VRIJDAG 12 JOU 1940
No. 24630
Actie in de lucht en ter zee
Naar nationale eenheid
Maarschalk Pétain voor
de radio
81ste Jaargang
Het Duitsche legerbericht
De actie der Italianen
De vrije hand gelaten aan binnenlandsche
politieke bewegingen
Hij wordt „chef der natie'
Lebrun gaat heen
EERSTE BLAD
Feiten van den dag
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES
30 cta. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar agentschappen
van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel.
Voor zakenadvertcntles belangrijk lager tarlcl. Kleine advertenties uitsluitend
bi) vooruitbetaling 's Woensdags en 's Zaterdags 50 ets. bi) maximum aantal
woorden van 30 stuks. - Incasso volgens postrecht. - Voor opzending van
■'"brieven moet 10 ets. porto betaald worden. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Witte Singel no. 1, hoek Noordeindgplein
Telef. nrs. Directie en Administratie 25041 (2 lijnen)
Redactie 21507
Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT 7]
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zlln:
per 3 maanden ƒ2.35
per weekƒ0.18
Franco per post 2.35 per 3 maanden portokosten
(voor binnenland ƒ0.80 per 3 mnd.ï
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht deelde gisteren mede:
De reeds in een speciaal bericht gepubli
ceerde successen van het luchtwapen tegen
Britsche convoolen hebben, naar thans defi
nitief Is vastgesteld, geleid tot de vernieti
ging van een kruiser van 7000 ton en vier
koopvaardijschepen met een totalen Inhoud
van 21.000 br. ton. Verder werden een krui
ser en zeven koopvaardijschepen, waaronder
een tankschip, zoo zwaar beschadigd of in
brand geworpen, dat zij als verloren kunnen
worden beschouwd. Voorts behaalden onze
gevechtsvllegers groote successen bij den
aanval op vliegvelden in Zuld-Oost-Enge-
land, op haveninstallaties aan de Zuid- en
Zuid-Westkust en ook op fabrieken der be
wapeningsindustrie. Hevige ontploffingen
en groote branden werden vooral waarge
nomen in de munitieopslagplaatsen bij
Pembroke en in de havens van Plymouth en
Swansea. Ook de petroleumopslagplaatsen
van Pembroke en Portland zijn in brand
geraakt.
Een vijandelijke aanval op het vliegveld
Amlens-Glissy door zeven Britsche bom
menwerpers, is geëindigd met het neer
schieten van alle zeven vliegtuigen, zooals
reeds in een speciaal bericht is medegedeeld.
Verder kwam het als gevolg van een aanval
op een konvooi in het Kanaal tot een lucht
gevecht, waarbij tien vijandelijke jagers
werden neergeschoten.
In den nacht van 10 op 11 Juli werden
geen vijandelijke vluchten boven het rijks
gebied ondernomen.
In totaal werden bij de luchtgevechten
van Woensdag 35 vijandelijke vliegtuigen en
een kabelballon neergeschoten. Zeven eigen
vliegtuigen worden vermist.
In den handelsoorlog tegen Engeland stij
gen de successen dank zij de gunstige uit
gangsbases van onze dulkbooten. Zoo werd
alleen in de laatste zes weken, tot en met
8 Juli, 609.000 br. ton vijandelijke handels-
scheepruimte tot zinken gebracht. Hierdoor
is het gemiddelde cijfer van tot zinken ge
brachte tonnage door duikbooten gestegen
tot meer dan 100000 br. ton per week.
Het Frontberlcht geeft daarop nog vol
gend commentaar:
Deze verliezen moeten Groot-Brittannië
des te harder treffen, daar de Britsche
economie in al haar takken volkomen aan
gewezen is op aanvullende importen. Voor
de Engelsche voedingseconomie bestaat een
doorloopende aanvullende invoerbehoefte
van ong. 80 pet. van het verbruik. Voor tal
rijke voor den oorlog belangrijke industrieën'
zooals bijv. de aluminiumproductle, stijgt
de Importbehoefte tot bijna 100 pet. der be-
noodigde grondstoffen. Reeds voor den oor
log moesten ongeveer 96 procent der noodige
petroleumproducten over zee worden aan
gevoerd. aangezien de aanwezige hydreer-
lnstallaties nauwelijks 4 pet. van de normale
vredesbehoefte konden dekken.
