De toekomst van den
Nederlandschen jurist
LEIDSCH DAGBLAD - Tweede Blad
Maandag 24 Juni 1940
GEMENGD^NIEUWS^
Plannen tot Stichting van
een nationalen omroep
Ir. Mussert over
.het nieuwe Europa'
BURGERLIJKE STAND
VAN LEIDEN
AGENDA
WEERBERICHT.
Interessante beschouwing
van pro f. mr. B. M. Telders.
JONGENS SPEELDEN MET SLAG
HOEDJES.
Zaterdagmiddag hebben drie jongens van
ongeveer vijftien jaar, wonende aan den
Statensingel te Maastricht, gespeeld met
een aantal slaghoedjes, dat een van hen
eenige dagen geleden had gevonden. ZIJ
hebben een van de grootste slaghoedjes in
papier gewikkeld en ln brand gestoken,
hetgeen een ontploffing ten gevolge had.
Een van deze jongens, de vijftienjarige L„
werd daarbij zoodanig gewond, dat hij een
oog zal moeten missen Hij werd ter ver
pleging in de oogenkliniek opgenomen.
RRANDST1CHTER IN DE HEI GESNAPT.
Nederlandsoh officier bracht hem naar
het politiebureau te Ede.
Een officier van het Nederlandsche leger,
die met sijn auto op den weg in de omge
ving van Teriet reed. zag ln de helde een
man in opvallende houding gebogen staan,
aldus het „Maandagochtendblad."
De officier stopte en zag even later
tot zijn verbazing wat er aan de hand
was, want plotseling stegen rookwolken op
en lekten vlammen door de droge helde,
teruit en bleef vandaar, blijkbaar zeer
toeruit en bleef vandaar, blijkbaar zeer
voldaan, toekijken. Toen de officier kwam
toegesneld, liep de man vlug naar het vuur
en begon dit uit alle macht uit te trappen,
welke pogingen gelukkig slaagden.
De officier maakte korte metten met den
brandstichter en dwong hem in de auto
te stappen, waarna naar het politiebureau
te Ede werd gereden. De man werd daar
ingesloten en na een voorloopig verhoor
ter beschikking van den officier van (Justi
tie gesteld.
GRANAAT ONTPLOFT.
Ou voorzicht igen jongeman werden
drie vingers afgerukt.
Hoe gevaarlijk het is om onbekende voor
werpen die men ergens vindt mee naar
huls te nemen en te probeeren ze uit elkaar
te halen, bewijst weer eens het ongeluk,
dat Zaterdagmiddag in de Van Malsen-
straat te Rotterdam gebeurde.
Daar was de 21-Jarlge H, Tunderman
bezig met enkele handgranaten, die hij
had gevonden en die hij eens nader wilde
bekijken
Toen de Jongeman een der gevaarlijke
voorwerpen wilde openen, explodeerde de
granaat en werd T. vrij ernstig gewond.
Drie vingers van de linkerhand werden
volkomen afgerukt, terwijl hij ook verwon
dingen ln het gelaat bekwam.
Het slachtoffer werd door den GGD.
naar het Zulder ziekenhuis overgebracht
en daar ter verpleging opgenomen. In de
woning werd lichte schade aangericht.
(Maandagochtendblad)
(Van onzen 9pcclalen verslaggever).
De Goudsberg te Lunteren ls Zaterdag
het middelpunt ln ons land geweest voor
duizenden N.S.B.-ers, die op de door den
leider der Beweging, ir. A. A. Mussert, ge
houden Hagespraak 1940 niet wilden ont
breken. De N.S B. bezit in den Goudsberg
een inderdaad prachtig gelegen terrein, dat
gemakkelijk plaats biedt aan de vele dui
zendtallen, die per trein, bus, flets en te
voet naar Lunteren waren gekomen.
Op deze Hagespraak heeft ds. Ekering
mededeellng gedaan, dat hem door lr. Mus
sert opgedragen was de stichting van een
nationalen radio-omroep voor te bereiden.
