v
BINNENLAND
ereeniging van directeuren van
Gemeentewerken
Mile Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 20 April 1940
Vierde Blad
No. 24561
/rirrp/ aki
Leiden's stedebouwkundige
ontwikkeling
jordracht van den heer
A. M. de Blauw
Een
belangrijk initiatief uit de
studenten wereld:
Engelsch oordeel over
de rede van Jhr. De Geer
STOFZUIGERS
n HiLirtin^ i
I de hedenmorgen ln den foyer der Stads-
fcoorzaal gehouden voorjaarsvergadering
Vi de Ver. van directeuren van Gemcente-
►ken heeft de directeur van den Leld-
Jjen dlenat van Gemeentewerken, de heer
|M. de Blauw een Interessante Inleiding
houden over Leiden's stedebouwkundige
Hekeling.
de Blauw.
verband met zijn ln 1931 voor denzelf
kring uitgesproken voordracht over de
inbare werken dezer stad, bepaalde zich
daarbU vooral bij hetgeen sindsdien
Dr op dat gebied Is gedaan.
De stad ls ontstaan aldus spr. In de 9e
aw. toen onder de regeering van Karei den
tie kleinzoon van Karei den Groote
er, ter plaatse waar de belde RIJnarmen
incnkomen, eon Burcht gesticht werd ter
rdedlglng tegen de Invallen der Noor
mncn.
Ten Westen van don Burcht de eenlge
r destijds ln ons land gestichte burchten,
lke nog, zij het ln wat gewljzlgden vor
waard is gebleven ontwikkelde zich al-
ngs een woonbuurt, een stad. alwaar de
aven van Holland ln dc 12e en 13e eeuw
voorkeur verblijf hielden en Willem II
Florla V geboren werden. Die oude stads
n, waarin o.a. de Breestraat lag. was
nlgsalns ovaalvormig en besloeg, om-
acht en ommuurd, een lengte van 750
en een grootste breedte van 400 m
Toen omstreeks de 14e eeuw handel en
dustrle opbloeiden, lileld de stadsontwik-
llng daarmede gelijken tred en vonden
htereenvolgend, beoosten en benoorden
n Burcht en bewesten en bezuiden de
dc stadskern, drie uitbreidingen plaats.
Iln 1294, 1355 en 1389, waarmede de stad
nslotte tot Witte Singel, Oude Vest en
«testraat was uitgebreid.
In het begin der 16e eeuw was het aantal
fwoners 15000; Lelden had toen meer in-
]ner» en meer hulzen dan Amsterdam en
Is de grootste stad ln Holland.
[Tot het beleg ln 1574 bleef het lnwoner-
I vrijwel constant, doch gedurende het
leg stierven door pestziekte 6000 men-
L waardoor het bevolkingscijfer tot
daalde.
het beleg en de stichting van de
;esehool brak een nieuwe welvaartspe-
aan. en nam het bevolkingscijfer sr
ln 1600 was het 30000. .n 1625 45000.
het omstreeks 1670 een grootte bereik'e.
'lijk aan dat van het tegenwoordige Lel-
>n, n.l. 70000 a 80000, zulks ondanks zware
istzlektc de bevolking voortdurend
terde en er Jaren waren, dat zelfs 12000
15000 sterfgevallen voorkwamen (1635 en
155).
Van dc periode vóór het beleg dateeren
)chts weinige der nog bestaande monu-
entale gebouwen, n.l. de Burcht, het Gra-
nstecn (13e eeuw), de Hooglandsche of
Pancraskerk (1312) en de Pieterskerk
1400).
De meeste van de monumenten dateeren
lt de welvaartsperiode vlak na het beleg
■□Academiegebouw, verbouwd Klooster
r Witte Nonnen, ln 1581 als Universiteit
gebruik genomen, ln 1616 verbrand en ln
(19 wederom ln gebruik genomen; Rljn-
ncl's-huls (1598), Latijnsche School (1600),
'eeshuls aan de Hooglandsche KerkgracM
607). Stadstlmmerwerf (1012), Marekerk
0639-1649». Lakenhal (1640), Waag <1658*
Pesthuis (1658). Ook datecren uit laatst-
lde periode de meeste statige particu
late hulzen, welke er nog zijn aan Rapen-
rg, Breestraat. enz., en het groote aantal
)g bestaande merkwaardige hofjes met
Dortjes.
