Duitsche zee tot aanval van de de Argonnen Noorwegen staakt de vijandelijkheden 8Isle Jaargang MAANDAG 10 JUNI 1940 No. 24602 De Aisne bij Soissons overschreden Duitsche beschouwing EERSTE BLAD De rechtmatigheid der regeering-Pierlot betwist Feiten van den dag Koning en regeering naar Engeland Proclamatie van Noorschen koning en regeering Uit Roemenië LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN PRIJS DER ADVERTENTIES: 30 ctz. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel Voor zakenadvertentles belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling "Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven 10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Noordemdiplein Telefoonnummer» voor Directie en Adminiitratie 25041 (2 lijnen) Redactie 21507 Poitcheque- en Girodiemt no. 57055 - Postbus no. 54 PRIJS DEZER COURANT: Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gereiflgd rflH! per 3 maanden (.238 per week Mt Franco per post f. 235 per 3 maanden portokosten. (voor binnenland t. 083 per 3 mnili Hoofdkwartier van den Führcr Het opperbevel van de Duitsche weer macht deelt mede: In den vierdaagschen slag ln het gebied van Somme en Oise hebben Duitsche infanterie- en pantserdivisies in nauwe samenwerking met de lucht macht sterke vijandelijke strijdkrach ten vernietigd en andere, die voor een deel paa ln den strijd waren geworpen tot den terugtocht gedwongen. De po ging van den vijand, den Dultschen aanval tot lederen prijs tot staan te brengen, heeft schipbreuk geloden. In de richting van de Beneden-Seine zijn achterwaartsche vijandelijke ver dedigingslinies doorbroken en omvang rijke opslagplaatsen en voorraden van den tegenstander bult gemaakt. De luchtmacht heeft de operatics van het leger ten Zuiden van de Somme onder steund. Stellingen van artillerie- en lucht doelgeschut, alsmede colonnes van allerlei aard zijn gebombardeerd, concentraties van troepen en pantserafdeellngen verstrooid, Verder naar het Oosten achtervolgen onze divisies den vijand. Aan weers kanten van Soissons is de Aisne onder strijd overschreden. Vanmorgen vroeg zijn de Duitsche troepen ook in andere sectoren van het Duitsche front in Frankrijk tot den aanval overgegaan. De luchtmacht heeft de haven van Cher bourg opnieuw met succes aangevallen. Verschelden vliegvelden ten Noorden en ten Zuid-Oosten van Parijs, alsmede straat wegen en spoorwegen ten Noord-Westen van Parijs zijn gebombardeerd. De vijand verloor gisteren ln totaal acht en vijftig vliegtuigen en een kabelballon Negen en dertig dezer vliegtuigen zijn bij luchtgevechten, dertien door luchtdoelge schut neergeschoten. De rest ls op den grond vernield Negen Duitsche vliegtuigen worden vermist. Duitsche zecstrljdkrachtcn, waaronder de beide slagschepen „Gneisenau" en „Scharnhorst" opereerden onder com mando van admiraal Marschall op de Noordzee, ter ontlasting van de bij Narvik strijdende troepen. (Zooals be kend heette volgens Britsche opgave de „Scharnhorst" beschadigd, terwijl de „Gneisenau" gezonken" zou zijn' Red. L.D.). Daarbij z(Jn op 8 Juni door een eskader het Engelscbe vliegkamp schip „Glorious" (22.600 ton) en een vijandelijke torpedobootjager In den grond geboord. Een tweede eskader vernietigde het 21.000 ton groote troepentransportschip „Oramo", het Engelschc marlnctank- schlp „OU Pioneer" (9100 ton) en een modernen onderzeebootjagcr. Het eska der maakte verder verscheidene hon derden gevangenen. De eigen strijd krachten zetten baar operaties voort. Ook in den nacht van 8 op 9 Juni heeft de vijand boven West-Dultsch gebied ge vlogen. Schade van militaire beteekenls ls niet aangericht. Het tot zinken gebrachte Britsche vlieg- kampschip „Glorious" was een zusterschip van de ln September J.l. getorpedeerde „Courageous". In een van de laatste Jaren van den wereldoorlog kwamen belde schepen ln dienst als snelle slagkruisers, welke ge bouwd warén op Initiatief van den toen- maligen eerster, zeelord lord Fisher en be stemd waren voor operaties ln de Oostzee Vandaar hun gerlngt diepgang De belde 22.500 ton groote scheper, hebben in No vember 1917 onder admiraal Napier nog deel genomen aan een act.le