STADSNIEUWS
LAATSTE BERICHTEN
LEBDSCH DAGBLAD - Eerste Blad
Dinsdag 22 October 1940
Ernstige aanrijding onder
Hazerswoude
WELKE BON IS GELDIG?
Twee zwaar gewonden
Dampo bij Hoofd- Neus- Keel- en Borstverkoudheid
Binnenland
Naar ontbinding van den
Nederlandschen Journalistenkring
Buitenland
De aanvallen op
Londen
Opgave van 22 October
Hedenmorgen omstreeks halfacht heeft
zich op den rijksstraatweg, onder de
gemeente Hazerswoude nabij „'t Zwaan
tje" een ernstig ongeval voorgedaan,
waarbij de circa 25-jarige K. B., af
komstig van hier en .wonende in de
Hansenstraat en zijn metgezel, de on
geveer 22-jarige A., eveneens alhier
woonachtig, zoodanig werden verwond
dat zij in vrij ernstigen toestand naar
het Academisch Ziekenhuis moesten
worden overgebracht.
Op genoemd tijdstip reéd aldaar een
vrachtauto uit Alphen, bestuurd door van.
L. en gaande- in de richting Leiden. Om'
onbegrijpelijke redenèn de bestuurder
kon er zelf geen enkele verklaring voor
geven is deze vrachtauto plotseling naar
links uitgeweken en reed pardoes in op
twee uit de tegenovergestelde richting ko
mende wielrijders, die naast elkaar op het
rijwielpad fietsten.
Hoogstwaarschijnlijk is de bestuurder
tengevolge van den swaren mist het zicht
kwijt geraakt en in de bocht nabij de R.K.
kerk op het rijwielpad terecht gekomen.
Eerst op het laatste oogenblik, toen hij de
lichten der rijwiellantaarns vlak voor zich
zag opdoemen, gooide hij het stuur om,
waardoor de auto niet in de sloot reed,
doch op den wegberm bleef st?an.
Een botsing was evenwel niet meer te voor
komen.
De gevolgen waren ernstig. B., die als
militair bij den Opbouwdienst werkzaam
is, werd evenals A., die zich op w.eg bevond
naar zijn betrekking te Alphen aan den'
Rijn, ernstig verwond, Nadat dr. Vlaande
ren van Koudekerk de eerste hulp 'had
verleend, zijn zij. naar het Academisch Zie
kenhuis overgebracht. Beider toestand was
hedenmiddag naai' - omstandigheden rede
lijk wel.
De politie te Hazerswoude onder leiding
van burgemeester Warnaar, stelde ter
plaatse een onderzoek in.
VOORAZIATISCH—EGYPTISCH
GEZELSCHAP „EX ORIENTE LUX".
In samenwerking met het Nederlandsch
Instituut voor het Nabije Oosten en dei
Vereeniging voor Antieke Beschaving orga
niseert bovengenoemd gezelschap in de ko
mende maanden een viertal voordrachten,
waarop het woord zal worden gevoerd door
prof. dr. A. de Buck alhier, over „Egypti
sche amuletten als dragers van Leven",
prof. dr. G. van der Leeuw uit Groningen
over „Sint Juttemis en soortgelijke data",
prof. dr. J. Simons S. J., oud-hoogleeraar
te Rome over „Megiddo in Salomo's tijd"
en prof. dr. H. Wagenvoort uit Utrecht over
„De Oostersche mysterie-Godsdiensten in
Italië".
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd voor het doctoraal examen
rechten de heeren H. W. van Doorn (Voop-
burg) en W. Tj. Hepkema (Leeuwarden)
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Nieuwe inschrijvingen: Proveta (Propa
ganda en Verzekering voor Tandverzor-
ging). Turfmarkt/hoek Haarlemmerstraat,
Leiden.
Eigenaar: P. Falk, Amsterdam.
Veraka (Verzekerings- en Administratie
kantoor). Turfmarkt,/hoek Haarlemmer
straat, Leiden.
Eigenaar: P. Falk, Amsterdam.
Wijziging: Gebrs. de Ruijter, Dorpsstraat
53, Oegstgeest-, bloembollenhandel en dah-
liakweekerij..
