Waar ons Volk woont
Binnenland fjoe bereid ik kool
IEID5CH DAGBLAD - ïwsede Blad
Donderdag 14 November 1940
GEMENGD NIEUWS
Brand in Hecks' lunchroom
Woningtoestanden
eischen verbetering
Het slachtverbod van
schapen
Dagblad reclame
is niet te vervangen
De aardschokken in
Roemenië
Spoedig regeling der
huren
Gasolievoorraad gering
De Voedingsraad geeft advies
Op den NIeuwendijk te Amsterdam.
aanzienlijke schade aangericht.
Door tot nu toe onopgehelderde oor
zaak is vannacht kort na eencn een
felle brand uitgebroken in het perceel
Nieuwendijk 92, te Amsterdam, waarin
Heck's lunchroom gevestigd is. Twee
agenten van politie, die nabij den Dam
surveilleerden, hoorden plotseling van
de derde verdieping van een huis het
geroep van „brand". Dit bleek afkom
stig te zijn van een gezin, bestaande
uit man, vrouw en 18-jarigen zoon, die
boven de lunchroom woonden- Deze wa
ren in hun nachtrust gestoord door een
verstikkenden rook, welke van de bene
denverdieping door het trapportaal op
steeg. Aangezien de brandweer direct
gewaarschuwd werd, en zij ook ten
spoedigste o. m. met een ladderwagen
ter plaatse was, konden deze menschen,
wien de eenige weg naar buiten door
den brand was afgesneden, zich langs
den ladder in veiligheid stellen.
De brandweer wist het vuur. dat bin
nenshuis fel oplaaide, te bereiken met twee
slangen uit den Nieuwendijk via den hoofd
ingang. Het bleek, dat de brand ontstaan
was onder de glazen blnnenlantaarn, wel
ke het middengedeelte van het restaurant
overkapt, in den hoek, waar een buffet in
gericht is. Het vuur had gretig voedsel ge
vonden in de houten wanden en het vrij
wel geheel uit hout bestaande interieur. De
geheele binnenlantaarn was, wat het glas
betreft, naar beneden gekomen, evenals de
langs den Noordelijken wand aangebrach
te spiegel. Ook het houtwerk van den bin
nenlantaarn was voor het overgroote deel
door het vuur verteerd.
Dank zij het snelle en krachtige optreden
van de brandweer was het vuur spoedig be
dwongen. Wel bezorgde de zware rookaf-
scheiding den brandweerlieden een grooten
last, doch de rookmaskers verhielpen dit
euvel op doeltreffende wijze. Omstreeks
kwart voor twee was men het vuur volle
dig meester. Er kwam vast te staan, dat de
ruimte onder de glazen binnenlantaarn
zware schade had opgeloopen- Zoowel het
voorgedeelte als de ruimte aan de achter
zijde en de aangrenzende biljartzaal waren
geheel gespaard gebleven. Hier was echter
eenige waterschade ontstaan, evenals op
de bovengelegen verdieping.
OPGESLOTEN KERKGANGER LUIDDE
DE BRANDKLOK.
Te Orthen bij Den Bosch werden, naar
„De Tijd" meldt, in een der laatste nach
ten de ingezetenen plotseling opgeschrikt
uit hun nachtrust doordat uit alle macht
de klok luidde. Er was evenwel nergens
eenig verschijnsel van brand te bespeuren
en noch de pastoor noch de koster bleken
bij navraag te kunnen verklaren, waarom
de klok zoo luidde. Intusschen klepelde de
klok rustig voort. Het geval werd nog
raadselachtiger, toen men de kerkdeur ge
sloten vond. welke toegang gaf zoowel tot-
de kerk als tot den toren. Men vond het
ten slotte maar het beste, de kerk te ont
sluiten en enkele moedige mannen begaven
zich den toren in. Daar vonden zij een
ouden dorpeling, die uit alle macht de klok
luidde. Het bleek dat hij dien avond in de
kerk al biddende was ingedut. Bij het slui
ten van het gebouw had de koster hem
over het hoofd gezien. Toen de man daar
op wakker geworden was, bevond hij zich
in het stikdonkere gebouw en het duurde
even voor hij zich realiseeren kon wat er
met. hem gebeurd was. Maar toen had hij
dan ook maar zijn toevlucht genomen tot
een drastisch middel om uit de kerk te
komen, waarin hij anders nólens volens den
nacht had moeten doorbrengen en had de
klok geluid zoolang tot hij verlost werd uit
zijn gevangenis.