Deze zal voorloopig zijn plaats naast de
bestaande omroepverenigingen innemen,
maar in de toekomst, aldus ds. Ekering, zal
deze omroep een zeer gewichtige taak ln
het Nederlandsche volkSeven innemen
Kort na de toespraak van ds. Ekering,
|begon de eigenlijke Hagespraak met een
herdenking van allen, die ln de oorlogsda
gen het leven hebben gelaten. In het bij
zonder werden de 8 N.S.B.-ers herdacht,
die in de thans tot het verleden behooren-
de Mei-dagen ter dood gebracht zijn Het
was de heer Van Geelkerken, die hierbij
mededeelde, dat de roodzwarte N.S.B.-vlag.
die de kisten van deze 8 N8B.-ers had
bedekt, tot eere-vlag verheven was.
Vervolgens had vlaggenparade plaats. De
vlaggen van Italië, Dultschland en Spanje
werden tegelijk geheschen, waarbij de heer
Van Geelkerken op de beteekenls wees van
al hetgeen door Mussolini, Hitler en Franco
voor hun land en hun volk was verricht.
Voorts werd door een tweetal Duitsche
partijgenooten de vlag van het Duitsche
Rijk nog eens aan een afzonderlijken
mast geheschen. waarbij het Deutschland-
lied en het Horst-Wessel-lied gezongen
werden.
Daarna vond het hljschen der Dietsche
vlaggen Oranje, Blanje, Bleu, de Vlaam-
sche en de oude Zuld-Afrlkaaasche vlag
plaats. Deze ceremonie werd beëindigd
met het hljschen aan den top van den
hoogen mast van een groote Oranje, Blan
je. Bleu-vlag.
Rede lr. Mussert
Met enthouslame door de dulaenden be
groet hield vervolgens de leider der N.S.B.
zijn rede. waarin hU begon met er op te
wijzen, dat Europa van aangezicht is ver
anderd. Europa 1918, het Europa van Ver
sailles, aldus lr. Mussert, heeft afgedaan.
Het heeft geduurd tot het oogenblik, dat
ONDERTROUWD:
J. C. Buitendijk jm en P. de MooiJ jd H. J
Duffels jm 26 Jaar en W. Flandrljn jd 25 Jaar
A Kleinjan Jm 25 Jaar en O. Crama jd 23
Jaar F. v d. Mark jm 26 Jaar en J. C. S.
Trouwee jd 24 jaar A. J. Martijn Jm 22 jaar
en A. de Fei) jd 20 Jaar G. K. Spierenburg
jm 32 Jaar en L. de Graaf Jd 37 Jaar W. P.
SUbranda Jm 32 Jaar en J. H. Snel jd 29 Jaar
I. Vinkestijn Jm 23 Jaar en J. C. van der
Walle Jd 21 jaar W. N. v. d. Voort lm 26
jaar en J. Prins Jd 23 Jaar A. T. Deutekom
Jm 23 Jaar en J. Trouwe Jd 23 Jaar E. M. F
Blom Jm. 33 Jaar en H. C. J. van Dlesen Jd
21 Jaar J. L. van Eisen Jm 26 Jaar en M. C.
J. Leenheers Jd 23 Jaar G. A. VoskuiJl Jm
28 Jaar en J. E. M. G. Nleuwenburg Jd. 24 jaar
OVERLEDEN:
J. L. van Asten, Man 77 Jaar A. Dunkel.
Man 43 Jaar.
in het Bosch van Complègne een nieuwe
wapenstilstand is gesloten, welke het nieu
we Europa, naar wij aldus spreker
vast vertrouwen, zal Inluiden. „Wij, N.8.