Het verlies aan bruikbare tonnage is voor
Engeland echter, ondanks het in beslag-
nemen van Noorsche, Deensche, Nederland-
sche. Belgische en Fransche schepen, des
te pijnlijker, daar bij den aanvang van den
oorlog de beschikbare Britsche koopvaardij-
scheepsruimte ongeveer een millloen ton
geringer was dan in het begin van den
wereldoorlog.
Voor de uitwerking van de Duitsche blok
kade tegen Engeland is het kenmerkend,
dat in den Jongsten tijd herhaaldelijk Brit
sche convooien het Kanaal en de Straat van
Dover, ondanks de voortdurende succesrijke
Duitsche aanvallen, blijven gebruiken, aan
gezien klaarblijkelijk de havens der Britsche
Westkust met hun installaties niet voldoen
de zijn om de doorloopende overzeesche
ravitailleeringsbehoefte te lossen en te ver
voeren. In dit verband moet er aan herin
nerd worden, dat Londen en de havens van
de Theems tot dusverre ong. 42 pet. van den
totalen Britschen invoer moesten opnemen
en omslaan, een hoeveelheid goederen dus,
die niet zonder meer verlegd kan worden
naar andere havens, aangezien daar de
noodige speciale installaties ontbreken.
Dientengevolge ziet de Britsche regeering
zich klaarblijkelijk genoodzaakt de kon
vooien tot lederen prijs en zelfs met de
zwaarste offers door het Kanaal naar de
monding van de Theems ten uitvoer te
leggen.
DAGORDER VAN DEN DUCE.
Mussolini heeft als opperbevelhebber van
de Italiaansche strijdkrachten een dagorder
tot de vloot gericht, waarin hij zegt, dat de
Nu op verschillend gebied, zooals op dat van de Pers, van de sport en van
het sociale leven, middelpunt zoekende krachten aan het werk zijn en aller
wegen het woord concentratie een bijzonder actueelen klank heeft verkregen,
stellen velen zich de vraag, hoe de Duitsche autoriteiten staan tegenover derge
lijke pogingen op binnenlandsch politiek gebied.
In een persconferentie heeft de Pressereferent, de heer W. Jantoe, over dit
onderwerp een belangwekkende verklaring afgelegd.
HIJ achtte de concentTatiepogingen, d.wz. het streven om het geheele
Nederlandsche volk onder één beweging samen te brengen, geheel liggend in de
lijn van dezen tijd. Sommige lieden uit de oude doos stellen zich tegen deze
stroomingen te weer, doch dit verzet zal waarschijnlijk slechts van korten
duur zijn. Tegenover de concentratiebewegingen op binnenlandsch politiek ter
rein nemen de DuÜJtsohe beraetrtdngsauiboriteiiten het standpunt in, dait van den
aanvang af door den rijkscommissaris tot uitdrukking is gebracht: aan het
Nederlandsche volk zal een leven naar zijn eigen aard gewaarborgd zijn. Dit
brengt mee dat de Duitsche autoriteiten de binnenlandsch-politieke bewegingen
zooveel mogelijk de vrije hand zullen laten en geen hindemissen in den weg
zullen leggen. Dit brengt in de tweede plaats mede, dat zij geen voorkeur aan
den dag zullen leggen voor eenigerlel richting. Het betreft hier immers een
Nederlandsch vraagstuk, dat het Nederlandsche volk voor zichzelf en op zich
zelf moet oplossen.
Aan Duitsche zijde zal men dan ook In dit opzicht een afwachtende hou
ding aannemen en zien, welkte krachten zich uit het Nederlandsche volk ont
wikkelen en hoe zij zich gedragen. Indien zich geen bijzondere omstandigheden
voordoen, zullen de Duitsche autoriteiten niet tot ingrijpen overgaan. In het
algemeen zien zij met belangstelling en met vreugde, dat er teekenen zijn, dat
men in het volk zelf actief wordt en dat er leven in de brouwerij schijnt te
zullen komen.
vlootstrijdkrachten van het fascistische
Italië op 9 Juli de eerste ontmoeting met de
Britsche vloot in de Middellandsche Zee
glansrijk hebben doorstaan.
De zelfbewuste moed, dien gij tegenover
in de meerderheid zijnde vijandelijke strijd
krachten aan den dag hebt gelegd, heeft
den vijand met de treffers der salvo's uwer
kanonnen bewezen, dat men niet ongestraft
de kusten van Italië nadert. Het Italiaan
sche volk, zoo besluit de dagorder, ls trotsch
op de resultaten van dezen eersten slag.
DAGORDER VAN GENERAAL PRICOLO.
