LAATSTE BERICHTEN
LEIDSCH DAGBLAD - Eerste Blad
Dinsdag 12 November 1940
KERK- EN SCH001NIEUWS
Baggeren
een Hollandsch bedrijf
Binnenland
Nederlandsch Agrarisch
Front gesticht
Buitenland
Molotof in Berlijn
aangekomen
Waarheen zal het wezenAmerika of China?
Als er maar water is en werk
De aanvallen
Engeland
op
BOERENFRONT EN „LANDBOUW EN
MAATSCHAPPIJ" GAAN SAMEN.
Gisteren vond te Meppel een druk be
zochte vergadering plaats van den le
denraad van den Nationalen bond Land
bouw en Maatschappij.
Na een uiteenzetting van dr. F. E.
Posthuma en van de zijde van het da-
gelijksch bestuur werd met overgroote
meerderheid van stemmen genoemd da-
gel ij ksck bestuur gemachtigd tot het
doen van de noodige stappen om, in
samenwerking met het Boerenfront van
de N.S.B. over te gaan tot den opbouw
van het Nederlandsche Agrarische front.
SPIJBELENDE KNAAPJES.
Twee kleine jongetjes, broertjes v<am 9 en
11 jaar, wonende in de Womaransstraat te
Den Haag meldden zioh gisteravond om
streeks 7 uur, toen de duisternis was inge
vallen, bij het politiebureau aan den Gevers
Deynootweg in Scheveningen. Van hun
aanwezigheid zoo ver van huis gaven zij
een fantastische verklaring. Braaf op weg
naar school werden zij des morgens in de
Kempstraat aangesproken door een heer.
die in een auto zat. Deze zei hun, dat ze
mee moesten gaan en daarom waren ze in-
gesbajpt. In den auto moeiten ze gaan liggen.
De man bracht hen heelemaal naar de
Oostduinen, waar ze hout moesten sprok
kelen. Als ze niet hard genoeg werkten,
werden ze geslagen met een zweep en met
een stok. Dat duurde zoo den geheelen dag
tot ongeveer vijf uur de schemering inviel
en de knaapjes kans zagen te ontvluchten.
Na een paar uur door Scheveningen ge
zworven te hebben, meldden zij zich ten
einde raad aan het politiebureau. Daar
bleek echter, dat het geheele verhaal ge
fantaseerd was en dat de knaapjes een
dagje hadden gespijbeld. Bovendien bleken
ze vier pakjes sigaretten en twee zaklan
taarns in hun bezit te hebben, die ze van
Scheveningsche jongens zouden hebben ge
kregen.
In den loop van den avond zijn de jon
gens aan hun ouders teruggegeven en naai
de herkomst van de sigaretten en de zak
lantaarns wordt een onderzoek ingesteld.
HET DOELENHUIS TE MIDDELBURG
VERNIELD.
Onder de panden, die op 17 Mei te Mid
delburg werden verwoest, behoort ook het
bekende Doelenhuis van de schutterij van
St. Joris aan de Balans. Van den gevel van
dit in 1582 in Vlaamschen stijl opgetrokken
pand, was het bovenste gedeelte met als
afsluiting St. Joris met den draak, verloren
gegaan, doch het onderste, d<?el was blijven
staan. Vandaag zou men dit juist gaan
stutten, doch in den :afgelOopen hacht heeft
de storm ook dit gedeelte -geheel vernield.
NED. HERV. KERK.
Drietal te Ommeren: cand. P. H. de Bres
te Oegstgeest; cand. H. van 't Hof, hulppre
diker te 's-Gravenhage en cand. mr. J.
Schoenmaker te Schiedam.
Bedankt voor Tolbert Otoez.) ds. W. G.
van der Lecq te Beyl (Fr.).
Aangenomen naar Zandvoort, als hulp
prediker: cand. C. A. F. van Stlpriaan
Luisciuste. Utrecht.
CHR. GEREF. KERK.
Beroepen te Bunschoten: ds. J. M. Visser
te Midwolda.
