De Grieksch-Italiaansche
oorlog
Naar Duitsch-Fransche
samenwerking
10 uur geopend
81ste Jaargang
DONDERDAG 31 OCTOBER 1940
No. 24725
Slecht weer
belemmert actie
DE INSTUIF
5 O'CLOCK TEA
De aanvallen
Engeland
op
Maarschalk Pétain
voor de radio
Verspreide Berichten
Het uitgaansverbod
VRIJDAGMORGEN
1 NOVEMBER
worden onze magazijnen
om
VROOM
DREESMAM
EERSTE BLAD
Feiten van den dag
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES
30 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen
van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel.
Voor zakenadvertenties belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend
bij vooruitbetaling 's Woensdags en 's Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal
woorden van 30 stuks. - Incasso volgens postrecht. - Voor opzending van
brieven moet 10 ets. porto betaald worden. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Witte Singel no. 1, hoek Noordeindsplein
Telef. nrs. Directie en Administratie 25041 (2 lijnen)
Redactie 21507
Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden ƒ2.35
per week ƒ0.18
Franco per post 2.35 per 3 maanden portokosten
(voor binnenland 0.80 p. 8 maanden)
Het nieuws over Griekenland blijft uiterst
schaarsch.
Volgens Zuid-Slavische bladen worden de
gevechten echter belemmerd door zwaren
regen. Ook hangt het wolkendek zeer laag
en het bemoeilijkt de operaties.
Berichten over Engelsche landingen of
Engelsche vlootoptreden zijn nog niet be
vestigd.
De Engelsche vliegers, die een maand
geleden in Griekenland waren geïnter
neerd, zijn Dinsdag vrijgelaten.
De Grieksche gezant te Londen, aldus
het D.N.B. uit Athene, kreeg in opdracht
van den Griekschen minister van handel
Instructie om vrij over de Grieksche koop
vaardijvloot te beschikken.
In het Grieksche staatsblad is een alge
meen moratorium afgekondigd.
Politis, de Grieksche gezant te Rome,
heeft de Italiaansche regeering zijn pas
poort verzocht.
Onder deze omstandigheden zal, naar
men te Rome verneemt, de Italiaansche
regeering volgens het normale diplomatie
ke gebruik stappen ondernemen tot uit
wisseling van het wederzijdsche diploma
tieke personeel.
Nader wordt nog gemeld:
De Vreme meldt uit Saloniki, dat de Ita
liaansche troepen 90 K.M. zijn opgerukt
op Grieksch gebied, tot St. Nicola.
Volgens de laatste berichten is de tegen
stand der Grieksche troepen in dezen sec
tor gisteravond bezweken.
Van de Zuidslavisch-Grieksche grens, uit
het plaatsje Dragosj, meldt de Vrede, dat
de strijd tusschen Italiaansche en Griek
sche troepen voortduurt. Het kanongebul
der is hoorbaar geweest in de Zuid-Slavi
sche grensgebieden.
Terwijl de grens van Zuidslavië langs
Griekenland is gesloten en er geen enkel
contact meer bestaat met de bevolking aan
den anderen kant, is de grens naar Albanië
nog steeds geopend. Ook het autobusver-
keer functionneert normaal.
Op de spoorlijn Bitolj-Monastir-Saloniki
is het verkeer nog steeds stopgezet. De
Zuidslavische treinen rijden nog slechts tot
aan het grensstation. Voorts wordt bekend,
dat het Grieksche grensdorp Beos Karka-
zos door de bevolking is verlaten.
De speciale correspondent van de Popoio
di Roma meldt, dat de Italiaansche troe
pen, toen zij het bevel kregen de grens te
passeeren, ontvangen werden met geweer
salvo's en geschutvuur. De Italiaansche ge
motoriseerde afdeelingen reageerden
uiterst fel en de weerstand werd in korten
tijd gebroken. Ondanks het slechte weer en
de terreinmoeilijkheden rukten de Italianen
snel op, zoodat reeds op den dag talrijke
dorpen aan gene zijde der grens waren be
zet. De bevrijde Albaneezen hadden de
troepen geestdriftig ontvangen.
