IIESDSCH DAGBLAD - Eerste Blad
Vrijdag 13 December 1940
NAGEKOMEN BERICHTEN
Binnenland
De moord te Delft
Vrachtvervoer per tram
Buitenland
TerearfJel*es!e!ling stoffelijk
overschot hoofdagent
D. P. Hederik
Uit de Omstreken
LAND- EN TUINBOUW
Duitsch
Weermachtsbericht
Italiaansch
Weermachtsbericht
BEURSOVERZICHT
Dagbladreclame
is niet te vervangen
nog geen spoor ontdekt.
Het onderzoek naar den moord op den
heer Bouwer wordt met kracht voortgezet.
Tot nog toe heeft men nog geen spoor in
deze duistere zaak kunnen ontdekken. Een
groot aantal personen uit den familie- en
kennissenkring van het slachtoffer is ver
hoord, doch dit heeft tot geen enkel resul
taat geleid. De begrafenis vindt Maandag
as. plaats.
geen goederenwagens achter
de gewone trams.
Naar aanleiding van de besprekingen,
welke thans gevoerd worden tusschen het
departement van Waterstaat en de tram-
wegmaatschappijen van de groote steden
betreffende de mogelijkheid van het ver
voer van vrachtgoederen voor deze maat
schappijen, vernemen we, dat in Rotterdam
reeds eenigen tijd overleg is gepleegd met
oe R.E.T. Naar de directie ons mededeelde,
heeft men reeds een plan ontworpen.
De lijnen, die voor het vrachtvervoer in
aanmerking zouden komen, zijn in kaart
gebracht en de verschillende mogelijkheden
v/orden door vertegenwoordigers van het
Rijk in samenwerking met de directie van
de tram onderzocht.
Ben deel van de nieuwe vervoergelegen-
heid zal gebruikt worden om het goederen
vervoer van de Rotterdamsche Tramweg-
Maatschappij te ontlasten, aangezien deze
maatschappij op het oogenblik overbelast is
met het vervoer der Zuid-Hollandsche tuin
bouwproducten.
Natuurlijk komen de gewone stadslijnen
niet in de eerste plaats in aanmerking. De
lijnen naar den linker Maasoever zouden
echter nuttige diensten kunnen bewijzen,
evenals de lijnen, die diep het Noorden en
Oosten ingaan. De lijnen op Schiedam zou
den minder noodzakelijk zijn, aangezien
hier een spoorverbinding is.
Zooals de zaken thans staan is het
niet de bedoeling, dat de goederenwa
gens achter de personentrams gekop
peld zullen worden, maar dat ze door
afzonderlijke motorwagens zullen wor
den getrokken.
Het plan, om vrachtwagens achter de
gewone passagierstrams te koppelen, is
geruimen tijd geleden wel het onder
werp van een bespreking geweest, doch
van de hand gewezen.
opening winkelstraat goudsche-
singel te rotterdam.
Op 20 December zal de winkelstraat Goud-
schesingel te Rotterdam op officieele wijze
worden geopend. Op dezen singel zijn 110
noodwinkels geplaatst, waarvan die aan de
Noordzijde thans alle verhuurd en bijna ge
heel gereed zijn. Enkele winkels zijn reeds
sinds eenige weken voor het publiek ge
opend. Een commissie uit de winkeliers
heeft nu besloten ter gelegenheid van deze
opening eenige attracties o.a. een etalage
wedstrijd voor het publiek te organiseeren
Men vul er daarbij op wijzen, dat in deze
straat bijna uitsluitend aan eiken Rotter
dammer bekende winkels zijn gevestigd,
waarvan sommige een reputatie hebben van
meer dan 100 jaar. In Februari, wanneer ook
de Zuidzijde van de straat geheel gereed
zal zijn, zal de straat op plechtige wijze of
ficieel open worden gesteld.
engeland en de blokkade.
De Deutsche Diplomatisch-politische Kor-
respondenz, zegt in een commentaar op het
Engelsche besluit tot voortzetting van een
meedoogenlooze hongeroorlog tegen het ge-
heele Europeesche vasteland, o.a.:
De Engelsche minister voor de blokkade,
Cross, heeft openlijk gezegd, dat de blok
kade des te menschelijker is, naarmate zij
vollediger is. Dat maakt den zin van het
Britsche standpunt volkomen duidelijk.
