De Grieksch-Italiaansche oorlog Naar Duitsch-Fransche samenwerking 10 uur geopend 81ste Jaargang DONDERDAG 31 OCTOBER 1940 No. 24725 Slecht weer belemmert actie DE INSTUIF 5 O'CLOCK TEA De aanvallen Engeland op Maarschalk Pétain voor de radio Verspreide Berichten Het uitgaansverbod VRIJDAGMORGEN 1 NOVEMBER worden onze magazijnen om VROOM DREESMAM EERSTE BLAD Feiten van den dag LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN PRIJS DER ADVERTENTIES 30 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling 's Woensdags en 's Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden van 30 stuks. - Incasso volgens postrecht. - Voor opzending van brieven moet 10 ets. porto betaald worden. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Witte Singel no. 1, hoek Noordeindsplein Telef. nrs. Directie en Administratie 25041 (2 lijnen) Redactie 21507 Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54 PRIJS DEZER COURANT Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn: per 3 maanden ƒ2.35 per week ƒ0.18 Franco per post 2.35 per 3 maanden portokosten (voor binnenland 0.80 p. 8 maanden) Het nieuws over Griekenland blijft uiterst schaarsch. Volgens Zuid-Slavische bladen worden de gevechten echter belemmerd door zwaren regen. Ook hangt het wolkendek zeer laag en het bemoeilijkt de operaties. Berichten over Engelsche landingen of Engelsche vlootoptreden zijn nog niet be vestigd. De Engelsche vliegers, die een maand geleden in Griekenland waren geïnter neerd, zijn Dinsdag vrijgelaten. De Grieksche gezant te Londen, aldus het D.N.B. uit Athene, kreeg in opdracht van den Griekschen minister van handel Instructie om vrij over de Grieksche koop vaardijvloot te beschikken. In het Grieksche staatsblad is een alge meen moratorium afgekondigd. Politis, de Grieksche gezant te Rome, heeft de Italiaansche regeering zijn pas poort verzocht. Onder deze omstandigheden zal, naar men te Rome verneemt, de Italiaansche regeering volgens het normale diplomatie ke gebruik stappen ondernemen tot uit wisseling van het wederzijdsche diploma tieke personeel. Nader wordt nog gemeld: De Vreme meldt uit Saloniki, dat de Ita liaansche troepen 90 K.M. zijn opgerukt op Grieksch gebied, tot St. Nicola. Volgens de laatste berichten is de tegen stand der Grieksche troepen in dezen sec tor gisteravond bezweken. Van de Zuidslavisch-Grieksche grens, uit het plaatsje Dragosj, meldt de Vrede, dat de strijd tusschen Italiaansche en Griek sche troepen voortduurt. Het kanongebul der is hoorbaar geweest in de Zuid-Slavi sche grensgebieden. Terwijl de grens van Zuidslavië langs Griekenland is gesloten en er geen enkel contact meer bestaat met de bevolking aan den anderen kant, is de grens naar Albanië nog steeds geopend. Ook het autobusver- keer functionneert normaal. Op de spoorlijn Bitolj-Monastir-Saloniki is het verkeer nog steeds stopgezet. De Zuidslavische treinen rijden nog slechts tot aan het grensstation. Voorts wordt bekend, dat het Grieksche grensdorp Beos Karka- zos door de bevolking is verlaten. De speciale correspondent van de Popoio di Roma meldt, dat de Italiaansche troe pen, toen zij het bevel kregen de grens te passeeren, ontvangen werden met geweer salvo's en geschutvuur. De Italiaansche ge motoriseerde afdeelingen reageerden uiterst fel en de weerstand werd in korten tijd gebroken. Ondanks het slechte weer en de terreinmoeilijkheden rukten de Italianen snel op, zoodat reeds op den dag talrijke dorpen aan gene zijde der grens waren be zet. De bevrijde Albaneezen hadden de troepen geestdriftig ontvangen. Een andere speciale correspondent van hetzelfde blad constateert, dat de Griek sche luchtsteunpunten, die moesten dienen als Engelsche luchtbases tegen Italië on der controle staan van het Italiaansche luchtwapen, dat reeds het Grieksche lucht ruim beheerscht. De Messagero schrijft, dat de veelgeprezen „hulp" van Churchill voor Griekenland klaarblijkelijk niet bestaat in een militairen, maar vooral in een agitato- rischen steun, waarbij het Britsche leugen ministerie om den