Leidsch Dagblad | 1940 | 20 augustus 1940 | pagina 6

BINNENLAND

LEIDSCH DAGBLAD - Tweede Blad

Dinsdag 20 Augustus 1940

Onze aardappelvoorraad is

ruim voldoende

Economische onafhankelijkheid
der pers

Luisteren naar een
verboden zender

WEERBERICHT.

AGENDA

Geen distributie van
aardappelen te wachten

GEEN OVERDRACHT VAN PERS
BEDRIJVEN ZONDER OFFI-
CIEELE TOESTEMMING.

In het Verordeningenblad is een besluit
opgenomen van den secretaris-generaal van
het departement van Justitie. Inzake ver
zekering van de economische onafhankelijk
heid der pers.

Hierbij wordt het volgende bepaald:

Artikel 1. De uitgever van een dag- of
weekblad, van een geïllustreerd blad, van
een tijdschrift, van persberichten of andere
periodiek verschijnende uitgaven, alsmede
de eigenaren of bestuurders van een onder
neming, die zich geheel of voor een over
wegend deel met de vervaardiging van of
den handel in zoodanige drukwerken bezig
houden, zijn verplicht uiterlijk voor 25 Sep
tember 1940 een ingevulde vragenlijst bij
den bevoegden procureur-generaal, fungee-
rend directeur van politie, in te dienen.

2. Hii die tot invulling van een dusdanige
vragenlijst verplicht is, moet voor 10 Sep
tember 1940 aan de in lid 1 genoemde In
stantie een verzoek om toezending van een
vragenlijst insturen, een en ander onder
nauwkeurige opgave van den aard zijner
onderneming.

3. De in lid 1 bedoelde verplichting geldt
zoowel voor ondernemingen, die door parti
culieren, als voor dezulke, die door maat
schappijen, vereenigingen of stichting
worden gedreven.

4. De procureurs-generaal, fungeerende
directeuren van politie, zijn bevoegd de
juistheid der gedane opgaven te onderzoe
ken.

Artikel 2. 1. Voor algeheel of gedeeltelijke
overdracht, vervreemding of bezwaring van:
1. ondernemingen, als bedoeld in artikel 1,
die zich bezighouden met het uitgeven of
verhandelen van drukwerken; 2. afzonder
lijke bestanddeelen van een uitgeversbedrijf,
meer bepaaldelijk auteursrechten; 3. die
stukken rond en inrichtingen, die voor han
delsbedrijf en vervaardiging der drukwer
ken van wezenlijke beteekenis zijn, moet te
voren de toestemming van den secretaris
generaal van het departement van Justitie
worden aangevraagd.

2. Hetzelfde geldt voor rechtshandelingen,
die de verplichting tot een overdracht, ver
vreemding of bezwaring, als in lid 1 bedoeld
met zich medebrengen.

UITGEVERIJ FN HANDEL IN
DRUKWERKEN.

Vestitincsplannen behoeven goed
keuring van Rijks
commissie.

Blijkens een gisterochtend verschenen
verordening van den Rijkscommissaris voor
het bezette Nederlandsche gebied betrellen-
de den handel in drukwerken is bepaald,
dat het ten uitvoer leggen van plannen op
elk gebied van het uitgeven ot vervaardi
gen van, ot handel in drukwerken de goed
keuring behoeft van den Rijkscommissaris
voor het bezette Nederlandsche gebied.

Als plannen worden In het bijzonder be
schouwd nieuwe vestigingen, wezenlijke
veranderingen in de organisatie, de doel
stelling en de verspreiding van boeken en
periodiek verschijnende drukwerken, ver
der veranderingen in den titel, samen
smeltingen, alsmede uitbreiding van de re
clame buiten het tot dusver bestaande ver
spreidingsgebied, veranderingen in den tijd
en de menigvuldigheid van verschijning, het
invoeren van uitgaven voor een bepaald ge
bied of van bijlagen

Verzoeken om toestemming overeenkom
stig het voorgaande moeten bevatten:

1) een nauwkeurige omschrijving van het
plan;

2) nauwkeurige gegevens betreffende de
schrijvers, drukkers en uitgevers, verder be
treffende den eigenaar of bestuurder van de
uitgeverij, alsmede betreffende de uitgeverij
zelf.

