop vaardijschip van 8.000 brt. kon door voltref fers in het zeegebied ten Westen van Ier land, een ander koopvaardijschip van 3.000 brt. aan de Britsche Oostkust tot zinken gebracht worden. Bij een nieuwen luchtaanval op een En gelsch convooi in de Middellandsche Zee kregen een kruiser een en verscheidene an dere oorlogsbodems zware bomtreffers. In den aigeloopen nacht hebben weer sterke formaties gevechtsvliegers aanvallen ge daan op militaire doelen in Londen. Talrijke branden bevestigden het-resultaat. In de vroege ochtenduren van heden heeft de vijand: eenlge brisant- en brand bommen geworpen in Noord-Duitschland. waarbij een woonhuis zwaar beschadigd werd. Drie personen vonden den dood en drie anderen werden zwaar gewond. United Press meldt nog. dat deze aanval len op Londen en Portsmouth behoorden tot de zwaarste die totdusver zijn uitge voerd. Groot was het aantal branden en de schade. HET AANTAL SLACHTOFFERS IN ENGELAND. Volgens een bericht in de Daily Herald zijn van Juni tot November bij de lucht aanvallen 19.570 personen gedood en 27.570 gewond. Het blad schrijft vervolgens: „Laten we tevreden zijn, dat de verliezen niet grooter zijn. Dat hadden we werkelijk verwacht. In Engeland wonen veertig mil- lioen menschen en in een half jaar zijn er nog geen twintigduizend gedood. Het risico is dus werkelijk niet groot." (A.N.P VREEMDELINGENLEGIOEN VOOR OPRUEHINGSWERK TE LONDEN. De Britsche autoriteiten zullen voor de uitvoering van het opruimingswerk in de door de Duitsche luchtaanvallen getroffen deelen van Londen een internationaal ar- beidersleger van 250.000 vreemdelingen op stellen, zoo meldt Stockholm Tidningen uit Londen. Alle leden van dit modernste vreemdelingenlegioen zullen een insigne in het. knoopsgat dragen, dat een smid voor stelt, die een zwaard smeedt. (D.N.B.) Zaterdag meldde het Italiaansche hoofd kwartier: In het kanaal van Sicilië zijn vijandelijke vlootformaties door onze detachementen torpedovliegtuigen en Pichiatelli aan felle en opeenvolgende aanvallen onder worpen. Twee torpedovliegtuigen, die resp. als commandant vliegerkapitêin Bernar- dini en waarnemer luit. ter zee Baffigi en den vliegerluit. Caponetti hadden, hebben met een torpedo een vliegtuigmoederschip geraakt Een afdeeling van drie Pichiatelli, die onder bevel stond van luit Malvezzi, sergeant-majoor Mazei en sergeant Crespi, hebben een kruiser getroffen met twee bommen van groot kaliber. Een ander es cadrille Pichiatelli heeft met bommen van zwaar kaliber een vliegtuigmoederschip aangevallen en getroffen. Ondanks de zeer felle luchtafweer en verscheidene vijandelijke jageraanvallen zijn al onze vliegtuigen op hun bases te ruggekeerd. Tezelfdertijd hebben voor de eerste maal de eenheden van het Duitsche luchtcorps in broederlijke samenwerking met de Ita liaansche eenheden deelgenomen a. d. aan val op dezelfde vlootformaties, waarbij zij er in slaagden een der vliegtuigmoedersehe- pen te treffen met bommen van groot en middelgroot kaliber. Bovendien hebben zij een torpedoboot jager getroffen. In den nacht van 11 Januari is de haven van La Valetto op Malta gebombardeerd. Aan het Grieksche front gingen acties van plaatselijken aard voort zich te ont wikkelen in den sector van het eHde leger. Pogingen tot aanvallen van den vijand in andere sectoren zijn afgeslagen. In Cyrenalca optreden van de artillerie in de zone van Tobroek en in de nabijheid van Djaraboeb. Een van onze aanvals- en jachtformaties heeft een groep tanks en pantserauto's aangevallen en er verschei dene van vernield. Tijdens een luchtge vecht is .een jachttoestel van het type Hur ricane neergeschoten. Vijandelijke lucht aanvallen op Tobroek en ln de zone van Benghasi hebben eenige schade veroor zaakt en negen dooden geëischt, waarvan