Bijvoegen uitgeoefend bedrijf: Handel
en export in bloemen en groentenzadén.
Met ingang van 28 October a.s. wordt
de heer J. Schip aan Boord technisch-
ambtenaar bij Weg en Werken der Ned.
Spoorwegen te Utrecht tijdelijk overge
plaatst naar hier.
NED. PHONOLOGISCHE
WERKGEMEENSCHAP.
Voordracht van dr. J. Wils.
Dezer dagen vergaderde hier ter stede de
Nederlandsche Phonologische Werkgemeen
schap, onder voorzitterschap van prof. dr. N.
van Wijk. Nadat de voorzitter enkele me-
dedeellngen had gedaan over de door de
Werkgemeenschap uitgezonden vragenlijst
ende aanwezigen had opgewekt deze te
beantwoorden kreeg dr. J. Wils te Nijmegen
het woord, voor een lezing over „Quantiteit
en, intonatie in de Afrikaansohe toontalen".
De voornaamste accentfactor in de toon
talen, aldus spr., is niet de ademdruk of de
intensiteit, zooals in de talen van Noord-
West-Europa, maar de muzikale toon. Ook
de onderscheiding der verschillende woord
eenheden berust hier allereerst op het ver
loop van den muzikalen toon en de typische
klankeigenaardigheden, die daarmee sa
menhangen. Twee woorden met gelijke
klanken, -maar met ander toonrythme gel
den daarom ook als twee geheel verschil
lende. Naast dit eerste en voornaamste
kenmerk der toontalen staan er nog ver
schillende andere, die echter niet steeds
even ontwikkeld zijn. Zoo is bijv. de volgor
de van de klinkers en de medeklinkers in
de talen van dit type gewoonlijk aan be
paalde vrij strenge wetten gebonden. De
lettergreep eindigt meestal open, dat wil
zeggen, op een klinker. Niet alleen de leng
te der klinkers, maar de geheele rij der
opeenvolgende klanken en voor een deel
zelfs ook de duur der tonen, kan hier naar
een bepaalde eenheid van tijd, de z.g.
„more", worden gemeten.
Toontalen vindt men practisch in alle
werelddeelen. Het meest bekende voorbeeld
is het Chineesoh. Onder de Indo-Europee
sche talen zou men het Oud-Indisch en
het Oud-Grieksch kunnen noemen, ook al
is het toonbeginsel hier niet lang bewaard
gebleven. Spr. beschreef in het bijzonder
het accentsysteem van twee Afrikaansche
toontalen, n.l. het Tshiluba uit Zuid-Kongo,
dat nog een zeer zuiver type vertegenwoor
digt en het Lonkudo uit Midden-Kongo,
waarin de bijkomstige kenmerken reeds
min of meer onzeker zijn geworden.
Ter verduidelijking van zijn voordracht
liet dr. Wils ehkele gramofoonplaten hooren
uit de, serie opgenomen door Prof. dr. A.
Burssehs, te Gent, op een expeditie naar
de Kongo in 1937.
GEREF. MANNENVEREENIGINGEN.
De kring Leiden en omstreken van den
Bond van Geref. Mannenvereenigingen
hield haar jaarvergadering in „Concordia"
te Rijnsburg.
Na het openingswoord van den voorzitter
der plaatselijke vereeniging, den heer J. C.
Exel, hield de heer H. de Mooy Azn. een
referaat over „Het geslacht der wenschen
en de historie", waarop een levendige ge
dachten wisseling volgde.
Daarna werd de vergadering op de ge
bruikelijke wijze gesloten.
De prijs van de melk is met ingang
van gisteren met 2 cent per liter verhoogd
en gebracht op 16 cent per liter.
Wonderlijk zooals dat helpt zoowel bij kiindsren als volwassenen. Pot 50 ct. Tube 40 ct.
2279
Doos 30.ct. Bij Apothekers en Drogisten
(Ingez. Med.)
NOG GEEN BESLISSING.