B.-ers voelen het als een roeping, voelen
het als onze taak, Nederland in dat Europa
een eigen plaats te geven. Wij treuren niet
om het verdwijnen van het oude Europa,
dat aan eigen ongerechtigheid ten onder
gir.g Ook in Nederland heeft onrecht ge-
heerscht. Erger Ls echter, dat men ons volk
zijn idealen heeft ontnomen. Het platvloer-
sche idealisme vierde hoogtij. De oude
deugden: moed, eer, trouw, vlijt, arbeid
zaamheid en godsdienstzin werden terzijde
geschoven voor plat materialisme. Zóó
moest het oude Europa ten onder gaan.
Wij hopen en vertrouwen dat wh der
lOO.OOOden Nederlanders, die nog niets be
grepen hebben van de roepstem, die thans
over Europa gaat, de oogen kunnen ope
nen. Ons, N.S.B.-ers, past ootmoed. Wij
hebben alleen maar eerder dan anderen
in ons land begrepen, dat er een nieuwe
toekomst zou aanbreken. Onze taak zal het
zijn, daarbij als pioniers voor te gaan."
Ir Mussert sprak vervolgens over de ge
vluchte Nederlandsche regcering en zelde
te hopen, dat zij verder vlucht naar Ca
nada en niet naar Indlë, want Indlë zal
voor Nederland verloren zijn, Indien zij
daarheen gaat.
WIJ, natlonaal-soclalisten zijn tijdens
den oorlog door de democratische heeren
behandeld op een wijze, waarvan de hon
den geen brood eten. De geschiedenis der
Beweging eindigde in eerste instantie met
de 5 oorlogsdagen. Thans begint een
tweede tijdperk
In dit verband wierp spreker eerst een
terugblik op de 9 Jaar. dat de N.8B be
staat Hij somde daarbij de vele methoden
op, waarmede men de Beweging heeft
trachten te bestrijden. „Wij zijn echter
steeds onszelf gebleven. Nu ln 1940 zijn wij
precies als ln December 1931, toen de NS.
B gesticht werd Wij zullen ons zelf met
onze liefde voor volk en vaderland gelijk
blijven. Deze liefde ligt ons ln de taal en
in het bloed WIJ willen sociale gerechtig
heid, wij strijden tegen het hemeltergende
sociale onrecht.
Met de bloedige Mei-dagen, welke onze
Beweging ln plaats van duizenden 8 leden
kostte, ls de ellende voor de N S B. geluk
kig voorbij. Ik dank u allen voor uw trouw,
aldus spreker. Met elkaar leggen wij thans
de gelofte af, dat de democratische heeren.
die ons eens hebben opgesloten, nimmer
meer een kans zullen krijgen ons te ge
naken. Daarom heeft de N.SB de op dit
oogenblik nog Jonge en kleine Weerbaar-
heldsafdeellng opgericht.
Wat men Jegens ons misdreven heeft,
mogen wij persoonlijk vergeven. Gerech
tigheid ten aanzien van de menschen, die
dit alles Jegens de N.S.B. hebben voorbe
reid, zal wèl dienen te geschieden. Ik kan,
zoo ging de leider der N.8.B. voort,
in dit verband de mededeellng doen dat
heden Zaterdag-ochtend een tweetal
officieren van het Nederlandsche leger ls
gearresteerd, omdat zU mijn broer (kolo
nel Mussert) vermoord hebben. Dit be
richt heeft mij een zekere voldoening ge
geven. Alleen «Un ook zij de ware schul
digen niet: die zitten ln Londen. Hen moe
ten wU hebben.
Men heeft ons, N.S.B.-ers, tijdens den
oorlog van verraadbeticht. Hoe kan dit,
terwijl wU opgesloten zaten? ZIJ, die deze
smet op ons gelegd hebben, behooren haar
zelf te dragen."