zeven kinderen, en vier gewonden, allen Mohammedanen. De bemanning van een Engelsch vliegtuig dat gedwongen was te landen is gevangen genomen. In Oost Afrika is een aanval van tanks aan het Soedaneesche front afgeslagen. Tijdens den vijandelijken luchtaanval op Erythrea, waarvan melding is gemaakt in weermachtbericht No. 215, is een vijande lijk vliegtuig neergeschoten. Gisteravond hebben vijandelijke vliegtui gen gevlogen boven Palermo. Zij lieten eenige bommen op de haven vallen. Nie mand werd getroffen, aan de havenwerken werd lichte schade toegebracht. Een vijan delijk vliegtuig ls neergeschoten. Een tweede vijandelijke maohine, een Blenheim, is door onze jagers neergeschoten boven de Golf van Napels. En Zondag: In Albanië ondernam de vijand aanval len op het front van het elfde leger. Onze tegenaanvallen betrokkenden den vijand gevoelige verliezen. In het centrale bekken van de Middel landsche Zee hebben formaties van het Duitsche luchtwapen haar gisteren begon nen schitterende activiteit voortgezet. Zij ondernamen verkenningsvluchten en deden aanvallen op Engelsche formaties. De aan vallen waren op twee groote groepen van schepen gericht: een kruiser van het type Birmingham is met stelligheid door een bom van zwaar kaliber getroffen. In Cyrenaica viel bedrijvigheid waar te nemen van artillerie 'en patrouilles. Onze vliegtuigen hebben vijandelijke formaties nabij Djaraboeb gebombardeerd. De vijand ondernam herhaalde aanvallen op eenige eenheden van onze bases ln Cyrenalca. In Oost-Afrika was activiteit van pa trouilles op de fronten van Soedan en Ke nya. Een onzer posten in de zone van Gal- labat heeft een aanval afgeslagen welke door artillerie werd ondersteund en den vijand verliezen toegebracht. In den ochtend van 10 Januari merkte een formatie torpedobooten, die op verken ning was in de straat van Sicilië, een be langrijke vijandelijke vlootformatie, sa mengesteld uit talrijke boven-water-eenhe- den. Twee van onze torpedobooten deden een beslisten aanval midden op de forma tie en troffen met twee torpedo's een krui ser. die later in zinkenden toestand werd gezien. Er ontstond een fel gevecht tus- schen de vijandelijke torpedojagers, ge steund door kruisers eenerzijds en onze torpedobooten anderzijds, die een langdu rig en krachtig vuur openden. Twee vij andelijke torpedojagers werden getroffen en aan boord vielen branden waar te ne men. Een van onze torpedobooten werd eerst getroffen in de machinekamer en vervolgens in de munitieopslagplaats, waar door het vaartuig tot zinken werd gebracht. Er verscheen terstond een andere torpe doboot om de schipbreukelingen te redden. In den nacht van 11 op 12 Januari on dernamen uit Zwitserland komende vij andelijke vliegtuigen een aanval op Turijn en Savigliano. waarbij brand- en brisant bommen werden geworpen. In Turyn wer den woonhuizen getroffen. Er vallen drie dooden te betreuren. Vier personen werden gewond. Te Savigliano kwamen de bommen terecht op een militair hospitaal, op woon huizen en op de parochiekerk. Er werd eenige schade aangericht, doch er vielen geen slachtoffers. Ter hoogte van Catana bracht een van onze jachtvliegtuigen ln den middag van 11 Januari een Engelsch vliegtuig van het type Glenn Martin omlaag. De Fransche staatssecretaris van kolo niën. admiraal Platen, heeft-het Journal een interview toegestaan, waarin hij een standpunt bepaalde en aanzien van den huidigen toestand van het Fransche kolo niale rijk. Admiraal Platen keerde zioh te gen het drijven van de in dienst van Enge land staande aanhangers van De Gaulle in eenige gebieden van het Koloniale Frank rijk. Hij wees op het feit, dat Fransche kolonisten tezamen met hun vrouwen en kinderen gevangen gehouden worden op schepen in den Congo, alleen