Groot is de Fransche
verontwaardiging over het
Britsche optreden
-HET RIJWIELPLAATJE 1940-41
Bekendmaking van den
bevelhebber der weermacht
in de Nederlanden
81 sfe Jaargang
ZATERDAG 6 JULI 1940
No. 24625
Mededeeling van de
Fransche admiraliteit
Per fiets er op uit!
Minister Baudoin over het
verbreken
der betrekkingen
Verklaring van Prouvost
Hitier vanmiddag te
Berlijn
De ware pedaalridder voelt zich veilig.
EERSTE BLAD
Feiten van den dag
IS UW RADIO DEFECT
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES
30 ct«. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar agentschappen
van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel.
Voor zakenadvertentles belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend
bU vooruitbetaling 's Woensdags en 's Zaterdags 50 ets. bU maximum aantal
woorden van 30 stuks. - Incasso volgens postrecht. - Voor opzending van
brieven moet 10 ets. porto betaald worden. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Witte Singel no. 1, hoek Noordeindsplein
Telef. nrs. Directie en Administratie 25041 (2 lijnen)
Redactie 21507
Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden 2.35
per week0.18
Franco per post 2.35 per 3 maanden -4- portokosten
fvoor binnenland ƒ0.80 per 3 mnd.)
Het D.NJ3. meldt uit Genève:
De Fransche admiraliteit deelt over den
Engelschen aanval op de Fransche oorlogs
schepen, die bij Oran voor anker lagen, het
volgende mede:
ft Vlce-admiraal Oensoul heeft op het ulti
matum van den Engelschen admiraal ge
antwoord, dat het eerste Engelsche kanon
schot de geheele Fransche marine tegen
Groot-Brlttannlë ln het vuur zou brengen.
In het communiqué van de Fransche ad-
Iralltelt wordt dan verder gezegd: De
ransche admlrallltelt heeft bevel gegeven
eweld tegenover geweld te plaatsen. De
geering heeft het besluit der admiraliteit
oedgekeurd en de wapenstilstandscommis
sie daaromtrent Ingelicht.
Frankrijk heeft zich niets te verwijten.
Frankrijk herinnert er aan, dat Dultsch-
land en Italië niet de uitlevering van de
Fransche vloot hebben verlangd, doch
slechts de demobilisatie en concentratie
daarvan ln Fransche havens met Fransche
bemanningen, onder Fransch commando
en onder toezicht van de wapenstilstands
commissie.
Frankrijk zou er ook nooit in hebben
toegestemd zijn overwonnen vloot uit
te leveren. Maarschalk Pétaln, admiraal
Darlan en de minister van buitenland-
sche zaken, Baudoin, hebben deze op
vatting wel twintigmaal herhaald tegen
over Churchill, Sir Alexander, den ad
miraal van de vloot en den Engelschen
ambassadeur.
De Fransche admiraliteit heeft den pUn-
ïyken Indruk, dat de slagen, welke Frankryk
hebben getroffen, de leidende persoonhjk-
heden ln Engeland, die er alleen maar op
bedacht waren zich meester te maken van
de Fransche vloot, onberoerd chebben gela
ten. De vloot moest Fransch zyn of onder
gaan. zy heeft zeker niet verdiend ln den
rug te worden aangevallen op bevel van
Churchill, die in den laatsten winter de
Fransche admiraliteit heeft gesmeekt haar
voornaamste krachten te wyden aan de be
scherming van de Canadeesche schepen,
daar de Britsche admiraliteit niet meer over
voldoende middelen daartoe beschikte. Ad
miraal Darlan heeft den dank van Churchill
nog niet vergeten.
De Engelsche admiraal heeft zelfs nog
voor den afloop van het ultimatum aan
admiraal Gensoul door zyn vliegtuigen
magnetische mynen in de haven van Mers
el Kebir laten leggen en heeft daardoor een
typisch vyandelljke daad begaan.
