ZATERDAG 20 APRIL 1940
No. 24561
Overzicht
Ook Fransche troepen thans
in Noorwegen
HET VOORNAAMSTE NIEUWS
VAN HEDEN
De Bilt
Wat
een Noorsch ambtenaar
vertelde
81ste Jaargang
Dif nummer bestaat uit ZES bladen
EERSTE BLAD
totaal strijdbeeld
onduidelijk
blijft
De geallieerde troepen
In het Zuiden
Erger dan verraad
Luchtactie
verwacht
De Britsche verliezen
ter zee
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
3D rt» P" regel voor advertentie» uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd al)n Voor alle andere
advertenties 35 ets, per regel Voor rakenadvertentlea belangrijk
lager tarlet Kleine advertenties uitsluitend btj vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets
Bureau Noordemdsplem Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 25041 (2 lijnen)
Redactie 21507
Postcheque- en Girodienst no. 57055 Postbus no. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, wisr agentschappen gevestigd itflü
per 3 maanden LIJS
per week LUI
Franco per postT'. 2 35 per 3 maanden portokosten.
(voor binnenland 1.0 60 pet 11
HANDELSBESPREKINGEN.
De geallieerden blijven troepen naar
loopwegen voeren, maar van actie op grootc
,chaal blijkt nog weinig. Ook Fransche
troepen zijn thans gearriveerd. Officieel
icwaart men overigens nog volledig het
stilzwijgen. Dientengevolge is de berlcht-
v. rij nog altyd verward en onbetrouw-
>aar.
Zooals reeds gisteren opgemerkt, luwt In
lb de antl-Britsche stemming In de
Maar geheel verdwenen ls deze nog
Ret.
Het tijdschrift Relazlonl Internazlonall
egt o.a.: Wat Italië betreft, zijn houding
duidelijk, het Itallaansche volk maakt
ch geen illusies en zal zich niet laten
v< immpelen. De democratieën vielen de
(..lianen en roemen de vredespolitiek van
ome, doch wij wijzen deze vleierij krach-
ig van de hand. Het Itallaansche volk
heeft zyn kaart en zal deze uitspelen. De
11 van Italië steunt alleen op de Italiaan-
Ihe wapens Tegenover de ln Europa ge
oorde machtspolitiek moet. realistisch
denkend, macht gesteld worden
De oude dreiging dus herleefd!
a
Met groote aandacht volgt men de reis
der Zuld-Slavlsche handelsmissie naar
Moskou. Het Russische agentschap Taas
deelt mede, dat alleen over handelsaange-
cgenheden zal worden gesproken. Politieke
rwerpen zullen niet worden behandeld
De eerste stappen tot het c penen van de
besprekingen over het zenden van een han
delsdelegatie zijn genomen door bemidde-
ing van den ambassadeur van de Sovjet-
Unle ln Turkije. De onderwerpen, welke de
"uldslavlsche commissie zal behandelen
zijnhet sluiten van een handelsverdrag;
omvang van de handelsbetrekkingen en
el instellen van handels-agentschappen
ln de hoofdsteden van belde landen.
■De delegatie reist via Roemenië.
Intusschen moet de Duitsch-Zuld-81a-
Rsche permanente handelscommissie begin
Mei bijeenkomen. In handelskringen acht
men het mogelijk, dat Zuid-Slavlë vermin
dering van zijn ultvoerquota naar Dultseh-
land zal vragen.