De heer Mussert gaf vervolgens zijn visie
op de toekomst van Nederland in het nieu
we Europa weer. „Nederland, dat een mo
del-imperium heeft opgebouwd, kan de op
één na sterkste loot aan den Germaan-
schen stam worden. WU zUn in het verle
den belaagd geweest door de Romanen en
Angel-Saksen. Toch hebben wU het klaar
gespeeld onzen eigen, volkschen grondslag
te bewaren. Deze zal niemand ons ln het
nieuwe Europa willen ontnemen. Met el
kaar beschikken wij nog over een schat
van goede eigenschappen. Wel hebben de
ratten er aan geknaagd, maar deze schat
van goede eigenschappen ls groot genoeg:
dkt is het kapitaal van ons volk en het ls
de taak der NB.B.-ers om dit kapitaal te
behoeden en te vergrooten.
WU. Nederlanders, zullen een sterk, goed
en mooi volk kunnen zUn.
Maar daartoe zal aan een 3-tal elschen
voldaan moeten worden en wel:
le. Vry van Joodsche Invloeden
2c Vrij van Walen
3e. VrU van kerkelUke heerschappU op
staatkundig gebied.
Het Nederlandsche volk klopt thans op
Hitler's deur om in het nieuwe Europa een
plaats te kdjgen. welke overeenkomt met
zUr wil en kunde. Nederland, practlsch een
bondgenoot van Engeland, ls een overwon
nen natie. De regentenklasse, die één was
met Engeland en de Joden, moet de macht
ontnomen worden, want wij moeten als een
goede buur en als een goede broer met en
van het grootsche Germanenvolk leven. De
Germanen zullen nimmer meer een broe-
derrorlog behoeven te voeren. En tast men
één volk van den Oermaanschen stam aan,
dan zal men als één man het geheele Ger
manenvolk tegenover zich vinden".
Spreker stelde vervolgens aan de deelne
mers der Hagespraak de vragen of zU Ne
derland nu nog ln oorlog met Dultschland
en als bondgenoot van Engeland beschouw
den. Deze vragen werden ontkennend be
antwoord. Voorts stelde spreker voor om
uit dankbaarheid jegens den schepper van
de Duitsche luchtvloot i >n offer te bren
gen. Met groot enthousiasme werd Inge
stemd met het voorstel de groote bronzen
klok. die op den Goudsberg den N.8.B.'ers
zoo vaak tot gewichtige bUeenkomsten
heeft geroepen, af te staan.
De heer Mussert eindigde zUn rede met
te wUzen op den grondslag voor een geluk
kig Nederlandsch volk, die door de N.S.B.
na 9 Jaar van zwoegen en ploeteren ls ge
legd. ,.BU al wat gU doet of laat", aldus
eindigde spreker, „weet, dat gU, N.S.B.'ers,
een roeping te vervullen hebt. Er ls toe
komst voor ons volk. Leve het Nederland
sche volk. Leve het nieuwe Europa".
Na de rede van den leider der N.8.B. werd
de Hagespraak met een marsch voorbU lr.
Mussert besloten.
Rede van den heer Rost van Tonningen
TUdens een koffiemaaltyd ln Lunteren,
aan de Hagespraak voorafgaande, heeft de
heer Rost van Tonningen voor de vele pers
vertegenwoordigers, die den landdag der
N.S.B. bUwoonden, een kotte rede gehouden
DaarbU merkte spreker op, dat de dag van
de Hagespraak een groote dag ln het leven
Dinsdag.
Jeruël: BUbclbcspreklng to 8 uur nam.
Vrtldas
Jeruél: 8pr. da. J. A. Monsma, 8 uur nam.
