BUITENLAND
Van Antwerpen tot de
Maginot-linie.
r
Elsie Jaargang
VRIJDAG 17 MEI 1940
Ho. 24582
Burgers mogen 's avonds
weer op straat.
Boodschap van Roosevelt
aan het Congres.
Boodschap van
Roosevelt aan Mussolini
Betoogingen in Italië
Dit nummer besfaaf uit TWEE bladen
EERSTE BLAD
Telefoonnet zal spoedig
hersteld zijn
Een zware slag verwacht
LEIDSGH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES
30 Cl». 1*1 reiel vooi advertenties uit Lelden en plaatsen waar
a: entschappen van ons Blad gevestigd s|)n Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor aalccnadvertentles belangrijk
lager tarlet. KJelne advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
tVoensdag» en Zaterdags 50 ets. b!) maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens poslrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer S ets.
Bureau Noordemdiplein Telefoonnummers voor
Directie en Adminittratie 25041 (2 lijnen)
Redactie 21507
Postcheque, en Girodienst no. 57055 Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd stfn.'
per 3 maanden t-3-35
per week (.011
Franco per post f. 235 per 3 maanden portokosten.
(voor binnenland LOOT per 3 mndj
De bladen, behoorende tot de Nederlandsche Dagbladpers,
zullen tijdens den duur der bezetting door de militaire autori
teiten verschijnen, zonder dat op deze bladen een voor-censuur
wordt uitgeoefend.
Deze tegemoetkomende houding veronderstelt natuurlijk een
absoluut loyale houding van uitgevers en redacteuren.
GROOTER BEWAPENING GEVRAAGD
In zijn speciale boodschap aan het Con
gres heeft president Roosevelt verklaard,
dat het beslist noodzakelijk ls de bewape
ning van de Vereenlgd© Staten op passende
hoogte cn kwaliteit te brengen. Dit mag
niet geschieden ten koste van de vllegtul-
genleverantles aan vreemde naties, maar
moet door grootsche uitbreiding van de
vliegtuigfÉbrlcatle der Vereenlgde Staten
tot minstens vijftigduizend vliegtuigen per
Jaar, benevens door vier en twlntlg-uurs
ploegen bij alle leveranties voor het leger
«n dc marine worden bereikt.
De president vroeg derhalve onmid
dellijke Inwilliging van een crcdlet van
896 mlllloen dollar, waarvan 546 tnll-
lioen voor het leger, 250 mlllloen voor
de vloot en marlne-lnfanterte, bene
vens nog 100 mlllloen tot rijn persoon
lijke beschikking.
Bovendien wenscht Roosevelt nog 286
mlllloen dollar voor het afsluiten van leve
ranties ln het begrootlngsjaar na het vol
gende, waarvan 186 mlllloen tot eigen be
schikking. De tweehonderd mlllloen dollar
tot eigen beschikking van den president
souden hoofdzakelijk voor bemoeiingen tot
verhooging van de vllegtulgproductle, voor
de vervaardiging van luchtafweergeschut
en voor de opleiding van aanvullend per
soneel voor deze belde wapens gebruikt
worden.
Z.l. bestaan er geen onneembare vestin
gen meer, zooals de recente ontwikkeling
heeft bewezen.
Ten slotte zette Roosevelt uiteen, dat de
Vereenlgde Staten onkwetsbaar moeten
zijn, wat zij heden niet zijn. Het Ideaal en
doel der Vereenlgde 8taten ls nog steeds de
vrede.
Hierna diende de voorzitter van de com
missie voor militaire aangelegenheden van
het Huls van Afgevaardigden een voorstel
ln, dat 726 mlllloen dollar voor het ultbrel-
dlngsprogram van het leger vraagt. Dit pro
gram omvat de volgende punten: aankoop
van verder luchtafweergeschut, moderni
seering van de gevechtsvliegtuigen, oplei
ding van vijftienduizend man nieuwe troe
pen. verbetering van de defensie-Installa
ties ln de Panama-kanaalzone, inrichting
van een luchthaven in Anchorage (Alaska),
benevens opvoering van de munitieproduc
tie.
Het Dultsche Nieuwsbureau meldt:
Een persoonlijke boodschap van den
president der Vereenlgde Staten van
Amerika, Roosevelt, ls, naar van bevoegde
Itallaansche zijde verluidt, door den
Itallaanschen minister van buitenlandsche
zaken aan Mussolini ter hand gesteld.
