BINNENLAND
81 sfe Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Woensdag li December 1940
Deide Blad Ho, 24766
GAS- EN
STR00MRANTS0ENEERIKG
Het spoorwegverkeer
's-Gravenhage-Leiden
Electriciteitsvoorziening
in Zuid-Holland
Jacht geopend in Januari
Een crematorium bij
Zwolle
Twee tijdelijke stationsgebouwen
te Rotterdam
GEMENGD NIEUWS
In den loop der eeuwen
Een reclameraad?
Twee vieeschkeurmeesSers te
Hilversum overvallen
Inval in een bank
DE LIJN GEDEELTELIJK WEER VRIJ.
Het spoorwegverkeer tusschen Leiden en
Den Haag, dat ten gevolge van het Maan
dat, bij Leldschendam plaats gehad heb
bend spoorwegongeluk niet kon plaats heb
ben, is van gistermiddag af weder Ingesteld
en wel over enkel spoor.
PROVINCIALE BEGROOTING
VASTGESTELD.
De Provinciale Staten van Zuid-Holland
kwamen in de Ridderzaal te Den Haag in
vergadering bijeen onder voorzitterschap
van jhr. mir. dr. H. A. van Karnebeek, Com
missaris der provincie.
Bij het voorstel tot regeling van de ex
ploitatie van het veer Rhoon—Goldsehalkx-
oord na 30 Juni 1941 zegde de heer Roos
(Ged. St.) In antwoord op daartoe door den
heer Gardenier (SD.) gedane vragen over
weging toe van de mogelijkheid, voor de
veerlieden van dezen verpachten dienst een
pensioenregeling te treffen, zulks vooral
met het oog op de omstandigheid, dat twee
van de vier leden van dat personeel reeds
respectievelijk 62 en 63 Jaar oud zijn. Bij
de verpachting in 1934 werd met den pach
ter overeengekomen, dat aan een ouden
veerman, die toen niet meer kon worden
aangesteld, een ultkeering zou worden ge
geven van f.7.— per week, waarmee hij,
met andere kleine inkomsten, in zijn onder
houd kon voorzien.
Bij het voorstel om medewerking te ver-
leenen aan het Rijk inzake verhooging van
dijken op de Zuld-Hollandsche eilanden en
het watervrlj maken van den Blesbosch,
vroeg de heer Schilthuls (V.D.) Inlichtin
gen omtrent de bijdragen van het Rijk,
zoomede over de wijze van uitvoering van
dit werk, waarmee ln 1941 een totale uit
gave van ongeveer f. 6 mlllioen gemoeid zal
zijn en waarin de provincie f. 1 mlllioen zal
bijdragen.
De heer Jansen Manenschijn (AR.) zou
dit werk niet ln werkverschaffing willen
zien uitgevoerd, omdat daaraan allerlei na-
deelen zijn verbonden.
De heer Verschuur (Ged. St.) antwoord
de, dat de plannen inzake de dljkverhoo-
ging nog niet in bijzonderheden vaststaan,
al is gen begin van uitvoering met het
oog op de werkverruiming reeds onderno
men, n.l. de drooglegging van den Bies-
bosch, welke echter vrijwel geheel buiten
bemoeiing van de provincie omgaat.
Het werkverschaffingselement zal hoog
stens hierin liggen, dat de uitvoering wordt
versneld, doch de hoofdzaakgeschiedt in
werkverruiming.
Het voorstel werd z. h. st. goedgekeurd.
Zonder hoofdelijke stemming werd
aangenomen het voorstel van Gedepu
teerde Staten om een overeenkomst
aan te gaan tusschen de provincie Zuid-
Holland en de gemeenten Delft, Dcfr-
dreeht, Gouda, 's-Gravenhage, Leiden
en Rotterdam inzake de gemeenschap
pelijke opwekking van electrische ener
gie en het tot dat doel oprichten van
een naamiooze vennootschap.
De heer De Bruin (Ged. Staten) lichtte
toe, dat men dit voorstel moest zien als een
geweldigen stap vooruit, n.l. doordat de
produotie wordt geconcentreerd. Het was
gewenscht, deze zaak spoedig te behande
len, zulks met het oog op de komende en
reeds zeer nabij schijnende Electrlciteits-
wet.
