Het verraad:
gfsie Jaargang
LEIDSCH DAGBIAD, Zaterdag 20 April 1940
Derde Blad No. 24561
B BUITENL. WEEKOVERZICHT
Vragen naderen
oplossing
Nederlandsch-Indië gerespecteerd.
Nieuw oorlogswapen in handen
van een modern leger
geallieerde troepen zijn ln Noorwegen ge
lid! Het la officieel door Londen gemeld,
i verder «trekken zich de berichten niet
It' Blijkbaar stellen de geallieerden er
ln hoogsten prijs op, om hun actie zoo-
el mogelijk verborgen te houden en on-
«twljfeld Ls daarvoor alles te zeggen,
faarom zouden zij het hun tegenstander
akkelljker maken door precies te ver-
n, waar zij geland zijn. en hoe sterk de
ntlngenten zijn? Systematisch wordt
aram Iedere nadere aanduiding achter-
ge gelaten.
Niettemin lekken enkele gebeurtenissen
Jch door het net der geheimzinnigheid, z\)
[tt heel sporadisch en weinig botrouw-
[ast staat, dat de BngeLschen gemaks-
ve zullen wl) de Franschen daarbij In-
repen oordeelen. voor zoover ook Fran-
Ke troepen aanwezig zijn bij Narvik
n geland en daar de Dultsche troepen,
niet talrijk zijn en vrijwel van hun ver
dingen zijn afgesloten, ln groote moci-
khedan brengen, los van de vraag of de
■al dan niet geheel Ls bezet. Vermoede
k houden de Dultschers nog een deel be
t doch, zoqals reeds opgemerkt, het doet
jlnlg ter zake; zij zijn afgesloten, ln alge
eenen zin. en du.s als verloren te be
houwen, zU het na korten of iets langc-
n tijd
Daarnevens Ls uitgelekt, dat ook ten
oorden van Trondjem geallieerde troepen
■n wal zijn gezet en reeds met de Noren
Rn tact hebben gekregen, waarbij onge-
■ijfcld de bedoeling voorzit om zich naar
Ht Zuiden te richten
Of nog elders troepen zijn geland, het ls
«bekend, doch onwaarschijnlijk klinkt het
■et!
Daarmede ls dus de oorlog In optima
^rma naar het Noorden overgebracht en
0 heeft Dultschland bewerkstelligd, wat
t ln den Flnsch-Russisohen oorlog beslist
llde voorkomen, gezien den druk op de
Dandlnavlsche landen, om den Finnen tc
ilp te komen. Het ls een van die vreemde
pvallen, waarover het nog ondoenlijk 1f
in eindoordeel uit te spreken, daar alles
K te zeer ln nevelen Ls gehuld.
Toch dringen zich reeds enkele feiten
lar voren, die de moeite waard zijn nader
worden bezien. In de eerste plaats moet
orden vastgelegd, dat de actie den Dult-
hers een gevoelig verlies heeft gekost:
ker een derde deel der Duitsdhe vloot Ls
ilten gevecht gesteld, waartegenover de
sol che verliezen, zelfs al zouden de
ult.sc.hc opgaven gedeeltelijk (Juist zijn,
"-.een ln leder geval mag worden be-
ijfeld, ln verhouding gering zijn te oor-
lelen. Wat die aderlating voor de Dult-
he vloot beteekemt, behoeft geen naderen
tleg!
Reeds ln ons vorig overzicht deden wij
tkomen, hoezeer de Duitschers tegenover
vlootovermacht blijkbaar wilden stellen
-n overwicht ln de lucht. De luchtstriJd-
achten moesten goed maken, wat de vloot
kort .schoot Ook daarvan ls totdus-
r vrijwel niets gebleken. Het overbren-
n van troepen door de geallieerden ge
biedt vrijwel ongehinderd, van een bli
ndere uitwerking van optreden der ludht-
aeht tegenover vlooteenheden blijkt niets,
wil men van Dultsche zijde die sugges-
e voeden door tal van berichten, die all es-
ns de betrouwbaarheid missen, los zelfs
Ui de Engelsche tegenspraak Ook het
rachtlg optreden van Engelsche lucht-
rljdkrachten tegenover de weinige Noor-
be landingsvelden als b.v. bij Sta vanger
zelfs de vloot durfde uit zee het vlieg-
eld te bombardeeren! spreekt aller
ijlst van Dultsoh overwicht
Het heeft dientengevolge allen schijn, dat
Ie Engelsche these, dat alleen hy, die de
beheerscht, een expeditie over zee mag
ndememen, de overhand behoudt.