De chef van den generalen staf van het
Italiaansch luchtwapen, generaal Pricolo,
heeft een dagorder uitgegeven, waarin wordt
gezegd:
De 8ste en de 9de Juli zijn door prachtige
prestaties van ons luchtwapen gekenmerkt.
In het verloop van dezen oorlog zullen deze
prestaties gedenkwaardig blijven, omdat zij
voor het eerst voor ons een klassiek voor
beeld vormen van een massaal optreden
door eenheden van de luchtmacht tegen
Maarschalk Pétain heeft gisteravond een
rede gehouden voor de Fransche radio. Hij
stelde in de eerste plaats vast, dat de Na
tionale Vergadering hom uitgebreide vol
machten heeft verleend. Dit besluit zal de
regeering ln staat stellen, het leven des
lands op geheel nieuwe leest te schoeien.
De regeering ziet zich geplaatst voor de
grootste moeilijkheden, die Frankrijk ooit
gekend heeft. Het gaat er om, het verkeer
in het land te herstellen en de Franschen
terug te brengen tot hun haardsteden en
hun arbeid.
Vervolgens besprak Pétain de houding
van Engeland en zeide, dat de aanval der
Britsche vloot op de half ontwapende
Fransche schepen door niets te rechtvaar
digen is. Frankrijk heeft niet het plan ge
had, zijn vloot aan Duitschland uit te leve
ren. Frankrijk ls gisteren door Engeland
verlaten, vandaag zelfs aangevallen.
Hierop gaf Pétain een uiteenzetting
van de nieuwe politieke structuur van
Frankrijk. Van nu af aan zal het be
stuur des lands over twaalf ministers
verdeeld zijn. Zij worden terzijde ge-
staan door secretarissen-generaal. Aan
het hoofd der Fransche provincies zul
len gouverneurs staan. Het raderwerk
van het bestuur wordt vereenvoudigd.
De ambtenaren zullen in hun werk
zaamheden niet meer door reglemen
ten belemmerd worden. Zij zullen op
deze wijze sneller kunnen handelen.
In aansluiting daarop deed Pctain do
mcdedeeling, dat de Fransche regee
ring voornemens is, haar zetel naar het
bezette gebied te verplaatsen. De Fran
sche regecring heeft bij de Duitsche re
geering geïnformeerd, of het mogelijk
is, Versailles en de departementswijk in
Parijs vrij te geven.
Vervolgens ging Pétain over tot de bin
nenlandsche problemen. Voor de ontspoor
de Fransche maatschappij, zoo zeide hij
o.a.. is het geld maar al te vaak middel om
tot de heerschappij te geraken. In het
nieuw te bouwen Frankrijk zal het geld
slechts het loon voor arbeid zijn. Pétain
keerde zich daarop tegen het internationale
kapitalisme en socialisme, die hand in
hand waren gegaan om Frankrijk uit te
sluiten. Hij gaf de verzekering, dat de ar
beid en het gezin van nu af aan beschermd
zouden worden. Het Fransche gezin blijft
de drager van de Fransche traditie en het
heeft dit goed door de generaties heen ge
handhaafd. Tot slot wekte Pétain de Fran
schen op. vertrouwen in hem te hebben.
Maarschalk Pétain.
Officieel wordt nog uit Vichy gemeld,
dat maarschalk Pétain op grond van
dc nieuwe grondwet drie constitutio
neel acten heeft onderteekend, die
reeds hedenochtend in het Jour
nal Officiel zijn afgekondigd en
volgens welke Pétain persoonlijk de
bevoegdheden overneemt, waarmede tot
dusver de president der republiek en de
minister-president waren bekleed. Hij
draagt den titel van „Chef van den
Franschen staat."
Hij oefent het regeeringsgezag ln vollen
omvang uit, terzijde gestaan door ministers
en staatssecretarissen, die jegens hem ver
antwoordelijk dijn. Hij oefent de wetgeven
de macht uit tot vorming van de nieuwe
vertegenwoordigende lichamen en bij ern
stige bultenlandsche spanning en binnen
landsche crises ook na de vorming hiervan.
Voorts behooren tot zijn competentie:
Hij vaardigt de wetten uit en verzekert
de uitvoering daarvan. HIJ benoemt de bur
gerlijke en militaire ambtenaren, voor wie
de wetten geen andere wijze van benoe
ming vaststellen. Hij beschikt over de ge
wapende macht. Hij heeft het recht van
gratie en amnestie. De gezanten en ambas
sadeurs van vreemde mogendheden zijn bij
hem geaccrediteerd. Hij voert onderhande
lingen en ratificeert verdragen. Hij kan
voor een of meer doelen des lands den staat
van beleg afkondigen. Hij kan slechts met
toestemming van de wetgevende vergade
ringen oorlog verklaren.