Wat thans wordt bereikt, laat alle moge
lijkheden voor de toekomst. De positie van
de provincie wordt zoo sterk als redelijker
wijze mag worden verlangd. Bij een con
flict tusschen de zes gemeenten kan de
provincie den doorslag geven.
De heer Van Voorst tot Voorst (R.K.)
bracht aan Ged. Staten lof voor het gevoer
de f inancieele beleid en vroeg, of reeds eenig
uitzicht bestond op de gevolgen voor de
provincie van de nieuwe belastingverorde
ning. Verder vroeg spr. of Ged. Staten op
eenigerlel wijze zullen tegemoetkomen in
de verhooging van de kosten van het le
vensonderhoud voor de ambtenaren der
provincie.
De heer Jansen Manenschijn (A.R.)
maande tot voorzichtigheid aan en wees
erop, dat eigenlijk nog een tekort van
f. 399.000 op de begrooting voorkomt.
De heer Bolsius (Ged. St.) bracht den lof
over op dengene, die tot nu toe de finan
ciën beheert.
Het is nog niet te zeggen, welke gevolgen
de nieuwe belastingverordening zal hebben
voor de financiën der provincie. Gelukkig is
in de provlnoiale begrooting evenwicht ver
kregen zonder eenige belastlngverhooging.
Ten aanzien van de verhooging van de
kosten van levensonderhoud staan Ged.
Staten in beginsel niet afwijzend tegenover
eenige salarisverhooglng. Zij zullen de lijn
van liet Rijk volgen.
De begrooting werd hierop z. h. s. aange
nomen. Tegen vier uur werd de zitting ge
sloten.
De secretaris-generaal van het departe
ment van Landbouw en Visscherij heeft be
paald, dat in het geheele land gedurende
het tijkvak van 1 Januari tot en met 31
Januari a.s. de jacht op fazantenhanen,
ganzen, alle soorten eenden (behalve berg
eenden en eidereenden)watersnippen,
meerkoeten en goudpluvieren zal zijn ge
opend.
Hét vangen van ganzen, alle soorten een
den (behalve bergeenden en eidereenden).
watersnippen, meerkoeten en goudpluvie
ren door middel van netten, waarvan het
gebruik is geoorloofd, zal zijn toegestaan.
Eveneens wordt toegestaan het vangen van
alle soorten eenden (behalve bergeenden en
eidereenden) door middel van eenden
kooien.
Naar wij vernemen tracht de vereen!-
ging voor facultatieve lijkverbranding
maatregelen te nemen' om, naast haar
crematorium te Velscn, een tweede cre
matorium te stichten te Zwolle of in de
omgeving van die plaats.
De door het bestuur gevoerde voor-
loopige besprekingen badden een gun
stig verloop,
HUIS VAN „KEES DE TIPPELAAR"
WORDT GEVEILD.
Een der oudste buitenplaatsen aan de
Vecht bij Loenen „Slangenvecht" genaamd
zal binnenkort ln andere handen overgaan
daar het wordt geveild. Dit zou niets bij
zonders zijn, wanneer het niet de woning
was geweest van wijlen Dudok de Wit, meer
bekend als Kees de Tippelaar, die Java te
voet doorkruiste en nog vele andere beken
de wandeltochten heeft gemaakt. Hii was
het, die door zijn voorbeeld de wandelsport
heeft aangemoedigd. Daar er kans bestaat,
dat het huis na de veiling zal worden af
gebroken, zijn oud-vrienden' bijeen gekomen
om te onderzoeken, of het huis, waarin ook
een museum gevestigd is, voor sloopen ge
spaard kan blijven.
Het Rotterdamsch Nieuwsblad meldt:
Zoo snel als vorst en materlalenvoorzle-
ning toelaten zal een deel van het hoofd
gebouw van station Delftsche Poort te Rot
terdam worden gerestaureerd en een tijde
lijk gebouw met overkapping bij het Maas
station verrijzen. Met deze voorzieningen
beoogen de Nederlandsche Spoorwegen ln
de eerste plaats het publiek ter wille te
zijn, dat aan deze stations van vrijwel alle
comfort is verstoken en tevens wordt dan
een betere behuizing verkregen voor de
^spoorwegambtenaren, die zich op het
oogenblik nog in primitieve houten keeten
moeten behelpen.