Precies om 11 uur is vanochtend die spe
ciale trein, die den voorzitter van den raad
van volkscommissarissen der Sovjetunie en
volkscommissaris voor buitenlandse he za
ken, Molotof, voor zijn bezoek naar Berlijn
bracht, op het Anhalter Bahnhof te Ber
lijn blnnengeloope n
Te zijner verwelkoming waren op het
station verschenen die rijksminister van
buitenilandsche zaken, von Ribbentrop, en
generaal veldmaarschalk Keitel, benevens
talrijke prominente mannen van dien staat
en de weermacht.
Molotof was' vergezeld van dien sovjet-
Russischen ambassadeur te Berlijn.
Sjkwartsew, die den volkscommissaris tot
de grens tegemoet was, gereisd. In zijn ge
volg bevonden zich verder de volkscommis
saris voor de zware industrie, Tewosjan, de
plaatsvervangende volkscommissaris voor
buitenlandsche zaken, Dekanossow, de
plaatsvervangende volkscommissaris voor
binmtenlandsche zaken, Meikulow, de plaats
vervangende volkscommissaris voor den
buitenlandschen handel, Kroetikow, en de
plaatsvervangende volkscommissarissen
voor de vliegtui gindustrie Balondin en
Jakowlew.
Van het corps diplomatique te Berlijn
waren verschenen de Chineesche ambassa
deur, Tsjen Tsjleih, de Tuiksche ambassa
deur, Gerede, de Japansche ambassadeur
Koeroesoe, en de Italiaansche zaakgelas
tigde, ambassaderaad Zaimbonl, als verte
genwoordiger van dien niet in Berlijn aan
wezigen ambassadeur AMeri.
Na de begroeting inspecteerden Molotof,en
von Ribbenitiop de voor het station opge
stelde eerecomjpagnde. Vervolgens begeleidde
de rijksminister van buitenlandsche -zaken
Molotof naar het 'kasteel BeHlevue, waar de
chef der Praesidialikanzlei van den Fuehrer,
staatsminister dr. Meissner, den gast en zijn
gevolg ontving. (DJN.B.)
De Duitsche rijksminister van buitenland-
sche zaken, von Ribbentrop, heeft vanmid
dag den als gast van de rijksregeering In
Berlijn vertoevenden voorzitter van den
raad van volkscommissarissen en volks
commissaris voor buitenlandsche zaken,
Molotof, voor een bespreking ontvangen.
Een moddennolen uit de jaren omstreeks 1600.
(Naar $en oude gravure van E. Vermorcken).
GEVONDEN VOORWERPEN.
Gevonden voorwerpen in de maand Oct.:
verchroomde armbandhorloges, actetasch,
inh. studieboeken, armbandje met steen
tjes, actetasch inh. koffiesurogaat en brood,
heerenarmbandhorloge met doublé bandje,
agenda voor gymnasia en lycea, zilveren
armband, boek, broche met steentjes, bank
biljet, Zeeuwsche broche, boodschappen-
casc-, bril, "k, -ur-m ;.)u< sr."
dameshoed, dames jas, beige dames regen
jas, dictaatcahier, dashouder, etui met pen
nen, potlooden, enz., goud fazant, gladde
gouden ring, gymnastiekschoen, handschoe
nen, handle, heerenhoed, jas, bruinachtig,
v.ar.rin als monogram 2 letters, kano, knot
wel, k'-'erwagentje, kaasboor, kinderpols
mofjes, kinderschoentje, muts, nummer
bord, portemonnaies, padvindersriem, pak
je, inh. borduurkleedje, pochette, psalm
en gezangenboekje, rijwielbelast ingmerken
regenkapjes, regenjas, roeiboot, rijwiel-
pomp, rej, :jas, riempje, sleutels, stropdas,
schoener, stofbril, tangetje, touw. vulpen
houder, verduisteringskap voor motorrij
tuig, wollen vest. zilverbon, zakmes, zadel-
taschje, zegelring (tin).