Grieken moed in te boe zemen, een opstand in Albanië heeft uit gevonden. De Popoio di Roma wijst er op, dat de Italiaansche actie den Britschen droom om van Griekenland een Britsche sleutelpositie tegen Italië te maken, om hals gebracht heeft. Te zamen met de colonnes van maar schalk Grazianl in Afrika vormen de Ita liaansche colonnes in Griekenland een reusachtigen tang, die de Engelschen van twee kanten omvat en die een einde zal maken aan de drie eeuwen oude geweld- heerschappij van Engeland in de Middel- landsche Zee. Het Grieksche ministerie voor de veilig heid heeft volgens de Politika medegedeeld, dat gisteren de aanvallen van Italiaansche vliegtuigen op Patras zijn voortgezet. Het totaal aantal slachtoffers in Patras op den eersten dag van het bombardement, bedroeg ongeveer 100 dooden en 250 gewon den. In Naupaktus aan de golf van Korin- the is één persoon gedood en vielen acht gewonden. Griekenland heeft een oppervlakte van 130.199 K.M.2 en een bevolking van plm. 6V« millioen tegen Nederland een opper vlakte van 34.181 K.M.2 en een bevolking van plm. 81/- millioen. De bevolking behoort vrijwel geheel tot den Grieksch-orthodoxen godsdienst. De Grieksche vloot bestaat uit één krui ser, de Averof van 9450 ton, (de tweede de Helle, is vergaan), 11 torpedojagers, 13 tor pedobooten. 6 onderzeeërs en wat kleinere schepen. Omtrent het leger loopen de cijfers uit een. Vermoedelijk loopt het tegen de 300.000 man. Officieus wordt uit Berlijn gemeld: De houding van Duitschland tot andere staten wordt bepaald door de bondgenoot schapsverplichting tegenover Italië. Met deze verklaring werd gisteren in de Wil- helmstrasse op een vraag van buitenland- sche journalisten de houding van Duitsch land in het huidige Italiaansch-Grieksche conflict aangegeven. In politieke kringen wijst men in dit ver band op den inhoud van de Italiaansche nota aan Griekenland en op de officieuze Italiaansche uitlatingen, waarin de hande lingen der regeering te Athene, die op een zijdige bevoordeeling van Engeland ge richt waren, ondubbelzinnig vastgesteld worden. Men verklaart te Berlijn, dat de Italiaansche reactie in dit gebied niets anders dan een deel van den gemeen- schappelijken Duitsch-Italiaanschen strijd tegen Engeland en politiek bezien een verschijningsvorm van de politiek van de .spil is. De actie van Italië zoo betoogt men voorts in politieke kringen zal de finitief opruiming houden onder het En gelsche stelsel in het gebied van de Mid- dellandsche Zee, welk stelsel daar niets te zoeken heeft en inzonderheid onder de deukbeeldige en werkelijke steunpunten van Engeland. De stelling, dat Engeland een Middellandsche Zee-mogendheid is, zal eens evenzeer een fictie blijken als de voorstel ling, die nog slechts op leemen voeten staat, van Engeland als wereldmacht. In een artikel met opschrift „anti-Euro- peesche beslissing" in zake de gebeurtenis sen in Griekenland, schrijft de Berliner Boersenzeitung: Met het afwijzen van de Italiaansche eischen, om Italië als garantie voor de Grieksche neutraliteit en de Ita liaansche veiligheid, bepaalde steunpunten te verleenen, heeft de regeering in Athene niet alleen tegen den Italiaanschen na buur maar ook tegen de nieuwe ordening van Europa ten gunste van den erfvijand dezer ordening, Engeland, beslist. Dat het ondanks de historische gebeurtenissen der ELKEN MIDDAG in van het TRIANON-THEATER Breestraat no. 31 - Leiden ORKEST KETH - GRATIS SURPRISES voor de Dames. 