yd LEIDSCH DAGBLAD - Derde Blad Donderdag 4 April 1940 Mexico is in vollen verkiezingsstrijd Heffing van een winstbelasting De generaals Camacho en Almazan trekken door het land De omschrijving „goed koopmansgebruik' De uitvinding van den admiraal De avonturen van lan Zeedijk in Amerika door R. J. VAN NEERVOORT. Dagbladreclame is niet te vervangen o Mr. E. Ellas schrijft ons uit Morella (Mexico) Een man uit de Vereenlgde Staten praatte met een Mexicaan over de politiek en de verkiezingen. De man uit de Vereenlgde 8taten zei: „WU zijn technisch zoo won derbaarllJK goed georganiseerd, dat wij met onze automatische rekenmachines, onze telegraaf en telefoon cn radio, reeds bin nen de vier en twintig uur n& de sluiting der stembussen, weten wie voor de komen de periode onze president zal zijn.'' Do Mexicaan, met de beleefdheid, zijn volk oigcn, keek heel verwonderend. „Ja" zei hij „dat ls bewonderenswaardig; wij zijn technisch nog lang niet zoo ver gevorderd als gij in de Vereenlgde Staten zljt; wij hebben niet overal rekenmachines bij de hand en onze telefoon, telegraaf cn*radlo funetlonnecren nog niet zoo voortreffelijk als bij u. Maar wij weten reeds vier en twintig uur vóór de verkiezingen beginnen wie voor de komende perlodo tot onzen president zal worden gekozen Neen, gij behoeft dit geschieden is Je niet met eenlgo korrels zout te consumeeren. De man, die door de regeering candidaat voor het presidentschap van Mexico ls gesteld: Avila Camacho. Het Illustreert ten volle en zonder overdrij ving do Mexicaansche werkelijkheid. Want dc candidaat der regeering wordt gekozen verklaard, ongeacht den werkelljken uitslag der mm kiezingen. Dat ls de practyk, zoo lang er in Mexico een staatspresident wordt verkozen. En vandaar ook de vele revoluties waarvan wij hooren, ln Mexico. Op het oogenbllk dat. lk dit schrijf be gin Maart ls de verkiezingsstrijd ln vol len gang Het zijn altijd generaals die pre- idcnt worden, en nu trekken de generaals Avil a Camacho en Andreu Almazan. door dit grootc, ongeloofelijk-schlldcrachtlge en mooie land. om hun candldatuur te verde digen nu ln Juli do presidentstermijn van den huldigen president-generaal C&rdenas is Moélndlgd en zijn hooge zetel vrU komt. Avlla Camacho U de regeerlngscandldaat HU zal dus ln Juli. ongeacht den werkellj ken uitslag der vorklezingen, worden ver kozen verklaard. Doch Andreu Almazan ls iedere Mexicaan, ongeacht de politieke richting welke hU Ls toegedaan verzekerde mij dit met onpartijdige stelligheid verreweg de populairste van de twee. Het lijdt geen twijfel zoo zeide men mU dat de werkelijke verkiezingsuitslagen een overgroote meerderheid voor Almazan te aanschouwen zou geven, wanneer die ooit, in eerlijkheid, zou worden bekend gemaakt. Daar derhalve de minst populaire candi daat zal worden verkozen verklaard en hij die de meeste stemmen op zich zal vereeni gen en die veruit het populairst ls, het offlcleele onderspit zal delven lijkt het uitbreken van een revolutie in Mexico zeer waarschijnlijk. Tenzij de minimale mogelijkheid van een Mcxlcaansch politiek wonder werkelijkheid zou worden en president Córdenas die de alRcmeene achting geniet als een on kreukbaar man zou toestaan dat de werkelijke verkiezingsuitslag zal gelden, ongeacht het feit dat deze zUn candidaat generaal Camacho niet tot het pre sidentschap zal roepen. Al ls dc kans op zulk een voor Mexico wonderbaarlijke, wending hoogst onwaar schijnlijk. optimistische Mexicanen zeggen dat deze kans, hoe gering ook, in leder ge val nog nooit zoo groot geweest is als nu. In leder geval ziet het er nu vier maanden vóór den grooten dag voor Ne- derlandsche oogen niet geheel ongevaarlijk uit. Ik schrijf u dezen brief ln het hotel Vir- rey de Mendoza ln de stad Morella. De stad Morelia ls een der schoonste, oudste