Waar de Vrouw belang in stelt
In het oog der wereld
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 14 December 1940
Vierde Blad
No. 24763
Siste Jaargang
Oude Schoenen
Practische gordeltaschjes
DAGBLADRECLAME
Vrouwenspiegel
Booze mannentong
Bloembollen
Geen „harmonisch geheel", maar toch
Soms kun je wel eens opeens woedend
worden! Je had je vast voorgenomen, niet
en nooit je humeur te laten bederven door
het bonnengescharrel, noch door de duurte
noch door andere dingen.
Rn nuJa bij mij is het zóó gegaan:
!k werdi opeens woedend om een paar schoe
nen, die ik ni-et torijigen kon.
A'Is huisvrouw leed je „in punten".
Ik had het netjes voor elkaar: gelukkig
nog een jas van het vorig jaar, die keurig
was. Ben nieuw hoedje eébij. Tasch en
handschoenen allebei zwart loonden
ook nog best een jaartje mee. En aan dit
harmonisch geheel, dat ik voor den spiegel
bewonderde, ontbraken alleen nog een paar
vlotte schoentjes. Vlug op weg naar het
distributiekantoor om een bon aan te vra
gen. Ja, hoe dat precies zat met die sohoe-
nenlbonnen wist ik niet, maar ik had .ge
hoord van iemand, die altijd net doet
of ze letterlijk Mies weet dat je er beslist
een kreeg.
En toenkwam er een donderslag uit
den stralend helderen hemel van dien mor
gen, of liever uit den mond van den stren
gen meneer achter het bureau, die zei:
„Zeker, alaU naar waarheid verklaren kunt.
dat U gesp" andere bruikbare schoenen hebt,
krijgt Uroirect een schoenerabon."
„Geen.... andere.... bruikbare
Jk dacht aan de zwartjes van het vóór-
vorig jaar, aan de bruine pumps, aan de
suèdé en aan die gevlochten schoentjes, en
aan de zware wandelschoenen, alleen ge
bruikt op trektocht.
„Nu?"
„Nee", zei ik „dèt kan ik natuurlijk on
mogelijk verklaren. Wie heeft er ruu heeie-
móól geen schoenen in de kast? Al was het
alleen maair Je zomerschoenen, die je best
in den winter door kunt dragen. Maar ziet
U eens. ik heb geen nette en
„Bruikbare schoenen zijn waterdichte
schoenen", decreteerde de meneer en ik
voelde, dat verdler aandringen 'kinderachtig
en fout was.
Toen ik op straat stond, begreep ik op
eens, dat het effect van die keurige jas mèt
hoedje, handschoenen, tasch en mis
schien nog een paar nleu/we zijden kou
sen radicaal zou worden bedorven door
de schoenen van twee Jaar geleden, die her
haaldelijk verzoold en zelfs een tikje te
groot geworden waren. En toenja, toen
Bijzonder geschikt, als u in donker
op straat moet.
Als u tijdens de verduistering in donker
op straat moet zijn, is het aangenamer niet
teveel bij zich te hebben en de handtasch
maar thuis te laten. In plaats van onze
anders onafscheidelijke tasoh dragen we
dezen smaakvolien ceintuur, dien we maken
van gekleurd singelband.
kwam het opeens over me. Hc werd woe
dend!
Gelukkig ging de bul gauw over, maar ik
kon dien morgen voor het eerst de vrou
wen begrijpen, die telkens weer naar ge
lang van haar temperament woedend
óf verdrietig worden, als ze door de tijds
omstandigheden niet precies alles kunnen
krijgen, wat ze noodlg denken te hebben.
Het is natuurlijk glad fout, het is boven
dien dom om je humeur te verliezen, maar
ieder heeft wel zoo'n enkel zwak puntje
en als Je nu Juist déórin getroffen wordit,
dan
Ik heb uit een sportief oogpunt en ook
wel een beetje als een soort boete, direct
mijn oude zwarte schoenen voor den dag
gehaald, ze keurig glimmend gepoetst en
ze bij het zwarte stelletje aangepast zonder
m'n neus voor mezelf op te trekken. En ik
hpb me wel even diep geschaamd toen ik
dacht aan al die dappere vrouwen, die zich
Er aan geschoven worden twee zakjes
van zeildoek, vervaardigd in een van de
kleuren van het singelband. Hebben we b.v.
rood met blauw voor den ceintuur gekozen,
dan nemen we de zakjes rood.
