BINNENLAND
tEIDSCH DAGBLAD - Tweede Blad
Donderdag 19 Sepfember 1940
Officieele Kennisgevingen
Rotterdam zal ruimer herrijzen
Het reizende uitoefenen
van een bedrijf
Dagbladreclame
is niet te vervangen
Hooge onderscheiding voor den
Duifschen militairen bevelhebber
in Nederland
Op 6 October wordt de
klok teruggezet
Mr. G. baron van
Harinxma thoe Slooten
overleden
AGENDA
Een moderne woonwijk van 10.000 huizen in
plaats van nauwe stegen en krotten
a—8
HANDELAREN IN LEVENSMIDDELEN
MOGEN DE WEEKMARKTEN
BEZOEKEN.
De verordening van den rijkscommissaris
betreffende de beperking van het al rei
zende uitoefenen van een bedrijf, welke 9
September verschenen is in het Verorde
ningenblad, heeft hier en daar tot misver
stand aanleiding gegeven. Van officieele
zijde wordt met betrekking tot deze ver
ordening daarom de volgende toelichting
gegeven.
Door de beperking van het al rei
zende uitoefenen van een bedrijf wor
den in feite niet diegenen getroffen,
die op weekmarkten zelfgemaakte of
niet bewerkte producten van land-,
tuin- en boschbouw, van vee- en bijen
teelt. van pluimveefokkerijbedrijven en
van producten van de jacht en vissche-
rij te koop aanbieden, welke, producten
uitsluitend voor de levensmiddelen ver
zorging van de bevolking dienen. Dezen
voor de levensmiddelenvoorziening,
werkzamen handelaren is het ook in de
toekomst toegestaan, de weekmarkten
te bezoeken, zooals zij dit tot nu toe
deden. Voorwaarde is slechts, dat deze
handelaren een vaste plaats op de
weekmarkt hebben en hun producten
niet door heen en weer te trekken ook
buiten de weekmarkten te koop aan
bieden. In de eerste plaats moeten deze
handelaren zooals tot nu toe probeeren
hun producten op de markten van hun
woonplaats van de hand te doen.
Slechts waar dit niet mogelijk is, of wan
neer op andere weekmarkten een drin
gende behoefte en een groote vraag naar
door hen te koop aangeboden levensmid
delen bestaat, omdat er ter plaatse een ge
brek aan deze producten bestaat, kunnen
de betreffende handelaren ook op andere
weekmarkten hun waren te koop aanbie
den.
Zoo kunnen b.v. de kaashandelaren uit
Gouda en Leiden, alsmede de pluimvee
handelaren uit de provincie Gelderland,
zooals vroeger de regélmatige weekmark
ten bezoeken. Daarentegen is het niet toe
gestaan, om in het kader van het al rei
zende uitoefenen van een bedrijf, andere,
niet op de levensmiddelenvoorziening be
trekking hebbende producten, al reizende
op weekmarkten te koop aan te bieden. Dit
geldt in het bijzonder voor die producten
en voorwerpen, die men tot nu toe op de
markten kon krijgen, doch die in geen en
kel opzicht noodzakelijk zijn ter dekking
van de eerste levensbehoeften. Artikelen,
welke bestemd zijn voor het dagelijksch
gebruik zijn normaal overal te verkrijgen
het verhandelen hiervan op de weekmarkt
is bovendien niet noodzakelijk.
Het koopen van prodycten onverschillig
van welken aard binnen de verboden zone
voor een gevestigd bedrijf is geen reizend
beroep in den zin van de verordening. Zoo
kan b.v. een slagerij, zooals vroeger binnen
het verboden gebied het noodige vee koo
pen.
Gevestigde zaken, zooals vooral groot
filiaalbedrijven, die hun afzet tot nu
toe in hoofdzaak in de provincie had
den, is het ook in de toekomst veroor
loofd, door employé's, die met haar een
vaste overeenkomst hebben en niet
voor eigen rekening werken, haar klan
ten te laten bedienen, wanneer het
zwaartepunt ook tegenover den kooper
uitsluitend bij de centrale en gevestig
de handelszaak ligt en geen venten
plaats vindt.
