WOENSDAG 23 OCTOBER 1940
No. 24718
Londen onder het Duitsche
bombardement
1 34-
De Fransche landbouw wordt
hersteld
81sfe Jaargang
Steeds gaat
<le vernieling voort
Eden's reis
Hitier ontvangt
Laval
Duitschland en de
Sovjets
EEN SLECHT GEBIT
Terugkeer naar het land
Nederlandsche
Winterhulp-organisatie
in wording
Het Vlaamsch in den
Westhoek van Frankrijk
EERSTE BLAD
Feiten van den dag
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES
30 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen
van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel.
Voor zakenadvertenties belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend
bij vooruitbetaling 's Woensdags en 's Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal
woorden van 30 stuks. - Incasso volgens postrecht. - Voor opzending van
brieven moet 10 ets. porto betaald worden. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Witte Singel no. 1, hoek Noordeindsplein
Telef. nrs. Directie en Administratie 25041 (2 lijnen)
Redactie 21507
Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden2.35
per week ƒ0.18
Franco per post 2.35 per 3 maanden -f portokosten
(voor binnenland 0.80 p. 3 maanden)
Geregeld duren de Duitsche aanvallen
op Engeland voort.
Het D.N.B. deelt nog het volgende daar
over mede:
In een gevecht tusschen zes Duitsche
Messerschmittjagers en vijftien Engelsche
Hurricanes heeft majoor Mölders gisteren
zijn 49ste, 50ste en 51ste overwinning in
de lucht behaald.
De Daily Herald schrijft: „Het Engelsche
volk leeft op het oogenblik als een groote
gemeenschap van krankzinnigen. Een nor
maal leven is niet meer mogelijk tengevolge
van de hevige bombardementen. De meeste
menschen in ons land brengen een groot
deel van hun leven door onder den grond,
in de schuilkelders en de geïmproviseerde
hotels In de ondergrondsche. Bovendien
moeten tienduizende nhet zonder warm
eten stellen".
Men weet. dat in Engeland zelf stemmen
opgaan om te protesteeren tegen het gemis
aan vooruitziend beleid bij het treffen van
voorzorgen ten aanzien van de bombarde
menten op Londen. In de News Chronicle
van 18 October heeft Marvyn Herbert een
artikel geschreven, waarin hij met ernstige
bezwaren aankomt. Erboven staat we
ontleenen dit aan een D.N.B. bericht
„er moet iets gedaan worden" en dan zegt
hij:
Bijna iedereen heeft tot dus ver het
brommen van de bommen gehoord, heeft
gebeefd bij het ontploffen, heeft verwoeste
huizen en kraters op straat gezien. Maar
wie nog niet in het Oosten buiten de oude
stadsmuren geweest is, weet niet wat bom
men beduiden. De schuren die over de
streek van de docks verspreid liggen,
komen 's nachts onder den hamer van
zware bommen. Men kan heele straten
doorloopen, die in een woestenij her
schapen zijn, waarin huizen enkel hoopen
stof en puin zijn, door magere hongerige
katten bevolkt. Er zijn heele districten waar
geen deur en geen venster meer heel is.
Mijlen in den omtrek ziet men slechts ge
blakerde bouwvallen massa's verwrongen
ijzer of versperde straten. Waar de huizen
nog staan worden ze alleen overdag ge
bruikt. 's Naohts worden de menschen van
het East End holbewoners.
Bepakt en bezakt trekken ze naar de
stations van de ondergrond-spoor, ze sla
pen onder bruggebogen of in fabriekskel-
ders. Ze liggen, zelfs wanneer ze slapen, in
een onbesohrijflijken stank. Zelfs vroeg in
den middag, als de ruimten gereinigd wor
den en de menigte zich al een plaats voor
den volgenden nacht begint te verzekeren,
wordt men onpasselijk van de 1 ucht. Maar
wat met hen, die hun woning, kleeren en
meubels verloren hebben? Men vindt hen in
kampen, in scholen- en hallen, waar ze pre
cies zoo dicht opeen als in de „ondergrond"
slapen, maar waar de atmosfeer iets beter
is. Ze wachten hun beurt af om weggevoerd
te worden. Wie naar het East End gaat zal
spoedig gewaar worden, dat alle plannen
van de regeering tot oplossing van de
vraagstukken in verband met zulke bom
bardementen falikant misgeloopen zijn.