Uit berichten, die door de admiraliteit zyn
ontvangen, biykt, dat het oude pantserschip
Bretagne ln de lucht ls gevlogen en dat aan
boord van de Dunkerque en van de Pro
vence, evenals op de Mogador brand is uit
gebroken. De Fransche zeelleden, die sedert
maanden hun kracht hebben gegeven tot
steun van die Britsche marine, die ln haar
taak heeft gefaald, hebben met ontzetting
het verraad van hun vroegere wapenbroe
ders aanschouwd.
Het verschynen van de Britsche strijd
krachten was de Fransche regeering, naar
'thans uit Vichy wordt vernomen, op geen
enkele wyze, diplomatiek of anderszins, aan
gekondigd. Het verschynen van de Britsche
vloot voor Oran was voor de Franschen dan
ook als een volkomen overrompeling ge
komen.
Het D.N.B meldt verder nog de volgende
byzonderheden.
De Fransche eenheden lagen, geheel vol
gens de bepalingen van het wapenstilstand
verdrag, voor anker, zy waren nog niet ont
wapend .De bemanning was echter reeds
verminderd. Ook lagen de schepen niet ln
strydformatle. Bygevolg waren zy in hooge
mate kwetsbaar. Het was onmogeiyk de be
manning aan land te brengen. Aan de
komst van de Britsche strydkrachten was
zooals reeds is gemeld geen enkele waar-
In breeden kring blijkt onze foto-
herkennigsprijsvraag de aandacht te
hebben getrokken. Reeds zijn verschil
lende oplossingen (góede oplossingen!)
bij ons binnen gekomen en wij weten
dat nog vele andere In de komende
dagen zullen volgen. Niettemin meenen
wij er nog eens even de aandacht op
te moeten vestigen omdat hier een
fietstocht van een uur of drie is uit
geschreven, welke zeer de moeite
waard is. Hij voert door een schitte
rend landschap, biedt dus ruimschoots
ontspanning cn verkwikking, en geeft
bovendien kans op een der vele door
onze directie beschikbaar gestelde
prijzen.
Men ga: per fiets er op uit!
Oplossingen worden tot 1 Augustus
bij onze redactie ingewacht.
schuwing vooraf gegaan. Nauwelijks twee
uur na de overhandiging van het ultimatum
was het geheele Fransche eskader door
Engelsche magnetische mynen Ingesloten.
Het D.N.B. meldt uit Bern:
Baudoin, de Fransche minister van bul-
tenlandsche zaken heeft gisteren voor de
pers te Vichy verklaard, dat Frankryk's
betrekkingen tot Engeland op een nieuw
plan komen. HIJ zeide onder meer: „Op het
oogenbllk, dat op onze vloot een aanval ge
daan werd, die een onultwischbare smet op
de Engelsche eer zal biyven, UJkt het ons
noodlg, in het kort de geschiedenis der be
trekkingen met onzen vroegeren bondge
noot te schetsen.
De Fransohe bultenlandsche politiek
'werd sedert lange Jaren gedicteerd door
den wensch, niets te doen, dat ln tegen
stelling tot de bultenlandsche politiek van
Engeland zou staan. WIJ zijn ln het kielzog
van Engeland met Duitschland in oorlog
gekomen. Engeland heeft het eerst den
oorlog verklaard."
Baudoin zette daarna uiteen, hoe de
Fransche Noordeiyke legers en het Belgi
sche leger door de Engelsche.. in den steek
werden gelaten. Hy sprak vervolgens over
de houding van zyn regeering bij de wa-
penstllstandsonderhandellngen ten aan
zien van de vlootkwestle. Maarschalk Pé
taln en Ik zelf, aldus zelde hij, hebben ln
dit opzicht tegenover de Britsche regee
ring herhaldciyk de plechtigste verklarin
gen afgelegd. De Dultsche regeering heeft
geen uitlevering, van onze vloot verlangd.