en meest historische die ik ooit zag. Zij is vol van historische herinneringen ln een vier tal wonderbaarlijk-schoone kerken, in oude hulzen door de Spanjaarden gebouwd en ln paleizen waar de Spaansche grandes hebben gewoond. Met hun rijke gevels en hun galerijen omsluiten zij de Plaza, het plein dat ln iedere Mexicaansche stad het. middelpunt van alle leven en bewegen is. De Plaza van Morella ls vol bloelende boo- men cn bloemen er spulten fonteinen en op de banken zitten Mexicaansche mannen en vrouwen, in hun kleurige kleeren, zich in de warmte van den namiddag te koeste ren. Het hotel met den trotschen naam Vlr- rey de Mendoza was ééns het schoone pa leis van den Spaanschen onderkoning, den hertog van Mendoza. en ofschoon het een uitmuntend hotel is, is het in zijn structuur en uiterlijk ongerept gebleven. Een schit terende herinnering in steenen schoonheid aan de macht der Spanjaarden ove<- dit land en aan de weelde van bouwkunst waarin de Grooten van Spanje, in het ver overde land. plachten te leven Op dezen heeten zonnedag van Maart 1940 zijn het Amcrlkaansche toeristen en een Nederland- sch Journalist) die dertig kamers van dit prachtige huis (ad 12 pesos is 4 gulden per dag) bewonen. Maar Virrey de Men doza heeft veertig kamers. En vandaag is het een uitzondering. Want de tien overige kamers zijn gereserveerd voor den candi daat Avlla Camacho met zijn gevolg van politieke figuren, officieren, propagandis ten en secretarissen. Hetgeen het oude hotel van zijn doorgaans zoo rustige sfeer heeft beroofd en hetgeen den hoteldirec-, teur niet aangenaam is. Want generaal Camacho houd nu al twee dagen lang van den vroegen morgen tot elf uur Vs avonds „staande receptie" ln de hall, teneinde alle boeren, burgers en bui tenlui de gelegenheid te geven hem te zien te spreken en de hand te drukken. En nu ls dc hall, die eens een stille patio was, van het onderkoninklijke palels van den hertog van Mendoza (een prachtige breede hoogr- en lichte patio door een nobele bo vengalerij omgeven) het tafereel van een volksvergadering, waar hooge heeren ln keurige uniformen en colberts schouder aan schouder staan met Indianen ln lom pen en op bloote voeten; dames in Jurken van dc laatste mode staan naast vrouwen ln een kleurig Jak die zuigelingen op den arm dragen en manden met marktwaar bij zich hebben. Het middelpunt: generaal Avlla Camacho. regeerlngscandldaat voor het presidentschap van de republiek Mexi co. Ik zit te schrijven op het balkon boven do bogengalerlj en zie het gewoel onder mij. Een schilderachtig tafereel rond Camacho. een dikke, ernstig uitziende man, in een blauwen colbert. HU praat met de men- schcn die ln lange rUen langs hem schui felen cn schudt handen Een enkele maal grijpt hU in zijn achter-broekzak voor zUn sigarettenkoker. Dan valt het vreedzame colbertje open en lk zie een lichtbruine loeren riem met patroontaschjes en een hol ster waaruit een revolver steekt. En in de nabijheid van den candidaat die Indcr daad met zijn zware gestalte en ernstige gelaat zijn omgeving beheerscht staan officieren ln keurige, bruine uniformen met glanzende laklaarzen en soms wel twee revolvers. Onder alle jasjes van senato ren, kamerleden en secretarissen en op alle uniformen revolvers. Het ls niet on gevaarlijk candidaat te zijn Zeker niet: de onpopulaire regeerlngscandldaat. Ik benijd Avlla Camacho niet en lk hoop voor de Amerlkaansche toeristendames, die minder goed passen ln het oude palels van den gc- .strengen en nobelen hertog van Mendoza dat de revolver ln den holster van generaal Camacho vandaag geen dienst zal behoe ven te doen Dit gehcelc boelende en kleurige tafereel in zulk een waarlijk sprookjesachtige om geving ls een onderdeel van het actueele politieke tafereel van den staat Mexico. Ik zal mU er niet