in de Bocht van Helgoland Zij waren toen bewapend met vier kanonnen van 3£ c.M In 1929 ls de ..Glorious" omgebouwd ln een vlieg- kampschlji Het kreeg eer. vllegtfek van 246 meter voorts liften naai de hangars er onder, waar ruimte was voor 46 vliegtuigen, welke van het dek konden opstijgen en er op neerkomen. Bovendien waren er twee catapulten. In 1935 is de „Glorious" nogmaals ver- verbouwd en voorzien van torpedobescher ming Het schip had een maximum snelheid van 31 mijl terwijl de bewapening, afge zien van dc meegevoerde vliegtuigen be stond uit 16 luchtdoelkano"*»n van 12 c.M en 24 luchtdoclmitrailleurs van 4 e.M„ in drie groepen met acht affuiten opgesteld. Bovendien had de „Glorious" een pantser- gordel en twee pantserdekken. De beman nlng bestond uit ongeveer twaalfhonderd koppen. Reuter meldt: Fransche militaire krin gen veiïüaren, dat alle aan het Westelijke front beschikbare Duitsche troepen gister ochtend bij het aanbreken van den dag in den strijd zijn geworpen. Deze geweldige massa valt aan op een front, dat zich uit strekt van de zee tot de Argonnen. Men ver wacht. dat de slag nog ln hevigheid zal toe nemen en dat het voor de Franse hen. die zich met vastberadenheid verdedigen, een dag van beslissende beteekenls wordt BRITSCH-FRANSCn MILITAIR OVERLEG. Lmltenant-genraal Po-wnal, de chef van den generalen staf van Gort, den opperbe velhebber van de Britsche expeditietroepen is ln Frankrijk aangekomen. HIJ heeft een onderhoud gehad met den generalissimus Weygand en generaal Georges. Stefanl publiceert een bericht van zijn correspondent te San Sebastian over een dringend verzoek om hulp, dat Parijs tot Londen gericht zou hebben. Volgens dit bericht heeft minister-presi dent Reynaud, onder den druk van bepaalde parlementaire groepen en zelfs van presl dent Lebrun van de regeerlng te Londen verlangd, dat terstond groepen, pantserwa gens en luchtafweergeschut zouden worden gezonden Engeland heeft daarop Frankrijk laten weten, dat het niet ln staat ls. aan dit dringend verzoek om hulp te voldoen daar het al zijn strijdkrachten beslist noo- dlg heeft voor zijn eigen verdediging als mede die van zijn Imperium. Volgens hetzelfde Stefanl-bericht maken de Britsch-Fransohe betrekkingen een kri tiek stadium door Het afzijdig blijven der Engelschen van den beclls.senden slag van Frankrijk heeft ln het leger, alsmede bij de bevolking, groote ontstemming gewekt Verscheidene vooraanstaande nolltlcl heb ben tegenover Reynaud. maarschalk Petaln en zelf- ook den Franschen president Le brun uiting aan deze ontstemming ge geven Naar het oordeel van de Engelsche bla den ls de militaire situatie ernstig, maar nog niet wanhopig De bladen komen op voor het zenden van nieuwe troepen en nieuw materiaal naar Frankrijk. De Fran schen vechten prachtig schrijft de Daily Mali WIJ moeten hun onverwijld elke gram hulp doen toekomen, waarover wij beschik ken. De News Chronicle rekent op een spoedige beslissing, daar zelfs de Duitsche troepen een dergelijke Inspanning niet zeer lang kunnen volhouden De Daily Herald zegt.: het ls niet te vermijden geweest, den vijand eenige strooken terrein over te laten Een zoo geweldig gebruik van wapens en menscheen door den vijand moest wel tot cenlg succes lelden. Alle physisch mogelijke hulp moet onvoorwaardelijk aan Frankrijk verleend worden. De Dally Telegraph be weert, dat het front tot dusver niet door broken ls. Thans moet aJler. gedaan worden om de offensieve kracht van de Britsche luchtaanvallen te verhoogen en om de Britsche troepen te versterken die ten Wes ten van de Unie strijden. Generaal Weygand, zoo schrijft de Mon- tag, moet met dc volgende vijf feiten re kening houden: 1. De door hem ln groote haast en met alle middelen der moderne vestingtechniek opgebouwde Weygand-linle heeft op som mige plekken slechts enkele uren stand ge- houder Zij was in haar geheele breedte van de monding van de Somme tot de Aisne ln twee dagen doorbroken. 