Tooh zal het moeilijk genoeg vallen de
ultschers uit Noorwegen te verdrijven,
aar tengevolge van het gepleegde verraad
Dede en krachtige stellingen ln Dultsche
den zijn gevallen, die anders voor de
oren behouden zouden zijn gebleven.
In hoofdzaak moeten die stellingen, be-
alve voor wat het Zuiden, dus de omstre-
ïn van Oslc betreft, echter van uit de
icht worden geravitailleerd en van reser-
ts voorzien. Cijfers van 2000 man per dag
Dor het luchtruim vervoerd, klinken ech-
ir weinig overtuigend, zoo dc tegenstander
rij over zee kan aanvoeren
Doch de situatie ls nog slechts in een
?gln-stadium en een conclusie dient der-
Mve te worden vermeden.
Toch begint het er naar uit te zien, dat
uitspraak van geallieerde zijde, dat de
ultsche actie ln het Noorden een strate-
lsche fout was. wel eens gelijk kon krlj-
^n, al zal men geduld moeten oefenen.
Rondom Oslo hebben de Dultschers den
hind vrijwel in handen, maar dat legt
'Inlg gewicht in de schaal: het gaat om
oorwegen's West-kust als springplank
Men Engeland en om het erts van Zwe
lf et laatste ls definitief verijdeld voor
►ver het gaat om vervoer vla Narvik het
rate ls nog een fata morgana
De gang van zaken ls voor Zweden vrij
niststeilend. Nu daargelaten of de Duit-
hers den laatsten Scandlnavlschen staat
'bben gespaard ter wille van de sovjets,
le weinig gevoeld zullen hebben voor een
irschljnen van het Derde Rijk aan de
'thnlsche golf schijnt een schending van
in neutraliteit thans minder waarschijn-
lk. daar dit land nu geheel ls voorbereid
het beiden partijen geducht lastig zou
nnen maken, zoo het in den strijd werd
'trokken aan de zijde van den tegenstan-
|er.
Het gebeuren ln Noorwegen heeft overl-
ïns voor alle neutralen een les geleverd,
le terdege ter harte ls genomen: vrijwel
^eral ziet men momenteel maatregelen ln
erklng gesteld om een scherp toezicht te
'fenen op de vreemdelingen en deze zoo-
iel mogelijk te weren en daarnevens om
st oog te kunnen houden op die groepen,
le niet voor de volle honderd percent be-
ouwbaar zijn ln eigen land. Het ls al ver
'komen met de beschaving, dat zoo Iets
xxlzakeHjk ls geworden
Naast dit alles ziet men de diplomatie
weer eens over de gansche linie in actie
Het gebeuren ln Noorwegen heeft aanvan
kelijk de conferentie der Brltsohe gezanten
op den Balkan geheel naar den achtergrond
gedrongen maar toch dient daaraan groote
aandacht te worden besteed. Het ls toch
duidelijk, dat Engeland zijn vertegenwoor
digers niet voor niets naar de mist-stad
heeft ontboden, doch dat de bedoeling voor
zat hen van zeer nadrukkelijke instructies
te voorzien ln den economischen strijd die
daar gevoerd zal worden. En men vergete
niet, dat het geweldige wapen, dat „geld"
heet. daarbij ter beschikking staat der ge
allieerden. Zoo Dultschland aan den lijve
de gevolgen zou gaan voelen, m.a.w. zoo de
Balkanlanden den uitvoer naar Dultsch
land gaan beperken, mag men zich afvra
gen, of daarop niet zal worden gereageerd
a la Noorwegen
Reeds ziet men Roemenië den uitvoer