BUITENLANDSCH GEMENGD.
SCHEEPSONGEVAL.
Volgens een bericht uit Velleyfield (Que
bec) zijn 19 leden van de bemanning van
Ie sleepboot Aberdeen verdronken, doordat
het vaartuig in het Beauharnis-kanaal om-
NOG MEER ONTPLOFFINGEN EN
BRANDEN IN DE VER. STATEN.
In den loop van den nacht zijn nog
neer berichten over ontploffingen en bran
den in verschillende landsdeelen der Ver-
eenigde Staten binnengekomen. Te Canton
(Ohio) is een olietank van de Alleghany
Oil Company uit elkaar gesprongen en in
brand geraakt. De raffinaderij bezit 15
tanks, doch de brand kon tot nu toe tot
zfjn haard beperkt blijven. Te Oklahoma-
City ontplofte een olietoren en beschadig
de. resp. vernielde de omliggende instal
laties. Voorts ia een brand ontstaan in het
droogdok van Seattle.- Deze kon echter ge-
bluscht worden, voordat groote schade was
aangericht. (D.N.B.)
SPOORWEGONGELUK IN
NOORD-BULGARIJE.
In de buurt van het spoorwegstation
Cewski in Noord-Bulgarije zijn eenige wa
gons van een personentrein ontspoord. Er
«in twee dooden en zes zwaargewonden
geborgen.
TRAMONGELUK TE TURIJN.
Te Turijn zijn twee trams tengevolge van
Jen dikken mist mét elkaar in botsing ge-
Komen. Bij het ongeluk werden 27 personen
gewond
Behoeftebevrediging moet
maatgevend zijn.
,.De Nederlandsche Unie" schrijft ons:
Er zijn tijden geweest, dat men van hein
de en ver uit het buitenland naar ons
kleine Nederland kwam om te zien, wat er
hier op het gebied van den arbeiderswo
ningbouw werd gewrocht. Deze tijden zijn
al lang weer voorbij. Als op zoovele andere
gebieden is ook hier het regeeringsbeleid
van de laatste tien jaren aarzelend geweest
en heeft men niet voldoende oog gehad
voor de sociale zijde van de economische
vraagstukken. Dit be teekent allerminst, dat
de woningtoestanden in ons land slechter
dan in de buurlanden zouden zijn het
tegendeel is op vele punten waar doch
het volgen van de lijnen van den minsten
weerstand heeft geleid tot schrille tegen
stellingen.
Aan den eenen kant de prachtige com-
krotten volgens een zeker niet overdre-
bracht in alle groote steden en vele mid-
delgroote steden door het initiatief van ar-
beidersbouwvereenigingen van verschillende
gezindte, door gemeenten en in vele geval
len ook door particuliere bouwers.
Aan den anderen kant een groot aantal
grotten volgens een zeker niet overdre
ven raming 70.000 en een groote achter
stand op het platteland.
Hoe zijn deze tegenstellingen ontstaan?
Doordat daar, waar het krachtige sociale
initiatief van bouwvereenigingen en ge
meenten ontbrak en waar de particuliere
ondernemer in arbeiderswoningbouw geen
winstgevend object zag, niet door de cen
trale overheid werd ingegrepen. Verschil
lende malen werden rijks voorschotten voor
woningbouwplannen geweigerd, omdat men
al dan niet terecht meende, dat in de
behoefte wel door particulieren bouw kon
worden voorzien, doch bemoeiingen om
daar, waar dit wegens het in gebreke blij-
ven van particulier en sociaal initiatief noo
dig was, tot den bouw van arbelderswo
ningen te geraken, bleven behoudens
een enkel uitzonderingsgeval achterwege.
