WOENSDAG 22 MEI 1940
No. 24586
De Duitschers aan het KanaalKoopen en verkooPen van
schoenen verboden
Onderscheiding voor de
militaire luchtvaart
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
81ste Jaargang
Een strategische overwinning verwacht
De ring om de geallieerden
in België en Noord-Frankrijk
De gevangenneming
van generaal Giraud
Uit de Duitsche pers
Tenzij legen inlevering van
een bon
De Italiaansche pers
Namens laatste fort
gevallen
Ridderkruis der Militaire Willemsorde toegekend
Engelschen plunderden
in België
Dit nummer beslaat uit TWEE bladen
EERSTE BLAD
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 tf>. p»r regel voor advertentie! uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd i(Jn Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel Voor aakenadvertenties belangrijk
lager tarlet. Kleine advertenties uitsluitend bU vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags SO ets bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewUsnummer S ets.
Bureau Noordeindiplem Telefoonnummer* voor
Directie en Administratie 25041 (2 lijnen)
Redactie 21507
Postcheque* en Girodienst no. 57055 Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, vaar agentschappen gerettlgd (Uil:
per 3 maanden (.133
per week f Oli
Franco per post f 2 35 per 1 maanden portokosten.
(voor binnenland 0 80 per 3 mud.).
In getfaghobbenden commentaar op de mi
litaire en strategische situatie van het
oogenbllk, zooals die uit het Duitsche le-
gerbcrlcht van gisteren blijkt, wordt er na
druk op gelegd, dat zij zich geheel ontwik
kelt als door de Duitsche legerleiding ge-
wenscht en beoogd. Het Duitsche veld
tochtsplan loopt met de regelmaat van een
uurwerk. Na de groot© Duitsche tactische
overwinningen begint een strategische
overwinning tc rijpen, die mogelijk wel de
grootste van de wereldgeschiedenis zal blij
ken te zijn.
Het doel was de Fransche en Engelsche
strijdkrachten van elkaar te scheiden.
Thans hebben de Duitsche strijdkrachten
reeds de Fransche kust bij Abbeville (gele
gen aan de uitmonding van de Somme)
bereikt.
De elite aan materieel en manschappen
van het Engelsche leger ls van de Fran-
schen afgesneden. Het ls nu taak haar te
vernietigen en evenzoo datgene wat er ver
der op Fransch gebied nog van over ls.
In Polen heeft men de methode van een
dergelljken vernietigingsoorlog leeren ken
nen.
Niemand aan de Fransch—Engelsche zij
de heeft het voor mogelijk gehouden, dat
zij ook ln Frankrijk met zoo n groot succes
zou kunnen worden toegepast.
Dat dit nochtans mogelijk ls moet ln de
eerste plaats aan de opperste Duitsche lei
ding ln de persoon van den Führer, die
niet alleen staatsman, maar ook strateeg
ls, worden toegeschreven. Het zou nooit
mogelijk geweest zijn zoo hij niet persoon
lijk aan 't fron.de leiding ln handen gehad
had. In de tweede plaats ls het te danken
aan de opleiding van den Dultschen sol
daat en het geweldige werk, dat ln de laat
ste Jaren ls verricht om van het kleine
Duitsche leger het geweldige apparaat te
maken, dat het nu ls. Voor den oorlog
heeft Ironside, de chef van den generalen
staf van het Engelsche leger, als zijn mce-
nlng uitgesproken, dat de aanvoering van
het Duitsche leger te Jong en de oefening
onvoldoende was en men het resultaat
daarvan bij het uitbreken van een oorlog
zou zien. Oeneraal Von Brauchltsch heeft
hierop geantwoord, dat de feiten wel zou
den uitwijzen of deze beweringen gegrond
waren.
Het blijkt thans wie van de twee gelijk
gehad heeft.