2626 (Ingez. Med.) laatste veertien maanden tot een beslissing tegen het nieuwe Europa gekomen is, be wijst, hoe sterk Griekenland in de Engel sche politiek verstrikt was. Deze intimiteit met Engeland spreekt ook uit boodschap pen welke tusschen de Engelsche en Griek sche vorsten en minister-presidenten ge wisseld zijn en vooral uit de verzekering der Grieken, dat men de eigen toekomst op leven en dood met die van Engeland verbindt en in Churchill den besten leider ziet. Het zou overeenkomstig de Griek sche eer en souvereiniteit geweest zijn, vervolgt het blad, indien Griekenland de gevraagde steunpunten zoolang de oorlog duurde en in het belang van het herstel van den Europeeschen vrede ter beschik king gesteld had. Dit moet vooral gecon stateerd worden ten aanzien van de hui chelarij in Engeland en de verontwaardi ging in Amerika. Steunpunten eischen, af staan en aannemen is sinds het zaakje in West-Indië tusschen de Vereenigde Staten en Engeland volkomen gebruikelijk gewor den. Griekenland stond voor de groote vraag zich voor of tegen den Engelschen rust verstoorder, dus voor of tegen de Europee- sche solidariteit uit te spreken. Althans onder het tegenwoordige bewind heeft het tegen het nieuwe Europa beslist en moet, daar het blijkbaar geen redelijkheid wil kennen, de gevolgen dragen. De Voelkischei Beobachter constateert, dat de Grieksche regeering het land als basis van agressie tegen Italië ter beschik king gesteld heeft, en schrijft: dat er thans nog een staat in Europa is, die op de ver keerde kaart van de Britsche oorlogsuit breiding zet en de wetten der ruimte ver loochent, is een heel bijzonder schouwspel. Juist de geschiedenis van Griekenland be wijst overtuigend genoeg, dat dit land door Londen steeds als vazal is beschouwd, dien Engeland voor zich liet bloeden en dan koelbloedig prijsgaf. De aanvallen op Engeland gaan geregeld voort. Gisterochtend heeft een Duitsch ge vechtsvliegtuig in den Atlantischen Oceaan ten Noord-Oosten van Ierland met succes een aanval gedaan op een vrachtschip van 5000 ton. Het schip werd zoo zwaar getrof fen, dat het terstond zonk. Naar het DNB verneemt, zijn bij de lucht gevechten van gisteren boven Engeland drie vijandelijke jagers neergeschoten. Majoor Galland heeft boven het Engelsche eiland zijn 47ste luohtzege bevochten. Stefani meldt van „ergens aan het Ka naal": Voor het eerst heeft Dinsdagmiddag een formatie Italiaansche bommenwerpers, ge ëscorteerd door jagers, op klaarlichten dag, na de versperring van het vijandelijk lucht afweergeschut gepasseerd te zijn, de haar Het Fransche staatshoofd, maarschalk Pétain, heeft gistermiddag voor de radio een toespraak tot het Fransche volk gehou den, waarin hij o.a. het volgende zeide „Ik heb j.l. Donderdag een ontmoeting gehad met den kanselier van het Duitsche Rijk. Uit eigen beweging heb ik gevolg ge geven aan die uitnoodiLging van den Führer. Ik stond- van geenerlei zijde bloot aan een dictaat of eenigen druk. Een samenwerking tusschen onze beide landen is ondier het oog gezien. Ik heb dit in beginsel aam-aard. De modaliteiten zullen later besproken worden. Ik stel er prijs op diengenen, die thans het heil van Frankrijk verwachten, te zeggen, dat de bevordering van dit welzijn in onze handen ligt. Ik zou aan al diegenen, die bedenkingen koesteren, willen zeggen, dat hst die eerste plicht van lederen Fransch- man is, vertrouwen te hebben. Aan diege nen, die twijfelen, evenals aan diegenen, die weerbarstig zijn, breng ik in herinne ring. dat de meest trotsöhe en gereserveerde houding gevaar loopt aan kracht te verlie zen .wanneer men zich tot In het over dre ven e verhardt. Diegene, die het lot van Frankrijk in banden genomen heeft, heeft den plicht de gunstige atmosfeer te schep pen voor de behartiging van de belangen van hst land. In eere en teneinde de een heid van Frankrijk te handhaven, betreed ik thans, in het kader van de constructieve activiteit van de nieuwe Europeesche orde, den weg der samenwerking". Daarna wees maarschalk -Pétain op de noodzakelijkheid om de meeningsverschil- lsn op het gebied der binnenlandsche poli tiek ter zijde te stellen en de afvallige be waring in de koloniën te onderdrukken. Tenslotte verklaarde Pétain: „De minis ters zijn uitsluitend aan mij verantwoor ding verschuldigd. De geschiedenis zal alleen over mij een oordeel vellen. Ik heb tot dusverre tegen U gesproken als een vader. Thans spreek ik op een toon van een leider tot U. Volgt mijBewaart uw ver trouwen in het eeuwige Frankrijk." Seml-officieel wordt uit Berlijn gemeld1: Bij de ontmoeting van den Führer met de Fransche staatslieden zijn, naar men in politieke