X)e Duitsche luchtvloot
ronkt boven Engeland
Engelsche vliegtuigen
I bombardeerden Amsterdam
Isle Jaargang
DINSDAG 13 AUGUSTUS 1940
No. 24657
]en twintigtal branden veroorzaakt
Wilhelmina-gasthuis ernstig beschadigd
Groote verliezen zijn den Engelschen toegebracht
EERSTE BLAD
Feiten van den dag
Uit de Duitsche pers
EIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES
|0 ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar agentschappen
ipn ons Blad gevestigd zijn. Voor allo andere advertenties 35 ets. per regel.
Voor zakcnadvertcntlcs belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend
bi) vooruitbetaling '«Woensdags en '«Zaterdags 50 ets. bi) maximum aantal
woorden van 30 stuks. - Incasso volgens postrccht. - Voor opzending van
brieven moet 10 ets. porto betaald worden. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Witte Singel no. 1, hoek Noordeindsplein
Telef. nre. Directie en Administratie 25041 (2 lijnen).
Redactie 21507
Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT?
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden 2.35
per weekƒ0.18
Franco per post 2.35 per 3 maanden 4- portokosten
(voor binnenland ƒ0.80 per 3 mnd.)
Het A.N.P. meldt: Kort vóór twee uur zijn in den algeloopen
nacht door Engelsche vliegtuigen talrijke brand- en explosieve
bommen op verschillende gedeelten van de hoofdstad gewor
pen, waardoor in de omgeving van de Da Costakade, Jacob van
Lennepkade, de Kinkerstraat en het Paramariboplein talrijke
branden, naar schatting 20 tot 25, zijn ontstaan.
Aan den overkant van Het IJ in den
kometensingel (Oostzaan) is een explosieve
>om in het water terecht gekomen, waar
oor de wegberm is beschadigd, andere op
ileintjes, zoodat ruiten en deuren van om-
ggende perceelen werden vernield.
Slachtoffers vallen daar niet te betreuren.
Op het Paramariboplein zijn de perceelen
0 en 44 door brandbommen getroffen en
brand geraakt. Op het Surlnamepleln zijn
én of meer brandbommen in den grond ge
lagen. Het perceel Paramariboplein 22 ls
oor een explosieve bom geraakt, welke door
et dak naar binnen sloeg en op de bene-
endleplng is blijven liggen. De bom is niet
intploft. Men vreest, dat het een tijdbom is.
Onder leiding van hoofdinspecteur Gla-
ilus van het bureau Overtoom is de omge-
flng van het huis over een afstand van 50
neter ontruimd en uiteraard afgezet. Ook
laar vallen geen slachtoffers te betreuren.
De meeste bommen, in hoofdzaak brand
rammen. zijn terecht gekomen in de om-
;eving van de Van Lennep- en de Da cos-
akade. Het perceel Da Costakade 197 werd
door een brandbom getroffen, welke door
e 3e, 2e en le verdieping heensloeg en een
aitslaanden brand veroorzaakte. Drie hoog
as onbewoond, de bewoners van twee hoog
zijn gevlucht, van de bewoners van eón
hoog ls niets bekend. In de beneden ver
dieping was een café gevestigd. Dit P^-
ceel heeft grootc brand- en waterschade
opgeloopen. Een in de Da Costakade lig
gende kolenschuit werd eveneens geraakt
en vatte vlam. KO
Het perceel Jacob van Lennepkade 52
reeft brandschade aan de 3e verdieping
opgeloopen. Op den hoek van de Jac. van
Lennepstraat en de Da Costakade heext
een brandbom een 2e en een 3e verdieping
doen uitbranden. In het perceel Jac. van
Lennepkade 54 ls een brandbom ingeslagen,
welke doordrong tot de 2e verdieping.
De bewoners konden met behulp van
water en dekens de bom onschadelijk ma
ken. Perceel Klinkerstraat 71 ls eveneens
door brandbommen geteisterd evenals de
perceelen Kinkerstraat 74 tot 80.
Voorts werden aan de Da Costakade ge-
r off en de perceelen 132, 161, 177, en 199.