Dat de genoemde verordening een door
de tegenwoordige oorlogsverhoudingen
noodzakelijke maatregel beteekent, behoeft
geen bijzondere vermelding. Klachten en
buitengewone wenschen van individueele
personen zijn doelloos. Daar waar het noo-
dig is, moet een reorganisatie van de rei
zende handelszaak plaats hebben of de
betreffende personen moeten hun bedrijf
buiten de verboden zone uitoefenen, waar
bij zij dit gebied dus moeten verlaten. Be
roeps- en vakorganisaties, die inlichtingen
betreffende de beteekenis van deze veror
dening wenschen, dienen zich uitsluitend
in verbinding te stellen met het departe
ment van handel, nijverheid en scheep
vaart.
TEMPERATUREN,
HOOGWATERTIJDEN, ENZ.
LUCHTTEMPERATUUR.
9 uur voorm.: 13% gr. C. (56 gr. F.)
12 uur 'smidd.: 15% gr. C. (60 gr. F.)
aOOGWATERTUDEN CE KATWIJK- A.-ZEE
Voor Vrijdag.
Voorm. te 5.30; nam. te 5.54.
LICHT OP VOOR FIETSERS e.a.
Donderdag: 7.46 n.m. tot 7.22 v.m.
Het tjjdvak gedurende hetwelk de verduiste
ringsvoorschriften gelden, wordt begrensd door
deze beide tijdstippen.
MAANS- OP- EN ONDERGANG.
19 Sept.: op: 20.52; onder 10.09.
De rijksmaarschalk van het Groot-Duit-
sche rijk, Hermann Göring, heeft den Duit-
schen militairen bevelhebber in Nederland,
generaal der vliegers Pr. Christiansen, het
gouden vlieger-kenteeken met briljanten
verleend. Deze onderscheiding is tot dus
verre in slechts weinig gevallen verleend.
De „Deutsche Volkswirt" deelt mede, dat
in het geheele Duitsche rijk op 6 October
des ochtends te 3 uur de klokken een uur
achteruitgezet zullen worden. Hiermede zal
een einde worden gemaakt aan den zomer
tijd, welke in het voorjaar werd ingevoerd,
teneinde langer van het daglicht te kun
nen genieten. Deze maatregel zal eveneens
gelden voor het bezette Nederlandsche ge
bied, zoodat hier dus de middel-Europee-
sche tijd zal gelden.
D. J. CRAMEE t
Te Rotterdam is, 63 jaar oud, overleden
de heer D. J. Cramer, lid van het architec
tenbureau Krijgsman Cramer en direc
teur van de n.v. Rotterdamsche Glasverze
kering Compagnie, aldus meldt de N. R. Crt.
De heer Cramer genoot zijn opleiding te
Rotterdam, waar met name wijlen profes
sor H. Evers veel tot zijn scholing als
bouwkundige heeft bijgedragen. Bij het
eind-examen der Academie in 1899 verwierf
hij de zilveren medaille, die jaarlijks voor
het beste eindproject werd uitgeloofd.
Zijn practische vorming genoot de heer
Cramer eerst bij architect Hooykaas, later
als chef-teekenaar bij de firma Van Vleu
ten en Krijgsman. Na het overlijden van
den eerstgenoemde werd de heer Cramer
in 1907 als firmant in het bedrijf opgeno
men en werd de firmanaam veranderd in
Krijgsman Cramer.
Vele groote bouwwerken in het geteis
terde centrum van Rotterdam waren door
de hand van den heer Cramer geprojec
teerd. We denken aan het hofje van Gerrit
de Koker aan den Goudschesingel, de ma
gazijnen van Peek en Cloppenburg op de
Hoogstraat, de drukkerijen der firma Wyt
en Zonen aan de Reederijstraat. Voorts
werden vele villa's en woonhuizen onder
zijn leiding gebouwd. Ook buiten Rotter
dam, met name te Amsterdam, 's-Graven-
hage, Dordrecht, Sliedrecht, Gorinchem,
Arnhem en Wassenaar zijn volgens de ont
werpen van den heer Cramer vele bouw
werken ontstaan.
Te Amsterdam is op 68-jarigen leeftijd
overleden mr. A. Baron van Harinxma thoe
Slooten, oud procureur-generaal bij het
Amsterdamsche gerechtshof.