Die zakjes worden gevoerd met een stevig
katoentje en gesloten met een kleine rits
sluiting.
Het model, dat we hier geven, is aardig,
als u er niet te veel in heeft, b.v. een sleutel
zakdoek, klein zaklantaarntje, wat geld.
Zeildoek laat zich heel gemakkelijk op de
machine stikken en geeft een fleurig effect.
Voordat men het zakje dichtnaait, stikt
men eerst de ritssluiting erin. Daarna aan
den verkeerden kant langs drie kanten
dlchtstrlkken, voorzichtig omkeeren en van
boven met de hand dichtnaaien. Wie een
stiksel als verslering beschouwt, stikke de
tasohjes aan den goeden kant. Leuk idee,
vindt u niet?
O'oncentreer op hel krachtigste
reclame-middel
al Jaren niet meer herinneren kunnen ooit
een /harmonisch geheel" te hebben gehad,
die dag in dag uit moeten worstelen voor
het allernoodigste, die dolblij zijn als de
schoenen van het heele gezin water
dicht zijn.
Ziet U, je kunt de omstandigheden, die
We nu beleven, op twee manieren beschou
wen. Van buitenaf: Als een reeks rampen
en tegenspoeden, waar Je over moppert.
Van binnenuit: Ais een kans om te leeren
dragen, sterk te worden, sportlef en dapper
te leven.
En 'bovenal: om imeer één te worden met
aindlere vrauiwen, die al zoolang het aller
zwaarste te dragen hadden. Innerlijk één.
Een volk met mopperende, klagende huis
vrouwen Is een verdeeld hoopje Individuen.
Een volk met dapper zorgende, opgewekt
levende, desnoods het halve leven impro-
viseerende huisvrouwen, die voor geen enkel
gaatje te vangen zijn, groeit tot een een
heid!
R. DE RIJ Y'PJBK-V. d. REEK.
In geen andere eeiuw dom de onze werd
zooveel geleeraard oven- liefde en g. .den
standaard, maar ook in geen andere eeuw
wend zooveel geleden aar. kwijr.er.de har
ten en beurzen.
In de liefde is een fout minder erg dan
een belachelijkheid.
De wil om gelukkig te zijn is de grond
slag van het geluk. Daarom moeten we liet
geluk evenveel eerbied bewijzen als het
talent, want ook het geluk is immers een
schoone begaafdheid.
Dikwijls mist men in het huwelijk twee
dingen: wederzijdEch meegevoel en weder-
zijdsche beleefdheid.
Een vrouw, die udt den nood geen deugd
kan maken, is geen echte vrouw.
Tot de volmaaktheid van e«n vrouw
behoort ook een kleine onvolmaaktheid.
Niet het bemind worden maakt het ge
luk in de liefde uit, maar het kunnen be-,
minnen.
Alleen moedige karakters zijn tot ware
liefde in staat.
In het huwelijk is een harde slag zoo
nu en dan beter te verdragen dan voort
durende speldeprikken.
Een vrouw vergeeft alles, maar ze herin
nert er ons al te vaak aan, dat ze vergeven
heeft.
Schoonheid en leelljkheid verdwijnen
langzamerhand onder de rimpels van den
ouderdom. De eerste gaat erin teloor, de
laatste verbergt zich erin.
Wil je één dag gelukkig zijn, drink je een
roes. Wil je drie dagen gelukkig zijn, treed
in het huwelijk. Wil je een week gelukkig
zijn, slacht je varken.
Er bestaat een vrouw, die door het lot
voor ons bestemd is. Loopen we haar mis,
dan is ons heele leven gered.
Als een vrouw zegt: „Ik wil slechts jouw
geluk" dan denkt ze meestal aan haar
eigen.