Het spreekt vanzelf, dat met de sterke
evulkingstoename ln dc 17eeuw achter
envolgend stadsvergrootingen plaats von-
cn; dat waren er na ongeveer 3 eeuwen
tilstand wederom drie. n.l. in 1610, 1644
tl 1650, waarmede de stad den tegenwoor-
Igen vorm binnen de singelgrachten ver
reeg. Als men bedenkt, dat de totale ge-
ledsoppervlakte toen slechts ±^170 ha be-
roeg zijnde nog niet 1/7 deel der tegen-
'oordlge gebledsoppervlakle (1254 ha)
an ls het duidelijk, dat bU een Inwonertal
an over de 70 000 de menseden wel heel
fcht op elkaar woonden en dat ook de spo-
en daarvan thans nog ln de vrij tairike
iauwe straten en stcRcn worden aange-
foffen.
Na de bloeiperiode ln de 17e eeuw volgde
i de 18e eeuw een groote achteruitgang
*an handel en industrie, gepaard met een
ferke bevolkingsafname mede veroorzaakt
toor hooge sterftecijfers.
In den aanvang der 19e eeuw waren er
nog slechts 28.000 inwoners. Daarna neemt
de bevolking weer geleidelijk toe en bereikt
in 1865 een aantal van 40.000
Omstreeks dien tijd het midden der 19e
eeuw werden vele grachten gedempt
(hoofdzakelijk om de ernstige grachtver
vulling te beperken), verschillende vestwal-
len en bolwerken afgegraven en vele poor
ten en molens gesloopt, zoodat toen helaas
veel stadsschoon ten offer is gevallen. Van
de 9 fraaie poorten, die er toen waren, zijn
er nog maar 2 over, n.l. de Morschpoort en
de Zijlpoort. Van de molens, waarvan er ln
de 17c oeuw nog 19 en ln het begin van de
19e eeuw nog 10 op dc vestwallen stonden,
zijn er thans eveneens nog maar 2 over,
n.l. ..De Valk" en „De Stier", welke belde
dringend restauratit behoeven, vooral
laatstgenoemde.
In 1896 en 1919 kwamen wederom grens
wijzigingen tot stand, waardoor de stad
haar huidige begrenzing verkreeg en het
stadsgebied «teeg tot 1254 ha. terwijl het
Inwonertal toenam tot 65.000.
Men kan wel zeggen, dat onmiddellijk na
deze grenswijziging, welke met het einde
van de oorlogsjaren samenviel, een belang
rijke opleving ln de stadsverbeterlngswer-
ken optrad. Belangrijke toegangswegen
naar de stad. o.a. de Hooge Rijndijk en de
Rijnsburgerweg, werden verbreed en ver
schillende verruimingen van dc binnenstad
vonden plaats, waarvan de voornaamste
zijn dc doorbraak Bteenschuur—Levendaal
met aanleg Korevaarstraat (1924), noodig
in verband met den aanleg van dc Interlo
cal (blauwe) tran naar Den Haag, teer
ste) verbreeding Gangetje en aanleg Kaas
markt op het door slooping van het Oud
Invalidenhuis vrijgekomen terrein
Ook de vernieuwing van bruggen Lel
den telt 135 bruggen, waarvan 27 bewee-
baar werd toen krachtig ter hand geno
men, noodig ln verband met de toeneming
vun de verkeerselschen.
Na 1931 zijn alleen al 16 nieuwe bruggen
gebouwd, waarvan 11 vernieuwd, alsmede 5
geheel nieuw.