omdat zij trouw blijven aan het Fransche moeder and en niet willen overloopen naar De Gaulle en de Engeschen. Wij zijn op de hoogte van dezen toestand, aldus admiraal Platen. Op rivierschepen, die normaliter 40 personen kunnen bergen, houdt men 150 mannen, vrouwen en kinderen gévaingen, die onzegbaar te lijden hebben van de mus- kietenplaag. Maar deze Fransohen blijven trouw en bieden weerstand aan de aanbie dingen, die De Gaulle en de Engelsohen hun doen. Voortgaande betichtte de Fransche staats secretaris de Engelsche règeering van het voornemen zich meester te willen maken van het Fransche koloniale rijk. Voor het voorwendsel van Engeland, dat het alleen een bezetting der Fransche kooniale ge bieden door Duitschland wil verhinderen, heeft hij, Platen, slechts verachting. De admiraal verklaarde verder, dat de Fransche regeering den vasten wil heeft te verhinderen, dat Fransche koloniale gebie den in Afrika afvallen. Er worden op het oogenblik versterkingen derwaarts gezon den, die iederen aanval in deze gebieden tegen'de legale Fransche souvereiniteit op passende wijze zullen ontvangen. (D.N.B.) HET LAND HEEFT NOG VEEL WERK TE VERZETTEN. Het D.N.B. meldt uit Spanje: Op het vijfde nationale congres van de vrouwelijke Falanx heeft de Spaansche mi nister van buitenlandsche zaken, Serrano Suner, als voorzitter van de politieke com missie der Falanx een rede gehouden waar in hij eerst de sociale taak van deze organi satie schilderde. Daarna trad de minister in de interna tionale vraagstukken, waarvoor Spanje op het oogenblik staat. Suner betoogde, dat Spanje het huidige conflict, waarin de nieu we orde tegen het ouderwetsche en afge dane strijdt, niet passief gadeslaat. Hij wees op de inlijving van Tanger dat thans krach tens den wil van den Caudillo definitief in het protectoraat van Spaansch Marokko is opgenomen. Als voornaamste taak van len onlangs opgerichten raad der Hispani- teit noemde de minister het streven, om den Spaanschén volkeren weer een hooger aanzien in de wereld te verschaffen. Daar bij dienen de sociale rechten en de onaf hankelijkheid van elk land afzonderlijk bin nen de gemeenschap der Spaansche voL- keren onaangetast te blijven. Vervolgens richtte de minister zich tegen het optreden van de Spaansche emrigran- ten in Zuid-Amerika. Hun machinaties ge schieden onder hetzelfde voorwendsel als alle lasterpraat en alle aanvallen tegen Spanje in vroegere tijden. Tenslotte be sprak de minister de kwestie van de vij anden in eigen land. De Falanx, zoo zeide hij. heeft nog steeds vele vijanden. Maar de Falanx weet wie haar vijanden zijn. Zij zal voor geer inspanning terugdeinzen om den strijd voor Spanje tot het einde toe te voe ren en zij zal ook in haar eigen gelederen alleen de besten daarvoor uitkiezen. In een te Russe gehouden rede heeft minister-president Filoff het standpunt van Bulgarije ten aanzien van den interna tionalen toestand duidelijk gemaakt. Na te hebben opgemerkt, dat de jongste verklaringen van Roosevelt den oorlog tot de geheele wereld dreigen uit te breiden, betoogde Filoff, dat deze oorlog grondig verschilt van die. welke in 1914 uitbrak, want de tegenwoordige oorlog beoogt niet het veroveren van nieuwe gebieden, noch het verzekeren van leefruimten, noch het veroveren van nieuwe markten. Deze oorlog is een ideologisch conflict, dat twee werel den verwikkeld ziet in een strijd op leven en dood Wij moeten, zoo vervolgde Filoff, op onze beurt bedacht zijn op alle gebeur tenissin. die zich kunnen voordoen en op de veranderingen, die kunnen plaats vin den, nu zich een nieuwe wereld "ormt, die gebouwd is op volkomen nieuwe grondsla gen en die grondige wijzigingen ondergaat. Bulgarije beleeft als lid van de Europeesche gemeenschap een der meest beslissende