De strijd tegen Engeland 81ste Jaargang HAANDAG 6 JANUARI 1941 No. 24779 Nieuwe orde en levensstandaard in Europa Duitsche W eermachtsberichten Italiaansche Weermachtsberichten De verwoestingen te Londen Beschouwing van Karl Megerle Uit Frankrijk Verduisteren: 17.44 uur 9.48 uur J EERSTE BLAD Feiten van den dag Verklaring van gouwleider Simon Duitsche rantsoeneeringen verhoogd LEIDSCH PRIJS DER ADVERTENTIES 30 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling 's Woensdags en *s Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden van 30 stuks. - Incasso volgens postrecht. - Voor opzending van brieven moet 10 ets. porto betaald worden. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureau Witte Singel no. 1, hoek Noordeindsplein Telef. nrs. Directie en Administratie 25041 (2 lijnen) Redactie 21507 Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54 PRIJS DEZER COURANT Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zUn: per 3 maanden2.35 per weekƒ0.18 Franco per post 2.35 per 3 maanden 4- portokosten (voor binnenland 0.80 p. 3 maanden) Zaterdag deelde het Duitsche opperbevel mede: Ondanks den slechten weerstoestand heeft de verkenningsactie van het lueht- wapen Vrijdag goede resultaten opgele verd. In Zuid-Oost-Engeland werd een vliegveld met succes aangevallen. In den afgeloopen nacht hebben vrij sterke gevechtsformaties de havenstad Bristol aangevallen. Talrijke bommen van allerlei kaliber veroorzaakten groote, aan eensluitende branden en ontploffingen, die op verren afstand zichtbaar waren. Boven dien werden bomaanvallen gericht op an dere belangrijke doelen in Zuid-Engeland. Vijandelijke vliegtuigen hebben in den naoht van 3 op 4 Januari op vier plaatsen in Noord-Duatschland aanvallen gedaan. Daarbij wierpen zij in hoofdzaak brand bommen neer op gesloten woonwijken, waar een aantal branden ontstond. De militaire en voor den oorlog belangrijke schade is onbeteekenend. Twee Britsche vliegtuigen werden neergeschoten, waarvan één door marinegeschut. Een Duitsch vliegtuig wordt vermist. En Zondag: Het luchtwapen ondernam gisteren slechts gewapende verkenningen. Luchtfoto's be vestigen de goede uitwerking van den aan val op Cardiff in den nacht van 2 en 3 Januari. In den afgeloopen nacht werden Avonmouth, dat als havenplaats voor Bristol van bijzondere beteekenls is, als mede verscheidene andere belangrijke mi litaire doelen aan het Bristol-kanaal met sterke krachten op succesvolle wijze aan gevallen. Vijandelijke vliegtuigen vlogen vannacht slechts met zwakke krachten naar het Duitsche rijksgebied. Zij lieten op enkele plaatsen een gering aantal bommen vallen, die slechts onbeteekenende materieele schade aanrichtten. Er werd geen schade berokkend aan militaire of voor de oor logvoering belangrijke doelen. Het Italiaansche hoofdkwartier publiceer de weermachtbericht no. 211. Het luidde als volgt: Zaterdag: In het grensgebied van Cyrenaica, aan het front van Bardia, is de vijand gisteren tot den aanval overgegaan met zijn strijd krachten te land, ter zee en in de lucht. De groote veldslag die sedert 9 December woedt is hervat. Onze troepen, die onder bevel staan van generaal Berganzoli, bieden met uiterste hardnekkigheid tegenstand en bren gen den vijand aanzienlijke verliezen toe. Luchtformaties nemen voortdurend aan de strijdhandeling deel en richten bommen en mitrailleurvuur op de vlooteenheden, de troepenbases en de gemechaniseerde strijd middelen van den vijand. De slag duurt nog voort. Drie onzer vliegtuigen zijn niet op hun basis teruggekeerd. Aan het Grieksche front activiteit van weerskanten van patrouilles en artillerie. Ondanks de ongunstige weersomstandighe den hebben onze bombardementsformaties een doeltreffende offensieve actie onderno men tegen vijandelijke militaire installaties