Op uitnoodiglng van het ministerie van
Bij Den Bosch zijn hedennacht twee goederentreinen op elkaar geloopen, waardoor ernstige verkeersstagnatie ontstond en groo
te schade werd aangericht. Voor nadere bijzonderheden zie men pagina 3 van het 2de Blad.
bultenlandsche zaken te Londen bracht de
Sovjet-gezant Maisky gisteren een bezoek
aan Hallfax, die hem duidelijk maakte, dat
Engeland krachtige verzekeringen noodig
heeft met betrekking tot den Russlschen
handel met Dultschland en speciaal betref
fende den Russlschen her-export naar
Dultschland. Hierin ligt duidelijk opgeslo
ten, dat Engeland thans bereid Ls het ver
schaffen aan Rusland van belangrijke
grondstoffen uit het Brltsche RUk te be
spreken, evenals van Brltsche machine
rieën, Indien waarborgen gegeven worden
dat zij niet in Dultsche handen vallen. Van
betrouwbare zijde wordt verklaard dat Ha
llfax hieraan toegevoegd heeft, dat de Brlt
sche regeering de eigenlijke voorstellen voor
een handelsverdrag afwacht.
Volgens een bericht uit het gebied van
Trondjem heeft nabij Namsos het eerste
treffen tusschen Brltsche en Dultsche troe-
?en plaats gevonden en wel te Grong aan
den spoorweg van Trondjem naar Namsos.
Je Dultschers werden teruggeslagen Dc
Duitschers waren blijkbaar per vliegtuig
naar Grong vervoerd.
Dc correspondent van de Daily Tele
graph aan de Noorsch-Zweedsche grens
meldt, dat Brltsche troepen geland zijn
te Romsdalsfjord, ten Z.W. van Trond
jem, dat den toegang beheerscht tot het
-60 k.m. lange dal van Gudbrandsal, dat
in Z.O. richting naar Hamar loopt.
Reuters bijzondere correspondent aan
de Zweedsche grens meldt, dat tusschen
de Noorsche en Brltsche troepen van
Narvik tot Trondjem voortdurend wordt
samengewerkt. Namsos en Bodoe lijn
beide in Noorsche handen. De Noren
hebben, naar verluidt, een linie opge
worpen van Namsos tot de Zweedsche
grens, teneinde den Duitschen opmarsch
te stuiten.
Naar Havas- uit Ostersund meldt, hebben
Je Duitschers nog altijd den spoorweg naar
Btorllen ln hun bezit. Hel fort Hegra blijft
•aarentegen ln Noorsche handen. De ka
lonnen van het fort hebben kunnen mee
werken aan het bombardement door de
nt-sche luchtmacht van het vliegveld Vkr-
les bij Dronthelm. Het vliegveld zou thans
Wet meer te gebruiken zijn. Dit zou aan drie
ultsche vliegtuigen, die hier trachtten te
mden. schade veroorzaakt hebben.
Daarentegen wordt van Dultsche zijde
'astgesteld, dat bij de voortdurend door
Dultsche vliegtuigen ondernomen verken
ningsvluchten ls waargenomen, dat ln af
gelegen fjorden en havens ln Noord-Noor-
wegen op kleine schaal troepen zijn ont
scheept en dat slechts ln de buurt van Har-
stad voldoende Brltsche troepen liggen om
den strijd te kunnen aanbinden. Op de an
dere punten van ontscheping is de sterkte
dezer strijdkrachten in verband met de ge
ringe transportmogelijkheden onbe teeke
nend. Ernstige gevechtsoperaties van de af-
deelingen tegen de Dultsche troepen behoe
ven derhalve voorlooplg nauwelijks ver
wacht te worden.
De Brltsche landingstroepen vormen voor
de uit elkaar geslagen Noorsche troepen
geen werkelijke hulp. Hun aanwezigheid en
optreden zal echter tengevolge hebben, dat
de Dultsche tegenmaatregelen zich ook met
alle scherpte tegen de Noorsche gebieden
moet richten, waar deze zoogenaamde Brl1-
sohc hulp gemeld wordt en tot uiting komt
en die anders van den oorlog verschoond
gebleven zouden zijn, aldus de Duitschers.
Het Fransche ochtend-legerbericht
meldt
In Noorweren zijn Fransche troepen
ontscheept, die thans aan de operaties
deelnemen.
twet groote transportschepen en een krui
ser door een voltreffer van groot kaliber
geraakt.