oogenblikken van zijn geschiedenis. DeBul- gaarsche regeering zal evenwel dezelfde po litiek als in het verleden blijven voeren met volharding, die reeds vruchten heeft afge worpen waaraan men nog nieuwe hoopt toe te voegen Het is de plicht van Bulgarije, evenals van andere neutrale of non-belli- gerente landen, gereed te zijn om aan elke gebeurtenis het hoofd te bieden. Het Bul- gaarsche volk zal ook in de toekomst aan zijn traditie trouw blijven en al het noo- dige in het werk stellen om zijn levensbe langen te verdedigen. Na erop gewezen te hebben, dat de bui tenlandsche politiek van Bulgarije revisi onistisch is en blijft, zeide Filoff, dat het Bulgaarsche volk de onrechtvaardigheden van he*, verdrag van Neuilly nooit zal kun nen begrijpen, noch vergeten. Filoff wees op het vreedzame karakter van hét Bul gaarsche revisionisme en herinnerde eraan, dat het met de hulp van Italië en Duitsch land en dank zij het begrip van de Sovjet- Unie mogelijk geweest is, het vraagstuk der Dobroedsja op te lossen. Voor mijnwerkers uit alle Duitsche mijn- gebieden en arbeiders van de staatsfabriek .Hermann Goering" heeft rijksmaarschalk Goering een rede gehouden, toen hij de kruisen van oorlogsverdienste met de zwaarden uitreikte, die de Fuehrer aan 67 mijnwerkers verleend heeft. In deze rede, die in het Huis der Vliegers uitgesproken werd, wees Goering op het zware, harde werk van den mijnwerker en vervolgens op de beteekenis van den mijn bouw in het vierjarenplan. Ijzer en steen kolen, zoo verklaarde de maarschalk, zijn de grondstoffen, die een volk sterk en weerbaar maken. Het vierjarenplan is aanvankelijk door de tegenstanders van Duitschland uitgelachen, daarna gevreesd en gehaat. Duitschland heeft het verlengd, want in den strijd om Duitschlands levens rechten en grootheid staat de winning van bodemschatten en grondstoffen mede op de eerste plaats. Het parool blijft lulden: bewapenen en strijden. Duitschland is on eindig rijk aan deze primaire stoffen, die voorwaarde voor al het andere zijn. Als de mijnwerker zijn taak vervult, vervult hij de voorwaarde voor de bewapening van het land. De rijksmaarschalk ging toen in op de pogingen der vijanden van Duitschland, om het Duitsche volk door een blokkade er onder te krijgen. Reeds na anderhalf jaar oorlog, zoo zei hij, wordt niet Duitsch land meer geblokkeerd, maar Engeland door de Duitsche onderzeeërs en het Duit sche luchtwapen ten scherpste aan een blokkade blootgesteld. Als het alleen maar om het verbruik van drukinkt ging, had Engeland dezen oorlog reeds lang gewon nen, maar daar het op het optreden van dappere mannen aankomt, zal Duitschland overwinnen. De geheele bewapeningsindustrie werkt, maar niet in hetzelfde, doch in verhoogd tempo voort, terwijl zij bij den tegenstan der zeer veel Ingeboet heeft en het be drijfsleven tn het algemeen aanzienlijk achteruitgegaan is. Deze opvoering van de Duitsche prestaties is ln de eerste plaats aan de persoonlijke offervaardigheid van den Duitschen arbeider te' danken. Goering gaf daarop eenige cijfers over de opvoering der prestaties, waaruit bleek, dat ln de Duitsche steen- en bruinkoolmij- nen meer geproduceerd wordt dan in welk land ter wereld ook en dat de Duitsche ijzerertsproductie, die voortdurend stijgt, zich sinds een jaar heeft verdubbeld. O.a. was spr. ook bekend, dat de totale produc tie van aardolie in het Duitsche rijk een veelvoud van vorige Jaren bedraagt. Door deze stijging der prestaties ls de Duitsche economische kracht geweldig verhoogd. Het vierjarenplan heeft de Duitsche steenkool gemaakt tot de belangrijkste grondstof, die er is. In het vervolg van zijn rede maakte de rijksmaarschalk bekend, dat de mijnwerker weer de bestbetaalde arbeider moet wor den. Tot slot wijddde