Hij. die een plan als hiervoren bedoeld,
ten uitvoer legt. zonder van te voren de
verelschte toestemming te hebben verkre
gen, wordt gestraft met gevangenisstraf van
ten hoogste twee Jaren en geldboete van ten
hoogste tweeduizend gulden of met een
dezer straffen.

De handeling, bedoeld in het vorige lid
is een misdrijf. Deze verordening treedt in
werking op den dag van haar afkondiging.

VOORLOOPIG GEEN KAASMARKTEN.

Naar wU vernemen zullen in verband met
het vervoerverbod van kaas voorlooo'g in
het geheeie land geen kaasmarkten worden
gehouden.

LUCHTT KALF KRATUUR.

9 uur voorm.: 13 gr. O. (56 gr. F.).
12 uur 's mldd.: 15 gr. C. (59 gr. F.).

HOOGWATERTÏJDEN TE KATWIJK A. ZEF.
Voor Woensdag.

Voorm. te 5.30 uur; nam. to 5.54 uur.

WATERTEMPERATUUR.
Zweminrichting .Poelmeer",
'a Middags 12 uur: 18 gr. C.

£wem»nrirhclnc .Oe Z\Jl".
'8 Middags 12 uur: 17 Vi gr. C.

ItlCHl OP VOOR FIETSERS e.a.
Dinsdag van 8.56 uur n.m. tot 6.32 uur van.

&1AANS- OP- EN ONDERGANG.

20 Aug.: op 21.37 uur; onder 9.10 uur.

VEROORDEELD TOT ZES MAANDEN EN
EEN BOETE VAN f. 500.

Het Dultsche Landsgerecht te 's-Graven-
hage heeft gisteren een klacht behandeld
over het luisteren naar een verboden zen
der.

Een hotelier uit Arnhem had op 26 Juli
met vrouw en dochter en twee pension
gasten in zijn woonkamer naar de Engel-
sche radio geluisterd.

Beklaagde zegt, dat, terwijl het gezel
schap aan het luisteren was, twee agenten
voorbij het raam kwamen. Die agenten ko
men wel meer bij beklaagde in verband met
de nachtlijsten. Ook nu kwamen belde man
nen binnen en zij bleven luisteren tot het
einde van de uitzending, waarna de een
het nachtreglster controleerde, terwijl de
ander proces-verbaal opmaakte. Beklaagde
keek daar zeer van op, omdat wel vaker
politle-agenten bij hem naar buitenland-
sche zenders kwamen luisteren.

Beklaagde zegt, daardoor dan ook den in
druk te hebben gekregen, dat het luisteren
naar den Engelschen zender in dezen kring
niet zoo erg was. Hij achtte zich geheel te
goeder trouw, aangezien hij anders b\j het
zien aankomen der agenten, heel gemakke
lijk een ander station had kunnen draalen.

Ten slotte deelde beklaagde mede, dat hij
geenszins antl-Dultsch gezind is en dat hU
heelemaal niet sypathiseert met Engeland.

De aanklager zeide gisteren persoonlijk te
Arnhem een onderzoek te hebben ingesteld.
Van beklaagdes vrouw en van een pension
gast heeft spr. vernomen, dat men wel wist,
dat het luisteren verboden was, maar dat
men dacht dat het zoo erg niet was.

In zijn requisitoir wees dr. Koblltz er voorts
op, dat lederen weet, dat de Engelsche zen
der leugens brengt. Men maakt daarbij pro
paganda tegen Duitsehland en neemt het
dan niet zoo nauw met de waarheid.