Wie de waarheid over de vrouwen zegt,
heeft absoluut een paard noodigom
zich uit de voeten te maken!
VOORRAADVORMING
van Jozo en Nezo is verstandig, in ver
band met stagnatie in aflevering bij
eventueele verkeersmoeilijkheden.
4035 (Ineez. Mcd.)
Zondag: Gestoofd konijn, stoofperen,
aardappelen, flensjes.
Maandag: Runderrollade, schorseneeren,
aard/appelen, Chocoladevla.
Dinsdag: Koud vleesoh, bieten, aardappe
len, rijstebrij.
Woensdag: Tomatensoep, savoyekool, ver-
sche worst, aardappelpuree.
Donderdag: Stoofschotel van zuurkool,
aardappelen en rookworst, appel.
Vrijdag: M-agere erwtensoep, gekookte
vlsch, botersaus, winterwortelen, aardap
pelen.
Zaterdag: Paardebiefstuk, bloemkool,
aardappelen, watergruel.
JïADOX Zuurstof maakt UwwaschVater loven-
dig. Miljoenen belletjes reinigen de poriën
van Uw huid en maken dat deze weer ademen
kan. Daardoor verdwijnen puistjes, vet-
wormpjes en vlekkerige huidUw teint wordt
weer stralend frisch. Bovendien spaart het
zeep, als ge wat Radox in Uw waschwater doet.
BU apoth. en drog. diet.en 16 ct. incl. verh.O.B.
4621 (Ingez. Med.)
ervaring van zijn personeel. De kern van
elk bedrijf is een „koppel" volk dat het vak
door en door kent, een groep werklui in
wier familie het behandelen van de bollen
traditie geworden is.
Voor den Hollandschen kweeker bestaat
er bovendien geen andere grond dan bol-
lengrond. Elk lapje Is van beteekenis. Elk
hoekje, hoe klein ook, krijgt zijn eigen be
handeling. Heeft een stukje van een lut-
telen vlerkanten meter dit jaar minder op
geleverd dan het vorige, dan wordt de oor
zaak opgespoord. Meer mest, minder water,
wat mankeert er aan? Grond heeft waarde
en moet de hoogste waarde opbrengen.
Iedere ziekteklem moet intensief bestreden
worden en wórdt ook intensief bestreden.
Een gansche staf van geleerden is in het
Phytopathologisch Instituut te Lisse voort
durend aan het zoeken allereerst om de
oorzaak van verschillende bollenziekten op
te sporen, vervolgens om die ziekten te be
strijden. En bovendien heeft de ervaring
van jaren lederen bollenkweeker tot .onbe
voegd uitoefenaar der Geneeskunst" ge
maakt
Ieder heeft in de lente wel eens en
waarschijnlijk met verbazing gezien hoe
langs de bedden met tulpen en hyacinten
mannen liepen met een paraplu boven het
hoofd, ook al was er zonneschijn noch
regen. Maar in de schaduwplek kan het
ervaren oog duidelijker de zieke bollen on
derschelden, die dan naituurlijk „met wor
tel en grond" worden.verwijderd. Zulk een
samenwerking 'van energie en vakkennis
moet de belooning in zich dragen. De dorre
cijfers wijzen dit ook reeds uit. In 1939 wer
den uit Nedeïland alleen naar de Veree-
nigde Staten uitgevoerd: 12 mll-lioen nar
cissen, 15 miilioen crocussen, 20 millloen
hyacinten en 112 millloen tulpen. De Ame-
rikaansche kweekerijen zouden op zijn
hoogst 3 miilioen tulpen op de markt kun
nen brengen, voegt het Amerikaansche)
vakblad aan dit bericht toe.
Persoonlijke energie, Dus ook vrijheid van
handelen, van kweeken en verkoopen. In
de laatste Jaren heeft daaraan heel wat
ontbroken en de menschen van het vak
smachten naar den tijd dat ze weer vrij
zullen zijn. Slechts in twee opzichten moet
er collectief worden opgetreden: bij de
ziektebestrijding en bij de reclame.