aan wagen dit gansche tafereel voor u te ontvouwen. Het Ls zeer Ingewikkeld, uiterst moeilUk te doorzien voor Europeesche oogen en bovendien heeft het uiteraard zijn bronnen en vertakkingen ln de eeuwenoude historie van dit land en ln zijn sociale toestanden. De huidige president van Mexico, Cardenas Doch enkele aanteekeningen bij de Mexi caansche politiek moge lk hier noteeren Buitenlanders (en buitenstaanders) zeggen 1. dat Mexico communistisch ls; 2. dat Mexico op den drempel van het totalitaire fascisme staat. Om punt 2 het eerst te beantwoorden: Eén derde gedeelte van de bevolking van Mexico leeft ln uitgestrekte woestijnen en op afgelegen berghellingen op zulk een pri mitieve wijze en op zulk een primitieven geestelijken grondslag, dat men haar ge rust als „half-wild" mag beschouwen; de andere twee-derden zijn tot nu toe voort durend het voorwerp geweest van pogingen om hen ln een of ander richting te dwin gen, pogingen aangewend door lokale lie den met lelders-adspliatles. pogingen die steeds mislukt zijn Bovendien: tot nu toe steunde een fascistisch régime altyd op rasbewustzljn, een factor die onvermijdelijk verbonden schijnt te zijn aan zulk een ré gime. Daarvan kan in Mexico geen sprake zijn. omdat er geen Mexlcaansch ras be staat Wie één uur op de Plaza's van Mexi caansche steden en dorpen temidden van de bevolking wandelt, kan dit zonder moeite zien. Wat het communisme betreft, daarmede ls het anders gesteld. Ge kunt de roode vlag en het hamer-en- sik kei embleem hier herhaaldelijk zien. In offlcleele gebouwen zijn fresco's van fel revolutionnaire strekking De zinspreuk van de ..eenlge-officieele" Doiitieke partij luidt: „Voor een democra tie van het proletariaat" (niet echter: voor een dictatuur van het proletariaat.) De meeste leiders van de eenlge offlcleele politieke partij maakten of maken pelgri mages naar Moskou. Ongeveer dertig procent van de geheele bevolking d.w.z. ongeveer zeven millioen menschen leeft reeds op collectlvistisch- communistischen voet in van grootgrond bezitters geconfiskeerde landerijen. Lieden die geacht kunnen worden hun land en volk door en door U kcniv ook felle antl-ltnksehen. verzekerde.. mU een parig: dat Mexico nimmer ln werkelijkheid •enigen Europe«schen .staatsvorm zal aan vaarden. noch de dictatuur van den enke ling, noch de dictatuur van het proletari aat. Zulk een dictatuur, welke van de twee ook, zou altijd „Mexlcaansch" zijn en op geen enkele wijze te vergelijken met eenig Europeesch begrip. Maar het is evenzeer onmogelijk van een Mexicaansche democratie te spreken. In een recent en wei-gefundeerd artikel in het Noord-Amerlkaansche weekblad Saturday Evening Post schrijft de Mexicaansche Journalist Roberto Plna o.a.: „Niets zou heerlijker zijn dan dat Mexicaansche regee ringen Inderdaad den volkswil vertegen woordigen, maar dat ls niet het geval, het ls altijd een kliek die Mexico regeert". Deze kliek steunt altijd op de wet van den revolver en daarom zijn alle Mexicaan sche presidenten (met uitzondering van Madero en Juarez) generaals geweest Dan ls er. als in het moederland 8panje. de uiterst diepgaande materie van: de kerk, de staat en het volk. Men mag zeggen dat Mexico ln zijn hul digen president Oérdenas een dictator be zit. die op voor Mexico ongekende „de mocratische" wijze regeert (hetgeen voor Nederlandsch begrip ongekend-ondemocra- tisch ls). Een president die in dit. zoo ge- heeten communistische land met een com munistische regeering. onlangs een sterk antl-Russisch-communlstlsehe redevoering heeft gehouden, waarin hij onder andere zijn volle sympathie Jegens Finland uit sprak. Zoo kan gezegd worden dat Cadenas en de zijnen, vormende de zoogenaamde communistische regeering, op het oogenbllk de anti-communtstLïCh richting vertegen woordigen. Dat lijkt allemaal buitengewoon verward maar deze verwarring ontstaat dan ook uit het feit dat het communisme van Carnenas een ander communisme ls dan dat van Moskou. Zoo kan lk het Mexicaansche politieke tafereel het duidelijkst maken door van drie hoofdrichtingen te gewagen 1. Het communisme van Moskou 2. Het communisme van het offlcleele Mexico. 