De Nederlandsche Journalistenkring heeft
te Utrecht een algemeene vergadering ge
houden. Deze vergadering had te beslissen
over een voorstel tot ontbinding. De vraag
of de kring zich al dan niet en bloc zal
aanmelden bij het Verbond van Ned. Jour
nalisten, kwam opnieuw in discussie door
aanneming van een voorstel van een aantal
kringleden, die in afwijking van de op
vatting van het bestuur van oordeel wa
ren, dat dit onderwerp, ondanks den uit
slag van het ter zake gehouden referendum,
ten principale aan de orde moest worden
gesteld.
Geconstateerd werd na de stemming over
dit voorstel, dat ter vergadering geen
twee derden der stemhebbende leden aan
wezig waren, zoodat over de ontbinding
geen beslissing kon worden genomen, maar
daartoe binnen drie weken een nieuwe ver
gadering zal dienen te worden samenge
roepen.
De daarna gevolgde gedachtenwisseling
liep over de vraag of tot ontbinding van
den kring zal worden overgegaan en in
verband daarmee de vorming van een
stichting ter afwikkeling van de sociale
verplichtingen van den N.J.K.. voor welke
stichting een bedrag van f. 15.000 uit de
weerstandskas ter beschikking zal worden
gesteld.
Een motie om opnieuw in onderhandeling
te treden over verhooging van genoemd
bedrag, werd ingetrokken. Aangenomen
werd echter een motie, waarin werd uitge
sproken. dat het toestaan van een over
gangstermijn aan de Joodsche collega's
door het Verbond van Nederlandsche Jour
nalisten onvoldoende moet worden gp-
acht Het krinebestuur werd uitgenoodigd
zich in verbinding te stellen met de be
trokken autoriteiten ten einde te verkrij
gen, dat ten aanzien van die collega's epn
regeling wordt getroffen, welke hun de
voortzetting van hun beroen mogelijk
maakt.
T>e volgende vergadering, welke over de
aanmelding en bloc bii het Verbond van
Ned. Journalisten en de ontbinding van
dpn kring definitief uitspraak zal hebben
te doen, werd voorloooig op Zaterdag 9
November a.s. bepaald. De bijeenkomst
heeft opnieuw te Utrecht plaats en zal
des middags om 2 uur beginnen.
GEDEP. STATEN VAN ZUID-HOLLAND
In de heden gehouden vergadering van
de Prov. Staten van Noord-Holland is de
heer L. van der Wal. uit Amsterdam, lid
van de voormalige S.D.A.P., gekozen tot lid
van Gedep. Staten.
DONGEN HEEFT 10.000 INWONERS.
Zondag is te Dongen geboren Marie Ber-
nadette Monique Henriette, dochter van
den heer A. J. M. van Boxel, lederfabrikant
en van mevr. J. M. S. L. J. Van BoxelDu
bois. Dit meisje is de 10.000ste inwoonster
dier gemeente. De burgemeester, K. L. J-
Wouters, heeft als ambtenaar van den
burgerlijken stand de inschrijving in de re
gisters van den burgerlijken stand ver
richt en den heer Van Boxel gelukge-
wenscht. Namens het gemeentebestuur zal
een spaarbankboekje met een inlage van
f. 100.worden aangeboden.
UIT HET RAAM GEVALLEN.
De bakkersbediende Van den Berg uit
Renswoude viel gisteravond uit het raam
van zijn kosthuis te Ede van een hoogte
van vier meter. Met een schedelbasisfrac-
tuur is hij naar het Julianaziekenhuis ver
voerd. Zijn toestand is zorgwekkend.
COMMISSIE VOOR GEBLOKKEERDE
VORDERINGEN.
In het verordeningenblad voor het be
zette Nederlandsche gebied is opgenomen
een besluit van de secretarissen-generaal
van de departementen van Handel, Nijver
heid en Scheepvaart en van Financiën,
waardoor de mogelijkheid is geopend, door
het verstrekken van credietgaranties of cp
andere wijze, hulp van financieelen aard
te verleenen aan ondernemingen, die in
financieele moeilijkheden zijn geraakt door
het, als gevolg van de buitengewone om
standigheden, niet binnenkomen van vor
deringen uit hoofde van goederen-leveran
ties aan het buitenland of aan door andere
daaruit voortvloeiende blokkeering van
activa in het. buitenland.
