De strijd rond
de Middellandsche Zee
LAMAN!
8Isle Jaargang
MAANDAG 23 DECEMBER 1940
No. 24770
De aanvallen op Engeland
Verduisteren:
Speciaal Liverpool
getroffen
Lord Halifax benoemd
tot ambassadeur te Washington
De Gouwzee is dicht
Weer Engelsche
bommen op Zwitserland
Rydz-Smigly ontvlucht
17.29
9.49
uur
uur
Kleine Advertenties
EERSTE BLAD
Feiten van den dag
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES
30 ets. per regel /oor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen
van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel
Voor zakena-dvertenties belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend
bij vooruitbetaling 's Woensdags en 's Zaterdags 50 ets bij maximum aantal
woorden van 30 stuks. - Incasso volgens postrecht. - Voor opzending van
brieven moet 10 ets. porto betaald worden - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Witte Singel no. 1, hoek Noordeindsplein
Telef. nrs. Directie en Administratie 25041 (2 lijnen)
Redactie 21507
Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden2.36
per week0.18
Franco per post ƒ235 per 3 maanden portokosten
(voor binnenland ƒ0.80 per 3 mnd.)
Zaterdag meldde het Duitsche opperbevel:
In den nacht van 19 op 20 December heb
ben formaties gevechtsvliegtuigen met goed
succes aanvallen ondernomen op belang
rijke militaire doelen in Londen. Ook over
dag lieten gevechtsvliegers bommen vallen
op Londen, voorts werd een wapenfabriek in
Chelmsford zwaar getroffen. De luchtver-
kenning strekte zich over het geheele
eiland uit tot aan de Shetiands-eilanden.
In den nacht van 20 op 21 December de
den sterke formaties gevechtsvliegers aan
vallen op verscheidene belangrijke militaire
doelen in Zuid- en Midden-Engeland, als
mede op de havenwerken en fabrieken van
Liverpool. Duizenden brisant- en brand
bommen werden hierbij gebruikt. Talrijke
groote branden, vele kleine branden en ge
weldige ontploffingen werden door de be
manningen waargenomen, en bevestigen
daarmede de uitwerking van den aanval.
De tegenstander deed in den afgeloopen
nacht een aanval op de rijkshoofdstad, wel
ke uitsluitend gericht was op niet- militaire
doelen. Een aantal huizen, .alsmede de Ber-
lijnsche dom werden beschadigd. Zes bur
gers werden gedood, zeventien gewond.
Deels bevonden deze personen zich buiten
de schuilgelegenheden. Luchtdoel-artillerie
schoot twee vijandelijke toestellen neer.
En Zondag:
In den nacht van 20 op 21 December heb
ben, naar reeds gemeld, sterke formaties
gevechtsvliegers met groot succes Liverpool
aangevallen. Bovendien heeft de lucht
macht voor de oorlogvoering belangrijke
doelen te Londen, Bristol en Southampton,
alsmede een aantal vliegvelden, met bom-
menmen bestookt. Het leggen van mijnen
voor Engelsche havens werd voortgezet.
Overdag beperkte de activiteit in de lucht
zich -tot gewapende verkenning, waarbij
wederom Londen het doel der bombarde
menten was.
Vèrdragend geschut van het leger en de
marine heeft gisteravond met succes een
dicht onder de Engelsche kust varend vij
andelijk konvooi en de haven van Dover
beschoten.
In den nacht van 21 op 22 December
werd Liverpool opnieuw door sterke forma
ties zware gevechtsvliegtuigen aangevallen.
In het als doel gekozen gebied, vooral in
de havens, konden omvangrijke branden
worden waargenomen. Gevechtsvliegers van
het Italiaansche vliegercorps hebben met
veel succes de havenwerken van Harwich
aangevallen.
In denzelfden nacht wierp de vijand in
het Duitsche rijksgebied op verscheidene
plaatsen brisant- en brandbommen. In twee
steden in West-Duitschland ontstond ge
ringe schade aan gebouwen. Er werden geen
strategische doelen getroffen. De verliezen
onder de burgerbevolking bedragen één
doode en elf gewonden. Twee vijandelijke
gevechtsvliegtuigen zijn gisteren door jacht-
vliegers neergehaald; één eigen vliegtuig
wordt vermist.