Een derde factor van groot gewicht ls het
moreel van de belde partijen. In den we
reldoorlog 1914—1918 hadden de Duitschers
de Franschen en Engelschen als dapper en
taai leeren kennen. De mecningen onder
de Duitsche militairen waren erover ver
deeld of zU in een nieuwen oorlog dezelfde
eigenschappen opnieuw zouden toonen.
Hoe het hiermee zU, het bewijs is ge
leverd, dat het Duitsche leger hun de baas
is. De verklaring hiervoor ligt hierin, dat
de Duitsche soldaat weet waarvoor hU
strijdt en de anderen dat niet weten.
Oorlogen worden niet alleen met mate
riaal, maar met een Idee gewonnen. De
Duitsche Idee heeft men in het buitenland
niet begrepen. Nu zullen er niet veel men-
schen meer ln de wereld zijn, die niet over
tuigd zijn, dat de idee, die achter de Duit
sche overwinningen staat, zeer sterk, echt
en waar moet zijn.
Het frontberlcht van het D.NB. vermeldt
het volgende:
Door het vastberaden Duitsche doordrin
gen tot het Kanaal ls de ring om de ln
Noord-Frankrijk en België nog strijdende
legers van den tegenstander gesloten, en
wel in het Zuiden door de sterke pantser-
eenheden, die vla Amiens tot Abbeville zijn
doorgedrongen, ln het Oosten door de Duit
sche troepen, die den terugtrekkenden
vijand dicht op de hielen zitten, en ln het
Noorden en Westen door het Duitsche lucht-
wapen, dat de naar Engeland wijkende Brlt-
sche troepen deels ln de havens van Insche
ping, deels onderweg aanvalt.
De opmarsch naar Abbeville ls niet slechts
uitgevoerd door snelle voorhoedetroepen,
doch ook door sterke afdeellngen. Op de
pantserwagens volgden gemotoriseerde een
heden. waaronder ook Infanterie. In het
Oosten verzetten de Belgen zich hier in
daai nog hardnekkig. Ook de Franschen
pogen te redden wat er te redden valt. maar
de Duitsche weermacht laat geen langen
tegenstand toe. De Engelschen blijven naar
de havens stroomen. daarmede, zooals al
tijd. den last van den strijd overlatende aan
hun bondgenooten. Onder de Vlaamsche
bevolking heerscht overal groote verbitte
ring over de vernielingen, welke de terug
trekkende Engelschen hebben aangericht,
die hun hadden wijsgemaakt, dat zij als
vrienden en beschermers het land binnen
kwamen. Nabij Valenciennes ls het Fran
sche leger reeds ln twee deelen gesplitst,
waarvan het eene leel zich ln de bosschen
ten Noorden, het andere ln het bosch ten
Zuidoosten van Valenciennes tracht te
iccldan.
Do opperbevelhebber van het negende
IPmiwche leger werd met zijn geheelen staf
gevangen genomen. Het betrof generaal
Glraud, op wlen Frankrijk bijzonder gere
kend had, en die gold voor een der beste
krachten van het Fransche legerbevel. Men
kan zich voorstellen, hoe het bericht der
uitschakeling van dezen legeraanvoerder ln
Frankrijk heeft gewerkt.
Het D.N.B. meldt uit Berlijn, dat, toen de
Duitsche troepen het stafkwartlcr van het
negende Fransche leger snel bezet en den
geheelen staf gevangen genomen hadden,
tot hun verbazing de opperbevelhebber niet
aanwezig was Het bleek dat hij krachtens
een verordening van den pas benoemden
generaal Wcygand was afgezet en reeds op
weg was naar Parijs.
Kort daarop arriveerde echter de nieuwe
opperbevelhebber, generaal Glraud, die tot
dusver het bevel gevoerd had over het ze
vende Fransche leger. BIJ zijn aankomst ln
het stafkwartier van het negende leger
werd hij gevangen genomen..