Hot bouwen van een 5-tal nieuwe brug
gen staat thans op het programma en wordt
voorbereid (Gepekte brug, Staatsspoorbrug.
brug bij de Dc Sitterlaan. Trekvaartbrug.
Molcnsteegbrug), en omdat er nog verschil
lende zwakke of smalle bruggen zijn, zullen
er binnen afzienbaren tijd meer moeten
volgen.
Ondanks dc uitbreiding van het aantal
bruggen zijn de totale bedTenlngskosten be
langrijk teruggeloopen.
In verband met een ander belangrijk
vraagstuk, de verwijdering van het afval
water. behandelde spr. uitvoerig den aan
leg der centrale rloleering en den bouw van
het zuidelijk rioolgemaal, zoomede van de
nieuwe rioolwater-zuiveringsinrichting,
waarvan binnenkort de capaciteit dient te
worden uitgebreid, hetgeen thans wordt
voor beield.
Andere belangrijke openbare werken,
welke ln het laatste decennium werden uit
gevoerd, zUn o.a.: het dempen van de Mid
delstegracht; het dempen van het eer
tijds wegens den stank beruchte Leven
daal, gepaard met aanleg van een verbin
dingsweg over de Plantage naar den Hooge
Rijndijk, en het verbreeden en asfalteeren
van singelwegen. In afwachting, dat de
Veemarkt t. z. t. naar den buitenkant der
stad zal worden verplaatst, werd de be
staande Veemarkt gewijzigd en uitgebreid.
Op het door slooping vrijgekomen terrein
van de Leldsche Katoenfabrlek door de
gemeente aangekocht is een nieuwe ver
bindingsweg tussohen Zijlsingel en Heeren
gracht aangelegd, waaraan dringend be
hoefte bestond; op de daar vrijgekomen
terreinen kan nu een behoorlijke bebou
wing verrijzen, gepaard gaande met krot-
oprulming, waarvoor een saneerlngsplan is
voorbereid.
Door sloopine van een andere door de
gemeente aangekochte ln het hartje der
stad gelegen. fabriek (biscuitfabriek
.Nutrlx") kon het a«. „Gangetje" worden
verbreed, vormende dit een onderdeel van
een door de binnenstad geprojecteerde
hoofdverbinding Noord-Zuid. Door den
bouw van een fraaie winkelgalerij langs het
verbreede Gangetje ls het stadsaspect ter
plaatse zeer belangrijk verbeterd. Verdere
doortrekking van bedoelde hoofdverbinding
wordt voorbereid en zal vermoedelijk bin
nenkort tot uitvoering komen.
Teneinde den voor bebouwing waarde-
vollen, aan de gemeente toebehoorenden
grond van het Schuttersveld, welke sinds
lange Jaren als militair cxercitleterreln ln
gebruik vas, vrij te krijgen, werd aan den
buitenkant van de stad een nieuw exercl-
tietei-reln. annex sportveld, aangelegd.
Op een terrein aan den Rijnsburgerweu
wordt ln aansluiting met den Leidschen
Hout een groot sportvelden-complex aan
gelegd. met 2 voetbalvelden, een hockey
en korfbalveld, een sinteLbaan, tennisba
nen, enz. Dit sportveldencomplex ls nog ln
uitvoering, doch nagtnoeg voltooid.
Een belangrijke saneering betreffende een
oud en verkrot stadsgedeelte, gelegen tus-
schen Haarlemmerstraat en Oude Vest.
werd voltooid, verschillende andere plan
nen tot saneering der binnenstad zijn in
voorbereiding.
De stadsuitleg vond op krachtige wijze
voortgi.nt Sins 1931 ls het bevolkingscijfer
met 7000 toegenomen, welke toename
vooral ln de allerlaatste jaren relatief het
sterkst ls geweest (met 1200 a 1500 zielen
per Jaar), terwijl voorheen die toename
gedurende langen tijd gemiddeld per Jaar
niet meer bedroeg dan 300 (hoofdzake
lijk voortvloeiend uit een geboorte-over
schot). Het inwoneraantal bedraagt thans
ruim 78.000.