Naar nader gemeld wordt, zijn den 20sten
December drie vijandelijke koopvaardij
schepen van in totaal 15.000 br. r. t. aan de
Engelsche Oostkust uit de lucht aangeval
len. Het gelukte twee der in konvooi varen
de schepen tot zinken te brengen. Aange
nomen kan worden, dat ook het derde schip
verloren is gegaan.
LIVERPOOL OVERTREFT COVENTRY
Dat. het beeld der verwoesting van Liver
pool nog indrukwekkender is dan dat van
Coventry, blijkt uit de ontvangen berichten
der afzonderlijke viiegtu'gbemanningen
over den aanval der Duitsche gevechts
vliegtuigen op Liverpool en enkele andere
steden in Zuid- en Midden-Engeland, al
dus het D.N.B. Reusachtige branden van
tot dusver, onbekende afmetingen zijn
waargenomen. De nacht was helder en zoo
wel van geringe als van de grootste hoogte
waren de afzonderlijke branden, die zich
van uur tot uur uitbreidden tot een vlam
menzee, duidelijk te onderschelden. In het
water van de Mersey weerspiegelen zich
spookachtig de kleuren en schijnsels van de
steekvlammen, die achtereenvolgens door
ontploffingen ontstonden, en de vlammen-
bundels van de brandende tanks van Bir
kenhead. Het schijnsel van de vlammende
gebieden, waar de doelen gelegen waren,'
was voor de Duitsche bemanningen op de
terugvlucht nog zichtbaar tot op een af
stand van 250 K.M., d. w. z. bijna tot de
Engelsche zuidkust.
Bijzonder zwaar werden de Vandon-Wel
lington en de Bramiey-Moorehavens ge
troffen, met de talrijke pakhuizen te mid
den van de totale dockinstallaties. Ook de
verder naar het Zuiden gelegen Waterloo-
docks kregen zeer zware treffers. Door de
buitengewone brandbaarheid van de tabak
en wolopslagplaatsen, die in de nabijheid
van de Stanley-haven liggen, benevens van
de drie graannpslagplaatsen breidden de
In Londen is officieel medegedeeld, dat
de koning de benoeming van lord Halifax
tot Britsch Ambassadeur te Washington
heeft goedgekeurd. Anthony Eden volgt
Halifax als minister van buitenlandsche
zaken op. Kapitein David Margesson, de
parlementaire secretaris van het ministerie
van financiën wordt minister van oorlog.
(D.N.B.)
Weet je wat je vader geven kan
'n Prima pijp. een van
Hoogewoerd 93 - Tel. 23103
5005
(Ingez. Med.)
branden, die door brisant- en brandbom
men aangesticht waren, zich daar met ra
zende snelheid uit, zoodat het wel leek, of
het geheele doel in vlammen stond.
Hetzelfde beeld bood het stadsdeel Bir
kenhead aan de monding van de Mersey,
waar behalve de groote droogdokken vooral
de waardevolle olietanks liggen. Dikke,
zwarte rookwolken, telkens weer verlicht
door roode vlammentongen, bedekten het
geheele stadsdeel en strekten zich naar de
zeezijde uit.
Enkele bemanningen, die hun doel laat
in den nacht bereikten, konden bij hun na
dering acht groote branden, ten deele naar
schatting vierhonderd meter lang, en tal-
lcoze kleinere branden waarnemen. Bij hun
vertrek was hetzelfde gebied nog slechts
één felstralende vuurzee, zoodat men zich
nauwelijks een voorstelling kan maken van
de snelheid der uitbreiding.
Ondanks dezen geweldigen, grootscheep-
schen aanval met vele honderden vliegtui
gen en ondanks de vertwijfelde luchtafweer
van de Engelschen, die telkens weer de
Duitsche vliegtuigen nerveus met hun zoek
lichten trachten te betrappen en hevig
vuurden, zijn alle Duitsche vliegtuigen op
één na teruggekeerd.