Beklaagde heeft niet slechts zelf het ver
bod overtreden, doch ook anderen in de ge
legenheid gesteld naar voor Duitschland
ongunstige berichten te luisteren. Daardoor
wordt de Dultsche zaak geschaad. Wat de
strafmaat betreft wil spr. voor dit geval nog
eenige verzachtende omstandigheden ln
aanmerking nemen en daarom vraagt hij
thans niet de maximumstraf, doch veroor
deeling tot een gevangenisstraf van een
Jaar en twee maanden en bovendien tot een
boete van f. 300 bij nlet-betallng te ver
vangen door dertig dagen gevangenisstraf.

De rechter waardeerde de verzachtende
omstandigheden iets hooger en veroordeelde
beklaagde tot een gevangenisstraf van zes
maanden en een geldboete van f. 500, subs,
honderd dagen gevangenisstraf.

VERBOD VAN VERF EN

VERFGKONDSTOFFEN.

OPGAVEN VAN VOORRADEN MOTOR
BRANDSTOF.

Moeten onverwijld worden ingediend.

De secretaris-generaal, wnd. hoofd van
het departement van handel, nijverheid en
scheepvaart, deelt mede;

Krachtens artikel 17 van de Motorbrand
stofbeschikking 1940 No. 1, gewijzigd bij be
schikking d.d. 19 Augustus 1940, opgenomen
in de Nederlandsche Staatscourant No. 160
van 19 Augustus 1940, wordt een ieder, die
meer dan 100 liter motorbrandstof (ben
zine of dieselgasolie voor automobielen) ln
voorraad heeft, de verplichting opgelegd
onverwijld hiervan schriftelijk opgave te
doen bij den directeur van het Rijksbureau
voor aardolieproducten.

De opgave moet geschieden hetzij per ge
frankeerde briefkaart, hetzij per brief in
gefrankeerde gesloten enveloppe. Adressee
ring uitsluitend aan: Sectie IV van het)
Rijksbureau voor Aardolieproducten, Zee
straat 100/104, 's-Gravenhage.

Zoowel ln de opgave als op de enveloppe
moet duidelijk in den linkerbenedenhoek
het woord ..voorraadopgave" geschreven
worden.

De opave zelf dient slechts aan te geven:

a. ln liters, uitgedrukt ln een enkel getal,
de totale hoeveelheid motorbrandstof, welke
men in voorraad heeft, ongeacht de wijze
van opslag of verpakking;

b. het volledige adres of de volledige
adressen, waar de voorraad zich bevindt;

c. den naam van den inzender met even-
tueelen firmanaam;

d. het volledige adres van den Inzender;

e. datum van Inzending der opgave;

f. de onderteekening door den inzender.

De opgave moet uiterlijk 22 Augustus in

het bezit van het Rijksbureau zijn.

GEEN VERHOOGDE WEGENBELASTING
VOOR AUTO'S MET GA8GENERATOREN

De Motorrijtuigenbelasting wet legt ln art.
3 a den gebruikers van motorrijtuigen, wel
ke niet door benzine worden voortbewogen,
een verhoogde wegenbelasting op. Op deze
wijze verschaft de schatkist zich een com
pensatie voor de derving van inkomsten
uit de benzinebelasting, tengevolge van het
gebruik van Dieselollemotoren e. d. Op het
oogenblik gaan vele autobezitters, vooral
exploitanten van vrachtauto's, gedwongen
door het gebrek aan benzine, er ln zekeren
zin onvrijwillig toe over hun wagens om te
bouwen voor het gebruik van houtgas, ko-
lengas. e. d. Deze menschen voelen uiter
aard de verhoogde wegenbelasting als een
onbillijkheid, in aanmerking nemende de
kosten en het ongemak aan den ombouw
verbonden.

De A. N. W. B. heeft samen met ande
ren deze aangelegenheid onder de aan
dacht van de autoriteiten gebracht. Naar
aanleiding daarvan heeft de Secretaris-
Generaal van het Departement van Finan
ciën thans bepaald, dat artikel 3 a van de
motorrljtulgenbelastlngwet voorloopig bui
ten toépassing blijft voor motorrijtuigen,
uitsluitend ingericht voor aandrijving door
hout-, kolen- of turfgas, zooilat voor deze
wagens wegenbelasting wordt berekend vol
gens hetzelfde tarief als voor motorrijtui
gen, die op benzine rijden.