kringen alhier meent te weten, geen formeele afspraken gemaakt. Echter is wellicht de veronderstelling gewettigd, dat daarbij princiipieele vraagstukken be treffende de toekomstige positie van Frank rijk in Europa besproken zijn, natuurlijk uitgaande van hef feit, dat Frankrijk mede schuldig is aan den tegenwoordigen oorlog, dat het dezen oorlog verloren heeft en ook zijn deel In de gevolgen moet dragen. Daar over is men het van beide zijden eens. Men gaat, zoo verklaart men hier. niet uit van illusies, doch van nuchters, van werkelijkheidszin getuigende inzichten. Te gelijkertijd echter ook van dis gemeenschap pelijke verantwoordelijkheid tegenover Europa. In dit verband wordt opnieuw cp den ernst en de draagwijdte van de diploma tieke activiteit van de mogendheden van die spil in de afgeloopen week gewezen. Deze activiteit schijnt zich inderdaad geens zins te bererken tof den 690 km. langer weg van de zooeven beëindigde reis van den Führer. De mogendheden van die soil zullen eerder in ijzeren vastbeslotenheid den strijd tegen Engeland ook op buiten- lande ch-politiek gebied voortzetten met het doel: uitschakeling van den Engelschen vredeverstoorder en het scheppen van een nieuwe orde op den grondslag van recht vaardigheid. Belangwekkend is daarbij hetgeen van welingelichte zijde alhier geconstateerd wordt, namelijk c-et de weinige zinnen, die de Führer bij de besprekingen tijdens zijn reis heeft gesproken, van grootere histo rische draagwijdte zij 11 dan alle gedoe van de Engelsche diplomatie in die laatste zes maanden. aangewezen doelen in Zuid-Engeland be reikt en een doeltreffend bombardement verricht, waarvan de uitwerking terstond geconstateerd werd. Ondanks de ongunstige weersomstandigheden voerden de formaties van de Italiaansche luchtmacht de haar toevertrouwde opdracht op schitterende wijze uit.Zij vielen den vijand krachtig aan en troffen de voorgeschreven doelen met bom men van middelbaar en groot kaliber. Toen de bemanningen verslag uitbrachten over de bijzonderheden van de ten uitvoer ge legde actie, toonden zij het grootste enthou siasme en ongeduld om nieuwe aanvallen op vijandelijk gebied te ondernemen. RUSSISCHE BESTELLINGEEN IN AMERIKA. Berichten uit industrieele kringen te New- York maken gewag van toenemende Russi sche bestellingen van gereedschappen en staal ten behoeve van de werkzaamheden en ontginningen in de Sovjet-Russische olie-industrie. Vooral in het Pittsburg- district werden orders geplaatst ten bedrage van versoheidene millioenen dollar. Vrij aanzienlijke bestellingen heeft Rus land ook ten aanzien van goederenwagens en locomotieven geplaatst. Het betreft hier orders van eenige millioenen dollars. In New-York is bekend gemaakt, dat Rusland het voornemen koestert het rollende spoor wegmateriaal aanzienlijk te verbeteren. Het schijnt, dat Rusland van plan is nog verdere orders aan de Amerlkaansche In dustrie te verstrekken, aangezien gedurende de maand September de goudverscheping via Wladiwostok twaalf millioen dollar be droeg. Men is van meening, dat nog verdere goudtransporten naar de Vereenigde Sta ten zullen plaats hebben (DNB). EENGELSCHE VERLIEZEN. De Britsche admiraliteit deelt mede, dat de patrouillevaartuigen „Waveflower" en „Jospeh Buxton" door vijandelijke mijnen tot zinken zijn gebracht. De naaste familie leden van de slachtoffers zijn verwittigd. Naar uit Ottawa wordt gemeld, is aldaar officieel medegedeeld, dat de Canadeesche hulpmij nenveger „Bras d'Or" verloren is ge gaan. Van Canadeesche zijde wordt het waarschijnlijk geacht, dat de mijnenveger tijdens een storm is vergaan (DNB). FRANSCH GENERAAL NAAR BANGKOK. Volgens een bericht uit Bangkok heeft de minister-president van Thailand den opperbevelhebber der troepen in Fransch Indochina, luitenant-generaal Martin, tot besprekingen naar Bangkok uitgenoodigd. (DN.B.) SCHIP GETORPEDEERD. De Associated Press meldt uit Ottawa, dot het vroegere Fransche vrachtschip St. Mal'O (5779 ton), dot onder Canadeesche vlag voer, door vijandelijke actie tot zinken is gebracht. 