geduchi beöerken, terwijl Zuid-Slavië. dat
totdusver geen connecties met de sovjets
had, een handelsmissie derwaarts zendt,
hetgeen bij slagen den uitvoer naar elders
eveneens zal beperken! Terwijl het vrU dui
delijk ls, dat de stap van Belgrade niet
gunstig ls voor de Dultschers, ls nog moei
lijk te overzien, of ook Italië verrast ls of
geweten heeft van dezen zet Veel ls nog
onopgehelderd en vraagt nadere belichting
Italië blijft nog de sfinx van altijd. Aan
vankelijk scheen het. gelet op den pro-
Dultschen geest der pers Inzake den Duit-
schen overval op Scandinavië, alsof het
land van den Duce zeer sterk neigde naar
een deelnemen aan den oorlog aan de zijde
van den asgenoot., maar toen Engeland bij
monde van minister Cross ronduit ver
klaarde dat Engeland nu wel eens haring
of kult wilde hebben van Rome's houding,
werd de terugtocht aanvaard en nu ls men
even ver als te voren
Wanneer Berlijn Italië heeft willen over
tuigen van de meerderheid van het lucht-
wapen over de vloot, ls het zeker te vroeg
om een conclusie tn dien zin te durven
trekken en de aderlating der Dultsche vloot
geeft het Brltsche rijk zoo noodlg gelegen-
(Van onzen militairen medewerker).
Wij zouden kunnen zeggen, dat een rilling
van afgrijzen over het gebeurde ln Noor
wegen door geheel Europa ls gevaren en
zelfs Amerika met ontsteltenis heeft ver
vuld: wie had ooit kunnen vermoeden, dat
een land. door een georganiseerd verraad ln
eigen kring, waaraan zelfs hoofdofficieren
deelgenomen hebben, op zoodanige wijze
kon worden overrompeld als thans ln Noor
wegen ls geschied?
Wie had ooit kunnen vermoeden, dat een
oorlog kon en kan worden gevoerd met
verraad valsche orders enz enz? En wie
had ooit kunnen vermoeden, dat thans naast
handgranaten, vlammenspulters. gifgassen,
ook het gif van verraad een nieuw oorlogs
wapen zou worden in handen van een
modern leger?
Aan de moderne oorlogvoering ontbreekt
toch reeds alle ridderlijkheid, sinds de
luchtmachten de burgers met bommen be
stoken en vrouwen en kinderen, die zelfs
onder barbaarsche volksstammen als on
schendbaar worden beschouwd, tot slacht
offer maken. Thans wordt de oorlogvoering
weerzinwekkend en het ls te hopen, dat de
kreet van afschuw een herhaling van deze
onridderlijke en oneervolle methode zal
beletten!
Waar moet het heen, wanneer landen
stelselmaUg overstroomd worden met lieden,
die. gebruik makende van de geboden gast
vrijheid. zich voorbereiden op het plegen
van daden van sabotage en terreur op mo-
held om meer eenheden tegenover Italië te
bezigen hoewel Churchill dat zelfs onnoo-
dlg noemde waarschuwend, dat Enge
land hi de Mlddellandsche Zee op alles Ls
voorbereid
Rome verkeert ln een dwang-po6ltle, die
geenszins benijdbaar ls!
De Intimidatie-politiek begint bedenke
lijk aan waarde te verliezen door Engeland's
vasthoudendheid en vastbeslotenheid. Mede
gelet op Italië'c groote kwetsbaarheid, voor
al ook economisch!
Het verloop van zaken op den Balkan
zal ongetwijfeld van besllssenden invloed
kunnen zijn!