DEN HAAG (OFFICIEEL).
DE Dultsche militaire bevelhebber in Holland maakt bekend:
Onder onmiddellijke opheffing van alle andersluidende beslissingen, tot nu
toe genomen, wordt bepaald, dat de burgerbevolking ook na intreden van
de duisternis haar volle bewegingsvrijheid behoudt.
Voor restaurants, koffiehuizen en café'* gelden slechts nog dezelfde beper
kingen die reeds van kracht waren vóór het tijdstip, waarop Holland in oorlog
was.
Dit beteekent dus, dat restaurants en dergelijke weer tot het gebruike
lijke sluitingsuur geopend mogen zijn en dat ook het verkoopsverbod voor alco
holische dranken weer wordt opgeheven. Slechts de uitvoering van verduiste
ringsmaatregelen, welke reeds gisteren waren aangekondigd, blijft van
kracht tot nadere intrekking. Hierbij spreekt het vanzelf, dat van de burger
bevolking wordt verwacht, dat zij in bet algemeen in haar optreden een bijzon
dere reserve aan den dag legt, welke geheel in overeenstemming is met het
vertrouwen, dat de Dultsche militaire autoriteiten in haar stellen en daarom
alles vermijdt, hetgeen het thans bereikte herstel van normale verhoudingen
nog achteraf min of meer twijfelachtig zou maken.
TEGEN FRANSCH-BRITSCHE CONTROLE
TER ZEE.
Uit alle steden van Italië komen berich
ten over betoogingen, die gisteren zijn
gehouden door studenten tegen het mis
bruik van de Fransch-Brltsche vlootcon-
trole. Gisteravond improviseerden Indruk
wekkende stoeten Jeugdige fascisten, legio
narissen en een massa volk overal nieuwe
protestbetooglngen tegen de last der vloot-
controle der geallieerden. Er werd gejuicht
voor den Duce en hem werden vurige tele
grammen toegezonden, waarin de afzenders
hem vroegen hen te beschouwen als leder
oogenbllk tot zijn bevelen, welke zij met
ongeduld afwachtten. De betoogingen ein
digden met optochten door de voornaamste
met vlaggen versierde straten der verschil
lende steden onder het zingen van liederen.
De kapitein van het te New-York aan
gekomen Itallaansche stoomschip „Roma"
In het kader van den wederop
bouw wordt van de zijde der
Duitsche militaire overheid, in
samenwerking met de P.T.T,
ijverig gewerkt aan de herstelling
van het geheele Nederlandsche
telefoonnet. Het zal reeds binnen
zeer korten tijd mogeUjk zijn het
telefoonbedrijf als in vredestijd in
vollen omvang te hervatten.
heeft gemeld, dat de Engelschen zijn schip
ln Gibraltar zonder opgave van redenen 30
uur lang hebben vastgehouden. De Engel-
In het frontberlcht van het Duitsche
Nieuwsbureau wordt gezegd, dat door het
binnenrukken van de Dultsche troepen ln
Den Haag en Amsterdam de capitulatie
van Nederland een feit ls geworden. Nu
SU spoedig wederom orde en rust ln het
land weerlceeren en aangezien de bevol
king zich loyaal gedraagt en vreedzaam
aan den arbeid gaat, aullen ln de eerstko
mende dagen Dultsche troepen uit Neder
land worden teruggetrokken. Deze komen
dan vrij voor den groot en slag. welke reeds
ls ontbrand aan de Dyle-stelling ln het ge
bied tusschen Antwerpen en Namen en
waarvan het hoogtepunt in de komende
dagen wordt verwacht.
Belgen, Engelschen en Franschen heb
ben zich hier met sterke krachten voor den
strijd gereed gemaakt en hier zullen mll-
lioenen van de best uitgeruste soldaten der
wereld op elkaar stooten. Het verdere lot
van België hangt af van den uitslag van
dezen strijd.
De Franschen en vooral de Engelschen
hebben de terugtrekkende Belgen bewogen
de Dyle-stelling te houden, omdat zij wil
len verhinderen, dait door een snellen,
krach tl gen stoot naar de Belgische kust, de
vooruitzichten voor den strijd tegen Enge
land nog beter worden.