Gevonden in de tram (stadslijn)een da-
mesparapluie, portemonnaie, handschoe
nen, een zilveren kettinkje met kruisje, een
armbandhorloge met lederen bandje, een
leesboek.
Terug te bekomen en inlichtinger te ver
krijgen iederen werkdag van 1—3 uur na
middag. behalve 's Donderdags en 's Vrij
dags ten politiebureele alhier.
Hedenmorgen omstreeks 10 uur heeft
de 18-jarige schilder N. de, V. bij het afla
den van ijzeren binten op het terrein der
Hollandsche Constructie Werkplaatsen een
bint tegen het lichaam gekregen, waardoor
hij vermoedelijk een dijbeen brak. De E.H.D.
vervoerde den man naar het Academisch
Ziekenhuis.
In het industriegebied van Midden-Enge-
land is gisteren behalve andere steden,
vooral Birmingham verscheidene malen
door Duitsche gevechtsvliegtuigen aange
vallen, waarbij, naar het D.N.B. verneemt,
verscheidene gashouders voltreffers yan
bommen kregen en ten deele in brand ge
raakten. Machtige steekvlammen getuigden
reeds van verren afstand van het succes
der aanvallen. In enkele andere steden
werden fabrieken en inrichtingen op het
gebied der levensmiddelenvoorziening ge
troffen en op verscheidene plaatsen wer
den branden veroorzaakt.
Een groot aantal Duitsche gevechtsvlieg
tuigen heeft onder bescherming van sterke
jachtgroepen voor de oorlogvoering belang
rijke doelen in Londen aangevallen en met
succes met bommen bestookt. Andere for
maties vielen verscheidene verkeersihstal-
laties in Z.O. Engeland aan. O.a. kregen de
havens van Portsmouth en Ramsgate aan
zienlijke bom treffers. Voorts werden spoor
weg werken in de nabijheid van Londen
alsmede eenige vliegvelden zwaar bescha
digd. Tot luchtgevechten kwam het bij deze
aanvallen niet. De Duitsche jachtvliegers
keerden terug zonder contact met den vij
and te hebben gekregen. (D.N.B.)
Een Amerikaansohe persbureau meldt uit
Londen:
De Londensche burgers hebben gisteren
den wapenstilstandsdag onder practisch
voortdurend luchtalarm gevierd. Afgezien
van enkele pauzen waren de Duitsche vlie
gers den geheelen dag aanwezig en zetten
de verschrikkelijke nachtaanvallen op de
hoofdstad voort. De sirenen loeiden. De
lucht was vervuld van het lawaai van het
afweergeschut en de straten der stad sid
derden onder de geweldige ontploffingen
der Duitsche bommen.
AMERIKA EN WAPENSTILSTANDSDAG.
Naar aanleiding van den wapenstilstands
dag schrijft de Chicago Tribune, dat Ame
rika daaruit moet leeren, dat het in den
wereldoorlog weliswaar zeer groote offers
heeft gebracht, maar op het oogenblik van
zijn overwinning van zijn invloed is be
roofd. Wanneer Amerika het Britsche rijk
moet helpen moet het ook mogen mede-
bepalen, wanneer oorlogen aangevangen
worden en wanneer en tegen welke voor
waarden vrede moet worden gesloten.
Met het Poolsche conflict hadden de
Vereenigde Staten bijvoorbeeld even weinig
te maken als indertijd met het Servische.
Desalniettemin oefenden na den aanvang
van de vijandelijkheden zekere krachten
van binnen en van buiten druk uit op
Amerika om uit naam van de solidariteit
der Engelsch sprekende landen reusachtige
offers te brengen. Daar komt bij, dat de
Britsche Dominions, in tegenstelling tot
Amerika, tot dusverre noch den dienstplicht
hebben ingevoerd, noch op het gebied van
de bewapening ter zee inspanningen onder
nemen, die vergeleken kunnen worden
(D.N.B.)
(Van een bijzonderen medewerker).