Op de transportschepen, waarop juist tot
onCscheplng zou worden overgegaan, ont
stond een groote paniek, een groot deel der
soldaten sprong in het water en trachtte
zwemmend de verscheidene kilometers ver
wijderde kust te bereiken. De kruiser was
zoo zwaar beschadigd, dat hij bleef liggen.
Sterke rookontwikkeling en een groote
olievlek werden waargenomen. In verband
met het krachtige vuur van het afweerge
schut der oorlogsschepen kon niet vastge
steld worden, welke schepen gezonken zijn.
DE STRIJD OM ELVERUM.
Van de Zweedsch-Noorsche grens wordt
gemeld, aan het D.N.B., dat de Duitschers
thans 65 k.m. ten Noorden van Kongsvlnger
staan; de Noorsche groepen hebben weinig
kans op succes tegen de Dultsche automa
tische wapens.
De plaatsen links en rechts van de Glom
men zijn door de Noren ontruimd. Donder
dag zijn Roverund en Grinder reeds bezet.
Ten Oosten van de Glommen dringen de
Duitschers verder op, terwijl ten Westen
van dc rivier eveneens Dultsche troepen
opereeren.
Ofschoon bij Elverum vrij sterke Noor
sche troepenafdeelingen geconcentreerd
moeten zijn, nam men aan. dat de plaats
spoedig zou vallen.
Hamar Ls sedert Donderdagavond ln
Dultsche handen. De politie heeft biljetten
aangeplakt, waarin de bevolking wordt
aangeraden haar kalmte te bewaren en de
stad niet te verlaten.
Een Noorsch majoor heeft gisteren ln
een onderhoud verklaard, dat de Noren den
Duitschen opmarsch bij Elverum waar
schijnlijk eenlgen tijd tot staan kunnen
brengen, daar de verdediging goed georga
niseerd ls en de soldaten gereed zijn om te
vechten. Men meldt, dat de Duitschers in
betrekkelijk kleine afdeellngen opereeren
en men hoopt, dat door de koortsachtige
Dultsche voorbereidingen voor een optreden
tegen de Geallieerden bij Trontjem de
druk rondom Elverum zal verminderen.
De correspondent van Reuter te Stock
holm meldt, dat volgens een gisteren aldaar
aangekomen Jongen Noor. talrijke Noren
erin geslaagd zijn, op ski's uit Oslo te ont
snappen en zich naar het Noorden begeven
om zich bij de Noorsche troepen te voegen.
In één dag waren 2.500 man ontsnapt en
gezamenlijk hadden zij zich naar het
Noorden begeven. De Dultsche autoriteiten
hebben ln verband hiermede aan alle man
nen tusschen 18 en 50 Jaar verboden, de
stad te verlaten en bij alle uitgangen van
Oslo en op de voornaamste ski wegen zijn
wachten geplaatst.
De situatie by Narvik is volkomen on-
overzichteiyk Stockholm meldt;
De toestand der Dultsche troepen in den
sector van Narvik zou wanhopig zyn; de
strydkrachten te Rombakseg by Narvik en
te BJörnsfJell, vyf kilometer van de Zweed
sche grens zouden vrywel geen aanvoer
meer kunnen krygen. De Noren hebben de
tunnels en de bruggen op den ertsspoorweg
naar Zweden ln de lucht laten vliegen. Het
omringende land Ls niet geschikt voor
vliegtuiglandingen.
Daarentegen wordt aan United Press o a
gemeld
Groote vyf- en zes-tons bombardements
vliegtuigen kwamen in de Rombakheuvels
by Narvik aan. Het bezetten van de Rooi-
BINNENLAND.
De stedebouwkundige ontwikkeling van
/eiden (4e Blad).
Botsing tusschen goederentreinen bij Den
Bosch (2e Blad).
Groote brand te Geffen; een veertigtal
raenschen dakloos (2e Blad).