DIVER8EN1
'a Dinsdags, lste Blnnenvestgracht 22: Oe-
legenheld tot inenting tegen typhus. 11—8 uur.
e Dinsdags, Mare 13 Medisch Opvoedkundig
Bureau. 9Vs—11 uur voorm
Arbeidsbeurs (Levendaal) Iedere derde Dins
dag der maand consultatiebureau voor onvol
waardiger 7—8 uur nam
a Donderdags WUkgebouw „Bethesda" (Boef-
straat 4448) Consul tatlebureau voor Alcoho
listen 8 uur nam
's Donderdags: Inst. voor Praeventleve Ge
neeskunde (lste Blnnenvestgr 22). Inenting
tegen dlphterie 8M uur middags precies
's VrUdaga: mat. voor Praeventleve Oenees-
kunde Consultatiebureau v Beroepskeuze. 4—4
der N.S.B.'ers ls, omdat Europa op don
drempel van een nieuwen MJd staat en....
omdat de éénwording van het Nederland
sche volk genaderd ls. „Zooals wU ln den
afgeloopen tUd door scherpe tegenstellin
gen gescheiden zUn geweest, kan het niet
blUven. Men moge echter weten, dat elke
nationaal-soclallst bereid ls een eerlUke
poging te doen om de kloof, die ons scheidt,
te overbruggen. Moeningsverschilien zul
len daarbU moeten blijven bestaan, gebrek
aan meenlngsverschllien toch maakt een
volk dood. Indien wU allen ons best doen
om het Nederlandsche volk te dienen, dan
zUn verschillen van meening niet alleen
gewenscht doch noodzakelUk.
WU N.S.B.'jrs hebben een eigen meening.
En zijn wU het niet eens met de besluiten
van den leider, dan kunnen wU als vrUge-
borenen. onze eigen meening zeggen. Dat
geeft de beweging in de beweging. WU
nationaal-soclallsten, verschillen Inder
daad wel eens van meening. Maar de natlo-
naal-soclalistlsche beginselen binden ons.
En daartoe behoort ln de eerste plaats het
pogen ons volk zoo goed mogelUk te dienen!
Ik ben zelf, aldus spreker, een fel tegen
stander der N.8.B. geweest. Ik heb het
natlonaal-soclallsme bestreden, totdat de
vonk plotseling oversloeg on ook lk gegre
pen word door het ideaal,
Het gaat er nu voor ons om de besten uit
het volk samen te brengen. Leiders te vin
den voor elke plaats ls zeer moeilijk. Thans
zal het onze taak zUn om eerlUke tegen
standers, tegen wie wU nimmer haat ge
koesterd hebben, te veroveren.
Op onzen landdag, een symbollschen dag,
zullen de armen en de rUken elkaar de
hand reiken. Eén zal de wU zUn om een
maal een Nederlandsch volk te zien van
troUche vrUg«borenen, van menschen, die
iets willen en kunnen en die ieder op sUn
plaats, het volk naar beste vermogen
dienen!"
BIOSCOPEN:
f 11 jaar; 14 Jaar; I alle leeftUden.
Luxor-Theater, Stationsweg: Nam. 2 uur (bi-
halve Vrijdags en 7'4 uur, rs Zondags te 3, 4\4
en 7V4 uur. „De groote kraak", t
Lldo-Theater. Steenstraat 80: 7V4 uur nam.
..Metropolitan" t
Zondag doorl. voorstolling van 2 t/m. 71/4 uur.
Trianon-Theater, Breestraat 81: 7V4 uur
nam. „Ouverture" t
Woensdag en Zaterdag ook om 2.16 uur.
Zondag doorl. voorstelling van 2—7 uur en
7 Mi uur.
Casino-Theater, Hoogewoerd 49: 7tt uur nam.
„Mr. Moto"
Zondag te 4 en 7V4 uur nam. Woensdag en
Zaterdag ook 2.30 uur.
Rex-Theater, Haarl.etraat. lederen werkdag
2!4 en 7V4 uur nam. Het masker van „De
Spin" t
Zondag van 2—7 uur doorl. voorstelling en
V/» uur.
Nova-Theater (KatwUk-aan-Zee)„Sta op
n vecht" t. 7H uur nam.
De avond-, nacht- en Zondagdienst der
apotheken te Leiden wordt van Zaterdag 22 Juni
20 uur tot Zaterdag 29 Juni 8 uur waargeno
men door de apotheken: Apotheek Boekwht.