Baggeren.... dat is een Hollandsch be
drijf. Hol.land.sch in merg en wezen. Van
oudsher zijn wij vertrouwd niet water en
klei, met slik, zand en leem. Dwars door hei
en wei hebben wij de strakke lijnen onzer
kanalen getrokken. Dwars door de zee de
den wij een dijk verrijzen, opgeworpen uit
de eigen leem van den bodem. Het water,
dat is altijd onze groote geliefde geweest.
Een nukkige geliefde, een boosaardige en
wreede- soms, maar èen geliefde altijd.
Andere volkeren kennen dat gevoel van
verbondenheid aan het water niet, of niet
zoo.
Ook zij hebben hun rivieren die met
breedenmond uitstroomen in zeeën en
oceanen. Ook bij hen zijn steden aan de
kusten' verrezen en ankeren schepen, maar
als in die verre landen moet worden ge
baggerd en gegraven en gebouwd aan
nieuwe havens, dan wappert telkens weer
boven dat werk onze driekleur, want wien
zou men dit werk van water en klei en
leem en zand beter toevertrouwen dan den
Nederlander?
Zoo zijn ze uitgevaren over heel de we
reld, de logge baggermolens en zandzui
gers, de bakken en onderlossers. En bij de
ladderbok staat de zuigbaa.s of de molen
baas, kapitein op zijn kolos zoo goed als
de beste. Gouden galons en een uniform
pet draagt hij niet. Geef hem z'n trui en
z'n klompen, z'n neuswarmertje en een
handle tusschen zijn vereelte handen, dat
is hem genoeg en meer verlangt hij niet.
Geef hem een ervaren machinist en een
brok water dat uitgebaggerd moet worden.
Hij zegt zijn vrouw en kinderen vaarwel
en kiest zee. Waar zal het weten deze keer?
Zuid-Amerika, China? Het doet er niet toe.
Als er maar water is. Water en werk.
En aan de kaai staat de vrouw en kijkt
hem na. Daar gaat hij, de zwerver en thuis
staat zij er weer alleen voor. Wat het geld
betreft, dat zal wel gaan. De directeur
heeft gezegd: „Wat denk je noodig te heb
ben, Dirk?" en de rest het vrouwengeld
wordt haar door het kantoor wekelijks
toegezonden. Maar er zijn andere dingen:
er zijn kinderen, jongens die opgroeien en
ook al op den baggermolen klimmen wil
len. Want als er één bedrijf is dat overgaat
van den vader op den zoon, dan is het het
bedrijf van molenbaas. Drie generaties ma
ken pas een gentleman, zeggen de Engel-
schen. Dan zijn onze zeelui en waterwer
kers graven en baronnen met een heel wat
eerbiedwaardiger stamboom. Van den ouden
Jan Evertsen wordt verhaald, dat hij de
Zeeuwsche Staten verzocht nog ééns met
's Lands vloot té ril ogen uitvaren tegen
den Engelschman en zijn goed recht be
pleitte door te zeggen: mijn vader, een van
mijn zoons en vier van mijn broeders zijn
ook in den strijd tegen den vijand op zee
gebleven. De meeste zeerotten komen uit
zeerotten voort.
Dit alles weet de vrouw niet. Ze staat
maar en kijkt naar het schip dat haai
man meevoert en naar de lompe klomp
van hout en ijzer die gehoorzaam het zog
vari de puffende sleepboot volgt. Dan
draalt zij zich om. Het is goed zoo. Het is
zijn bestaan en het hare. En je mag niet
ln opstand komen als je man werkt in het
bedrijf dat zijn liefde heeft al zou hij
een paar groote verbaasde oogen opzetten,
als je hem over die liefde sprak.
Het is maar een klein troepje dat daar
in die verre landen het werk komt verrich
ten dat hun is opgedragen omdat nie
mand het beter doet. Inheemsche krachten
worden snel geworven en och, zegt de „mo
lenbaas, met die kerels kan je best „wor
den. Een lier moeten ze kunnen bedienen
en d'r lui handen moeten ze uit de mou
wen kunnen steken— en verder? De taal is
geen bezwaar en als de Argentijn z'n
Spaansch klapt en de Chinees z'n Chi-
neesch, dan is dat heelemaal niet erg. Daar
vangen we gauw genoeg een woordje of
wat van op en als zij dan een hap en een
snap van ons overnemen, dan versta je
mekaar binnen drie weken.
