Het Marnix-gedenkraam
81ste Jaargang
VRIJDAG 4 OCTOBER 1940
No. 24702
150.000 K.G. bommen op Londen
Het aftreden van Chamberlain
Bijna ononderbroken
luchtalarm
Uit Frankrijk
Onderzoek naar den
moord op Codreanu
Verspreide Berichten
Hitler en Mussolini
confereeren
'n TIP VAN BOOTZ
Ook als partij-leider
Aanstellen en bevorderen
van ambtenaren
EERSTE BLAD
Feiten van den dag
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES
30 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen
van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel.
Voor zakenadvertenties belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend
bij vooruitbetaling 's Woensdags en 's Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal
woorden van 30 stuks. - Incasso volgens postrecht. - Voor opzending van
brieven moet 10 ets. porto betaald worden. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Witte Singel no. 1, hoek Noordeindeplein
Telef. nrs. Directie en Administratie 25041 (2 lijnen)
Redactie 21507
Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden/2;35
per week ƒ0.18
Franco per post 2.35 per 3 maanden portokosten
(voor binnenland 0.80 p. 3 maanden)
Ver over de honderd Duitsche gevechts
toestellen verschenen gisteren weer boven
Londen. Bommen met een totaal gewicht
van 150.000 kilogram en van ieder kaliber
werden geworpen. De laatste groep van een
afdeeling gevechtsvliegtuigen kon op ne
gen plaatsen ,in de stad geweldige vernie
lingen en branden van geweldigen omvang
waarnemen. In steeds nieuwe golven vielen
de Duitsche bommenwerpers militaire doe
len aan. Sedert de vroege morgenuren was
er in de Engelsche hoofdstad bijna onon
derbroken luchtalarm.
DÜITSCH VLIEGTUIG BOMBARDEERDE
PER VERGISSING IERSCH GEBIED.
Het DM. meldt uit Berlijn:
Naar van goed-ingelichte zijde verluidt,
ls uit de waarnemingen van de onlangs
boven Ierland neergeworpen bommen ge
bleken, dat het hier inderdaad gaat om
per vergissing door Duitsche vliegtuigen
neergeworpen bommen. Het Duitsche vlieg
tuig had, zooals uit het onderzoek Ls ge
bleken, zijn richting verloren. De Duitsche
regeering zal dientengevolge op grond van
de thans gedane waarnemingen in Dublin
haar leedwezen over het gebeurde tot uit
drukking laten brengen, alsmede haar be
reidwilligheid om de eventueel ontstane
schade te vergoeden.
DAILY SKETCH EISCHT VERNIETIGING
VAN BERLIJN.
De Daily Sketch eisch opnieuw een on
genadig optreden tegen de Duitsche bur
gerbevolking. Het blad schrijft: Wat de be
schaafde wereld noodlg heeft, ls een gron
dig vernietigd Berlijn. Dat had de wereld
in 1918 noodlg gehad en zoo had het bok
moeten zijn. Voortdurende aanvallen van
de Royal Air Force op de nazi-hoofdstad
kunnen overtuigend werken. Dus Londen,
sla Berlijn kort en klein! (D.N.B.)
DE ENGELSCHE BOMAANVALLEN.
Volgens een berekening, door bevoegde
Duitsche instanties opgemaakt, heeft de
Britsche luchtmacht bij de 1471 vluchten,
welke zij gedurende de maand September
hoven Duitschland heeft ondernomen, 7542
bommen laten vallen. Vierentachtig pro
cent der aanvallen hadden geen resultaat,
doordat de bommen In het vrije veld vie
len, 50.4 procent der aanvallen waren ge
richt op burgerlijke doelen, zooals arbei
derswijken, scholen, kerken, ziekenhuizen
enz. en eischten daar talrijke slachtoffers.