Wij hebben jegens onzen vroegeren
bondgenoot steeds loyaal gehandeld. Chur
chill had zelfs by de vergadering van den
oppersten oorlogsraad op 13 Juni verklaard,
dat Engeland ook in geval van een afzon
derlijken vrede Frankryk volkomen trouw
zou biyven, indien Frankryk zyn oorlogs
vloot niet aan den vyand zou uitleveren.
Baudoin sprak van de smartehjke ver
bazing, waarmede Frankrijk kennis heeft
genomen van den Britschen aanval op zyn
schepen. Nochtans, zoo zelde hy, blokkeert
de Britsche marine op de reede van Alexan-
drië een ander Fransch eskader, dat be
dreigd ls met den ondergang, wanneer het
tracht uit te loopen.
Deze feiten kunnen niet anders dan een
grooten invloed op de oriënteering onzer
politiek hebben. Wij hebben vanochtend
met smart het besluit moeten nemen, onze
diplomatieke betrekkingen met het land,
dat schuld heeft aan het bloedvergieten
onder onze zeelieden, te verbreken.
Tegenover Amerlkaansche journalisten
heeft de Fransche hooge commissaris voor
de Propaganda, Prouvost, gisteren verklaard
„Churchill heeft een aanvalsdaad begaan
OPROEP VAN DR. GOEBBELS TOT
DE BEVOLKING.
Minister Goebbels richt naar aanleiding
van de aankomst van den Fuehrer te Ber-
ïyn een oproep tot de Berlijnsche bevolking,
waarin hij zegt: „de oorlog tegen Frankrijk
ls ten einde. Zooals de Fuehrer ln zijn rede
op den doodengedenkdag van dit Jaar voor
speld heeft, ls deze ooifog bekroond met de
schitterendste overwinning der Dultsche ge
schiedenis. Sedert het begin van het offen
sief op 10 Mei verblijft de Fuehrer in zijn
hoofdkwartier in het Westen. Van daaruit
heeft hy de slagen, die het oude Frankrijk
verpletterden, voorbereid en ten uitvoer
gebracht. Thans keert hij voor het eerst na
een afwezigheid van acht weken ln de
rijkshoofdstad terug. Vanmiddag te 15 uur
zal hy op het Anhalter station aankomen.
Mannen en vrouwen van Berhjn, ik weet,
dat lk een hartewensch van u allen uit
spreek, wanneer lk u oproep tot een ont
vangst van den Fuehrer, zooals Berlijn nog
nooit gezien heeft. Met een geestdrift zon
der weerga willen wij den Fuehrer op den
grond van onze mlllloenenstad begroeten.
Het gejubel, dat hem op zyn weg naar de
rijkskanselarij uit honderduizenden kelen
zal tegenkllnken, moet de brandende dank
baarheid tot uiting brengen, die wij na
mens ons geheele volk kunnen vertolken.
Berlijnsche mannen en vrouwen, binnen
enkele uren moet onze stad één enkele
vlaggenzee zijn. Siert en bekranst geheel
Berlijn, ln het bijzonder de straten, waar
langs de weg van den Fuehrer voert. Van
middag te 12 uur sluiten bedrijven en kan
toren, "met uitzondering van het levensmid-
delenbedrijf en de vitale cn wapeningsbe-
drijven. Het werkende BerHJn marcheert ln
gesloten opmarsch naar den weg van den
Fuehrer. Het luiden der klokken zal den
Fuehrer op zijn rit door Beriyn vergezellen,
wy allen willen hem uit ons van diepe
dankbaarheid vervulde hart onzen wel
komstgroet toeroepen en daarmede tot
uiting brengen, hoezeer het ons verheugt
hem weer binnen onze muren te hebben.
Leve de Fuehrer. Leve ons volk en ons
rijk."
die ln de geschiedenis geen voorbeeld heeft.
Frankryk, welks soldaten eenige weken ge
leden nog schouder aan schouder met de
Engelschen streden, moet met ontsteltenis
vernemen, dat een Engelsch eskader het
vuur op onze schoonste schepen heeft
geopend."