en troepenconcentraties. In Oost-Afrika, aan de grens van den Soedan, optreden onzer artillerie met zicht bare resultaten. Pogingen van den vijand, om onze vooruitgeschoven posten te ver rassen, werden snel te niet gedaan door de felle reactie van ons vuur. Vijandelijke vliegtuigen hebben een onzer bases gebom bardeerd, zonder schade te veroorzaken. Een onzer duikbooten, die onder bevel staat van kapitein Giuseppe Caridi. heeft op den Stillen Oceaan Engelsche koopvaar dijschepen met een inhoud van 15.000 ton tot zinken gebracht. Tot dusver hebben onze op den Oceaan werkende duikbooten 138.000 ton vijandelijke scheepsruimte in den grond geboord. Zondag wordt gemeld: Gisteren heeft de veldslag aan het front van Bardia met toegenomen hevigheid den geheelen dag voortgeduurd. De gevechten zijn thans nog gaande. Formaties jacht- en gevechtsvliegtuigen hebben daaraan deelge nomen door in verscheidene plaatsen vijan delijke troepen met mitrailleurvuur en bom men te bestoken en pantserwagens onscha delijk te maken en te vernielen. Ondanks het heldhaftige gedrag van onze eenheden te iand en in de lucht, zijn eenige verdedi gingswerken in handen van den vijand ge vallen. De luchtmacht heeft herhaalde ma len de vijandelijke vlootstrijdkrachten ge bombardeerd, gelegen ter hoogte van Bardia alsmede de gemotoriseerde colonnes. Vijan delijke luchtaanvallen op ons gebied hebben hchte schade berokkend aan personeel en materiaal. Tijdens luchtgevechten hebben onze jagers tot dusver acht vijandelijke vliegtuigen brandend neergeschoten. Drie van onze toestellen zijn niet teruggekeerd Aan het Grieksche front hebben wij, tij dens een optreden van plaatselijk karakter, wapenen bemachtigd en krijgsgevangenen gemaakt. Luchtformaties hebben op marsch zijnde vijandelijke troepen met machine geweren beschoten en gebombardeerd. In Oost-Afrika hebben vijandelijke vlieg tuigen op eenige plaatsen in Somaliland bommen en pamfletten laten vallen. Aan de grens van den Soedan heerscht de gebrui kelijke activiteit van de artillerie. In een toespraak voor de Italiaansche weermacht heeft de hoofdredacteur van de „Telegrafo", Ansaldo, met betrekking tot den slag om Bardia verklaard: Het feit, dat de vastberaden, krachtige en schitterende verdediging van Bardia door generaal Berganzoli, twintig dagen lang heeft geduurd, is voor Italië, ook wan neer Bardia valt, een reden om trotsch te zijn, Bardia is geen vesting. Wel is het met veldfortificaties versterkt doch het standhouden der Italianen is alleen aan hun heldenmoed te danken. Het militaire resultaat van deze heldhaftige verdediging van Bardia is duidelijk te zien. Door het twintig dagen lang standhouden is het En gelsche offensief onderbroken en aan de Italiaansche troepen in Libye tijd gegeven om zich te verzamelen. Door hun tegen stand hebben generaal Berganzoli en zijn troepen aan de geheele wereld getoond, dat de strijdwaarde en de strijdgeest van het Italiaansche leger onaangetast zijn. Wat ook het lot van Bardia moge zijn, op welk uur het ook moge vallen, de heldendaden van zijn verdedigers verplichten lederen Italiaan tot dank en zijn tevens een aan sporing voor het geheele Italiaansche volk. (Stefani). De Britsche admiraliteit deelde mede, dat de kanonneerboot Ophir voor Bardia is vergaan. (D.N.B.) Uit Zweedsche -berichten blijkt, dat, zoo als een Zweedsoh correspondent zich uit drukt, aan herbouw van de door den jong- sten en grooten Duitschen luchtaanval op Londen verwoeste City in het geheel niet meer kan worden gedacht, doch dat men gedwongen zal zijn, het geheele stadsdeel neer te halen. Het gebied van de City, dat volgens neu trale berichtgevers geheel met den aardbo dem gelijk gemaakt is, en waar practisch geen enkel huis meer staat, heeft een uit gestrektheid van ongeveer