Gisteravond en hedennacht is Liverpool
opnieuw aangevallen.
DE AANVALLEN OP DUITSCH
GEBIED.
Het Duitsche ministerie voor den eere-
dienst deel mede:
De door Engelsche bommen aan den Ber-
Zaterdag meldde het Italiaansche hoofd
kwartier:
In de grens-zone van Cyrenaie viel be
drijvigheid op te merken van de artillerie.
Op 19 December heeft de vijand, behalve
de vliegtuigen waarvan het verlies gemeld
is in het weermachtsbericht No. 196, nog
twee andere jachtmachines verloren.
Een speciale vermelding verdienen alle
formaties in Cyrenaica van het vijfde lucht
eskader, welke onvermoeid en met de
grootste offers hebben deelgenomen aan
den strijd tot vernietiging van de gepant
serde vijandelijke afdeelingenj terwijl zij
tevens een feilen strijd aangingen met de
vij andelij ke luchtstrijdkrachten.
Aan het Grieksche front zijn de aanvals-
pogingen van den vijand overal afgesla
gen. Een door ons ondernomen overval
verschafte ons het bezit van een belang
rijke stelling.
De luchtstrijdkrachten hebben in recht-
streeksche samenwerking met de troepen
een doeltreffende actie ondernomen. For
maties bommenwerpers „Picchiatelli" en
jachtvliegtuigen hebben troepenconcentra
ties, knooppunten van wegen en militaire
werken getroffen in den geheelen sector,
waar de vijandelijke actie gaande is.
In de Straat van Korfoe zijn twee groote
treilers tot zinken gebracht. Tijdens ver
scheidene hevige gevechten zijn twee Glos-
tervliegtuigen neergehaald. Een van onze
toestellen is niet teruggekeerd.
Onze vlooteenheden hebben de vijande
lijke stellingen gebombardeerd langs de
Ionische kust, waarbij vooruitgeschoven
posten op doeltreffende- wijze bestookt
werden.
In Oost-Afrika was bedrijvigheid van de
artillerie. Een van onze luchtformaties
heeft een vijandeJijken aanval ondernomen
op Aden en van geringe hoogte het. vlieg
veld gebombardeerd. Een andere formatie
bombardeerde vijandelijke installaties inde
zone van Metemma, waarbij groote bran
den uitbraken.
En Zondag:
In het gebied aan de grens van Cyre
naica heerschte wederzij dsche artillerie
actie. Een onzer vlooteenheden heeft ge
motoriseerde af deelingen van den vijand
in de nabijheid van de kust gebombar
deerd. Een torpedoboot jager heeft een vij
andelijk torpedo-vliegtuig neergehaald.
Onze vliegerafdeelingen hebben een hevig
bombardement op troepenconcentraties en
gemechaniseerde middelen uitgevoerd. Bo
vendien hebben zij, hoewel gehinderd door
het slechte weer, den geheelen nacht
voortdurend de docks en havenwerken van
een vooruitgeschoven vijandelijke basis ge
bombardeerd en daar branden veroorzaakt.
De vijand heeft een onzer vliegtuigbasis in
Tripoli gebombardeerd.
Aan het Grieksche front is een vijan
delijke aanval afgeslagen, dank zij het op
treden van onze artillerie en door een
tegenaanval, die den vijand aanzienlijke
verliezen toebracht.
In den nacht van 20 op 21 December en
gisteren den geheelen dag hebben talrijke
formaties bommenwerpers en „Picchia
telli" (duikbommenwerpers) troepen, we
gen, spoorwegen, batterijen en bases, die
voor de operaties in Albanië van belang zijn
doeltreffend gebömbardr d. Bij verschei
den luchtgevechten zijn elf vijandelijke
vliegtuigen van het type Gloster brandend
neergehaald.