De overledene werd in 1872 te Beetster-
zwaag in Friesland geboren. Hij studeerde
aan de Leidsche universiteit rechtsweten
schappen, waar hij in 1896 op stellingen
promoveerde. Achtereenvolgens was hij
werkzaam als ambtenaar bij het openbaar
ministerie, te Leeuwarden, als substituut
officier van justitie te Winschoten, als offi
cier van justiti- te Amsterdam, in welke
plaats hij werd benoemd tot advocaat-ge
neraal bij het gerechtshof, welke functie
hij tot einde 1939 vervulde.
In tal van belangrijke zaken is Baron
van Harinxma thoe Slooten opgetreden.
EENHEID IN DE VAKBEWEGING.
Grafische arbeiders vereenigen zich.
De persdienst van het N.V.V. meldt ons:
Na het besluit tot fusie tusschen het
Nederlandsch Verbond van Vakvereenigin-
gen en de Nederlandsche Vakcentrale is
men ijverig begonnen met de verdere voor
bereiding van de versterking van de alge-
meene positie der vakarbeiders. Naar bui
ten werd de eenheid, waarnaar thans ge
streefd wordt en die na jaren nu ook be
reikt zal worden, reeds gedemonstreerd
door bovengenoemde fusie, terwijl thans
ook naar binnen aan de eenheidsgedachte,
aan de vorming van sterke vakgroepen, ge
arbeid is door vereenigingen of bonden,
waarvan de leden in één bedrijfsgroep
werkzaam waren, samen te doen smelten.
In vele organisaties, welke tot het Neder
landsch Verbond van Vakvereenigingen
behooren of vroeger in de Nederlandsche
Vakcentrale vereenigd waren, werd dit
punt zeer actueel.
Zoo bleken door de fusie tusschen N.V.V.
en N.V.C. samengebracht te zijn de Alge-
meene Nederlandsche Typografenbond, de
Nederlandsche Litho-, Foto- en Chemigra-
fenbond en de Nederlandsche Grafische
Bond. Dit heeft ertoe geleid, dat de Alge-
meene Nederlandsche Typografenbond, als
grootste der drie organisaties, de opdracht
van Commissaris Woudenberg ontving, deze
groepen tot één vakgroep tc vereenigen.
Terstond zijn besprekingen gehouden tus
schen de drie genoemde organisaties, met
het gevolg, dat thans algeheele overeen
stemming is bereikt.
Door de fusie tusschen N.V.V. en N.V.C.
en door de samensmelting van de drie or
ganisaties in het grafische bedrijf zullen
de werkers in dit bedrijf sterker dan ooit
als georganiseerde vakgroep naar voren
treden.
De Vereeniging van Nederlandsche Ge
zagvoerders en Stuurlieden en de Vereeni
ging van Scheepswerktuigkundigen heb
ben zich bij het Nederlandsch Verbond
van Vakvereenigingen aangesloten.
IDENTIFICATIEPLICHT.
Men denke aan de aanbieding van de
distributie-stamkaart ter bijwerking tot
identiteitsbewijs.
Vrijdag 20 September tusschen 8V2 en
12 uur v.m. of IV2 en 4Vi urn- n.m. of 6 en 8
uur n.m. worden verwacht zij, wier ge
slachtsnaam begint met de letter:
B van Br af, C of D.
Lokalen
Stadhuis, Breestraat. ingang deur onder
de trap
Evangelisatiegebouw Morschweg 59.
Voormalige Kweekschool, Oude Vest 35.
H.B.S. Burggravenlaan.
Wijkgebouw Staalwijk, ingang 3 Oct. str.
Portret en bescheiden, waarmede bewezen
kan worden, dat de aanbieder de persoon is,
te wiens name de distributiestamkaart is
afgegeven, mede brengen.
De Burgemeester,
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN.
Leiden, 19 September 1940. 906
DISTRIBUTIE VAN VLEESCH EN
VLEESCHWAREN.
In verband met het bepaalde in het De-
tailprijzenbesluit 1940 Vleesch en Vleesch-
waren, wordt het volgende ter kennis van
slagers en winkeliers gebracht:
le. Voor varkensvleesch, paardenvleesch,
schapenvleesch en voor vleeschwaren mo
gen geen hoogere prijzen worden berekend,
dan deze voor overeenkomstige soorten en
kwaliteiten bedroegen vóór 16 September j.l.