LANDARBEIDERS EN DE ONTSLAG
VERORDENING.
Van het departement van sociale zaken
is het volgende rondschrijven aan de ge-
gemeentebesturen uitgegaan:
Aangezien in net rondschrijven van 15
Juli 1940 werd bepaald, dat na 5 Juli 1940
personen slechts in de steunregeling kun
nen worden opgenomen, indien hun namen
voorkomen op de bekende, door de werk
gevers opgeipaakte en door de arbeidsin
spectie voor accoord geteekende lijsten,
doet zich momenteel de moeilijkheid voor,
dat ln feite ontslagen arbeiders in den
land- of tuinbouw niet in de steunregeling
kunnen worden opgenomen, omdat hun
werkgevers weigeren een ontslagvergun-
ontstond het gebruik vrienden en kennissen
een „GeMkkig Nieuwjaar" te wenschen.
Juist ook ln deze tijden ls het voor U van
belang deh band met Uw zakenrelaties eri
clientele zoo hecht mogelijk te doen zijn
Eert daarom de goede gewoonte en plaats
op Oudejaarsdag een annonce, waarin U
hun, met wie U in zakelijke relatie staat,
het beste wenscht. Dat schept good-will"
voor Uw zaak en komt dus ook Uzelf ten
goede. - Geef nog heden Uw Nieuwjaars
annonce op in ons blad van Dinsdag
31 December as. 4764
De prijs bedraagt voor advertenties van
1 tot en met 5 regels slechts 75 cent.
Elke regel meer 15 cent.
INSTELLING OVERWOGEN.
Naar wij vernemen, worden op het
oogenblik tusschen de overheid en be
langhebbenden besprekingen gevoerd
om betere verhoudingen te verkrijgen
in het reelamewezen. Overwogen wordt
het instellen van een reclameraad,
rechtstreeks staande onder den secre
taris-generaal van Handel, Nijverheid
en Scheepvaart, waarin verbruikers-ad
verteerders, vaklieden-reclameconsu
lenten, teekenaars, grafische kunste
naars, acquisiteurs, e.d. en producen
ten/persorganen vertegenwoordigd zul
len zijn.
De reclameraad zou drie afzonderlijke
Kamers benoemen, welke elk voor zich een
taak zouden hebben. Deze zou bestaan uit:
1. het stellen van gedragslijnen voor de
verschillende bij et reclamewezen betrok
ken groepen en overweging of tot wette
lijke bescherming van een of ander praedi-
caat op dit gebied kan worden overge
gaan; 2. reglementeering van de verhou
dingen op de arbeidsmarkt, waaronder ook
wordt begrepen vaststelling van het aantal
werkzame arbeidskrachten in het vak en
3. het stellen van eischen voor vakbe
kwaamheid en de opleiding van alle ln het
reclamevak werkzame personen.
Deze ordening mag, naar wij meenen.
worden gezien als een phase in de ontwik
keling van het bedrijfsleven in den zin van
verordening 206/1040 van den Rijkscommis
saris, waarin gezegd wordt: de secretaris
generaal van Handel, N. en S. vaardigt de
voorschriften uit en treft de maatregelen,
welke voor den opbouw van een zelfstan
dige organisatie ter ontwikkeling van het
bedrijfsleven noodlg zijn. Tel.
tilng aan te vragen. Deze werkgevers heb
ben zich op het standpunt gesteld dat
„landbouwbedrijven of tuinbouwbedrijven"
niet vallen onder „Gewerbebetrieben", ge
noemd in het eerste uitvoeringsbesluit van
11 Juni 1940 betreffende het beperken van
werk.
Sommige kantonrechters hebben zich
reeds voor deze meening uitgesproken, ln
verband waarmede termen zijn gevonden
om voorloopig goed te keuren, dat ontsla
gen landarbeiders die lid zijn van een
werkloozenkas voor landarbeiders, indien
zij niet voor het doormaken van een wacht
tijd ln aanmerking komen en ook overigens
aan alle terzake gestelde eischen voldoen,
in de steunregeling worden opgenomen, te
gen overlegging van een ontslagbewijs, ge-
teekend door den laatsten werkgever.
RICHTLIJNEN VOOR VERVOER.
Spoedig verordening.