Ter beoordeeling en ter uitvoering van
deze hulpverleening is een „commissie voor
geblokkeerde vorderingen" ingesteld, waar
van tot lid en voorzitter resp. tot leden zijn
benoemd de heeren mr. F. H. van Leeuwen,
H. C. van Maasdijk, dr. J. Ridder en J. R.
Lagas.
Belanghebbenden, die onder de hiervoor
bedoelde omstandigheden verkeeren, kun
nen zich, door bemiddeling van hun nor
male bankrelatie, wenden tot de N.V. Maat
schappij voor Industrie-Financiering te
's-Gravenhage.
EERVOL ONTSLAG UIT DEN DIENST.
Bij besluit van dèn generaal-majoor N.
T. Carstens, daartoe gemachtigd door den
bevelhebber van de Duitsche weermacht in
Nederland is met ingang van 1 Nov. a.s.:
Ie. aan de vice-admiraals B. Schreuders
en A: Vos en aan de luitenant-generaals der
infanterie M. Belzer en S. J. van Munnek-
rede, eervol ontslag uit den dienst verleend,
wegens langdurigen dienst;
2e. aan den officier van administratie der
le klasse mr. D. B. A. Franken en aan den
officier van administratie der 2e klasse H.
A. Keijser, eervol ontslag uit den zeedienst
verleend, wegens opheffing van hun be
trekking.
WEENSCHE GASTEN "WEER NAAR HUIS.
De Weensche kunstenaars en kunstena
ressen, leden van de Weensche opera en
het Weensch Philharmonisch Orkest, die in
de afgeloopen dagen hier te lande zijn op
getreden, hebben vanochtend de terugreis
naar Weenen aanvaard. Op het station Hol-
landsche Spoor te den Haag deden vele
vrienden en bekenden het gezelschap uit
geleide, waarbij een Duitsch politiemuziek-
corps voor een gezellige stemming zorg
droeg Den vrouwelijken leden van het ge
zelschap werden bloemen overhandigd. De
Rijkscommissaris was op het station ver
tegenwoordigd door zijn Kulturreferent. dr.
SchmidBurck.
g Bon nr. 15
E (t.m. 1 November)
1 100 gr. vermicelli, macaroni of
spaghetti.
Bon nr. 26
(t/m. 3 November)
E 100 gram kaas.
Bon nr. 28
§j (t.m. 1 November):
E 100 gram griesmeci of 100 gram
maïzena of een hoeveelheid pud-
dingpoeder of pnddingsanspoeder,
welke 100 gram zetmeel bevat.
Bon nr. 55
(t/m. 12 Nov.)
H 150 gr. toiletzeep of 120 gr. huis-
houdzeep of 200 gr. zachte zeep of
250 gr. zeeppoeder of 125 gr. zeep-
vlokken of 250 gr. zelfwerkende
E waschmiddelen of 200 gram vloei-
bare zeep. Goed voor het wasscher»
EE van 8 K.G. droog waschgoed.
Bon nr. 76
(t.m. 1 November)
g Vh ons rijst, rijstemeel of rijste-
bloem.
Bon nr. 77
eë (t.m. 1 November):
Vh ons havermout, havervlokken
ee gört of grutten.
Bon nr. 78
jf (t.m. 1 November):
Vh ons tarwebloem of tarwemeel
E roggebloem of roggemeel of
zelfrijzend bakmeel of boekweit-
meel of grattenmeel.
Bon nr. 109:
(t.m. 25 October):
§j 1 kflogram suiker.
I Bon nr. 114
(t.m. 8 November):
1 250 gram koffie of 75 gram thee.
Bon nr. 116
(t.m 31 December):
50 gr. scheerzeep of een tube
=s scheercreme of ecu pot scheerzeep
Broodbonnen nr. 10
(t/m. 22 Oct.; 21 en 22
Oct. niet in restaurants e.d.)
Broodbonnen nr. II
(t/m. 29 October; 28 en 29
Oct. niet in restaurants, e.d.)
