NIEUWE HARING
No. 24619
Roemenië heeft Russische
eischen aanvaard.
81ste Jaargang
ZATERDAG 29 JUNI 1940
Afstand van Bessarabië
en Noord-Boekowina.
Uit het Westen.
Onze prijsvraag
Duitsche buit
in Frankrijk.
De Duitsche
voedselvoorziening.
Uit Zuid-Slavië.
EERSTE BLAD
Feiten van den dag
Verspreide Berichten
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES
30 ct*. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar agentschappen
van ons Blad gevestigd zUn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel
Voor zakcnadvertentles belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend
bU vooruitbetaling 's Woensdags en 's Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal
woorden van 30 stuks. - Incasso volgens postrecht. - Voor opzending van
brieven moet 10 ets. porto betaald worden. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Witte Singel no. 1, hoek Noordeindsplein
Telef. nrs. Directie en Administratie 25041 (2 lijnen)
Redactie 21507
Postcheque- en Girodienst no. 57055 - Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maandenƒ235
per weekƒ018
Franco per post 235 per 3 maanden portokosten
(voor binnenland ƒ030 per 3 mnd.)
Zooals In een deel onzer vorige oplaag ls
medegedeeld, ls van Russische zijde de no
ta wisseling met Roemenie gepubliceerd,
eindigend met Roemenië'* toestemming ln
den afstand van Bessarabië en N.-Boeko-
wlna. Andere eischen zijn door de sovjets
niet gesteld, die hun verlangen nog aldus
rechtvaardigen:
In 1018 heeft Roemenië, gebruik makende
van de militaire zwakheid van Rusland, de
wvjet-unle met geweld een deel van haar
gebied, Bessarabië, ontnomen en daarmede
de eeuwenoude eenheid van het ln hoofd
zaak door Oekralncrs gekoloniseerde Bev a.
rable met de Oakraiosche sovjet-republiek
geschonden. De* sovjet-unie heeft zich met
dit gewelddadige afscheuren van Bessara
bië nooit verzoend.
ZIJ heeft dat herhaaldelijk en openlijk
voor de gehrele wereld verklaard. Daar
thans de militaire zwakheid van de sovjet
unie tot het verleden behoort en de be
staande internationale toestand een zoo
sr.el mogelijke regeling der vroeger niet be
sliste vraagstukken elacht en met het doel.
eindelijk de basis voor een duurzamen
vrede tus3chen de staten te leggen, meent
de sovjet-unie, dat de noodzakelijkheid en
het tijdstip gekomen zijn om in het belang
van het herstel der rechtvaardigheid. In
samenwerking met Roemenië, over te gaan
tot een onmiddellijke regeling van de
teruggave van Bessarnblë. De sovjet-regee
ring verklaart, dat dit vraagstuk organisch
verband houdt met dat van de teruggave
nan de sovjet-unie van het deel der Boe-
kowlna. welks bevolking ln overgroote
meerderheid met de sovJet-Oekralne ver
bonden ls. zoowel door het gemeenschappe
lijke historische lot als door de gemeen
schap van taal en nationale samenstelling.
Een dergelijk feit zou bovendien te recht
vaardigen zijn, daar de afstand van het
noordelijk deel der Roekowlna aan de sov-
Jet-unle. zij het ook ln geringe mate, be
schouwd kan worden als schadeloosstelling
voor de reusachtige verliezen, die de
sovjet-unie en de bevolking van Bessarabië
zlln toegebracht door de 22-Jarige heer
schappij van Roemenië ln Bessarabië.
Gisteravond om halfzeven heeft cr»n
sovjet-Russische generaal bezit genomen
van de stad Ccrnautl. Hetzelfde geschiedde
even later te Chislnau en Cotatea Alba
aan do monding van de Dniester.
Er hebben zich enkele Incidenten voor
gedaan, o.a te Cernautl, waar Joden met
st oenen hebben geworpen naar 2 vracht
auto's, die Roemeensche .soldaten vervoer
den De soldaten openden hierop het vuur,
waarbil verscheidene Joden gedood werdc,.