Na te hebben gewezen op de totstandko
ming en vernieuwing van dlverst gemeen
telijke bouwwerken Reinigingsdienst
biandvver-garage, recrpaticzebouw Ende
geest, Gymnasium en Opcncaar Slacht
huis', wijdde spr. aandacht aan een vraag
stuk. dat reeds sinds lang de bijzondere be
langstelling heeft en waarvan de oplossing
steeds meer dringend noodig ls geworden,
het overwegvraagstuk.
DE OVERWEG.
Dat vraagstuk verkeert op het oogen-
blik wel in een zeer actueel stadium,
omdat er gegronde reden bestaat voor
de verwachting, dat het binnenkort nu
eindelijk eens tot verwezenlijking zal
komen, met dit voorbehoud alweer, dat
de huidige tijdsomstandigheden geen
„spaak in het wiel" zullen steken.
De toestand bij dien overweg ls geleide
lijk zoodanig verslechterd, dat de afslult-
boomen in de periode van 820 uur door
gaans bijeen gedurende meer dan 5 uren
gesloten blijken te zijn, waarbij zich ln de
praktijk zelfs ononderbroken afslultlngs-
perloden voordoen van wel een half uur.
Veelvuldige en langdurige stremmingen van
het verkeer, gepaard met de vorming, aan
belde zijden van den overweg, van zich vaak
over groote lengte uitstrekkende files van
auto's, trams, enz. zijn daarvan het van
zelfsprekend gevolg. Waar het uitzicht be
staat. dat de reeds groote frequentie van
het treinverkeer op de onderhavige spoor
baan nog zal toenemen, zoo behoeft het
geen betoog, dat deze ln toenemende mate
nijpend geworden toestand nog nijpender
dreigt te worden, en dat de oplossing van
het overwegvraagstuk thans zeer urgent ls
tc noemen.
In den loop der tijden zijn verschillende
plannen gemaakt en overwogen om tot deze
oplossing te geraken. Men heeft voor den
Rijnsburgerweg gedacht aan diverse tun
nels (enkel voetgangerstunnels en tunnels
tevens voor rljvcrkeer), waarbij dus het
gewone verkeer onder de a niveau blijven
de spoorbaan door zou worden geleld, en
aan overbruggingen, waarbij het gewone
verkeer over de spoorbaan heen zou gaan,
doch de verschillende onderzoekingen heb
ben het gemeentebestuur tot de conclusie
geleld, dat deze provisorische oplossingen,
hetzij tunnel hetzij overbrugging, in ver
schillend opzicht technisch, stedebouw
kundig of economisch niet aanvaardbaar
zijn en
dat als de eenig juiste en tevens af
doende oplossing van het geheele over
wegvraagstuk slechts in aanmerking
komt het OMHOOOBRENGEN VAN DE
SPOORBAAN, gepaard met den bouw
van een nieuw Station.
2962
Tot deze conclusie is eenparig ook
gekomen een Commissie, die gezamenlijk
door de Gemeente Lelden en de directie der
Nederlandsche Spoorwegen onlangs werd
Ingesteld, bestaande uit hoofdambtenaren
van Gemeente en Ned. Spoorwegen, om dit
vraagstuk nog eens van alle zijden te be
lichten.
Een moeilijkheid vormen nog de belang
rijke kosten, welke voor het laatstelijk door
de Ned. Spoorwegen terzake opgemaakte
plan zijn te stellen op 3y2 k 4 mlllioen gul
den, waarbij vanzelf ook de vraag naar
voren komt, hoe die kosten over de daarbij
betrokken instanties zijn te verdeelen. Ik
moge de hoop uitspreken, dat door een
welbegrepen goede samenwerking van Rijk.