2e. De prijzen voor rund- en halfs-
vleesch moeten liggen binnen de grenzen
in onderstaande prijslijst voor verschillen
de soorten en kwaliteiten aangegeven in
centen.
Rundvleesch:
Biefstuk 130—230
Haas 130—230
Rosbief 120—200
Rollade (lende) 100170
Gewone Rollade 90150
Ribstuk 100—170
Riblappen 90150
Contrafilet 130200
Braadvleezen 80140
Magere lappen 80140
Doorregen lappen 80140
Klapstuk 80—140
Gehakt-poulet 70120
Rauw Rundvefc 100140
Kalfsvleesch ander dan nuchter-
kalfsvleesch.
Oesters en schnitzels 100280
Fricandeau 140240
Rollade 130—210
Coteletten 120—200
Lappen 130210
Poulet en gehakt 100180
Rauw kalfsvet100160
Nuchter kalfsvleescb 80140
Alles per Kilogram van den winkel afge
haald.
HEDEN.
Ned. Leger des Hells: Samenkomst te 7 uur
Zondag.
Ned. Leger des Heils: Samenkoipst te 7 uur
nam.
BIOSCOPEN,
f 18 jaar; 14 jaar; g alle leeftijden.
Luxor-Theater Stationsweg: ,3utterfly"t Dag.
nam. 2,15 uur, 7 uur.
's Zondags van 2—6% u. doorl. voorstelling.
Lldo-Theater, Steenstr. 39: „Spion van den
Keizer"*. Dagelijks 7,30 nam.; 's Zondags te
2, 4% en 7% uur. Woensdag en Zaterdag
matinée 2% uur.
Trianon-Thèater, Breestr. 31: „De 3 Codonas".t
Dagelijks 2 en 7 uur.
's Zondags van 26.30 uur dcorl. voorstelling.
Casino-Theater, Hoogewoerd 48: „Savoy-hotel
217"t Dag. 7 uur; 's Woensdags en 's Zater
dags ook 2.30 uur; 's Zondags te 4 en 7 uur.
Rex-Theater, Haarlemmerstraat: „Alarm in
Peking"!.
Dagelijks 2 en 7 u. nam.: 's Zondags v. 2—6.30
uur doorl voorstelling.
Nova-Theater CKatwijk-aan-Zee)Percy neemt
vacantie"t. 7% uur nam. Zondags gesloten.
De avond-, nacht- en Zondagdlenst der
apotheken te Lelden wordt van Zaterdag 14
September 20 uur tot Zaterdag 21 September 8
uur waargenomen door de apotheken: Boekwijt,
Breestraat 74, tel. 20.552 en J. E. M. ten Dijk,
Haven 18, tel. 20.085.
Te Oegstgeest wordt deze dienst dan waar
genomen door de Oegstgeestsche Apotheek, Wii-
helminapark 8, tel. 26.274.
0
Aan een onderhoud tusschen lr. W. G.
Witteveen en een medewerker van de
„Weekrevue" over den wederopbouw van
Rotterdam is het volgende ontleend.
Gelijk lr. Witteveen vertelde, ging het er
bij het ontwerp van het nieuwe Rotterdam
om, het geheim van de stad op te sporen,
haar eigen merkwaardigheden na te gaan
en te ontdekken in de historie. Het ging
niet aan, zoomaar ergens een straat met
huizen neer te zetten, hier een kruispunt,
daar een pleintje, een paar winkels, een
school enzoovoort. Theoretisch zou dit ze
ker het eenvoudigste zijn, doch van het
resultaat zou geen leven uitgaan.
Om een stad werkelijk te kennen en te
begrijpen heeft men jaren noodig. En dit
is zeker noodig, als men een stad moet her
bouwen, als men deze stad niet uit zich
zelf kan laten groeien.
Een stad wordt voor langen tijd gebouwd,
zoodat men ook met de kenteringen, die in
Foto „L. D."