De Senaat en het Huis van Afgevaardigden
blijven bestaan tot de in de nieuwe grond
wet voorziene lichamen gevormd zijn. doch
zij kunnen nog slechts bijeenkomen na
door den staatschef te zijn bijeengeroepen
INTERVIEW MET BAUDOUIN.
De „Chicago Daily News" publiceert een
interview van zijn correspondent met den
Franschen minister van bultenlandsche
zaken, Baudouin, in Vichy.
Baudouln verklaarde: Frankrijk is en za
een democratie blijven. Onder de nieuwe
grondwet zal de eerste minister tegelijker
tijd hoofd van den staat zijn en uitgebreid*
machtsbevoegdheden bezitten, om hethoofc
te kunnen bieden aan moeilijke situaties
Nooit zal maarschalk Pétain of een ander
lid van het kabinet, als dictator regeeren
Verder heeft Baudouin volgens het blad
verzekerd, dat het parlement ook verdei
volgens democratisch model zal worden ge
kozen. De minister keerde zich verder te
gen de bewering van Duff Cooper, dat de
Fransche regeering onvrij ls.
Bovenstaande beteekent het spoedig heen
gaan van president Lebrun.
Albert Lebrun werd geboren op 29 Augus
tus 1871 ln Mercy-de-Haut bij Metz. In 1892
eindigde zijn opleiding op de polytechni
sche school en in 1896 was hij, na de aca
demie te hebben doorloopen, ingenieur bij
bergwerken. Al spoedig verwierf hij als
zoodanig bekendheid door een academie-
prijs en een aantal publicaties
In 1900 kwam hij reeds in de Kamer van
Afgevaardigden, en sinds 1913 trad hij op
als vice-president.
Onder Caillaux werd hij in 1911 minister
van koloniën, evenals onder Poincaré in
1912 en onder Doumerque in 1913 en '14.
Tijdens den wereldoorlog was hij blok
kade-minister. en tijdens den wapenstil
stand in 1918 en 1919 minister van de be
vrijde gebieden.
In 1920 werd hij gekozen voor den Se
naat. waarvan hij in 1931 voorzitter werd.
Na den moord op Doumer in 1932 werd
hij dadelijk wegens zijn kalme, rustige na
tuur, die zich nooit op den voorgrond
drong, genoemd als candidaat voor het
presidentschap waartoe hij dan ook eeni-
gen tijd later eenstemmig door Senaat en
Kamer werd benoemd. In April 1939 liep de
ambtsperiode van Lebrun af. In deze ze-
President Lebrun.
venjarige periode maakte hij de groote om
wentelingen in Europa mee. Nadat hij eerst
een nieuw candidaatschap had afgewezen,
liet hij zich op veler aandringen overha
len, zich nogmaals candidaat te stellen.
Met 506 van de 909 stemmen achter zich
ging hij zijn tweede ambtsperiode als pre
sident op 10 April 1939 in.
Uit Vichy wordt later nog officieel ge
meld
Tijdens een onderhoud tusschen den pre
sident der Fransche republiek. Lebrun, en
maarschalk Pétain heeft deze den presi
dent meegedeeld, dat hij het voornemen
heeft, van heden af met het voorzitter
schap van den ministerraad ook het ambt
van hoofd van den Franschen staat uit te
oefenen om in de buitengewone omstandig
heden welke Frankrijk doormaakt, per
soonlijk de verantwoording voor de leiding
der openbare aangelegenheden op zich te
nemen. De president heeft voor deze ver
klaring terstond begrip getoond en met een
onbaatzuchtigheid, welke het land zal we
ten te waardeeren, de gevolgen uit den
nieuwen stand van zaken getrokken en zijn
bevoegdheden a-an maarschalk Pétain ter
beschikking gesteld.
Dit Nummer bevat TWEE Bladen
Binnenland
De handel in buitenlandsche fondsen ver
boden. (2e Blad).
De eerste herstellenden op „Kareol" aange
komen. (2e Blad).
Jhr. C. J. A. de Ranitz over „De lichame
lijke opvoeding bij het onderwijs." (2e
Blad).
Inzake de veevoederpositie is Nederland
aangewezen op eigen bodemproductie.