Wie bij een groot werk ook altijd van
de partij is, dat Is de kok. De Hollandsche
werkman wil een Hollandsche pot, ook als
hij in Montevideo of in Shanghai resi
deert. En wonderlijk genoeg uit de
vreemdste Zuid-Amerikaansche ingrediën
ten, uit de wonderlijke uitzonderlijkheden
die men in China consumeert, weet de Hol
landsche kok in zijn kombuis een Hol
landsch maal te tooveren Hoe hij het lapt,
zegt de molenbaas, moet je niet vragen.
Maar hij lapt het.
Intusschen, voor de vloot zee kiest, is er
al heel wat werk verzet, waarvan de uit
voerders alleen de resultaten te höoren
krijgen. Directie en ingenieurs hebben ge
confereerd en zich op het bestek geworpen.
Weken, soms maanden hebben zij zitten
cijferen. Want het valt niet mee hier in
Nederland te berekenen voor hoeveel een
haven kan WQrden uitgediept ergens in
Ausutralië of eCn rivier bevaarbaar ge
maakt in Britsch-Indië. Met allerlei facto
ren moet men rekening houden. In welke
grondsoort moet ik werken? Wat voor weer
is het gewoonlijk in dat verre land? Op
hoeveel „werkbare" dagen per Jaar kan er
globaal gerekend worden, stormt het er
vaak en is er ln dat geval een plekje te
vinden een eilandje voor de kust, een
geschikte baai of inham waar de vloot
veilig kan liggen tot Aeolus is uitgeraasd?
Zoo wordt er links en rechts geïnformeerd,
gecorrespondeerd, gediscussieerd en gear
gumenteerd. Want één ding is zeker: om
de gunning te krijgen is geen moeite te
veel en een Nederlandsche Baggermaat-
schappij die in een werk wat ziet. springt
op het bestek als een tijger op zijn prooi
Het werk is gegund en het materieel on
dergaat zijn laatste inspectie. Een moderne
baggermolen dat is een gevaarte van om
streeks 50 M. lengte, een meter of neget
breedte met hutten'voor opzichter, molen
baas, machinist, keuken en magazijn aan
de eene zijde en afzonderlijke logiezen voor
dekknechts en stokers aan de andere zijde,
met machine- en ketelruimten, kolen- en
materiaal-bergplaatsen en zoetwatertanks.
Eén emmer van de lange keten brengt tot
ongeveer 1000 L. grond naar boven en ge
middeld haalt de molen een snelheid van
15 emmers per minuut. Dat wil zeggen: dat
per week een kleine 2500 kubieke meter
grond wordt opgewerkt. Er wordt normaal
mee gebaggerd tot op een diepte van 18
meter, bij den Maastunnel zelf tot 24 meter
onder den waterspiegel. Deze groot-scheep-
sche machine is het resultaat van 400 jaar
arbeid. Zij is Immers de voortzetting van
den ouden „beugel": een lange stok met
een linnen zak, waarmee men nog den
baggerman zijn werk ziet verrichten in
slooten en op rivieren. De zak werd al
spoedig vervangen door een ijzeren emmer
en reeds in de 16e eeuw is een slimmerd
op het denkbeeld gekomen de bodem daar
van door middel van een scharnier en een
pal te openen ten einde den inhoud sneller
te kunnen lossen. Daarmee was in zijn
eenvoudigste gedaante de „ijzeren man"
ontstaan, de excavateur die met emmers
van meer dan elf kubieke meter inhoud
harde en moeilijke grondsoorten verwerkt.
Nog een stap verder en de grijpemmer ont
staat die geopend 'in den grond valt, zich
dan sluit en gevuld wordt opgeheschen. Bij
het verwerken van kleileem in den Afsluit
dijk heeft deze machine uitnemende dien
sten bewezen.