In het perceel 177 viel de brandbom in de
slaapkamer van drie kinderen. De ouders
van deze kinderen hadden zich nog niet ter
ruste gelegd en waren in staat met hun
ktoost veilig het huis te verlaten. De wo
ning brandde geheel uit. Hier woonde de
familie Van Ree.
Er valt bij dit bombardement ccn
slach toffer te betreuren. Het is de 61-
jarigc wcrklooze J. de Kruif, die zich
reeds met zijn vrouw t<» ruste had be
geven, toen de brandbom enkele centi
meters naast het ledikant aan zijn zijde
insloeg. De man werd onmiddellijk door
het vuur getroffen en was vrijwel op
slag dood. Zijn vrouw, die naast hem
sliep, kreeg slechts enkele brandwon
den aan de armen.
Het Wilhelminagasthuis is bijzonder
hevig gebombardeerd, hoewel het een
groot Roode Kruis-tccken op het dak
heeft, dat door de vliegers gezien moet
zijn door middel van de door hen uit
geworpen lichtbommen. Het ziekenhuis
werd getroffen door een groot aantal
brandbommen, waardoor vooral de oog
heelkundige en de tandheelkundige kli
niek zwaar beschadigd werden. Grootc
bommen trechters, van twee tot vijf me
ter middellijn, zijn geconstateerd, net
mag een wonder liectcn, dat niet tal
rijke menschenlevens te betreuren zijn.
De politie was onder commando van
commissaris Schroeder op het terrein van
den brand aanwezig. Er werd voor een
strenge afzetting gezorgd met de medewer
king van de luchtbescherming en Duitsche
militairen. Uiteraard was ook een groot
aantal brandweerwagens op de verschillen
de punten geconcentreerd. Bovendien wa
ren de motorspuiten van het nieuwgevorm
de brandweercorps van de luchtbescher
ming aanwezig.
In den tuin van perceel Da Costakade
130 werd door een agent en een burger het
begin van brand door een brandbom ge
constateerd. Het vuur was spoedig ge-
muscht. In perceel Da Costakade 169 is een
brandbom op de 2e verdieping in een bed
terechtgekomen en heeft daar brand ver
oorzaakt- Deze is door de luchtbescherming
gebluscht. Een electrische bovenleiding van
de tram ln de Bilderdljkstraat ls eveneens
vernield. Bovendien heeft een bom in deze
straat ln het asfalt een gat geslagen.
Van het perceel hoek Bilderdljkstraat—
Kinkerstraat ls de 3e verdieping door brand
beschadigd.
Van de Bilderdljkstraat perceel 182 zijn
de slaapkamer, huiskamer, het magazijn
en dc werkplaats uitgebrand. Bovendien
woedde er een binnenbrandje in perceel
198 ln de Bilderdljkstraat.
Uiteraard bood de duisternis de
brandweer groote moeilijkheden. Het
was volkomen onmogelijk een overzicht
van het gebeurde te krijgen en dit ver-
eischte afzonderlijk optreden, waardoor
zeer veel materiaal ingezet moest wor
den. De straten waren bedekt met slan
gen en na korten tijd door het blosch-
watcr in beken veranderd. Zeer veel van
het brandende huisraad was naar bui
ten geworpen, waardoor enkele straten
hier en daar vrijwel onbegaanbaar wa
ren. Onder de bewoners van de Van
Lennepbuurt heerschte uiteraard dc
grootste verslagenheid. Zoo goed en zoo
kwaad als het ging waren de bewoners
van de getroffen perceelen bij buren,
die er beter afgekomen waren, onder
gebracht. Niemand was meer te bed,
iedereen had zich aangekleed en was
de straat opgegaan. Overal stond men
In groepen het gebeurde te bespreken.
Een factor, welke het onderzoek zeer
bemoeilijkte ,was dat vele bewoners van
getroffen perceelen in hun angst waren
gevlucht, zoodat vaak de brandweer en
politic niet te weten konden komen, wie
nu eigenlijk het huis bewoonde.
De brandweer was spoedig overal het vuur
meester en rukte omstreeks vier uur in, al
bleven hier en daar posten achter.