Toch biedt ed Woningwet een product
van liberale staatslieden, die hun tijd voor
uit waren alle gelegenheid om hande
lend In te grijpen, indien in een gemeênte
onvoldoende in de volkshuisvesting wordt
voorzien. Bovendien waren destijds de bouw
prijzen zoo laag en was de materialenvoor-
ziening zoo overvloedig, da.t een klein offer
van de gemeenschap voldoende zou zijn ge
weest.
Terwijl er groote wijken in onze steden
getuigen van den wil tot vooruitgang, is
het platteland stiefmoederlijk bedeeld. Hier
was het loon van den landarbeider, het in
komen van den kleinen boer of tuinder
sedert jaren te gering om ook maar bij be
nadering het bouwen van een nieuwe, be
scheiden, woning tegen een dekkende huur
mogelijk te maken. In vele streken is de
„eigen" woning op het platteland in-
heemsch. Deze eigen woningen kwamen
meer en meer in verval. Het „zilveren dak"
erop werd steeds grooter, in plaats dat in
overeenstemming met de dalende waarde
de oude hypotheek kon worden afgelost.
En deze groeiende oude hypotheek werd
aanleiding, dat aan een nieuwe eigen wo
ning heelemaal niet meer kon worden ge
dacht.
En nu? Wat nu met de gestegen bouw
prijzen en het gebrek aan sommige mate
rialen?
Nog kunnen wij bouwen, zij het met ten
deele andere materialen en met grootere
offers. Offers, die de gemeenschap zal moe
ten brengen, omdat het niet bouwen of
het hier en daar bouwen van enkele wonin
gen in hoogere huurklassen tengevolge
heeft, dat de uit vroeger jaren bekende
gast, de woningnood, binnenkort opnieuw
aan het venster tikt.
In meerdere gemeenten heeft deze gast
trouwens reeds zijn opwachting gemaakt.
Betreurd moet worden, dat wij het zoo
ver hebben laten komen, dat zelfs één on
zer burgemeesters in het Noorden gemeend
heeft den Dultschen autoriteiten steun te
moeten vragen voor een zaak, die wij Ne
derlanders moeten en kunnen oplossen en
die zeker een belangrijke plaats in zal moe
ten nemen bij de uitwerking van het pro
gramma der Nederlandsche Unie: Volksge
zondheid en doelbewuste leiding van de
voortbrenging en verdeeling van stoffelijke
goederen.
Bij het Regeeringscommissariaat voor
den Wederopbouw worden in steeds ster
kere mate alle bevoegdheden samenge
bracht, die noodig zijn om het bouwbedrijf
in zijn vollen omvang dus niet alleen
met betrekking tot wederopbouwkwesties
doelmatig te doen functioneeren.
Dit is toe te juichen, omdat uit dezen
onder bijzondere omstandigheden ontsta
llen, tak van dienst op den duur een in
stantie kan groeien, die op doelbewuste
wijze leiding geeft aan de bouwnijverheid
en die door de beheersching van de mate-
rialenverdeeling met behulp van een ver
gunningenstelsel, het heft in handen houdt
Men zal er echter voor moeten waken,
dat bij de hanteering van deze bevoegdhe
den niet alleen het economische, doch ook
het sociale gezichtspunt tot zijn recht
komt. Allereerst bij de toewijzing der ma
terialen over de verschillende takken van
het bouwbedrijf de woningbouw, indu-
strieele bouw, wegenbouw, waterbouw, enz.
Maar verder ook om noodzakelijke bouw
werken door te zetten, daar, waar krachten
werkzaam zijn, die een vlotten gang van
zaken tegenwerken.
Nu de materialen zoo schaarsch zijn, zal
op het gebied van den woningbouw aan
dacht moeten worden geschonken aan de
vraag waar (op welke plaatsen) de behoefte
aan woningen het dringendst om bevredi
ging vraagt, voor wie een nieuwe gelegen
heid tot huisvesting het meest noodzakelijk
is en aan wie de bevrediging van een be
paalde woningbehoefte het best kan wor
den toevertrouwd.