Spoorwegen. Gemeente, en wellicht nog
van enkele andere instanties, thans spoedig
een voor alle partijen bevredigende oplos
sing van dit, ook voor de stedebouwkundige
ontwikkeling van de Sleutelstad zoo be
langrijke vraagstuk wordt verkregen en tot
daadwerkelijke uitvoering ervan kan wor
den overgegaan, wat op den koop toe tevens
een belangrijk werkverruimingsobject zou
opleveren.
Tot besluit vestigde spr. de aandacht op
een aangelegenheid, welke voor de toekom
stige ontwikkeling en bloei van deze stad
mede van zeer groote beteekenls moet wor
den geacht, t. w. de zeer gunstige ligging
van Leiden ten opzichte van het Rijkswe
gennet. Lelden zal binnenkort komen te
liggen in het knooppunt van de snelwegen
welke Amsterdam met de belde andere
grootste steden van het land verbindt en
van den verbindingsweg tusschen deze
beide wegen, en waar bovendien in alle
richtingen behoorlijke aansluitingen van
de stad op de snelwegen zullen komen,
zoo behoef ik u niet te zeggen van welke
bijzonder groote beteekenls deze bij uitstek
centrale ligging voor Leiden ls. De toekomst
van onze stad. aldus besloot spr., kan dus
m. L met groot vertrouwen borden tege-
moetgezien.
Vrijwillige arbeidsdiensten
bi) den landbouw.
EEN GROOT GEBREK AAN ARBEIDS
KRACHTEN KAN WORDEN
AANGEVULD.
In vele bedrijven heeft de mobilisa
tie onmisbare krachten aan het werk
onttrokken, en de werkgever* hebben
elch hierbij neergelegd, omdat het een
landsbelang gold. In den land
bouw echter heelt juist het landsbe
lang een grooter activiteit verelscht.
zoodat een stijging van arbeidskrach
ten noodig was, terwijl duieenden ar
beiders door de mobilisatie uit het be
drijf zijn weggehaald. Het streven om
de leemte, door deze tegenstrijdige ge
volgen van het landsbelang ontstaan,
aan te vullen, is het lofwaardig Initia
tief geweest van eenige Utreehtsche
studenten, waaruit een organisatie is
voortgekomen, die thans voor de ver-
wetenlijking van de plannen ijvert.
Op aandringen van de regeering hebben
tal van landbouwers hun wellanden ge
scheurd en bouwrijp gemaakt, waarvan het
gevolg ls, dat, zelfs al zouden de gemoblll-
scerden uit het landbouwbedrijf verlof krij
gen toch nog een groot gebrek aan krach
ten zou bestaan gedurende den oogsttijd.
In verband met deze te verwachten moei
lijkheden hebben de ondernemende
Utreehtsche studenten gewerkt ln de rich
ting van een landelijke actie ln de Neder
landsche studentenwereld ln dc hoop. op
deze wijze een corps van vrijwillige ar
beidskrachten in het leven te roepen.
De leden van dit corps zullen bestaan
uit leden van de landelijke en plaatse
lijke studentenvereenlgingen, die zich
vrijwillig tegen kost en inwoning gedu
rende eenlge weken ter beschikking
stellen ter plaatsing op een landbouw
bedrijf. teneinde mede te werken aan
het binnenhalen van den oogst.
Het spreekt vanzelf, dat met dit plan een
nationaal belang wordt gediend. Het Ini
tiatief heeft dan ook bij de betrokken in
stanties een zeer gunstig onthaal gevonden
De Initiatiefnemers hebben zich ln verbin
ding gesteld met den voedselcommlssarls
ln de provincie Utrecht, den heer A J. dc
Goelj. die de uitwerking van de plannen ln
handen gaf aan den plaatsvervangend
voedselcommlssarls. den heer S. Tromp
Ook de hierbij betrokken regeerlngslnstan-
tics hebben het plan zeer gunstig ontvan
gen. Zoowel Ir S .1 bouv.es regeerlngs-
commLssaris voor den akkerbouw cn de
veehouderij, als Ir A H. Boerma, hebben
zich terstond bereid verklaard de actie
kraöhltg te steunen.