Een nader onderzoek zal worden inge
steld. Dan pas zal men ook kunnen over
zien, hoe groot de aangerichte schade is.
Dat zij echter vele duizenden guldens zal
beloopen. laat geen twijfel.
BOMMEN OP AMSTERDAM-NOORD.
Verder wordt gemeld, dat Engelsche vlieg
tuigen vannacht vlogen boven Amsterdam-
Noord. Zij wierpen brand- en brisantbom
men uit Vier bommen kwamen terecht ln
den Noor der IJ polder en in volkstuintjes
nabij Tuindorp Oostzaan, waar een tuin
huisje geheel en enkele andere gedeeltelijk
werden vernield. Drie bommen explodeer
den terstond, een vierde was vanochtend
nog niet tot ontploffing gekomen. Van een
groot aantal woningen in de nabijheid wer
den de ruiten vernield. Op een nabij lig
gend zandterrein vielen elf lichtkogels,
waarvan er drie niet ontbrandden. Perso
nen werden gelukkig niet getroffen.
TE LOENEN AAN DE VECHT.
In den afgeloopen nacht hebben Engel
sche vliegtuigen een aantal bommen op de
gemeente Loenen aan de Vecht neergewor
pen. In de buurt en ook in den omtrek is
geen enkel militair doel aanwezig, zoodat
deze bommen lukraak werden uitgeworpen.
Gelukkig kwamen de bommen in een wei
land terecht, waar slechts geringe schade
werd aangericht. Van woningen, die hon
derden meters van de plek. waar de bom
men terecht kwamen, verwijderd lagen,
werden de ruiten, als ook verschillende
dakpannen vernield.
Daar men vermoedt, dat er tijdbommen
zijn uitgeworpen, heeft de politie het wei
land afgezet.
TWEE DOODEN TE BAKKUM.
Verder zijn er hedennacht Engelsche
bommen neergekomen te Castricum,
Noord Schermer en Assendelft. Wat
Castricum betreft werd de vrouwenkli
niek „Duin en Bosch" onder Bakkum
aangevallen. Er worden daar in hoofd
zaak geesteszieken verpleegd. Van de
vier bommen, die geworpen werpen,
waren 2 voltreffers. Twee vrouwen
werden gedood, twee zwaar gewond.
Nog 7 patiënten bekwamen verwondin
gen. Het gebouw zelf werd zwaar be
schadigd.
Het gebouw droeg het kenteeken van
een ziekenhuis op het dak.
In Noord-Schermer kwamen 6 bommen
neer in een welland, ln Assendelft vielen
eenige bommen in het water.
TE STAPHORST.
Om half één vannacht zijn, vermoedelijk
tengevolge van een luchtgevecht tusschen
een Engelsch en een Dultsch vliegtuig,
eenige brandbommen uit het Engelsche toe
stel neergekomen ln het dorp Staphorst
nabij Meppel. Hierbij werden twee boerde
rijen, bewoond door de landbouwers J. Stens
en J. Bloemert, door brandbommen getrof
fen. De bewoners konden zich in nachtge
waad ln veiligheid brengen. Eenige kalve
ren en varkens kwamen ln de vlammen,
welke weldra uit de boerderij opsloegen, om.
De geheele inboedel ging verloren. De
Staphorster brandweer slaagde er in een
derde perceel, waarvan het dak vlam had
gevat, te behouden.
TE DEN HELDER.
In Den Helder begon gisteravond om on
geveer elf uur het afweergeschut te wer-
ke voor het terugdrijven van Engelsche
vliegtuigen, die boven de stad kwamen.
Zwaar donderde het geschut: het was met
de rust van de menschen gedaan. Het ge
lukte telkens de vliegtuigen te verjagen.
Toch zijn nog enkele bommen op het ter
rein van den heer Oortgysen, bij de Fa-
brieksgracht terecht gekomen en die heb
ben de noodige verwoesting teweeg ge
bracht. Honderden ruiten moesten het
weer ontgelden. Zoowel aan de Fabrieks-
graoht en het gedeelte Ruighweg, grenzen
de aan het terrein van den heer Oortgysen,
aLs aan de huizen aan den Sluisdijktraat
ls veel schade aangericht aan panden en
ruiten. Persoonlijke ongelukken kwamen
niet voor.