Engeland heeft wederom van het uitbre
ken der vijandelijkheden af den hongeroor
log toegepast, en bewust ook tegen vrouwen
en kinderen. Het acht dien oorlog thans ook
aangewezen tegen de bevolking van het be
zette gebied, dus tegen zijn vroegere bond-
fenooten en wel om twee redenen. Aan den
eenen kant schijnt Engeland, dat zelf be
reid is anderen te laten verhongeren, van
Duitschland te verwachten, dat het deze
onmenschelijke schending van het volken
recht door eigen offers met goed zou ver
gelden. Aan den anderen kant echter ge
looft het klaarblijkelijk, bij wijze van aan
vullende propaganda, door de foltering van
den honger de bevolking zoo ver te kunnen
brengen, dat zij in haar nood en wanhoop
den bezettingsautoriteiten moeilijkheden
veroorzaakt en nieuw bloed voor Engeland
vergiet. Dit is dus het ware gezicht der zoo
genaamde Britsche humaniteit. Alle volken
ter wereld, vriend of vijand, moeten onder
daan, opdat Engeland bij zijn oorlog, als het
even kan, geen eigen bloed behoeft te ver
gieten. (D.N.B.)
ulster en eire.
Men brengt te Dublin het bezoek van den
nieuwen minister-president van Noord-Ier-
land. Andrews, aan Londen in verband met
de Engelsche plannen ten aanzien van de
havens van Ierland. Volgens berichten uit
Londen is men daar in invloedrijke krin
gen van meening. dat de Valera zijn afwij
zend standpunt in de kwestie der steunpun
ten wellicht zou herzien, indien Ulster hem
tegemoet zou komen ten opzichte van het
Waagstuk van vereeniging der beide Iersche
'taten. Men zou daarom te Londen Ulster
tot eenig toegeven willen bewegen en An
drews willen aanraden, jegens de Valera
E-n tegemoetkomende houding aan te ne-
toen. omdat men de havens van West-Ier-
and steeds dringender noodig heeft met
•tet oog op het toenemende duikbootgevaar
°P den Atlantischen Oceaan.
Volgens de uit Londen ontvangen berich-
tracht de Britsche regeering het verzet
hn Ulster te ontzenuwen door te zeggen,
dat de positie van Ulster in een Vereenigd
Ierland zeer sterk kan zijn, doordat de
Britsche vloot dan door haar aanwezigheid
in de voornaamste havens controle zou
kunnen oefenen op het geheele politieke en
economische leven van Ierland. (d.njb.)
critiek van het lagerhuis
op de regeering.
Volgens berichten uit Engeland, aldus het
D.N.B. uit Madrid, heerscht er onder de
leden van het Britsche Lagerhuis de
grootste bezorgdheid over de toeneming
van den Duitschen duikbootoorlog in den
Atlantischen Oceaan. De critiek op de re-
geeringsmaatregelen houdt niet op. Van
verschillende kanten wordt verlangd, dal
de regeering in een nieuwe geheime bijeen
komt rekenschap» over het versagen van de
Britsohé marine zal afleggen. Churchill
heeft zulks tot dusver afgewezen. Echter
acht men het niet mogelijk, dat hij onder
den druk van de openbare meening nog
lang in staat is de verantwoordelijke vak
ministers te dekken. De aanvallen zijn ech
ter niet alleen op de admiraliteit, maar ook
op den minister-president persoonlijk ge
munt. Men verwijt hem, dat hij op grond
van zijn ervaringen uit den wereldoorlog al
te zeer vertrouwd heeft op het convooi-
stelsel, dat Engeland in 1917 gered heeft.
Dit stelsel heeft in 1940 echter gefaald. In
breede Engelsche kringen is men van oor
deel, dat het thans, bij het begin van den
winter, misschien reeds veel te laat is om
nog nieuwe maatregelen tegen het Duitsche
offensief op den Atlantischen Oceaan te
nemen.
Stadsnieuws
met korpseer.
Op de begraafplaats „Rhijnhof" is he
denmiddag met groote plechtigheid met
korpseer en onder zeer groote belangstel
ling het stoffelijk overschot ter aarde be
steld van den hoofdagent der brandweer
D. P. Hederik, die dezer dagen na een on
gesteldheid van slechts enkele dagen op
45-jarigen leeftijd overleed.