28 leden dier bemanning wor den vermist. (D.NB.) FRANSCHEN UIT ENGELAND NAAR MARSEILLE. De Fransche ambassadeur te Washing ton, Henry Haye, heeft medegedeeld, dat het Fransche vrachtschip San Francisco gisteren uit New York is vertrokken om Fransche onderdanen uit Engeland naar Marseille te evacueeren. De evacuatie ge schiedt op grond van een overeenkomst met de Engelsche en de Amerlkaansche regee ring. Ongeveer 6000 Franschen bevinden zich in Engeland, aan welker evacuatie Frankrijk te meer belang hecht, daar een groet aantal hunner bijna ais krijgsgevan genen wordt behandeld. (D.N.B.) AMERIKAANSCH CREDIET VOOR BRAZILIË. Jesse Jones, de president van de Amerl kaansche Federale Credletinstantie, heeft medegedeeld, dat de Bank voor in- en uit voer een crediet ten bedrage van 25 mil lioen dollar heeft verleend aan Brazilië. Het crediet is bestemd voor Braziliaansche lnkoopen in de V. St. (DN.B.) NIEUWE VERKIEZINGSREDE VAN ROOSEVELT. In een verkiezingsrede in Boston heeft president Roosevelt vooral gesproken over bewapeningskwesties. In den loop der laat ste zeven jaar, zoo verklaarde hij. is het aantal van de in dienst zijnde oorlogsbo dems gestegen van 193 tot 337. Nog 119 schepen zijn in aanbouw. Het personeel der marine is in dezelfde periode gestegen van 106.000 man tot 210.000 man. Op de mari newerven werken thans achtmaal zooveel menschen als in 1033. De vlootbases op de vooruitgeschoven posten zijn aanzienlijk versterkt. Bovendien kan men thans reke ning houden met de daarbij gekomen Brit sche vloot- en luchtbases aan de Atlanti sche kust. De kracht van het geregelde le ger is verdubbeld en omvat te zamen met die van de nationale garde thans meer dan 436.000 man. Overgaande tot de bewa pening in de lucht, verklaarde Roosevelt, dat het doel een jaarlijksche productieca paciteit van 50.000 vliegtuigen is. Engeland heeft, aldus Roosevelt, het verzoek gedaan met Amerlkaansche fabrikanten te onder handelen over de leverantie van verder waoenmaterlaal. De president heeft het bu reau voor de beslissingen in de prioriteits kwestie verzocht dit voorstel tegemoetko mend in overweging te nemen. (DN.B.). TOT 15 NOVEMBER IS PERSONEH, VAN VITALE BEDRIJVEN UITGEZONDERD. De commissaris-generaal voor de open bare veiligheid t>JJ den rijkscommissaris voor het bezette Nederlandsche gebied maakt bekend, dat hij, teneinde storingen in het economische leven te vermijden en den voortgang van de vitale bedrijven ook des nachts te waarborgen, aan de Neder landsche polltle-organen de volgende aan wijzingen heeft gegeven: Aan diegenen, die verbonden zijn aan vitale bedrijven (zooals spoorwegen, bin nenvaart, sluiswerken, mijnen, gas- en electriciteitsfabrleken, wapenindustrie en dergelijke) in het Nederlandsche gebied, waarvoor ingevolge de verordening no. 151 van den rijkscommissaris (verordeningen blad biz, 460) nog niet de daarin genoemde verkeersbeperklngen golden, doch waarvoor ingevolge de verordening no. 188 van den rijkscommissaris (verordeningenblad biz. 542) wel het uitgaansverbod van kracht is geworden, moet tot en met 15 November 1940 stilzwijgend ook in den tijd tusschen 24 en 4 uur worden toegestaan, zich zonder speciale vergunning buitenshuis te bevin den. Na 15 November 1940 moeten ook de aan bovenbedoelde bedrijven en ondernemingen verbonden personen in het bezit van zulk een bijzondere vergunning zijn. LEIDEN. 2637 (Ingez. *Ied.) Dit Nummei bevat TWEE Bladen Binnenland De plannen van De Nederlandsche Unie inzake de jeugdbeweging. (2e Blad). Nieuwe bonnen voor brandstoffen-distribu tie. (Binnenland, le Blad). Groote brand in graanpakhuis te Gronin gen. (Gemengd, 2e Blad). AMSTERDAMSCHE BEURS. Levendige markt - Vaste stemming - Duitsche fondsen goed gedisponeerd - Amerikanen algemeen hooger - Neder landsche beleggingen kalm. Buitenland De Italiaansche opmarsch in Griekenland. (le Blad). Maarschalk Pétain richt zich tot het Fran sche volk. (le Blad). ZIE VOORTS „LAATSTE BERICHTEN" EERSTE BLAD.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1940 | | pagina 1