In vette letters breng* de Dultsohe pers
het legerberioht van gisteren, waarin ge
meld wordt, dat de insluiting van de vijan
delijke legers ln den Belgisch-Noord-Fran
schen sector voltooid ls. Als opschriften
boven hun commentaren op de Jongste ge
beurtenissen gebruiken de oladen o.a.: „Ge
weldige overwinning ln aantocht". ..Brit-
sche troepen op de vlucht naar Engeland".
„De Kanaaik-ust bereikt", „De afrekening
met de oorlogsophitsers".
De Duitsche troepen, soo betoogt de
Nachtauogabe, hebben werkelijk meer be
reikt dan de grootste pessimisten ln Parijs
en Londen voorspelden. Op een breed front,
aldus de „Boersenzeltung", hebben de
Duitsche divisies vanuit het Oosten den
vijand voortgedreven ln de richting van de
zee. Een reusachtige omsingellngsring ls
gevormd, waarin FranschenEngelschen en
Belgen zich verdringen. Niets vermag de
stelselmatigheid van het Duitsche optreden
ln de war te brengen.
De terugreis naar Engeland zal echter
voor de vluchtende Engelschen, voor zoo
ver zij de reis nog kunnen ondernemen,
geen plezierreisje zijn. Engeland en Frank
rijk hebben den oorlog gewild. Hun wacht
thans de boete voor deze misdaad, een
boete, welke ln overeenstemming zal zijn
met het verachtelijke karakter van den
aanval.
Het „Hamburger Fremdenblabt" schrijft:
Het eerste bedril! van het wereldhistorische
drama, dat de militaire en politieke tegen
stellingen tussc-hen Dultechland eci de Wes
telijke mogendheden definitief beïnvloeden
sal, Ls door de onvergelijkelijke weermacht
van den Dultschen Führer met de nauw
keurigheid van een uurwerk gespeeld. Wat
dit beteekent. kan ln één zin gezegd wor
den: het ls gelukt de doorbraak door de
Maglnotllnle te maken tot den grootsten
omsingelingsslag waarvan de wereldgeschie
denis melding kan maken.
Sprekende over de prestaties van de
luohtmacht. zegt het blad, dat zij het thans
als haar taak beschouwt den vluchtenden
Engelschen troepeneenheden den terug
tocht naar de Britsche eilanden te versper
ren. In hoeverre dit reeds gelukte, dat toont
het bombardement van de havens aan het
Kanaal en meer nog het tot zinken brengen
van zes Engelsche troepen transportschepen
tussöhen Dover en Calais.
Het departement van handel, nijver
heid en scheepvaart maakt bekend:
1. Het koopen van alle soorten schoe
nen bij den kleinhandel en het verkoo-
pen cn afleveren van alle soorten schoe
nen door den kleinhandel Ls verboden.
2. Onder schoenen worden voor de toe
passing van dit verbod mede verstaan:
kinderschoenen, laarzen, sportschoenen,
sandalen, samoa's en lederen pantoffels.
3. Van het verbod, bedoeld onder 1,
is uitgezonderd het koopen door an het
verkoopen en afleveren aan hen, die in
het bezit zijn van een door den plaat
selijken dlstrlbutiedienst afgegeven, op
naam gestelden bon, recht gevende op
het koopen van één paar schoenen.
4. De plaatselijke dlstrlbutiedienst zal
een bon als onder 3 bedoeld slechts
afgeven op vertoon van de distributie-
stamkaart aan hen, die ten genoegen
van dien dienst aantoonen, dat zij niet
beschikken over een paar schoenen, dat
redelijkerwijze bruikbaar kan worden
geacht.
5. De onder 3 bedoelde bon moet bij
aflevering der schoenen door den koo-
per worden ingeleverd. De aan de ach
terzijde van den bon vermelde gegevens
moeten door den verkooper worden
ingevuld en door den kooper van zijn
handteekening worden voorzien.