OP WIERINGEN.
Op het Westerdeel van Wieringen ls van
nacht eveneens een Engelsche bom geval
len. welke veel schade heeft aangericht. De
houten woningen van de families Speur en
Kamst werden het zwaarst getroffen. De
16-jarige zoon van Speur werd op slag ge
dood. De heeren Speur en Kamst werden
zwaar gewond naar het ziekenhuis te Alk
maar overgebracht. De heer Kamst ver
keert in levensgevaar. Andere huizen ln
den omtrek werdén zwaar beschadigd. Ver
schillende bewoners daarvan bekwamen
lichte verwondingen. Het terrein is afge
zet. Er zijn geen militaire objecten in de
nabijheid.
Gisteren is opnieuw een krachtige lucht
actie tegen Engeland ingezet. Het DN.B.
gaf daarover volgende samenvatting:
„In de middaguren ondernamen Duit
sche vlieger-afdeelingen bomaanvallen
op verscheidene doelen aan de Zuid
kust van Engeland. Zoo heeft een
groep dc maritieme werken en de
staatswerf te Portsmouth succesrijk
met bommen bestookt. In de luchtge
vechten werden daarbij 40 vijandelijke
vliegtuigen neergeschoten.
De tweede aanval was gericht tegen
dc versperring van ballons bij Dover.
Hierbij zijn talrijke ballons neergescho
ten, terwijl stellingen van het lucht
afweergeschut onder vuur werden ge
nomen.
Een derde aanval werd gedaan op
een konvooi, dat zich ten Oosten van
Margate bevond. Hierbij gelukte het
verscheidene koopvaarders tot zinken
te brengen en andere in brand te ste
ken.
Het vierde doel was het Britsche
vliegveld Manston. waar bommen de
startbaan, de gebouwen en de hangars
hebben getroffen en waar ernstige be
schadigingen zijn aangericht. Een af-
deeling Hurricanes werd door de Duit
sche vliegtuigen verrast, toen zij op het
punt stond te starten. Hierbij werden
vier vliegtuigen op den grond en drie
andere in dc lucht vernietigd.
De Duitsche afdcelingen, die aan de
zen strijd hebben deelgenomen, zijn
voltallig teruggekeerd. Bij de aanval
len ontwikkelden zich gevechten, waar
bij wederom een zeer groot aantal vij
andelijke vliegtuigen is neergeschoten.
In aansluiting op bovenstaande samen
vatting geeft het D.N.B. nog volgende
mededeelingen. over iedere actie apart:
PORTSMOUTH
Een afdeeling Duitsche gevechtsvliegtui
gen heeft gistermiddag een aanval onder
nomen op de haven van Portsmouth, een
der belangrijkste steunpunten van de Brit
sche marine. Portsmouth is als oorlogs
haven het voornaamste steunpunt van de
z.g. homefleet aan de Zuidkust en herbergt
verscheidene marinescholen, o.a. de duik-
bootschool. Daar bevindt zich ook de keu
ringsinstallatie van de admiraliteit. Ports
mouth is door vaste kust- en luchtdoel-
batterijen bijzonder krachtig beschermd.
Naast de oorlogshaven vormt het hoofddoel
der Duitsche vliegers de rijkswerf, die over
een groote oppervlakte van 120 H.A. van
moderne instalalties voor groote oorlogs
bodems en vliegkampschepen is voorzien.
De aanval op Portsmouth geschiedde
tegen 13 uur met ongeveer veertig gevechts
vliegtuigen. Onder de veilige hoede van de
Duitsche begeleidende jagers konden de
Duitschers ongehinderd door de Engelsche
jagers en het vuur van het Engelsche lucht
doelgeschut. dat zeer slecht gericht was, in
alle kalmte en goed mikkend op het doel,
hun bommen uitwerpen.