Breestraat 74, tel. 20952 en Apotheek J. R. M.
ten DUk, Haven 18. tel. 20086.
Te Ocgstaeest: OegntgeesUche apotheek. Wil-
helmlnapark 8, tel. 26274,
VOOR DINSDAG 26 JUNI.
Jaarsveld. 414.4 M. NCRV-Utaendlng 8.00
Berichten ANP 8.10 Schriftlezing en medita
tie 8 26 GewUde muziek (gr.pl.) 8.36 Ora-
mofoonmuilek 9.46 Revlda-sextet 10.80
Oramofoonmuslek - 11.15 Zang met piano
begeleiding en gramofoonmuzlek 12.00 Be
richten 12.16 Gramofoonmuzlek 12.46 Berioh-
ten ANP l.oo Gelesta-enaaanle en gr.muziek
2.30 Vrouwenhalfuur 3.00 Viool, plano
en OrKm.muilek 3 40 Oram mutlek «.00
Bljbollealng 4 45 Oram muziek 0.15 De
„□ooilanden" en (rem.muziek 0.30 VPRO:
Jeugduitzending - 0.46 Orgelconcert 7,30
Reportage soo Berichten ANP en mededee-
llngen 0.10 NORV-mKest - 0.10 Oeuaerle
„Wet Uw hand vindt om te doen" 0 30 O»,
rlllonbezpeling (opn.) 0.45 Oewtlde muilek
(opn,), Hierna: Schriftlezing 10,00 Be-
rlchten ANP.. sluiting
Koolwijk, 1875 M. KRO-Ultzcndlng g.00
Berichten ANP 8.10 Oram.muziek 0.00
Bnlohten iPrantoh) 0.10 Oram.mualek
11.15 Berichten cEngelzch) - 11.30 Graminuz.
13 00 KRO-orkest - 12.30 Berichten (Dultsch)
12.44 Berichten ANP - 1.00 KRO-orkesl
1.40 Berichten fPrimuh) 2.00 Berichten
(Dultachl 2,16 Rococo-ootet 235 Oram,-
mualek 246 Mushjuettc J.15 Berichten
iPranach) 8.30 Orem.mutlek - 5.00 Berloh-
ten (Dultzch) 0.16 Oram muilek 5.30 KRO
orkezt en sollston 0.16 Berichten (EnieUoh)
6.30 Mualquette en. solisten 7,00 Oram
muilek 8.00 Berichten (Dultaoh) 0.10 Be-
rlohten lEngeUeh) 8.30 Berichten ANP
KRO-Melodtaten en solisten 0.16 Be
richten lEngelschl 0 30 KRO-Melodlsten
WU «lullen den dag 10.16—10.20 Barlchten
ANP - 1110-11.50 Berlohten IPranich),
Barometerstand.
Hedenmiddag 2 uur: 753.
LUCHTTEMPERATUUR.
9 uur voorm 10 gr. C. (61 gr. F.).
12 uur 'slmdd.: 12 gr. C. (64 gr. F.).
HOOGWATERTIJDEN TE KATWIJK-A.-ZEE
Voor Dinsdag
Voorm. te 7 uur 10 min.; nam. te 7 u. 34 min.
WATERTEMPERATUUR.
Zweminrichting „Poelmeer".
'sMiddags 12 uur: 20 gr. C.
Zweminrichting „De Z\jl".
'sMiddags 12 uur: 20 gr. O.
LICHT OP VOOR FIETRER8 e.a.
Maandag: 10.46 nam. tot 4.48 voorm.
MAANS- OP- EN ONDERGANG.
24 Juni: onder 10 uur 24.
In het .Leidsch Universiteitsblad" ven
Zaterdag j.l troffen wij de onderstaande
Interessante beschouwing aan van prof. mr.
B M. Telders. hoogleeraar ln het volken
recht aan de Leldsche Universiteit, die
daarin schrijft over de toekomst van den
Nederlandschen jurist.
Prof. mr. B. M. Telders.