Vrijwillige arbeidsdienst van studenten bij
den landbouw (Binnenland, 4e Blad).
uMSTERDAMSCHE BEURS.
Kalme markt - Verbeterde stemming -
Iets hooger koers peil - Amerikanen
prijshoudend - Nederlandsche beleggin
gen lusteloos.
BUITENLAND.
Ook Fransche troepen thans in Noorwegen
(le Blad).
Goebbels huldigt Hitier (le Blad).
Nog altijd een onduidelijk beeld van het
strijdtooneel in het Noorden 'le Blad).
De Zuid-Slavische premier Stojadinowitsj
geïnterneerd (le Blad).
ZIE VOORTS „LAATSTE
EERSTE BLAD.
BERICHTEN"
MEN ZIE VOOR ONS KORT VERHAAL
PAG. 1 VAN HET 6e BLAD.
Eergisteravond hebben, naar het D.NB.
meldt. Dultsche bombardementsvliegtuigen
Brltsche zeestrijdkrachten en transport
schepen by Hardstad. ten Noorden van
Narvik, aangevallen. De bommen werden
van verscheidene duizenden meters hoogte
geworpen en troffen de havenwerken op
het oogenblik, dat de Engelschen 'varen
begonnen met het aan land zetten van
manschappen. Drie bommen van zwaar
kaliber beschadigden de havenwerken zoo,
dat op twee plaatsen de kademuur vernield
werd en over een afstand van 10 tot 20
meter ln het water zonk.
Verscheidene bommen vielen ln het wa
ter. een deel daarvan echter zoo dicht by
een transportschip, dat dit opgeheven werd
en overhelde, zonder zich weer te kunnen
oprichten. Men zag. hoe een deel der En-
gelsche soldaten in het water sprong
of het zinkende schip trachtte te verlaten
ln reddingbooten en visschersvaartulgen.
Een bom van het zwaarste kaliber kwam
vlak naast een slagschip, dat de landing
moest beveiligen neer. en veroorzaakte op
dezen bodem een sterke slingerbeweging,
hetgeen tot gevolg had. dat het afweervuur
van dit slagschip onmlddeliyk gestaakt
werd.
Voorts meldt het D.N.B. nog:
By den luchtaanval, dien Dultsche vlieg
tuigen gisteren op Brltsche schepen voor
de Noorsche kust hebben ondernomen, zyn
Een uit Noorwegen in Londen aange
komen Noorsche ambtenaar heeft te
genover een vertegenwoordiger van
Reuter verklaard, dat naar zijn schat
ting ongeveer 2000 man Duitsche troe
pen dagelijks te Oslo en Bergen aange
voerd worden door uit Denemarken
komende vliegtuigen.
De zee, zoo verklaarde hy verder, is niet
langer vrij voor de Duitschers, maar door
de lucht laten zij versterkingen Noorwegen
binnenstroomen.
Hij raamde, dat het totaal aantal der
Dultsche troepen ln Noorwegen ruw gesteld
kon worden op 60.000.
Ook verklaarde hij. dat drie pogingen
zijn gedaan om den koning en leden
van het kabinet te dooden of gevan
gen te nemen.
Zelf heeft hy een uur en drie kwartier
ln een bosch gelegen naby Neubergsund.
op slechts 46 meter afstand van den koning,
terwyi Dultsche vliegtuigen bommen lieten
vallen en machinegeweervuur richtten op
de leden van het kabinet en het parlement,
ln het bosch verborgen.
Volledige by zonderheden over deze aan
slagen op het leven van den koning zullen,
te zamen met andere Inlichtingen, uitge-j.
geven worden in een Noorsch witboek, dat
thans in Londen wordt voorbereid.