Naar de Tel. verneemt ligt het in de be
doeling, op korten termijn bij verordening
'richtlijnen te geven voor het vervoer in
het algemeen. In deze verordening zullen
bepalingen worden opgenomen, betrekking
hebbend op alle vervoersprijzen en voor
waarden, welk bepalingen voor wat dit on
derdeel betreft, in de plaats zullen treden
van de prijzenstopverordenlng.
WERKVERSCHAFFING STOPGEZET.
Van 22 December tot 5 Januari.
Volgens beschikking van het departement
van Sociale Zaken zullen de werkverschaf
fingen van Maandag 23 December tot en
met Zaterdag 4 Januari worden stopgezet.
Gedurende dezen tijd zullen de werkloo-
zen ln de steunregeling worden opgenomen.
Zij ontvangen dan ook den Kerstbijslag.
Bij berekening van den Kerstbijslag wordt
als grondslag genomen de steun, dien be-
NA INBESLAGNAME VAN EEN
FRAUDULEUS GESLACHT
VARKEN.
Gisternacht omstreeks kwart voor twaalf
zijn te Hilversum twee ambtenaren van
den vleeschkeuringsdienst, de keurmeesters
R. en G., door eenige mannen aangevallen.
Zij hadden in Loosdrecht een frauduleus
geslacht varken opgespoord. Nadat proces
verbaal was opgemaakt, keerden zij om
streeks half twaalf terug naar Hilversum,
het inbeslaggenomen vleesch meevoerend
in een aanhangwagentje achter een motor
fiets.
Op den Loosdrechtsche weg nabij de
Hilversumsche rioolwaterzuiveringsin
stallatie, werden zij door een vijftal
met knuppels gewapende mannen over
vallen. De ambtenaren verdedigden zich
en een hevige vechtpartij ontstond. De
bewoner van een der nabijgelegen hui
zen hoorde het lawaai van de vecht
partij en alarmeerde de politie, die snel
per motor ter plaatse versehecn.
Bij nadering der politie namen de aan
vallers ijüngs de vlucht in de richting
Loosdrecht. Zij wisten allen in het
nachtelijk duister te ontkomen, zon
der evenwel iets van het vleesch be
machtigd te hebben.
De belde ambtenaren hadden verschil
lende verwondingen ln den strijd opgeloo-
pen. R. had o.m. een schop tegen dijbeen
en onderlijf gekregen, zoodat hij op den
grond lag en niet meer kon loopen. Hij
werd per politiemotor naar zijn woning
vervoerd. Het vleesch werd onder politie
toezicht naar het abattoir te Hilversum
overgebracht. De recherche heeft bij haar
onderzoek verschillende kleedlngstukken,
welke de daders bij hun vlucht achterlie
ten. gevonden. In samenwerking met de
Loosdrechtsche politie wordt het onderzoek
naar de dieven voortgezet.
GERUCHTEN OMTRENT ZWENDEL-
PRACTIJKEN.
De justitie heeft gisteren te Amsterdam
een inval gedaan bij de N.V. Hollandsche
Credlet- en Obligatiebank, gevestigd in de
P. C. Hooftstraat. De Inval werd gedaan
door den substituut-officier, mr. s'Jacob,
den rechtercommissaris mr. Langemeijer en
inspecteur Dijkstra van de afdeeling han
delsrecherche van het hoofdbureau van
politie.
Het kantoor ln de P. C. Hooftstraat was
echter door de houders van de bank, die
een familiezaak ls, eigendom van de familie
S., reeds leeggehaald. De boeken en be
scheiden waren ondergebracht ln een ge
huurd kamertje op een der Amsterdam-
sche grachten. Alle boeken en papleren zijn
ln beslag genomen en naar het hoofdbu
reau van politie vervoerd.
De bank verkeerde sedert 1935 in liqui
datie. In 1925, dus tien jaar voor de liqui
datie begon, gaf deze N.V. de zgn. Oranje-
kruls-obllgatieleening uit. Op de mantels
van de stukken stond gedrukt „ten laste
van en gegarandeerd door de N.V. Hol
landsche credlet- en obligatiebank". De
stukken gaven vijf procent rente, doch na
het uitbreken van den oorlog ls het uitbe
talen van de rente stopgezet, zoogenaamd
omdat zich zoovele obligatiehoudrs in Indië
bevinden en men bij de bank van het
standpunt uitging „gelijke monniken, ge
lijke kappen."