Er valt, aldus prof Teldars, een zekere
neerslachtlgKbid en ontmoediging te con-
stateeren zoowel onder degenen, die hunne
Juridische studie zoo Juist hebben beëindigd,
als onder hen wier Jurldlache vorming nog
niet la voltooid. De eersten vragen zich af,
of de moeite en koeten, aan hun studie be
steed, plet volslagen nutteloos zullen blij
ken en de laatsten vertoonen de neiging,
de aangevangen studie maar te staken om
dat deze, naar zij vreezen, tóch geen voor
uitzichten biedt.
Dergelijke gevoelens zijn. door de om
standigheden waaronder wij leven, maar al
te begrijpelijk. Wie om zich heen ziet, er
vaart ln het heden weinig, dat aan een
andere zienswijze steun zoude kunnen bie
den. Laten wj] de zaken zien en zeggen zoo-
als zij zijn. Valsch optimisme Immers is
erger nog dan ontmoediging van voorbU-
gaanden aard. Het is een feit, dat tal van
Jonge Juristen, paz afgestudeerd of met een
korte ervaring In de praktijk des levens
thans een hun passenden werkkring niet
kunnen vinden Zelfs gedurende het diepst
van de crlals, die omstreeks 1030 is aange
vangen, ls het bijna niet voorgekomen, dat
voor een Jong Jurist, die behoorlijk had ge
studeerd en zich ln de maatschappij op
behoorlijke wijze wlzt te bewegen, niet een
passend, zij het soms bescheiden, emplooi
was te vinden. Thans evenwel treft dat
lot menigeen, ook de besten. Dat ls ellendig
voor hen, die het treft en weinig bemoe
digend voor hen, die ln de toekomat een
soortgelijk lot vrcezen. De oorzaken van
het euvel ztjn echter gemakkelijk aanwijs
baar en wat meer zegt zij zijn voor
een zeer groot deel van tljdelljken aard. Het
werk van den Jurlet le ten nauwete ver
bonden met het economische en sociale
leven. De advocaat en middellijk ook de
rechter en de leden van het openbaar mi
nisterie, de In de laatste Jaren zoo talrijk
geworden bedrijfsjuristen en juridische
ambtenaren ln overheidsdienst, zij allen
hebben slechts werk Indien en voorzoover
het economlzehe en sociale leven hun dat
werk vereehaft. Thana echter ligt de Neder
landsche scheepvaart (til, onze handel, die
altijd voor een groot deel doorvoerhandel
ls geweest, ls goeddeels verlamd, ons con
tact met Indlë ls verbroken en onae In
dustrie heeft met groote moeilijkheden te
kampen. Dit aUn bovendien geen tijden
voor groot Initiatief, noch op h't gebied van
het vrije bedrijf, noch op dat van den over
heidsdienst en voor het werk van den we
deropbouw, dat Inderdaad moet worden
verricht, staat een technisch en bestuurs
apparaat ter beschikking, dat zoolang de
huidige omstandigheden zullen voortduren,
aan uitbreiding geen behoefte heeft.