anderhalve tot twee vierkante kilometer in het middel punt waarvan de straten Cheapside, New gate en Aldersgate, meer naar het zuiden de onbeschadigde St. Paul's kathedraal en in het N.O. London-Wall en Forestreet lig gen. In dit gebied, het economische en fi- nancieele centrum van het Britsche we reldrijk, is volgens een ooggetuige-verslag van den Londenschen correspondent van Svenska Dagbladet, alle leven uitgedoofd. Straten en huizenrijen zijn vaak niet meer te onderscheiden en vormen een grooten puinhoop. Slechts hier en daar ziet men de zwart beroete overblijfselen van wat eens een trotsch zakengebouw van zes of meer verdiepingen was. Dit gebied, dat het erg ste werd getroffen, is volgens het verslag d- eigenlijke kern van de verwoeste City. Het door den aanval getroffen gebied, waarin nog meer verwoestingen van aller lei aard geconstateerd kunnen worden, reikt echter naar een ooggetuige kon zien, in het Westen via Fleetstreet tot het Strand. In Ihdt Noorden verder dan het Paddiiïgton station en Cherterhouse, in het Oosten tot Bishopsgate en in het Zuiden tot den Noordelijken oever van de Theems. Dit is een gebied van bijna vier vierkante kilome ter, waar eveneens geheele stratencom- plexen verwoest werden, waar geen straat door de vlammen onaangetaast of onbe schadigd bleef, waar alle gas-, water- en electrische leidingen verbroken of bescha digd werden en waar ook alle telefoonlei dingen verbroken of beschadigd werden en waar ook alle telefoonverbindingen nog ge stoord zijn. Bijna acht dagen na den aanval werd aan de neutrale dagblad-correspondenten toegestaan, door de getheel verwoeste stra ten der City een rondgang te maken, voor zoover dit dan mogelijk was. De Londen- sche correspondent van Svenska Dagbladet meldt hierover: evenals te Coventry en Bristol vereenigden zich bij het begin van den nachtelijken aanval op de City de vele honderden afzonderlijke branden tot een geweldige vuurzee, welke een dusdanige Ihitte uitstraalde, dgt de brandweerlieden niet dichterbij konden komen. In alle straten rond Aldersgate, Fore- straat, London-Wall en tusschen de Sint Paul's kathedraal en Newgate staat nauwe lijks nog een gebouw, dat niet tot de grond muren is afgebrand. Menigmaal zijn zelfs de voorgevels der huizen verdwenen. In de meeste gevallen staan zij edhter nog met hun uitgebrande ramen als dunne spinne- webben, vijf en zes verdiepingen hoog, ter wijl zich achter deze gevels niets anders meer bevindt dan puin. Alle verdiepingen met haar machines, de trappen met de lif ten, liggen in een geweldigen chaos door elkaar, daar waar eens kelders waren. Het verwoeste gebied der city maakt een nog veel meer beklemmenden indruk dan de door brand verwoeste stadsdeelen in de Engel sche provinciesteden, daar in de City de huizen veel grooter en hooger waren. De ruïnes zien er daarom veel verschrikkelij- In het Zondagsblad van de „Börsenzei- tung" schrijft Karl Megerle over nieuwe or dening en levensstandaard in Europa. Het doel van deze nieuwe ordening in Europa, aldus de schrijver, heeft een derge lijke propagandistische kracht ontwikkeld, dat het steeds bij vriend, bij vijand en bij de neutralen besproken wordt. De propagan da van den vijand heeft zich genoodzaakt gezien, haar regeering aan te sporen plan nen van even groote overtuigende kracht op te stellen en tevens de Duitsche nieuwe ordening als voortbrengsel van een brutale zucht naar macht en verovering te belas teren. Men heeft verklaard, dat het Duitsche „Herrenvolk" de andere volken tot slaaf wil maken en dat de hoogontwikkelde staten van het Europeesche Noorden en Westen hun levensstandaard niet zullen kunnen handhaven maar tot het peil van de minder ontwikkelde volkeren zuilen afdalen. Deze laatste gedachte heeft vooral indruk moeten maken op onze