Een andere speciale correspondent van
hetzelfde blad constateert, dat de Griek
sche luchtsteunpunten, die moesten dienen
als Engelsche luchtbases tegen Italië on
der controle staan van het Italiaansche
luchtwapen, dat reeds het Grieksche lucht
ruim beheerscht. De Messagero schrijft, dat
de veelgeprezen „hulp" van Churchill voor
Griekenland klaarblijkelijk niet bestaat in
een militairen, maar vooral in een agitato-
rischen steun, waarbij het Britsche leugen
ministerie om den Grieken moed in te boe
zemen, een opstand in Albanië heeft uit
gevonden.
De Popoio di Roma wijst er op, dat de
Italiaansche actie den Britschen droom om
van Griekenland een Britsche sleutelpositie
tegen Italië te maken, om hals gebracht
heeft. Te zamen met de colonnes van maar
schalk Grazianl in Afrika vormen de Ita
liaansche colonnes in Griekenland een
reusachtigen tang, die de Engelschen van
twee kanten omvat en die een einde zal
maken aan de drie eeuwen oude geweld-
heerschappij van Engeland in de Middel-
landsche Zee.
Het Grieksche ministerie voor de veilig
heid heeft volgens de Politika medegedeeld,
dat gisteren de aanvallen van Italiaansche
vliegtuigen op Patras zijn voortgezet. Het
totaal aantal slachtoffers in Patras op
den eersten dag van het bombardement,
bedroeg ongeveer 100 dooden en 250 gewon
den. In Naupaktus aan de golf van Korin-
the is één persoon gedood en vielen acht
gewonden.
Griekenland heeft een oppervlakte van
130.199 K.M.2 en een bevolking van plm.
6V« millioen tegen Nederland een opper
vlakte van 34.181 K.M.2 en een bevolking
van plm. 81/- millioen. De bevolking behoort
vrijwel geheel tot den Grieksch-orthodoxen
godsdienst.
De Grieksche vloot bestaat uit één krui
ser, de Averof van 9450 ton, (de tweede de
Helle, is vergaan), 11 torpedojagers, 13 tor
pedobooten. 6 onderzeeërs en wat kleinere
schepen.
Omtrent het leger loopen de cijfers uit
een. Vermoedelijk loopt het tegen de 300.000
man.
Officieus wordt uit Berlijn gemeld:
De houding van Duitschland tot andere
staten wordt bepaald door de bondgenoot
schapsverplichting tegenover Italië. Met
deze verklaring werd gisteren in de Wil-
helmstrasse op een vraag van buitenland-
sche journalisten de houding van Duitsch
land in het huidige Italiaansch-Grieksche
conflict aangegeven.
In politieke kringen wijst men in dit ver
band op den inhoud van de Italiaansche
nota aan Griekenland en op de officieuze
Italiaansche uitlatingen, waarin de hande
lingen der regeering te Athene, die op een
zijdige bevoordeeling van Engeland ge
richt waren, ondubbelzinnig vastgesteld
worden. Men verklaart te Berlijn, dat de
Italiaansche reactie in dit gebied niets
anders dan een deel van den gemeen-
schappelijken Duitsch-Italiaanschen strijd
tegen Engeland en politiek bezien
een verschijningsvorm van de politiek van
de .spil is. De actie van Italië zoo betoogt
men voorts in politieke kringen zal de
finitief opruiming houden onder het En
gelsche stelsel in het gebied van de Mid-
dellandsche Zee, welk stelsel daar niets te
zoeken heeft en inzonderheid onder de
deukbeeldige en werkelijke steunpunten van
Engeland. De stelling, dat Engeland een
Middellandsche Zee-mogendheid is, zal eens
evenzeer een fictie blijken als de voorstel
ling, die nog slechts op leemen voeten staat,
van Engeland als wereldmacht.