2. De verdedigingsgordel, welke Weygand door verordeningen over strategisch en tactisch optreden der Fransche divisies op een diep terrein aan de Somme en de ALsne gemaakt had, Ls gebleken een ver keerde speculatie te zijn De Duitsche aan val was er natuurlijk, bijzet gebruik van troepen en wapenen, oo MMfffttcid. dat het terrein aan de oycrzifcfrrzr: de 8omme en de Aisne vele kljome^i diep den Franschen divisies de mogelijkheid tot verdediging bood In bosaphen. dalen en dorpen. 3. De buitengewoon taaie tegenstand van enkele Fransche regimenten heeft niet ge baat De Fransche divisies, die den ver dedigingsgordel moesten houden, zijn ver slagen. Nieuwe divisies zjjn reeds weer tot den aftocht gedwongen 4 De voorstelling van Weygand, dat de Duitsche aanval ln een verbonden linie zou plaats hebben, of dat hij den Duit- schers deze aanvalstactlek door zijn ver dedigingslinie en zijn verdedigingsgordel kon opdwingen, ls geblekpn verkeerd te zijn. Weygand heeft zijn plan uitgewerkt naar voorstellingen, die ln den vorlgen oorlog golden, maar die door de Duitsche aan valstactlek zijn achterhaald. De Duitsche troepen hebben weer in samenwerking tus- .schen luchtwapen, pantserafdeelingen en gemotoriseerde troepen, alsmede de na komende divisies Infanterie, op bepaalde plaatsen van het front breede en diepe Inkervingen gemaakt en daardoor ln het geheele gebied een vrije beweglngwlag ontwikkeld, waarvoor de Duitsche plannen en niet de plannen van de Fransche ver dediging gelden. 5. Terwijl Weygand deze volledige mis lukking van zijn voorbereidingen voor een langdurige verdediging tegen den Dult schen aanval moet constateeren, en ter wijl hij Duitsche successen zoowel ln de richting van de beneden-8elne als van Parijs moet toegeven, worden nieuwe Duit sche aanvallen op andere deelen van het front gemeld. Het ls Weygand daarbij niet meer mogelijk de geheele verdediging stel selmatig te organlseeren. MILITAIRE BENOEMINGEN IN ENGELAND. Met toestemming van*den Engelschen koning is generaal Sir Robert Gordon- Flnlayson tot opperbevelhebber van het Westelijke militaire dJgUUct ten luitenant- generaal Sir Ronald *VKAn tot opper bevelhebber van het Noordelijke militaire district benoemd. Generaal Gord on-Flnlayson was vroeger opperbevelhebber van de Britsche troepen ln Egypte. Luitenant-generaal Adam heeft tot voor kort het bevel gevoerd over een corpö van het Britsche expeditieleger. HET IJZEREN KRUIS. De Fuehrer en opperbevelhebber van de Duitsche weermacht heeft bij verordening ln dc onderscheiding van het ijzeren kruis een krans van eikenloof opgenomen, wel ke kan worden verleend als bijzondere on derscheiding aan dragers van het ridder kruis hiervan. De orde van het IJzeren kruis ls derhal ve als volgt Ingedeeld, het IJzeren Kruis tweede klasse, het IJzeren Kruis eerste Twaalfduizend klasse, het ridderkruis van het IJzeren Kruis, het ridderkruis van het IJzeren Kruis met eikenloof, het grootkruis van het IJzeren Kruis. DUITSCHE WAARSCHUWING TEGEN VERSTERKING TAN PARIJS. Met verwijzing naar het voorbeeld van Warschau waarschuwt de Duitsche pers er tegen, dat Parijs tot een bolwerk tegen de Duitsche troepen wordt gemaakt, zooals het opwerpen van barricaden in de straten doet vermoeden. Zoo schrijft de „Lokal Anzeiger „in een verstandsverbijstering zonder weer ga elschen menschen als de Kerillls, dat Parijs als bolwerk tegen de Duitsche troe pen wordt gebruikt. Men wil een stad van vier millloen zielen versterken. Het zou een reusachtige misdaad zijn, wanneer Parijs als militaire versterking aan den oorlog werd overgeleverd. Dat men dergelijke din gen verlangt, toont aan, hoe wanhopig maar ook gewetenloos de mannen zijn, die dezen oorlog hebben voorbereid en ontketend Volgens de „Boersen Zeltung" kan men nauwelijks aannemen, dat in de Fransche hoofdstad Iemand nog kan gelooven, dat door het opwerpen van barricades en der gelijke middelen het noodlot kan worden afgewend, vooral ook, omdat het voorbeeld van Warschau nauwelijks onbekend kan zijn Massa-arrestaties, politieterreur op allerlei wijze en barricades eenerzljds, aan de andere zijde krampachtige pogingen om het volk de werkelijkheid te verbergen, het ls geen wonder, dat bij terroriseerenden en geterrorlseerden het gevoel steeds sterker wordt, dat men op een vulkaan zit. Barri cades te Parijs, evenals voor zeventig Jaar. Het schijnt