Het besluit is reeds ln werking getreden.

Veertien dagen dispensatie.

De secretaris-generaal, waarn. hoofd van
het departement van handel, nijverheid en
scheepvaart deelt mede, dat bij beschikking
van heden het rijksbureau voor chemische
producten is uitgebreid met een nieuwe
sectie, te weten de sectie verf en verfgrond-
stoffen. Tot directeur van deze sectie ls be
noemd lr. P. M. van Doormaal. De sectie is
gevestigd te Den Haag, Koningskade 15.

Bij bedoelde beschikking worden verf en
verfgrondstoffen aangewezen als distribu
tiegoederen in den zin der dlstributlewet-
1939.

Onder verf worden verstaan alle soorten
gerede verven, verf, dik ln olie lakverven,
lakken, vernissen en drukinkten.

Onder verfgrondstoffen worden begrepen
alle soorten droge verfstoffen (pigmenten)
benevens hun waterige pasta's (waartoe
niet behooren de in de textlel-lndustrie toe
gepaste kleurstoffen), benevens chloorrub-
ber en alle voor de verfindustrie vervaar
digde celluloseverbindingen.

Ingevolge genoemde beschikking is het
verboden, verf of verfgrondstoffen, zooals
boven omschreven, te koopen, te verkoo-
pen of af te leveren; alsmede verfgrondstof
fen te venverken, zonder toestemming van
den directeur der sectie.

Van deze verboden geldt echter geduren
de veertien dagen na het in werking treden
der beschikking een algemeene dispensatie
en wel tot 70 pCt. van de hoeveelheden,
welke in de overeenkomstige periode van
1939 zijn gekocht, verkocht, afgeleverd of
verwerkt.

Deze dispensatie geldt echter niet voor
loodmenle en mengsels van droge verfstof
fen, welke méér dan 50 pCt. loodmenle be
vatten en evenmin voor verf, welke uit lood
menle en mengsels van droge verfstoffen,
bevattende meer dan 50 pCt. loodmenle, ls
vervaardigd. Ten aanzien van de hierbe-
doelde producten treden de verboden der
halve terstond in werking.

Inschrijving verplicht

Ieder, die verf of verfgrondstoffen fabri
ceert, importeert of verhandelt, alsmede
ieder die verfgrondstoffen verwerkt, voor
welke doeleinden dan ook (dus ook voor
niet-verf-technlsche doeleinden), is ver
plicht zich bij de sectie verf en verfgrond
stoffen te laten inschrljvèn en wel uiter
lijk binnen tien dagen na het in werking
treden der beschikking.

Deze lnschrijvingspllcht geldt echter niet
voor verbruikers van verven (consumenten-
niet handelaars); deze vallen geheel bul
ten de werkingsfeer dezer beschikking,
evenals de meeste schilders, schildersbe
drijven en kleinhandelaren, zooals drogis
ten. Alleen de schildersbedrijven en dro
gisterijen, welke meer dan 10.000 K.G. verf
per Jaar vervaardigen, benevens de han
delaren, die ln totaal» meer dan 25.000 K.G.
verf of verfgrondstoffen per Jaar omzetten,
moeten zich laten Inschrijven.

Na het verstrijken van den bovengenoemden
dispensatietermijn van veertien dagen zul
len vergunningen uitsluitend worden ver
leend aan ingeschreven ondernemingen.

Voor de beoordeeling van de vraag, of
een belanghebbende voor inschrijving bij de
sectio verf en verfgrondstoffen van het
rijksbureau voor chemische producten in
aanmerking komt, moet de belanghebbende
enquête-formulieren invullen, welke hem
door de sectie zullen worden toegestuurd.