Nadat Prouvost herinnerde had aan den
tekst van het officieele communiqué over
den aanval, vervolgde hy: „Amerika kent
de omstandigheden, waaronder Frankrijk
gedwongen werd een wapenstilstand te
vragen. Twintig dagen van heldhaftlgen
strijd; een week van dramatische onder
handelingen, welker verloop Engeland van
uur tot uur gevolgd heeft, terwijl het
Fransche leger, aan zichzelf overgelaten,
zonder hoop bleef strijden voor de eer van
zyn vaandels.
Engeland had geen geldige motieven voor
zyn aanval, zoo vervolgde Prouvost. Het
kon ook niet vreezen, dat de Fransche
schepen eens tegen Engeland zelf gericht
zouden worden. Churchill had niets te vree
zen van deze voor anker liggende schepen,
die veel te ver van de Dultsche en Itali-
aansche troepen verwyderd lagen en mach
teloos waren.
Gisteren heeft Churchill er in toegestemd
dat Londen tegehjkertyd een toevluchts
oord wordt voor de Fransche politici, die
hun deel aan het leed van het vaderland
niet wilden dragen en een haard van intri
ges tegen de regeering van Pétain vormen.
Frankryk is, aldus besloot Prouvost, zon
der waarschuwing en zonder wettigen
grond, door Engeland aangevallen.
Als gevolg van de gebeurtenissen in
Oran heeft de Duitsche wapenstilstands
commissie in een nota de Fransche
delegatie doen weten, dat het opper
bevel van de weermacht bereid is, de in
artikel 8 van het wapenstilstandsver
drag vervatte eisch tot ontwapening van
de Fransche oorlogsvloot voorloopig op
te schorten.
Men zie voor vervolg pag. 2 le blad.
De bevelhebber van de weermacht ln de
Nederlanden, generaal der vliegers Fr.
Christiansen, maakt bekend:
Er ls misbruik gemaakt van de in de ge
schiedenis zonder voorbeeld zynde lank
moedigheid en grootmoedigheid, waarmede
de Feuhrer de soldaten van een vyandeUjke
weermacht vrije beweging heeft toege
staan en de demobilisatie ten uitvoer Het
brengen, ln plaats van hen ln gevangen
schap te laten wegvoeren.
Indien krijgsgevangene Nederlandsche
militairen niet in staat zyn, de hun toege
stane vrijheid te waardeeren, dan Ugt daar
in een smakeloos gebrek aan discipline je
gens de bezettingsmogendheid, die het Ne
derlandsche leger weinig eer aandoet.
Generaal Winkelman heeft nagelaten
hiertegen op te treden en daardoor bewe
zen, dat hij zyn positie en den toestand niet
zoo heeft opgevat, als ieder, die nuchter
denkt, moest verwachten.
Hy is daarom, zooals reeds is medege
deeld, ontheven uit zyn functie als opper
bevelhebber der zich in demobilisatie be
vindende Nederlandsche land- en zee
macht en ln krijgsgevangenschap gebracht.
Bovendien hebben de voorvallen van den
laatsten tyd er. in het byzonder de gebeur
tenissen der laatste dagen my aangetoond,
dat talrijke Nederlanders niet meer
weten, of ook niet w 11 le n weten, in wel
doen ondubbelzinndgen toestand zy zich be
vinden na de neupraliteltsschennls door hun
vroegere regeering en de overwinning der
Duitsche wapenen.
Ik beperk my er toe deze houding te
kenteekenen door enkele voorbeelden, die
hier volgen, om eens en vooral grove en
gevaarHjke vergissingen onmogeiyk te
maken
1. Uit het karakter van talrijke Engel
sche bombardementen kan onomstooteiyk
worden opgemaakt, dat zy berusten op in
lichtingen van Nederlandsche zyde. Ik
wensch er geen twyfel over te laten be
staan, dat een dergeUjke handelwyze met
alle middelen, waarover de Duitsche or
ganen beschikken, zal worden opgehelderd
en volgens de Dultsche landsverraadwetten,
welke voor den oorlog verscherpt zyn, zal
worden gestraft.