6. De kleinhandelaar is verplicht
iedere bestelling van schoenen op een
bij den plaatselijken distributiedienst
verkrijgbaar bestelformulier in te die
nen bij het rijksbureau voor huiden en
leder, Keizersgracht 129/131 te Amster
dam. Dit bestelformulier moet verge
zeld zijn van een met het te t&stellen
aantal paren schoenen overeenkomend
aantal bons, als bedoeld onder 3.
Bestelling rechtstreeks bij den fabri
kant of grossier Ls derhalve niet meer
mogelijk.
Foto Schimmelpenninck, Den Haa$.
De Romein sche avondbladen staan vol
komen ln het teeken van de Duitsche over
winningen in Noord-Frankrijk. De „Tri-
buna" constateert, dat thans geheel Artols
en Picardië ln Dultsdhe handen zijn, en
dat de nog ln België afgesneden troepen
gevaar loopen te moeten capituleeren of
te worden vernietigd. De opmarsch naar
het Kanaal, dat aan Duitschland de con
trole verschaft over de verbindingen tus-
sohen Engeland en Frankrijk, en een actie
van de Duitsche weermacht op Engelsch
gebied steeds dichterbij brengt, heeft het
Duitsche opperbevel niet verhinderd, ook
den opmarsch naar Parijs voort te zetten
De voorhoede van de Duitsche legers,
aldus de Trtbuna, ls thans nog slechts 75
kilometer van de Fransche hoofdstad ver
wijderd. Het opdringen naar Reims be
dreigt het geheele Maginotstelsel ln den rug.
In Rhenen werden tal van hulzen door oorlogshandelingen beschadigd,
doch de Duitsche artillerie wist de onde Cunera-kerk met haar ranken
toren, waarvan de restauratie nog niet geëindigd is, volledig te sparen.
TELEFOONVERBINDINGEN TUSSCHEN
ENGELAND EN FRANKRIJK VERBROKEN
Uit Londen meldt D.N.B Mie telefoon
verbindingen tusschen Engeland en Frank
rijk zijn sinds Maandagavond verbroken.
Een ambtenaar van het hoofdpostkantoor
verklaarde gisteren, dat niet gezegd kan
worden, wanneer de verbindingen hersteld
zullen zijn.
De opperbevelhebber van land- en zeemacht heeft bij besluit van 18 Mei
1940 het ridderkruis der Militaire Willemsorde toegekend aan het wapen der
militaire luchtvaart voor den betoonden grooten moed en zelfopoffering bij de
vervulling van zijn oorlogstaak. Zonder te letten op aantal en hoedanigheid der
vliegtuigen van den tegenstander hebben tot het uiterste de Nederlandsche vlieg
tuigbemanningen zonder de minste aarzeling overal aangevallen, waar zich
daartoe de gelegenheid voordeed.
Ook het niet-vliegend gedeelte der militaire luchtvaart heeft onder de
moeilijkst denkbare omstandigheden, zoowel op de vliegvelden als daarbuiten,
voldaan aan het devies: „Moed, beleid en trouw".
De militaire luchtvaart heeft zich hiermede onsterfclljken roem verworven.
Het bovenstaande betreft een der belangrijkste onderdeden van de lucht
verdediging. Dit neemt echter geenszins weg, dat ook de andere onderdeden,
met name het personeel der Iuchtdoelartillcrie, mitrailleurs en zoeklichten en
dat van den luchtwachtdienst hun taak op uiterst eervolle wijze hebben volbracht
Naar het DJïB. van welingelichte zijde
verneemt, is thans ook het laatste fort van
Namen, dat nog verzet bood, door de Duit
sche troepen ingenomen.
GEBRUIK VAN DUM-DUM KOGELS.