Wie kan zich een reclame voor tulpen
I voorstellen, mooier en doeltreffender dan
1 een bed edéle bloemen, fier zich verhef-
i fend op haar ranken steel? De tuinen der
Tuilerieër, heeft men er mee gevuld, Hyde
Park is een klein bollenland geweest, rond
om het Nederlandsche paviljoen op de We
reldtentoonstelling te New-York heeft men
ze geplant. Het lijkt of tegen die reclame
niets op kan. Maar ze heeft één groot be
zwaar: ze is ontijdig. Wie tulpen ziet, wil
bollen koopen Maar bollen zijn in de lente
niet te koop. En in de herfst, als de dah
lia's zijn uitgebloeid, als de tijd voor het
planten daar ts, dan denkt men niet meer
aan de reclame die in het voorjaar is ge
maakt. Honderdduizenden zouden beter
voor hun tuintje zorgen als na de lente-re
clame de vereenigde bollenkweekers een
intensieve herfstreclame op touw zetten.
Dan pas zou Holland waarlijk Bol-land
worden En vooral un de buitenlandsche
markt voor een belangrijk deel afgesloten
is, moeten er bollen op de binnenlandsche
markt worden gebracht. Wij willen Neder-
landsch grond overdadig gevuld zien. opdat
het komend voorjaar ons in honderddui
zenden, in mlllioenen var. crocussen en
hyacinten cn tulpen den lof zingen van een
Hollandsen bedrijf dat zoovele Hollandsche
deugden lil zich vereenigten schoon
heid brengt bovendien.
voorzichtig, het stuifmeel van de eene
bloem wordt overgebracht op de kleverige
stamper van de ai^iere, die van te voren
van zijn meeldraden- is ontdaan. Het klinkt
zoo eenvoudig, maar één bij, één vlinder,
één ander insect kan de zaak bederven. De
bloem wordt dus in vloeipapier gepakt en
tegen alle schadelijke invloeden beschermd.
Het vruchtbeginsel gaat zwellen en de
zaden rijpen. De kweeker zaait ze uit in
kistjes of in dakpannen en een jaar of drie
later draagt het zaaisel bloem. Misschien is
er bij al die bloemen geen enkele, die iets
bijzonders heeft, misschien is er één. Dan
moet die eene vermenigvuldigd worden,
j Aan den moederbol groeien kinderbolletjes
die voorzichtig worden losgemaakt en uit-
geplant. En na lange, iainge jaren wint de
geduldige kweeker op deze wijze van de
nieuwe variëteit een zoo groot aantal bol
len, dat hij ze op de markt kan brengen.
Aan vele en velerlei etschen moet de
tulp voldoen. De kweeker stelt ze, de we-
derverkooper doet er nog een paar bij
en dan is er ten slotte het publiek. Het
publiek dat in Amerika iets heel anders wil
dan in Duitschland en in Denemarken een
geheel anderen smaak heeft dan in Enge
land. In de eerste plaats moet de tulp
mooi zijn. mooi van kleur en mooi van
vorm. Maar bovendien moet ze sterk wezen
van stengel en bloemblad. Ze moet „sub
stantie" hebben. Bij duizenden worden im
mers de bloemen in doozen verzonden. Een
tulp met een dun blad en een zwakke steel
komt verfomfaaid en en half verflenst uit
haar gevangenis te voorschijn. Een tulp met
substantie wordt even opgesohud en ziet
er, na een kwartier overvloedig water te
hebben genoten uit, als ware zij zoojuist
gesneden. Nu is de eene tulp vroeg van aard,
de andere extra sterk. Men kruist deze
beide in de hoop een vroege en sterke
bloem te verkrijgen. Zoo ontstond uit het
huwelijk van de Due van Tol en de Darwin
de Mendeltulp, die in enkele gevallen de
gewenschte vereeniging van eigenschappen
Inderdaad vertoont. Twaalfhonderd ver
schillende Mendels heeft men gekweekt,
doch toen de partijen groot genoeg waren
om verhandeld te kunnen wordep bleek,
dat de meeste sóórten groote gebreken ver
toonden. Toch zijn er nog heel wat Men
dels in omloop.