Germaansche nabuur volkeren. Daartegenover verklaart Megerle: alle prestaties van het nationaal-socialistische Duitschland hebben een uitgebreide en snelle stijging van den levensstandaard van het geheele volk ten doel. Wie het nieuwe Duitschland kent zal bevestigen, dat in Duitschland de curve van den levensstan daard reeds voor den oorlog snel omhoog gegaan is. Thans bepaalt wel is waar de militaire strijd om de toekomst den levens standaard van het Duitsche volk, maar de levensstandaard zal na den oorlog, wanneer alle enorme krachten van een volk van 90 millioen zielen weer ten dienste staan van de vredesproductle, binnen zeer korten tijd sprongsgewijze omhoog gaan. Van deze productie- en verbrulkskracht van het Duit sche centrum in het nieuwe Europa zullen uiteraard naar alle kanten stimuleerende invloeden uitgaan, vooral naar die landen, die hun economische hulpbronnen nog weinig gebruikt hebben en welker technische uitrusting nog verbeterd moet worden. De versterking van de levenskracht, zoo ver volgt Megerle, zal echter in het geheel niet ten koste van den levensstandaard der an dere hooger ontwikkelde landen geschieden en vooral niet ten koste van de landen van Germaansch ras. De levensstandaard van een volk is in de eerste plaats het resultaat van noesten arbeid en van een dienovereen komstig gebruik der lichamelijke en geeste lijke gaven. Het nationaal-socialisme wil niemand de verantwoording voor de eigen prestaties en allerminst de vruchten daar van ontnemen, om deze te verdeelen onder hen, die minder flink zijn. Megerle besluit zijn artikel aldus: het ge bied. waarin de economische krachter» der landen te zamen met die van het Duitsche rijk werkzaam kunnen zijn, zal grootere mogelijkheden bieden en bovendien be schermd zijn tegen de nukken der wereld conjunctuur en tegen het afsluiten van zijn handelswegen door blokkade-oorlogen. ker uit. In een andere stad, zoo meent de Zweedsche correspondent, zou een derge lijke verwoesting als die in de City, de za kenwijk van Londen, het leven der etad vol ledig verlamd hebben. De Londensche correspondent van Stockholms Tidningen meldt aan zijn blad, dat uit de puinhoopen van de City nog steeds rook opstijgt. De pioniers banen zich met behulp van dynamiet een weg van straat tot straat. Rond Newgate is het ge heele stadsgedeelte afgebrand. Het dwalen door deze straten des doods is precies het zelfde als een bezoek aan de ruïnes van een stad uit de oudheid. Het is nog steeds on mogelijk, den omvang van de 'vernietiging en de schade te ramen. Het zal hier om vele millioenen gaan, want er zijn niet alleen huizen verwoest doch ook groote voorraden en documenten.' Dit alles is thans verdwe nen. De indruk tijdens den nacht van den brand, waardoor de City verwoest werd, is zoo verschrikkelijk geweest, dat men haar uit vrees voor overdrijving niet durft te be schrijven. Gaat men thans echter door de ruïnenstad, dan begrijpt men eerst goed den omvang van de schade. Het is geen overdrijving, wanneer men thans zegt, dat een gebied van de City met een uitgestrekt heid van een vierkante mijl in het geheel niet meer herbouwd kan worden. Men zal gedwongen zijn, daar de geheele wijk neer te halen om dan later een nieuw stadsdeel te laten ontstaan. Hier wordt er op gewezen, dat in het ge bied van de City ook de bekende groote Londensche markt, Smithfield-market, ligt. Het groote gebrek aan vleesch te Londen v/ijst er op, dat men hier vaststelt dat Smithfield-market eveneens moet zijn ver woest. (DNB) DE FINANCIEELE POSITIE VAN ENGELAND. In een voor de Londensche radio gegeven overzicht van de financieele positie van En geland wordt gewaagd van „cijfers van on- heilspellenden klank". De spreker wees er op, dat eind 1939 de oorlogsuitgaven van Engeland minder dan 30 millioen pond