Naar aan het D.N.B wordt medegedeeld,
zijn zoowel ln België als ln Frankrijk her
haaldelijk dum-dum-kogels gevonden. De
Duitsche militaire autoriteiten hebben be
wijzen ln handen, dat dum-dum kogels ge
bruikt worden. Van deze tegen het volke
renrecht indrulsohende munitie zijn dui
zend stuks gevonden ln de karton verpak
king van een Fransch munitie-depot.
Hieruit Wijkt duidelijk, dat deze dum-
dum kogels in opdracht in serie gemaakt
werden.
VOLGENS ITALIAANSCHE
OOGGETUIGEN.
Over het optreden van de Engelsche trbe-
pen ln Leuven geeft een bijzondere cor
respondent van de Popoio di Roma te Brus
sel een ooggetuigeverslag. Deze ooggetuige
vertelt, dat de geheele binnenstad door de
Engelschen ln puin ls gelegd. Wetende, dat
zij moesten aftrekken, hebben zij met een
wellust welke ln legers van beschaafde lan
den onbekend ls, alles vernield. Zelfs de
7°.000 deelen tellende bibliotheek, genoemd
naar kardinaal Mercler, tot welker tot
standkoming alle landen hebben meege
werkt, zouden zij ln brand hebben gesto
ken; de ooggetuige heeft den brand zelf
gezien.
Het prachtige raadhuis hebben de Engel
schen achtergelaten tn een toestand van
onbeschrijfelijke verwaarloozing. De ach
tergelaten leege whisky-flesschen kunnen
getuigen hoe de Britten met de meubelen
zijn omgesprongen, er ls geen stoel meer
aanwezig, waardevolle meesterwerken zijn
stukgesneden, ln een vertrek vond men vier
UJken.
In het kasteel van Leuven worden hon
derden gewonden verpleegd door Belgische
monniken. Deze monniken heffen wee
klagend de armen ten hemel en slaan een
kruisteeken. zoodrt. men hun van de Engel
schen spreekt.
De verdediging van Leuven, zoo verklaart
de frontcorrespondent van het „Glornale
BINNENLAND.
De taak der bevrachtingscommissies (Bin
nenland, 2e Blad).
Mededeelingen van de Nederlandsche Bank
(2e Blad).
Spoedig herstel van spoorbruggen (Binnen
land, 2e Blad).
Het werk van het Nederlandsche Roode
Kruis (2e Blad).
BUITENLAND.
De Duitschers aan de kust van het Kanaal.
Zy omsingelen het Fransch-Britsche
leger in die omgeving (le Blad).
Reynaud in den Franschen Senaat
(le Blad).
De Engelsch-Russische handelsbesprekingen
(2e Blad).
ZIE VOORTS „LAATSTE BERICHTEN"
EERSTE BLAD.
d'Italia was den Engelschen troepen toe
vertrouwd, die zich aaar echter hebben ge
dragen op een manier, welke verdient voor
de historie te worden vastgelegd. De Engel
sche soldaten begonnen hun handwerk er
mede, dat zij alle particuliere kelders en
winkels, die alcoholische dranken in voor
raad hadden, plunderden. Uit alles, wat
men in Leuven te zien kreeg, zoo schrijft de
correspondent verier, blijkt duidelijk, dat
de Engelschen het vooral op de vernieling
der stad begrepen nadden.
De „Lavoro Fascista' spreekt over Engel
sche gruweldaden ln Leuven Het schijnt
ongeloofelljk, aldus het blad, hoe een strij
dend leger van een cultuurnatie zoo kan
huishouden. Het ergst ls de waardevolle
bibliotheek van Leuven getroffen.
Een volkomen ander beeld biedt de stad
echter reeds nu, evenals de overige door de
Duitsche troepen bezette Belgische steden,
waar Duitsche afdeellngen zich er toe zet
ten de verkeerswegen weer vrij te maken
en overal orde te scheppen. Brussel biedt
reeds het beeld van een vreedzame stad, de
trams rijden, de winkels zijn weer open, de
café's worden druk bezocht.