Zij, die verplicht zijn, de sectie verf en
verfgrondstoffen schriftelijk om Inschrij
ving te verzoeken, zijn van deze verplich-
ting r.let ontheven door het niet ontvan
gen der enquête-formulieren. Uiteraard zul
len zekere geïnteresseerden door het bureau
niet rechtstreeks bereikt kunnen worden en
op hen rust derhalve de verplichting, zich
met de sectie verf en verfgrondstoffen in
Verbinding ie stellen en om toezending der
formulieren te verzoeken.

HET VOEDINGSVRAAGSTUK IN
DEZEN TIJD.

Cursussen in het geheeie land.

In vervolg op hetgeen terzake reeds gis
teren werd medegedeeld, kunnen wij nog
nader berichten, dat de commissie ln zake
huishoudelijke voorlichting bovendien bezig
is met de voorbereiding van cursussen in
voedingsleer en koken voor personen, die in
kinderhuizen, gestichten, ziekenhuizen en
andere inrichtingen belast zijn met de voed
selbereiding of met het toezicht daarop.

Een van de belangrijkste kwesties is n.l.
niet de vraag of er voor ieder genoeg ls,
maar of er van hetgeen aanwezig ls, wel
voldoende wordt geprofiteerd. Door onjuiste
behandeling en bereiding wordt n.l. van
veel levensmiddelen slechts zeer ten deele
geprofiteerd. Moge dat in tijd van overvloed
niet tot al te ernstige gevolgen leiden, in
dezen winter kunnen we ons dat niet ver
oorloven. Bovendien hoopt men, dat velen
den zuiveren smaak van de doelmatig be
reide voedingsmiddelen zoo gaan waardee
ren, dat zij ook wanneer een nieuwe oijd van
overvloed zal zijn aangebroken, de betere
bereidingswijze van verschillende voedlngs
middelen zullen volhouden, omdat hetgeen
verloren gaat bij ondoelmatige behandeling
dikwijls zeer belangrijk voor de voeding en
uiterst moeilijk te vervangen is.

De voorlichting wil:

1. Inlichtingen verstrekken betreffende
de wijze, waarop men voor een goede voe
ding kan zorgen, zooveel mogelijk In over
eenstemming met de wenschen en verlan
gens van het gezin;

2. Inlichtingen verstrekken betreffende
de waarde van de aanwezige voedingsmid
delen en de wijze, waarop men van de waar
devolle bestanddeelen er van zoo goed mo
gelijk kan proflteeren. Dit houdt tevens
in, dat duidelijk gemaakt moet worden,
wat verloren gaat bij ondoelmatige behan
deling, want bijna niemand zal bereid zijn,
haar eigen bereidingswijze te veranderen,
wanneer zij niet gefrappeerd wordt door
een onomstootelijk bewijs voor de onjuist
heid van haar methode. (Ervaringen met
ouderwetsch en nieuwerwet-sch koken op
de scholen).

De commissie wil zooveel mogelijk huis
vrouwen, leerlingen van huishoudscholen,
hulshoudsters, dienstmeisjes, kooksters en
anderen, die zich belasten met spijsberei
ding leeren, hoe gekookt kan worden op
zeer smakelijke wijze en met zoo weinig
mogelijk verlies van waardevolle voedlngs-
bestanddeelen.

In het begin van September zal overal in
het land voor iedere huisvrouw gelegenheid
zijn in een cursus van 4 lessen de gewensch-

te voorlichting te krijgen. Men kan zich
melden bij de nijverheidsschool voor meis
jes of bij de commissie van huishoudelijke
voorlichting. Bovendien zullen, zoodra dat
noodlg blijkt, demonstraties gegeven wor
den, desgcwenscht consultatie-spreekuren
gehouden worden.

„De wijze van bereiden van de spijzen is
belangrijker dan de daarvoor gebruikte
grondstoffen", met deze woorden beval een
man het was Landwlrtschaftsrat, dr.
Schoenbeck aan een mannelijk gezel
schap een gezelschap van Journalisten
namelijk de studie van de moderne keu
kengeheimen aan.