per week bedroegen. Eind 1940 waren zij tot meer dan 80 millioen gestegen. Dit heeft be trekking op de zuivere oorlogsuitgaven, dus niet op de totale uitgaven van de staats huishouding. Direct na Duinkerken hadden de uitga ven 60 tot 70 millioen pond per week be- loopen, in de eerste drie weken van Decem ber 85 millioen en in de komende maanden zouden zij waarschijnlijk tot 90 millioen en meer per week stijgen. Dit beteekent een jaarlijksche uitgave van rond 5 milliard pond. In de eerste 9 maanden van het op 1 April 1939 begonnen begrootlngsjaar had den de uitgaven 2.7 milliard pond bedragen. Belastingen en leeningen hadden echter slechts 1.7 milliard pond opgebracht, zoo dat er nog een verschil was van 1 milliard pond, dat door leeningen op korten termijn, bankcredieten enz., voorloopig moest wor den gedekt. Over het geheele begrootmgs- jaar gerekend zouden de belastingen en leeningen rond 2.6 milliard pond opbren gen tegenover geraamde uitgaven van min stens 4 milliard pond. Er bleef derhalve nog een tekort van 1.4 milliard pond. De spreker zeide, dat dit tekort in het ko mende jaar zonder twijfel tot 2.5 milliard pond zou stijgen, zoodat het gevaar van in flatie dreigt. Om dit gevaar af te wenden, blijft dus slechts de dubbele weg: meer be lastingen en meer sparen. Wanneer de grens van het vrijwillige sparen thans zou zijn bereikt, zou men zonder genade tot een gedwongen sparen moeten overgaan. Aan den anderen kant zou men het burgerlijke verbruik en de burgerlijke uitgaven nog meer besnoeien. (D.N.B.), MINISTERRAAD TE VICHY. Naar uit Vichy gemeld wordt is een kort communiqué uitgegeven over een onder voorzitterschap van admiraal Darlan, ge houden Franschen ministerraad. In dit communiqué wordt medegedeeld, dat ver scheiden algemeene bestuursaangelegenhe den besproken zijn. Naar voorts vernomen wordt zijn vooral de kwesties van organisatie in den boezem der regeering besproken, welke verband houden met het aftreden van den minister van staat, Baudoin. Het Fransche staatsblad, dat tot dusver onder den naam van „Journal Officiel de la République Frangaise" verscheen, zal voortaan „Journal Officiel de l'Etat Fran cais" heeten. Deze naamsverandering is in overeenstemming met de wijziging van den naam van den Franschen staat, waartoe de nieuwe regeering reeds bij haar eerste op treden besloten had. De „Popoio di Roma" constateert, naar Stefani meldt, dat de politieke wereld van Vichy teekenen van opwinding vertoont. Het blad zegt, dat de recente wijzigingen in het ministerie het resultaat zijn van den schok van twee tendenzen. De meerderheid is voor een openhartige en hartelijke samen werking met Duitschland en de minder heid, die uit plutocraten en zakenlieden bestaat, droomt van den onmogelijken te rugkeer van het verleden. Maar, zoo besluit het blad, het spel is doorzien. Naar het A.N.P. van welingelichte zijde te Berlijn verneemt, is in de Wilhelmstrasse door buitenlandsche persvertegenwoordi gers een reeks vragen gesteld omtrent de berichten en geruchten over gebeurtenissen te Vichy. Van Duitsche zijde werd in dit verband opgemerkt, dat men te Berlijn met belangstelling de huidige ontwikkelingen in Fransche regeeringskringen volgt, die in verband staan met de vraag, op welke wijze de Fransche politiek haar standpunt be paalt jegens het Duitsche rijk. Men zei in de Wilhelmstrasse, dat er geen twijfel aan kan bestaan, of het Fransche volk wenscht de samenwerking met Duitsch land en verheugt zich over het grootmoe dige gebaar van den Führer. Evenzeer is het echter een feit, dat een zekere ldiek deze samenwerking en dezen wensch van het Fransche volk tracht te saboteeren. Men verklaart in de Wilhelmstrasse, dat van den uitslag dezer ontwikkeling te Vichy de koers van de Duitsch-Fransche politiek afhankelijk