In vele districten was de organisatie zoo
slecht, dat er niets van terecht gekomen is.
De bewoners moeten worden weggevoerd op
een schaal, waarvan men nog niet droomen
kan. Maar voordien moeten andere stap
pen gedaan worden, want de vrouwen uit
het East End zullen haar mannen niet
alleen laten, voordat voor hun onderkomen
en eten gezorgd is. In de eerste plaats moet
voor logies in de provincie gezorgd worden,
want lang niet allen hebben er kennissen.
En Herbert eindigt:
„Dit is de ware geschiedenis van de
Docklands. Ze is duister en smerig en gaat
al het tot nu toe aan de ontbijttafel gele-
zene te boven, want het East End schreeuwt
in zijn doodsstrijd om hulp".
Naar de News Chronicle verder meldt,
hebben Engelsche medische deskundigen
de aanwezigheid van een aantal nieuwe
ziekten geconstateerd, die inzonderheid te
weeggebracht worden door het leven in de
schuilkelders.
Zoo beschrijft een geneesheer in het
bekende medische tijdschrift Lancet ver
lammingsverschijnselen, die door het
voortdurende slapen op den cementen
vloer van de schuilgelegenheden veroor
zaakt worden. Een andere medicus, oor- en
keelspecialist, schrijft een andere ziekte
aan de plotseling gewijzigde levensom
standigheden toe, waaronder vooral jeug
dige geëvacueerden verkeeren.
ENGELSCHE KAPITAAL VLIJ CHT.
Het Britsche ministerie van financiën
heeft een verordening afgekondigd, waarin
bepaalde vormen van verkoop van Britsche
effecten worden verboden, omdat gebleken
was, dat reeds sedert langen tijd op deze
wijze een kapitaalvlucht van grooten om
vang uit Engeland plaats vond. schrijft de
Koeln. Ztg. Daar de overdracht van En-
gelsch kapitaal naar het buitenland streng
verboden is, hadden vele kringen van een
bijzondere mogelijkheid tot kapitaalvlucht
gebruik gemaakt, doordat zij Britsche
staatsfondsen voor rekening van individu-
eele personen in de Vereenigde Staten of in
Canada kochten en deze in Londen met
Engelsche ponden betaalden. De effecten
werden naar Canada en vooral naar de Ver.
Staten verzonden, waar zij dan aanstonds
weer werden teruggezonden voor verkoop
op de Londensche beurs met de order de
opbrengst in dollars op rekening van Ame-
rikaansche banken te New York of elders
te transfereeren.
Van verantwoordelijke militaire zijde te
Kairo aldus Un. Press, wordt verklaard,
dat de reis van Eden naar Egypte in nauw
verband staat met het bezoek van den Brit-
schen opperbevelhebber in Egypte, generaal
Wavell, twee maanden geleden aan Londen
gebracht. Wavell zou dringend om het zen
den van meer oorlogsmateriaal van de mo
dernste soort hebben verzocht, daar de
aankomst van meer troepentransporten uit
h*t empire en het uitzenden van grootere
eenheden in de woestijngebieden aan de
Egyptische Westgrens de bevoorrading be
moeilijkt heeft.
Het zou de voornaamste taak van Eden
zijn om ter plaatse met de Engelsche mili
taire bevelhebbers te spreken en zich een
inzicht te verschaffen in de vraag wat het
dringendste noodig is. Eden heeft met alle
leidende Engelsche officieren, alsmede met
koning Faroek en Egyptische leiders gecon
fereerd. Zijn bezoek heeft een golf van op
timisme veroorzaakt en tal van geruchten
doen ontstaan. In verantwoordelijke mili
taire kringen waarschuwt men echter geen
geloof te hechten aan deze geruchten. De
plaatselijke militaire vertegenwoordigers
der Balkan-landen hebben de reis van
Eden met groote belangstelling gevolgd.
In het midden van deze week verwacht
men de aankomst van den Britschen minis
ter van oorlog, Eden, in Ankara, zoo wordt
vernomen uit kringen der Britsche legatie.
De Engelsche ambassadeur Knatchbull
Hugessen, heeft te Istamboel met leden der
Engelsche legatie overlegd, die uit Boeka
rest zijn aangekomen.
Tevoren had hij besprekingen gevoerd
met zijn collega uit Sofia Rendell, die in-
tusschen weer naar Sofia is teruggekeerd.
Gisteren werd de Engelsche gezant te
ERGENS IN FRANKRIJK.