Tot nu toe ls de opmarsch van de Dult
sche- troepen volgens de plannen verloopen
cn na afloop van den vïjfdaagschen veld
tocht in Nederland kan worden gezegd, dat
nauwelijks rekening was gehouden met eer
zoo snelle ontlasting van den rechtervleu
gel. Op Antwerpen en Leuven kan derhalve
reeds voor het begin van den grooten slag
aan de Dyle een kraohtigen druk uit het
Noord-Oosten worden uitgeoefend.
Ook aan de Fransch-Belglsche grens ten
Zuiden van Givet, ls de opmarsch lang
zaam maar zeker voorwaarts gegaan. Aan
den linkervleugel van deze troepen valt de
taak ten deel te verhinderen, dat de Fran
schen een krach tigen flan kaan val doen op
de Dultsche troepen, welke bij de Dyle en
Namen aanvallen.
Op talrijke plaatsen hebben de Fran
schen getracht de Dultsche linies te door
breken en hierbij werden voor het eerst de
allerzwaarste Fransche tanks Ingezet. De
troepen te land en in de lucht hebben te
z a men dezen stoot opgevangen en de
rijdende Fransche vestingen teruggeslagen
Gebleken ls, dat deze zeer groote tanks een
goed doel bieden aan de luchtmacht; tal
rijke vijandelijke tanks werden door vol
treffers bulten gevecht gesteld. Hieruit kan
men opmaken, dat ln vergelijking met den
wereldoorlog wijzigingen ln de beoordee
ling van de slagkracht van bepaalde wa
penen ls Ingetreden. Eerst heeft de Dult
sche luchtmacht getoond krachtiger te zijn
dan de Engelsche vloot, vervolgens bezwe
ken de modernste vestingwerken onder de
geweldige slagen van de Dultsche escadril
les en thans worden de voor onkwetsbaar
gehouden zware Fransche tanks eveneens
ln elkaar geschoten.
Uit de berichten van de luchtmacht
blijkt verder, dat de meeste luchtgevechten
zich boven vijandelijk gebied hebben afge
speeld. De vijandelijke luchtmacht heeft
hierbij zware slagen ln ontvangst moeten
nemen.
Verder wordt gemeld, dat thans ook
Dultsche dullebooten voor de Nederland
sche en Belgische kust rijn verschenen.
Stefanl meldt uit Parijs:
De militaire medewerkers der Fransche
bladen wijzen er op, dat het opperbevel, als
gevolg van den Dultschen doorbraak op
drie punten van de verdedigingslinie der
geallieerden tusschen Namen en Mezlère,
het besluit genomen heeft ten Westen van
de Maginot-lljn over te gaan van den stel
lingsoorlog tot den bewegingsoorlog, met
alle risico's en plotselinge wijzigingen welke
dit medebrengt. De geallieerden onderne
men tegenaanvallen ln het gebied van
Sedan waar de Duitschers voorbij Chiers de
Maas zijn overgetrokken. Tusschen Mezlère
en Sedan zou een onafgebroken zeer hevige
strijd geleverd worden Een der militaire
medewerkers merkt op, dat na de neder
laag van Nederland, de positie van Antwer
pen zeer moeilijk ls geworden.
duitsche persstemmen.
De Deutsche Allgemelne Zeltung schrijft
dat de slag of de veldslagen pas aan het be
gin staan. De overgang tot den bewegings
oorlog, aldus het blad, ls geschied volgens
onze pianmen en niet volgens die van den
vijand, terwijl de stormachtige opmarsch
van onze troepen den tegenstander geen
keuze van slagveld gelaten heeft. De vijand
moet dientengevolge nieuwe plannen ma
ken.
Het Hamburger Fremdenblatt schrijft: de
geweldige stootkracht, welke alle Duitsche
wapens aan den dag hebben gelegd, doen
met stelligheid een voor Dultschland gun
stige n afloop vooralen De slag, die thans
voor Brussel ontbrand ls. ls een strijd om
het bestaan van Groot-Brlttannlë, nu te
Den Haag en Amsterdam de Duitsche vlag
waalt. De komende uren en dagen zullen
een geheele wereld den adem benemen. Welk
een geweldige kracht Dultschland daarbij
moet ontwikkelen, blijkt uit het feit, dat
het de Duitsche weermacht gelijktijdig mo
gelijk is. naast <Jen slag tusscher. Antwer
pen en Sedan de Maginot-linie ln den Saar-
sector met groot succes te bestormen.