In Amerika heeft de Dultsche agressie
tegenover Scandinavië opnieuw een zeer
slechten indruk gemaakt President Roose
velt en andere officieele Instanties hebben
niet geaarzeld om onomwonden hun afkeu
ring uit te spreken en talrijker worden de
waarschuwingen tegen een Dultsche over
winning Het Isolationisme heeft dienten
gevolge een nieuwen deuk gekregen, ook al
zou men verkeerd doen een deelnemen aan
den oorlog als aanstaande te voorspellen;
de Amerikaansche molens draalen lang
zaam! Doch nog één nieuwe schok waar
die ook zou vallen
Belangrijke vragen naderen de oplossing!
menten, waarin die landen ln het grootst#
gevaar verkeeren? Waar moet het heen.
wanneer een land ln eiken vreemdeling,
zelfs in vele landgenooten, verraders moet
leeren zien ln momenten van nood?
Wij vragen ons af of ook voor ons land
een dergelijke mogelijkheid bestaan kan. Er
ls geen antwoord op deze vraag mogelijk,
want het verraad ls alleen te onderkennen
wanneer het te laat ls om maatregelen te
nemen. Dat ls Juist het bedenkelijke van
deze nieuwe strijdmethode. De verrader
geeft zich niet als zoodanig bloot. Integen
deel hij hult zich in het mom van trouw
aan land en volk.
In alle landen van Europa gaat men dan
ook thans over tot intensieve controle van
alle vreemdelingen en ook onze Regeering
zal haar maatregelen wel weten te nemen
teneinde penetratie van verraders en sabo
teurs te verhinderen.
Maar nu wij, Nederlanders, gewaarschuwd
zijn, dienen wij allen mede te werken dit
gevaar te bezweren In de eerste plaats
zwljge men geruchten dood, helpe mede
paniek-stemmingen te beheerschen en
grljpe onverwijld in. wanneer een verrader
zich zou bloot geven. Dan zal de vijand
steeds een waakzaam volk vinden, tot er
tijden aanbreken, dat wij weer rustig de
courant zullen kunnen lezen en weer onszelf
zullen kunnen zijn.
De Inval der Dultschers in Noorwegen ls
een waagstuk van den eersten rang, omdat
het brengen van troepen over zee, naar een
afgelegen oorlogstoon eel het meesterschap
ter zee elscht.
Men kan deze stelling als een axioma op
strategisch gebied beschouwen. Hiertegen
hebben de Dultschers dan zeer sterk ge
zondigd. omdat de Franschen en Engelschen
ongetwijfeld de zee beheerschen
Gesteund door verrassing en ln samen
werking met verraad hebben de Dultschers
een succes kunnen boeken, dat op zichzelf
blijk geeft van groote vaardigheid, uitste
kende geoefendheid, durf en bluf.
Militair bezien ls de actie subliem uitge
voerd, zooals elke opzet van Duitsch mili
taire zijde, maar het succes zal moeilijk
blijvend kunnen zijn. De toestand van elk
geland leger is ln de eerste periode hache
lijk. omdat ruimte ontbreekt, waardoor elke
snelle tegenactie een enorm succes kan
boeken.
Men stelle zich voor. dat aan de kade van
Oslo een groot troepentransportschip Ls
blnnengeloopen en een bataljon (plm. 800
man) ontscheept, als eerste afdeellng, welke
lvoet aan wal zet Wil men liever spreken
van zee-soldaten, die van oorlogsbodems aan
land gaan. dan blijft ln wezen de zaak het
zelfde Gedurende deze ontscheping ls de
troep volslagen weerloos en het komt er dus
op aan om onverwijld ruimte te maken,
waardoor de plaats van ontscheping niet
bloot staat aan rechtstreeksch vuur uit
automatische wapens en geweren van den
verdediger. Zoo snel mogelijk worden
daarna troepen uitgezonden, die punten in
de nabijheid bezetten en het ontschepen
van de eerstvolgende troepen beveiligen
Zijn voldoende strijdkrachten geland, dan
vormt men daarmede een kring om het
landingspunt (haven), welke ln eerste in
stantie een aaneengesloten front vormt.