Het D.N.B. meldt uit Frankrijk:
Tijdens een verblijf in Frank
rijk heeft de Führer den vice-
president van den Franschen
ministerraad,, Pierre Laval,
ontvangen. Bij deze bespreking
was de Duitsche minister van
buitenlandsche zaken, von Rib-
bentrop, tegenwoordig.
gessen vertrekt vandaag weer naar Ankara,
waar, zooals reeds is gemeld, Eden wordt
verwacht.
Men ziet in deze samenkomsten een laat
ste poging van Engeland om een Balkan-
blok tot stand te brengen, dat ten doel zal
hebben een verdere Duitsche expansie van
Roemenië uit naar het Zuiden te verhinde
ren. De positie van Bulgarije wordt als de
sleutel voor de verdere ontwikkeling be
schouwd. Men is van meening dat het al of
niet slagen van deze poging ervan zal af
hangen of het den Engelschen gelukt hun
thans niet. zeer sterke positie op den Bal
kan en in het bijzonder in Bulgarije te ver
sterken.
Van deskundige oeconomische zijde ver
neemt het D.N.B. dat de Duitsch-Russische
handelsbetrekkingen zich op een voor beide
partijen bevredigende wijze ontwikkelen.
Zoowel voor Duitschland als voor Rusland
biedt de wederzijdsche handel aanzienlijke
voordeelen wegens de groote aanvullings
mogelijkheden.
Tot de goederen, die Duitschland tot dus
verre van de Sovjetunie heeft betrokken,
behooren graan, peulvruchten, petroleum,
lijnkoeken, lijnolie, hout, lompen, paarde-
haar, katoen, vlas, mangaanerts, abest, gly
cerine, benzine, gasolie, smeerolie, benzol,
parafine, ruwe phosphaten, onbewerkte
pelswaren, huiden, pelswaren, bedveeren,
borstels, platina, iridium, darmen, metalen,
geneeskrachtige kruiden, terpentijn, jodium
enz.
Duitschland heeft krachtens de handels
overeenkomst aan de Sovjetunie de meest
verschillende producten der Duitsche nij
verheid geleverd, zooals machines.
Men kan verwachten, dat de handelsbe
trekkingen tusschen beide groote mogend-
Istamboel verwacht. Sir Knatchbull Hu- heden nog sterker zullen worden.
Bekendmaking l
is een last voor Uzelf en een hinder
lijk gezicht voor Uw omgeving. Dit
is een vaak onhoudbare toestand. De
tandarts is hier degeen, die U met
raad en daad van hulp kan zijn.
Wij maken propaganda voor dit doei
en verstrekken U zonder de minste
verplichting Uwerzijds een bon voor
GRATIS ADVIES
bij een tandarts als
PARTICULIER PATIENT.
Deze adviseert U naar beste weten
een behandeling en geeft U de kosten
op aan de hand van ons zeer laag
tarief voor ailüe behandelingen.
Indien U genegen bent dit zoo laag
mogelijk gehouden bedrag aan Uw
mond te besteden, dan verzoekt U te
onzen kantore inschrijving. Het staat
U ook vrij na het doktersadvies van
iedere behandeling af te zien.
U kunt contant betalen of per week
met minstens f. 1.—zonder verdere
kosten aan huis afgehaald.
Opgemerkt dient dat het maximum
inkomen om in aanmerking te komen
voor betaling per week bij alleen
staande personen vastgesteld is op
f. 1800 man en vrouw f. 3000.
gezin met 1 of 2 kinderen f.4000.—.
gezin met meer kinderen f.5000.
Dus: zij die minder verdienen dan
deze bedragen hebben recht op beta
ling in termijnen. Anderen dienen
contant te voldoen, waaronder wij
verstaan betaling binnen 3 maanden.
De behandeling kan direct ingaan
na de inschrijving.
En de tijd van plaatsing van een
VOLLEDIG GEBIT, dat wij reeds
tegen den ongekend lagen TOTAAL
PRIJS vain
leveren, heeft niets te maken met de
wijze van betalen.
Onze prijzen omvatten de behande
ling van begin tot eind met inbegrip
van alle kosten, ook de omzetbelasting
Aanpassing aan de moeilijke tijds
omstandigheden was het uitgangspunt
Door het vermijden van administra
tieve overbodigheden, aanvaarden
van moderne opvattingen en zeer
voordeehge samenwerking met eerste
klas krachten konden wij geraken tot
ongekend lage prijzen voor prima
werk. - Speciaal te vermelden valt
nog onze AUTOMATISCHE GRATIS
VERZEKERING van gebitten tegen
breuk, reparaties, overzettingen er.
zelfs
TEGEN VERLIES.