Tr Clu], de hoofdstad van Transylvanié,
zijn betoogingen gehouden voor een onmld-
dellijken oorlog tegen sovjet-Rusland. De
politie dreef de betoogers uiteen.
BU koninklijk besluit ls het Roemeen
sche parlement tegen vandaag WJeenge-
roepen. Daar volgens de grondwet voor het
afstaan van gebied een besluit van het par
lement noodig ls en dit niet door de kroon
of door de regeering alleen kan gebeuren,
wordt aangenomen, dat het Parlement een
besluit zal moeten nemen over het afstaan
van Bessarabic en de noordelUke Boeko-
wina aan Rusland
De regeering, welke reeds ls gewUzlgd. is
nog vergroot door het toetreden van twee
vertegenwoordigers van rechtsche nationale
kringen De leider van dc vroegere IJzeren
Garde en opvolger van Oodreanu. Horia
Slma. Is benoemd tot onderstaatssecretaris
ln het ministerie van onderwUs. de leider
van de eveneens reehtsnationaal gezinde
..studentengeneratie 1922", dr. Slmionescu,
tot onderstaatssecretaris ln het ministerie
van volksgezondheid.
Het ministerie van binnenlandsohe zak<m
heeft voor het geheele land voor den tUds
duur van drie dagen alle feestelUkheden.
theater- en bioscoopvoorstellingen, alsmede
alle openbare muziekuitvoeringen, verbo
den.
EEN DÜITSCHE BESCHOUWING.
Van Duitsche semi-officleele zUde wordt
gemeld:
Op belangstellende vragen van buiten
landsche Journalisten, of door de oplossing
van het Bessarablsche vraagstuk tusschen
de Sovjet-Unie en Roemenië de economi
sche belangen van Duttschland beïnvloed
worden, is door welingelichte Duitsche zUde
geantwoord, dat. zulks niet verwacht of
gevreesd wordt, te meer daar Duitschland
steeds begrepen heeft, hoe het zUn econo
mische belangen ln Zuidoost-Europa op de
Juiste wijze moest behartigen. Naar aan
leiding van de gebeurtenissen zelf. die zich
naar wordt opgemerkt, zonder verstoring
van dc rust op den Balkan afspelen, ls er
op het oogenblik noch van officieele. noch
van semi-officieele zUde een standpunt be
kend
In politieke kringen kan men echter de
opvatting hooren. dat de oplossing van het
Bessarablsche vraagstuk ln den thans in
volgden vorm een verstandige regeling be-
teekent. Men herinnert er aan, dat door
het vestigen van belangen ln Zuidoost-
Europa. die niet ln dit gebied passen, zich
nu en dan ontwikkelingen hebben voor
gedaan die in het belang van de onmlddel-
lUk hlerbU betrokkenen beter vermeden
hadden kunnen worden. Zoo komt de vraag
naar voren, of Juist het Bessarablsche
vraagstuk ln de ÖovJet-RussLsche—Roe
meensche betrekkingen zich zoo zou hebben
toegespitst, wanneer de Engelsche Invloed
ln Roemenië een van werkelUkheldszin ge
tuigende en nuchtere, met de gegeven om
standigheden rekening houdende beoordee
ling van de kwesties, die op een oplossing
wachtten, niet had tegengewerkt. Blijkbaar
heeft men ln Boekarest het gevaar en de
schadolUkhcld van dezen EngeLschen in
vloed niet -bijtijds onderken*. Men herin
nert zich, dat bepaalde groepen van het
Roemeensche parlement geestdriftig heb
ben geklapt, toen destUds het aannemen
van het Engelsche garantie-aanbod, dat
zooals bekend duidelUk tegen Duitschland
was gericht, werd bekend gemaakt. Thans
erkent men ln Roemenië, dat de Engelsche
politiek ln Zuid-Oost-Europa een nederlaag
heeft geleden HerhaaldeUJk hoort men ook
de meening. dat Engeland, toen het met
zUn garantie-aanbiedingen ook Zuidoost-
Europa ln zUn Invloedssfeer probeerde te
betrekken, evenzeer rekening hield met
een misbruik van Roemenië als van de an
dere gegarandeerde landen. In dit verband
wUst men op een Reuterbericht, waarin ge
zegd werd, dat na het aannemen van de
Sovjet-Russische eischen door Roemenië,
operaties overeenkomstig de Engelsche ga
rantie niet meer ln aanmerking komen. In
politieke kringen te BerlUn wordt opge
merkt, dat een dergelUke liquidatie van de
Engelsche politiek van garanties op den
Balkan, weliswaar door den huldigen toe
stand van Engeland afgedwongen, ook door
de onmlddelUJk hlerbU betrokkenen in geen
geval kan worden betreurd.