De eerste noodwinkel te Rotterdam is gereed. Het is die van de N.V. Maatschappij
voor Woninginrichting P. van Reeuwijk, waarvan de bouw in twee maanden werd vol
tooid. Het pand bezit niet minder dan 18 etalages. Voor een deel zijn deze onderge
bracht in de royale overdekte etalage-galerij, die de verbinding vormt tusschen den
Nieuwen Binnenweg en de Breitnerstraat.
dien tijd plaats grijpen, rekening moet
houden. Het is nog niet eens zoo heel erg
lang geleden, dat men b.v. breede straten
uit den booze verklaarde.
Amper 25 jaar geleden stond prof. Meyer,
een van Duitschlands grootste deskundigen
op stedebouwkundig gebied, op het stand
punt, dat 30 meter de maximale breedte
van een hoofdverkeersweg zou zijn. Groo-
ter breedte zou het verkeer slechts onvei
lig maken. Toen ik de plannen voor Rot
terdams modernste woonwijk Blijdorp
maakte, zoo verklaarde ir. Witteveen, met
haar breeden aanleg van wegen en plantsoe
nen, verklaarde men mij voor krankzinnig.
Het heette, dat ik de ruimte en den grond
verkwistte, en ik diende zuiniger te zijn. En
nu is Blijdorp een sieraad van Rotterdam,
meer nog, men vindt de breede straten, de
hulzen, die vrij in de lucht en in het zon
licht staan, al heel gewoon.
Het stuk Rotterdam, dat in de oorlogs
dagen verloren ging, was de wijk, die met
haar smalle straten, stegen, grachten en
binnenhavens, met de oude kantoor-, pak-
en heerenhuizen, de stille getuigen van de
Nederlandsche Renaissance, de zetels van
oude koopmansgeslachten, rijk aan de his
torische herinneringen was, waaraan het
hart van de bevolking nog heden ten dage
Is gehecht, die de havenstad het typische
aspect verleenen, waardoor Rotterdam Rot
terdam is.
Als woonwijk was het getroffen gedeelte
slecht. Het verlies behoeven wij dus- uit een
oogpunt van moderne wooncultuur minder
te betreuren. Er zal nu een nieuwe en goede
woonwijk ln de plaats van de oude komen.
Er komen slechts 10.000 woningen, waar
arbeiders, kleine ambtenaren, en andere
burgers een gelukkig en gezond bestaan
zullen vinden. In elk opzicht zullen de wo
ningen modem worden gebouwd. Om dit te
bereiken, komen op 1 H.A. grond slechts
70 woningen te staan. Dit is werkelijk niet
veel, vergeleken bij de opvatting van vroe
ger jaren.
Het vormt nog een punt van overleg, op
welke manier de woonwijk geconstrueerd
zal worden.
Ir. Witteveen toonde twee buitengewoon
belangwekkende ontwerpen, waarvan het
één recht van lijn, modern, open, en over
zichtelijk was, terwijl het ander meer „ro
mantische" trekken vertoonde. Welk van
deze plannen verwezenlijkt wordt, is nog
niet komen vast te staan. Doch zeker is, dat
het modem, ruim, licht en luchtig zal zijn.
Rotterdam zal in de toekomst de roman
tiek van haar oude, smalle straatjes moe
ten missen, maar daarvoor in de plaats
krijgt het een grootsch park, midden in de
stad, door de ruime nieuwe woonwijk, tot
achter ln Kralingen.
Dat dit park, waar speeltuinen voor kin
deren, oorden van rust en ontspanning
voor oudere menschen zullen komen, de
mogelijkheid biedend om met een paar
stappen van huis reeds in het groen te zijn,
een geweldigen invloed op de psyche van
de bevolking zal hebben, is zonder meer te
begrijpen. In plaats van de bekrompen op
vattingen en ideeën die leefden in de enge
straatjes en steegjes, zijn nu ideeën van
ruimer aard, gelukkiger opvattingen en
een blijdere omgeving in staat te groeien
ten bate van een grootere, gelukkige toe
komst van Rotterdam.