In Oost-Afrika bestond de gebruikelijke
activiteit van de artillerie aan de Soeda-
neesche grens. Een onzer luchtformaties
heeft verscheiden malen vijandelijke troe
pen gebombardeerd in een plaatsje in den
Boven-Soedan.
"*i den nacht van 21 op 22 December
hebben vijandelijke vliegtuigen eenige bom
men op de stad Fiume laten vallen, als ge
volg waarvan een particuliere woning ge
troffen werd :n acht personen gewond
werden.
Naar aanleiding van het artikel door het
agentschap Aroi gepubliceerd, merkt de
„Giornale dTtalia" op, dat bij de door Aroi
genoemde Britsche effectieven nog moeten
worden opgeteld minstens 100.000 man in
Kenya. Bij de vlootstrij dkrachten in de
Middellandsche Zee waarvoor Aroi een cij
fer van een half millioen ton gaf, komen
nog zeven kruisers en 20 kleinere schepen
in de Roode Zee en de Golf van Aden. Bij
de 1500 vliegtuigen in het Middellandsche
Zeegebied nog ruim 300 toestellen in Oost-
Afrika. Uit deze enorme cijf rs blijkt, welk
een belang Engeland hecht aan het oorlogs-
tooneel in de Middellandsche Zee, het hart
van het Britsche rijk.
Het offensief in Noord-Afrika vindt den
geest en de strijdkrachten van Italië voor
bereid. Reeds over eenige weken of eenige
maanden zal men de resultaten kunnen
zien. De krachtige Italiaansche tegenstand
put de Engelsche effectieven en strijdmid
delen uit en dwingt het Engelsche opperbe
vel steeds nieuwe strijdkrachten in het vuur
te brengen. Eenige dagen geleden waren te
Caïro alleen al twaalf treinen met gewon
den aangekomen. 66 pantserwagens en 38
vrachtauto's zijn vernield.
De „Giornale dTtalia" meldt voorts, dat
de Engelschen, toen zij trachtten de eerste
Italiaansche linie bij Bardia te naderen, ge
bruik hebben gemaakt van ee schandelijk
middel, door onder bescherming van de wit
te vlag op te rukken.
Het bericht van een bijzondere correspon
dent van Stefani over het tot zinken bren
gen van een Engelschen kruiser der klasse
B, waarschijnlijk van de „Arethusa"- of
„Leander'-klasse, door twee Italiaansche
torpedovliegtuigen, vóór Bardia, moet, naar
in bevoegde Italiaansche kringen verklaard
wordt, als officieel beschouwd worden. Het
wrak van den Engelschen kruiser Is van
de lucht uit duidelijk te herkennen.
(De lichte kruisers van de Arethusa-
klasse meten 5220 of 5270, de Leander 7270
ton.)
BOMMEN IN ZUID-SLAVIË.
Vermoedelijk Engelschè vliegtuigen heb
ben gisternacht bommen geworpen op de
Joego-Slavische grensstad Soejak. Een offi
cieel communiqué luidt als volgt:
In den nacht van 21 op 22 December om
1.30 uur 's morgens heeft een vliegtuig van
onbekende nationaliteit op Soesjak twee
bommen laten vallen, die een ontploffing
veroorzaakten, waardoor eenige materieele
schade aangericht en zeven personen licht
gewond werden. Een onderzoek wordt in
gesteld. (D.N.B.)
MAATRr .LEN IN GRIEKENLAND.
De „Vreme" meldt, dat het Grieksche
ministerie van openbare veiligheid voorloo-
pig alle feestelijkheden, danspartijen en
massabetoogingen verboden heeft. Voorts
heeft het ministerie voor sociale zaken be
sloten, den gezinnen van officieren, onder
officieren en soldaten een vacantie op
staatskosten te verleenen. (D.N.B.)
STAMHOOFDEN UIT HET VROEGERE
BRITSCHE SOMALILAND TE
ADDIS ABEBA.
De onderkoning van Ethiopië heeft te
Addis Abeba in tegenwoordigheid van den
chef van den generalen staf en den plaats
vervangende]! gouverneur-generaal de voor
naamste stamhoofden van het vroegere
Britsche Somaliland ontvangen, die hun
trouw en toewijding aan Italië betuigden.