Deze wetten treffen ook' degenen, die een
dergeUjke handelwyze opzettehjk niet aan
geven of daarby zelfs hulp verleenen. Dat
geldt ook voor handelingen tegen de belan
gen der Duitsche weermacht als zoodanig
en tegen instellingen van verkeer, bedrijf
en industrie.
Verder moeten de Nederlanders van het
volgende nota nemen: wie een mogendheid,
die met Duitschland in oorlog is, in eenigen
vorm voordeelen verschaft, berichten doet
toekomen of op andere wyze bevoordeelt,
brengt tegeiykertyd het leven en den
eigendom van zy'n eigen volksgenooten in
gevaar en benadeelt het.
2. Tot de dwaze menschen van deze soort
behoort ook hij. die uiting geeft aan een
gezindheid, welke de gerechtvaardigde trots
van den Duitschen soldaat en van den
Duitschen mensch kwetst. Als beveUiebber
der weermacht in de Nederlanden beschouw
ik een dergeUjke houding als een teeken,
dat de Duitsche maatregelen tot beveüi-
ging van en het bewaren van de rust in
de Nederlanden niet begrepen zyn of dat
men ze niet wil begrijpen. Als dergeUjke
gevallen noem lk onder anderen de vol
gende
a. De veelvuldige overtreding van
den bevolen groetpUcht tegenover le
den van de Duitsche weermacht door
geüniformeerde leden van de zich in
demobilisatie bevindende Nederland
sche land- en zeemacht. Ik herinner
eraan, dat de bevryding uit de krijgs
gevangenschap, die berust op de voor
zorgen en de welwiUendheid van den
Führer, door my op ieder oogenblik
ongedaan kan worden gemaakt en on
gedaan zal worden gemaakt voor leder,
die zich in het vervolg aan zyn groet
pUcht onttrekt of zich van dien plicht
slordig kwUt. Voor het brengen van
den groet wordt de Dultsche maatstaf
aangelegd, die er van uit gaat. dat hy.
die de discipline overtreedt, ook niet
verdient een goed stryder te worden
genoemd.
b. Hy, die of hy soldaat of burger
is het aanzien van Duitsche solda
ten of gezagsdragers schaadt, of tekort
schiet in zyn achting voor de Duitsche
symbolen, zal voortaan streng ter ver
antwoording worden geroepen.
Handtasteiykheden tegen leden der
Duitsche weermacht worden eventueel
met den dood gestraft.
Ik waarschuw verder voor elke de
monstratie voor de vroegere Neder
landsche regeering of leden daarvan.
De Duitsche weermacht heeft Neder
land moeten bezetten, omdat de vroe
gere Nederlandsche regeering neutra-
liteitsschennis heeft begaan.
Ik wensch, dat dit niet wordt ver
geten.
De bevelhebber der weermacht
in de Nederlanden
Christiansen, generaal der vliegers.
Den Haag. 6 Juli 1940.
Dit Nummer bevat DRIE Bladen
Binnenland
Dr. Ringers over den wederopbouw. (3e BI.)
De varkensstapel wordt tot de helft inge
krompen. (2e Blad).
Ingaande 1 Augustus a^. één nationale
voetbalorganisatie. (Sport, 2e Blad).
Het volgend voetbalseizoen waarschijnlijk
weer een noodcompetitie. (Sport, 2e
Blad).
Buitenland
Heden komt de Fuehrer naar Berlijn. Een
grootschc ontvangst wacht hem. (le
Blad).
Fransche verontwaardiging over het En
gelsche optreden, (le Blad).
Ciano naar Berlijn, (le Blad).
ZIE VOORTS „LAATSTE BERICHTEN**
EERSTE BLAD.
MEN ZIE VOOR ONS KORT VERHAAL
PAG. 2 VAN HET DERDE BLAD.
Bel 24244
De Radiotechnische Dienst IEMCO n.v.
■NIEUWE RUN 32.
5798 fïnees. MedJ