Dus niet daar bouwen, waar woningen
leeg staan, maar ddér, waar woningnood
dreigt of reeds aanwezig is of daar waar
bij de vestiging van nieuwe inwoners een
levensbestaan kan worden verschaft in
landbouw of industrie.
In plaats van den strijd tusschen parti
culiere bouwers en bouwvereenigingen zal
er een doelmatige werkverdeeling moeten
komen tusschen gemeenschapsbouw (ge
meente en bouwvereenigingen) en den par
ticulieren bouw, waarbij het groote sociale
belang van de „eigen" woning niet uit het
oog zal mogen worden verloren. Maatge
vend bij deze werkverdeeling zal moeten
zijn de gewenschte behoeftebevrediging en
niet het belang van deze of gene groep.
VEEL HANDEL OP DE GEBRUIKSVEE-
AFDEELNGEN.
Zooals wij reeds lang hadden verwacht,
is een slachtverbod van schapen uitgevaar
digd en het gevolg was, dat er op de wol-
veeafdeelingen van de markten van begin
dezer week niet veel aan de hand was. Het
slachtverbod was niet geheel onverwacht
gekomen, want geruchten liepen daarover
reeds op het einde der vorige week, zoodat
er Zaterdag bijzonder veel werd geslacht en
de slagers dus voor deze week wel voldoen
den voorraad zullen hebben.
De aanvoeren waren Maandag en Dins
dag op de markten slechts onbeduidend en
er was zoo goed als geen handel. Men zal
eerst nadere officieele mededeelingen die
nen af te wachten, want zeer zeker zullen
de prijzen bij een invoering van distributie
worden vastgesteld en het slachten van
ooien wellicht voorloopig niet worden toe
gestaan.
Op de gebruiksveeafdeelingen was over
het algemeen weer zeer veel handel en de
prijzen blijven nog steeds een stijgende lijn
volgen. Alles is goed verkoopbaar, hetzij
goed of minder geschikt en het brengt een
hoogen prijs op en tot het laatste beestje
toe wordt verkocht.
Op de groote herfstmarkten die thans in
vollen gang zijn, loopt de handel eveneens
vlot en duur.
Voor de vleeschdistributie was begin de
zer week wederom over de geheele linie zeer
voldoende aanbod en de kwaliteit in door
snee van een goed gehalte. Bij het huidige
slechte weer. ruimt men uit het land zoo
veel mogelijk op. Hedenmorgen waren hier
te Leiden voor de distributie 161 vette
koelen en 20 kalveren geleverd.
De paardenhandel blijft over het alge
meen ook zeer levendig en zoowel gebruiks-
als slachtpaarden bleven onveranderd hoog
in prijs.
Biggen en mestvarkens trekken momen
teel even meer belangstelling.
Het D.N.B. meldt uit Boekarest:
De Roemeensche hoofdstad staat nog
steeds onder den alles overheerschen in
druk van de groote aardbeving van Zon
dagochtend. Talrijke straten, vooral in het
centrum der stad, zijn nog steeds in ver
band met instortingsgevaar der beschadigde
huizen voor het verkeer gesloten. De oprui
mingswerkzaamheden bij de omstreeks zes
meter hooge hoopen puin ter plaatse van
den ingestorten Carlton-wolkenkrabber,
zullen waarschijnlijk nog ten minste een
week duren. Duitsche pioniers en soldaten
van het luchtwapen arbeiden daar dag en
r.acht zij aan zij met Roemeensche militai
ren, brandweer en vrijwillige manschappen
der legionnairs. Mijnwerkers, uit het steen -
koolgebied van Petroschen in Zevenburgen
zijn bezig een ondergrondsche gaanderij te
maken naar de beide kelderruimten, van
waar Zondag levensteekenen van de bedol-
venen waren te hooren. Ook door het aan
leggen van loodrechte schachten trachtte
men de overlevenden te redden, doch deze
pogingen heeft men o.m. op grond van ont
ploffingsgevaren, moeten opgeven. Men
neemt algemeen aan, dat de overlevenden
in de kelderruimten intusschen een vree-
selijken dood zijn gestorven. Door het
barsten der waterleidingbuizen staat de
kelder tot drie meter onder water. Verder
kan worden aangenomen, dat door den
brand in de olieketels van de centrale ver-
warmingsinstal'latie vele bedolvenen zijn ge
stikt of verbrand, voor zoover zij niet ver
dronken of door de neerpersende compacte
puinmassa's verpletterd zijn.