De Duitsche vliegtuigen vlogen, komende
uit het Zuiden, op Spithead aan en ver
deelden zich kort voor het bereiken van
Portsmouth ln drie groepen. Een dezer
groepen bombardeerde het munitie- en mij-
nendepot van Prlsdys-Hard, de tweede
Duitsche groep stortte zich op de dokken
der staatswerf, terwijl de derde aanvallen
ondernam op de groote tankterreinen. Op
verscheidene plaatsen werden ontploffin
gen met sterke rookontwikkeling geconsta
teerd. De branden namen een omvang aan.
zooals de Duitsche vliegers tot dusver nog
nooit op Engelsch grondgebied hebben
waargenomen. De Engelsche jagers hielden
zich op een afstand. Zij trachtten van de
verte uit het vuur op het Duitsche eskader
te openen. Toen de Duitsche begeleidende
jagers toesnelden, onttrokken de Engelsche
vliegtuigen zich door de vlucht aan den
strijd.
DOVER.
Duitsche Jacht- en gevechtsvliegtuigen
hebben gisteren wederom versperrings
ballons aan de Zuidkust van Engeland aan
gevallen. Talrijke ballons werden neerge
schoten, waarvan, volgens de tot dusverre
ontvangen berichten, vier alleen boven
Dover.
Bij deze gevechtshandelingen is het op
eenige plaatsen tot kleine luchtgevechten
gekomen, gedurende welke vijf Engelsche
jachtvliegtuigen en een Duitsch gevechts
vliegtuig werden neergeschoten.
MARGATE.
Duitsche duikbommenwerpers, aldus het
D.N.B. verder, hebben gisteren tusschen
elf en twaalf uur in het zeegebied voor
Margate een aanval ondernomen op een
Engelsch konvooi. Onder het zeer krachtige
afweervuur van de oorlogsschepen, die het
konvooi begeleidden, wierpen de Duitsche
roofvogels, in razende duikvlucht uit den
hemel stortend, hun bommen op de koop
vaardijschepen. De Duitschers brachten
vier koopvaardijschepen van circa 10.000
br.r.t. tot zinken en deden op verscheidene
koopvaardijschepen brand ontstaan.
Tijdens dezen bomaanval ontwikkelde
zich boven het konvooi een luchtgevecht,
waarbij de Duitschers drie Hurricanes en
twee Spitfires neerschoten. De Duitsche
stuka's zijn alle behouden op hun basis
geland
MANSTON.
Gisteren is ook nog, aldus het D.N.B.,
een grootscheepsehe luchtaanval op Engel
sche luchtbases aan de Zuidkust gedaan.
Hierbij is onder meer het vliegveld Man
ston in puin gelegd. Door bommen van alle
kalibers van de zwaarste tot aan de brand-
hom toe, werd de startbaan omgewoeld als
een akker. De schuilplaatsen, loodsen en
werkplaatsen stortten in. Van een groep
Hurricanes jagers die ter verdediging op
steeg, werden er vier vernield, terwijl zij
zich nog op de startbaan bevonden, en an
dere neergeschoten. Tijdens de luchtge
vechten. die zich daarbij ontwikkelden,
werden nog zes Britsche jagers vernield,
zoodat. de Engelschen hier tien t-oestellen
verloren. De Duitsche afdeeling is zonder
verliezen teruggekeerd.
In tegenstelling met Zondag hebban de
Duitsche vliegers geconstateerd, dat gis
teren de Engelsche jagers trachtten den
strijd met de Duitsche aanvallers te ver
mijden. Zoo schijnt, naar het D.N.B, van
deskundige militaire zijde verneemt, Zon
dag reeds de eerste stap naar Duitsche
superioriteit in de lucht, te zijn gedaan.
Want. de dag van gisteren toont, dat de
Engelschen niet meer in staat zijn, zooals
Dit Nummer bevat TWEE Bladen
Binnenland
Het telcfoneeren wordt duurder. (Binnen
land, 2e Blad).
Verdeeling van de sigaretten-voorraden.
(Binnenland, 2e Blad).
De textieldistributie toegelicht. (2e Blad).