Verschillende landbouworganisaties ston
den, zooals uit een onderzoek bleek, zeer
sympathiek tegenover het idee.
De vrijwillige arbeidsdiensten zullen
zich niet uitsluitend uitstrekken tot de
mannelijke studenten. De vrouwelijke
studenten kunnen zich zeer verdienste
lijk maken bij den tuinbouw. Het ligt
ln de bedoeling, dat de mannelijke stu
denten een verbinding van drie weken
aangaan, welke kan worden uitgebreid
tot een maand of tot de geheele va-
cantieperlode.
Toen eenmaal gebleken was, dat het plan
bl) verscheidene Instanties een gunstig
onthaal vond. hebben besprekingen plaats
gehad tusschen vertegenwoordigers van alle
universiteiten en hoogescholen ln den lan
de. Van offtcleele zijde waren bij deze con
ferentie eveneens vertegenwoordigers aan
wezig.
Op deze vergadering werd de .Neder
landsche Studenten-Oogstcommlssle lan
delijk geconstitueerd. Hoewel nog geen de
finitieve commissie-voorzitters konden wor
den aangewezen, bleken de vertegenwoor
digers toch bereid deze taak voorlooplg op
zich te nemen.
De diplomatieke redacteur van Reuter
schrijft:
De meest belangrijke ontwikkeling van
de laatste 24 uur is het besluit der Neder
landsche regeering den staat van beleg uit
te breiden tot alle deelen des lands.
Dit besluit bewijst de ferme vastberaden
heid der regeering de Nederlandsche neu
traliteit te verdedigen Jegens iedere Inmen
ging van welke aljde ook.
De redevoering van den Nederlandschen
minister-president toonde een bewustzijn
van den ernst van den toestand, doch bevat
geen bewijs van ongerustheid of een aan
wijzing. dat het gevaar dichter bU ls ge
komen.
In welingelichte kringen te Londen ls de
door de toespraak gewekte Indruk aller
gunstigst. Men gevoelt, dat de nieuwe maat
regelen der regeering de middelen zullen
geven het hoofd te bieden aan zekere mo
gelijke bronnen van blnnenlandsohe onrust
en mogelijk zullen maken, dat ln een mi
nimum van tijd stappen kunnen worden
ondernomen in zaken van openbare veilig
heid.
DE STAAT VAN BELEG.
Uit een betreffende Koninklijk Besluit
blijkt, dat de staat van beleg is afgekon
digd met Ingang van gisteren
NEDERLANDERS TE OSLO KUNNEN
PER TREIN REPATRIEEREN
Naai wij vernemen beeft de consul-gene
raal der Nederlanden te Oslo aan het de
partement van bultenlandsche zaken
telegrafeerd. dat Nederlanders, die ln Oslo
verblijven en Noorwegen wenschen te ver
laten. per trein naar Nederland kunnen
terugkeeren.
CHRISTELIJK DEMOCRATISCHE UNIE.
Algeroeene vergadering te Utrecht.
Gisteravond werd ln hotel „Noord-Bra
bant" te Utrecht, een aanvang gemaakt
met het tweedaagsch congres van de Chr.
Democratisohe Unie.
Na gemeenschappelijk gezang las de voor
zitter, de heer R. van der Brug, een schrift
gedeelte en ging voor ln gebed
De voorzitter ving zijn openingswoord
aan met te wijzen op de ontzettende ge
beurtenissen, die zich ln den betrekkelijk
korten tijd na het vorige congres op het
wereldtooneel hadden voorgedaan.
Ondanks alle teleurstellingen is er echter
voor de C.D.U alle reden om met haar ge
tuigenis voor een anderen, een meer Chrls-
telijken maatschappij vorm, voort te gaan.
Ook In storm getij ls de beweging onver
zwakt gebleven Het reeds groote aantal
afdeellngen groeit nog regelmatig. Overal
wordt met veel ambitie gewerkt aan den
uitbouw van de beweging. Het weekblad
„De Christen-Democraat" wordt ln vele
duizenden gezinnen gelezen, terwijl het
studie-orgaan „Richtlijnen" zich ln gunstige
richting ontwikkelt. De verkiezingen van
1939, onder minder gunstige omstandig
heden gevoerd, gaven ln veel opzichten
reden tot tevredenheid.