Ook gewone vroege werden met de Dar
win gekruist en uit deze trouwpartij ont
stond de Triumpheen sterke tulp met veel
substantie maar helaas ontbreekt er iets
aan haar kleur.
Behalve naar nieuwe variëteiten vraagt
het ongeduldige publiek natuurlijk ook
steeds weer naar vroegbloeiende tulpen
Deze begeerte heeft geleid tot het broeien
van tulpen en zoover ls deze kunst reeds
voortgeschreden, dat de vroegste soorten
van de zoogenaamde .Enkele Vroegen" ons
thans reeds tegen Kerstmis verblijden met
hun vroolijk rood en hun teeder wit. En
zoo mooi is dit „gebroeide" goed, „dat Je
hart er van verdaagt", zooals Oude Barend
in de Camera Obscura het uitdrukt.
Tegen het einde van de vorige eeuw be
gon de tulp eigenlijk pas haar zegetocht
over de wereld. In de jaren voor 1914 reisde
een duizendtal Nederlandsche bollenreizi-
gers West- en Noord-Europa en vooral de
Vereenigde Staten af en bracht den Hol
landschen bol aan den buitenlandschen
man.
De bollenreiziger dat is een man, uit
zeer apart hout gesneden. Ter zake kundig,
buitengemeen welbespraakt, voorzien van
een uitermate scherpen neus, vasthoudend
tot het hardnekkige toe, „praat", „werkt"
hij de bollen er indat wil zeggen: in
de voorraadschuur van den buitenland
schen bloemist.
Een Amerikaansche handelaar, een zoo
genaamde „jobber" kan nooit presteeren wat
een Hollandsche bollenreiziger presteert.
Hij is niet geconcentreerd op één vak, hij
werkt niet dag en nacht voor één product,
hij kent niet het neusje van den zalm der
nieuwe sortimenten. Neen de Engelschman,
de Amerikaan, de Duitscher, de Noor, de
Deen, de Zweed, ze mogen om strijd ver
klaren, dat er geen hinderlijker menschen
op heel den wijden aardbol te vinden zijn
dan Hollandsche bollenreizigers.maar
ze koopen van hen. En uit de beste reizigers
komen dan ook veelvuldig de groote vak-
menschen voort. Want merkwaardig
het bollenvak is geen vak van traditie. Een
kleine zaak groot maken kan één flinke,
ernstige stoere vent, die werken wil van
's morgens zes tot 's avonds tien. Dit be
drijf leeft alleen van de persoonlijke ener
gie.
Maar ook het buitenland heeft kerels met
werklust en wilskracht. Hoe komt het dan
dat de tulpenhandel nog steeds een typisch
Nederlandsch bedrijf is, dat de Amerikanen,
de Engelsehen, de Duitsohers, de Deenen
ons niet van de wereldmarkt hebben kun
nen verdringen, zelfs nooit ernstige concur
renten zijn geworden? Hun grond is er niet
gesohlkt voor, wordt veelal gezegd. Het is
niet waar. Goede grond ls ook elders te vin
den, al is de onze dan ook werkelijk puik.
Grond die ongeveer 60 c.m. boven het wa
terpeil Ugt ls voor de cultuur 't geschiktst:
de kweeker is dan onfahankeiijk van den
regenval. Maar lang niet alle bollenvelden
Tulpen.
liggen zoo laag. Dan werkt men metpomp-
installaties 'en dat ls in het buitenland na
tuurlijk ook mogelijk.
Het klimaat hier is zoo bij uitstek ge
schikt, zegt men verder. Inderdaad, maar
ook andere landen hebben de milde tempe
ratuur die bollen behoeven.
Neen, wat de Nederlandsche bollenkwee
ker behalve de combinatie van land, water
en klimaat alléén bezit en waarin de bui
tenlander hem voortdurend als zijn meer
dere moet erkennen, dat ls de jarenlange
Hyacinthenveld in de
(Van een bijzonderen medewerker).