In een artikel met opschrift „anti-Euro-
peesche beslissing" in zake de gebeurtenis
sen in Griekenland, schrijft de Berliner
Boersenzeitung: Met het afwijzen van de
Italiaansche eischen, om Italië als garantie
voor de Grieksche neutraliteit en de Ita
liaansche veiligheid, bepaalde steunpunten
te verleenen, heeft de regeering in Athene
niet alleen tegen den Italiaanschen na
buur maar ook tegen de nieuwe ordening
van Europa ten gunste van den erfvijand
dezer ordening, Engeland, beslist. Dat het
ondanks de historische gebeurtenissen der
ELKEN MIDDAG in
van het TRIANON-THEATER
Breestraat no. 31 - Leiden
ORKEST KETH - GRATIS SURPRISES
voor de Dames.
2626
(Ingez. Med.)
laatste veertien maanden tot een beslissing
tegen het nieuwe Europa gekomen is, be
wijst, hoe sterk Griekenland in de Engel
sche politiek verstrikt was. Deze intimiteit
met Engeland spreekt ook uit boodschap
pen welke tusschen de Engelsche en Griek
sche vorsten en minister-presidenten ge
wisseld zijn en vooral uit de verzekering
der Grieken, dat men de eigen toekomst
op leven en dood met die van Engeland
verbindt en in Churchill den besten leider
ziet. Het zou overeenkomstig de Griek
sche eer en souvereiniteit geweest zijn,
vervolgt het blad, indien Griekenland de
gevraagde steunpunten zoolang de oorlog
duurde en in het belang van het herstel
van den Europeeschen vrede ter beschik
king gesteld had. Dit moet vooral gecon
stateerd worden ten aanzien van de hui
chelarij in Engeland en de verontwaardi
ging in Amerika. Steunpunten eischen, af
staan en aannemen is sinds het zaakje in
West-Indië tusschen de Vereenigde Staten
en Engeland volkomen gebruikelijk gewor
den.
Griekenland stond voor de groote vraag
zich voor of tegen den Engelschen rust
verstoorder, dus voor of tegen de Europee-
sche solidariteit uit te spreken. Althans
onder het tegenwoordige bewind heeft het
tegen het nieuwe Europa beslist en moet,
daar het blijkbaar geen redelijkheid wil
kennen, de gevolgen dragen.
De Voelkischei Beobachter constateert,
dat de Grieksche regeering het land als
basis van agressie tegen Italië ter beschik
king gesteld heeft, en schrijft: dat er thans
nog een staat in Europa is, die op de ver
keerde kaart van de Britsche oorlogsuit
breiding zet en de wetten der ruimte ver
loochent, is een heel bijzonder schouwspel.
Juist de geschiedenis van Griekenland be
wijst overtuigend genoeg, dat dit land
door Londen steeds als vazal is beschouwd,
dien Engeland voor zich liet bloeden en
dan koelbloedig prijsgaf.
De aanvallen op Engeland gaan geregeld
voort.
Gisterochtend heeft een Duitsch ge
vechtsvliegtuig in den Atlantischen Oceaan
ten Noord-Oosten van Ierland met succes
een aanval gedaan op een vrachtschip van
5000 ton. Het schip werd zoo zwaar getrof
fen, dat het terstond zonk.
Naar het DNB verneemt, zijn bij de lucht
gevechten van gisteren boven Engeland drie
vijandelijke jagers neergeschoten. Majoor
Galland heeft boven het Engelsche eiland
zijn 47ste luohtzege bevochten.
Stefani meldt van „ergens aan het Ka
naal":
Voor het eerst heeft Dinsdagmiddag een
formatie Italiaansche bommenwerpers, ge
ëscorteerd door jagers, op klaarlichten dag,
na de versperring van het vijandelijk lucht
afweergeschut gepasseerd te zijn, de haar
Het Fransche staatshoofd, maarschalk
Pétain, heeft gistermiddag voor de radio
een toespraak tot het Fransche volk gehou
den, waarin hij o.a. het volgende zeide
„Ik heb j.l. Donderdag een ontmoeting
gehad met den kanselier van het Duitsche
Rijk. Uit eigen beweging heb ik gevolg ge
geven aan die uitnoodiLging van den Führer.