Al met al redenen te over om nu
finamcieele redenen U niet tegen kun
nen houden en andere overwegingen
in Uw eigen belang niet mogen worden
aangevoerd. Uw gebit de aandacht te
verleenen. die het verdient. Uzelf hoo-
ger kosten te besparen en U voor
verdere gratis inlichtingen te wenden
tot de
TURFMARKT HOEK HAARL.STRAAT
Geopend van 912, 1.305 en op
Maandag-, Woensdag- en Vrijdag
avond van 67.30 uur.
Bovendien ook: Hoogcwoerd 165a
Koningstraat 14
2309
(Ingez. Med.)
Tienduizend stadsgezinnen uit Bretagne
zijn als de voorhoede van een groote bewe
ging, om Frankrijk te herstellen door een
terugkeer naar het land, naar de Dordog-
nevallei verhuisd om bezit te nemen van
duizenden verlaten boerderijen. Vijftigdui
zend gezinnen zullen tenslotte uit de in-
dustrieele centra vertrekken om zich te
vestigen in de Correze, Cantal, Lot, Avyron
en Dordognestreken volgens het plan van
maarschalk Pétain om Frankrijk nieuw
leven te geven door het als een hoofdza
kelijk landbouwenden staat te herstellen.
Pétain is van meening dat Frankrijk te
gronde ging, toen het volk het platteland
begon te verlaten, waardoor de historische
grondslag van het Fransche sociale en eco
nomische leven verloren ging. De eigen
schappen. die Frankrijk groot gemaakt
hebben, gingen op deze wijze langzamer
hand te gronde en de weg was geëffend
voor de ineenstorting in den tegenwoor-
digen oorlog, aldus maarschalk Pétain.
Pétain meent, dat als hij er in slaagt de
oude verhoudingen te herstellen. Frankrijk
zal oprijzen uit zijn ruïnes om zijn plaats
onder de wereldmachten te hernemen. Ter
uitvoering van dit plan heeft de regeering
een telling verordend van de vele duizen
den boerderijen, die in de laatste veertig
jaar verlaten zijn. De regeering biedt deze
boerderijen thans aan zonder pacht voor
de eerste drie jaar en voor de helft van de
ln de streek gewone pacht voor de daarop
volgende zes jaar. Aan de „pioniers" zul
len speciale credieten worden verstrekt te
gen lage rente. Het plan is nog beperkt
tot het onbezette deel van Frankrijk, maar
eventueel zal het uitgebreid worden tot het
door Duitschland bezette gebied. De lan
derijen, die niet meer bruikbaar zijn ten
gevolge van uitputting van den bodem
zullen met jonge boomen beplant worden
om de bebossching van Frankrijk te ver-
hoogen. In een uiteenzetting van het nieu
we plan zeide de minister van landbouw
Pierre Caziot: „Frankrijk heeft dringend
behoefte aan een hervorming der land
bouwmethoden. Het land, dat thans gecul
tiveerd is, zou gemakkelijk 60 tot 70 mll-
lioen menschen kunnen voeden. De beste
landbouwstreken van de wereld liggen in
Noord-Frankrijk, maar de groei van de
groote boerderijen heeft honderden kleine
familiebedrijven opgeslokt en heeft geleld
tot den enormen exodus naar de groote
steden, hetgeen tot gevolg had, dat land-
bouwkrachten moesten worden geïmpor
teerd uit Polen, Italië en andere landen.
De vlucht van het land is in de laatste 20
jaar nog toegenomen met den groei van de
industrie en de stijging der industrieloo-
nen. Demagogie heeft het parlement blind
gemaakt voor dit voornaamste nationale
probleem en niets is hiertegen gedaan. De
Italiaansche regeering zag de mogelijkhe
den beter in en organiseerde de overbren
ging van zorgvuldig uitgekozen boerenfa
milies naar de leegstaande boerderijen in
de Garonnevallei en elders in Frankrijk. Bij
het begin van den oorlog zijn vele Italiaan
sche families vertrokken. Andere, die naar
den geest Fransch geworden waren, bleven.