Bij het wegvoeren van het puin stuit men
steeds op lijken. Tot gisterochtend waren
81 dooden geborgen. Op den eersten dag
der reddingswerkzaamheden had men 84
gewonden kunnen bergen. Men neemt aan,
dat nog ten minste 70 lijken onder het puin
begraven liggen.
Het parket heeft wegens dood door na
latigheid bevel gegeven tot arrestatie van
de bouwondernemers van den Carlton-
wolkenkrabber.
Voor zoover tot dusver vaststaat heeft de
petroleumproductie en ook de verwerking
der ruwe olie door de aardbeving niét ln
het minst geleden.
Het ministerie van financiën te Boeka
rest is door de aardbeving zoo zwaar be
schadigd, dat het moest worden ontruimd.
De verschillende afdeelingen van het mi
nisterie zijn verdeeld over verscheidene
openbare gebouwen der stad. Het gebouw
van de staatsopera te Boekarest is zoo
zwaar beschadigd, dat verwacht moet wor
den, dat het niet meer kan worden hersteld.
Tot nader order moest de staatsopera ge
sloten worden.
Uit Vaslui in Moldavië wordt gemeld.dat
daar de helft van alle hulzen onbewoon
baar is geworden. Het spoorwegverkeer ver
loopt in het geheele land weer normaal, met
uitzondering van een klein zijspoor in Mol
davië waar het verkeer door beschadiging
van bruggen nog niet kon worden hervat.
De regeering is door een wet gemachtigd
beschadigde huizen, die door hun eigenaars
worden verlaten, in bezit te nemen.
GROOTE BRAND TE PARIJS.
In een fabriek van militaire dienstklee-
ding te Parijs is gisternacht een groote
brand uitgebroken. De brandweer bestreed
het vuur twee uur lang, doch door den
heerschenden storm werd dit steeds weer
aangewakkerd. De twee verdiepingen en
het parterre vormden na den brand een
puinhoop. De schade wordt op meer dan
een millioen franc geschat.
MET TERUGWERKENDE KRACHT.
Uit de vele verzoeken om inlichtingen
bllJGtlt, dart ten aanzien wam d'e vraag, ol ver-
hooglng van de huren van woningen, win
kelpanden, bedrijven, gebouwen e.d. geoor
loofd is, misverstand bestaai,.
In verband hiermede wordit er de aan
dacht op gevestigd, dat krachtens de veror
dening van den opperbevelhebber van het
Duttsche bezettingsleger van 17 Mei J.i, de
verliooging van alle prijzen en diensten is
verboden, onder welk verbod ook deze
huren vallen. Zoolang dit verbod diet door
een regeling ter zalke is vervangen, blijft
het van kracht.
Een definitieve regeling, die terug
werkende kracht zal hebben tot 9 Mei
1940, kan echter binnenkort worden
tegemoet gezien.
MEN ZIE OM NAAR ANDERE
KRACHTBRONNEN.
De secretaris-generaal van Handel, Nij
verheid en Scheepvaart deelt mede:
/Reeds herhaaldelijk heeft het Rijks
bureau voor aardolieproducten door middel
van circulaires, correspondentie enz. er de
aandacht van belanghebbenden op geves
tigd, dat die beschikbare voorraad gesolde
zóó gering is, diait, met uitzondering van
enkele hoogst vitale bedrijven (poldergema
len, landbouw, tramsport van kolen, voed
sel, e.d.) lm de nabije toekomst practisch
niet meer op toewijzingen van gesolde kan
worden gerekend.
Daarom wordt er nogmaals die nadruk
op gelegd, dat het dringend noodzakelijk ls
Dlesalkrucht te vervangen door electricitedt
of stoomkracht, dan wel door gasgenera
toren. Ovens moeten op gas, electrlciteit,
kolen, cokes, turf of hout worden omge
bouwd.