Hemelsbreed vierduizend kilometer schei
den Mesopotamië van onze Hollandsche
geestgronden globaal vierhonderd jaar de
wilde Turksche Fez-Turban van onze edele
Peach Blossom, onze felle rood-gele Kei
zerskroon en het zachte lila van onzen Wil
liam Copland. Ja het dient erkend: onze
tulpen die zoo innig en intens Hollandsch
schijnen, die zoo volkomen thuis hooren in
het Holiandsche landschap, diè ons even
dierbaar aan het hart zijn als de Holland
sche molen en het Hollandsche water
zijn een product van vreemden bodem. Wa
ren het reeds de Kruisridders wier oog is
gevallen op de kleine en weinig aanzienlijke
bloem welker gelijkenis met het Turksche
•hoofddeksel den naam turband, tulband
tuliband, tulp deed ontstan? Wij weten het
niet. In de geschiedenis der thans wijdver
maarde familie is nog veel duister. In 1554
verhaalt de gezant van den Keizer Ferdi
nand van Oostenrijk de broer dus van Ka-
rel V, dat hij op zijn reis tusschen Adria-
nopel en Constantinopel op de berghellin
gen bloeiende tulpen heeft gezien. Dat is
het oudste getuigenis dat wij bezitten. Eeni-
ge jaren later heeft een zekere Gesner bol
len overgebracht naar Augsburg en 'srnans
naam is onsterfelijk geworden, toen Linnae
us de tulp die hij in de. kweekerijen aan
trof „Tulipa Gesneriana" doopte. In ons
vaderland zijn de tulpen ingevoerd dooi
den Leidsohen hoogleeraar Clusius, dien
men den eersten Nederlandschen bollen
kweeker zou kunnen noemenHij kende
reeds negentien verschillende soorten. Van
den Leidschen academietuin heeft de tulp
zich toen over het Westen van ons land
verspreid. Vooral kruidkundigen hadden
omgeving van Lisse.
belangstelling voor het gewas en dat tulpen
nog jaren lang betrekkelijk zeldzame plan
ten bleven, niets bewijst het beter dan de
beruchte windhandel. Ieder kent verhalen
over die jaren omstreeks 1635. toen men
geheele boerenhofsteden, kleeren en siera
den voor luttele bollen van de hand deed.
Befaamd werd een matroos, die, een tul
penbol voor een ui aanziende, het ding op
at en daarmee een vermogen door het keel
gat liet glijden. Een dertigtal jaren later
wordt er voor het eerste melding gemaakt
van dubbele tulpen, hoewel die „speling der
natuur" ook wel eens eerder zal zijn voor
gekomen. Met de langstengelige exempla
ren, die Uffenbach omstreeks 1700 heeft be
schreven. is dan een eindstreep bereikt.
Bijna 200 jar hooren we over de familie
Tulipa Gesneriana niets nieuws.
1885dat ls een jaar dat iedere bol
lenkweeker kent. Toen bezocht J. H. Kre-
lage een kweeker in de buurt van Rijssel
en kocht diens geheele collectie, ongeveer
10.000 éénkleurige tulpen, die zich van de
Hollandsche éénkleuren door haar schit
terenden glans zoo onderscheidden, dat hij,
ofschoon de eigenschappen der nieuwe
soort niet kennende, niet aarzelde den koop
te sluiten. Een historische transactie. Het
nieuwe ras werd „Darwin" gedoopt en de
tulpenteelt ging een tijdperk van ongeken-
den bloei tegemoet. Eerst werden de Dar-
wins alleen voor perkbeplanting gebruikt,
later ging men ze ook „broeien" en zoo
werd ook op de snijbloemmark de Darwin -
tulp een artikel van groote beteekenis.
Niet iedere bollenkweeker is tegelijk
„bollenveredelaar". Misschien één op de
honderd kweekers houdt zich met dit zeer
bijzondere onderdeel bezig.
Een apart plekje in zijn kas en in zijn
hart is het plekje waar voorzichtig, o, zoo