Met de eigenlijke moddermolen, die mis
schien een uitvinding is van Jan Jansz.
Nieng, in 1632, Burgemeester van Hoorn
en die eerst door menschen daarna door
paarden werd bewogen, zijn we alweer een
heele stap verder. Nog geen eeuw geleden
deed een dergelijk werktuig dienst in het
Groot Noord-Hollandsch kapaal. Ongeveer
350 kubieke meter grond kon deze molen
oer dag verwerken.
Dan gaat het plotseling met sprongen:
het paard wordt vervangen door de paar
denkracht. En dan beginnen weldra de
baggermolens hun zwerftocht over de
zeeën. Voor de havenwerken van La Plata
in Argentinië werden er in 1884 zes uitge
zonden. Hoe snel de ontwikkeling in die
dagen ging, blijkt wel hieruit dat de eer
ste drie in stukken en brokken werden ge-,
transporteerd en ter plaatse aan elkaar
klonken: de twee volgende werden gede
monteerd verscheept, maar de laatste .werd
geheel in scheepsvorm gebouwd en maakte'
de lange zeereis op eigen kracht.
Ongeveer 40 jaar geleden is men op het
denkbeeld gekomen niet slechts modder,
zand of klei, maar ook kostbaarder specie
uit de diepten op te halen.
Eerst in Australië, later ook in andere
deelen van de wereld ging men goud en tin
baggeren. Een goudmo)en is een breed, plat
vaartuig dat de complete installatie voor
het baggeren en wasschen op het dek
draagt. De emmers storten hun last in een
bak die de' specie- „naar de wasscherij
stuurt." De waschmachine bestaat uit een
trommel, voorzien van gaatjes. De opge
baggerde grond wordt er van de eene zijde
ingevoerd, terwijl er van de andere met
groote kracht water door wordt gespoten.
De straal spuit den grond fijn en drijft
alle kleine deeltjes, dus ook het goud in de
gaatjes, terwijl de groote stukken grond,
hout en steenen hun weg naar het einde
der trommel vinden en vandaar langs een
oot een eind buiten het schip worden ge
leid. Via de gaatjes komt het mengsel op
kokosmatten, waarin zich de zwaarste sub
stantie, dus het goud, vastzet, terwijl de
rest er overheen vloeit. Dagelijks wascht
men de matten uit in een bak met water
en kwik, dat de gouddeelen oplost. Na de
verwijdering van de gronddeelen wint men
dan door het kwik af te destilleeren het
goud terug.
Een 25 jaar geleden werd de eerste tin
molen in gebruik genomen, die in hoofd
zaak volgens hetzelfde principe werkt. Al
leen is het winnen van tin nog moeilijker,
daar het soortgelijk gewicht lager is en
zelfs de kleinste korrels omgeven zijn door
een laagje aarde, dat tot in de poriën door
dringt. Welke giganteske bouwsels men
noodig" heeft om het begeerde metaal te
verwerven, weet iedere Nederlander die
zich de avontuurlijke loopbaan herinnert
van de Karimata, de eenige tinmolen ter
wereld die goud ging baggeren en werke
lijk ook één baar naar boven bracht.
Ondanks den staatkundigen toestand der
wereld ligt thans gelukkig heel weinig ma
terieel werkloos in de havens. Nog werken
de molens en zuigers in het eigen land: bij
-de Zuiderzeewerken, den Maastunnel en in
de groote rivieren. Oorlog kan hoogstens
de vaderlandsche energie remmen, nooit ze
temmen. En we weten met volkomen zeker
heid dat, zoodra Europa vrede zal kennen,
onze Hollandsche baggerlui er weer op uit
zullen trekken naar alle landen waar ge
baggerd moet worden. Zij kunnen niet bui
ten hun werk. De wereld kan niet buiten
hen.
DE HANDELSOORLOG TEGEN
CONVOOIEN.