De kist met zijn stoffelijk omhulsel
werd door een haag van agenten door een
achttal collega's uit de brandweerkazerne
uitgedragen, terwijl een viertal hoofdagen
ten als slippendragers fungeerde. Op de
Langebrug had zich het Politiemuziekge-
zeLschap onder leiding van den heer Bol
der dijk opgesteld evenals de omfloerste
vaandels van het korps en de verschillen
de sub-vereenigingen. Nadat de kist in de
rouwkoets was geplaatst, hechtte de com
missaris van politie, de heer R. J. Meyer
een krans aan den wagen, terwijl zijn on
middellijke -chef. inspecteur Dijkstra, de
kist dekte met den helm en den sabel van
den overledene. Voorafgegaan door de
vaandels en het muziekkorps en gevolgd
door het geheele politiepersoneel van alle
takken van dienst, voorzoover niet door
dienst verhinderd, trok de droeve stoet
vervolgens rondom het Kamerlingh Onnes-
laboratorium langs het politiebureau in de
Zonneveldstraat, waar zich de commissaris,
de hoofdinspecteur de heer Weyers en alle
inspecteurs zich voor 't gebouw hadden op
gesteld, evenals het administratieve perso
neel. Ook was hier aanwezig de vroegere
chef van den overledene, de heer Couzy,
thans inspecteur bij de Luchtbescherming
voor Oost-Nederland.
Bij het defileeren van de rouwkoets
brachten allen eerbiedig het saluut. Tijdens
den marsch door de stad naar „Rhijnhof"
bracht de muziek treurmuziek ten gehoore.
Op de begraafplaats zelve bestond even
eens groote belangstelling. Hier merkten
wij o.m. nog op den heer D. C. Kok namens
de afdeeling Leiden der Ned. Ver. voor
Luchtbescherming, met welke instantie de
overledene in zijn kwaliteit van instructeur
der vrijwilligers veelvuldig in aanraking
kwam en in welken kring zijn deskundige
en bereidwillige voorliohting steeds op den
hoogsten prijs werd gesteld.
Een aantal agenten droeg de kist, welke
met een drietal kransen was gedekt, graf
waarts.
Tijdens het dalen van de kist. speelde de
muziek de Chant funèbre" van Beethoven.
Als eerste spreker werd het woord ge
voerd door den commissaris van politie, den
heer R. J. Meyer, die eraan herinnerde hoe
de overledene op 1 October 1935 zijn werk
kring bij de Leidsohe politiebrandweer had
aanvaard, na eerst werkzaam te zijn ge
weest bij de Amsterdamsche beroepsbrand
weer. Hoofdagent Hederik, aldus spreker,
heeft aan de verwachtingen, welke de bur
gemeester en ik van hem koesterden, ten
volle beantwoord. Hij verrichtte zijn werk
tot in de puntjes, met grooten ijver en
nauwgezette plichtsbetracthing. voort
vloeiende uit een groote liefde voor zijn
arbeid. In den omgang met zijn collega's,
ook met zijn mindeten, betoonde hij zich
steeds een prettig en aangenaam mensch
met een open, eerlijk karakter, die ook
tegenover zijn meerderen zijn meening al
tijd onomwonden verdedigde. Na woorden
van troost te hebben gericht tot zijn vrouw
en kinderen, £af hij de verzekering, dat het
Leidsche politiekorps in al zijn geledingen
door het heengaan van hoofdagent Hederik
diep is geschokt en dit beschouwt als een
groot verlies voor het geheele korps.
Als korpschef dankt spr. hem hartelijk
voor het vele goede en nuttige werk dat hij
heeft verricht en waaraan de goede naam,
welke d?ze tak van dienst thans geniet,
voor een goed deel te danken is. Hederik
heeft een kort, maar welbesteed leven ach
ter zich. Spr. besloot met de woorden „Het
leven duurt slechts luttele jaren, maar een
goede naam düurt tot in der eeuwigheid."