3. De reactie tegen belde communismen. Het communisme van Moskou ls op het oogenbllk ongetwijfeld het zwakste van de drie richtingen. Wat de reactie tegen belde communismen positief wil is niet duidelijk. Dc candidaat voor het presidentschap, ge neraal Almazan. strijdt onder dc leuze: „Voor een vrU en welvarend Mexico' doch zulk een leuze ls uiteraard niet positief ge noeg om haar op punten te verklaren. Dat Almazan. die zoowel tegen het com munisme van het huidige offioeele Mexico als tegen dat van Moskou gekant ls, op dit oogenbllk de meerderheid des volks achter zich heeft, ls zeker. Maar geenszins zeker ls. of hij er niet een eigen. communlime op nahoudt. Het eenlge wat zeer duldoüjk is, ls dat de Mexicaansche politiek voor Europeesche begrippen zeer onduidelijk is En "'e oor zaak .hiervan ls dat er g punt van ver- gelijklng bestaat tusschen welk3 nationale politiek ook en de Mexicaansche. De patio van het hotel Virrey de Men doza te Morella stroomt leeg. Een kleurige stoet van mannen cn vrouwen gaat lang zaam uit de breede poort, waardoor ééns dc hertog van Mendoza. in zijn kan* zijn onderkoninklijk palels binnenreed. Oene raal Avilo Camacho, omstuwd door zijn revolver-dragende vrienden, gaat de trap op naar het balkon. Nu komt hij langs mij hij groet met ee handgebaar zijn gevolg en gaat alléén zUn kamer binnen. Onmid dellijk neemt een schildwacht vóór de deur voii ZUne Excellentie ziet er een weinig ver moeid uit HU gaat twee uur rusten ln een bed dat door een steenen wand van het mijne en van dat van een ietwat uitgedroogd Ameri- kaansch echtpaar Ls gescheiden. Er ls eenlge symboliek hierin. Avila Camacho tusschen de Vereenlg de Staten en Nederland. Want zoowel de Vereenlgde Staten als Nederland kyken met argus-oogen naar wat er ln Mexico geschiedt omdat zoowel de Standard als de Shell oliebelangen in Mexico hebben. Wie zal ln Juli president van de groote, schoone en ln zoovele opzichten rijke repu- Naar aanleiding van de memorie van antwoord betreffende het wetsontwerp tot heffing van een winstbelasting, heeft de commissie van rapporteurs der Tweede Ka mer zich met een nota tot de regeering gewend welke nota door den minister achrlfteUJk ls beantwoord. Aan den inhoud dezer nader gewisselde stukken wordt het >lgende ontleend. Hoewel de beslissingen Inzake „goed koopmansgebruik" voor de winstbelasting zullen worden genomen door dezelfde ad mlnlstratleve en admlnlstratlef-rechtelUke Instanties als de gelijksoortige beslissingen voor de Inkomstenbelasting, deelt de mi nister niet in de vrees, dat zulks zal lelden tot een miskenning van den zin, waarin ln elk dier belde, uiteenloopende, belastingen de uitdrukking moet verstaan en gehan-J teerd worden. De in het voorloopig verslag weergegeven meening, dat het, gezien de groote econo mlsche belangen, welke hier op het spel staan, ongewenscht moet worden geacht, dat met de uiterst algemeene, volkomen van uitlegging afhankehjke omschrijving „goed koopmansgebruik" wordt volstaan en dat daarom ln de wet eenlge nadere direc tieven voor de winstbepaling dienen te worden opgenomen, heeft de minister be antwoord met de opmerking, dat de on zekerheid, welke voortvloeit uit het overla ten van details aan de Jurisprudentie, niet zoo groot ls als verschelden leden, die hier tegen bedenking uitten, meen en en dat ook ter zake van de Inkomstenbelasting wet en Jurisprudentie een zekere vastheid heb ben gegeven in de bewegingsvrijheid, welke