Het vermoeden bestond echter, dat de
bank was „leeggehaald".
Voorts zal een onderzoek worden Inge
steld naar de afbetalingszaken, welke deze
bank pleegde te behandelen. De stukken
van de N.V. werden voor honderd gulden
per stuk, ook op afbetaling, geleverd; bo
vendien gaf de bank premie-obligaties in
groepen uit, waarbij o.a. de obligaties
Oranjekruis, een Congolot en een Belgische
premie-obligatie, voor 180 gulden contant.
De werkelijke waarde was veel minder. Deze
groepen premle-otligaties konden ook op
oen tienjarig crediet worden gekocht voor
niet minder dan driehonderd gulden. De
koopers waren nog steeds bezig, hun
„koopje" dat misschien dertig gulden
waard is. af te betalen.
Justitie en politie zullen thans een uit
voerig onderzoek Instellen om na te gaan,
ln hoeverre hier sprake ls van zwendel-
praktljken.
Arrestaties zijn nog niet ln deze zaak ge
daan.
trokkenen zouden ontvangen over de week
van 15 tot 21 December indien zij dan ln
de steunregeling zouden zijn opgenomen.
Ook de werkloozen, die acht weken per
drie maanden in de werkverschaffing zijn
opgenomen, ontvangen een Kerstgave van
25 pet. van den steun, dien zij in de week
van 15 tot 21 December zouden ontvangen.
Deze regeling van het departement van
Sociale Zaken geldt ook voor de zoogenaam
de zelfstandigen, die in de werkverschaf
fing zijn opgenomen.
Wordt tenslotte, wegens bijzondere nood
zaak de werkverschaffing van 23 December
tot en met 4 Januari niet stopgezet, dan
ontvangen de werkloozen over de beide
Kerstdagen het gewone basis-uurloon. ZIJ
ontvangen dan evenwel geen Kerstbijslag.
VERSPREIDE BERICHTEN.
Op de te Broek op Langendijk gehouden
algemeene vergadering van den tulnbouw-
bond „De Langendljker groentencentrale"
werd met algemeene stemmen besloten tot
aankoop van het gebouw van de groenten-
veiling (de oudste ln Nederland) welke tot
dusverre gehuurd werd en eigendom was
van de gemeente Broek op Langendijk.
De redenen, die er aanvankelijk toe ge
leid hebben dat het spreekuur van den com
missaris van de provincie Zuid-Holland a.s.
Vrijdag geen doorgang kon vinden, zijn ko
men te vervallen. Vrijdag zal derhalve tus
schen lO'/i en 12 uur wel audiëntie worden
verleend.
Met verwijzing naar de reeds gepubli
ceerde mededeeling over de rantsoeneering
van het gas- en stroomverbruik brengen wij
het volgende ter kennis.
Voortooplg is het rantsoen vastgesteld op
100 van het verbruik ln de overeenkom
stige periode van 1939/40, met minimum-
rantsoenen voor de huishouding. Dat wil
dius zeggen, dat met inachtneming van dB
vastgestelde minima men ln het algemeen
niet meer mag verbruiken dan ln de over
eenkomstige periode van het vorige Jaar.
(In bepaalde gevallen, waarin bijzondere
omstandigheden gelden, kan een hooger
rantsoen worden toegekend).
Naar onze meening behoeven de gevolgen
dezer rantsoeneering niet al te hinderlijk
te zijn. Men zal er alleen goed op moeten
letten niet boven de toegestane hoeveel
heden uit te komen.
■Wij ziu'llen alles in het werk stellen om
onze verbruikers zoo goed mogelijk over
eventueele 'bezwaren heen te helpen.. De
plannen hiertoe liggen gereed, doch de uit
voering er van vraagt natuurlijk wat tijd.
In tusschen kunnen wij reeds mededeelen,
dat alle aangeslotenen binnenkort ont
vangen
le. Een opgave van hun gas- en stroom
verbruik ln 1939/40, aan de hand' waar
van men 'kan vaststellen welke hoeveel
heden ln de komende maanden mogen
worden afgenomen. HET IS DUS NIET
NOODIG OM DEZE OPGAVE TE
VRAGEN!