De DwttsdheT*!^ sluït zich hierbij geheel
aan.
Elders in dit Blad publiceeren
wij de gegevens voor onze
„Foto-herkenningsprijsvraag"
die in hoofdzaak beopgt onze
lezers te bewegen per fiets er
op uit te gaan door de mooie
omgeving onzer Sleutelstad,
doch waarvoor tevens tal van
prijzen zijn uitgehold.
Wij vragen er gaarne aller
speciale aandacht voorl
ENGELAND ERKENT ALLEEN
DE GAULLE.
Het DNB meldt uit Londen.
Officieel wordt medegedeeld, dat dc Brlt-
sche regeering generaal de GauUe als den
leider van alle vrUe Franschen beschouwt,
ongeacht waar zU zich bevinden om de zaak
der Geallieerden te steunen.
Naar het DNB meldt, heeft de vroegere
minister-president Paul Reynaud uit Bor
deaux aan de dagbladen een vlammend
protest gezonden tegen de Britsche propa
ganda. HU veroordeelt de onmilitaire en
onvaderlandslievende houding van generaal
de Gaulle
Reynaud zou gewond zUn bU een autorit
naar St. Maxime, meldt Stefanl. De wagen
sloeg over den kop en Reynaud werd zoo
ernstig aan het hoofd gewond, dat zijn toe
stand eenigszins bedenkehjk geacht wordt.
IN NOORD-AFRIKA.
De Fransche generaal Gouraud Ls Don
derdag ln Tanger aangekomen en gisteren
naar Fransoh-Marokko doorgereisd. Naar
verluidt heeft hU een speciale opdracht van
maarschalk Petaln. ZUn reis moet, volgens
het DNB, verband houden met wijzigingen
ln het opperbevel der Noord-Afrikaansche
troepen.
Naar uit Casablanca wordt gemeld, zal de
Fransche zender "ladio Marokko op bevel
van de Fransche regeering en op grond van
de wapenstilstandsvoorwaarden, zUn uitzen
dingen tot nader order staken. Dit besluit
wordt beschouwd als een bewUs. dat de
Fransche autoriteiten lp Marokko bereid
zUn te gehoorzamen aan de aanwUzingen
van Pétaln.
LUCHTAANVAL OP HERNE.
In den middag van 26 Juni is een Brltsöh
vliegtuig boven het centrum van de stad
Heme ln Westfalen uit de wolken gedoken,
waarop het acht bommen op een woonwUk
heeft geworpen.
Vier personen werden gedood, tien zwaar
en talrijke anderen licht gewond. Onder de
dooden waren drie kinderen die op straat
speelden. Twee woonhuizen werden ernstig
beschadigd. Er ls in den omtrek geen mili
tair object of fabriek
Het hevige luchtdoelvuur verhinderde het
I.egtulg verdere aanvallen te doen. Het
verdween even snel als het gekomen was.
(DNB»
Het DN.B. meldt ln zUn dagelUksch
commentaar op het Duitsche legerberlcht:
In overeenstemming met het bezettings
plan, het van kracht worden van den wa
penstilstand zUn, evenals voorheen, overal
ln FrankrUk geweldige hoeveelheden wa
pens en oorlogstuig van allerlei soort als
mede groote voorraden benzine en belang-
rUke grondstoffen voor den oorlog' in vei
ligheid gesteld.