2500 gram rogge of 2000 gram
ander brood.
E Rantsoenbonnen rijst en haver-
mout zijn doorloopend geldig
Petroleumbon nr. 6
(t.m 3 November):
i liter petroleum.
Petr oleumzegela
(t/m. 10 November)
2 liter petroleum (uitsluitend voor
huisverlichting).
Boterbon nr. 13
(t/m. 1 November):
250 gram boter.
Vetbon nr. 13
(t/m. 1 November)
250 gram boter of margarine.
Vleeschbon nr. 04
(t/m. 27 Oct.; van 21—2S
Oct. niet in restaurants e.d.)
Vleeschbon nr. 05
(t/m. 3 November; van 28
Oct.4 Nov. niet in restau
rants, e.d.):
100 gram vleesch Inclusief been ol
vleeschwaren.
VIeeschwarenbon nr. 04
(t/m. 27 Oct.; van 21—28
Oct. niet in restaurants e.d.)
VIeeschwarenbon nr. 05
(t/m. 3 November; van 28
Oct.4 Nov. niet in restau
rants, e.d.):
75 gr. gerookt of gekookt varkens-
rund- of kalfsvleesch of gerookte
worst, 100 gr. gekookte worst, 125
gr. leverworst of 150 gr. bloed
worst.
Brandsloffenbon 01, 02
en 03
(haarden en kacheLs)
Idem 01 t/m 06
(centrale verwarming)
Brandstoffen, een eenheid.
lste periode;
Cokes, een eenheid, lste
periode:
(alle t/m. 31 October) E
een eenheid vaste brandstoffer. E
De bonnen 04, 05 en 06 (haar- E
den en kachels) zullen in
den loop van het stookseizoen ook
worden aangewezen voor het koo-
pen van steenkolen of andere
vaste brandstoffen. Men kan op
elk dezer drie bonnen nu 200KG.
baggerturf, 195 K.G. persturf, 175
K.G. fabrieksturf of 200 K.G. an-
dere turf of later andere
brandstoffen koopen.
De met „auto-anthraciet" ge-
merkte bonnen geven uitsluitend
recht op 1 H.L. anthracietnootjes
IV of V. EE
De Engelsche minister van gezondheid
kondigde gisteren aan, dat de evacueering
uit Londen met kracht zal worden doorge
zet. Volgens Zweedsche berichten uit Lon
den blijven de toestanden in de openbare
schuilkelders onhoudbaar en is er ondanks
de regeeringsmaatregelen niets veranderd.
De nieuwe minister voor de binnenlandsche
veiligheid. Morrisson, beloofde gisteren
weer, dat de regeering alles zal doen om dit
dringende, vraagstuk op te lossen. Toch
staan er, naar Svenska Dagbladet meldt,
reeds in den vroegen ochtend weer vrouwen
kinderen en ouden van dagen in lange
rijen voor de openbare schuilplaatsen om
zich een slaapplaats voor den nacht te ver
overen. Ook heeft Morrison gisteren be
kend gemaakt, dat terstond een systeem
van toegangskaarten voor de openbare
schuilkelders moet worden ingevoerd.
(D.N.B.)
BESPREKINGEN IN WASHINGTON.
De Amerikaansche zaakgelastigde in Rome
Kirk, is uit Berlijn te Washington aange
komen om verslag uit te brengen en in
structies in ontvangst te nemen. De datum
van zijn terugkeer naar Rome staat nog
niet vast.
Het Amerikaansche Roode Kruis heeft
336.000 dollar ter beschikking van het
Britsche Roode Kruis gesteld. (D.N.B.).
ITALIË EN BULGARIJE.
De Bulgaarsche minister van landbouw,
Bagrianoff, heeft zijn Italiaansche reis be
sloten met een bezoek aan Milaan. Voel
den Ibaliaanschen omroep heeft hij een
toespraak gehouden voor de Bulgaarsche
luisteraars over zijn indrukken en de prac-
tlsche mogelijkheden van een samenwer
king feusschen Italië en Bulgarije op land
bouwgebied. Tegenover vertegenwoordigers
van de pers verklaarde de minister, dat
alles, wat hij had gezien, zijn meest opti
mistische verwachtingen nog had overtrof
fen. Hij zal van de opgedane ervaringen
zoo snel mogelijk gebruik maken om den
Bulgaarschen landbouw een hoogere ont
wikkeling te geven, vooral daar het lot van
Bulgarije en Ibafllë de gunstigste voorwaar
den voor de verdieping van een vrucht
bare vriendschap met zich meebrengt.