Reynaud duidelijk geworden te zijn, dat hij niet slechts de gevolgen van zijn politiek, welke tegen volken en vrede gekeerd is. maar ook die van de vijandig heid jegens zijn volk heeft te vreezen. Dit Nummer bevat TWEE bladen Binnenland Nederlandsche krijgsge vangenen zijn gisteren uit Duitschland teruggekeerda (2e Blad en Laatste Be- rclhten, le Blad). Middenstandsaangelegenheden in moeilijke tijden. (?e Blad). Osendarp geslagen bij nationale atletiek wedstrijden te Amsterdam. (Sport, 2e Blad). Buitenland Van de zee tot de Argonnen zijn de Duit- schers in den aanval. Bij Soissons is de Aisne geforceerd, (le Blad). Noorwegen ziet van verderen strijd af. Koning en regeering gaan buitenslands (le Blad». De houding van Italië, (le Blad). ZIE VOORTS „LAATSTE BERICHTEN" EERSTE BLAD. VOLGENS BRUSSELSCH RECHTER. De uitgeweken Belgische regeering die zich thans op Franschen bodem bevindt, is ongrondwettig, aldus luidt volgens een Stefani-bericht uit Brussel het antwoord door den hoogsten rechter te Brussel ge geven op de vraag of de besluiten, welke door het kabinet Pierlot op vreemden bo dem genomen werden, rechtmatig zijn en kracht van wet hebben of niet. Het besluit, dat koning Leopold in over eenstemming met zijn generalen staf en met de bevelhebbers van het leger en met dc stilzwijgende instemming van het ge heele leger heeft genomen, vormde, zoo be toogden de Belgische rechters, niet slechts het uitsluitende voorrecht van den souve- rein, maar bovendien een soort uiting van der volkswil, waartegen elk protest van de Het Zweedsche telegraafagentschap verspreidt het volgende uit Tromsoe gedateerde bericht van het Noorschc telegraafagentschap. Het Noorschc opperbevel deelt mede: Het Noorschc opperbevel heeft bevel gegeven, dat de vijandelijkheden Zon dagnacht om 24 uur gestaakt moeten worden. Onderhandelaars zijn onder weg. De oorlog ln het Noorden van Europa ls geëindigd Dit bericht heeft in politieke kringen te Stockholm geweldig opzien ge baard en tevens onmiskenbare volloenlng gewekt. Men is van meening, dat het besluit van het Noorsche opperbevel vooral ls Ingege ven door het besef, dat zelfs wanneer men plaatselijke successen ln den sector van Narvik had kunnen behalen, dit op het ver loop der operaties in haar geheel geen in vloed zou hebben gehad. De overwinningen der Duitsche troepen aan het Westelijk front, zoo verklaart men ln politieke krin gen te Stockholm, spreken een te duidelijke taal, dan dat men thans ln de Scandina vische landen op een uiteindelijk succes der yVestelijke mogendheden zou kunnen reke- lende geruchten de ronde. Het waarschijn lijkst acht men het, dat zij zich met En gelsche schepen naar Engeland hebben be geven. Het Zweedsche telegraaf agentschap pu bliceert de volgende mededeeling van het nen. Dil is waarschijnlijk van besllssenden Noorache telegraaf agentschap uit Tromsoë: invloed geweest op de besluiten van de Noord-Noorsche legerleiding, geheel afge zien nog van de Jongste successen der Duit sche marine voor Narvik en van den waar lijk heldhaftlgen tegenstand, dien dc Duit sche troepen in den sector van Narvik on der uiterst moeilijke omstandigheden gebo den hebben. Men gelooft, dat de Noorsche legerleiding de ontoereikendheid van de geallieerde .hulp" zeer duidelijk ondervon den heeft en derhalve niet meer bereid ls, nog langer Noorsch gebied ln een vrijwel geen kansen biedenden strijd aan de ver woestingen van den oorlog bloot te stellen. Ook moeilijkheden met de ravitailleering zijn wellicht, naar de meening van Zweed sche deskundigen op het besluit, van de Noord-Noorsche legerleiding van Invloed geweest In Zweedsche militaire kringen geeft men ln dit verband uiting aan zijn bewondering voor de prestaties der Duit sche troepen, die ondanks ontzaglijke moei lijkheden door hun taaie volharding een beslissing in hun voordeel hebben afge dwongen. De Duitsche troepen In Narvik, zoo zegt men in deze kringen, hebben met hun da den een nieuw heldenepos in de geschiede nis geschreven Omtrent de verblijfplaats van den Noorschen koning en de vroegere Noorsche regeering doen do meest verschil - zijde der gevluchte ministers lachwekkend ls. De