Hierna werd een aanvang gemaakt met
de behandeling der jaarverslagen.
MEDICI, DIE TEVENS DE TANDHEEL
KUNDE UITOEFENEN.
Niet bevorderlijk voor een behoorlijke
tandheelkundige verzorging.
De heer Bljlsma heeft aan de ministers
van onderwijs, kunsten en wetenschappen
en van sociale zaken, de volgende vragen
gesteld:
1. Is het den ministers bekend, dat het
voorkomt dat algemeen praktlseerende me
dici tevens de tandheelkunde uitoefenen
en dat zij zich met name bezighouden met
het vervaardigen of doen vervaardigen van
kunstgebitten?
2. Indien de voorafgaande vraag bevesti
gend moet worden beantwoord en de mi
nisters van oordeel zijn, dat bovenbedoelde
practijk niet strookt met het belang der
volksgezondheid en in strijd komt met het
rechtmatig belang der tandartsen, zijn de
ministers dan bereid ter bestrijding van
die praktijk maatregelen te nemen en zoo
noodig ter zake wetswijziging voor te be
reiden?
Hierop heeft de minister als volgt ge
antwoord:
1. Deze vraag wordt bevestigend beant
woord.
2. De bedoelde praktijk ls ln het alge
meen niet bevorderlijk voor een behoorlijke
tandheelkundige verzorging Zij strookt niet
met de belangen van tandartsen. Vanwege
het staatstoezicht op de volksgezondheid ls
deze aangelegenheid reeds ten vorlgen Jare
aanhangig gemaakt bij de Nederlandsche
Maatschappij tot Bevordering der Genees
kunst, die er bereids aandacht aan heeft
geschonken.
3. In de verwachting, dat van die zijde
nog nadere aandacht aan het euvel zal
worden besteed, achten de minister van
sociale zaken en ondergeteekende voors
hands geen termen aanwezig om wettelijke
maatregelen in overweging te nemen.
85 verschillende bekende merken.
Ook in huurkoop.
DE STOFZUIGER CENTRALE HAGEMAN
HOOIGRACHT SI TELEFOON 25955
7195 (ln«ex MedJ
CENTRALE COMMISSIE VOOR NATUUR
BESCHERMING GEÏNSTALLEERD.
De minister van economische zaken heeJt
vandaag de centrale commissie voor na
tuurbescherming geïnstalleerd. Hij heeft
hierbij een rede gehouden, waarin hij o.m.
opmerkte dat door het vaststellen van de
natuurbeschermingsbeschikking, waarbij de
commissie ln het leven werd geroepen de
regeering ondanks het krijgsrumoer het
welk rondom ons den boventoon voert, een
lang verwachten stap op het zoo vreedzaam
terrein van de natuurbescherming heeft
gezet.
DE KONINKLIJKE SHELL BESTELT EEN
12.000 TONS TANKSCHIP.
Naar wij vernemen heeft de Koninklijke
Shell gisteren bij de N V Wilton Feyenoord
te Schiedam een order geplaatst voor een
12.000 tons motorschip.
DE WATELER-VREDESPRIJS.
Naar wij vernemen zal de Wateler-vre-
desprijs in 1940 niet worden toegekend.
VERSPREIDE BERICHTEN.
De oprichter van de Nederlandsche
Relsvereeniging. de heer A. Pieters. zal op
1 Mei aftreden als directeur dier vereeni-
<nc. In de jaarvergadering, welke op Za
terdag 4 Mei te Utrecht zal worden gehou
den. zal de scheldende directeur worden
gehuldigd
Rott Lloyd: SIBAJAK. uitrei*. 18 April van
Aden SOEKABOEM1 19 April van S*-
bang n. Macassar.