In een beschouwing over den handelsoor
log tegen convooien schrijft schout-bij-
nacht Gadow in de „Deutsche Allgemeine
Zeitung" o.a.: door het geweldige aantal
tot zinken gebrachte schepen, waarvan het
opperbevel der weermacht den 5den No
vember melding kon maken, is den vijand
tot dusver meer dan een derde van de be-
beschikbare tonnage ontnomen, ongerekend
alle andere zware verliezen door mijnen,
botsingen en niet te herstellen beschadi
ging. Het vormen van convooien waartoe
in den vorigen oorlog op voorstel van bui
tenstaanders als Lloyd George tegen het
advies van de admiraliteit in werd overge
gaan en waaraan Engeland in 1917/18 zijn
redding te danken had, heeft in dezen oor
log de verwachtingen teleurgesteld. Reeds
aanstonds zijn de nadeelen van het con-
vooistelsel, waarvoor in den vorigen oorlog
de adnuraliteit huiverig was, ook ditmaal
tot uiting gekomen. Vertraging der reis,
verminderde uitbuiting van de scheepsruim-
te door het verzamelen, gelijkmatige rege
ling van de vaart der schepen, tijdverlie
zen door duikbootalarm enz. Daarenboven
zijn de technische middelen voor de bewa
king en achtervolging van zulke convooien
door samenwerking van het duikboot- en
luchtwapen thans beter, terwijl nog de be
geleiding door schepen slechter geworden
is. De 50 Amerikaansche torpedojagers zijn
derhalve niet meer dan een druppel op een
heete plaat, te meer daar het uitvallen der
Fianschea zich ir. sterke mate doei. gevoe
len. Ten slotte wijst het blad er op, dat de
tianvalskansen voor den Duitschen han
delsoorlog er belangrijk beter op zijn ge
worden, eensdeels door de gunstige strate
gische uitgangsstelling en anderdeels door
het directe optreden van de luchtmacht.
(D.N.B.)
DE NAAR ZWEDEN GEVLUCHTE
NOORSCHE AMBTENAREN.
Het Noorsche departement van binnen-
landsche zakén heeft alle zich in Zweden
bevindende Noorsche beambten en em-
ployé's in rijks- en gemeentedienst uitge-
noodigd zich uiterlijk 24 November weder
aan te melden, daar zij anders als ontslagen
zullen worden beschouwd. (DNB).
MILITAIRE BASIS DER VER. STATEN
OP VEW-FOUNDLAND.
Volgens berichten uit Washington heeft
de woordvoerder der marine verklaard, dat
de Placentla-baai aan de Zuidkust van New-
Foundland als vliegtuig- en vlootsteunpunt ^treft (DNB).
der Vereenigde Staten wordt ingericht. Dit
is een der bases, die de Britsche regeering
onlangs aan de Vereenigde Staten heeft
verpacht. (DNB).
VERKLARING VAN WANG-TSJING-WEI.
De lotsbestemming van Japan en die van
China zijn onafscheidelijk met elkander
verbonden, aldus heeft Wang-Tsjing-Wei.
het hoofd dér executieve der Nankingregee-
ring vandaag verklaard ter gelegenheid van
de" herdenking van den geboortedag van dr.
Soenyatsen, den stichter der Kwomintang.
Vereenigdng der Aziatische volkeren met het
Japansche en het Chineesche volk in het
centrum, zoo zeide hij verder, vormt den
eenigen weg uit de moeilijkheden, waar
Oost-Azië zich tegenwoordig voor geplaatst
ziet. (Domei).
HET LUCHTVERKEER LONDEN—
LISSABON.
Associated Press meldt uit Londen, dat
de met landvliegtuigen onderhouden En-
gelsche vliegdienst Londen—Lissabon offi
cieel is gestaakt. De .tweemaal wekelijkscne
dienst met watervliegtuigen wordt echter
gehandhaafd. Van Engelsche zijde is vol
gens het agentschap in verband hierjiwj®
verklaard, dat het hier een voortij11}»!
heidsmaatregel in verband met den wint"
2-1