Nooit meer echter zal Frankrijk moeten
toestaan dat het door geïmmigreerde boe
ren gekoloniseerd wordt. De herleving van
de belangstelling voor het platteland komt
op een tijdstip dat de Fransche landbouw
op het laagste punt in 50 jaar staat wat
efficiency betreft." Caziot zeide ten slotte
dat de regeering 200 millioen francs be
schikbaar had gesteld voor hulp aan de
nieuwe boeren voor het eerste jaar.
(United Press).
Naar wij vernemen worden er
plannen ontworpen voor het
stichten van een Nederlandsche
Winterhulporganisatie, in denzeli-
den geest zooals deze in Duitscn-
land reeds sinds eenige jaren be
staat. Deze plannen bevinden zich
reeds in een vergevorderd sta
dium. Er zal een eereraad worden
gevormd, waarvan jhr. mr. A. M.
Snouck Hurgronje voorzitter zal
zijn. Alle groepeeringen der Ne
derlandsche bevolking zullen in
dezen raad vertegenwoordigd zijn
en zullen haar medewerking
aan de organisatie geven, zoodat
van een breed nationaal winter-
hulpwerk gesproken kan worden.
Willem de Meyer heeft met den bekenden
voorvechter van Fransch Vlaanderen,
Cyriel Rosseau, dezer dagen een vraagge
sprek gehad over de wijze, waarop reeds
voor den oorlog gewerkt werd aar. het
weer doen opleven van het Vlaamsch in
den Westhoek van Frankrijk. Van dit
vraaggesprek heeft hij het A.N.P, het vol
gende verslag doen toekomen:
Met den dag neemt, zoowel in Vlaande
ren als in Noord-Nederland, de belangstel
ling voor Fransch-Vlaanderen toe. De
laatste gebeurtenissen die op politiek ge
bied zoo'n groote omwenteling veroorzaak
ten, hebben weer een ieders aandacht ge
vestigd op den „Westhoek".
De geschiedenis va.n onze stambroeders,
de zoogenaamde „Fransch Vlamingen" die
ondanks de drie eeuwen oude opslorping in
een vreemd staatsverband, de „Dietsche
tale" getrouw gebleven zijn, wordt ander
maal met groote belangstelling en stam be
wuste fierheid opgedischt. en gecommen-
teerd. Sedert lang reeds hadden velen zich
in de vermeende onontkoombaarheid ge
schikt weldra, tengevolge van de doelbe
wuste, krachtdadig gevoerde Fransche
anti-regionale politiek, ook het laatste
restje „Vlaamsch zijn" in den Westhoek te
zien ondergaan. De laatste internationale
gebeurtenissen hebben echter geleerd dat
ook de zoogezegde „utopistische, schimlooze
idealen" toch nog tot een verrassende wer
kelijkheid kunnen worden en het smeulen
de vuur is weer aan het gloeien gegaan
onder de asch. Nog is Fransch-Vlaanderen
niet verloren, nog blijft er de „Dietsche
tale" levend in sere gehouden, nog kan de
Westhoek worden herwonnen.
De belangstelling die overal opnieuw voor
Fransch-Vlaanderen gewekt is, gaat voor
een groot gedeelte uit naar de pogingen en
het streven, zoowel van de stambroeders
zelf als naar die van sommige vooraan
staande Vlamingen, om den Vlaamschen
volksaard, de taal en het stanlbewustzijn
in den Westhoek te redden en levend te
houden Want waar is wat Herwig schreef:
„dat ieder volksverbonden Vlaming als een
brandend litteeken het helmwee droeg In
Dit Nummer bevat TWEE Bladen
Binnenland
De nieuwe regeling der arbeidsbemiddeling
(2e Blad).
Niet stoken in de schoolgebouwen voor
1 November (Binnenland, 2e Blad).
Geen wachtweek voor hen, die uit den Op-
bouwdienst ontslagen zijn (Binnenland
Ie Blad).
AMSTERDAMSCDE BEURS.
Prijshoudende markt - Beperkte af
faire - Amerikanen vast - Duitsche
fondsen verdeeld - Nederlandsche be
leggingen prijshoudend.
Buitenland
De aanvallen op Londen (le Blad).
Het Fransche volk terug naar het platte
land (le Blad).
Eden's reis naar het Nabije Oosten
(le Blad).
Laval bij den Führer (le Blad).
ZIE VOORTS „LAATSTE BERICHTEN"
EERSTE BLAD.