De vertegenwoordigers der buitenlandsche
pers in Duitschland hebben zich te Ber
lijn, Hamburg, Hannover en in West-
Dultschland vaak kunnen overtuigen van
de nutteloosheid der nachtelijke Britsche
aanvallen op Duitsch gebied. Bij slechts
1.6 procent van alle aanvallen immers wer
den militaire objecten getroffen.
FRANSCHE SLACHTOFFERS VAN DE
ENGELSCHE OORLOGVOERING.
Naar uit VIchy wordt gemeld, heeft de
Fransche minister van verkeer, Berthelot,
zich bij zijn jongste Inspectiereis langs de
kust van Noord-Frankrijk er persoonlijk
van kunnen overtuigen, dat de Engelsche
vliegers ook in Noord-Frankrijk hun bom
men op de burgerbevolking en niet-mill-
taire objecten neerwerpen. De minister
verklaarde na zijn terugkeer In Vichy, dat
b.v. in Havre talrijke dooden en gewonden
onder de burgerbevolking zijn gevallen. De
Britsche vliegers hadden het gemunt op
het centrum en andere deelen van de stad,
waar geen militaire doelen aanwezig zijn.
De Britsche vliegers kunnen daarom op
geen enkele verontschuldiging aanspraak
maken. Voor de bevolking van Havre was
dit bijzonder pijnlijk, omdat zij tóch reeds
maandenlang het leger van den vroegeren
Britschen bondgenoot tusschen haar mu
ren te gast heeft gehad.
COMMUNIQUÉ VAN DE REGEERING.
Het D.N.B. meldt uit Genève:
In verband met de arrestatie van Poma-
ret heeft de Fransche regeering thans een
communiqué uitgegeven van den volgenden
inhoud:
De regeering is overeenkomstig de wet
van 3 September 1940 tot een reeks inter-
neeringen overgegaan. Om eiken verkeer
den uitleg van dezen maatregel voor de
landsverdediging te vermijden, verklaart de
regeering, dat dit politieke optreden noch
met het optreden van het opperste ge
rechtshof te Riom, noch met het optreden
van het onlangs gevormde militaire ge
rechtshof in verband staat. Nu de regee
ring onder tragische omstandigheden poogt
de handhaving van de Fransche souvereini-
teit en van de openbare orde te waarbor
gen, welke juist door hen bedreigd worden,
die ertoe bijdroegen Frankrijk in den af
grond te storten, zal elkeen het als den es-
sentieelen plicht van de overheid beschou
wen alle noodige voorzorgsmaatregelen te
nemen tegen hen, die niet begrepen hebben
of niet begrijpen willen en openlijk of ach
terbaks in woord en daad de oude tegen
stellingen weer willen laten opleven, waar
aan Frankrijk ten gronde dreigde te gaan.
HET GERECHTSHOF TE RIOM.
Volgens berichten uit Vichy, heeft het
opperste gerechtshof te Riom de laatste da
gen 53 getuigen verhoord, waaronder de ge
neraals Weygand, Colson, Georges, Hering,
Vuillemin, Requien, Frère, Blanchard en
Mittelhauser. Voorts zijn gehoord Georges
Bonnet, Frossard, Frot, Fernand Laurent en
de vliegtuigbouwer Breguet. Voorts heeft
het gerechtshof te Riom den gewezen op
perbevelhebber Gamelin, Daladier en den
oudminister van luchtvaart Guy la Cham-
bre een verhoor afgenomen. (D.N.B.).