hij zijn aandacht aan den Fuehrer als den eersten arbeider van het land. vcm hedenavond tot morgenochtend De maan gaat heden onder t-e 9.12 uur en komt op te 18.29 uur (volle maan). De premier besloot met erop te wijzen, dat de betrekkingen van Bulgarije met de buurstaten en andere mogendheden de laatste maanden geen wijziging hebben ondergaan en dat het Bulgaarsche volk ver trouwen stelt in zijn soldaten. (Stefani). VOOR LEVENSMIDDELEN EN VERBRUIKSARTIKELEN. Krachtens een nieuwe verordening van den Raad van Volkscommissarissen van het centrale comité der bolsjewistische Partij zullen maatregelen van groot belang worden genomen, om de productie van goederen voor massaverbruik en van levensmiddelen uit de plaatselijk aanwezige grondstoffen op te voeren. In de verordening wordt er op gewezen, dat de productie van bepaalde artikelen tot dusver in de Sovjet Unie onvoldoende be vorderd is. Men constateert, dat de plaat selijke overheid tot dusver noch de bevoegd heid, noch de geldmiddelen bezat om de plaatselijke productie van dergelijke artike len te stimuleeren. Ook de centrale orga nen, die met het toezicht op deze producten belast /aren, waren niet in staat, het ver- eischte overzicht te krijgen van de plaatse lijke behoeften. Op deze wijze ontstond er een overmatige last op het vervoerswezen, daar de producten van de plaatselijke in dustrie vaak over zeer groote afstanden van het eene punt der Sovjet Unie naar het andere moesten worden vervoerd. De nieuwe verordening roept thans een principieel nieuwe organisatie in het leven voor de plaatselijke industrie. De plannen voor de kleine en middelgroote bedrijven, die goederen voor massaverbruik vervaar digen, zullen voortaan niet meer door de centrale organen, maar door de economi sche lichamen der afzonderlijke gebieden, resp. districten, opgesteld worden. Bovendien moet de overheid er voor zor- ijen, dat de productie van goederen voor massaverbruik in haar bestuursgebied aan zienlijk verhoogd wordt. De bestaande on dernemingen voor het vervaardigen van ge bruiksvoorwerpen moeten uitgebreid, en nieuwe bedrijven opgericht worden. Tevens zullen de kleine en zeer kleine ondernemin gen, herstelwerkplaatsen en handwerkers- coöperaties in elk opzicht bevorderd wor den. Een afzonderlijk hoofdstuk van de nieuwe verordening is uitsluitend gewijd aan het opvoeren van de productie van tal rijke soorten voedingsmiddelen en land bouwproducten. Verder is een door Stalin en Molotof on- derteekende verordening over de verplichte leverantie van melk aan den staat door de landelijke collectie bedrijven (kolchozen) thans gepubliceerd. (D.N.B.) DRIE AMERIKAANSCHE AFGEZANTEN NAAR LONDEN VOOR DE OVEREENKOMSTEN. Het Amerikaansche departement van bui tenlandsche zaken maakt bekend, dat drie afgezanten, van wie twee tot het leger en tot het ministerie van justitie behooren, op 17 Januari a.s. met het Clipper-vliegtuig via Lissabon naar Londen zullen vertrekken om aldaar den definitieven tekst van de pachtovereenkomst op te stellen, krachtens welke de Amerikaansche regeering van En geland militaire steunpunten op het Weste lijk halfrond verkrijgt. In de mededeeling wordt voorts gezegd, dat tusschen Engeland en de Ve.reenigde Staten eenstemmigheid is verkregen over de positie en de uitgestrekt- Dif Nummei bevat TWEE Bladen Binnenland Waarschijnlijk deze week steunuitkeering voor den tuinbouw. (Binnenland, 2e Blad). IL Buyen (Amsterdam) kampioen van Ne derland op de schaats (Sport, (2e Blad) Het ijsvermaak in Leiden en omgeving. (Stadsnieuws, le Blad). Buitenland Nieuwe aanvallen op Engeland, (le Blad). Goering spreekt tot de mijnwerkers, (lo Blad). 'IE VOORTS .LAATSTE BERICHTEN* EERSTE BLAD.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1941 | | pagina 1