Molenaars en houtzagerijen moeten, waar
mogelijk, windkracht gebruiken."
WERKTIJDEN OP DE DEPARTEMENTEN.
In verband met de verduisteringsmaat
regelen in de a.s. wintermaanden zullen de
werktijden van het personeel van het de
partement van handel, nijverheid en
scheepvaart, van dat van landbouw en vis-
schery en van de onder deze departemen
ten ressorteerende diensten en Instellingen
worden gewijzigd. Het personeel zal daar
door in de gelegenheid zijn zich in de sche
mering van en naar huis te begeven.
De kantoren zullen beginnen van 15 Nov-
af te half 10 en van 1 Dec. af te 10 ur)r.
De kantoortijd eindigt dan te kwart over
5 Cs Zaterdags 1 uur).
GEBLOKKEERDE MARKENBELASTING.
Geen belasting voor transacties
afgesloten vóór 7 November.
Naar ons ter oore komt, zal volgens een
mededeeling van het waarnemend Hoofd
van het Departement van Financiën aan
den Inspecteur der Geblokkeerde Marken-
belasting opdracht worden gegeven om ter
zake van vóór 7 November plaats gevon
den hebbende effectentransacties het op
leggen van een aanslag achterwege te laten
zulks ter vermijding van onbillijkheden.
(Hbld.)
De bekende raadgeving ls: „in den winter
zoo weinig mogelijk gebruik maken van
inmaak, maar de groenten zooveel mogelijk
in verschen toestand gebruiken."
Hiervoor zijn de koolsoorten uitermate
geschikt, daar ze rijk zijn aan vitaminen-C.
In aanmerking komen de witte-, roode-,
groene- en savoyekool en de spruitjes. De
boerenkool blijft ditmaal bulten beschou
wing. Ze is een uitstekende groente, maar
wordt een volgenden keer besproken.
De spruitjes kunnen geoogst worden zoo
dra er een nachtvorst over gegaan is, het
geen thans overal het geval is. Men kan
meermalen van dezelfde plant oogsten,
daar de groei den geheelen winter door
gaat. Pas in het voorjaar, als ze beginnen
door te schieten, is de oogst ten einde.
De in September en October geoogste
sluitkoolen kunnen, bij een zorgvuldige be
handeling en op een geschikte plaats be
waard, den geheelen winter door goed blij
ven. Wie buiten woont kent het inkuilen
van de kooien wel. Maar ook de stadshuis
vrouw kan de kool bewaren, mits zij een
goeden kelder heeft. Zoo doende heeft ze
altijd versche groente bij de hand. De koo
ien worden hiervoor in een drogen, vorst-
vrijen kelder aan den stronk opgehangen,
niet op den grond gelegd. Goede kool voelt
vast en zwaar aan en de bladeren zijn
frisch.
Er zijn menschen, die meenen geen kool
te kunnen verdragen. Voor de meesten ls
dit echter het geval, indien zij toebereid is
op de manier, waarop dat in de meeste ge
zinnen gebeurt. Kool bevat nl. zwavelver-
bindingen, die vrij komen bij het koken-
De onaangename geur, welke de kool bij
het koken verspreidt, wordt hierdoor ver
oorzaakt. De onaangename gewaarwording,
die velen nog eenige uren na het gebruik
van kool voelen, is hierop terug te brengen.
Maar verreweg de meeste menschen
kunnen kool zonder den geringsten
hinder gebruiken, wanneer deze slechts
kort (Yi uur) en met weinig water ver
hit is. Dit klinkt vreemd, daar men ge
woonlijk aanneemt, dat een gerecht
lichter* verteerbaar is, wanneer het lan
ger gekookt wordt en daardoor zeer
zacht en gaar op tafel komt. Met kool
is dit echter niet het geval. De veran
deringen, die optreden bij het lang ver
warmen, zijn voor de meeste menschen
veel hinderlijker dan de celstof, welke
de kort gekookte kool eenigszins knap
pend maakt.