is INDO-CHINA AUTONOOM. Naar uit Vichy gemeld wordt, is aan Fransch Indo-China volledige autonomie van hedenavond tot morgenochtend De maan gaat heden onder te 2.31 uur en komt op te 13.32 uur. Dit Nummei bevat TWEE Bladeit Binnenland De dijkval op Noord-Beveland; een ernstige toestand ontstaan (Binnenland, 2e Blad). Houten hulpkerk te Arnhem afgebrand (Gemengd, 2e Blad). Wedstrijden op de schaats (Sport, 2e Blad). Buitenland De verwoestingen te Londen (le Blad). Hevige strijd in Lybië (le Blad). ZIE VOORTS „LAATSTE BERICHTEN" EERSTE BLAD. verleend. De nieuwe status komt. naar United Press meldt, overeen met dien van een autonoom dominion. DE VOEDSELVOORZIENING. Het Fransche vrachtschip „Mendoza" zal wellicht spoedig trachten, het voorbeeld van de „Campana" te volgen en morgen uit Buenos Aires uitloopen, teneinde te trachten de Britsche blokkade te doorbre ken en levensmiddelen naar het onbezette Frankrijk te brengen. De lading bestaat uit bevroren vleesch, conserven en wol. De betreffende kringen aldaar zien de poging met bezorgdheid tegemoet, daar de kapitein niet eens getracht heeft, zich een navicert te verschaffen. Men ts van meening, dat Fransche oor logsschepen uit Dakar en Casablanca de „Mendoza" tot ongeveer midden in den Atlanttschen Oceaan tegemoet zullen va ren. De Britsche ambassade wjigerde, om commentaar op deze aangelegenheid te geven. (United Press). In 1940 is een totale verandering in de gevoelens in Luxemburg ingetreden, aldus verklaarde de chef van het civiele bestuur in Luxemburg, gouwleider Simon, tijdens een groote bijeenkomst van de leiders der Volksduitsche beweging in Luxemburg. De tijdelijke vervreemding, die tusschen de Duitschers in het rijk en de Duitschers in Luxemburg was ingetreden, aldus consta teerde de gouwleider, kan thans als afge loopen worden beschouwd. De bevolking van Luxemburg heeft haar Duitsche karak ter behouden. De poging om haar van het „Deutschtum" te vervreemden, is eens en voor altijd mislukt. Na een toespeling te hebben gemaakt op het feit, dat de Volks duitsche beweging in Luxemburg thans na zes maanden Duitsch burgerlijk bestuur reeds meer dan 50.000 leden telt, wees de gouwleider erop, dat de beweging ook in 1941 den strijd zal voortzetten, teneinde ook de laatste nog afzijdig staanden voor de Volksduitsche gedachte te winnen. Het civiele bestuur zal niets onbeproefd laten om het economische leven van Luxem burg t' verbeteren. Na den oorlog, aldus verklaarde gouwleider Simon ten slotte, zal het economische leven van Luxemburg een ongedachte, geweldige vlucht nemen. 'r>NB) De Duitsche rijksminister voor de voed selvoorziening en landbouw heeft voor de in werking treding van het distributiekaar tensysteem voor levensmiddelen in het tijdvak van 13 Januari tot 9 Februari nieuwe maatregelen getroffen, volgens welke b.v. de toegewezen hoeveelheid mar melade van 600 tot 700 gram wordt ver hoogd. Op de vetkaarten voor kinderen van 6 tot 14 jaar wordt extra 200 gram marmelade verstrekt Ieder krijgt ook in deze negen tiende rantsoeneeringsperiode een extra rantsoen van 250 gTam peulvruchten en 125 gram rijst. Ook kan men thans weer in plaats van 25 gram koffiesurrogaat 25 gram thee verkrijgen. De bepaling, dat men in plaats van voedingsmiddelen geconden seerde melk kan krijgen, blijft onveran derd en zal vermoedelijk ook in de toekomst ongewijzigd blijven. Bij normaal verbruik is voorts weer de mogelijkheid geopend om in plaats van 125 gram koffiesurrogaat sn gr. koffleboonen te koopen. Het rantsoen voor brood, meel. vleesch, varkensvleesch, vet, boter, margarine, kaas, wrongel, volle melk, kunsthoning en cacao blijven eveneens ten aanzien van de voorgaande rantsoeneerings- periode ongewijzigd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1941 | | pagina 1