Horia Sima, de leider van de legionaire
beweging in Roemenië, heeft bepaald, dat
er nasporingen moeten worden verricht
naar het vermoorden van legionairs. Met
de leiding van deze nasporingen is belast de
geestelijke Dumitrescu-Borsa, een oud-le
gionair. De pogingen van Dumitrescu om
opheldering te brengen in den moord op
Codreanu hebben reeds door het verhooren
van den majoor der gendarmerie, Duniles-
cu, resultaat opgeleverd. Dunilescu heeft nl.
verklaard op welke wijze Codreanu met 13
voornaamste medewerkers op bevel van den
vroegeren minister-president Calinescu zijn
vermoord. Tevens verklaarde Dunilescu nog,
dat de veertien onderofficieren van de gen
darmerie ondanks aanvankelijke weigering,
de doodsoorkonden moesten onderteeke
nen, waarop uiteraard dezelfde tekst stond
als in het communiqué van de regeering,
n.l. „op de vlucht doodgeschoten". Ieder
van deze onderofficieren heeft 20.000 lei
ontvangen. Majoor Dunilescu zou 200.000 lei
hebben gekregen. Verder is bij het tot dus
verre ingestelde onderzoek door Dumitrescu
ondubbelzinnig komen vast te staan, dat
professor Naejonescu, destijds uitgever van
de Curentul, die plotseling in het voorjaar
van 1940 is overleden, vergiftigd werd.
BOMMEN OP MALMOE.
Bommen, die te Malmoe terecht zijn ge
komen, zijn thans door de bevoegde Zweed-
sche instanties onomstootelijk als Engel
sche herkend.
Naar het Zweedsche ministerie van bui
tenlandsche zaken mededeelt, heeft de ge
zant te Londen opdracht gekregen een
krachtig protest bij de Britsche regeering
in te dienen. Hij zal verder doeltreffende
maatregelen ter voorkoming van een her
haling, alsmede vergoeding van de aange
richte schade verlangen (D.N.B.)
HALIFAX VOORZITTER VAN HET
HOOGERHUIS.
Volgens een mededeeling van Downing-
street zal de minister van buitenlandsche
ONTMOETING OP DEN BRENNER.
Van semi-officieele Duitsche zijde wordt
gemeld
De Fuehrer en de Duce hebben elkan
der vanochtend om 11 uur op den Bren
ner ontmoet voor een langdurige be
spreking.
De speciale trein van den Fuehrer kwam
precies om 11 uur op het Italiaansche grens
station Brennero aan. Terwijl de trein bin
nenliep in- het met Duitsche en Italiaan
sche vlaggen feestelijk versierde station»
zette een Italiaansch muziekcorps de volks
liederen in der beide verbonden mogend
heden.
Op het perron verwachtte de Duce den
Fuehrer, die als eerste uit den trein stapte
en den Duce op de hartelijkste wijze be
groette. Even hartelijk verliep de begroe
ting tusschen de beide ministers van bui
tenlandsche zaken.
De Fuehrer en de Duce inspecteerden de
eerecompagnie Alpenjagers en een eerefor
matie der fascistische partij, waarop zij zich
begaven naar den aan den anderen kant
van het perron staanden Italiaanschen spe-
cialen trein, waar de bespreking in den sa
lonwagen van den Duce in tegenwoordig
heid van de ministers van buitenlandsche
zaken van beide landen begon.
In den specialen trein van den Fuehrer
namen aan de reis naar den Brenner deel:
de Italiaansche ambassadeur in Berlijn,
Dino Alfieri, de chef van het opperbevel der
weermacht, generaal-veldmaarschalk Kei
tel, rijksperschef dr. Dietrich, rijksleider
Bormann en de persoonlijke en militaire
adjudanten van den Fuehrer. De Duitsche
ambassadeur te Rome, von Mackensen, had
den Duce begeleid op zijn tocht naar den
Brenner. Van Italiaansche zijde zag men
den bevelvoerenden generaal Nacci, den ka
binetschef van den Duce, exc. Sebastianini
enden chef van het kabinet van den minister
van buitenlandsche zaken, gezant Anfuso.
Dt deez' tijden van punten
en bonnen
Is een zeck're versobering
begonnen.
Doch hoe het ook zij,
Een TIP hoort er bij;
Daarmee wordt veel zorg
overwonnen.
Inz. J. R. te R'dam ontving een flesch TIP.