Dr. Schoenbeck sprak ter inleiding van
het referaat van mej. Mesdag over de voor
lichting van de Nederlandsche huisvrouwen
ln dezen tijd, waarvan wU hierboven het
laatste gedeelte weergaven. HU wees er op,
dat men ln Duitschland sinds lang doende
ls het verbruik van het publiek af tê lel
den naar die artikelen, waarvan voldoende
voorraden bestaan. Het verbruik van
schaarsche goederen echter wordt er tegen
gegaan. In Nederland zal men ook moeten
leeren met de voorhanden voorraden spaar
zaam om te gaan. Wij leven in dezen tijd
als het ware op een groote boerderij en
moeten huishouden zooals een boer dat
doet: wat schaarsch ls of ontbreekt kan nu
eenmaal niet dagelijks op tafel komen.

Van belang achtte deze deskundige het
ook, dat de huisvrouwen haar krant bij
houden en uitknippen, wat haar te pas
komt. Ais leder tracht de gegeven voorlich
ting zoo goed mogelijk ln practljk te bron
gen, zal ons geheeie volk er wel bij varen.

GENERAAL PARDON ZEGELWET.

Termijn verlengd t/m. 31 Augustus.

De Verccnlging voor den Effectenhandel
deelt mede dat zij van den Ontvanger van
het Zegel te Amsterdam bericht heeft ont
vangen, dat do termijn voor het z.g. „gene-
raal-pardon" voor overtreding van de
Zegelwet 1917 wat betreft Zegcling van bul-
tenlandsche effecten (art. 63 lid 2 der Ze
gelwet 1917.) welke termijn aanvankelijk
zou eindigen op 15 Augustus 1940, verlengd
ls tot en mot 31 Augustus 1940.

De Ontvanger heeft er speciaal de aan
dacht op gevestigd, dat slechts voor de
effecten, welke uiterlijk op 31 Augustus a.s.
vóór sluiting van zijn kantoor (om 12.30 uur)
aan zijn kantoor zijn aangeboden of ont
vangen, het generaal-pardon kan worden
toegepast, zoodat men met postzendingen
er rekening mee zal moeten houden de
stukkon zoo tijdig af te zenden, dat hieraan
wordt voldaan.

Dc regelingen met belanghebbenden ge
troffen op grond van de voorschriften ver
meld in onze blauwe publicatie dd. 4 Juli en
onze circulaire No. 989 dd. 16 Juli J.l. blij
ven natuurlijk van kracht. Voor verdere
uitvoering van deze speciale regeling kan
uiterlijk tot 31 Augustus as. met den Ont
vanger overleg worden gepleegd.

Na 31 Augustus 1940 zal geen verlenging
van den termijn meer worden gegeven.

IIEDEN.

Jerutfl: BUbelbespreking, 8 uur nam.
Woensdag.

Oegstgccst (Geversstraat 13)Gem. Gods 7

BIOSCOPEN,
f 18 Jaar; 14 jaar; 0 alle leeftijden.

Luor-Thcator, Stationsweg: „Johan Strauss"
Dagelijks nam. 2.15 u. (bohalvo 's Vrijdags) en
8 uur. 's Zondags van 2—7 uur doorl voor-
stelling.

Lido-Theater Stcenstr. 3D: „Moskou-SJanghal"»
Dagelijks 8 ui» nam.; '«Zondags to 2, 4V4 en
8 uur. Woensdag en Zaterdag matinée.
Trianon-Theater, Brccstr. 31: „Sulkerfreulo" j,
Dagelijks 8.10 tL nam.; *a Woensdags en 's Za
terdags ook om 2.15 uur; 'f Zondags v. 2—(Jij
uur doorl. voorstelling.

Casino-Theater, Hoogewoerd 48: „Die Czardaj
fürstln" I.

Dagelijks 8.15 nam.; 's Woensdags ert 'sZater-
dags ook 2.30 uur; 's Zondags to 4 cn 8.15 uur.
Rcx-Theatcr, Haarlemmerstraat: „Olrcusrei.
zlger8" t.

Dagelijks 2 en 8.15 nam.; 'sZondags v. 26.30
uur doorl. voorstelling.