Ik stond- van geenerlei zijde bloot aan een
dictaat of eenigen druk. Een samenwerking
tusschen onze beide landen is ondier het oog
gezien. Ik heb dit in beginsel aam-aard. De
modaliteiten zullen later besproken worden.
Ik stel er prijs op diengenen, die thans het
heil van Frankrijk verwachten, te zeggen,
dat de bevordering van dit welzijn in onze
handen ligt. Ik zou aan al diegenen, die
bedenkingen koesteren, willen zeggen, dat
hst die eerste plicht van lederen Fransch-
man is, vertrouwen te hebben. Aan diege
nen, die twijfelen, evenals aan diegenen,
die weerbarstig zijn, breng ik in herinne
ring. dat de meest trotsöhe en gereserveerde
houding gevaar loopt aan kracht te verlie
zen .wanneer men zich tot In het over dre
ven e verhardt. Diegene, die het lot van
Frankrijk in banden genomen heeft, heeft
den plicht de gunstige atmosfeer te schep
pen voor de behartiging van de belangen
van hst land. In eere en teneinde de een
heid van Frankrijk te handhaven, betreed
ik thans, in het kader van de constructieve
activiteit van de nieuwe Europeesche orde,
den weg der samenwerking".
Daarna wees maarschalk -Pétain op de
noodzakelijkheid om de meeningsverschil-
lsn op het gebied der binnenlandsche poli
tiek ter zijde te stellen en de afvallige be
waring in de koloniën te onderdrukken.
Tenslotte verklaarde Pétain: „De minis
ters zijn uitsluitend aan mij verantwoor
ding verschuldigd. De geschiedenis zal
alleen over mij een oordeel vellen. Ik heb
tot dusverre tegen U gesproken als een
vader. Thans spreek ik op een toon van
een leider tot U. Volgt mijBewaart uw ver
trouwen in het eeuwige Frankrijk."
Seml-officieel wordt uit Berlijn gemeld1:
Bij de ontmoeting van den Führer met
de Fransche staatslieden zijn, naar men in
politieke kringen alhier meent te weten,
geen formeele afspraken gemaakt. Echter
is wellicht de veronderstelling gewettigd,
dat daarbij princiipieele vraagstukken be
treffende de toekomstige positie van Frank
rijk in Europa besproken zijn, natuurlijk
uitgaande van hef feit, dat Frankrijk mede
schuldig is aan den tegenwoordigen oorlog,
dat het dezen oorlog verloren heeft en ook
zijn deel In de gevolgen moet dragen. Daar
over is men het van beide zijden eens.
Men gaat, zoo verklaart men hier. niet
uit van illusies, doch van nuchters, van
werkelijkheidszin getuigende inzichten. Te
gelijkertijd echter ook van dis gemeenschap
pelijke verantwoordelijkheid tegenover
Europa.
In dit verband wordt opnieuw cp den
ernst en de draagwijdte van de diploma
tieke activiteit van de mogendheden van
die spil in de afgeloopen week gewezen.
Deze activiteit schijnt zich inderdaad geens
zins te bererken tof den 690 km. langer
weg van de zooeven beëindigde reis van
den Führer. De mogendheden van die soil
zullen eerder in ijzeren vastbeslotenheid
den strijd tegen Engeland ook op buiten-
lande ch-politiek gebied voortzetten met het
doel: uitschakeling van den Engelschen
vredeverstoorder en het scheppen van een
nieuwe orde op den grondslag van recht
vaardigheid.