Dultschland kan met gerustheid den groo
ten süag ln Vlaanderen afwachten.
De Voelklscher Beobachter zegt o.a.:
Door de capitulatie van de vesting Hol
land treedt een nieuwe bedreiging voor het
Belgische veldleger op, of wel voor zijn
Fransche en Brltsche bondgenooten, Indien
zij werkelijk te hulp willen komen Dit ls
evenwel nog geenszins zoo vaststaand als
men dit ln Brussel heeft aangenomen.
Met het verlies van de stellingen aan de
Maas en het Albertkanaal en na den val
van Luik ls ook voor het Belgische leger een
gevaarlijke toestand ontstaan. Het heeft
zijn voornaamste verdedigingslinies prijs
gegeven en ls ln een snellen terugtocht be
trokken. welke nog wordt bemoeilijkt door
de honderdduizenden van de burgerbevol
king. die ln zlnloozen angst naar het Westen
trekken. De Dultsche troepen begrijpen niet
waarom want zij voeren geen strijd tegen
de burgerbevolking.
Ook de val van Namen brengt de Dult
sche luchtmacht dichter bij zijn Engel
schen tegenstander en bemoeilijkt den toe
gang tot het Rijnland en het Roergebied
Van niet zooveel belang ls de stoot over de
Maas. doch men zal niet het trotsche ge
voel ontkennen, dat de Dultsche soldaten
wederom Franschen bodem hebben betre
den.
ITALIAANSCHE PERSSTEMMEN.
De geheele Itallaansche pers noemt de
militaire situatie voor Frankrijk en vooral
voor Engeland ernstig. In Londen heerscht
groote verontrusting, zooals blijkt uit ver
schillende Engelsche perscommentaren. De
laatste berichten uit Frankrijk over de ont
wikkeling van het Dultsche offensief hebben
een harden slag toegebracht aan het opti
misme van de geallieerden. De toestand
wordt ernstig genoemd. De Gazetta del
Popoio meldt uit Londen, dat de Engelsche
hoofdstad volkomen onder den indruk staat
van het bericht der capitulatie van Neder
land, dat de grootste ontsteltenis heeft ver
wekt De Brltsche kringen zouden zwaar
getroffen zUn door de verklaring van den
Nederlandschen opperbevelhebber, dat de
Hollanders practlsdh van niemand hulp
gekregen hebben en alleen op hun eigen
strijdkrachten waren aangewezen. Wanneer
ook Antwerpen na de bezetting van Neder
land ln Dultsche handen zal zijn gevallen,
zouden België en Nederland ophouden de
groote leveranciers van Engeland te zijn.
Door dit verlies aan levensmiddelen en
grondstoffen en na het uitvallen van Dene
marken. Zweden en Noorwegen, komt Enge
land uit de positie van belegeraar in die
van een belegerde. Deze verliezen staan voor
Engeland gelijk met een grooten verloren
veldtocht. De Turljnsche Stampa schrijft,
dat de capitulatie van Nederland een ele
ment van het grootste voordeel vormt voor
Dultschland met het oog op de verdere
operaties tegen Engeland Londen voelt zich
voor de eerste maal in de geschiedenis
rechtstreeks bedreigd
KANONGEBULDER UIT BELGIË
IN ENGELAND TE HOOREN.
Het Zweedsche blad Nya Dagligt Alle-
handa meldt uit Londen, dat aan de ge
heele Zuidkust van Engeland het kanon
gebulder in België was te hooren. Het ge
bulder was zoo hevig, dat ruiten en leuren
trilden. Duidelijk kon men onderscheiden
het optreden van zware artillerie. De ont
ploffingen waren soms zoo hevig, dat rij
vergeleken konden worden met een zware
aardbeving. Hetzelfde blad meldt uit Lon
den, dat men de thans dagelijks uit Neder
land en België aankomende vluchtelingen
nauwkeurig laat onderzoeken, daar men
vreest, dat zich onder hen buitenlandsche
agenten en spionnen bevinden.
FRANSCHEN BESCHIETEN OPEN
DUITSCHE STAD.