Nova-Theater (Katwijk aan Zee): .Menschen,
dieren, sensaties". 8 uur nam. (Zondag»
gesloten)

Do avond-, nacht- cn Zondogdlenst der
apotheken to Lelden wordt van Zaterdag 17 Aug.
20 uur tot Zaterdag 24 Aug. 8 uur waargenomen
door do apotheken: „Tot Hulp der Mcnschheid",
Hooigracht 48, tel. 21000 en A. J. Donk, Doeza-
straat 31, tel. 21313.

Te Ocgstgec8t: Oegfitgcestscho Apotheek, WH-
hclmlnupark 8, tolef. 26274.

DE LOONEN VAN IN DUITSCHLAND
WERKENDE NEDERLANDSCHE
ARBEIDERS.

Voorschotten van gemeentewege aan de
familieleden als er vertraging in do
verzending Ls.

Dc families van naar Duitschland ver
trokken arbeiders kunnen, zooals bekend,
gedurende twee weken na het vertrek nog
voor steunverleenlng in aanmerking ko
men.

Het kan voorkomen, dat na deze twee
weken nog geen uitbetaling van do uit
Duitschland gezonden loonovorschotten kan
plaats hebben. De directeur van den rijks
dienst voor dc werkloosheidsverzekering en
arbeidsbemiddeling heeft thans den ge
meentebesturen bericht, dat de betrokken
families ln dergelijke gevallen door een
voorschot op de ioonzendlngen kunnen wor
den geholpen.

Met klem wordt er bU de gemeentebestu
ren op aangedrongen ln deze gevallen me
dewerking te vcrleenen.

VERSI REIDE BERICHTEN.

Te Blaricum is op 70-Jarlgen leeftijd
overleden do heer G. F. C. baron van TilL
oud-directeur van 's Rijks Munt.

Op 63-Jarigen leeftijd ls overleden de
heer C. Pais, burgemeester-secretaris der
gemeente Mcnaldumadeel (Fr.).

PRIJZEN ZULLEN OP
NORMAAL NIVEAU
BLIJVEN.

Naast het brood ls de aardappel een
volksvoedsel van de eerste orde.

Er zullen in ons land, en ook ver daar
buiten, maar weinig gezinnen gevonden
worden waar niet één keer per dag onze
„blommige" aardappel den dlsch siert. Een
warme maaltijd zonder aardappelen be
hoort ln ons land dan ook wel tot de onmo
gelijkheden.

Maar daarnaast is hU ook van groot be
lang bij de productie van aardappelmeel en
niet te vergeten als veevoeder.

Teneinde een indruk te krijgen van de
aardappelpositie ln dezen tijd zijn wij ons
op de hoogte gaan stellen bij de Vereenl-
ging tot Behartiging van den Ned. Aardap-
pelhandel, welke organisatie ruim vijf en
dertig provinciale en plaatsélijke afdeelin-
gen in ons land omvat. Wij werden hier
door de heeren J. Bouwman en C. J. van
Zaaien, resp. voorzitter en secretaris der
vereeniging ontvangen, die ook bereid ble
ken ons van de noodige inlichtingen te
voorzien.

Aardappelvoorraad voldoende.

„Kunt u ons", aldus luidde onze eerste
vraag, „Iets vertellen over den aardappel
voorraad in ons land?"

De opbrengst van onze aardappelteelt
is altijd nog ruim voldoende geweest om in
de behoefte voor eigen land te voorzien.
Ook de oogst-1940 zal voldoende opleveren.

Er behoeft bij den consument dan ook
geen enkele ongerustheid gevonden te
worden, dat er dezen winter een aardappe
lengebrek zal komen.

Het zal naar onze meening dan ook zeker
gelukken om een distributie van aardappe
len te voorkomen.

De export sterk afgenomen.