Door liet vlugge tempo, waarmede de
Duitsche divisies overal voorwaarts storm
den, ls het tot dusver nog niet mogelUk
geweest ook maar slechts een globaal
overzicht over den totalen bult te verkrU-
gen. Vast staat, dat de groote voorraden
aan oorlogsbuit. voornamelUk van indu-
strleele grondstoffen van groote waarde
zijn voor de voortzetting van den strUd
tegen Engeland.
In dit verband moet er aan herinnerd
worden, dat zich thans de geheele Fran
sche ljzerertsproductle. met een jaarUjk-
sche productie van dertig tot vUftlg mll-
llocn ton erts van prima kwaliteit ln
Duitsche handen bevindt en ten goede
komt aan de Duitsche oorlogvoering, ter-
wUl voorheen een aanzlenlUk gedeelte van
de Fransche productie aan ruw ijzer en
ruw staal naar Engeland werd uitgevoerd.
Daar Engeland sedert de bezetting van
Narvik door de Duitsche troepen ook geen
Zwcedsch erts meer kan betrekken, staat
de Britsche oorlogvoering voor een WJ-
zonder groot dilemma.
DE KRIJGSGEVANGENEN.
Het D.N.B meldt uit BerlUn:
De geweldige aantallen gevangenen, die
genoemd zUn in de legerberlchten van de
afgeloopen weken, zouden tot de veronder
stelling kunnen lelden, dat Duitschland
zich voor een moeilijk voedingsprobleem
ziet geplaatst. In dit verband stelt de
Berliner Börsen Zeltung vast:
Groote aantallen gevangenen zUn al
weer naar hun vaderland teruggekeerd.
DU was het geval met Polen. Noorwegen
en Nederland. Een groot aantal gevange
nen Ls onmiddellUk in het productieproces
Ingeschakeld, vooral ln den landbouw,
waar een ongestoord bedrUfsleven zoowel
in het belang van de inwoners als van de
Duitsche bezetting ls. Het streven is er op
gericht de gevangenen zoo veel mogelijk
door hun vaderland te doen voeden. Tegen
den bUzonderen eisch van een overbrug
ging op korten termUn ls men opgewassen,
dank zU de buitengewoon groote voorraden
levensmiddelen, waarover Groot-Duitseh-
land beschikt Men mag ook niet vergeten,
dat zelfs de levensbehoeften van de mil-
lloenen gevangenen slechts een fractie
vormen van hetgeen voor de verzorging
van een volk van tachtig miilioen noodig
ls en dus ook geen besll&senden invloed
kunnen hebben op de voedselpositie. Voorts
zijn er de voorraden, die in de bezette ge
bieden zUn buitgemaakt, en die gebruikt
worden voor het voeden van burgers en
soldaten, die zich in deze gebieden bevin
den. De schade, die deze voorraden hebben
geleden, ls veel minder dan verwacht werd.
DE BOTER VOORZIENING.
De Duitsche botervoorzlenlng, meldt het
DN.Bheeft zich als gevolg van de ratio
neel doorgevoerde melkproductie zoo gun
stig ontwikkeld, dat voortaan aan Ieder
een, dit hiervoor ln aanmerking komt, een
extra rantsoen van 125 gram kan worden
toegestaan. De ln de koelhuizen opgeslagen
voorraden lx>ter zUn, naar van bevoegde
zijde wordt medegedeeld, tot een tot dus
ver nog nooit bereikte hoeveelheid geste
gen. Ook de toestand op andere gebieden
der levensmlddelenvoorzlening ls gunstig.
VERKLARINGEN VAN TWETKOWITSJ.
Het D.N.B. meldt uit Belgrado:
Minister-president Twetkowitsj heeft te
genover vertegenwoordigers van de pers
over de gevoerde besprekingen met den
plaatsvervangenden minister-president dr.