aan de wijze van winstbepalen voor die be lasting wordt gelaten. Ter „perfectlonnee- rlng" van de gedachtenwissellng moge hieraan thans nog worden toegevoegd, dat de ruimere marge, welke de winstbelasting zal laten, voor zoover zy niet reeds ln de gewisselde stukken omlijning vindt, nader zal kunnen worden afgebakend door richt- ïynen, welke by gebleken behoefte aan den belastingdienst zullen worden verstrekt De voor den belastingplichtige wenscheiyke soepelheid maakt het niet geraden, ln de wet ten dezen limitatief bepalingen op te| nemen. De minister is van oordeel, dat goed koopmansgebruik ln het algemeen mede brengt, dat by het opmaken van de balans een eenmaal aanvaard stelsel biyft toege past. HU acht het niet noodlg, dit in een wetteiyk voorschrift neer te leggen. Nopen byzondere omstandigheden hiervan af te wijken, dan zal ook voor de winstbelasting daarmee zUn rekening te houden. Ook de rechtspraak van den Hoogen Raad inzake de Inkomsten belasting ls zelfs onder het daar geldende engere begrip van goed koop mansgebruik In dezen zin gevestigd, zonder dat de wet op de Inkomstenbei tlng een uitdrukkeiyke bepaling te dezer zake Inhoudt. Een speciale bepaling betreffende de mo- geiykheld van systeem verandering, waarby zekere bevoegdheden aan den minister van financiën zouden worden toegekend, ver dient naar de meening van den minister geen aanbeveling, daar o.a. meermalen twijfelachtig zal zijn, of er sprake is van een verandering van stelsel dan wel van toepassing van hetzelfde stelsel onder ge- wUzigde omstandigheden en het ln al zulke gevallen niet gewenscht ls den betrokkene bliek Mexico zUn? Wie zal het land regee- ren dat niet alleen olie, doch ook politieke mogelijkheden bevat, die voor de Vereenlg de Staten van direct levensbelang zUn? Zal het mUn buurman ln het hotel Virrey de Mendoza zyn? Generaal Camacho? Of zal dc wil des volks zegevieren en Al mazan de overwinning behalen? Dan zal wanneer er geen Mexlcaansch wonder geschiedt de revolver beslissen (Nadruk verboden. Auteursrecht voorbehouden). Mr E. ELLAS. 79. „Het komt me voor, dat het een van de streken van Centaur is om ons op een dwaalspoor te brengen, Red," fluisterde hy. .Maar ik zal het meisje thuis brengen en zien in hoeverre haar verhaal klopt. Stel JU hier onderwyi een nauw keurig onderzoek in." Jan Zeedyk riep een taxi aan en bracht Tasmla Allen naar huls. Het meisje scheen den zee-officier zeer dankbaar te zyn voor de rol, die hy gespeeld had by haar redding. 80. Zy verzocht hem binnen te komen en kennis met haar oom te maken, oy wien zy inwoonde. Jan Zeedyk. die hoopte, dat het meisje hem misschien nog akele Inlichtingen zou kunnen verstrekken, nam de ultnoodiging aan. Toen zy binnen waren. Het Tasmla Jan Zeedyk in de huiskamer wachten, terwyi ze haar „oom" ging roepen om hem voor te stellen. een rechtsinstantie te ontnemen. Indien de minister van Financiën ingevolge een wet telijk toegekende bevoegdheid hierover te voren uitsluitsel geeft, ls de weg naar den rechter gesloten. DE BIJZONDERE RESERVES. Een omschrijving van zijn standpunt ten opzichte van de zoogenaamde bijzondere reserves meent de minister het duldeiykst te kunnen geven door een concreet ant woord op de ten aanzien van die reserves gestelde vraag. Toelaatbaar als passief post in de in art. 5 van het ontwerp bedoelde balans zullen zijn: „Naar goed koopmansgebruik gevorm de reserves" ter correctie van de op de balans paralsseerende activa (bijv. de re serve voor koersverschillen op effecten die in het actief zUn opgenomen voor de beurs waarde. indien goed koopmansgebruik me debrengt, de niet gerealiseerde waardever meerdering bulten de winst- en verliesre kening te laten), reserves tot registratie van verplichtingen (bijv. de première-,erve eener levensverzekeringmaatschappij), re