(Binnenland, 2e Blad).
Maatregelen in verband met de opening
der Beurs op 15 Juli (1ste Blad).
Ernstig auto-ongeluk bij Oegstgeest; twee
dooden. (Laatste Berichten, le Blad).
Buitenland
Duitsche en Italiaansche actie in de lucht.
(le Blad).
Maarschalk Pétain „chef van den Fran
schen staat." President Lebrun is afge
treden. (le Blad).
Het Duitsche duikbootwapen wordt voor
Engeland gevaarlijk, (le Blad).
ZIE VOORTS „LAATSTE BERICHTEN"
EERSTE BLAD.
eenheden van de zeemacht en omdat daarbij
resultaten zijn behaald, die ln elk opzicht
van beslissende beteekenls waren. Twee
sterke vijandelijke vlooteskaders voeren
naar het Schiereiland met voor ons buiten
gewoon gevaarlijke voornemens. Het lucht
wapen heeft deze vlootmacht voortdurend
in het oog gehouden, haar geen oogenblik
rust gelaten en haar onophoudelijk op doel
treffende wijze met bommen bestookt. Drie
honderd vliegtuigen hebben van hun vaak
ver verwijderde bases in de Egeische zee, in
Libye, in Apulië, Albanië, Sicilië en Sardinië
uit, de vijandelijke eskaders, ondanks de
hevige luchtafweer, herhaaldelijk met bom
men van het allerzwaarste kaliber aange
vallen en getroffen, de formaties uiteen ge
dreven en deze gedwongen voortdurend van.
koers te veranderen.
Onze escadrilles bommenwerpers hebben
in nauwe samenwerking met onze roemrijke
marine de voornemens van de vijandelijke
eskaders verijdeld. Deze hebben daarop
onze wateren moeten verlaten, zonder ook
maar een van hun doeleinden te hebben be
reikt. Uit betrouwbare neutrale bron en uit
fotografische documenten is bevestiging
gekregen van de zware beschadigingen, die
ons luchtwapen op de Engelsche schepen
heeft veroorzaakt. De houding van deze pi
loten is voorbeeldig geweest, evenals de or
ganisatie en de uitvoering van de manoeu
vre. Dit alles wordt ook duidelijk bewezen
door het feit, dat bij een actie, die met
grenzelooze offervaardigheid is uitgevoerd,
slechts drie van onze vliegtuigen zijn ver
loren gegaan.
DE SCHADE AAN DE BRITSCHE VLOOT.
Stefanl meldt nog over de schade, de
iDngelsche vloot toegebracht.
Het groote slagschip Hood werd door twee
sommen van zeer zwaar kaliber getroffen
en zeer zwaar beschadigd. Aan boord brak
brand uit, die, zooals uit de waarnemingen
van een Italiaansch verkenningsvliegtuig
eenige uren na het bombardement is ge
bleken, niet gebluscht kon worden. Het
slagschip zette zeer langzaam koers naar
het Zuid-Oosten, klaarblijkelijk met de be
doeling Gibraltar binnen te loopen. Ver
schillende torpedojagers begeleidden het
schip.
Het succes van de Italiaansche vliegers is,
volgens den correspondent, daarom des te
belangrijker, omdat het bombardement
werd uitgevoerd onder bijzondere moeilijke
omstandigheden als gevolg van het slechte
weer, waardoor het zicht aanzienlijk be
perkt werd en door het afweervuur van alle
luchtafweerbatterijen van het vijandelijke
eskader De aan de Hood toegebrachte scha
de is zoo ernstig, dat het repareeren hiervan
verscheidene maanden in beslag zal nemen.
De toestand wordt nog verergerd door het
feit, dat het slagschip voor herstel naar een
Engelsche scheepswerf zal moeten varen.
Te Gibraltar moeten vele dooden en ge
wonde Engelschen aan land zijn gebracht.
Gisteren wisten de Italiaansche bommen
werpers den geheelen dag de Engelsche
schepen, die eerst koers zetten naar Egypte
en daarna naar Kreta, te bereiken en te
volgen. Niettegenstaande het hevige vuren
van het afweergeschut, zijn talrijke vijan
delijke bodems door bommen van groot
kaliber getroffen en beschadigd. Vier Brit
sche jachtvliegtuigen die van het vliegtuig-
moederschip. dat van een der eskaders deel
uitmaakte, waren opgestegen, zijn door
Italiaansche toestellen tijdens luchtgevech
ten neergeschoten.