rechters hebben zich op het stand punt gesteld, dat de koning op grond van dc Belgische wetgeving, zijn ministers kan benoemen en ontslaan In geval van oorlog dienen deze ministers echter op het laatste stuk van het nationale grondgebied de re- geerings-macht te blijven uitoefenen en ln directe verbinding te blijven met het land en zijn souvereln. Elk verschil van meening tusschen den koning en de regeering dient, aldus luidt verder deze rechterlijke uit spraak. onmiddellijk het aftreden der re- geerinc tengevolge te hebben. Op grond van de thans bekende feiten, ls de regee ring reeds sedert 25 Mei de facto afgetre den toen de laatste vier Belgische ministers onder wie Pierlot zelf, den koning aan zijn lot overlieten om de andere leden der regee ring te bereiken, die reeds naar Frankrijk waren gevlucht. Bovendien zijn, naar de Belgische deskundigen vaststelden, de krachten des volks, die in de 750.000 gemo biliseerde militairen zijn belichaamd, om hun koning en opperbevelhebber geschaard. Daardoor hebben slechts het leger en de op Belgisch grondgebied achtergebleven burgers het recht een oordeel uit te spre ken en de beslissing, door den koning ge nomen, te billijken of niet. De even aan doenlijke als veelbeteekenende plechtighe den van de laatste dagen zoo hebben de rechters verder vastgesteld, bewijzen, dat ook de overwegende meerderheid der Bel gische bevolking, naar het voorbeeld van kardinaal-aartsbisschop van Roey. zich nauwer dan ooit te voren om haar moedigen en menschlievenden koning heeft ge schaard. Geen oogenblik kan men aannemen, al dus wordt vastgesteld, dat de naar den vreemde gevluchte minderheid der bevol king. een tegenover haar vaderland ge richte politieke houding heeft aangenomen. Elke door Pierlot en zijn gevluchte minis ters verrichte daad dient Juridisch als nie tig te worden beschouwd. Het volkenrecht, zoo verklaren de juristen, stelt, met betrek king tot de huidige situatie ln België, uit drukkelijk vast. dat alle Belgische onder danen door tusschenkomst van een neu tralen staat naar hun woonplaatsen moe ten worden teruggebracht. Het tegoed en de bezittingen, alsmede de schatkist van der. staat, die ln Amerika, te Londen en te Parijs in bewaring zijn, zoo luidt deze uitspraak verder, moeten in beslag geno men worden. Met geen enkel recht zal de z.g. regeering-Pierlot over de schatkist en het tegoed van den staat kunnen beschik- De koning, de kroonprins en de re geering verklaren in een proclamatie dat de harde noodzakelijkheid van den oorlog de geallieerde regeeringen ertoe ^en- daar deze eigendom zijn van den Bei- gedwongen heeft al haar krachten op sta^ *ïHei? ?e sck*tfclsl en Vtegoed van den Belgischen staat aangetast andere fronten te concentreeren, waar WOrden. bestaat er gevaar, dat het bezit alle menschen en al het materiaal van de staten, op wier grondgebied zulks noodig zijn. De Noorsche troepen, die in geschiedt, ln België ln beslag genomen en een strijd van twee maanden moed en onteigend wordt, dapperheid hebben getoond, bezitten niet I voldoende munitie en jachtvliegtuigen en kunnen den strijd tegen de Duitsche overmacht niet voortzetten. Maar de Noren nemen aan den strijd op andere fronten deel. Om een verdere verwoes ting der nog ongeschonden gebleven landsdeelen te verhinderen, hebben de koning en de regeering besloten, den raad van het opperbevel te volgen en voorloopig den strijd in het land op te KONING CAROL'S 10-JARIG BEWIND. Koning Carol van Roemenië heeft naar aanleiding van zijn tienjarig regeeringsju- bileum Zaterdag de leden van den kroon raad. van de regeerlng en hooge militaire bevelhebbers uitgenoodlgd tot een gala- dejeuner Voorts heeft koning Carol een groote ad- nestie afgekondigd. Kleine gevangenis- en geven en dezen naar buiten het land geldstraffen worden verminderd Van ie te verplaatsen. Tevens zal de arbeid amnestie ?ijn slechts uitgezonderd degenen voor het herstel v*n de vrijheid er. de optreden ten j ladeele van den staat, als verraad, spion rechten van het land worden voort- age( verduistering van openbare middelen, gezet. 1 enz

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1940 | | pagina 1