AMSTERDAMSCHE 2EURS
Matige affaire - Opnieuw vaste stem
ming - Aku's na aanvankelijke stijging
scherp reageerend - Staatsfondsen goed
prijshoudend - Amerikanen meerendeels
hooger.
Buitenland
De Duitsche luchtmacht beukt de Engelsche
Zuidkust zonder ophouden. Zware
schade is toegebracht, (le Blad).
Na den moord aan de Albaansch-Grieksche
grens, (le Blad).
ZIE VOORTS „LAATSTE BERICHTEN*
EERSTE BLAD.
MEN ZIE VOOR „ONS KORT VERHAAL"
PAGINA 3 VAN HET TWEEDE BLAD.
Zondag een ononderbroken versperring van
jagers aan hun Zuidkust op te bouwen. De
Engelschen geven daarmede het eerste
blijk van hun gebroken tegenstand.
Bij de luchtgevechten van gisteren,
heeft de vijand naar met zekerheid is
vastgesteld, aldus het D.NJ3., in totaal
86 vliegtuigen verloren. Bovendien
schoot de Duitsche luchtdoelartillerie
boven Duitsch grondgebied drie vijan
delijke vliegtuigen neer, zoodat in to
taal 89 Britsche vliegtuigen vernietigd
werden. Daarenboven werden zeven an
dere vijandelijke jachtoestellen door
zware beschieting buiten gevecht ge
steld. Met lange rookslierten gleden zij
af en verdwenen in den nevel, zoodat
zij als verloren beschouwd kunnen
worden.
Bij de gevechten gingen 24 Duitsche
gevechts- en jachtvliegtuigen verloren.
Heden wordt de luchtaanval op En
geland voortgezet!
De moreele uitwerking van de Duitsche
actie tegen Portsmouth, zoo schrijft de Ber
liner Boersenzeitung. zal ongetwijfeld niet
geringer zijn dan haax militaire gevolgen,
want de naam Portsmouth heeft voor En
gelsche ooren een bijzonderen klank. Hij
beteekent de heerschappij der zee en toovert
den Engelschen het beeld van pompeuze
vlootparades op de reede van Spithead voor
oogen. Doch het is thans met de Britsche
heerschappij ter zee gedaan en wanneer de
'•ngelschen nog weigeren hieraan te geloo-
ven en al doen zij ook de meest wanhopige
pogingen het buitenland en zichzelf de
Duitsche superioriteit in de lucht en de be-
teekenis hiervan uit het hoofd te praten,
toch zal de dag komen, waarop geen leu
gens meer helpen.
De Deutsche Allgemeine Zeitung schrijft:
Engeland's Zuidkust ligt onder vuur. Die
gene. die voor enkele maanden aan de En-
- 'lschen gezegd zou hebben, dat hun oor
logshavens van Portland tot aan Ports
mouth en dat Dover, de sleutel van Groot-
Brittannië, oorlogsgebied en het voorste
front van de eilandverdediging zouden
worden, zou niets anders dan een ongeloo-
vige verbazing hebben gezien. De bommen
regen van ons luchtwapen op de genoemde
havens vormt echter slechts het eerste deel
van de aanvalsacties der laatste twee dagen.
Het tweede en in zijn strategische beteeke-
nis niet minder belangrijke deel vormt het
duel tusschen ons luchtwapen en het Brit
sche. Indien men zich de publicaties uit de
geheime documenten van den Franschen
generalen staf en het vergeefsche verzoek
van Frankrijk om tien Engelsche iacht-
eskaders voor den slag in Trankrijk nog
herinnert, dan ziet men onmiddellijk de
analogie met het oude recept der Engelschen
hun vloot te willen sparen door gebruik te
maken van de Royal Air Force. De verlies
cijfers ln de luchtgevechten der laatste twee
dagen hebben deze mythe vernietigd nog
voordat zij nog wortel heeft kunnen schie
ten. Het Britsche luchtwapen moet nu het
in Noorwegen. Nederland en Frankrijk met
uitzondering van Duinkerken, niet wilde
toeslaan, thans boven Engeland's kusten tot
den strijd overgaan. En in dezen strijd wordt