De eerste maal richtten Duitsche vlieg
tuigen bommen op den koning en de leden
ivan het kabinet te Hamar, vervolgens te
1 Elverum en ten slotte te Neubergsund
Thans ls de regeering echter gevestigd in
een veel veiliger en gemakkelijker plaats
zy heeft de volledige controle over het be
stuur. De jonge mannen, die vast zitten in
de door de Duitschers bezette steden, zyn
niet in staat te ontsnappen, om zich by hun
wapen te voegen; maar, ofschoon het verlies
van Oslo, Bergen en Trondjem een ernstige
slag ls voor de natie, ligt toch de groote
kracht van Noorwegen ln de provincie en
daar heeft de regeering de controle en wordt
de recruteerlng voortgezet
Er ls te veel aandacht gewyd, aldus de
ambtenaar verder, aan z.g. verraad door
Noorsche ambtenaren Veel daarvan was
geen verraad, maar vond zyn oorsprong ln
valsche bevelen aan de troepen en de amb
tenaren. die gegeven waren door de Duit
schers door middel van de radio Sommige
legeraanvoerders geloofden de bevelen, die
z.g. van den generalen staf kwamen en
waarin hun gezegd werd. geen tegenstand
te bieden of niet te vuren op de Duitschers.
totdat de Duitschers vuurden op hen.
Voortgaande zeide de ambtenaar, dat
Trondjem genomen was met middelen,
erger dan verraad. Terwijl Duitsche
schepen het fort van Agdeness in de
fjord naderden, terwijl het duister was.
dreven zij voor zich uit een groot aan
tal buitgemaakte passagiersschepen en
visschersbooten, bezet met Noorsche
bemanningen. De kanonniers in het fort
durfden niet te vuren, uit vrees, een
slachting aan te richten onder de eigen
zeelieden.
Zacht weer. Tijdelijk betrokken met
plaatselijk eenigen regen. Overige, is
gedeeltelijk bewolkt. Meest matige
overwegend Zuidelijke wind.
bakhoogten heeft den Duitschers een nieuw
vliegveld in het moerasland verschaft.
De Duitschers hebben ook uitstekende
landingsplaatsen voor hun watervliegtui
gen ln de fjorden rondom Narvik, zy zou
den. volgens Zweedsche zeelieden, kleine
Britsche landingstroepen uit het dorp
Ankenes over de Narvik-baai hebben ge
dreven en weer een fjord tusschen hen en
de Britsche strijdkrachten hebben gebracht,
benevens den weg langs de Zuidzijde van
de Ofotfjord. Het terrein is voor een ver
dediging ideaal met zyn hooge bergen en
diepe valleien.
Zooals gemeld, zijn de Duitschers in staat
met hun vliegtuigen bergartillerie aan te
voeren. Om hun tegenstand te breken zou
den nog een groote marine-aanval en een
zwaar bombardement zoowel als landings
troepen binnen den ring van hun berg-
erdediging noodig zijn
De Noren schatten thans, dat hiertoe
minstens tien dagen tot twee weken zware
strijd noodig is.
Niettemin meldt Stockholm zoo juist op
nieuw Volgens mededeelingen van uit Nar
vik aangekomen Zweden, is deze stad thans
volkomen van de rest van Noorwegen afge
sneden. Zweedsche reizigers verklaren dat
de Duitschers ln wanorde uit de stad ge
vlucht zyn.
In gezaghebbende Britsche kringen heeft
men er vanmorgen op gewezen, dat de
Dutischers sedert 16 Maart beweerd heb
ben. 9 slagschepen. 3 slagkruisers. 2 vlieg-
■campschepen, 7 zware en 6 lichte kruisers
13 torpedojagers. 8 duikbooten en 1 trans
portschip hetzy tot zinken gebracht of
buiten gevecht sesteld te hebben De waar
heid is. zoc wordt nogmaals verklaard, dat
Engeland sedert het uitbreken der vyande-
ïykheden in Scandinavië slechts 4 torpedo
jagers en 1 duikboot verloren heeft, terwijl
1 torpedojager averij heeft gekregen.