2e. Een aanwijzing hoe men gasmeters op
neemt, zoodat men zich ln den loop van
een verbrulkspetlode zelf kan overtuigen
hoe het met het verbruik staat. Het
opnemen van electriclteltsmete rs zal in
het algemeen geen moeilijkheden ople
veren)
Men wachte dus voorloopig rustig af
Slechts advlseeren wij, dat men zich onze
„Wenken voor een doelmatig gebruik van
gas en elektriciteit, zonder overdaad" ten
nutte maakt. Ze zlln kosteloos verkrijgbaar
in onzen Toonwinkel Hooigracht 14 en ten
kantore Langegracht 70 (Md. Inlichtingen).
J DE DIRECTIE DHR
STEDEL. IECHTEABiRIEKEN.
4797 w (Ingez. Med.)
EEN GOEDE VANGST.
Twee agenten van politie, die op den
Pasteursingel te Rotterdam surveilleerden,
hebben een man aangehouden, die met een
zak op den schouder liep. De zak bleek bij
onderzoek 120 pakjes thee, 13 pakjes koffie,
zeep enz. te bevatten, die bij een Inbraak
ln een filiaal van de „Vooruitgang" in de
Franschelaan gestolen waren. Tevens wer
den op den arrestant, den 27-jarlgen ex
peditieknecht J. J. C. S. een bedrag van
f 20 en veertig rollen gaspennlngen gevon
den die uit den winkel waren ontvreemd.
Bij het verhoor bekende de man zich ook
schuldig te hebben gemaakt aan twee In
braken ln Den Haag.
BUITENLANDSCH GEMENGD.
DE MADONNA VAN RAPHAEL
GESTOLEN.
De Madonna, het beroemde schilderij van
Raphael, ls uit de universiteit van Elpaso,
ln Texas, gestolen. Het werk behoorde toe
aan een mlllionnair. die het voor tentoon
stellingsdoeleinden ter beschikking van de
universiteit had' gesteld.
BRAND IN ZWEEDSCHE KRUITFABRIEK.
Gistermiddag ls een geweldige brand uit
gebroken ln een Zweedsche kruitfabriek te
Carlskoga als gevolg van een ketelontplof
fing. Daar ln de voorraden krult de eene
ontploffing na de andere ontstond, moest
de geheele fabriek ontruimd worden. Het
vuur verspreidde zich tot ongeveer 350
werkplaatsen. Des avonds om 9.30 uur gaf
de staf der Zweedsche defensie een com
muniqué uit .waarin gezegd werd, dat de
brand ln de kruitfabriek blijkbaar bedwon
gen is. Op dat uur waren er drie zwaar- en
vele lichtgewonden.
GASONTPLOFFING IN
AMERIKAANSCHE KOLENMIJN.
Te Berkley (Virginia) ls een gasontplof
fing ontstaan ln de kolenmijnen van Ra
leigh. Een tot dusver onbekend aantal mijn
werkers is bedolven geraakt. Nog slechts
vijf man heeft men ln gewonden toestand
naar boven kunnen brengen. In de schacht
bevonden zich 47 mijnwerkers.
ONTPLOFFING TE CINCINNATI.
Bij een ontploffing in een huls te Cincin
nati (V St.) zijn acht, vermoedelijk zelfs
elf personen om het leven gekomen. Twaalf
andere personen werden gewond. Drie daar-'1
van liggen waarschijnlijk nog onder het
puin. Men neemt aan, dat er een lichtgas-
ontploffing ontstaan ls.
POOLKOU IN BOSNIË.
In Bosnië is een temperatuur van 28 gra
den vorst geconstateerd. Op vele plaatsen
ligt de sneeuw al meer dan twee meter hoog
In het geheele land ls het trein- en busver-
keer danig In de war. Op verschillende
plaatsen ls daardoor gebrek aan levensmid
delen ontstaan, doch vooral de militaire
autoriteiten probeeren daaraan terstond
tegemoet te komen.
Aan do kust van Dalmatie ls de fjord
van Jablanao, ten Zuiden van Sanj. gedeel
telijk dichtgevroren, hetgeen slechts een
maal in de tien Jaar pleegt voor te komen.
Op de Drave heeft zich reeds drljfljs ge
vormd.