Zijn vroegere chef, de heer W. A. Couzy
bracht den overledene dank voor het be
langrijk aandeel, dat deze heeft gehad in
den opbouw van het brandweerkorps der
Leidsche politie. Hij paarde een hooge
plichtsopvatting aan een groote beschei
denheid en cijferde zichzelf altijd weg,
wanneer het de dienstbelangen betrof. Voor
zijn kinderen was hij een prachtig voor
beeld; voor. zijn naaste medewerkers betee-
kent zijn heengaan een zware slag.
Hij ruste in vrede.
Hierna werd nog gesproken door den
brandweerman, den heer Van Lith, die
dankbaar gewaagde van de goede ver
standhouding en samenwerking en door
den hoofdagent, den heer Bruyns, tevens
voorzitter van de afdeeling Leiden van den
Alg. Bond van Politiepersoneel in Neder
land, die den overledene een voorbeeldvan
kameraadschap noemde.
De oudste zoon dankte voor de belang
stelling.
Hiermede was deze indrukwekkende
plechtigheid ten einde.
OEGSTGEEST.
Auto's zwaar beschadigd.
Tengevolge van het gladde wegdek had giste
ren een aanrijding plaats in den bocht van de
Rijksweg nabij -de Slaag" tusschen een perso
nenauto bestuurd door G. P. ten H uit Den
Haag en een vrachtauto bestuurd door L. H. H.
uit Amsterdam. Beide auto's werden hierbij
zwaar beschadigd en moesten worden wegge
sleept met den kraanwagen van de garage
Kamsteeg.
De bestuurders kwamen er zonder letsel af.
Ten nadeele van J. H. L. van B. alhier is
een heerenrijwiel ontvreemd dat hij een oogen
blik onbeheerd had laten staan bij de R.K. Kerk,
RIJNSBURG.
JAARVERGADERING BLOEMENVEILING
„FLORA".
Winst van 111441,60.
Deze vereeniging kwam in drukbezochte jaar
vergadering bijeen onder voorzitterschap van
den heer T. Kralt, die een uitvoeringe openings
rede hield. Spr. herinnerde aan de gebeurtenis
sen van het afgelopen jaar. Wel is er een ver
minderde omzet van 1 ton, maar als men op
merkt, wat er dit jaar gebeurd is, dat vooral
onzen luxehandel in den weg stond, aldus spr.
dan is wel bewezen, dat bloemen een plaats in
nemen, die niet gemakkelijk te verdringen is
dat het publiek onder elke omstandigheden
bloemen wil koopen. Spr. dankte o,a. voor den
regeeringssteun ad 1 millioen gulden aan de
bloemisterij. Spr. hield zich vervolgens met de
toekomst bezig en merkte op, dat men in de
eerste plaats moet vertrouwen op een Almachtig
God en daarnaast op diegenen, die ons thans
regeeren en besturen.
Er is spr. toegezegd, dat, indien wij met ver
trouwen. moed en optimisme de belangen der
vereeniging blijft behartigen hij op volle mede
werking der Duitsche autoriteiten kan rekenen.
Spr. merkte voorts op. dat er bij de bevoegde
instanties gewerkt wordt aan herstel van den
export van bolbloemen naar Duitschland. Hij
heeft moed en vertrouwen dat dit nog wel in
orde komt.
Met het uitspreken van de hoop op een spoe-
dlgen vrede eindigde spr.
Uit het jaarverslag van den secretaris, den
heer Alb. D. den Haan. bleek, dat de omzet
f. 957.961,34 bedroeg (1 ton minder dan ver
leden jaar).
Aan steun werd 7 van het geveilde be
drag verleend, waarschijnlijk zal nog een
uitkeering van 1.8 volgen.
De heeren C. Pau\v_£üiiJ. Heemskerk werden
als bestuurslid herkozen.
De winst bedraagt f. 11441,60. Het rapport van
den accountantsdienst luidde onverdeeld gun
stig. Den hoofdboekhouder den heer Bos werd
dank gebracht voor het accuraat beheer.
Nieuwe principalen zullen 8 veilingskosten
moeten betalen, totdat ze voor f.2000 geveild
hebben.
De afgesloten Molestverzekering zal f3500
kosten.
Inzake crediet aan oorlogsslachtoffers stelde
het bestuur voor. voorloopig f2000 toe te staan,
doch vrij mandaat om tot f. 10.000 te gaan.
Goedgekeurd.
Het veilingspercentage blijft ongewijzigd.