De onderkoning antwoordde dat de Itali
aansche regeering in de gebieden op de En
gelschen veroverd, een nieuw tijdperk van
vrede en welzijn zal inluiden. (Stefani)
Met Kerstmis naar Marken?
HET IJS IS MOOI.
Verrassend snel heeft de vorst ditmaal
de wateren met een ijslaag bedekt. Pas
Vrijdag viel de vorst in en reeds nu zijn
niet alleen de meeste ijsbanen in den
lande geopend, maar is zelfs ook de
Gouwzee al toegevroren. Het ijs is vol
gens de berichten van menschen, die
den eersten tocht over de Gouwzee
maakten, fji uitstekenden toestand. Het
dichtvriezen geschiedde bij kalmen wind
zoodat de hinderlijke hobbels van schol
len en windijs niet aanwezig zijn.
Het is mooi hard en zwart ijs en in
dien de wind uit denzelfden hoek blijft
waaien, zal met Kerstmis den tocht
naar Marken vanuit Volendam en Mon
nikendam worden gemaakt. Maar op
gepast voor de wakken, want gisteren
zaten er nog verscheidene trekgaten in
het ijs, welke dengenen, die buiten be
kende routes gaan, noodlottig kunnen
worden.
Vrijdagmorgen maakte een boot van de
N.Z.H.T.M. den laatsten tocht van Marken
naar het vasteland en Zaterdag achtte men
het reeds raadzaam de boot binnen te hou
den, daar het ijs te dik was. Het was echter
nog niet betrouwbaar genoeg om per slede
of met een ijsschuitje den tocht te maken.
Een aantal bewoners van Marken was der
halve gedwongen des Vrijdagnachts en des
Zaterdags in Monnikendam te blijven.
Gistermorgen werd de eerste poging ge
waagd, om over het ijs de verbinding tus-
schen Monnikendam en Marken tot stand
te brengen, welke poging met succes is be
kroond. Nabij het eiland moest het gezel
schap dat uit ongeveer twintig personen
bestond, eenige moeilijkheden overwinnen
daar dicht onder de wal eenige trekgaten
zaten, doch de tocht verliep met het windje
in den rug voorspoedig. Bij het z.g. Hem-
melland kwam men aan den vasten wal.
Zooals haast vanzelf spreekt bevonden zich
onder de twintig ook eenige menschen van
de P.T.T., die onmiddellijk met post naar
het eiland terugkeerden.
Behalve onder Marken zitten in de haven
van Monnikendam nog eenige trekgaten,
doch men verwacht, dat deze spoedig dicht
zullen gaan.
4421
(Ingez. Med.)
lijnschen dom aangerichte schade wordt
voorloopig geraamd op een bedrag van l'/t
mill, rijksmark. Bovendien is duidelijk ge
constateerd, dat te voren een lichtfakkel
was uitgeworpen, zoodat het stellige voor
nemen van de Engelsche vliegers om den
dom te bombardeeren, volkomen vast staat.
In den nacht van 20 op 21 December
heeft een Engelsche vlieger op historische
en uit stedebouwkundig oogpunt waarde
volle wijken van Potsdam brisant- en
brandbommen geworpen, die schade aan
richtten in de Hollandsche wijk, dateerend
uit den tijd van Frederik Wilhelm I (gebo
ren 1688, gestorven 1740), in straten van
de oude stad en aan den eveneens histo-
rischen schouwburg. De branden, welke
uitbraken, konden snel gebluscht worden.
Voor zoover men tot dusver heeft kunnen
nagaan, zijn drie menschen het slachtoffer
van dezen zinloozen luchtaanval gewor
den.