Belangwekkend is daarbij hetgeen van
welingelichte zijde alhier geconstateerd
wordt, namelijk c-et de weinige zinnen, die
de Führer bij de besprekingen tijdens zijn
reis heeft gesproken, van grootere histo
rische draagwijdte zij 11 dan alle gedoe van
de Engelsche diplomatie in die laatste zes
maanden.
aangewezen doelen in Zuid-Engeland be
reikt en een doeltreffend bombardement
verricht, waarvan de uitwerking terstond
geconstateerd werd. Ondanks de ongunstige
weersomstandigheden voerden de formaties
van de Italiaansche luchtmacht de haar
toevertrouwde opdracht op schitterende
wijze uit.Zij vielen den vijand krachtig aan en
troffen de voorgeschreven doelen met bom
men van middelbaar en groot kaliber. Toen
de bemanningen verslag uitbrachten over
de bijzonderheden van de ten uitvoer ge
legde actie, toonden zij het grootste enthou
siasme en ongeduld om nieuwe aanvallen op
vijandelijk gebied te ondernemen.
RUSSISCHE BESTELLINGEEN
IN AMERIKA.
Berichten uit industrieele kringen te New-
York maken gewag van toenemende Russi
sche bestellingen van gereedschappen en
staal ten behoeve van de werkzaamheden
en ontginningen in de Sovjet-Russische
olie-industrie. Vooral in het Pittsburg-
district werden orders geplaatst ten bedrage
van versoheidene millioenen dollar.
Vrij aanzienlijke bestellingen heeft Rus
land ook ten aanzien van goederenwagens
en locomotieven geplaatst. Het betreft hier
orders van eenige millioenen dollars. In
New-York is bekend gemaakt, dat Rusland
het voornemen koestert het rollende spoor
wegmateriaal aanzienlijk te verbeteren.
Het schijnt, dat Rusland van plan is nog
verdere orders aan de Amerlkaansche In
dustrie te verstrekken, aangezien gedurende
de maand September de goudverscheping
via Wladiwostok twaalf millioen dollar be
droeg. Men is van meening, dat nog verdere
goudtransporten naar de Vereenigde Sta
ten zullen plaats hebben (DNB).
EENGELSCHE VERLIEZEN.
De Britsche admiraliteit deelt mede, dat
de patrouillevaartuigen „Waveflower" en
„Jospeh Buxton" door vijandelijke mijnen
tot zinken zijn gebracht. De naaste familie
leden van de slachtoffers zijn verwittigd.
Naar uit Ottawa wordt gemeld, is aldaar
officieel medegedeeld, dat de Canadeesche
hulpmij nenveger „Bras d'Or" verloren is ge
gaan. Van Canadeesche zijde wordt het
waarschijnlijk geacht, dat de mijnenveger
tijdens een storm is vergaan (DNB).
FRANSCH GENERAAL NAAR BANGKOK.
Volgens een bericht uit Bangkok heeft
de minister-president van Thailand den
opperbevelhebber der troepen in Fransch
Indochina, luitenant-generaal Martin, tot
besprekingen naar Bangkok uitgenoodigd.
(DN.B.)
SCHIP GETORPEDEERD.
De Associated Press meldt uit Ottawa,
dot het vroegere Fransche vrachtschip St.
Mal'O (5779 ton), dot onder Canadeesche
vlag voer, door vijandelijke actie tot zinken
is gebracht. 28 leden dier bemanning wor
den vermist. (D.NB.)
FRANSCHEN UIT ENGELAND
NAAR MARSEILLE.
De Fransche ambassadeur te Washing
ton, Henry Haye, heeft medegedeeld, dat
het Fransche vrachtschip San Francisco
gisteren uit New York is vertrokken om
Fransche onderdanen uit Engeland naar
Marseille te evacueeren. De evacuatie ge
schiedt op grond van een overeenkomst met
de Engelsche en de Amerlkaansche regee
ring. Ongeveer 6000 Franschen bevinden
zich in Engeland, aan welker evacuatie
Frankrijk te meer belang hecht, daar een
groet aantal hunner bijna ais krijgsgevan
genen wordt behandeld. (D.N.B.)
AMERIKAANSCH CREDIET
VOOR BRAZILIË.
Jesse Jones, de president van de Amerl
kaansche Federale Credletinstantie, heeft
medegedeeld, dat de Bank voor in- en uit
voer een crediet ten bedrage van 25 mil
lioen dollar heeft verleend aan Brazilië.