Daarna gaf de voorzitter een uiteenzetting
betreffende de inkrimping Bloemisterij. Voor de
voedselvoorziening zal meer oppervlakte vrij
komen. De inkrimping bedraagt voor glas 10
en voor koude grond 30 Tc.
Nog tal van zaken kwamen ter sprake,
waarna de voorzitter bestuursleden en personeel
voor hun arbeid dankte en met de beste wen-
schen voor leden en bedrijf deze bijeenkomst
sloot.
een oude fabel, speciaal voor
onzen tijd.
Nu er weer een zomerseizoen ten einde is
en we profiteeren van de opbrengst van
onzen grond, treedt er slechts een schijn
bare rust in. De dagen zijn kort en het weer
vaak slecht, zoodat de bruikbare tijd goed
benut dient te worden. "We zinnen reeds
weer op middelen om een volgend jaar bij
de nu geldende mogelijkheden een zoo groot
doenlijke opbrengst van den tuingrond te
verkrijgen. En daarbij kemt ons onwille
keurig een fabel in de gedachte, zooals ons
die in lang vervlogen jaren op de Zondags
school werd verteld. Er was sprake van
een huisvader, die zijn einde voelde na
deren en zijn kinderen om zich verza
melde om hun te vertellen, dat hij hun
niets na kon laten dan den grond, waarop
zij woonden en welke grond hen moest voe
den. Er moest neg een groote familieschat
zijn, maar deze lag ergens in den bodem
verborgen en nu kon de stervende zijn
kinderen geen beteren raad geven dan den
grond zoo diep mogelijk om te graven, om
zoodoende te trachten de bewuste waarden
te vinden. De kinderen hielden zich trouw
aan den hun gegeven raad, maar geen
schat werd gevonden. Wel stonden ze ver
baasd over de groote opbrengst, welke het
land hun bracht en wat op zichzelf reeds
een groote belooning inhield.
Zoo weinig indruk deze vertelling maakt
op het gemoed van een schooljongen, zoo
vaak heeft schrijver dezes in zijn latere
jaren aan dit verhaal teruggedacht. Er be
slaat immers het nauwste verband tusschen
bovenbedoelde groote opbrengsten en de
diepe grondbewerking van het bewuste
land. En het is niet de eerste maal, dat we
in onze rubriek op deze „oude waarheid"
wijzen, want uit bovenstaande blijkt toch
wel, dat deze waarheid ook reeds in de
vergrijsde tijden bekend was. En wordt er
nu ook naar gehandeld? Ja, zeker, in „vak
kringen" weet men wel degelijk te wijzen
op de groote voordeelen van een af en_toe
diepe bodembewerking. In land- en tuin
bouw zijn ingewijden hiervan op de hoögte
en daarom vinden' we het gêwenscht do
liefhebbers, voor wie we in hoofdzaak
schrijven, nog eens op een en arider te wij
zen. Het gaat er in werkelijkheid om of
onze te kweeken planten gedurende het ge
heele jaar geen gebrek aan water zullen
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakt bekend:
In den nacht van 11 op 12 December vond
zooals reeds gemeld, een grootsche aanval
van sterke formaties van het Duitsche
luchtwapen op Birmingham plaats. Hevige
ontploffingen in het Zuidelijke stadsdeel,
treffers op spoorwegemplacementen en fa
briekscomplexen, een explosie in een gas
fabriek met een zwaren brand, alsmede
andere talrijke groote, middel- en kleine
branden werden waargenomen. In den loop
van 12 December waren de aanvallen over
dag gericht op Londen en eenige andere
doelen In Zuid-Engeland. In de buurt, van
Harwich aan de Engelsche Oostkust gelukte
het om een schip van 3.000 brt. deel uitma
kende 'van een konvooi, met bommen te
bestoken. Door voltreffers werd het aan de
boeg en het achterschip zoo zwaar bescha
digd, dat het als verloren beschouwd moet
worden. Een ander koopvaardijschip werd
zwaar getroffen.
In den nacht van 12 op 13 December
ondernamen zeer krachtige formaties Duit
sche gevechtsvliegtuigen een aanval op de
zware industrie van Sheffield. Met het
grootste succes, gingen de machines achter
elkaar op haar doelen af.