Hedennacht hebben Engelsche vliegtui
gen opnieuw veelvuldig het Zwitsersche
souvereine grondgebied geschonden en op
verscheidene plaatsen bommen neergewor
pen. Naar aanleiding hiervan deelt de staf
van het Zwitsersche leger het volgende
mede:
In den nacht van 22 op 23 December
werd ons souverein gebied door vreemde
vliegtuigen veelvuldig geschonden. Zij vlo
gen, komende uit het Noorden, o.a. over
Zuerich, waar zij om 20.45 uur brand- en
brisantbommen neerwierpen. Verscheidene
gebouwen en een electrlsche geleiding van
de bondsspoorwegen werden beschadigd. Elf
personen werden gewond.
Naar het Zwitsersche telegraafagent-
schap nog over de schending der neutra
liteit door Engelsche vliegtuigen verneemt,
werd gisteravond in Bazel, Bern en Zue
rich luchtalarm gegeven. Er werden bri
santbommen neergeworpen en een woon
blok in de stadswijk Hoeng te Zuerich werd
totaal vernield. Vier personen werden ge
wond en naar het ziekenhuis overgebracht.
Ook zijn bommen geworpen langs den
spoorweg ZuerichAltstetten, waarbij ver
schillende werkplaatsen werden bescha
digd. De electrische leidingen van de spoor
wegen werden vernield en een aantal ar
beiders gewond. (D.N.B.)
MET BEHULP VAN HANDLANGERS.
Maarschalk Rydz-Smtgly, die in Septem
ber 1939 uit Polen naar Roemenië gevlucht
was en eenige maanden geleden door de
Roemeensche regeering is geïnterneerd op
het slot Dragoslavele bij Campulung, is,
naar van ofllcieele zijde bevestigd wordt,
ontvlucht.
Hij had het recht, dagelijks een ochtend
wandeling te maken, waarbij hij door po-
van hedenavond
tot morgenochtend
De maan komt heden op te
2.52 uur en gaat onder te
14.13 uur.
Met het oog op het feit, dat
Eerste Kerstdag opWoensdag
valt, zullen wij morgen gele
genheid geven tot het plaat
sen van Kleine Advertenties.
litie-beambten bewaakt werd. Woensdag
morgen kon een auto hem naderen. Vóór
de agenten konden ingrijpen, was Rydz-
Smigly Ingestapt waarna de auto in razen
de vaart wegreed. Onmiddellijk werden de
omliggende politie-posten gealarmeerd. De
achtervolging werd ingezet, maar men heeft
den auto niet meer gezien.
Men vermoedt, dat Rydz-Smigly getracht
heeft het land te verlaten, of te Boekarest"
een .schuilplaats heeft gevonden. Naar de
meening van politieke kringen te Boeka
rest kunnen er Engelsche kringen, al of
niet voorzien van Amerikaansche passen,
in het spel zijn.
De regeering heeft een streng onderzoek
bevolen. De met de bewaking belaste poli-
tie-beambten, die van nalatigheid beschul
digd worden, zijn gearresteerd. De grens
posten zijn op de hoogte gebracht, terwijl
men een waakzaam oog houdt op zekere
kringen in Boekarest. De regeering hoopt
Dit Nummer bevat DRIE Bladen
Buitenland
Vier arrestaties in verband met clandestie-
nen handel in distributiebescheiden
(Stadsnieuws, le Blad).
Onthulling van een oorlogsmonument te
Delft (Binnenland, 3e Blad).
Artikel van den Voedingsraad (2e Blad).
Wedstrijd-data voor zeilen en roeien vast
gesteld (Sport, 2e Blad).
Het ijs in de omgeving; voor tochten nog
onbetrouwbaar (le Blad).
Buitenland
Rapport van maarschalk Graziani over den
strijd in Afrika. (3e Blad).
Duitsche waarschuwing aan Amerika (3e
Blad).
Lord Halifax wordt gezant te Washington,
Eden volgt hem op (le Blad).
Nieuwe Duitsche aanvallen op Engeland.
Speciaal Liverpool doelwit (le Blad).
Maarschalk Smigly-Rydz in Roemenië ont
vlucht (le Blad).
ZIE VOORTS „LAATSTE BERICHTEN"
EERSTE BLAD.