3e. Ieder die varkensvleesch, rund- en
kalfsvleesch, paardenvleesch, schapen
vleesch of vleeschwaren aan verbruikers
verhandelt en aflevert is verplicht:
a. Zoo spoedig mogelijk doch uiterlijk op
21 September a.s. een prijslijst waarop
staan aangegeven de prijzen waartegen het
genoemde vleesch of vleeschwaren door
hem worden verhandeld en afgeleverd, in
2-voud ten kantore van den Directeur van
het Openbaar Slachthuis (Pasteurstraat 1)
in te leveren;
b. een zoodanige prijslijst op een duide
lijk zichtbare plaats in zijn winkel aan te
brengen.
Met Ingang van 25 September 1940 wordt
aan de verplichting gesteld onder b. slechts
geacht te zijn voldaan, indien de ln den
winkel aangebrachte prijslijst is voorzien
van het stempel der gemeente als bewijs
van goedkeuring door den Burgemeester.
De goedkeuring wordt tot wederopzeggens
verleend en kan zonder opgave van rede
nen worden geweigerd.
Van de ter goedkeuring ingeleverde prijs
lijsten moet één exemplaar door den be
langhebbende persoonlijk worden afge
haald op het Openbaar Slachthuis op 23
of 24 September e.k. tusschen 912 uur of
14—17 uur. 905
De Burgemeester,
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN.
DE TOEKENNING VAN RECHTSPERSOON
LIJKHEID AAN DEN POSTCHEQUE- EN
GIRODIENST.
Op het besluit van de secretarissen-gene
raal van de departementen van binnen-
landsche zaken en van financiën tot toe
kenning van rechtspersoonlijkheid aan den
postcheque- en girodienst versohenen ln het
verordeningenblad van 14 Sept., wordt van
officieele zijde de volgende toelichting ge
geven:
Het toekennen van rechtspersoonlijkheid
aan den postcheque- en girodienst is nood
zakelijk om dezen dienst in staat te stellen
een deel van de postchequegelden in staats
fondsen te beleggen en niettegenstaande dit
feit door verpanding hiervan bij de Neder
landsche Bank een overeenkomstig deel van
de postchequegelden liquide te houden. Af
zonderlijk bepaalt deze verordening, dat
door het verleenen van rechtspersoonlijk
heid, in de organisatorische verhouding tus
schen den postcheque- en girodienst en het
staatsbedrijf der posterijen, telegrafie en
telefonie geen verandering Intreedt. De be
ambten van den postcheque- en girodienst
worden met betrekking tot hun rechtspo
sitie, ook wat de financieele zijde betreft,
gelijk gesteld met de ambtenaren in dienst
van den staat.
De Nederlandsche staat garandeert, dat
de postcheque- en girodienst zijn verplich
tingen te allen tijde ten volle zal kunnen
nakomen.
EERSTE STEEN VOOR NIEUW
TE BOUWEN BOERDERIJ.
In aanwezigheid van tal van autoriteiten
heeft de directeur-generaal voor de voed
selvoorziening ir. S. L. Louwes gistermiddag
den eersten steen gelegd voor de nieuw te
bouwen boerderij van den landbouwer Van
't Klooster, gelegen in de buurtschap De
Slaag, onder de gemeente Hoogland, bij
Amersfoort.
Aan deze eenvoudige plechtigheid ging
een bijeenkomst op het bureau van den
wederopbouw van boerderijen te Amers
foort vooraf, waar achtereenvolgens ir. C.
Staf, directeur van het bureau ontruiming
van het rijksbureau voor de voedselvoor
ziening, tevens directeur van de Neder
landsche heide maatschappij, en de heer A.
D. van Eek, hoofd van den bouwkundigen
dienst van de directie Wieringermeer uit
Alkmaar, het woord voerden over doel en
werk van de ontvangende organisatie.
De gezinnen, die 495 boerderijen bewoon
den dienen geholpen te worden, niet zoo
zeer financieel als wel materieel. Vandaar
de steun van officieele instanties, welke
den stoot gegeven hebben tot een zoo spoe
dig mogelijk teruggeven aan deze men
schen van hun bedrijf. Zij moeten dit kun
nen voortzetten. De plechtigheid van gis
teren was daarom van bijzondere beteeke
nis. Het zichtbare werk, zooals ir. Louwes
het uitdrukte, was begonnen. Hij sprak de
hoop uit, dat thans met volle kracht kon
worden voortgewerkt .opdat het leed der
boeren kan worden verzacht en zij hun
werk kunnen hervatten.