1547 (Ingez. Med.)
zaken, lord Halifax, voorzitter van het Hoo-
gerhuis worden in de plaats van lord Cal-
decote, die naar het departement van
justitie is overgegaan. Halifax zal worden
bijgestaan door lord Snell, die plaatsver
vangend voorzitter van het Hoogerhuis
blijft. (D.N.B.)
Bekend ls geworden, dat Chamberlain
ook zijn ambt als leider van de conservatie
ve partij ter beschikking gesteld heeft. Men
neemt algemeen aan, dat Churchill zijn
opvolger als zoodanig zal worden.
Van semi-officieele zijde is te Berlijn
medegedeeld:
In Duitsche politieke kringen verwacht
men als gevolg van de reorganisatie van het
Engelsche kabinet, die hier in het geheel
geen verrassing heeft gewekt, geen enkele
verandering, hoe dan ook, van den aard van
dé politiek van de huidige Engelsche regee
ring, in ieder geval niet op het gebied van
de buitenlandsche politiek.
Men herinnert er in Berlijn aan, dat het
hier een reeds lang verwachte consequen
tie van een feitelijken toestand betreft, die
tot uiting is gekomen in de in den laatsten
tijd steeds meer toegenomen kritiek van de
Engelsche bevolking op de ontoereikende
maatregelen en op de Engelsche oorlogs
voering, vooral na het fiasco van de jong
ste Engelsche actie tegen Dakar, tegen de
vroegere Fransche bondgenooten.
Duitschland heeft, zoo verklaart men in
deze Berlijnsche kringen, voor de reorgani
satie van de Engelsche regeering nauwe
lijks eenige belangstelling. Het Duitsche
standpunt tegenover Engeland is bij vroe
gere gelegenheden duidelijk genoeg uiteen
gezet. Het beteekent: strijden tot de over
winning. Van dit standpunt uit ontmoet de
nieuwe toestand in Londen in zooverre
eenige belangstelling, omdat Churchill
klaarblijkelijk heeft moeten toegeven aan
den druk van de openbare meening. Chur
chill heeft heel klaarblijkelijk een nieuwen
zondebok gebruikt en heeft door het ont
slag van Chamberlain een geste willen ver
richten. Chamberlain, die den oorlog van
1939 heeft verklaard, scheen Churchill als
gevolg van zijn hoogen ouderdom en als
gevolg van het feit, dat hij bij de meeste
Engelsche bevolkingslagen steeds minder
in den smaak viel, de meest geschikte per
soon toe om aan kant te zetten. Èüj is
thans als ballast definitief over boord ge
worpen. Men herinnert in Berlijn aan het
oude spreekwoord: Der Mohr hat seine
Schuldigkeit ge tan, der Mohr kann gehen.
Tevens herinnert men zich in Berlijn bij
deze gelegenheid de woorden van Cham
berlain bij het begin van dezen oorlog,
waarmede hij den dood van Adolf Hitler
verlangde, en ten minste zijn politieken
dood. Dat is thans hem, Chamberlain, naar
men hier opmerkt, zelf overkomen. Ook
diegenen, die den ouden man, die den oor
log verklaarde, thans geheel uit de regee
ring hebben verwijderd, zullen, volgens de
overtuiging in Berlijn, nog eens zijn lot
deelen.
UIT DE DUITSCHE PERS.
Met opschriften als „Chamberlain over
boord gezet", „beklagenswaardig vertrek van
een marionet van Churchill", „Churchill
neemt een versch paard midden in den wed
ren", neemt de Duitsche pers notitie van de
nieuwste veranderingen in het Engelsche
kabinet. De bladen zijn van meening, dat
aan het aftreden van Chamberlain geen bij
zondere politieke beteekenis kan worden
gehecht.