Voortgegaan werd met 't leggen van mijnen
voor Engelsche havens. Een duikboot van
welker prestaties reeds een gedeeltelijk re
sultaat is bekend gmaakt, meldt als totaal
resultaat het tot zinken brengen van geza
menlijk 27.000 br.
In den nacht van 12 op 13 December
vloog slechts één Britsch vliegtuig het ge
bied van het Duitsche rijk binnen zonder
bommen te laten vallen. De gezamenlijke
verliezen van den tegenstander op 12 De
cember bedroegen vier vliegtuigen, waar
van twee door luchtdoelgeschut en twee in»
luchtgevechten door een verkenningsvlieg
tuig werden neergeschoten. Vier eigen toe
stellen zijn niet teruggekeerd.
In zijn weermachtsbericht Nr. 189 maakt
het Italiaansche hoofdkwartier het volgen
de bekend:
De hevige strijd tusschen onze troepen
die zich met groote dapperheid weren en
de gepantserde vijandelijke afdeelingen
welke zich afspeelt aan de grens van Cyre-
naica in de zone tusschen Solloem en Sidi
el Barrani alsmede in het woestijngebied in
het Zuidoosten, werd ook gisteren voortge
zet. Onze jacht- en bombardementsforma
ties hebben ondanks de zandstormen, welke
de simoen (heete woestijnwind) deed ont
staan, onafgebroken van den ochtend tot
den avond gevlogen en de vijandelijke een
heden met bommen en machinegeweervuur
bestookt. Het gezamenlijke aantal vijande
lijke toestellen, die in den strijd zijn neer
geschoten vanaf 9 December, bedraagt 18.
Sinds denzelfden dag zijn et van onze ma
chines twaalf niet teruggekeerd.
In Oost-Afrika was er bedrijvigheid van
onze patrouilles aan de grens van de Soe
dan met medewerking van onze luchtmacht
die den gemechaniseerd 2n vïj andelij ken
strijdkrachten zware verliezen toebracht.
Eén vijandelijk vliegtuig is brandend neer
gestort. Aan het Gric'^che front valt niets
belangrijks te vermelden. Kleine aanvallen
van plaatselijk karakter zijn afgeslagen.
hebben. En nu zal een leek van gedachten
zijn, dat er toch eigenlijk in ons lieve Ne
derland voldoende regen valt om het noo-
dige water aan te brengen. Maar dan
wordt toch over het hoofd gezien, dat niet
zelden, in de voorjaarsmaanden nog wel de
regen meerdere dagen en weken weg kan
blijven. In Mei en Juni is het niet zelden
aanhoudend droo£ en dat is op vele gronden
de gevaarlijke tijd. Het gevaar is dan in
vele gronden groot. Üat het aanwezige
grondwater niet voldoende in den bodem
kan opstijgen, om onder het bereik van do
plantenwortels te komen. Een 'eerste gevolg
is: stilstand in den plantehgroei. Eri dit
laatste nu is in de natuur niet mogelijk:
stilstand is achteruitgang. Een practische
uitdrukking is dah ook: de gewassen die
stilstaan komen in hun verdriet, m.a.w.
worden door ziekte en ongedierte aange
tast. De meest gevoelige gewassen het eerst;
sla komt in de luis, stok- en struikboonon
krijgen ziekten en ongedierte, kool wordt
door de vlieg aangetast en tulnboonen zit
ten vol luis. Dit allemaal zal veel minder
spoedig gebeuren wanneer de bodem diep
los is en derhalve geen vaste lagen bevat,
zoodat het bovengenoemde grondwater ge
makkelijk wordt opgevoerd en bovendien bij
overmatigen regenval het vele vocht ge
makkelijk naar de slooten kan afvloeien.
Want een sterke regenval, zooals we die
niet zelden in de maand Augustus meema
ken, doet in vele opzichten kwaad, indien
het land te lang vochtig blijft. Overtollig
veel water beteeken t veel kon in den grond,
wat zich in la/atctvr noemde maand sterk op
de te velde staande nroducten wreekt.
En in veel meer gronden dan men zco
denkt, doen zich vaste lagen. vcor. Men
denke maar aan boven aangehaalde kwalen.