Bovendien worden bij het koken in ruim
water, naast den koolsmaak ook stoffen
verwijderd, die helpen dezen smaak te ver
zachten. Ook de ln water oplosbare zouten
worden op die manier weggegooid.
Alle koolsoorten worden het beste opge
zet met weinig water, want tijdens het ko
ken laat de kool, daar het een zeer water
rijke groente is, nog vocht los. Het over
tollige vocht wordt met wat aangemengd
aardappelmeel gebonden of men voegt een
beetje melk toe en bindt dan met bloem.
De kool moet niet nagestoofd worden.
De kooktijd van de kool, mits goed
fijngesnipperd, is een half uur. Zelfs
roode kool behoeft niet langer dan drie
-
kwartier te koken, indien men de azijn
maar niet eerder toevoegt dan wanneer
de kool gaar is. Azijn houdt nl- het gaar
worden sterk tegen.
Weinig bekend, doch zeer smakelijk ls het
maken van een „rauw slaatje" van kool,
zooals men dat ook omstreeks 1800 al aan
beval. Hiervoor wordt de kool zeer fijnge-
raspt of geschaafd en dan aangemaakt
met olie en azijn of citroensap. Het toe
voegen van appel bij het roodekoolslaatje
geeft hieraan een fijnen smaak. Alle kool
soorten kunnen hiervoor gebruikt worden
en vormen dan met aardappelen en bijv.
visch een smakelijk en gezond middagmaal.
Door de bereiding als stoofpot, stamppot
of koolsoep is afwisseling te brengen, ter
wijl met behulp van kaas of kerry een.wij
ziging in den smaak is te verkrijgen.
Thans volgen nog eenige recepten:
WITTEKOOL.
1 Wittekool, ongeveer 2 dl. water, 1 dl.
melk, 10 gr. bloem of maizena, wat boter,
wat zout.
De kool van de buitenste kladeren ont
doen, doormidden snijden en zeer fijn scha
ven. Opzetten met het kokende water en
wat zout, vlug aan den kook brengen en
zachtjes ongeveer droog en gaar laten ko
ken ln een half uur. De melk toevoegen en
het vocht binden met- wat aangemengde
bloem of maïzena. De boter toevoegen.
STOOFPOT VAN SAVOYE- OF
WITTEKOOL.
200 gr. lams- of schapenvleesch, 2 kg.
aardappelen, 1 kg. savoyekool, 1 groote ul,
1/2 liter melk of wat minder, wat vet, zout,
een plukje peterselie.
Het vleesch met zooveel water opzetten,
dat het juist bedekt is, wat zout toevoegen
en in de goed gesloten pan op een zacht
vuur 1 uur laten koken.
Het vleesch met een schuimspaan uit de
pan nemen, het achtergebleven bodempje
bouillon aanvullen met de melk en vlug
aan den kook laten komen. De schoonge
boende, in stukken gesneden aardappelen,
laag om laag met de groente en het vleesch
erin te leggen. Beginnen en eindigen met
de aardappelen. Het vet erop leggen, de pan
sluiten, alles aan den kook brengen en
zachtjes een half uur laten koken. Opdoen
in een dekschaal, de fijngehakte peterselie
erover strooien en de bouillon er afzonder
lijk bij geven.
Voor wie veel een dergelijk gerecht klaar
maakt is het aan te raden een vuurvasten
schotel te nemen, daarin het gerecht te
koken en dan zoo op te dienen.
SLA VAN ROODEKOOL.
500 gr. roodekoo:. 1 groote zure appel, sap
van 1/2 citroen of wat azijn, wat slaolie of
spekvet, 1 uitje, wat suiker, zout.
De kool, 't uitje en den appel fitfischaven
of raspen. Het spekvet of de olie met de
azijn of het citroensap, een snufje suiker
en zout vermengen. De geraspte groente er
door mengen.
SLA VAN WITTE- OF
SAVOYEKOOL.
Ga hiervoor als bovenaangegeven te
werk, maar neem in plaats van het uitje
wat fijngehakte peterst-lie of wat fijnge
sneden bieslook.
3—2