De Deutsche Allgemeine Zeitung schrijft:
Op hem is het woord van toepassing, dat
Talleyrand bij den dood van Napoleon zeide:
Dit is, zes jaar na den val van Bonaparte,
op politiek gebied geen gebeurtenis meer,
doch slechts een bericht. Chamberlain was
reeds sedert 10 Mei, toen hij de functie van
minister-president aan Churchill overdroeg,
politiek een gestorven man. Het blad ves
tigt er voorts de aandacht op, dat Cham
berlain de historie is binnengegaan als
schuldige aan dezen oorlog. De historische
schuld aan Europa, dezen tweeden oorlog
tegen Duitschland te hebben veroorzaakt,
aldus schrijft het blad verder, is onmetelijk.
Zij is ook een schuld aan het Britsche volk
zelve. Ook wat betreft de militaire en poli
tieke leiding van den oorlog is hij volledig
mislukt. Ook de andere bladen leggen den
nadruk op Chamberlain's schuld aan den
oorlog.
De Lokal Anzeiger constateert in dit ver
band, dat Chamberlain niet afgezet ls als
Van den korten tijd, dat het Marnix-
gedenkraam in de Pieterskerk in zijn ge
heel opgesteld is geweest, maakte de kos
ter, de heer W. Rameau, een bekwaam
amateur-fotograaf, dankbaar gebruik om
bovenstaande bijzonder fraaie opname te
vervaardigen.
Zooals wij reeds eerder berichtten, wordt
het raam met uitzondering van het boven
ste gedeelte, in afwachting van rustiger
tijden, weer weggenomen en veilig opge
borgen in de kluis der kerk, zoodat het
kunstwerk reeds thans niet meer in zijn
geheel te bewonderen is.
MAATREGELEN IN VERBAND MET
JOODSCHE AFKOMST.
Naar wij van bevoegde zijde verne
men, moet er binnenkort rekening
mede worden gehouden, dat Nederland-
sche autoriteiten en publiekrechtelijke
lichamen geen personen meer tot amb
tenaren benoemen, op arbeidscontract
aanstellen of bevorderen mogen, die ge
heel of gedeeltelijk van Joodsche af
komst zijn of wier echtgenooten geheel
of gedeeltelijk van Joodsche afkomst
zijn.
gevolg van zijn schuld aan den oorlog
zoover is men in Engeland nog niet doch
als gevolg van zijn tot dusver geleden ne
derlagen en door de toenemende verwar
ring van het leven in Engeland door de
Duitsche offensieven in de lucht. De verwij
dering van Chamberlain en de opneming
van links-georiënteerde lieden, zooals de
vakvereenigingsman Bevin, in het ver
kleinde oorlogskabinet, zoo schrijft het blad
verder vormt een zeer duidelijk teeken voor
den binnenlandschen toestand in Groot-
Britannië. De plutocratie is van meening,
dat het goed zou zijn, de massa door schijn
bare concessies te bezweren. Daar men in
Engeland over het algemeen zeer langzaam
is met het nemen van dergelijke maatrege-
den, moet de toestand reeds zeer kritiek
zijn, dat men juist midden in den slag tot
een dergelijken maatregel overgaat.
Ook de Börsenzeitung is van meening,
dat een dergelijk verwisselen van paarden
Dit Nummer bevat DRIE Bladen
Binnenland
Nieuwe distributie-bonnen (3e Blad).
Leeraarsbetrekkingen voor jonge officieren
(2e Blad).
Aantal dooden te Haarlem tot 26 gestegen
(Gemengd, 3e Blad en le Blad).
De installatie van den burgemeester van
Leidschendam, den heer H. A. C. Ban
ning (1ste Blad).
AiYISTERDAMSCHE BEURS
Kalme handel Verdeelde markt
Onregelmatige koersbeweging Duit
sche fondsen minder geanimeerd
Nederlandsche beleggingen weinig
veranderd Amerikanen ongeveer
prijshoudend.
Buitenland
Onafgebroken luchtaanvallen op Engeland
(le Blad).
Het aftreden van Chamberlain (le Blad).
ZIE VOORTS „LAATSTE BERICHTEN"
VIERDE BLAD.