Als régel denkt men deze plagen te bezwe
ren door het aanbrengen van een stevige
bemesting. Maar niets is minder juist. Im
mers wil een goede bod^mvoedanc tot haar
recht komen, dan dient vóór alles steeds
voldoende water aanwezig te zijn Want de
planten kunnen alleen voedsel tot zich ne
men. dat in water is opgelost. Water in den
bodem is dus No. één. voedsel No. twee. En
dan steeds v o 1 do e n d e water, geen gebrek
en geen overdaad. Dit laatste nu wordt het
bestq geregeld door een voorafgaande diepe
grondbewerking, welke bij voorkeur vóór
den winter, dus nu, wordt uitgevoerd. In
vele bodems, waarin niet een bepaalde vaste
laag valt aan te wijzen, is een omwerken
van twee steek dien reeds een groote verbe
tering. Gronden, welke steeds één steek
worden omgespit.' krijgen een zoogen. spit-
zooL in den landbouw spreekt men om de
zelfde redenen van een ploegzool. Genoem
de vaste lagen, vlak onder den eersten
steek zijn reeds voldoende den grond te
doen verdrogen, waar dit volgens het voor
handen zijnde water niet noodig is.
Vóór den winter uitgevoerd zal de even-
tueele vorst den grond in ziin voordeel be
werken. Maar. ook al blijft vriezen nltr dan
is tóch een vroege bewerking" -noodig.
Men denke aan boven aangehaalde
„fabel" en probeere het eens met een ge
deelte van den tuin.
AMSTERDAM, 13 Dec.
De laatste dagen geeft de New-Yorksche
beurs weer voor het eerst sinds geruimen Ujd
iets hoogere koersen te aanschouwen. Zonder
dat men evenwel van een vaste stemming kan
spreken. De animo ten opzichte van den handel
in Wallstreet schijnt echter toe te nemen, aan
gezien de dagelijksche omzetten van aandeelen
den laatsten tyd een kleine vermeerdering
hebben ondergaan. Tegenwoordig blijft dit cijfer
zich om en bij de 800.000 stuks bewegen, tegen
nauwelijks een half millioen shares gedurende
het verloop van de vorige week.
In het centrum der belangstelling blijft wel-
iswaar op de New-Yorksche beurs in de eerste
plaats de ontwikkeling van het politieke we
reldgebeuren staan maar daarnaast blijft men
nauwkeurig de verdere ontwikkeling van het
binnenlandsche bedrijfsleven gadeslaan. Sinds
geruimen tijd is de toestand hierin zoo, dat men
gerust kan zeggen: „Het kan niet beter". Hier
mede is dan ook alles gezegd. Vooral die takken
van nijverheid, die ten nauwste verband hou
den met de geweldige regeeringsorders ten op
zichte van de herbewapening bleven een koorts
achtige bedrijvigheid ontplooien. De productie
in de staalindustrie blijft zich bij voortduring
op 97T- der capaciteit bewegen. Hoe langer hoe
meer krijgt men in de ijzer- en staalnijverheid
rebrek aan grondstoffen, hetgeen geen verwon
dering behoeft te baren, aangezien productie en
verbruik onmogelijk gelijken tred meer kunnen
houden. Gezien dit feit, hebben de Ver. Staten
dan ook reeds maatregelen getroffen om eenige
beperkingen ten aanzien van den uitvoer van
belangrijke grondstoffen in het leven te roepen.
De hoogconjunctuur in Amerika komt wel het
sterkst tot uiting in de vliegtuigindustrie. De
onuitgevoerde orders zijn gestegen tot een be
drag van meer dan 2-V- milliard dollar. Van dit
bedrag nemen de Curtiss Wright en de United
Aircraft alleen al voor meer dan één milliard
dollar voor haar rekening. Nieuwe fabrieken
v/orden vrijwel in het geheele land gebouwd
waarmede het bedrag van vele honderden mll-
lioenen dollars is gemoeid. Natuurlijk behalen
de maatschappijen die bij de vervaardiging van
vliegtuigen onmiddellijk of zijdelings zijn be
trokken zeer groote winsten. Deze echter worden
voor een aanzienlijk deel door de enorme belas
tingen opgevangen en daarnaast beïnvloed door
de aanzienlijke kosten verbonden aan uitbrei
ding en vernieuwing van bestaande installaties,
alsmede ten gevolge van de hooge uitgaven die
proefnemingen en vervaardiging van nieuwe
modellen met zich mede brengen.