Van bevoegde Duitsche militaire zijde
wordt medegedeeld: Fransche artillerie be
schiet sinds 16 Mei zonder militaire rede
nen de onverdedigde stad Rastatt. Zware
Dultsche batterijen hebben daarop als ver
gelding het vuur geopend op Hagenau.
De Belgische minister van buitenland
sche zaken, Spaak, heeft een verklaring
afgelegd, waarin hij den toestand in Bel
gië ernstig noemt. Spaak zelde verder, dat
de toestand der Belgische troepen „uiterst
moeilijk" is geworden. (D.N.B.)
Hierbij brengen wij on
der de aandacht van
onze adverteerders, dat
wij voortaan alleen die
advertenties kunnen op
nemen. waarin de
NAAM EN HET VOLLE
DIGE ADRES van den
steller is vermeld.
Plaatsing van adverten
ties onder nummer, let
ter, enz. is dus niet meer
mogelijk.
DIT GELDT OOK VOOR
REEDS OPGEGEVEN
ADVERTENTIES
welke nog geplaatst
moeten worden, zoodat
voor zoover noodig ge
wijzigde teksten, over
eenkomstig bovenstaand
voorschrift moeten wor
den ingezonden.
DE DIRECTIE.
V.J
sche controle-officieren sneden de matras
sen in de manschappenverblijven en zelfs
de voering van kleedingstukken open Ten
slotte werden vaten olie door de Engelschen
in beslag genomen. (D.NB.)
DE ENGELSCHEN VERLATEN ITALIË.
De Itallaansche pers schenkt veef aan
dacht aan een bericht van de ..Daily
Herald" uit Genève, volgens hetwelk het
Britsche consulaat te Rome de Brltsche
toeristen heeft aangespoord Italië te ver
laten Verscheidene Engelschen in Italië
hebben zich gereed gemaakt te vertrekken,
onder andere vele studenten van Engelsche
afkomst.
GEALLIEERDE SCHEEPS VERLIEZEN.
Het Dultsche Nieuwsbureau meldt:
Later ontvangen berichten bevestigen,
dat de scheepsverliezen van de vijandelijke
mogendheden gisteren nog aanzienlijk
grooter waren dan ln het leger bericht be
kend is gemaakt. Volgens een mededeeling
van welingelichte zijde worden tot dusverre
opgegeven, als tot zinken gebracht twee
torpedoboot jagers en drie koopvaardijsche
pen, als zwaar beschadigd twee torpedo-
bootjagers en vier koopvaardijschepen On
der de tot zinken gebrachte drie koop
vaardijschepen bevond zich een vol troe
pentransportschip van 10.000 bruto-regis-
terton. Bovendien werden den tegenstan
der door de aanvallen van het luchtwapen
nog de volgende verliezen toegebracht: op
de Noordzee een duikboot tot zinken ge
bracht, ln het kustgebied van Nederland,
resp. den Noordelijken uitgang van het
Kanaal een transportschip van 5000 bruto
re giste rton ln den grond geboord, een
kruiser, een torpedoboot jager en een koop
vaardijschip van 5400 bruto registerton
door voltreffers van gemiddeld en zwaar
kaliber zwaar beschadigd. In het zeegebied
van Narvik een transportschip van 18 000
bruto registerton en een hulpschip van 1500
bruto registerton in brand gebombardeerd.
Daarmede beloopen de totale verliezen van
den tegenstander op 15 Mei 90 000 tot 100.000
ton oorlogs- en koopvaardijscheepsruimte.
waarvan rond 55.000 ton volkomen vernie
tigd ls.
DEGRELLE NAAR FRANKRIJK
OVERGEBRACHT.
Uit Rijssel wordt gemeld, dat 78 civiele
gevangenen uit de Belgische gevangenis te
Brugge ln een autobus via Duinkerken
Rijssel zijn gepasseerd
Onder hen bevond zich de leider van de
Rexisten, Léon Degrelle, alsmede twee an
dere Belgische Kamerleden, die verder zijn
gebracht naar „ergens in Frankrijk"
(D.NB.)
VERLAAT DE VOLKENBOND GENEVE?
Stefanl meldt:
Het gerucht blijft de ronde doen. dat de
Volkenbond genoodzaakt zal worden Zwit
serland te verlaten, na een formeele som
matie ontvangen te hebben van de Zwit-
sersche regeering. De Volkenbond zou zlc%
vestigen te Vlchy (Frankrijk).