Het crediet is bestemd voor Braziliaansche
lnkoopen in de V. St. (DN.B.)
NIEUWE VERKIEZINGSREDE
VAN ROOSEVELT.
In een verkiezingsrede in Boston heeft
president Roosevelt vooral gesproken over
bewapeningskwesties. In den loop der laat
ste zeven jaar, zoo verklaarde hij. is het
aantal van de in dienst zijnde oorlogsbo
dems gestegen van 193 tot 337. Nog 119
schepen zijn in aanbouw. Het personeel der
marine is in dezelfde periode gestegen van
106.000 man tot 210.000 man. Op de mari
newerven werken thans achtmaal zooveel
menschen als in 1033. De vlootbases op de
vooruitgeschoven posten zijn aanzienlijk
versterkt. Bovendien kan men thans reke
ning houden met de daarbij gekomen Brit
sche vloot- en luchtbases aan de Atlanti
sche kust. De kracht van het geregelde le
ger is verdubbeld en omvat te zamen met
die van de nationale garde thans meer
dan 436.000 man. Overgaande tot de bewa
pening in de lucht, verklaarde Roosevelt,
dat het doel een jaarlijksche productieca
paciteit van 50.000 vliegtuigen is. Engeland
heeft, aldus Roosevelt, het verzoek gedaan
met Amerlkaansche fabrikanten te onder
handelen over de leverantie van verder
waoenmaterlaal. De president heeft het bu
reau voor de beslissingen in de prioriteits
kwestie verzocht dit voorstel tegemoetko
mend in overweging te nemen. (DN.B.).
TOT 15 NOVEMBER IS PERSONEH,
VAN VITALE BEDRIJVEN
UITGEZONDERD.
De commissaris-generaal voor de open
bare veiligheid t>JJ den rijkscommissaris
voor het bezette Nederlandsche gebied
maakt bekend, dat hij, teneinde storingen
in het economische leven te vermijden en
den voortgang van de vitale bedrijven ook
des nachts te waarborgen, aan de Neder
landsche polltle-organen de volgende aan
wijzingen heeft gegeven:
Aan diegenen, die verbonden zijn aan
vitale bedrijven (zooals spoorwegen, bin
nenvaart, sluiswerken, mijnen, gas- en
electriciteitsfabrleken, wapenindustrie en
dergelijke) in het Nederlandsche gebied,
waarvoor ingevolge de verordening no. 151
van den rijkscommissaris (verordeningen
blad biz, 460) nog niet de daarin genoemde
verkeersbeperklngen golden, doch waarvoor
ingevolge de verordening no. 188 van den
rijkscommissaris (verordeningenblad biz.
542) wel het uitgaansverbod van kracht is
geworden, moet tot en met 15 November
1940 stilzwijgend ook in den tijd tusschen
24 en 4 uur worden toegestaan, zich zonder
speciale vergunning buitenshuis te bevin
den.
Na 15 November 1940 moeten ook de aan
bovenbedoelde bedrijven en ondernemingen
verbonden personen in het bezit van zulk
een bijzondere vergunning zijn.
LEIDEN.
2637
(Ingez. *Ied.)
Dit Nummei bevat TWEE Bladen
Binnenland
De plannen van De Nederlandsche Unie
inzake de jeugdbeweging. (2e Blad).
Nieuwe bonnen voor brandstoffen-distribu
tie. (Binnenland, le Blad).
Groote brand in graanpakhuis te Gronin
gen. (Gemengd, 2e Blad).
AMSTERDAMSCHE BEURS.
Levendige markt - Vaste stemming -
Duitsche fondsen goed gedisponeerd -
Amerikanen algemeen hooger - Neder
landsche beleggingen kalm.
Buitenland
De Italiaansche opmarsch in Griekenland.
(le Blad).
Maarschalk Pétain richt zich tot het Fran
sche volk. (le Blad).
ZIE VOORTS „LAATSTE BERICHTEN"
EERSTE BLAD.