De middagbeurs.
De handel op de Amsterdamsche effecten
beurs was heden levendiger dan gedurende
de vorige dagen het geval was. Vooral ten
aanzien van binnenlandsche industrleele
fondsen kon men eenige vraag waarnemen.
Gezien het geringe aanbod in deze aandee
len die zich na de heropening van de beurs
voor het overgroote gedeelte in vaste han
den bevinden, is het verklaarbaar, dat de
koersen een stijgende richting inslaan wan
neer de vraag grooter is dan het aanbod.
Een zekere wanverhouding in dit verband ls
te meer verklaarbaar waar de bezitters niet
weten wat terug te koopen indien tot reali
satie uit hoofde van winstnemingen, wordt
overgegaan. Vandaag kon men weer eens
constateer en, dat ten gevolge van de liqui
datie van goederenvoorraden in ons land er
een gedeelte van de vrij aanzienlijke mid
delen, die in dit verband plegen los te ko
men, voor een gedeelte een emplooi op de
beurs gaan zoeken.
Zooals reeds gezegd, bestond er belang
stelling voor binnenlandsche Industrieele
aandeelen, waardoor de aandeelen Aku na
een prijshoudende opening, al dadelijk een
tweetal punten tot 107 3/4% konden oploo-
pen. De betere koersen bleven ook later in
den middag gehandhaafd. Vergeleken met
het vorige slot bestond er zelfs voor aan
deelen Philips een vrij vaste stemming,
aangezien spoedig na opening de noteering
een vijftal punten hooger kwam te liggen.
De hoogste koers van 206% kon zioh even
wel niet geheel en al handhaven. Unilevers
stegen tot 127%%.
Voor Cultuurfondsen bestond over het al
gemeen niet veel animo, alhoewel over de
geheele linie geringe koersstijgingen over
wogen. Amsterdam Rubbers waren met
omstreeks 283% een kleinigheid beter.
Ook H.V.A.'s met 452 In de TaJbaks-
a f deeling stegen Deli Mij. tot 272 terwijl
Deli Batavia's met 198 vrijwel onveran
derd in de markt lagen.
Van Scheepvaartfondsen monteerden Ned.
Scheepvaart Unies een drietal punten tot
-179.%. Ook Oude Booten waren hooger na
een vrij prijshoudende opening.
Met de noteering van 169% bedroeg de
stijging 2%.
Aan den beteren kant waren heden Olies,
die bij opening al dadelijk drie punten hoo
ger noteerden. Bij kalmen handel kon de
koers onder beurs verder oploopen tot
271 3/4 Het hoogste niveau bleef ook later
in den middag goed gehandhaafd.
Tengevolge van de betere koersen, die
New-York seinde, overwogen heden weder
om in de Amerikaansche afdeeling fractio-
neele koersverbe teringen. In de eerste
plaats ging de belangstelling uit naar Ko
per- en Staalaandeelen. Vooral de favorie
ten aLs Bethlehem Steels, Republic Steels
en United Steels waren gevraagd, en kon
den meerendeels een hal ven dollar oploo
pen. Voor Kennecott Copper en Anacon
da's was de verbetering minder groot.
Een goed prijshoudend voorkomen ver
toonden Nederlandsche Staatsfondsen.
Oude Schuld werd wederom iets hooger
afgedaan. De 2»/2% integralen wisten bot 68
pCt. te stijgen. De gestaffelde leening kon
het gisteren behaalde avance goed behou
den. De nieuwe leeningen waren vrijwel
onveranderd. Duitsche fondsen lagen ver
laten in de markt, de handel stagneerde
vrijwel volkomen.
Geld op prolongatie 2 3/4%.
OFFICIEELE VALUTAKOERSEN
DER NEDERLANDSCHE BANK.
Valuta's (schriftelijke en tel transacties).
13 December.
New York 1.88 3/16—1.88 9/16; Berlijn
75.28—75.43; Brussel 30.11—30.17; Helsinki
3.81—3.82; Stockholm 44.81—44.90; Zürich
43.6343.71.
Bankpapier:
Berlin 75.19—75.34; New York 1.861/2—
1.90 1/4; Brussel 30.08—30.20; Stockholm
44.76—44.94; Zürich 43.59—43.75.
3t