(D.NjB.)
EGYPTISCHE AFGEVAARDIGDEN DOOR
ENGELSCHEN GEARRESTEERD-
Zeven Egyptische afgevaardigden zijn,
volgens een bericht van de Lavoro Fascista
uit Athene, door de Engelsche militaire
autoriteiten gearresteerd. Met het oog op
hun onschendbaarheid als afgevaardigden
hebben de Engelschen zich bij de arresta
tie op den militairen uitzonderingstoestand
beroepen. In het Egyptische volk, voor ver
volgt het blad. groeit steeds grooter ont
stemming tegen de Engelsche poging om
Egypte met alle middelen tot een oorlogs
verklaring aan Italië te bewegen. (A.N.P.)
ENGELSCHEN LEGGEN BESLAG OP EEN
JAPANSCH SCHIP.
Uit Hamilton op de Bermuda-eilanden
wordt gemeld, dat de Engelsche autoritei
ten beslag hebben gelegd op een deel der
lading van het Japansche vrachtschip
Durban Maroe, dat op weg was van Lissa
bon naar de Vereenigde Staten. De Durban
Maroe'meet 1600 ton. (D.N.B.)
REDEVOERING VAN ZWETKOWITSJ.
De Zuid-Slavische minister-president
Zwetkowitsj heeft in een te NisJ uitgespro
ken redevoering om. gezegd, dat Zuid-SIa-
vië rekening gehouden heeft met den vrede
en dit ook in het vervolg zal doen. Daarom
heeft het met zijn naburen goede en vriend
schappelijke betrekkingen onderhouden en
zal het alles doen, opdat zijn economische
en overige betrekkingen met hen geen wij
zigingen ondergaan. Dat is noodzakelijk,
omdat het geheele economische leven van
Zuid-Slavië is aangewezen op de groote
markten van zijn naburen.
Wat de zoo juist geëindigde handelsbe
sprekingen mat Duitschland betreft, zeide
Zwetkowitsjdat de overeenkomst aldus is,
dat Zuid-Slavië zijn volstrekte economische
bedrijvigheid in stand kan houden.
Voorts kondigde de minister-president
de uitvoering van groote openbare werken
aan. die door een binnenlandsche leening
van verscheidene milliarden dinaren zullen
worden gefinancierd. Ongeveer een m41-
lioen hectare land zullen verbeterd wor
den. Vierhonderdduizend hectare grond
worden op het oogenblik in het geheel niet
bewerkt. Ongeveer vijfhonderdduizend boe
ren in Zuid-Slavië löinnen niet leven van
d'e opbrengst van hun grondbezit. (D.N.B.)
AARDBEVING IN ROEMENIË.
De hevigste aardbeving die Boekarest se
dert jaren gekend heeft, heeft vanmorgen
om halfnegen Roemenië's hoofdstad op haar
grondvesten doen schudden. Het Observa
torium te Boekarest bericht aan U. P. dat
het epicentrum van de beving waarschijn
lijk zich in Roemenië zelf bevonden heeft.
De seismografen wezen na de eerste twee
hevige schokken, die zes seconden na el
kaar kwamen, nog een reeks van kleinere
trillingen aan
Gevels en zolderingen scheurden, meubels
vielen om, vensterruiten werden versplin
terd. In verscheidene deelen der stad wer
den telefoonverbindingen en electrische
leidingen gestoord. Het tramverkeer in de
binnenstad heeft een half uur stilgelegen.
LITHAUSCHE REGEERING VERHUIST
VAN KAUNAS NAAR VILNIUS.
De regeering van de Lithausche socialis
tische sovjetrepubliek wordt van Kauna#
naar Vilnius (Wilna) verplaatst.
2—1