Mat-sjek, den minister van financiën,
Schutej. en andere leidende politici ver
klaard, dat een plan ls uitgewerkt om be-
langrUke hervormingen op economisch en
soclaaJ gebied ln te voeren. Dit plan ls
geen copie van buitenlandsche voorbeel
den. maar ls ln overeenstemming met de
Zuidslavische economische en sociale
structuur. Het arbeidende volk in stad en
land moei dooi de toekomstige hervormin
gen een beter leven en zooveel mogelUk
Bericht aan onzeA bonné 's
Ingevolge besluit der Veree-
niging „De Nederlandsche
Dagbladpers" is het den dag
bladen met ingang van den
lsten luli a.s. niet meer toe
gestaan aan de abonnemen
ten verzekeringen, van wel
ken aard ook, te verbinden.
Met ingang van genoemden
datum zal de ongevallenver
zekering voor onze abonné's
dus een einde nemen.
DE DIRECTIE.
Dit nummer bevat VIER Bladen
Binnenland
De nieuwe regeling voor de benxine-
distributie <4e Blad».
De inlevering van gouden munten, edele
metalen, enz. (3e Blad».
Adviezen van den voedingsraad (2e Blad).
Personeele belasting op motorrijtuigen
wordt niet terugbetaald (Binnenland.
3e Blad).
bevrediging van zUn levensbehoeften ge
waarborgd worden. De tegenwoordige in
ternationale gebeurtenissen hebben de
economische opvattingen en toestanden,
zooals zU tot dusverre bestonden, geheel
gewUzigd. zoodat volkomen natuurlek ook
bU ons oude theorieën en vroegere levens
opvattingen op gelUke wUze moeten wor
den gewUzigd. aldus Twetkowitsj. Dit zal
de taak en het streven van mUn regeering
en haar toekomstig werk zUn.
Schutej, de minister van financiën, ver
klaarde eveneens, dat fundamenteele her
vormingen binnenkort te verwachten zUn.
Men kan niet verder toelaten, dat wegens
het niet aanwezig zUn van credieten werk
loosheid en honger het volk teisteren. Het
is de plicht van de regeering en van allen,
die cr voor verantwoordelUk zUn om deze
moderne maatschappelUke ziekten od t«
heffen.
MONARY CANDIDAAT
VOOR VICE-PRESIDENTSCHAP
DER VEREENIGDE STATEN.
Senator Charles Monary, de republikein -
sche fractieleider in den Senaat, is door de
republikeinen candidaat gesteld voor het
vlce-presidentschap.
HET AMERIKAANSCHE TOEZICHT
OP VREEMDE SCHEPEN.
De Amerlkaansche minister van finan
ciën, Morgen than, heeft medegedeeld, dat
zyn departement een „bureau voor de
koopvaardUbeweging" heeft ingesteld, ter
Buitenland
Roemenie willigt de Russische eischen in
(le Blad».
De
Japansche minister Arita over het
Japansche ideaal (le Blad).
ZIE VOORTS „LAATSTE
EERSTE BLAD
BERICHTEN*
MEN ZIE VOOR ONS KORT VERHAAL
PAGINA 2 VAN HET DERDE BLAD.
uitvoering van de nieuwe bepalingen over
het toezicht op buitenlandsche schepen in
Amerikaansche havens, zooals die ln de
proclamatie van Roosevelt vastgelegd zUn.
Morgenthau zeide. dat door de instelling
van dit bureau het toezicht op ankerplaat
sen en scheepsbewegingen ln de Ameri
kaansche havens, alsmede op de versche
ping van ontplofbare stoffen en andere
gevaarlijke ladingen verscherpt zal worden.
CANADEESCHE TORPEDOBOOT JAGER
VERLOREN.
Volgens een bericht uit Ottawa heeft de
Canadeesche minister-president in de Ka
mer medegedeeld, dat de Canadeesche tor
pedoboot jajger Fraser. die 1357 ton mat. in
de nabUheid van Bordeaux is ondergegaan.