serves als voorziening tegen aanwijsbare risico's (bijv. de kans op het verliezen van een proces) en reserves met een bestem ming voor soortgelijken aard. zooals reser ves noodig zijn ln verband met bij een levering aangegane garantieverplichting Het vorenstaande gekit zonder eer uit drukkeiyke wetsbepaling niet voor reserve: ter egaliseerlng van lasten, zooals onder- houdsreserves. en evenmin voor reserves voor assurantie-eigen risico. Hieruit volgt, dat art. 5, vierde lid. Inderdaad een limi tatieve strekking heeft en dat. om ook an dere reserves ter egaliseer in.' van asten dan de ln den slotzin van dit lid genoemde ten laste van de winst te mogen brengen, die slotzin wijziging zou behoeven. De overeenkomstige toepassing, waarvan art. 5, lid 4, met betrekking tot de onder- houdsreserves gewaagt, beteekent, dat ook hier niet meer mag worden gereserveerd dat het bedrag, waarvoor een daar4 in staat zijnde onderneming het onderhoud by abonnement had kunnen aannemen, en voorts dat de werkelijk gemaak> .nder- houdakosten ten laste van de reserve moe ten worden gebracht. Met onderhoudsreserves bedoelt de mi nister reserves zooals die gevormd worden om daaruit niet jaarlijks terugkeerend" kosten van onderhoud te bestrijden, bijv. de bij scheepvaartmaatschappijen voorko mende reserves voor kosten van survey. ZIJ behooren dus onder de rubriek reservés ter egaliseerlng van lasten. PERSONEELSPENSIOENFONDSEN Personeels pensioenfondsen kunnen niet aan de belasting worden onttrokken indien zl) gegoten zijn ln den vorm van een der ln artikel 1 genoemde lichamen. Intusschen zal zulks met personeelsfondsen in den re gel niet het geval zijn, althans niet nanr het wezen, hetwelk ten dezen beslissend ls. Zoo zullen b.v. de, naar den minister be kend ls, hier te lande bestaande onderne mingspensioenfondsen. welke den naam dragen van „onderlinge waarborgmaat schappij" zonder dat de winst aan de deelnemers ten goede komt, niet vallen onder letter b van het artikel 1. AFVLOEIING VAN WINST. •inderdaad doet de beperking nader aan gebracht in art. S, lid 3 (nieuw: art 5, lid 3, letter a) meer dan het enkel onmogelijk maken van wlnstafvloelïng naar het bui tenland. De wijziging voorkomt tevens, dat een naamlooee vennootschap winst onbe last doet afvloeien naar blnnenlandsche aandeelhouders, door van hen goederen te koopen tegen te hoogen prijs Het kwam den minister voor dat de onwenschelljkheid van een zoodanig „Mzmenlandsch lek'geen toelichtingen behoefde. Waarom zou verkoop aan aandeelhouders tegen te lagen prijs wel als wlnstuitdeelli L- gelden en aankoop bij aandeelhouders tegen te hoogen prils niet' De minister heeft derhalve de draagwijdte van de bepaling teruggebracht tot die. welke zy naar de wezenlyke bedoeling steeds heeft gehad, ook ln den te ruimen vorm. waarin zy stond ln artikel 5. lid 3. letter b. der wet op de dividend- en tantièmebelastLng 1917. De gemeente Leiden stelde 125.000.beschikbaar ter be scherming van de ingezetenen tegen luchtaanvallen. Er ont breekt nu nog slechts 14.000.- aan het bedrag, dat reeds door de burgerij is bijeengebracht. Helpt mede deze betrekkelijk kleine som spoedig bijeen te brengen! BU dragen kunnen worden gestort op postrekening 9200 van de Amster- damsche Bank, by kantoor Lelden, onder vermelding ..Luchtafweer" IIN/T Ik UITEREN WERKEN VAN MOZART GEVONDEN. Het D.N.B. meldt, dat men in het muziek archief van een Praagsch klooster zes werken gevonden heeft, welke geteekend waren met den naam Wolfgang Amadeus Mozart. Twee van deze werken waren tot dusver niet bekend, waaronder een B dur Sonate in vier deelen voor piano, welke binnenkort voor den rykszender van B - hemen voor het eerst zal worden uitgevoerd. 3—3

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1940 | | pagina 11