Ware nu Noorwegen reeds gemobiliseerd,
en waren de forten niet door verraad ln
's vljands handen gevallen, dan zal men wel
begrijpen, dat een actie der Noren de Dult
schers ln een moeilijk parket zou hebben
gebracht. Naarmate meer militaire hulp
middelen zooals artillerie en vechtwagens
beschikbaar komen, naar die mate breidt
zich de kring om het havencomplex uit, tot
dat ten slotte de straal van den cirkel om
dat punt heen, gelijk aan of grooter is,
dan de schletafstand van het Noorsche ge
schut. Het havencomplex is dan beveiligd
tegen elke aanranding van den verdediger.
Tenslotte bevindt zich ln het havencom
plex een troepenmacht ter blijvende recht-
streeksche beveiliging daarvan. DaarAede
is de eerste phase van de landing voltooid.
In den regel is de hoeveelheid troepen, die
het eerst aan land wordt gezet Juist vol
doende voor deze eerste phase.
Nu komt de tweede phase: de opmarsch.
Daartoe was het eerst noodzakelijk dat de
punt tu&schen de baai van Oslo en de
Zweedsche grens van troepen werd gezui
verd, hetgeen ls geschied.
Wanneer men nu de kaart van Noorwegen
voor zich neemt, zal men zien, dat bU den
opmarsch van Oslo uit naar het Noorden
het bezit van de havenplaatsen Stavanger.
Bergen. Stadland voor de Dultschers van
het grootste belang is, omdat daardoor een
landing van Brltsche troepen zou kunnen
worden belet, althans zou kunnen worden
vertraagd Daarmede ls dan de kans ver
groot, dat de Dultschers met de Noren zullen
hebben afgerekend, alvorens geallieerde
hulp zou opdagen
Zouden de Dultschers ln de genoemde
havens blijvend troepen aan wal kunnen
zetten, dan zouden hun operaties naar het
Noorden van Oslo op niet geringe wijze
kunnen worden beïnvloed. In dit licht
gezien spelen de havens van Trondjem en
Narvik uit militair oogpunt een rol van het
tweede plan.
Nu moesten de Duitschers het beveiligend
cordon om Oslo verlaten en aangezien zij
niet meer troepen wilden achterlaten dan
strikt noodzakelijk was. verzwakten zU den
kring om Oslo ln zooverre, dat zij daar geen
aaneengesloten vuurfront meer vormden,
maar volstonden met het bezetten en be
vestigen van belangrijke punten van den
cirkel. De nieuwgelande troepen rukten dan
naar het Noorden op
De Dultschers zijn op het gebied van
oorlogvoeren ware meesters Hun vredes-
opleldlng ls er op gericht om alle onder
commandanten te doordringen van zelf
standig handelen. Dit nu komt de uit te
voeren manoeuvre buitengewoon ten goede.
Het zal duidelijk zijn. dat voor het vormen
van een zóó breed front als de breedte van
Noorwegen van Berger, tot de Zweedsche
grens den Duitschers ten eenen male de
tmepen ontbreken
Zij marcheeren daarom op in zelfstandige
colonnes, die de opdracht hebben de eene
stad na de andere te nemen, zoo mogelijk
ln snel tempo Op deze wijze breken zij het
weerstandsvermogen der Noorsche bevolking
en van het Noorsche leger.
Intusschen bergt deze methode de groot
ste gevaren in zich zoodra men komt te
staan tegenover een modernen en gelijk-
waardigen tegenstander; want tusschen
deze colonnes is ruimte genoeg om door
te breker De Noren kunner evenwel van
deze gunstige positie geer gebruik maken,
omdat hun zwakke stmdkrachter. nauwe
lijks toereikend zullen rijn 'oor het innemen
van een verdedigende stelling De zaak
wordt evenwel heel anders, wanneer de
Engelschen en Franschen aangekomen
zullen zijn WIJ zullen dat te zijner öjd
nader toelichten
(Nadruk verboden).