De gedwongen werkloosheid van menlgen
pas afgestudeerden Jurist kan ln dit licht
bezien dus geen verwondering wekken, het
zou veel eer onbegrijpelijk zijn ale zU was
uitgebleven. Daartegenover slaan evenwel
de gegronde toekomstverwachtingen, welke
op diezelfde verschijnselen, die ons voor
het heden zoo troosteloos voorkomen, kun
nen worden gebouwd. De oorzaken van het
niet te miskennen werkloosheidsverschijn
sel onder Juristen zijn, zooals gezegd, groo-
tendeels van tljdelljken aard. Dat op oorlog
vrede zal volgen, ls zeker, zekerder nog dan
het „na regen komt zonneschijn", want de
vrede ls het doel van eiken belligerent
hoe verschillend zU overigens over den aard
en de voorwaarden van dien vrede mogen
denken. Hoezeer dus neerslachtigheid, ge
geven op den huldigen toestand, begrij
pelijk ls, wie haar ln defaitisme voor de
toekomst laat ontaarden begaat een zonde
tegen zichzelf en tegen ons volk. Voor mij
persoonlijk staat het vast, dat ln de wereld,
welker omtrekken door dc toekomstige vre-
desvoorwaarden zullen worden bepaald,
voor het Nederl volk en dc Nederl cultuur
plaats zal worden gelaten. In mijn som
berste oogenblikken bevangt mli maar één
vrees: niét dat wij, met ons eigen karakter,
onze eigen cultuur, In het Europa van
morgen overbodig zouden zijn of niet meer
zouden worden geduid, maar dat wij zou
den nalaten of door eigen schuld bulten
staat zouden zUn de rol, die wij gedurende
eeuwen tot heil van onszelf ln de eerste
plaats, maar evenzoo tot voordeel onzer
buren en medemenschen, op economisch
en op geestelijk gebied hebben vervuld, te
hervatten.
Na het herstel van den vrede zal ons volk
aan een vuurproef worden onderworpen,
ook zij het niet uitsluitend op het ge
bied onzer economUéhe gotlvltelt. Dgn «ui
len wU den anderen, vreedzamen strijd
moeten voeren, waarin de „reserves" niet
minder belangrijk zullen zUn dan ln den
oorlog. Dan zal het voor onae toekomst van
beslissend belang blijken, of wij beschik
ken over een moreel en Intellectueel goed
gevormd „leger" van jonge werkkrachten,
of dat ten onzent een generatie la opge
groeid, die tegen den storm niet bestand
ls gebleken en het vertrouwen ln zichzelf
en ln eigen toekomst heeft verloren. En
dan zal ook, wat nu speciaal de Juristen
betreft, meer dan ooit behoefte blijken te
staan, zoaal niet terstond aan zooveel meer
rechtsgeleerden ln den beperkten, vakkun-
dlgen zin van het woord al zal ook die
vraag niet lang op zich laten wachten
dan toch aan Nederlandsche Juristen In
de ruimere beteekenls, die deze naam ln
den loop van cenlge decenniën ln de
Nederlandsche praktijk heeft gekregen, d.
w. z. In den zin van academisch gevormde
en daardoor tot zelfstandige werkzaamheid
bekwame menschen van breede, algemeene
ontwikkeling met belangstelling voor
maatschappelijke vraagstukken van den
meest verschillenden aard. bereid om aan
de oplossing daarvan hun beate krachten
te geven.
Het werkloosheidsverschijnsel ls thans
algemeen en geenszins beperkt tot den
handarbeider. Wie due zijn studie opgeeft,
heeft zeer weinig kans terstond betaalden
arbeid te vinden Onmiddellijk gebaat zal
hij derhalve door zUn besluit hoogstwaar
schijnlijk niet zijn. En daartegenover staat,
dat hij dusdoende verzuimt zich naar de
i rte zijner krachten voor te bereiden op
etgeen straks, na hel herstel van den
vrede, van hom zal wurden gevraagd.
Ik wil hieraan nog één overweging toe
voegen. Het recht van eon volk is meer dan
alleen maar een tilling van zUn nationale
cultuur. Het stelt tevens de voorwaarden,
V, aaronder die cultuur kan blijven voort
leven. DU heelt tengevolge, dat voor den
Jurist In nog hoogere mate dan voor menig
ander lidmaat der Universiteit geldt, dat
hij het vertrouwen ln de waarde en de be
teekenls van zijn vak niet mag verheien,
wil hU niet aan Nederlands geestelijke toe
komst. ln het algemeen gaan wanhopen.
En daartoe bestaat, ik herhaal het. zoolang
wt) zelf ons qt onze taak opgewassen be-
toonen geen grond hoegenaamd. Ora et
labora bTljve dus het devies waarnaar wU
ons allen gedragen.
2—2