„Het ziet er," aldus de heer Bouwman,
„zelfs naar uit, dat er dit jaar grootere
voorraden aardappelen aan de markt zullen
verschijnen dan vorige Jaren. In normale
tijden voerden wU groote kwanta uit naar
Duitschland, Zwitserland. Spanje, Egypte,
Engeland. Zuid-Amerika, Marokko, Britsch-
en West-Indië. Onder de tegenwoordige
omstandigheden staat de uitvoer sinds Sep
tember practisch stil. Hier staat tegenover
dat naar alle waarschijnlijkheid de con
sumptie zal toenemen; maar een tweede
reserve hebben wU in de hoeveelheden, die
normaal voor veevoeder gebruikt worden.

Dc aardappelziekte.

„Maar", zoo vroegen wU. „zal door het op
treden van de aardappelziekte niet een
groot deel van de voor do consumptie be
stemde teelt teniet gedaan worden?"

- Deze ziekte, aldus onze zegsman, valt
zeer mee. Haar invloed zal op het resultaat
van den oogst niet belangiljk blijken te zijn
De oogst staat er, zooals gezegd, goed voor.

„Hamster" geen aardappelen.

Daar er dus geen gevaar voor tekort
dreigt, bestaat er voor particulieren abso

luut geen enkele reden om dezen winter
aardappelen op te doen. Het „hamsteren"
van aardappelen moet lk, aldus onze zegs
man, dan ook ten sterkste ontraden. Er zijn
en blUven aardappelen genoeg.

Er is echter nog een reden, waarom dit
beslist moet worden ontraden en dat ls ln
verband met de zoo Juist genoemde aard
appelziekte. Deze ziekte namelUk, die ln
het loof is geweest, kan oorzaak zUn, dat
bU een minder goede bewaring de aardap
pel eerder tot bederf overgaat. BU den teler
en groothandel, die vakkundig opslaan, ls
dit risico tot het minimale teruggebracht.
Ons advies, aldus de heer Bouwman, luidt
dan ook: doe in géén geval voor half Octo
ber aardappelen op.

Met vervoermoeilijkheden houdt men
rekening.

„Ondervindt het vervoer, ln verband met
den beschikbaren voorraad motorbrandstof
nog moeilUkheden", zoo vroegen wU-

Momenteel gaat alles naar wensch. Zij
dir voor de levensmiddelenvoorziening moe
ten zorgen, kregen al dadelUk een toewU-
zing. Vanzelfsprekend viel daar ook de
aardappelhandel onder. WU voor ons geloo-
ven niet, dat het transport naar de steden
ook ln de toekomst daarvan eenigen hinder
zal ondervinden. Mocht het auto-vervoer
moellUker worden dan bestaat er altUd nog
een mogelUkheid het transport geheel per
schip te doen uitvoeren. Door den handel
zUn de noodzakeUjke maatregelen daartoe
reeds getroffen.

Mocht door een strengen winter, het ver
keer per as en per boot geheel uitgesloten
zijn, dan zUn ook daarvoor de maatregelen
reeds getroffen. De handel zorgt er voor,
dat er voldoende aardappelen In de pakhui
zen aanwezig zUn. Bovendien verwacht ik,
dat evenals vorig jaar, ook de overheid
maatregelen zal nemen om een voldoenden
voorraad aardappelen ln de groote steden
te verzekeren. Uit een en ander blUkt dus
wel, dat er voor den winterdag ls gezorgd.

De aardappelprijzen.

Tenslotte nog één vraag: Hoe staat het
met de aardappelprUzen?

Die zullen wel op het normaal niveau
blijven staan. De overheid heeft de laatste
Jaren steeds voor een loonenden prijs voor
den teler gezorgd en door dc maatregelen
tegen prUsopdrijving zullen de prijzen voor
den consument niet te hoog worden.

Om dit goed te kunnen overzien, zou het
het beste zijn om den handel uitsluitend ln
handen te leggen van erkende groothande
laren, grossiers en winkeliers. Van prijsop
drijving of oneerlUke concurrentie zal op
deze wUze geen sprake kunnen zUn. Handel
en consument zUn hier vanzelfsprekend
mede gebaat.

2-2